id_3499_rapport Hanzehogeschool hbo-ba Muziek

Hanzehogeschool Groningen

Academie voor Popcultuur, Leeuwarden

Opleiding: Muziek, hbo-bachelor; Croho: 34739 Varianten: voltijd

Visitatiedatum: 7 mei 2009

© Netherlands Quality Agency (NQA)

Utrecht, september 2009


Inhoud Inhoud 3

Deel A: Onderwerpen 5

1.1 Voorwoord 7

1.2 Inleiding 7

1.3 Werkwijze 9

1.4 Oordeelsvorming 10

1.5 Oordelen per facet en onderwerp 12

Deel B: Facetten 15

Onderwerp 1 Doelstelling van de opleiding 17

Onderwerp 2 Programma 21

Onderwerp 3 Inzet van Personeel 35

Onderwerp 4 Voorzieningen 39

Onderwerp 5 Interne kwaliteitzorg 43

Onderwerp 6 Resultaten 46

Deel C: Bijlagen 51

Bijlage 1: Onafhankelijkheidsverklaring panelleden 52

Bijlage 2: Deskundigheden panelleden 57

Bijlage 3: Bezoekprogramma 61

Bijlage 4: Overzichtslijst van door de opleiding ter inzage gelegd materiaal 63

Bijlage 5: Domeinspecifieke referentiekader en opleidingscompetenties 65


Deel A: Onderwerpen


1.1 Voorwoord

Dit rapport is het verslag van het panel dat in opdracht van NQA de opleiding Muziek van de

Hanzehogeschool Groningen (HG) heeft onderzocht. Het beschrijft de werkwijze, de

bevindingen en de conclusies. Het onderzoek heeft plaatsgevonden in het kader van de

accreditatie van hogere beroepsopleidingen. Het onderzoek is begonnen in maart 2009, toen

het zelfevaluatierapport bij NQA is aangeleverd. Als onderdeel van het onderzoek heeft het

panel de opleiding gevisiteerd op 7 mei 2009.

Het panel bestond uit:

De heer M.P. Schouten (voorzitter, domeinpanellid);

De heer M. Twaalfhoven (domeinpanellid);

De heer K.A. van der Voort (studentpanellid);

Mevrouw C.A.M. van den Berg (NQA-auditor).

Dit panel voldoet aan de eisen zoals gesteld in het document Protocol ter beoordeling van de

werkwijze van visiterende en beoordelende instanties van de NVAO (oktober 2007). Het

panel beschikt over relevante werkvelddeskundigheid en over vakdeskundigheid. Onder

vakdeskundigheid wordt verstaan het vertrouwd zijn met de meest recente ontwikkelingen en

vertrouwd met lesgeven en beoordeling en toetsing minstens op het niveau/oriëntatie van de

te beoordelen opleiding. Daarnaast beschikt het panel over onderwijsdeskundigheid,

studentgebonden deskundigheid en visitatiedeskundigheid (zie bijlage 2).

Het rapport bestaat uit drie delen:

• Deel A: een hoofdrapport, het Onderwerprapport, waarin de oordelen van het panel

over de basiskwaliteit van de opleiding op onderwerpniveau worden uitgesproken met

daarbij de overwegingen waarop die oordelen zijn gebaseerd. Het gaat hier om

oordelen in de gradatie positief/negatief. Tevens wordt hier het eindoordeel

geformuleerd.

• Deel B: een Facetrapport waarin op facetniveau door het panel oordelen en

argumenten ter onderbouwing van dat oordeel worden gegeven. De oordelen gaan

uit van de vierpuntsschaal (onvoldoende, voldoende, goed en excellent) conform het

voorschrift van de NVAO. Uitzondering hierop is facet 2.6, als gevolg van aanvullende

instructies van de NVAO wordt hier het oordeel voldaan of niet voldaan gegeven. Dit

Facetrapport vormt de basis van het Onderwerprapport.

• Deel C: hierin zijn alle relevante bijlagen opgenomen.

1.2 Inleiding

De Hanzehogeschool Groningen (HG) biedt ca. 60 bachelor- en masteropleidingen

opleidingen aan. In 2009 beschikt de HG over 13 masteropleidingen. Aan de HG staan in het

studiejaar 2008-2009 ca. 23.400 studenten ingeschreven. De jaarlijkse instroom bedraagt ca.

6.500 studenten. Ca. 2700 medewerkers zorgen voor de organisatie, ondersteuning en

inhoud van het onderwijs. Van dit totaal vallen.ca. 1850 medewerkers (934 fte peildatum dec.

2008) onder de categorie ‘DOP’ (docerend en onderzoekspersoneel). De student/ docent

ratio bedraagt 25:1 (Totaal studenten/fte aanstellingen, Bron: Jaarverslag HG 2008).


De faculteitsstructuur is in 2004 omgevormd tot een organisatiestructuur met Schools en

centrale ondersteunende diensten. Tot 2004 beschikte de HG over de faculteiten Techniek,

Economie, Gamma en Kunsten. Op dit moment bestaat de HG uit totaal 19 Schools. Een

School is een organisatorische, inhoudelijk samenhangende eenheid. In 2008 zijn 18

positieve accreditatiebesluiten door de NVAO afgegeven van bacheloropleidingen die in

2007 zijn gevisiteerd.

De Academie voor Beeldende Kunst en Vormgeving (ABKV), waar de opleiding Muziek

onder valt, is een van de 19 Schools. De ABKV is samengesteld uit de opleidingen van

Academie Minerva (bacheloropleidingen Autonome Beeldende Kunst, Vormgeving en docent

Beeldende Kunst en Vormgeving), Academie voor Popcultuur (bacheloropleidingen Muziek

en Vormgeving) en Frank Mohr Instituut (Master of Fine Arts (MFA) Schilderkunst, MFA

Theatervormgeving en MFA Interactive Media). De ABKV telt 980 studenten en 140

medewerkers (140 fte).

De ABKV heeft in 2006 een nieuwe organisatiestructuur ingevoerd mede met het oog op een

gezonde financiële situatie en een nauwere samenwerking tussen de opleidingen. Er zijn

teams geformeerd die gezamenlijke onderdelen verzorgen. De teams staan onder leiding

van een teamleider. In 2009 is bij de ABKV een nieuwe dean aangesteld.

Per 1 februari 2009 is het ABKV in samenwerking met de School of Performing Arts gestart

met het inrichten van het kenniscentrum Kunst en Samenleving waarin 3 lectoraten een

plaats krijgen: Lifelong Learning in Music en Arts (bestaand lectoraat), Beeld in Context

(nieuw) en Popcultuur, Duurzaamheid en Innovatie (nieuw).

In 2007 werden alle opleidingen van de ABKV, met uitzondering van Muziek, gevisiteerd. De

opleiding Muziek van de Academie voor Popcultuur haakt aan bij de visitatie van het Prins

Claus Conservatorium. Beide opleidingen hebben hetzelfde CROHO-nummer,

organisatorisch valt de opleiding Muziek echter onder het ABKV.

De opleiding Muziek van de Academie voor Popcultuur is bedoeld voor studenten die zich op

hun vakgebied en in de popcultuur willen ontwikkelen en talentvol zijn als uitvoerend

musicus, producer of componist. In 2008-2009 staan er 197 studenten ingeschreven bij de

opleiding. Na de start van de opleiding in 2003 stabiliseert de instroom van studenten zich

vanaf 2007 tot ca. 60 studenten per jaar.

De Academie voor Popcultuur beschikt over 28 OP (onderwijzend personeel) met een totale

omvang van 11,5 fte. De student/docentratio van de Academie bedraagt 17:1.

De opleiding tot vormgever, welke in onderlinge samenhang met de opleiding tot Muziek

wordt aangeboden, is bedoeld voor studenten die talent hebben voor alle

vormgevingsaspecten die (mede) bepalend zijn voor de popcultuur. Naast de rol van

uitvoerend artiest moet de student zich ontwikkelen in de rol van conceptualist, ontwerper en

cultureel ondernemer. De Academie leidt op tot ‘pop artist’ en biedt ruimte tot het maken van

eigen accenten en persoonlijke profilering. De musicus kan zich ontwikkelen tot uitvoerend

musicus, componist, en/of technicus/producent. Voor beide opleidingen geldt dat vanuit een

artistiek concept de vertaling volgt naar muziek, vormgeving, beeld, geluid en performance.


De opleidingen van de Academie voor Popcultuur hebben de opleidingsprofielen van de

landelijk vastgestelde competenties van de opleiding muziek en vormgeving opnieuw

geordend en geïntegreerd tot een profiel Popcultuur. Via een POP werkt de student aan de

ontwikkeling van zijn competenties via projecten op basis van studenten van beide

opleidingen. Voortschrijdend inzicht heeft geleid tot de overweging van een aanvraag van

een nieuwe opleiding Popcultuur voor beide opleidingen. Het panel van de visitatie van de

opleiding vormgeving stond in 2007 positief tegenover deze plannen.

In cursusjaar 2008-2009 werkt de HG aan een nieuwe strategisch beleidsplan, tot 2010 geldt

het strategisch beleidsplan ‘Focus 2010’. Twee belangrijke strategische thema’s vormen

kennissamenleving en internationalisering. Kenniscirculatie wordt gestimuleerd in directe

communicatie met instellingen en bedrijven.

Vanuit eerder strategisch beleid en het HG-onderwijskader zijn sinds 2005 de volgende

kaders verder uitgewerkt: onderwijsaanbod, onderwijsprogrammering, onderwijsorganisatie,

studieloopbaanbegeleiding, Eerder Verworven Competenties (EVC’s), toetsbeleid en

kwaliteitszorg. De HG geeft hiermee richting aan de gemeenschappelijke doelen op het

gebied van competentiegericht onderwijs, flexibilisering, internationalisering en

studeerbaarheid.

Ter versterking van de culturele infrastructuur in het Noorden is in 2000 besloten om het

kunstonderwijs te spreiden over de noordelijke provincies. De Academie voor Popcultuur

opende in 2003 haar deuren in Leeuwarden en in 2007 studeerde de eerste studenten af.

Het is de ambitie van de ABKV de gezamenlijkheid van de kunstopleidingen te versterken.

De strategische doelen die de ABKV zich heeft gesteld betreft de verbetering van haar

positionering en profilering naast collega-instituten, opereren vanuit internationaal perspectief

en de ontwikkeling tot herkenbare kennispartner in de noordelijke regio.

1.3 Werkwijze

De beoordeling van de opleiding door het panel verliep volgens de werkwijze zoals die is

neergelegd in het Beoordelingsprotocol van NQA. Deze werkwijze wordt hieronder

beschreven. Het onderzoek vond plaats op basis van het domeinspecifieke referentiekader

dat voor de opleiding geldt (zie facet 1.1).

NQA onderscheidt drie fasen in het visiteren: de voorbereidingsfase, het eigenlijke bezoek

door het panel en de rapportagefase. Hieronder volgt een korte toelichting per fase.

De voorbereidingsfase

Allereerst heeft een NQA-auditor het zelfevaluatierapport gecontroleerd op kwaliteit en

compleetheid (de validatie) en daarmee op bruikbaarheid voor de visitatie. Vervolgens

bereiden de panelleden zich in de periode april 2009 inhoudelijk voor op het bezoek van

7 mei 2009.

Zij bestudeerden het zelfevaluatierapport (en bijlagen), formuleerden in een

beoordelingsformat hun voorlopige oordelen op basis van argumenten en zij formuleerden

vraagpunten. Zij gaven hun bevindingen door aan de NQA-auditor. Op basis van een

overzicht van voorlopige oordelen inventariseerde de NQA-auditor tenslotte kernpunten en


prioriteiten voor materialenonderzoek en gesprekken. Tijdens een voorbereidende

vergadering is het bezoek door het panel voorbereid.

De opleiding heeft in haar zelfevaluatierapport kenbaar gemaakt voor welk domeinspecifiek

referentiekader zij kiest. De NQA-auditor heeft met de domeindeskundigen in het panel

bekeken of sprake is van adequate domeinspecifieke doelstellingen, of dat nadere aanvulling

dan wel nadere specificatie nodig is. In het facetrapport is aangegeven op welke landelijke

beroeps- en opleidingsprofielen het domeinspecifieke kader (en het opleidingsprogramma) is

gebaseerd.

Het bezoek door het panel

NQA heeft een bezoekprogramma ontwikkeld voor de (dag-)indeling van het bezoek door het

panel dat is aangepast aan de specifieke situatie van de opleiding (bijlage 3). Er vonden

gesprekken plaats met het opleidingsmanagement, docenten, studenten, afgestudeerden en

met werkveldvertegenwoordigers. Aan het begin en tijdens het bezoek heeft het panel ter

inzage gevraagd materiaal bestudeerd. Tussen de gesprekken door heeft het panel ruimte

ingelast om de bevindingen uit te wisselen en te komen tot gezamenlijke en meer definitieve

(tussen-)oordelen. De bevindingen zijn door de panelleden beargumenteerd. Aan het einde

van het bezoek heeft de voorzitter een mondelinge terugkoppeling gegeven van enkele

indrukken en ervaringen van het panel, zonder expliciete oordelen uit te spreken.

De fase van rapporteren

Door NQA is, op basis van de bevindingen van het panel, een tweeledige rapportage

opgesteld, bestaande uit een facetrapport en een onderwerprapport, waarin de kwaliteit van

de opleiding is beoordeeld. Met dit rapport kan de opleiding accreditatie aanvragen bij de

NVAO.

De opleiding heeft in juli 2009 een concept van het Facetrapport (deel B) voor een controle

op feitelijke onjuistheden ontvangen. Naar aanleiding daarvan zijn enkele wijzigingen

aangebracht. In het Onderwerprapport (deel A) wordt door NQA een oordeel op de

onderwerpen en op de opleiding als geheel gegeven. Dit rapport is in augustus 2009 voor

een controle op feitelijke onjuistheden aan de opleiding voorgelegd.

Het definitieve rapport is door het panel vastgesteld in september 2009. Het visitatierapport

is uiteindelijk in september 2009 ter beschikking gesteld aan de opleiding, die het samen met

de accreditatieaanvraag kan indienen bij de NVAO.

1.4 Oordeelsvorming

In dit hoofdstuk wordt per onderwerp een oordeel uitgesproken op basis van weging van de

facetten die van dat onderwerp deel uitmaken. Bij deze weging spelen de beslisregels zoals

die door de NQA in het Beoordelingsprotocol zijn geformuleerd en nader uitgewerkt in de

notitie Handreiking voor oordeelsvorming een belangrijke rol. Tevens is bij de beoordeling

rekening gehouden met accenten die de opleiding eventueel legt, het domeinspecifieke

kader en een vergelijking met andere relevante opleidingen op een aantal aspecten.


Het eindoordeel is voorzien van een aanvullende tekst als sprake is van:

• weging van de oordelen op facetniveau;

• benchmarking;

• generieke bevindingen die het facetniveau overschrijden;

• bepaalde accenten respectievelijk ‘best practices’.

In de oordelen per onderwerp wordt steeds een herhaling gegeven van de oordelen op de

facetten gevolgd door een weging die leidt tot het eindoordeel. De (uitgebreide) argumentatie

is te vinden in het facetrapport.


1.5 Oordelen per facet en onderwerp

Totaaloverzicht van oordelen op faceten onderwerpniveau

Onderwerp/Facet Opleiding Muziek

Onderwerp 1 Doelstelling van de opleiding

1.1 Domeinspecifieke eisen Goed

1.2 Niveau bachelor Goed

1.3 Oriëntatie HBO bachelor Goed

Totaaloordeel Positief

Onderwerp 2 Programma

2.1 Eisen HBO Voldoende

2.2 Relatie doelstellingen en inhoud programma Voldoende

2.3 Samenhang in opleidingsprogramma Voldoende

2.4 Studielast Goed

2.5 Instroom Voldoende

2.6 Duur Voldaan

2.7 Afstemming tussen vormgeving en inhoud Goed

2.8 Beoordeling en toetsing Voldoende


Onderwerp 3 Inzet van Personeel

3.1 Eisen HBO Goed

3.2 Kwantiteit personeel Goed

3.3 Kwaliteit personeel Voldoende


Onderwerp 4 Voorzieningen

4.1 Materiële voorzieningen Voldoende

4.2 Studiebegeleiding Goed


Onderwerp 5 Interne kwaliteitzorg

5.1 Evaluatie resultaten Goed

5.2 Maatregelen tot verbetering Goed

5.3 Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en het beroepenveld Goed


Onderwerp 6 Resultaten

6.1 Gerealiseerde niveau Voldoende

6.2 Onderwijsrendement Voldoende



Doelstellingen opleiding

Facet 1.1 tot en met 1.3 krijgen het oordeel goed.

Het oordeel op het onderwerp is voor de opleiding derhalve positief.

Programma

De facetten 2.1 tot en met 2.3, 2,5 en 2.8 worden als voldoende, en de facetten 2.4 en 2.7

als goed beoordeeld. Aan facet 2.6 is voldaan.


Inzet van personeel

De facetten 3.1 en 3.2 worden als goed beoordeeld. Facet 3.3 krijgt het oordeel voldoende.


Voorzieningen

Facet 4.1 wordt als voldoende en facet 4.2 als goed beoordeeld.


Interne kwaliteitszorg

De facetten 5.1 tot en met 5.3 worden als goed beoordeeld.


Resultaten

De faceten 6.1 en 6.2 worden als voldoende beoordeeld.


Totaaloordeel

Op grond van voorgaand schema en de inhoudelijke onderbouwing daarvan blijkt dat de

opleiding op de zes de onderwerpen Positief scoort, is de conclusie dat het totaaloordeel

over de opleiding Positief is.


Deel B: Facetten


Onderwerp 1 Doelstelling van de opleiding

Facet 1.1 Domeinspecifieke eisen Goed

Criterium

- De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse)

vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende

domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk).

Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd:

• Het opleidingsprofiel sluit aan bij het landelijk opleidingsprofiel van het domein Muziek,

zoals vastgesteld door het netwerk muziek van de HBO-raad in oktober 2002.

• Op grond van het landelijk opleidingsprofiel domein Muziek, het landelijk opleidingsprofiel

domein Vormgeving (HBO-raad 2002) en een eigen analyse van de beroepspraktijk van

de Popartiest heeft de opleiding zeven kerntaken en negen beroepscompetenties

geformuleerd (Onderwijsregeling Academie voor Popcultuur 2008-2009). Het panel is van

mening dat het profiel zorgvuldig en doordacht tot stand is gekomen. De opleiding wenst

aan te sluiten bij de ontwikkelingen in de hedendaagse en internationale Popcultuur.

Kenmerkend daarvoor is: de multi- en interdisciplinaire praktijk, het volgen van actuele

maatschappelijke trends en een sterke manifestatie in de maatschappij.

• De competenties van de opleiding Muziek van de Academie voor Popcultuur zijn in

samenwerking met het werken beroepenveld vastgesteld (Notulen werkveld).

• Bij de integratie van de domeinen Muziek en Vormgeving is de opleiding gestuit op de

grenzen van de profielen, met name vanwege het beperkte multi/interdisciplinaire

karakter. De opleiding overweegt een aanvraag van een nieuwe opleiding Popcultuur.

Het panel van de eerder gevisiteerde opleiding Vormgeving stond hier positief tegenover.

Dit panel constateert dat het breder maken van het profiel als consequentie heeft dat

studenten op vakken (als muziek) minder de diepte in kunnen gaan dan gebruikelijk bij

Muziekopleidingen van conservatoria. Een onderbelicht aspect in de uitwerking van het

beroepsprofiel betreft een visie van de opleiding op de filosofische kanten van de

popcultuur. Wat betekent popcultuur in de samenleving? Omdat kunst, visie en inspiratie

nauw samenhangen met filosofische reflectie ziet het panel dit als een aandachtspunt.

• Bij een vergelijking met internationale programma’s, ter voorbereiding van een aanvraag

CROHO Popcultuur en in verband met een eigen internationaliseringproject (ondermeer

via ELIA), constateert de opleiding dat zij uniek is in haar multidisciplinaire

onderwijsconcept. Dit concept wordt doorgaans als vernieuwend en interessant

beoordeeld en vormt geen beletsel voor samenwerking met zowel nationale als

internationale Popmuziek- als Popvormgeving opleidingen elders. Het biedt de Academie

bovendien een kans om zich nationaal en internationaal als uniek te profileren.In 2006

startte de Academie een eerste internationaliseringproject waarbij uitwisseling plaatsvond

met het St. Louis School of Jazz in Rome en werden gastdocenten uitgewisseld met het

Music Institute in Los Angeles. De Academie werkt aan een netwerk in Noordwest en

Oost Europa. In Erasmus verband werkt de Academie samen met de Tampere School for

Art en Media in Finland en met de afdeling Music and Media Management van de


University of applied Sciences van Jyväskyläa in Finland is een Erasmusovereenkomst in

voorbereiding. Verwante opleidingen in Bremen en Mannheim hebben positief

gereageerd. Een van de projecten in de hoofdfase richt zich op samenwerking tussen

Frieslandpop en de popkoepels uit IJsland, Denemarken, Finland en Engeland.

• De opleiding profileert zich binnen het netwerk van de regionale, landelijke en

internationale popcultuur. De Academie is actief lid van het Fries Popnet. De opleiding

werkt samen met de Rockacademie van Tilburg aan het opbouwen van een landelijk

netwerk van popopleidingen.

• Vertegenwoordigers uit de werkveldadviesraad vinden doel en werkwijze van de

opleiding voor Popcultuur uniek en zijn positief over het concept. De opleiding maakt een

goede koppeling met de buitenwereld (omgeving). De Academie voert gezamenlijk met

de NHL en Stenden Hogeschool projecten uit in de provincie Friesland. Het werkveld

geeft aan dat er in Friesland een flinke cultuur is in Pop en in bandjes. Het constateert

ook een verschuiving: er komen bandjes vanuit Groningen naar Leeuwarden. In

Groningen is op de hoofdvestiging een Cultureel Café georganiseerd om uitwisseling

tussen Leeuwarden en Groningen te stimuleren.

Facet 1.2 Niveau bachelor Goed

Criterium

- De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal

geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een Bachelor.


• De opleiding heeft de beroepscompetenties van de opleiding Muziek, die afgeleid zijn van

de landelijk vastgestelde beroepsprofielen Muziek en Vormgeving, geverifieerd met de

Dublin descriptoren (Vertaling van de Dublin descriptoren naar de generieke

kernkwalificaties, 2003). De competenties van de opleiding Muziek dekken de Dublin

descriptoren en de generieke hbo-bachelor kwalificaties.

• In de landelijk afgesproken opleidingsprofielen worden de competenties uitgewerkt met

kenmerkende gedragsindicatoren, die een beginnend professional (Muziek, vormgeving)

moet vertonen. Voor het opleidingsprofiel van de opleiding voor Popmuziek zijn voor

ieder van de zeven kerntaken de daarvoor noodzakelijke competenties vastgesteld met

de daarbij behorende noodzakelijke gedragsindicatoren. De competentie ambacht is

besloten in visie en creërend vermogen. De competentie ‘Organiserend vermogen’ is

door de opleiding toegevoegd aan de landelijke lijst van competenties. De opleiding heeft

een niveau-indeling beschreven voor basis, gevorderd en expertniveau (Handleiding

Onderwijs 2008-2009). De uitwerking van de competenties is weergegeven in de

Onderwijsregeling Academie voor Popcultuur 2008-2009. De negen competenties

betreffen: 1. Visie en creërend vermogen, 2. Communicatief vermogen, 3. Vermogen tot

samenwerken, 4. Innovatie, groei en vernieuwing, 5. Analytisch vermogen, 6. Vermogen

tot kritische reflectie, 7. Omgevingsgerichtheid, 8. Ondernemerschap en 9. Organiserend

vermogen.


• Het onderwijsconcept, het competentieprofiel en de prestatie-indicatoren komen voort uit

een analyse van de beroepspraktijk (Beroepsprofiel Popartiest, hoofdstuk 3

Onderwijsregeling voor Popcultuur 2008-2009). Voor de beoordeling hanteert de

opleiding (m.i.v. 2008-2009) drie niveaus: basis, gevorderden en expertniveau. Deze

niveaus worden jaarlijks getoetst door de curriculum- en toetscommissie. De verplichte

competenties in de afstudeerfase die op expertniveau beheerst moeten worden zijn:

competentie 1, 4, 6, 7 en 9. De overige competenties die door de student op grond van

zijn eigen profilering worden gekozen dienen ook op expertniveau afgesloten te worden.

• Twee uitgewerkte voorbeelden van de Dublin descriptor ‘Kennis en inzicht’ en

‘Communicatie’ betreffen de competenties 4: Innovatie, groei en vernieuwing en 2:

Communicatief vermogen:

- (4) De popartiest beheerst en onderhoudt de noodzakelijke vaktechnische kennis en

vaardigheden, die hem in staat stellen het eigen vakgebied te verkennen, dat

persoonlijk invulling te geven en ermee te experimenteren, om zo de eigen

artisticiteit verder ontwikkelen en verdiepen. Uitgewerkt in gedragsindicatoren: Treedt

vanuit een onderzoekende en ondernemende geest buiten eigen kaders; voegt eigen

elementen toe aan bestaand werk en verwerft nieuwe kennis, inzichten en

vaardigheden vanuit een professionele gedrevenheid en past deze toe.

- (2) De popartiest handelt in verschillende contexten en draagt effectief en efficiënt de

artistieke betekenis van popcultuur uit naar anderen. Hij verwerft en interpreteert

opdrachten, onderhandelt met opdrachtvers en andere betrokkenen en presenteert

en licht het werk effectief toe. Uitgewerkt in gedragsindicatoren: Draagt eigen en

andermans ideeën en bedoelingen over; presenteert idee/ontwerp/product en

verantwoordt gemaakte keuzes, onderhandelt met opdrachtgevers en andere

belanghebbenden over organisatorische, financiële en inhoudelijke aspecten.

Facet 1.3 Oriëntatie HBO bachelor Goed

Criteria

- De eindkwalificaties zijn mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het

relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties.

- De eindkwalificaties weerspiegelen het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar in een

specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een hbo-opleiding

vereist is of dienstig is.


• Voor dit aspect geldt tevens de argumentatie bij facet 1.1. en 1.2.

• De geformuleerde kerntaken en competenties zijn ontleend aan de landelijke

opleidingsprofielen Muziek en Vormgeving. Daarin worden drie beroepsrollen

onderscheiden: de popartiest als conceptualist, als ontwerper en als uitvoerend

kunstenaar. De zeven kerntaken en de daaraan gekoppelde negen competenties heeft

de opleiding beschreven in hoofdstuk 3 van de Onderwijsregeling Academie voor

Popcultuur 2008-2009. Naast de rollen conceptualist, ontwerper en uitvoerend artiest


heeft de academie de beroepsrol cultureel ondernemer toegevoegd. De student moet

zich in alle vier rollen ontwikkelen.

• Voor de opleiding Muziek (evenals de opleiding Vormgeving) geldt dat vanuit een artistiek

concept de vertaling volgt naar muziek, vormgeving, beeld, geluid en performance. Het

muziekambacht is ondergebracht bij visie en creërend vermogen. Het verschil met

reguliere muziekopleidingen is dat Muziek spelen het middel is om het concept te

realiseren. De Academie leidt op tot ‘pop artist’ en biedt ruimte tot het leggen van eigen

accenten en persoonlijke profilering. De musicus kan zich ontwikkelen tot uitvoerend

musicus, componist, en/of technicus/producent.

• Studenten en alumni met wie het panel heeft gesproken zijn positief over de mengvorm.

Ze leren creatief te managen in de omgeving van de popmuziek. Studenten geven aan

“de mogelijkheid te hebben om jezelf te kunnen ontwikkelen en in vrijheid te kunnen

experimenteren, eigen concepten te ontwikkelen en een visie en houding aan te leren”.

“De som van je ervaring maakt je uniek”. Afgestudeerden tekenden contracten met

platenlabels en/of starten een eigen onderneming. De pers is positief over studenten en

afgestudeerden en de rol van de Academie voor de Popmuziek (Persanalyse door

Academie periode 2008-2009). De werkveldadviesraad wordt betrokken bij

ontwikkelingen in de eindkwalificaties en het onderwijsconcept (notulen

Werkveldadviesraad). In gesprek met het panel bevestigt het werkveld de behoefte aan

mensen die conceptueel kunnen denken en entertainen. In ‘de platenindustrie’

veranderen dingen snel.

• De eisen die door het werkveld gesteld worden komen terug in het curriculum via

opdrachten van externe partners of opdrachten die direct aan de beroepspraktijk zijn

ontleend. Via de projectopdrachten ontwikkelt de student zijn competenties via een

cyclisch proces. Het panel is positief over de actieve participatie in de popcultuur door

studenten. Vertegenwoordigers uit het werkveld zijn betrokken bij de beoordeling van

stage en het afstuderen (zie tevens facet 6.1).

• Het viel het panel op dat het aspect van maatschappelijke betrokkenheid redelijk mager

naar voren komt als gebied waar de popkunstenaar actief kan zijn. Juist binnen

jongerencultuur spelen maatschappelijke issues sterk en zouden de popartiesten veel

kunnen betekenen. Het werkveld noemt wel de aandacht voor maatschappelijke

projecten maar dit is nog niet zo goed van de grond gekomen. De opleiding geeft aan dat

hier momenteel aan gewerkt wordt.


Onderwerp 2 Programma

Facet 2.1 Eisen HBO Voldoende

Criteria

- Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk

ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast)

onderzoek.

- Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het

vakgebied/de discipline.

- Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft

aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk.


• De opleiding werkt met een competentiegericht curriculum dat aansluit op het landelijk

opleidingsprofiel Muziek. De daarin onderscheiden competenties zijn door de opleiding

gegroepeerd rond kerntaken van de popartiest.

• Voor de competentieontwikkeling kiest de opleiding voor praktijksturing en projectmatig

werken. Dit is in overeenstemming met de praktijk van de popcultuur. De opleiding heeft

vier leerlijnen gedefinieerd: de kern daarvan vormt de integrale leerlijn, het werken aan

opdrachten. De andere lijnen betreffen de vaardigheden-, kennis- en studieloopbaanlijn.

• In integrale leerlijn in de propedeuse werken studenten aan thematische, levensechte

opdrachten. Voorbeelden van projecten in de propedeuse betreffen ‘Paris Hilton’ en ‘Life

is a Pitch’ (Handleidingen propedeuse 2008-2009). In de vaardighedenlijn krijgen

studenten presentatietechnieken, informatievaardigheden en communicatietrainingen e.d.

aangeboden. Voor muzieklessen (drums, bas, zang e.a.) kunnen studenten zich

inschrijven. In de kennislijn krijgen studenten ondermeer colleges trendwatching,

cultuurbeschouwen, sound (muziektheorie), onderzoek en case-study en vakken die de

student op basis van zijn POP heeft geformuleerd. Bij het onderdeel Research &

Development (R&D) krijgt de student begeleiding bij de inhoudelijke en organisatorische

ontwikkeling van een project. Concepting valt hier ook onder. In de SLB-lijn leert de

student reflecteren, feedback geven en ontvangen en doorloopt hij een p-d-c-a cyclus

voor zijn eigen leerdoelen. In de stage verwerft de student integrale kennis, vaardigheden

en een professionele attitude binnen een instelling of bedrijf. Daarbij komen verplichte

competenties aan bod (communicatief vermogen, vermogen tot samenwerken,

omgevingsgerichtheid en vermogen tot (creatief) ondernemerschap) en - op basis van de

eigen profilering - vrij te kiezen competenties op gevorderd of expertniveau. Door middel

van een afstudeerproject integreert de student vakinhoudelijke disciplines en

demonstreert via een performance- en een portfolioassessment de competenties op

expertniveau te beheersen.

• Studenten hebben veel ruimte voor cross-overs. Eigen profilering vindt in de hoofdfase

plaats door middel van keuzeprogramma’s (specialisatie en/of verbredende minor) en

eigen invulling van projecten, stage en afstuderen. Ondermeer hebben studenten gebruik


gemaakt van de minoren: Trainer/coach (een student) en Da Vinci (vier studenten). Twee

studenten volgden de minor Cross Media van de opleiding CMD NHL.

• De afstudeerprocedure en de invulling van het eindassessment waarborgen het niveau

(zie facet 6.1). In het vervolg op de visitatie van de opleiding Vormgeving in 2007 heeft de

opleiding verbeteringen aangebracht. Dit betreft ondermeer de toepassing van

praktijkgericht onderzoek voor de ontwikkeling van concepten.

• Er is een verplichte literatuurlijst. Binnen de zogenaamde productiehuizen is aanvullende

literatuur beschikbaar en worden studenten ondersteund bij het zoeken naar relevante

literatuur. Voor de kerncompetentie ‘concepting’ heeft de opleiding een reader ontwikkeld.

Het panel is van mening dat de vakliteratuur het hbo-niveau raakt maar niet volledig

overtuigend is. Het internationale gehalte is beperkt. Bij studenten was de literatuurlijst

niet opvallend bekend.

• In de kennislijn is aandacht voor (wetenschappelijke) concepten en de toepassing ervan.

De onderzoeksleerlijn heeft de opleiding in 2008 toegevoegd. Deze wordt door de

opleiding nauwlettend gevolgd. Aan de recente beroepsproducten van studenten is te

merken dat de opleiding meer aandacht schenkt aan onderzoeksvaardigheden.

Studenten komen nog niet echt in aanraking met (toegepast) onderzoek. Het is de

bedoeling dat het lectoraat m.i.v. 2010 van start zal gaan. Het panel is van mening dat de

kennislijn sterker aangezet kan worden in het programma en onderschrijft de volgende

aanbeveling uit de interne audit: ‘Maak expliciete keuzes in de body of knowledge voor de

popartiest en zorg voor een consequente vertaling naar het onderwijsprogramma’

(Auditrapport Academie voor Popcultuur, juni 2008).

• De opleiding heeft nauwe contacten met het werkveld voor de ontwikkeling en uitvoering

van projecten, excursies, stages en afstudeeropdrachten. Dit is bevestigd door het

gesprek van het panel met het werkveld en blijkt ook uit de opdrachten.

• Studiemateriaal wordt ontleend aan de beroepspraktijk of wordt in een gesimuleerde

setting of direct in de beroepspraktijk uitgevoerd. In de productiehuizen kunnen studenten

de beroepsvaardigheden binnenschools in een veilige omgeving aanleren. Deze worden

geleid door een productiehuischef (docent). In de hoofdfase zijn de opdrachten bij

voorkeur afkomstig van externe opdrachtgevers die door studenten zelf of door het

projectbedrijf van de Academie voor Popcultuur zijn verworven. Er wordt samengewerkt

met bekende Festivals zoals Oerol en Freeze Festival, Festival The internationals voor

Fryslan POP, dat streeft naar duurzame talentontwikkeling, en het Noorderslag Eurosonic

waarbij aansluiting gezocht wordt met creativiteit en bedrijfsleven. De opleiding geeft aan

dat in 2008-2009 ca. 50 studenten een activiteit in het kader van onderwijs in het

buitenland hebben uitgevoerd.

• Met ingang van 2009 wordt de werving van het projectbedrijf verbreed van de noordelijke

regio naar landelijk en worden niet alleen culturele maar ook maatschappelijke

organisaties benaderd. Streefcijfers: 50% opdrachtgevers actief buiten regio, waarvan

15% internationaal.

• Studenten krijgen te maken met mediagebruik, het toeren, onderhandeling met

platenmaatschappijen en andere zaken. Door de consultatiegesprekken met docenten

(vakmensen uit de praktijk) komen studenten eveneens in aanraking met de

beroepspraktijk. Opdrachten worden mede beoordeeld door experts uit de

beroepspraktijk.


• De Academie staat open voor initiatieven uit de omgeving. Vragen komen ook van

studenten zelf. Het team stelt de thema’s vast, het kernteam bepaalt de kaders zoals

thematiek en maatschappelijke betrokkenheid. De actualiteit is leidend. Binnen het

productiehuis kunnen maatschappelijke projecten geadapteerd worden. Zo werd

meegewerkt aan een project voor activiteiten voor hangjongeren in samenwerking met de

gemeente Heerenveen.

• De opleiding wenst aan te sluiten bij de ontwikkelingen in de hedendaagse en

internationale Popcultuur (facet 1.1). Qua internationalisering heeft de

Academie/opleiding een oriëntatie op ondermeer Bremen, Finland, Denemarken en

Engeland. Via gastlessen komen ook invloeden uit andere landen en culturen binnen de

opleiding: er is een Gastcollege ‘Brazilië project’. Een van de studenten is betrokken bij

een uitwisselingstraject. Vooralsnog acht het panel het multiculturele gehalte van de

opleiding beperkt (zie tevens facet 3.3).

• Een 4e jaarsstudent gaf in het panelgesprek aan positief te zijn over de muziekvakken

(muziektheorie, solfège) in het eerste jaar. Het panel hecht hier ook waarde aan. De

opleiding geeft aan dat in de nieuwe opzet van het eerste jaar en de hoofdfase

muziektheorie en solfège geïntegreerd worden in de instrumentele lessen en in het

gecombineerde flankerende onderwijs Sound & Vision. Daarnaast kunnen studenten

individuele consults aanvragen. Daarmee speelt de opleiding in op de niveauverschillen

en behoeften van studenten. In blokenquêtes en de recente STO 2009 tonen studenten

zich i.t.t. eerdere jaren positief over de actualiteit van de opdrachten. Studenten zijn

tevreden over de contacten met het werkveld en redelijk tevreden over de kwaliteit van

het studiemateriaal (STO 2009). Studenten zijn verder redelijk tevreden over de

mogelijkheden van een oriëntatie op een internationale werkomgeving.

• In de curricula wordt door de hogeschool gestuurd op ondernemerschap (een van de

kernwaarden). Docenten hebben de mogelijkheid om een internationale masteropleiding

te volgen. Zeven docenten van de School Academie voor Beeldende Kunst maken hier

gebruik van. Dit facet wordt als voldoende beoordeeld. De opleiding heeft een sterke

geïntegreerde praktijkcomponent in het curriculum. Versterking kan plaatsvinden van de

kennisleerlijn, de verplichte en vrij te gebruiken (internationale) vakliteratuur en de

toepassing van onderzoek. Dit wordt door de opleiding herkend.

Facet 2.2 Relatie doelstellingen en inhoud programma Voldoende

Criteria

- Het programma is een adequate concretisering van de eindkwalificaties, qua niveau,

oriëntatie en domeinspecifieke eisen.

- De eindkwalificaties van de doelstellingen zijn adequaat vertaald in leerdoelen van

(onderdelen van) het programma.

- De inhoud van het programma biedt studenten de mogelijkheden om de geformuleerde

eindkwalificaties te bereiken.



• Het programma dekt de eindkwalificaties. Voor 50% is dit ingevuld door de opleiding en

voor 50% vult de student dit zelf in via te verwerven competenties met daaraan

gekoppelde normen zoals vastgelegd in het POP. Voor de niveaubepaling en beoordeling

zijn door de opleiding gedragsindicatoren benoemd (Onderwijsregeling Academie voor

Popcultuur 2008-2009).

• De opleiding heeft een structuur ontworpen waarbinnen geen vastomlijnde

afstudeerrichtingen zijn, maar waarbij de keuze van de student leidend is voor de

invulling van de studieloopbaan. De zeven kerntaken en negen competenties van het

opleidingsprofiel Popmuziek vormen daarbij de ruggengraat van de opleiding. De

competenties zijn rechtstreeks ontleend aan het landelijk beroepsprofiel en getoetst op de

dekking van de Dublin descriptoren. De student werkt in elke fase van de opleiding

rechtstreeks aan het verwerven van deze competenties.

• In de handleidingen geeft de opleiding per kerntaak weer wat de beroepsrollen zijn, aan

welke competenties gewerkt wordt, welke gedragsindicatoren van toepassing zijn en wat

de normering hierbij is (Studenten- en docentenhandleidingen 2008-2009). Per blok

worden de algemene prestatie-indicatoren en specifieke normen aangegeven. De

opleiding wenst de studenten- en docentenhandleidingen verder te expliciteren en ook de

prestatie-indicatoren verder uit te splitsen naar de niveaus basis, gevorderd en expert

(Opleidingsplan 2008-2009).

• In de hoofdfase formuleert de student in overleg met de studieloopbaanbegeleider de te

ontwikkelen competenties en het streefniveau in een bepaalde periode. Dit legt de

student vast in zijn POP. De normen en wijze van beoordeling, zoals overeengekomen

met de SLB’er, worden eveneens opgenomen in het POP.

• Het programma wordt vormgegeven via een 4-jarig voltijds hbo programma. Ieder

studiejaar kent twee semesters van elk twee onderwijsperiodes (blokken).

• In het propedeutisch jaar ligt de nadruk op het verwerven van alle kerntaken en

competenties op beginnend niveau. Het artistieke concept is binnen de opleiding het

uitgangspunt op basis waarvan de student zich verder ontwikkelt. De kerntaken 1 tot en

met 3 betreffen de voorwaardelijke fasen die betrekking hebben op het artistieke concept.

In de hoofdfase komen deze kerntaken als volgt terug in het curriculum: in de verplichte

competenties tijdens de stage (kerntaak 2); in de verplichte competenties van het

afstuderen; als keuze in specialisatie of individuele profilering; impliciet in de

productiehuizen en het flankerend onderwijs.

• De vier blokken zijn thematisch ingericht, aan de thema’s zijn projecten gekoppeld. De

student formuleert de eigen leerdoelen in zijn Persoonlijk Ontwikkelings Plan (POP). Alle

competenties komen op basisniveau aan de orde. In het 1e project ‘Gekkenhuis’ wordt

bijvoorbeeld gestart met het projectmatig ontwerpen van een artistiek concept voor een

multidisciplinair event dat vervolgens ook opgevoerd wordt.

• Jaar twee, semester een, van de hoofdfase betreft een kernprogramma (30 EC) met

verplicht te verwerven competenties uit kerntaken vier en vijf (innovatie, groei en

vernieuwing en analytisch vermogen) en 30 EC eigen profilering in semester twee. Met

uitzondering van ondernemerschap komen alle competenties aan bod. Jaar drie start met

een stage van 30 EC. 15 EC betreft verplichte competenties (2, 3, 7 en 9) en 15 EC vrij te


kiezen competenties op basis van de eigen profilering. Beiden op gevorderd of

expertniveau. Semester twee kan ingevuld worden door een vrij te kiezen minor of via

keuzeblokken of keuzemodulen van in totaal 30 EC die de student moet verantwoorden

in zijn POP. Jaar vier betreft de specialisatiefase (30 EC) waarin kerntaken 1 t/m 7 aan

de orde komen. Hierbij maakt de student een keuze uit compositie, uitvoerend muzikant

of producer/technicus. Het tweede semester betreft de afstudeerfase met daarin 15 EC

verplichte competenties op expertniveau (dit betreft kerntaken 1, 4, 6, 7 en 9) en 15 EC

ruimte voor de eigen profilering op expertniveau (Afstudeerhandleiding 2008-2009).

• Flankerend onderwijs rond de projecten wordt gegeven in de productiehuizen. De basis

van een productiehuis is identiek, ieder productiehuis heeft een andere insteek. Het

productiehuis ‘The office’ richt zich bijvoorbeeld op het ondernemende aspect. Onderdeel

van de hoofdfase is het verplichte kernprogramma projectmanagement.

• In de R&D lijn werken studenten aan reflectie, professionele persoonlijke ontwikkeling en

onderzoeksvaardigheden. Uit het panelgesprek met studenten trekt het panel de

conclusie dat deze leerlijn professioneler ingevuld kan worden.

• Het ambacht muziek kan in dienst staan van een project of als ambacht centraal staan.

Muzieklessen waaronder bas, drums, gitaar, toetsen en zang worden gegeven in het

flankerend onderwijs. Wanneer studenten zich verder willen specialiseren in andere

instrumenten, dan hebben studenten de mogelijkheid om extern onderwijs te volgen.

Wanneer het in het POP past dan zijn studenten vrij om muziekvakken buiten de deur te

organiseren, bijvoorbeeld bij het conservatorium in Groningen. De beoordeling van de

verworven competenties per blok vindt plaats via een integraal assessment (zie tevens

facet 1.2 en 2.8).

• Uit de inzage in de producten merkt het panel op dat de maatschappelijke context niet zo

snel meegenomen wordt door studenten (alertheid op ontwikkelingen in de samenleving

en de integratie daarvan in de eigen beroepspraktijk). De verbinding van traditie,

actualiteit, theorie en visie kan sterker ondersteund worden door de kennis en

onderzoekslijn. In dat kader kan ook de aandacht voor de filosofische kant van de

Popcultuur genoemd worden (zie tevens 1.1). De R&D lijn kan ook steviger ingevuld

worden.

• In recente evaluaties waarderen studenten het onderwijs met een 6,8, hetgeen iets onder

het HG gemiddelde ligt.

• Dit facet wordt als voldoende gewaardeerd. Actief gebruik maken van maatschappelijke

thema’s en de onderbouwing van het ambacht verdienen meer aandacht. Het panel is

van mening dat voor de balans een maatschappelijke onderbouwing en verbreding

gewenst is. Het flankerend onderwijs ter ondersteuning van de competentieontwikkeling

van studenten kan sterker aangezet worden.


Facet 2.3 Samenhang in opleidingsprogramma Voldoende

Criterium

- Studenten volgen een inhoudelijk samenhangend opleidingsprogramma.


• De horizontale en verticale samenhang in het programma krijgt gestalte door vier

samenhangende leerlijnen:

- de integrale leerlijn waarbinnen projecten uit de beroepspraktijk gestalte krijgen;

- het verwerven van vaardigheden gerelateerd aan de projecten;

- het verwerven van kennis als ondersteuning van het werken aan de projecten;

- de ervarings- en reflectieleerlijn.

• Het programma kent een concentrische opbouw. Het onderwijs is ingericht rond de

7 kerntaken welke de studenten in een toenemende complexiteit moet gaan beheersen.

De kerntaken zijn gebaseerd op de beschrijving van het beroep en de voorkomende

beroepsrollen.

• In de propedeuse komen alle kerntaken en competenties op basisniveau aan bod.

Gedurende de jaren daarna verwerft de student de competenties in een toenemend

niveau via het vaste verplichte studieprogramma (kernprogramma, stage en afstuderen)

en via de keuzeblokken (specialisatie, minor en individuele profilering). De kern vormt de

integrale leerlijn die gedurende de opleiding een steeds grotere plaats in gaat nemen. Het

flankerende onderwijs in de vorm van de kennis- en vaardighedenleerlijn is gedurende de

studiejaren minder nadrukkelijk als vooraf geplande en aangereikte leersituatie aanwezig

(zie facet 2.2).

• De integrale leerlijn kent de volgende fasering: oriënteren, analyseren, startdocument

waarin doelen en definities zijn opgenomen, uitvoeren, evalueren, verbeteren/aanvullen,

integraal verwerven van kennis en vaardigheden. De plaats van reflectie is in belangrijke

mate aanwezig binnen alle leerlijnen en in het bijzonder bij de integrale leerlijn. De

aandacht voor de profilering van de student in de aankomende beroepspraktijk vormt een

sterke verbindende factor. De SLB’er heeft ook aandacht voor de kwalitatieve en

kwantitatieve studievoortgang, te maken keuzes en mogelijke blokkades bij de student.

• In het propedeutisch jaar ligt de nadruk op het verwerven van alle kerntaken op

beginnend niveau. Dit vormt het uitgangspunt op basis waarvan de student zich verder

ontwikkelt. De projecten zijn zodanig opgesteld dat een kernprobleem van het beroep aan

de orde wordt gesteld, waarbij het verwerven van alle competenties verbonden aan de

kerntaak uit het beroepsprofiel in samenhang aan bod komt.

• In de achtereenvolgende projecten worden eerder geleerde vaardigheden, kennis- en

attitudeaspecten toegepast. De complexiteit van de projecten neemt gedurende de

opleiding toe. Ieder project voegt nieuwe competenties toe en/of heeft een verdiepend

karakter.

• In de hoofdfase werken studenten, deels binnen eigen projecten, aan een

samenhangende set competenties gekoppeld aan kerntaken. Voor het vrije studiedeel


heeft de SLB’er een belangrijke taak om de samenhang en toename van de complexiteit

te bewaken. De normering wordt opgenomen in het POP van de student.

• Het flankerend onderwijs in de hoofdfase wordt door de productiehuizen – welke ingericht

zijn rond thema’s – direct in zijn context aangeboden. Hierdoor wordt een directe

verbinding gemaakt tussen praktijk en theorie.

• Naast het vaste aanbod moet de student gedurende de opleiding zelf steeds meer op

zoek gaan naar aan te leren kennis en vaardigheden, passend bij zijn persoonlijke

leerdoelen zoals geformuleerd in het POP. Want, zo stelt de opleiding, deze vaardigheid

moet hij ook beheersen in de latere beroepsuitoefening gezien de snelle technologische

en maatschappelijke ontwikkelingen. Dit wordt ondersteund door de studieloopbaanlijn.

De student doorloopt, begeleidt door de SLB´er, op microniveau steeds een

kwaliteitscyclus. In de stage verwerft de student integrale kennis, vaardigheden en een

professionele attitude direct binnen een instelling of bedrijf.

• De opleiding meet systematisch de samenhang. De opleiding geeft aan dat de

samenhang in vergelijking met het voorgaande vakgerichte onderwijs versterkt is. De

tevredenheid over de samenhang in de propedeuse scoorde in 2007-2008 voldoende.

Studenten in de hoofdfase waren in dat jaar minder tevreden over de samenhang,

hetgeen de opleiding toeschrijft aan de overgang van oud naar nieuw onderwijs. In de

recente STO 2009 scoort de samenhang iets onder het HG-gemiddelde. Studenten

geven in deze evaluatie daarnaast aan minder tevreden te zijn over de aansluiting van de

stage bij het overige onderwijs.

• Om zicht te krijgen op de samenhang van de vrij in te vullen studieonderdelen is een

aparte evaluatie hiervan mogelijk gewenst. Temeer omdat hoofdfase studenten aangaven

wat minder tevreden te zijn over de samenhang dan propedeusestudenten.

• Dit facet wordt als voldoende beoordeeld. De aansluiting van het onderwijs bij de stage

en de samenhang van het onderwijs in de hoofdfase betreffen aandachtspunten.

Facet 2.4 Studielast Goed

Criterium

- Het programma is studeerbaar doordat factoren, die betrekking hebben op dat

programma en die de studievoortgang belemmeren zoveel mogelijk worden

weggenomen.


• De Academie voor Popcultuur biedt een studeerbaar programma via regelmatige toetsing

en feedback, samenhang in het curriculum, een duidelijke normering (waaronder ook het

BSA), diverse vormen van begeleiding en een flexibele opzet van het programma waarbij

de student voor een groot deel zelf de eigen leerweg vormgeeft.

• Via de blokevaluaties en het instellingsbrede STO wordt de studielast regelmatig

getoetst. In de zelfevaluatie geeft de opleiding aan dat studenten in de propedeuse- en

hoofdfase respectievelijk gemiddeld 30 en 33 uur aan de studie besteden. Dit komt

overeen met de weergave van studenten tijdens het panelgesprek.


• Studenten melden dat zij in het eerste jaar tien tot twintig contacturen per week hebben.

Daarna is het aantal contacturen wisselend. Het aantal ingeroosterde contacturen in de

hoofdfase bedraagt zeventien uur per week. De realisatie van het aantal contacturen dat

Academiebreed wordt vermeld bedraagt 28,8. De streefwaarde bedraagt 26

contacturen/week (Managementovereenkomst 2008-2009).

• De perioden (blokken) kennen een gelijke omvang van 15 EC. In de propedeuse worden

studenten intensief begeleid via het flankerend onderwijs. Aan het eind van ieder blok

vindt een toetsing plaats. Ieder blok kent ook een samenhangend integratief programma

dat integraal wordt getoetst. Elke periode wordt afgesloten met een assessmentweek.

• De opleiding heeft een goed studieloopbaanbegleidingssysteem (zie facet 4.2). In de

hoofdfase krijgen studenten procesmatige en inhoudelijke begeleiding bij de uitvoering

van de projecten door respectievelijk een coach en de Research & Development (R&D)

docent. Er zijn veel feedbackmomenten op (tussentijdse) producten van studenten door

docenten, medestudenten en werkveld.

• Studenten worden per competentie beoordeeld en krijgen op basis daarvan studiepunten

toegekend. De regels zijn vastgelegd in de Assessmentprocedure van de Academie.

Zowel in de propedeuse- als in de hoofdfase kan de student bij het niet behalen van een

bepaalde competentie deze in een volgend blok opnieuw laten toetsen en beoordelen

(zie tevens facet 2.8).

• Conform het Hogeschool- en Academiebeleid hanteert de opleiding een bindend

studieadvies (BSA). Dit behelst dat de student in het eerste jaar minimaal 40 van de 60

EC moet hebben behaald om door te kunnen stromen. Binnen twee jaar moet de student

de propedeuse behaald hebben om verder te kunnen studeren. Studenten die hier niet

aan voldoen moeten de opleiding verlaten.

• Getalenteerde studenten hebben de mogelijkheid van een versnelde studieroute, door

aan meer of aan competenties van een hoger niveau te werken, en dit via een

assessment te laten beoordelen. Met de SLB’er kunnen via het POP vervolgens

afspraken gemaakt worden over een individuele studieroute. Incidenteel is hier gebruik

van gemaakt. Dit wordt vervolgd in het kader van het hogeschoolbrede project Sirius

gericht op talentontwikkeling.

• Het niveau van de competenties en de inhoud van het curriculum is beschreven in

docenten- en studentenhandleidingen. Aan de explicitering naar niveau wordt in het

kader van het curriculumproject nog gewerkt.

• De opleiding biedt extra ondersteuning voor staartstudenten die vertraging hebben

opgelopen door veranderingen in het curriculum. Door extra voorlichting, instructie en

begeleiding aan de eerste cohorten studenten hoopt de opleiding dat deze groep alsnog

met een positief resultaat gaat afstuderen. In de studieloopbaangesprekken staat dit

onderwerp op de agenda.

• Er zijn geen specifieke struikelvakken naar voren gekomen. Ouderejaarsstudenten

hebben moeite gehad met de overgang van oud naar nieuw curriculum. De studie moet

soms concurreren met de echte praktijk van studenten (tournees e.d.). Docenten melden

dat het een aandachtspunt is dat studenten niet vergeten de studiepunten te verzilveren

van verworven competenties. Studenten melden dat ze, sinds de toename van het aantal


studenten van de laatste jaren, de onderwijsruimtes niet altijd toereikend vinden. Dit blijkt

ook uit de recente STO 2009 (zie facet 4.1).

• In gesprek met het panel geven studenten er geen blijk van dat het programma te zwaar

is. Uit evaluatieresultaten blijkt dat studenten de studielast voldoende gespreid vinden en

dat de opleiding te doen is in de tijd die ervoor staat.

Facet 2.5 Instroom Voldoende

Criterium

- Het programma sluit qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende

studenten: vwo, havo, middenkaderopleiding of specialistenopleiding (WEB) of daarmee

vergelijkbare kwalificaties, blijkend uit toelatingsonderzoek.


• Aankomende studenten die toegelaten willen worden aan de Academie voor Popcultuur

moeten een havo-, vwo-, of mbo opleiding afgerond hebben en met goed gevolg het

intake assessment hebben doorlopen. De Academie heeft het intake assessment

ontwikkeld op basis van de wettelijk gestelde eisen aan het kunstvakonderwijs. Het

assessment is bedoeld om vast te stellen of de student voldoende ontwikkelbaar is om de

competenties en opleidingskwalificaties te kunnen behalen. Er is een intakeprocedure en

een gecombineerde intake- en afstudeercommissie. Er wordt gekeken naar de artistieke

en muzikale component. Na een voorselectie op ingestuurd materiaal beoordeelt een

commissie de student op verbeeldende begaafdheid, creativiteit, presentatie en motivatie

conform de competenties en prestatie-indicatoren van de opleiding (Onderwijsregeling

voor Popcultuur 2008-2009). De Academie is voornemens het intake assessment verder

te ontwikkelen tot EVC assessmentprocedure. Circa de helft van het aantal studenten dat

zich aanmeldt is de afgelopen twee jaar aangenomen. Hiervan is ca. 75% muziek. Op

basis van de huidige resultaten acht het panel een stringenter selectiebeleid meer dan

wenselijk.

• Geconstateerde lacunes kunnen door studenten tijdens de opleiding weggewerkt worden

via het flankerend onderwijs. Hierdoor is de aansluiting van de opleiding op verschillende

typen vooropleidingen goed.

• In voorkomende situaties en op basis van de vooropleiding kan de student instromen in

de hoofdfase. Bijzonder getalenteerde studenten kunnen toegelaten worden zonder aan

de algemene vooropleidingseisen te voldoen, mits de student het intake assessment

positief heeft afgesloten. Het panel heeft vernomen dat in het voorjaar van 2009 de

multiculturele capaciteitentest HO eveneens onderdeel uitmaakt van het intake

assessment.

• Specifieke regelingen zijn vastgelegd in de Onderwijsregeling van de Academie. Dit geldt

voor studenten met een buitenlands diploma en toelating op basis van de 21+ regeling.

De Code of Conduct, in verband met toelating van studenten met een buitenlands

diploma, is door de Hanzehogeschool Groningen ondertekend.


• In het kader van doorstroming binnen de beroepskolom is een schakeljaar samen met

twee ROC’s ontwikkeld: het Friesland college en de Friese Poort. Sinds 2005 kunnen

studenten het laatste jaar van het mbo afsluiten door het volgen van een semester uit de

propedeuse en het uitvoeren van een stage of praktijkopdracht in het tweede semester.

Het projectbedrijf is daartoe gecertificeerd als (voor het mbo-onderwijs) erkend leerbedrijf

en stageplaats door het Grafisch Opleidingscentrum (GOC). De pilot met de ROC’s wordt

in 2008-2009 geëvalueerd en geformaliseerd in een officieel zwaluwstaarttraject. De

Academie heeft contact over de ontwikkeling van zwaluwstaarttrajecten met andere

kunstopleidingen van eerder genoemde ROC’s en het Noorderpoortcollege in Groningen.

Wederzijdse afstemming wordt ook bevorderd via gastlessen en docentenaanwezigheid

bij beoordelingsmomenten en examens.

• Via projecten flankerend onderwijs werkt de student aan de ontwikkeling van zijn

competenties. De student krijgt in de propedeuse de projecten eerst aangeboden. Door

de aanbodgestuurde projecten sluit de opleiding beter aan bij de vooropleiding.

• De opleiding geeft aan dat de verschillende vooropleidingen niet uitmaken voor het met

succes voltooien van de opleiding. Kwantitatieve gegevens ontbreken door onvoldoende

response op de aansluitingsmonitor. De opleiding merkt op dat studenten met een mbo-

vooropleiding meer ervaring hebben met competentiegericht werken.

• Docenten melden dat de opleiding goed bekend staat, dat er veel voorlichting gegeven

wordt in het voortgezet onderwijs en dat 80% van de studenten een goed beeld heeft van

de opleiding.

• In gesprek met het panel gaf de opleiding aan nog niet aan scouting te doen. Een goede

scouting en pr kan het aantal en de kwaliteit van de aanmeldingen verbeteren en het

uitvalpercentage terugdringen. Ook kunnen studenten uit culturele minderheden, die

bijvoorbeeld minder met traditionele kunst hebben, beter via scouting en werving

benaderd worden omdat ze mogelijk minder snel op eigen initiatief voor een

kunstopleiding kiezen. Uit de notulen blijkt dat scouting onderwerp van gesprek is

geweest. De opleiding heeft in juni 2009 goedkeuring gekregen voor een scoutingproject

in het kader van het hogeschoolbrede talentontwikkelingsproject Sirius.

• Het panel beoordeelt dit aspect als voldoende. Nader onderzoek is nodig om de werving

specifieker te maken voor studenten die de potentie hebben de opleiding met succes af

te kunnen ronden (ondermeer op basis van instroom- en exitonderzoek).

Facet 2.6 Duur voldaan

Criterium

- De opleiding voldoet aan formele eisen met betrekking tot de omvang van het curriculum:

hbo-bachelor: 240 studiepunten.


• De opleiding voldoet aan de formele eis van 240 EC: 60 EC propedeuse en 180 EC in de

hoofdfase. De propedeuse en hoofdfase zijn opgebouwd uit periodes van tien of elf

weken (blokken) met een studielast van elk vijftien EC.


Stage en afstuderen bestaan uit twee aaneengesloten periodes. De opleiding geeft in de

Onderwijsregeling voor Popcultuur 2008-2009 een beschrijving van de

programmaonderdelen uit de major/minorstructuur en een schematisch overzicht van de

curriculumstructuur van de opleiding over het 1e tot en met 4e jaar.

• De Hanzehogeschool kent een major/minorstructuur. Studenten hebben de mogelijkheid

om een minor te kiezen uit het aanbod van de Hanzehogeschool, mits dit aansluit bij het

persoonlijk ontwikkelingsplan van de student en goedgekeurd is door de

examencommissie. De minor kan ook in het buitenland gevolgd worden. De student heeft

binnen de minorruimte ook de keuze om een extra specialisatie binnen de opleiding te

volgen. Specialisaties en minors (van minimaal 30 EC) worden vermeld op het

internationale diplomasupplement.

• Van de 210 EC zijn 120 EC door de opleiding vastgelegd in termen van competenties,

prestatie-indicatoren en normeringen. De overige studiepunten verwerft de student door

eigen profilering. De te behalen studiepunten uit de major zijn altijd ontleend aan de door

de opleiding vastgestelde competenties en prestatie-indicatoren van het

beroepsprofiel.(zie tevens facet 2.2).

Facet 2.7 Afstemming tussen vormgeving en inhoud Goed

Criteria

- Het didactisch concept is in lijn met de doelstellingen.

- De werkvormen sluiten aan bij het didactisch concept.


• De opleiding sluit met haar onderwijsvisie aan bij de kaders van de HG (Onderwijskaders

Hanzehogeschool Groningen, 2005). De onderwijsvisie laat zich samenvatten in de

volgende punten: Beroepstaken staan centraal, Onderwijs staat in directe communicatie

met de praktijk, Leren is een proces van competentieontwikkeling, Studenten leren

individueel én samenwerkend, Studenten profileren zich, Docenten inspireren, Docenten

en studenten zijn partners in onderwijs en kwaliteitszorg, De HG, c.q. opleiding biedt een

effectieve onderwijsomgeving.

• De kernthema’s van het programma zijn: projectmatig en praktijkgestuurd,

competentiegericht en integratief. Dit doet volgens de visie van de opleiding recht aan de

inspiratiebron van de popartiest: het ontdekken en interpreteren van de werkelijkheid van

de omgeving en daarmee interacteren. Door zelfsturing en ruimte voor eigen initiatief

beoogt de opleiding een ondernemende houding te stimuleren hetgeen voor de popartiest

belangrijk is. Het POP is belangrijk, dat is de ruggengraat voor het onderwijs.

• In de integrale leerlijn werkt de student op een gefaseerde manier aan

opdrachten/projecten met een toenemende moeilijkheidsgraad. Dit wordt ondersteund

door de vaardigheden-, kennis-, studieloopbaan-, en de stage- of ervaringsreflectielijn.

• Binnen de projectmatige opzet en de opbouw van het programma komen de negen

competenties in toenemende complexiteit aan bod. De opleiding heeft een infrastructuur

ontworpen waardoor de student in een leeromgeving geplaatst wordt die recht doet aan


de werkomgeving van de popartiest. Vanaf de start vormt de student met zijn

medestudenten, docenten en gastdocenten een netwerkstructuur waarvan de student

actief gebruik kan maken.

• Studenten komen door het programma in aanraking met gevarieerde werkvormen die zijn

vormgegeven in (binnen- en buitenschoolse) projecten, workshops, ondersteunende

theorielessen en (real life) optredens. Er wordt ondermeer aandacht besteed aan:

Creatief denken, werken aan vernieuwende ideeën en deze vormgeven en verwoorden.

Ontwikkeling van specifieke vaardigheden zoals: het bespelen van een instrument,

grafisch ontwerp, het omgaan met multimedia, compositie, songwriting, web- en dvd-

design, ruimtelijke vormgeving, produceren, dj. Ontwikkeling van algemene vaardigheden

waaronder presentatie-, en communicatietechnieken. Theorielessen over muziek, film en

techniek, projectmanagement en zelfstandig ondernemen. De beschrijving van de vier

leerlijnen is weergegeven bij facet 2.3.

• Het eerste jaar is opgebouwd uit vier thematisch ingerichte projecten. Daarna werkt de

student in thematisch ingerichte productiehuizen aan zelf vergaarde of door het

projectbureau uit de werkpraktijk geworven projecten. De productiehuizen hebben

inclusief de productiehuisleider twee docenten. Daarnaast is aan elk productiehuis een

junior coach verbonden. Studenten hebben allen een verschillend plan maar de

basisthema’s zijn identiek. Docenten melden dat een groep van soortgelijken met elkaar

een ‘learning community’ vormen. Doordat de student eerst met projectopdrachten aan

de slag gaat in een beschermde opleidingsomgeving en vervolgens met zelf verworven

opdrachten werkt, wordt de student voorbereid op zijn beroepsmatig functioneren.

• Uit de panelgesprekken kwam naar voren dat studenten positief zijn over deze aanpak

juist doordat zij fouten mogen maken. Studenten melden dat het productiehuis dat vorig

jaar is gestart nu al veel gestroomlijnder werkt. Het werkveld is van mening dat de unieke

manier waarop het competentiegerichte onderwijs is uitgewerkt door de

Academie/hogeschool nog meer uitgedragen mag worden.

• Docenten hebben de rol van coach. Ieder productiehuis staat onder leiding van een

productiehuischef. Studenten kunnen consults aanvragen bij (gast)docenten op bepaalde

expertisegebieden. Informatie hierover wordt gegeven via Blackboard.

• Binnen de productiehuizen wordt flankerend onderwijs aangeboden dat in relatie staat

met het thema van het productiehuis en ondersteunend is voor de projecten van de

studenten. Studenten krijgen in het flankerend onderwijs veel hoorcolleges. De projecten

zijn actueel, ze zijn gekoppeld aan de wereld van nu en hebben niet altijd perse een

maatschappelijk thema. Docenten geven in de productiehuizen advies over te raadplegen

boeken en literatuur reiken artikelen aan.

• Studenten zijn tevreden over de afwisseling in werkvormen (STO 2009).


Facet 2.8 Beoordeling en toetsing Voldoende

Criterium

- Door de beoordelingen, toetsingen en examens wordt adequaat getoetst of de studenten

de leerdoelen van (onderdelen van) het programma hebben gerealiseerd.


• De beroepscompetenties en daaraan gekoppelde prestatie-indicatoren vormen voor de

opleiding het uitgangspunt van het toetsbeleid. De Academie heeft in 2006 haar

(competentiegericht) toetsbeleid vastgelegd in het document Assessmentprocedure

Academie voor Popcultuur. Dit beleid is afgestemd op het HG onderwijskader. De

Academie heeft in het toetsbeleid het systeem van kwaliteitsbeoordeling van toetsen op

validiteit, betrouwbaarheid, efficiency en consistentie ten aanzien van het curriculum

beschreven.

• Sinds 2006 heeft de Academie in de ontwikkeling van nieuwe blokken de normering en

wijze van toetsing integraal opgenomen. Dit is terug te vinden in de Handleiding

onderwijs Academie voor Popcultuur 2008-2009 en de verschillende studenten- en

docentenhandleidingen van de propedeuse, de stage en het afstuderen (Stage- en

Afstudeerhandleiding 2008-2009, Docentenhandleiding 2008-2009).

• Documenten zijn voor een belangrijk deel raadpleegbaar via de HELO. Resultaten van

assessments zijn voor studenten raadpleegbaar via Progress.

• De opleiding maakt gebruik van een formatieve beoordeling (feedback) en summatieve

beoordeling (assessment). In de formatieve beoordeling beoordelen begeleidende

docenten, experts, peers enzovoort de producten, voortgang en ontwikkelpunten en

geven daar feedback op. Dat materiaal komt in het portfolio. Tijdens de summatieve

toetsing beoordeelt een onafhankelijke eindassessmentcommissie (waarvan begeleidend

docenten en andere betrokkenen geen deel uitmaken) op grond van presentatie, portfolio

en assessmentgesprek of de student de competenties heeft verworven en kent de EC

wel of niet toe (zie tevens facet 6.1).

• Er is een gecombineerde toetsen curriculumcommissie. De toetscommissie heeft de

assessmentprocedure geïmplementeerd. De bewaking van de PDCA cyclus voor borging

van de kwaliteit van de toetsing heeft nu de aandacht. Tijdens het panelgesprek met

docenten gaven docenten aan goed te kunnen werken met de uitgangspunten zoals

vastgelegd in het toetsbeleid. De richtlijnen voor het portfolio heeft de opleiding recent

herzien.

• De rol van de examencommissie is vastgelegd in het Studentenstatuut van de HG

2008-2009. Samen met de onderwijsregeling vormt dit het Oer van de opleiding. De

examencommissie controleert de intake- en afstudeercommissie op de gevolgde

procedure, op wettelijke, HG- en Schoolkaders. Zij geeft op grond daarvan definitieve

goedkeuring aan de afstudeerplannen. De student heeft het recht bezwaar te maken

tegen een besluit conform het studentenstatuut van de HG (2008-2009).


• Flankerend onderwijs telt niet apart mee in de beoordeling. Er wordt geïntegreerd

getoetst, waarbij de student beoordeeld wordt op de aspecten kennis, houding en

vaardigheden in zijn samenhang zoals die in gedrag en resultaten tot uiting komen

(Toetsbeleid Academie voor Popcultuur). Het panel is terughoudend over deze aanpak.

Docenten melden dat studenten soms de indruk hebben dat het vak niet beoordeeld

wordt. Echter de toepassing komt tot uiting in het project. De opleiding wenst het komend

studiejaar (in de hoofdfase) meer ruimte te geven aan feedback op de vakken. Dit moet

de student opnemen in zijn POP.

• De opleiding maakt inzichtelijk waarop beoordeeld wordt. Toetsing vindt plaats in

authentieke en levensechte beroepssituaties. Voor de competenties is beschreven welke

criteria, standaarden en normen gehanteerd worden bij de beoordeling. Prestatie-

indicatoren zijn vastgelegd in de Onderwijsregeling. In de hoofdfase formuleert de student

in overleg met de studieloopbaanbegeleider zelf de te ontwikkelen competenties en het

streefniveau in een bepaalde periode, dit wordt evenals de normering en wijze van

beoordeling opgenomen in het POP (Toetsbeleid Academie voor Popcultuur). Het panel

acht de invloed van de student hierbij wel erg groot. Het opleidingsprogramma is

projectmatig en praktijkgestuurd. In het verlengde daarvan is een groot deel van de

toetsing gericht op assessments waarin de student moet aantonen op welk niveau hij de

competenties uit het beroepsprofiel beheerst. Zowel individuele prestaties als

groepsproducten worden beoordeeld.

• Elke periode binnen de major (bij stage en afstudeerfase geldt de periode van een

semester) wordt afgesloten met een portfolio assessment, een aanvullende performance

assessment en/of een beoordeling van het professionele product. Een beoordeling

(assessment) wordt uitgevoerd door een team van docenten (minimaal twee docenten).

Zowel de algemene beroepscompetenties, conform de NVAO criteria of Dublin

descriptoren, als de beroepsspecifieke competenties van de opleiding worden getoetst

waarbij een onderscheid gemaakt wordt in basis, gevorderd en expertniveau. Het

werkveld is betrokken bij de ontwikkeling van criteria van de beginnende

beroepsbeoefenaar.

• Tijdens het gesprek van het panel met de studenten geven studenten aan zelf sterk

inhoud aan een project te kunnen geven. Dit doen zij in overleg met de SLB’er, experts

en vakdocenten. De SLB’er stelt, als gedelegeerde van de examencommissie, uiteindelijk

het leertraject vast (Onderwijsregeling Academie voor Popcultuur, 2008-2009). De

opleiding heeft de rollen gescheiden: de SLB’er stelt het POP vast wat tevens het signaal

is voor een go/no-go leertraject. De beoordeling van de competenties gebeurt door

onafhankelijke docenten.

• Docenten vermelden dat zij de voortgang goed in de gaten houden, er worden veel peer-

assessments gehouden. De afstudeerfase kent 6 controlemomenten. De monitoring vindt

plaats door de bewijslast, de verslaglegging en het werk. De feedback van de expert

wordt meegenomen in het assessment. De onafhankelijke assessmentcommissie stelt de

beoordeling vast. De opleiding heeft een scheiding doorgevoerd tussen de feedback van

de begeleidende docenten en de onafhankelijke assessmentcommissie. Bij de

eindexamens zit een externe deskundige vanuit het werkveld in de commissie.


• De opleiding heeft veel geïnvesteerd in de ontwikkeling en uitvoering van het toetsbeleid.

Zo ook in scholing en training van docenten op het gebied van assessments. In recente

enquêtes tonen studenten zich tevreden over de mate waarin de toetsen passen bij het

programma.

• Uit de inzage van verschillende tussenproducten en afstudeerwerken door het panel blijkt

dat de toelichting op de beoordelingen soms ‘wollig’ overkomt, hetgeen de transparantie

van de beoordeling niet ten goede komt.

• De Academie geeft aan te blijven investeren in het toetsbeleid door aanpassingen door te

voeren op grond van evaluaties en door scholing en training van docenten.

• Het panel beoordeelt dit facet als voldoende. De assessmentprocedure is goed doordacht

en komt goed geborgd over. In de uitvoering kan de concretisering van de beoordeling

nog verbeterd worden. De opleiding kiest duidelijk voor assessments als het definitieve

beoordelingsmoment. Het is de wens van studenten om het vakkenonderwijs niet alleen

via een assessment, maar ook via aparte toetsen te laten beoordelen en daar ook

studiepunten voor te krijgen. Het panel is van mening dat de opleiding er goed aan doet

om dit te honoreren.

Onderwerp 3 Inzet van Personeel

Facet 3.1 Eisen HBO Goed

Criterium

- Het onderwijs wordt voor een belangrijk deel verzorgd door personeel dat een verbinding

legt tussen de opleiding en de beroepspraktijk.


• De opleiding heeft voor haar docenten ambities c.q. doelstellingen geformuleerd voor het

bevorderen en behouden van een sterke band met de beroepspraktijk

(Meerjarenpersoneelsplan 2006-2010). Zij streeft daarbij naar een evenwichtige opbouw

van het personeelsbestand, dat tevens een goede afspiegeling vormt van de popcultuur

waarmee kenniscirculatie en kennisontwikkeling samen met de beroepspraktijk tot stand

gebracht kan worden. Daarnaast stimuleert de opleiding de samenwerking met

internationale partners.

• Het docentenkorps heeft een sterke relatie met het beroepenveld. Het panel heeft dit

bevestigd gezien. Ca. 95% van de docenten is als professional werkzaam in het

werkveld, hetzij in loondienst maar hoofdzakelijk als zelfstandig ondernemer. Er zijn ook

docenten met internationale ervaring. De meeste docenten zijn thans niet meer

internationaal actief. Daarnaast zet de opleiding voor een bedrag van ca. € 30 K aan

gastdocenten in. De opleiding stimuleert docenten deel te nemen aan evenementen,

tentoonstellingen en andere performances in samenwerking met opdrachtgevers en

netwerkorganisaties. Uit de panelgesprekken met studenten kwam naar voren dat

studenten actief gebruik maken van het netwerk en de ervaring van docenten.


Zo heeft een student gebruik kunnen maken van de tourervaring van een van de

docenten. In de recente STO 2009 tonen studenten zich tevreden over de aansluiting bij

actuele ontwikkelingen. Dit is een verbetering ten opzichte van eerdere enquêtes.

• De kenniscirculatie wenst de Academie verder te stimuleren door het opzetten van het

kenniscentrum Kunst en Samenleving (in samenwerking met het Conservatorium

Groningen) waarbinnen het lectoraat Popcultuur, duurzaamheid en & innovatie opgestart

zal gaan worden. Tijdens het gesprek van het panel met het MT kwam naar voren dat de

benoeming van een lector per januari 2010 gerealiseerd zal gaan worden.

Facet 3.2 Kwantiteit personeel Goed

Criterium

- Er wordt voldoende personeel ingezet om de opleiding met de gewenste kwaliteit te

verzorgen.


• De opleiding heeft uitgangspunten geformuleerd voor de aanstelling en taakverdeling van

medewerkers (Zelfevaluatie AvP).

• De Academie voor Popcultuur heeft een capaciteit van 28 OP (onderwijzend personeel)

met een totale omvang van 11,5 fte. Hiervan heeft 37,5% een vaste en 62,5% een

tijdelijke aanstelling. Gemiddeld is dit ruim 0,4 fte, waarbij de Academie de voorwaarde

stelt dat (deeltijd)docenten werkzaam dienen te zijn in de beroepspraktijk. De vaste

OP-formatie staf bestaat uit tien medewerkers met een totale omvang van 5,1 fte. Tot de

vaste staf behoort ook de inzet van 1 fte praktijkondersteuning. De student-docentratio

van de Academie bedraagt 17:1.

• Door het sterke vernieuwende veld in de Kunsten hecht de Academie groot belang aan

de flexibiliteit van het personeel. Docenten bevestigen dat zij erg flexibel moeten zijn

binnen dit onderwijsconcept. Een deel van de formatie wordt ingezet voor stuur- en

ontwikkelruimte, onvoorziene werkzaamheden of overbelasting van zittend personeel.

Veranderingen ten aanzien van de keuzes voor het langdurig inzetten van tijdelijk

personeel worden mede bepaald door de wijzigingen in de wetgeving voor tijdelijke

aanstellingen. Op termijn streeft de opleiding naar een vast kernteam van breed inzetbare

medewerkers die hun specifieke expertise kunnen combineren met didactische expertise:

60% vast, 30% tijdelijk en 10% niet in loondienst.

• Het team beschikt over 1,8 fte onderwijsondersteunend personeel vanuit het bureau

onderwijsondersteuning van de Academie voor Beeldende Kunst (ABKV). Dit wordt,

indien nodig uitgebreid voor projectondersteuning. Tevens ontvangt de Academie

onderwijskundige ondersteuning van het stafbureau Onderwijszaken van de

Hanzehogeschool (0,2 fte vast en 0,3 fte op projectbasis).

• De opleiding hecht groot belang aan het voorzien in voldoende contactmomenten tussen

student en docent. Om dit binnen de financiële kaders uitvoerbaar te houden heeft de

opleiding zich geheroriënteerd op de functieopbouw en de verschillende taken en rollen

van onderwijzend personeel (Conceptnotitie Docentrollen AvP).


• Ervaren studenten worden ingezet voor de procesondersteuning bij projecten en als

student-assistent bij instrumenteel onderwijs. Sinds 2008-2009 zet de Academie ook 2

stagiaires in afkomstig van de opleiding Docent Beeldende Kunst en Vormgeving (t.b.v.

ontwikkeling en verzorging onderwijs) en een student Media & Entertainment

Management (t.b.v. ontwikkeling uitwisselingsprogramma’s internationalisering).

• Hoewel de personeelssamenstelling representatief is voor de Popscene in het Noorden,

streeft de Academie naar een betere vertegenwoordiging van vrouwen en van niet

Nederlandse en niet Westerse culturen. Het panel onderschrijft het belang hiervan. Niet

alleen wordt de wereld van Popmuziek gedomineerd door multiculturele invloeden, ook in

het maatschappelijk discours in Nederland spelen waarden als multiculturaliteit,

diversiteit, identiteit etc. een belangrijke rol.

• Uit evaluaties blijkt dat studenten tevreden zijn over de bereikbaarheid van docenten

(STO 2009, Blokevaluaties opleiding).

• Uit het onderzoek Waardering Personeel 2008 blijkt dat medewerkers de werkdruk

acceptabel vinden. Het ziekteverzuimpercentage is met 3,07% lager dan het gemiddelde

van de ABKV. Er is een protocol ziektebegeleiding HG. De Academie heeft geld

gereserveerd voor vervanging bij (langdurig) ziekteverzuim.

Facet 3.3 Kwaliteit personeel Voldoende

Criterium

- Het personeel is gekwalificeerd voor de inhoudelijke, onderwijskundige en

organisatorische realisatie van het programma.


• Bij de werving van docenten en in de HRM-cyclus gebruikt de Academie het

competentieprofiel voor docenten als kader. De specificaties van het didactisch concept

en de verschillende rollen en taken binnen het curriculum geven verder richting aan het

aannamebeleid en professionalisering van het personeel.

• De onderzoekscomponent wordt HG-breed ingevuld door docenten de gelegenheid te

geven onderzoek te doen en eventueel te promoveren binnen de lectoraten. De nog aan

te stellen lector Popcultuur, duurzaamheid & innovatie zal docenten ondersteunen bij

onderzoek en promoties. Twee docenten van de Academie overwegen een

promotieonderzoek te gaan doen.

• De Academie hanteert een HRM-cyclus van functionerings-, voortgangs- en

beoordelingsgesprekken (Notitie HRM gesprekscyclus P&O, mei 2006). Hierin worden

ook scholingsafspraken gemaakt welke voortkomen uit het didactisch concept en

curriculum. De AvP stelt geld en tijd beschikbaar voor deskundigheidsbevordering.

• In verband met veranderende eisen rond het nieuwe onderwijsconcept heeft de

Academie een conceptnotitie docentrollen AvP geschreven. Hieruit worden/zijn nieuwe

competentieprofielen opgesteld. Bij de functioneringsgesprekken over 2008-2009 wordt

gebruik gemaakt van deze nieuwe profielen.


• De opleiding heeft een verandering ingezet waarbij er meer samenhang is op

verschillende fronten. Er is veel en efficiënt overleg zoals productiehuis, onderwijs en slb

vertegenwoordiging, propedeuseoverleg, gemeenschappelijke studie- en teamdagen.

Veel mensen nemen ergens aan deel en de betrokkenheid is groot. Dit wordt bevestigd

door de verslaglegging van de verschillende overlegvormen welke het panel in heeft

kunnen zien. Het panel is positief over de manier waarop het MT de betrokkenheid en

onderlinge afstemming van docenten organiseert.

• Uit de cv’s van het OP heeft het panel opgemaakt dat docenten over een gevarieerde

ervaring beschikken in het nationale en internationale veld van de Popcultuur. Het

merendeel van de docenten heeft een hbo-opleiding en een docent volgt nog een

masteropleiding. Het panel is van mening dat het een pre is dat veel docenten midden in

de praktijk staan en ondernemer/kunstenaar zijn. Docenten zoeken elkaar op in de

samenwerking, gaan met elkaar in gesprek over stijlen en opvattingen. Docenten

ontmoeten elkaar ook op evenementen in de stad. Nadeel is dat de (aandacht voor de)

didactische kwaliteiten zich pas later ontwikkelen. Tijdens de interne audit van juni 2008

werden de theoretische en didactische kwaliteiten van docenten ook als aandachtpunt

vermeld (Auditrapport Academie voor Popcultuur, juni 2008). Docenten beschikken over

variabele taken en de Academie stimuleert professionele ontwikkeling. Docenten

bevestigen dat scholingswensen worden vervuld. Docenten verrichten die taken die bij

hen passen. Het bureau onderwijsondersteuning draagt daaraan bij. Naast de primaire

onderwijstaak hebben docenten één of meer taken op het gebied van

onderwijsontwikkeling, toetsontwikkeling, ontwikkeling van onderwijsprojecten. Met de

komst van het lectoraat wordt dit uitgebreid met onderzoek. Een docent werkt aan een

masterscriptie over peer education en bereidt in het verlengde daarvan een

promotietraject voor. De huidige SLB coördinator heeft een opleiding tot erkend coach

gevolgd.

• Het panel is van mening dat de opleiding zich nog meer kan profileren als

expertisecentrum. Dit wordt door het MT herkend. Er zijn plenaire studiedagen voor

scholing en curriculumontwikkeling. De opleiding investeert in De laatste thema’s

betroffen assessments en visieontwikkeling.

• De opleiding maakt gebruik van gastdocentschappen, ervaringsoverdracht van

hogerejaars, externe adviseurs en de werkveldadviesraad.

• De gemiddelde leeftijd is 41 jaar. Recent heeft de opleiding twee docenten jonger dan

30 jaar aangesteld en de opleiding werkt met junior docenten/studentassistenten voor

inhoudelijke ondersteuning en procesbegeleiding in de hoofdfase.

• Uit recent onderzoek onder personeel blijkt dat docenten tevreden zijn over de eigen

kwalificaties voor de uitoefening van de functie, de mogelijkheid het vakgebied bij te

houden en de aandacht die aan de scholingswensen besteed wordt. Scholingsactiviteiten

voor het hele team zijn gepland voor coaching, studieloopbaanbegeleiding en

assessment.

• In 2008-2009 behaalden 3 docenten het certificaat voor pedagogisch didactische

bekwaamheid, hetgeen overeenkomt met de voorgenomen doelstelling op dat punt. In

2009-2010 gaan eveneens 3 docenten de cursus volgen. Daarmee heeft het grootste

deel van de docenten een didactische bevoegdheid.


• Het werkveld spreekt zich positief uit over de unieke manier waarop docenten het

competentiegerichte programma hebben neergezet.

• Studenten tonen zich in evaluaties positief over de inhoudelijke deskundigheid van

docenten. In de STO 2009 scoort de tevredenheid over de didactische kwaliteiten iets

lager dan het Hanze-gemiddelde.

• Dit aspect wordt als voldoende beoordeeld. De opleiding kan nog meer naar buiten

treden als expertisecentrum. Docenten staan veelal midden in de praktijk. De opleiding

heeft een goed aannamebeleid. De verdere ontwikkeling van didactische kwaliteiten is

gewenst en heeft de aandacht van de opleiding. In de interne audit werd eveneens

geadviseerd aandacht te besteden aan de theoretische en didactische kwaliteiten van

docenten.

Onderwerp 4 Voorzieningen

Facet 4.1 Materiële voorzieningen Voldoende

Criterium

- De huisvesting en materiële voorzieningen zijn toereikend om het programma te

realiseren.


• De Academie wenst studenten goede en adequate voorzieningen te bieden die passen

bij de opleiding. De voorzieningen moeten aansluiten bij het projectmatig werken, de

zelfsturing door studenten en mogelijkheden voor collegiale consultatie.

• Het pand van de Academie voor Popcultuur van de Hanzehogeschool ligt in de nabijheid

van het CS Leeuwarden en is in 2002 verbouwd en geschikt gemaakt voor de huisvesting

van de opleidingen Muziek en Vormgeving.

• De huisvesting en materiële voorzieningen wordt via de hogeschool gerealiseerd door het

Facilitair Bedrijf van de HG. Het FB heeft haar visie vastgelegd in ‘Verkenningen

huisvesting 2002-2010’. De Academie voor Popcultuur heeft haar beleid op dit terrein

vastgelegd in ‘Huisvestingsplan 2006-2010, Academie voor Popcultuur’.

• De opleiding beschikt over algemene en specifieke voorzieningen waaronder:

- grote en kleine ruimtes voor theorie- en (gast)colleges, projectgroepoverleg en

individuele begeleiding;

- presentatieruimtes voor projectgroepen, werk-, en oefenruimtes, ateliers en studio’s;

- een semiprofessionele opnamestudio, twee kleine studio’s met

opnamemogelijkheden, twee grote en twee kleine oefenruimtes voor bands, een

muzieklokaal en computerruimten met muziekbewerkingsapparatuur. vergader- en

werkruimtes voor medewerkers. De secretariële ondersteuning is gebundeld in het

Bureau Onderwijsondersteuning van de ABKV. De opleidingssecretariaten

ondersteunen het primaire proces en verzorgen de archivering.

- Voor studenten en medewerkers beschikt de Academie over een eigen kantine.


- Docenten en studenten kunnen gebruik maken van de mediatheek van de Academie

voor Beeldende Kunst en Vormgeving, welke een onderdeel is van de

Hanzemediatheek Groningen.

- Voor specifieke opnamedoelen kunnen studenten gebruik van een externe

professionele geluidsstudio buiten de Academie.

- Gedurende de openingstijden kunnen studenten apparatuur en instrumenten lenen

waaronder professionele microfoons, versterkers, bekabeling, geluids- en

videomixers, bekkens voor drumstellen en (semi) professionele video en

fotocamera’s.

- Via de Hanze Elektronische LeerOmgeving (HELO) kunnen studenten het landelijk

bibliotheeknetwerk raadplegen, dit geldt ook (tegen gereduceerd tarief) voor de UB

van de RuG.

- Studenten krijgen korting op software en op computerapparatuur.

• Naar aanleiding van een geconstateerd tekort heeft de Academie extra atelier-,

presentatie-, en werkruimte gehuurd in Atelier Scherpstra. De Academie werkt daarbij

samen met een niet-commerciële projectontwikkelaar (Stiching Doarp & Bedriuw

Fryslan). Studenten en ondernemers uit de regio kunnen hier werkruimtes huren.

• Studenten maken daarnaast gebruik van professionele poppodia en clubs waaronder

Poppodium Romein (Leeuwarden) en Vera en Simplon (Groningen). Het werkterrein van

de studenten bevindt zich ook op festivals zoals New Attraction (Groningen) en Frysk

Festival (Frislân). Het panel is positief over het benutten van podia buiten de school. De

Academie biedt studenten die een eigen bedrijf willen starten faciliteiten en ruimte. Hierbij

sluit de Academie aan bij een project van de HG voor startende ondernemers.

• De beschikbare literatuur en mediatheekvooriening op de eigen locatie van de opleiding

is kleinschalig (zie tevens facet 2.1). Op korte termijn wenst de Academie de

mediatheekvoorzieningen in Groningen meer onder de aandacht van studenten te

brengen. Het panel denkt dat dit ook nodig is om de kennisinput en

onderzoekskwaliteiten van studenten te vergroten. Per 2009-2010 verzorgt de

Hanzemediatheek scholing m.b.t. de ontsluiting van digitale bronnen.

• Studenten kunnen gebruik maken van algemene voorzieningen van de HG, zoals

sportvoorzieningen, culturele activiteiten, lezingen en debatten. Voor studenten met een

handicap heeft de HG beleid geformuleerd en kunnen op initiatief van de student

voorzieningen getroffen worden.

• Qua ICT voorzieningen sluit de Academie aan bij het ICT beleid van de ABKV. In het

gebouw zijn vast PC’s beschikbaar. Voor laptops zijn er inplugpunten en is er draadloos

www. Het voorzieningenniveau is 1 werkplek met PC op 6,7 studenten.

• Docenten vinden dat ze de ruimtes goed voor elkaar hebben. Apparatuur wordt

regelmatig vernieuwd of aangevuld. Tijdens de rondleiding heeft het panel bevestigd

gezien dat de Academie beschikt over goed geoutilleerde ruimtes.

• In het gesprek met het panel vermelden studenten dat ze zeer tevreden zijn over het

gebouw en de sfeer en tevreden zijn over de voorzieningen. Tijdens piekuren is er sinds

de toename van de studentenaantallen wel krapte wat volgens studenten verbeterd kan

worden door een betere planning van de ruimtes. Volgens het MT zijn de openingstijden

buiten de reguliere schooltijden in verband met beveiligingseisen en kosten beperkt,


hetgeen het panel opmerkelijk vindt. Mogelijk kan hier door meer ondernemerschap

(sponsoring, verhuur aan derden) verandering in aangebracht worden.

• Uit recente evaluaties komt naar voren dat studenten tevreden zijn over de ICT

voorzieningen, de studentenadministratie en de restauratieve voorzieningen. Minder hoog

scoren de tevredenheid over de bibliotheek/mediatheek en de beschikbaarheid van

onderwijsruimten (STO 2009).

• Het panel beoordeelt dit facet als voldoende. De Academie beschikt over goed

geoutilleerde ruimtes, echter voor de huidige aantallen studenten en de door de

Academie gehanteerde openingstijden zijn deze niet helemaal toereikend. De

bibliotheek/mediatheekvoorziening is een aandachtspunt dat al herkend wordt.

Facet 4.2 Studiebegeleiding Goed

Criteria

- De studiebegeleiding en informatievoorziening aan studenten zijn adequaat met het oog

op de studievoortgang.

- De studiebegeleiding en informatievoorziening aan studenten sluiten aan bij de behoefte

van studenten.


• Vanaf het eerste jaar wordt de studieloopbaanbegeleiding (SLB) stevig neergezet door de

opleiding. Individuele ontplooiing is een belangrijk uitgangspunt in het curriculum.

• Studenten studeren op basis van een Persoonlijk Ontwikkelingsplan (POP). De SLB’er

heeft een belangrijke taak in het concretiseren van de leerdoelen van de student. De

opleiding heeft ervoor gekozen om in de propedeuse en in de hoofdfase met een vaste

studieloopbaanbegeleider te werken. In elke periode krijgen studenten drie individuele

loopbaangesprekken. De student werkt – afgeleid van het Opleidingsprofiel – in het POP

de eigen persoonlijke ambitie, de persoonlijke leerdoelen en de Opleidingsdoelen uit tot

een eigen studieprogramma (per semester).

• Binnen de hoofdfase wordt de student steeds meer zelfsturend en heeft meer vrijheid bij

de keuze van projecten en competenties. De SLB helpt de student bij het concreet maken

van het vast te stellen niveau per competentie, de vraag naar onderwijs en inhoudelijke

ondersteuning en de wijze van assessment. Terugkerende vragen hierbij zijn: Wat wil je

gaan doen als professional en wat moet je kunnen en weten?; Wat moet je doen om deze

competentie te verwerven?; Hoe ga je bewijzen dat je de competenties hebt behaald?

Naast individuele gesprekken zijn er ook groepsbijeenkomsten (Opzet eerste jaar

2008-2009, Handleiding onderwijs 2008-2009 Hoofdfase).

• Voorafgaand aan de stage stelt de student in overleg met de SLB en stagegever een

stageplan op waarin doelen en na te streven niveau vastgelegd worden. In de

stagehandleiding staat de procedure voor een tussentijds feedbackmoment, het

eindgesprek op de stage met de stagebegeleider en SLB’er en uiteindelijk het portfolio

assessment (Stagehandleiding 2008-2009).


De SLB’er heeft eveneens een belangrijke ondersteunende taak bij de voorbereiding en

het afstuderen (Afstudeerhandleiding 2008-2009) (zie tevens facet 6.1).

• Naast de SLB krijgt de student ondersteuning vanuit de basisvakken, via het flankerend

onderwijs en de consultgesprekken op afspraak.

• De Research & Development (R&D) docent begeleidt de student bij de inhoudelijke en

organisatorische ontwikkeling van een project. De R&D lijn in het eerste jaar is een

praktische invulling. Studenten krijgen een college concepting. Dit wordt ondersteund

door presentaties en kort lopende opdrachten. Naast regelmatige feedback op

(deel)producten van docenten krijgen studenten ook feedback vanuit het werkveld en van

medestudenten.

• Voor aanvullende specifieke ondersteuning (theorie, software, foto en video e.d.) kan de

student terecht bij de diverse vakdocenten, dit is door de opleiding aangegeven op

Blackboard.

• Studenten kunnen gebruikmaken van het een onafhankelijk studentendecanaat voor

studievaardigheden, studiekeuze, bindend studieadvies, in- en uitschrijving en vragen

van persoonlijke aard. De HG heeft beleid op gebied van ongewenste omgangsvormen,

er zijn vertrouwenspersonen en er is een klachtenregeling (Onderwijskaders HG 2005).

• In 2008 heeft de Academie de studieloopbaanbegeleiding versterkt door het aanstellen

van een bevoegde SLB-coördinator. Met de invoering van het nieuwe curriculum heeft de

Academie eveneens geïnvesteerd in scholing van docenten op het gebied van

studiebegeleiding en werken met POP’s. De SLB coördinator verzorgt SLB-trainingen

voor SLB-docenten.

• Studenten waarmee het panel sprak geven aan dat de SLB’er de lijn in de gaten houdt en

helpt bij het maken van keuzes. De SLB’er geeft ook advies over niveaus. Bijvoorbeeld bij

een project cd opnemen werkt de student uit wat de norm is en de SLB’er bepaalt de

definitieve norm. Door een te geringe respons heeft de opleiding geen evaluatieresultaten

van stagebegeleiders. De enquêtes worden voortaan mondeling door medewerkers van

het projectbedrijf afgenomen. Twee van de 40 stages is afgebroken of onvoldoende

beoordeeld. De opleiding evalueert regelmatig de tevredenheid van de studiebegeleiding

onder studenten. De resultaten hiervan in de propedeuse en de hoofdfase zijn positief, en

laten in 2008-2009 een stijgende lijn zien ten opzichte van het voorgaande jaar.

• De Academie maakt gebruik van de HELO van de HG (zie tevens 4.1). Via de HELO

kunnen studenten en medewerkers gebruik maken van Blackboard (info programma,

ondersteunende documenten), Progress (resultaten assessments), DOP (Digitale

Onderwijsplanner) en Outlook Webaccess.

• Het panel heeft geconstateerd dat de Academie beschikt over een studiegids en een

uitgebreide onderwijsregeling. Voor het onderwijsprogramma van de propedeuse,

projectbedrijf, stage en afstuderen beschikt de opleiding over een aantal

studiehandleidingen. Wat in positieve zin opvalt, is de aandacht voor de vormgeving wat

ook tot uiting komt in de zelfevaluatie van de opleiding. Studenten zijn tevreden over de

informatievoorziening m.b.t. de inhoud van de opleiding, bekendmaking van resultaten en

de roostering (STO 2009).


Onderwerp 5 Interne kwaliteitzorg

Facet 5.1 Evaluatie resultaten Goed

Criterium

- De opleiding wordt periodiek geëvalueerd, mede aan de hand van toetsbare

streefdoelen.


• De Academie sluit aan bij het kwaliteitsbeleid van de Hanzehogeschool zoals vastgelegd

in het HG-kader kwaliteitszorg met als basis het EFQM-model en de PDCA-cirkel. De

Academie werkt met een Schoolstrategisch Plan (SSP) voor 4 jaar dat aansluit bij het HG

strategisch plan. In het managementcontract, dat de dean afsluit met het CvB, zijn de

belangrijkste doelen met streefwaarden en de realisatie hiervan opgenomen m.b.t.

studenttevredenheid, internationalisering, onderwijsrendement- en intensiteit,.personeel

en financiën (Managementovereenkomst ABKV 2008). Nieuwe streefdoelen m.b.t.

rendementen en uitval worden komend jaar vastgesteld.

• Jaarlijks maakt de Academie een Schooljaarplan dat afgeleid is van het strategisch plan

van de Academie. De bevindingen uit de evaluaties zijn verwerkt in SMART-termen. In dit

plan zijn alle activiteiten opgenomen die buiten het reguliere onderwijsproces vallen.

Opgenomen verbeteractiviteiten voor 2008-2009 betroffen ondermeer alumnibeleid,

internationalisering en didactische scholing.

• Op opleidingsniveau wordt iedere drie jaar een interne EFQM-audit gehouden. Het

streven is EFQM fase 3: de systeemgeoriënteerde organisatie (zie tevens facet 5.2).

De Academie hanteert daarnaast de algemene streefwaarden van de HG: rapportcijfer 7

of 70% tevredenheid. Uit de laatste interne audit kwam naar voren dat de Academie op

6 resultaatgebieden fase 3 heeft bereikt (Auditrapport Opleiding Muziek, juni 2008).

• De Academie zet de volgende HG-brede en opleidingsspecifieke evaluatie-instrumenten

in: de Studenten Tevredenheidsmonitor (STO), blokenquêtes gevolgd door

panelgesprekken na ieder blok, panelevaluaties (na elke periode), docentevaluaties (na

elke blok), aansluitingsmonitor, stage- en afstudeerevaluaties onder studenten en

werkveld, studiestakersonderzoek en het personeelstevredenheidsonderzoek. Informatie

vanuit het werkveld wordt ook verkregen via de Werkveldadviesraad (WAR), via

contacten met docentbegeleiders en bij de beoordeling van (eind)examenproducten van

studenten. De Opleiding maakt nog geen gebruik van de HBO-Monitor omdat het aantal

afgestudeerden nog gering is. De Academie maakt wel deel uit van de Elsevier-enquête.

• In de enquêtes worden voor de opleiding relevante vragen gesteld. Uit het gesprek van

het panel met het management kwam naar voren dat de opleiding in de blokenquêtes

specifieke vragen opneemt om de kwaliteit van het nieuwe curriculum goed te kunnen

volgen. De opleiding hecht ook groot belang aan het houden van panelgesprekken na

ieder blok. Veranderingen worden zo mogelijk direct in het lopende studiejaar

doorgevoerd. Dit wordt bevestigd uit de notulen van verschillende overlegvormen, door

gesprekken met studenten en docenten en de ingezette verbeteringen in het programma.


• De respons van studenten op de schriftelijke enquêtes was tot 2007-2008 vrij laag. Als

aanleiding hiervoor vermeldt de opleiding de laagdrempeligheid. Voor studenten zijn er

veel informele mogelijkheden om hun mening te geven. Maatregelen die ingezet zijn om

dit te verbeteren betreffen: het meer systematisch onder de aandacht brengen van de

enquêtes bij de studenten en het instellen van een blokenquêtebokaal voor

productiehuis-chefs. Dit heeft geresulteerd in een betere respons op de laatste enquêtes

(waaronder de STO 2009 en de Blokenquêtes).

• Voor de uitvoering van het kwaliteitssysteem krijgt de Academie voor Popcultuur

ondersteuning van een onderwijskundig adviseur van het stafbureau onderwijszaken (zie

tevens facet 3.2). Sinds 2008 heeft de Academie tevens een coördinator aangesteld die

erop toeziet dat systematisch gebruik gemaakt wordt van de evaluatie-instrumenten.

Tevens adviseert hij de teamleider over het kwaliteitsbeleid.

Facet 5.2 Maatregelen tot verbetering Goed

Criterium

- De uitkomsten van deze evaluatie vormen de basis voor aantoonbare

verbetermaatregelen die bijdragen aan de realisatie van de streefdoelen.


• De Academie draait mee in de jaarlijkse beleidscyclus van de ABKV en hanteert het

kwaliteitssysteem van de ABKV (Notitie Interne kwaliteitszorg ABKV, 2006). De

Academie werkt met een onderwijscyclus: onderwijs wordt ontwikkeld, uitgevoerd,

geëvalueerd en bijgesteld. Jaarlijks wordt vastgesteld of doelen van het voorgaande jaar

gehaald zijn en worden de nieuwe doelen voor het aankomende schooljaar in het

Schooljaarplan (SJP) geformuleerd. Door de gevoerde panelgesprekken en de

aangeboden documentatie stelt het panel vast dat bovenstaande cyclus door de opleiding

actief gehanteerd wordt.

• In de notitie interne kwaliteitszorg ABKV staat beschreven welke evaluatie-instrumenten

worden gehanteerd, hoe verbeteracties tot stand komen en wie de

eindverantwoordelijkheid heeft. Tevens heeft de opleiding per resultaatgebied

streefwaarden geformuleerd (Managementovereenkomst ABKV 2008).

• In 2006-2007 heeft de Academie een geheel nieuw curriculum ingevoerd voor de

opleidingen muziek en vormgeving. Dit is gedaan op grond van de bevindingen met het

oude curriculum. Het curriculum sluit aan bij de HG onderwijskaders.

• Binnen de Academie is een overlegstructuur voor het bespreken van resultaten van

evaluaties in verschillende gremia. De hoofdcoördinatoren komen met

verbetervoorstellen. De Academie heeft een format ontwikkeld om verbeteracties te

documenteren. Evaluaties worden besproken in de commissie kwaliteit, de

opleidingscommissie en docentenvergaderingen en op schoolniveau binnen het MT.

Binnen de commissie kwaliteit en het docententeam worden afspraken gemaakt over

verbeteringen, al dan niet op basis van voorstellen door de commissie kwaliteit of het MT.

De directeur bewaakt de kaders en de visie en zit alle commissies voor.


• Uit de zelfevaluatie van de opleiding en de gesprekken met studenten, MT en werkveld

blijkt dat de opleiding verbetermaatregelen actief doorvoert. Dit is eveneens zichtbaar

door de verbetering van de realisatie van de streefcijfers. Studenten vermelden dat zij de

ervaring hebben dat binnen het onderwijs de problemen snel worden opgelost. De

verbeterpotentie blijkt ondermeer uit de wijze waarop het nieuwe curriculum doorgevoerd

en bewaakt wordt en diverse andere verbetermaatregelen zoals de verbetering van de

productiehuizen, de verbetering van de studieloopbaanbegeleiding, de ontwikkeling van

diverse handleidingen en de recente verbetering van de response op schriftelijke

enquêtes. De aanpassing van de organisatie/teamstructuur is hier ook een voorbeeld

van. Visieontwikkeling en rendementen blijven nog aandachtspunten.

• Het panel is positief over de extra aandacht voor ‘staartstudenten’. Deze groep studenten

heeft moeite gehad met de omschakeling van het oude vakgerichte - naar het nieuwe

competentiegerichte curriculum (zie ook hoofdstuk 6.1). Het panel vraagt zich wel af of

deze groep niet eerder extra aandacht en ondersteuning nodig heeft gehad.

• De opleiding is nog niet eerder gevisiteerd. In 2008 heeft de opleiding een interne audit

gehad.

Facet 5.3 Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en

het beroepenveld

Goed

Criterium

- Bij de interne kwaliteitszorg zijn medewerkers, studenten, alumni en het

afnemend.beroepenveld van de opleiding actief betrokken.


• Zie voor de argumentatie tevens de facetten 5.1 en 5.2

• Uit de gehanteerde evaluatie-instrumenten blijkt dat de opleiding verschillende

stakeholders actief betrekt bij de kwaliteitszorg.

• Studenten worden zowel schriftelijk als mondeling bevraagd over de kwaliteit van

(onderdelen van) het opleidingsprogramma, de voorzieningen, de stage en het

afstuderen, de aansluiting bij de vooropleiding. Er lijkt zelfs een evaluatiemoeheid te

ontstaan. Voor vertrekkende studenten is er een exit-onderzoek. De opleiding geeft aan

dat het soms moeilijk is om deze studenten te bereiken. Het MT hecht groot belang aan

de frequente mondelinge panelevaluaties. Via de studieloopbaanbegeleiders hebben

studenten ook gelegenheid om informeel de ideeën over de opleiding aan te geven. In de

STO 2009 tonen studenten zich gematigd tevreden over de wijze waarop zij

geïnformeerd worden over resultaten van onderwijsevaluaties en over het gebruik van de

uitkomsten van onderwijsevaluaties. Resultaten liggen wel rond het HG-gemiddelde.

• Onder medewerkers wordt een keer per twee jaar een medewerkertevredenheids-

onderzoek afgenomen. In 2008 was de respons hierop goed en medewerkers waren

tevreden over de inspraakmogelijkheden. Een lager percentage (50%) dan voorheen

geeft aan betrokken te zijn bij onderwijsvernieuwingen. Dit wordt verklaard uit de fase

(meer borging dan vernieuwen) waarin de vernieuwingen zich bevinden. Tevens vinden


jaarlijkse functioneringsgesprekken plaats en worden afspraken gemaakt voor individuele

ontplooiing. Resultaten van docentevaluaties worden meegenomen in de gesprekken.

• De meest bruikbare informatie van het werkveld betrekt de opleiding via de WAR, het

projectbedrijf en de werkveldconferentie (2008). De WAR komt minimaal twee maal per

jaar bijeen. De WAR heeft haar advies gegeven over het nieuwe curriculum. De WAR

werkt verbindend, zo wordt vermeld tijdens het panelgesprek. De werkveldconferentie is

mede georganiseerd door de WAR. Er is ook een schriftelijke enquête onder het werkveld

maar de respons hierop is laag.

• In verband met het geringe aantal afgestudeerden doet de opleiding nog niet mee met de

HBO-Monitor. Er wordt wel werkveldonderzoek uitgevoerd en in januari 2009 werd de

eerste alumnidag georganiseerd. De Academie participeert in een alumniproject van het

ABKV. De opleiding is in 2008 gestart met de registratie van alle alumni. De nieuw

aangestelde kwaliteitscoördinator moet toezien op de hantering van de evaluatie-

instrumenten. De Academie beschikt over een document overlegstructuur Academie.

Onderwerp 6 Resultaten

Facet 6.1 Gerealiseerde niveau Voldoende

Criterium

- De gerealiseerde eindkwalificaties zijn in overeenstemming met de nagestreefde

eindkwalificaties qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen.


• Het ambitieniveau van de opleiding is dat afgestudeerden in staat zijn als zelfstandig

popartiest te kunnen functioneren. De opleiding realiseert de eindkwalificaties zoals

aangegeven in termen van kerntaken en competenties van de Academie van Popcultuur

(Onderwijsregeling Academie voor Popcultuur 2008-2009). Hierin zijn de algemene

HBO-kwalificaties en Dublin descriptoren opgenomen (zie tevens facet 1.2 en facet 2.8).

• De opleiding meet via (tussentijdse) assessments voortdurend op welk niveau de student

welke competenties uit het beroepsprofiel beheerst. De verplichte opleidingskwalificaties

staan beschreven in de projecthandleidingen van de propedeuse, in de handleiding van

het verplichte kernprogramma en in de handleiding van de stage en het afstuderen. Aan

het eind van de opleiding toont de student aan dat hij alle competenties die binnen de

afstudeerfase centraal staan op expertniveau beheerst. De verplichte competenties (15

EC) zijn: visie en creërend vermogen, innovatie, groei en vernieuwing, vermogen tot

kritische reflectie, omgevingsgerichtheid en organiserend vermogen. Daarnaast werkt de

student aan de eigen profilering via de zelf gekozen competenties binnen het

competentieprofiel (eveneens 15 EC).

• De afstudeeropdrachten worden samen met externe opdrachtgevers en begeleiders

geëvalueerd en beoordeeld. Bij samenwerken worden studenten individueel beoordeeld.

De werkveldadviesraad is betrokken bij de curriculumontwikkeling en bij de evaluatie van

(afstudeer-)projecten en stages.


• Het panel is van mening dat studenten op hbo-niveau afgeleverd worden. Het panel is

positief over de actuele en relevante praktijkervaring van studenten. Voor het panel was

de kunst/het product zelf niet altijd zichtbaar/hoorbaar omdat dat een echte uitvoering

was in een theater maar opnames klonken overtuigend. Het hbo-niveau komt ondermeer

tot uitdrukking door de ontwikkeling van het conceptuele denken, visie en creërend

vermogen en het ondernemerschap binnen de beroepsomgeving van de Popcultuur. Het

management van de opleiding verwoordt: ‘Het is meer dan alleen in een leuk bandje

spelen’. Het werkveld bevestigt dit. Studenten zijn steeds goed in te passen in

verschillende processen. Zij zijn in staat om hele processen te overzien en kunnen dus

ieder moment op verschillende fases instappen. De communicatieve kant is goed

vertegenwoordigd. De beroepsgroep wordt via de studenten geconfronteerd met nieuwe

groepen mensen die anders meedenken en breder kijken. Dit is van invloed op de

entertainment industrie. Uit de werken blijkt dat studenten veel moeten doen en ook

weerbaar gemaakt worden tijdens de studie. Een van de positieve voorbeelden is

bijvoorbeeld de ‘Tour’ leren (in het buitenland).

• Het panel heeft de afstudeerwerken van de eerste lichting studenten en een groot aantal

tussenproducten (portfolio’s) beoordeeld. Opvallend is dat de afstudeerwerken erg

gelokaliseerd zijn in het Noorden. De stages van studenten zijn wel meer buiten de regio.

Onderzoeken en conclusies in afstudeerwerken getuigen van een sterke persoonlijke

oriëntatie binnen het vakgebied. Het is een persoonlijke ervaring en subjectief gevoel wat

de uitkomst is. Vragen zijn soms algemeen geformuleerd. Het is daardoor meer een

verkenning van een fascinatie dan iets dat tot duidelijke conclusies kan leiden. Studenten

verantwoorden bij alle opdrachten een plan van aanpak, maar geven niet altijd een

uitwerking van het projectmanagement. Er wordt ondermeer gebruik gemaakt van

interviews, literatuuronderzoek, marktanalyse, zelfonderzoek, en cultuuranalyse. In de

(afstudeer)werken van de eerste lichting (deels oud curriculum) is de uitwerking van de

probleemstelling, de vraagstelling, het en de theoretische onderbouwing en het

bronnengebruik nog mager. In het oude onderwijs misten studenten die vaardigheden.

Naar de mening van het panel kan er meer gebruik gemaakt worden van (internationale)

literatuur. In afstudeerwerken is veel gebaseerd op wat men denkt op basis van eigen

aannames en niet op kwalitatief onderzoek. Een kritische reflectie hierop wordt gemist.

Het panel heeft wel positieve voorbeelden aangetroffen van onderzoek van het

‘subjectieve verhaal’. De (schriftelijke) beoordelingen van afstudeerwerken en

tussenproducten zijn meestal gedegen maar komen soms wat wollig over. De toelichting

van de beoordeling kan af en toe kritischer en specifieker geformuleerd worden.

• Het werkveld heeft ook herkend dat er meer gebruik gemaakt kan worden van feedback

op het eigen concept en de aandacht voor onderzoek en theoretisch verdiepende

aspecten. Voorstellen van studenten getuigen van visie. De researchcomponent als

denkslag kan beter. De onderzoeksleerlijn is in 2008-2009 ingevoerd. In recente

opdrachten en afstudeeraanvragen heeft het panel geconstateerd dat de aanpak van de

onderzoeksopzet door studenten verbeterd is en ook de feedback hierop in de

beoordeling. De hoofdvraag wordt goed opgedeeld in relevante deelvragen. De

beoordeling van tussenproducten van 2e jaars was op een herkenbaar niveau.

• De opleiding is voornemens de geïmplementeerde onderzoeksleerlijn het komende

leerjaar nog verder uit te werken. Nieuw aangetrokken docenten ondersteunen dit.


Tegenover het panel melden docenten, die later opnieuw aangetrokken zijn, dat het

niveau van methodiek en reflectie bij de nieuwe lichting studenten duidelijk verbeterd is.

• In verband met het geringe aantal afgestudeerden doet de opleiding nog niet mee met de

HBO-Monitor (zie tevens facet 5.3). Na het afstuderen kunnen studenten de weg naar het

werkveld goed vinden. Dit is mede te danken aan het feit dat er een nauwe aansluiting is

met het werkveld (zie tevens facet 2.1). Docenten melden dat de beroepspraktijk dichter

bij dit systeem staat dan bij het oude systeem. Docenten nemen studenten al tijdens de

opleiding mee in de eigen beroepspraktijk.

• Studenten geven aan dat ze zonder de opleiding niet hadden bereikt waar ze nu staan en

dat de mogelijkheid om iets te laten mislukken daarbij essentieel is voor de ontwikkeling.

Alumni zijn zeer positief over de voorbereiding op de wereld van de popmuziek, zij

hebben een goed netwerk op kunnen bouwen. Alumni melden: “Je wordt direct het

werkveld ingeschoven”, “weet nu van alle facetten van de muziekindustrie en heeft

dingen zelf al gedaan voordat de platenmaatschappij het bedenkt”. Dit laatste wordt

bevestigd door werkveldvertegenwoordigers. In de opleiding wordt een groot beroep

gedaan op ondernemen en visie. Studenten krijgen de gelegenheid om te toetsen hoe

concepten in de praktijk werken.

• Het panel beoordeelt dit facet als voldoende. Afgestudeerden worden op Hbo-niveau

afgeleverd, ze zijn weerbaar en weten zich een zichtbare plaats te verwerven in de

omgeving van de popmuziek. Het aantal afgestudeerden is nog klein en de huidige groep

afgestudeerden heeft bovendien nog deels het oude curriculum doorlopen.

Aandachtpunten vormen de uitwerking van het onderzoek en de kennisverwerving. Bij de

nieuwe lichting studenten is dit zichtbaar verbeterd door de invoering van de

onderzoekslijn. Het panel verwacht dat dit ook tot uiting zal komen in de nieuwe

afstudeerwerken.

Facet 6.2 Onderwijsrendement voldoende

Criteria

- Voor het onderwijsrendement zijn streefcijfers geformuleerd in vergelijking met relevante

andere opleidingen.

- Het onderwijsrendement voldoet aan deze streefcijfers.


• Op Academieniveau zijn streefwaarden geformuleerd (Managementcontract ABKV 2008-

2009). De streefwaarden voor het propedeuse- en diplomarendement bedragen resp.

38% en 52%. In de pioniersfase, met een zich ontwikkelend curriculum, waren nog geen

streefcijfers opgesteld voor rendementen. De opleiding heeft met prognosecijfers gewerkt

voor de rendementen en de uitval. De opleiding geeft aan dat de instroom en uitval sinds

2007 stabiliseert. Voor het komende studiejaar (2009-2010) gaat de Academie nieuwe

streefcijfers vaststellen voor de uitval in de propedeuse, de hoofdfase en de

staartstudenten. De opleiding streeft naar een gemeenschappelijke aanpak met een

gedeeld beeld van verantwoordelijkheid.


• Vanaf de start van de opleiding Muziek in 2003-2004 met 30 studenten is er een

toenemende studenteninstroom welke zich de laatste twee jaar lijkt te stabiliseren tot ca.

60 studenten per jaar. In 2008-2009 staan er 197 studenten ingeschreven bij de

opleiding.

• Aanvankelijk was de voortijdige uitstroom hoog. De Academie vermeldt dat zij daarop na

een grondige analyse het gehele curriculum veranderd heeft in competentiegericht

onderwijs. In dit nieuwe curriculum heeft de SLB’er een belangrijke functie in het

monitoren en terugdringen van de uitval.

• Nieuw beleid van de opleiding betreft het stringenter hanteren van het BSA in het eerste

jaar om latere uitval terug te dringen. Vanaf studiejaar 2007-2008 betreft de uitval na een

jaar ca. 17%. De lagere uitval in 2003 (ca. 14%) verklaart de opleiding uit het feit dat

sneller naar het decanaat doorverwezen wordt. Een toenemend percentage studenten

behaalt vanaf cohort 2007-2008 na een jaar de propedeuse (ruim 50% van de

studenten). Voor de cohorten die te maken hebben gehad met het gewijzigde curriculum

bedraagt de uitval in de hoofdfase ca 22%. De opleiding schrijft dit, naast de wijziging van

het curriculum, toe aan het minder streng hanteren van het BSA in het eerste jaar. Nu is

de tendens dat studenten in de propedeuse eerder uitvallen omdat duidelijk wordt dat

studenten de verkeerde keus gemaakt hebben.

• De opleiding kent nog een klein aantal afgestudeerden. De Academie schrijft dit toe aan

de volgende oorzaken: de studenten die nu in de afstudeerfase zitten hebben te maken

gehad met grote veranderingen in de organisatie van het onderwijs en het

onderwijsconcept. Alumni waarmee het panel heeft gesproken gaven aan moeite te

hebben gehad met de omschakeling van vakgericht naar competentiegericht onderwijs

en daardoor soms tijdelijk even de weg kwijt zijn geraakt. Daarnaast is er het risico van

vroegtijdige uitval van studenten doordat zij tijdens de studie in nauw contact staan met

het werkveld, mogelijkheden benutten om de eigen beroepspraktijk op te bouwen en op

tournee gaan. Hierdoor lopen studenten studievertraging op. Oorzaak van de uitval

betreft soms ook persoonlijke problemen.

• Het panel heeft de indruk dat het feit dat 50% van de competenties door studenten via

zelfsturing en uitwerking van het POP behaald moeten worden hier ook een rol in zou

kunnen spelen. Dit vraagt om een sterke borging hetgeen de opleiding ondermeer via de

SLB sterk faciliteert. Er bestaat een risico van ´zwemmen´ en vastlopen en mogelijk is

een groep studenten aanvankelijk niet goed in staat om hiermee om te gaan.

• Om de groep ‘staartstudenten’ extra te begeleiden in het afstuderen heeft de Academie in

2008-2009 een project Preventieve zorg gestart. Door de nieuw ingevoerde

onderzoekslijn beoogt de opleiding studenten beter voor te bereiden op de afstudeerfase

door gerichte training in het schrijven van projectplannen, verslagen en

onderzoeksrapporten. De opleiding geeft aan dat sindsdien een toenemend aantal

studenten goedgekeurde afstudeerplannen heeft.

• De prognose van de rendementscijfers is dat daar een stijgende lijn in zit. Het panel acht

deze stijging ook noodzakelijk gezien de behaalde resultaten. De opleiding zou zich

kunnen meten aan andere kunsten (eigentijdse)muziekopleidingen. Echte

benchmarkcijfers heeft de opleiding nog niet verzameld. De Academie heeft onlangs

voldoende beleid ingezet om de uitval terug te dringen en het aantal afgestudeerden te


verbeteren (zie tevens facet 2.5). De praktijk moet uitwijzen of dit afdoende is voor deze

groep studenten.

• Het panel beoordeelt dit facet als voldoende. De opleiding heeft maatregelen getroffen

om de lage rendementscijfers te verbeteren, hetgeen zichtbaar tot betere resultaten leidt.

Selectieve instroom en het goed volgen van uitvallers en afgestudeerden blijft de

komende tijd van belang om aandacht aan te besteden.


Deel C Bijlagen


Bijlage 1: Onafhankelijkheidsverklaring panelleden


Bijlage 2: Deskundigheden panelleden

Deskundigheid cf. Protocol VBI’s

:

Panellid:

De heer M.P. Schouten

Panellid:

De heer M. van Twaalfhoven

Panellid student:

De heer K.A. van der Voort

Panellid NQA:

Mevrouw C.A.M. van den Berg

Relevante werkvelddeskundigheid

X X

Vakdeskundigheid: Vertrouwd met meest recente ontwikkelingen

X X

Vakdeskundigheid: Vertrouwd met lesgeven en beoordeling en

toetsing minstens op niveau/oriëntatie te beoordelen opleiding

X X

Onderwijsdeskundigheid

X X X

Studentgebonden deskundigheid

X

Visitatiedeskundigheid

X X X X

Aanvullingen op de deskundigheden van de panelleden in willekeurige volgorde:

De heer M.P. Schouten

De heer Schouten is in gezet als panellid vanwege zijn auditdeskundigheid die hij opdeed als

inspecteur Hoger Onderwijs voor alle disciplines in het hoger onderwijs maar voornamelijk voor

lichamelijke opvoeding, kunst en lerarenopleidingen. Hij heeft ervaring als voorzitter van vele

auditcommissies en van het visitatiepanel voor muziek (aangewezen HBO 2004) en dans (2003).

Over onderwijsdeskundigheid beschikt de heer Schouten door zijn ervaring als onderwijzer, leraar

LO en leraar verkeersonderwijs op Pabo’s. Gedurende zijn functie als Inspecteur hoger onderwijs

was de heer Schouten tevens voorzitter van de klachtencommissie hoger onderwijs. Naast zijn werk

bekleedde en bekleedt hij verschillende bestuursfuncties bij organisaties in kunst, sport en onderwijs.

Ook heeft de heer Schouten verschillende publicaties in het vakblad Lichamelijke Opvoeding op zijn

naam staan. Voor deze visitatie is hij aanvullend individueel geïnformeerd over het proces van

visitatie en accreditatie in het hoger onderwijs en over de werkwijze van NQA.


Opleiding:

1955 – 1960 Pedagogische Akademie

1959 – 1960 Lagere akte Lichamelijke opvoeding

1962 – 1965 Middelbare akte Lichamelijke opvoeding

1966 – 1968 Voortgezette opleiding Lichamelijke Opvoeding

1970 – 1971 Docent verkeersonderwijs PABO’s

1974 – 1975 Leergang onderwijskunde VU

1990 – 1992 Leergang Internationaal recht, cursussen onderwijsrecht en Algemene Wet

Bestuursrecht

Nascholing op divers terrein

Werkervaring:

1960 Onderwijzer

1960 – 1962 Reserve officier Landmacht Verbindingsdienst

1962 – 1971 Leraar LO en AVO primair, voortgezet en MBO

1966 – 1975 Docent LO en adjunct-directeur PABO

1968 – 1979 Docent Geschiedenis en Stelsels Lichamelijke Opvoeding Lagere Akten LO

1974 – 1979 Secretaris Commissie Modernisering Leerplan Lichamelijke Opvoeding, later ACLO

LO

1975 – 1979 Onder-voorzitter Examencie. MO-P Lichamelijke Opvoeding

1979 – 1990 Lid Examencommissie LO-J Lichamelijke Opvoeding

1979 – 2001 Inspecteur hoger onderwijs, tevens voorzitter van de Klachtencommissie Hoger

Onderwijs

1988 – 1998 Voorzitter Staatsexamencommissie Muziek

De heer M. Twaalfhoven

De heer Twaalfhoven is ingezet al panellid vanwege zijn expertise op het gebied van popkunst,

moderne muziekvormgeving en compositie. De heer Twaalfhoven heeft onderwijskundige expertise

door zijn functie als lector aan de Arnhemse Hogeschool voor de Kunsten ArtEZ en door zijn rol als

gastdocent aan diverse kunstopleidingen. Door diverse projecten in Oost-Europa, Japan en Israel

heeft de heer Twaalfhoven internationale kennis van de muziekwereld en is hij op de hoogte van de

nieuwste ontwikkelingen. Voor deze visitatie is de heer Twaalfhoven individueel geïnstrueerd over het

proces van accreditatie in het hoger onderwijs en de werkwijze van NQA.

Opleiding:

1981 – 1989 Lagere school (Vrije School) te Meppel.

1989 – 1993 Middelbare school te Steenwijk (Gymnasium / V.W.O. klas 1-4)

1993 – 1995 Speciale middelbare school van het Koninklijk Conservatorium te Den Haag: 5e & 6e

klas V.W.O.

1995 – 1996 Universiteit van Leiden: Propedeuse kunstgeschiedenis.

1997 – 2001 Conservatorium van Amsterdam: Eerste Fase compositie muziek

2001 – 2003 Conservatorium van Amsterdam: Tweede Fase compositie muziek.

Werkervaring:

2000 – heden Artistiek leider van “La Vie sur Terre”, Stichting voor innovatieve kunstprojecten op

ongewone plaatsen, nationaal en internationaal.

Grote muziekproducties, locatietheater, community arts, projecten in colflictgebieden

(internationaal) etc. etc.


2004 – heden Lector PopKunst aan ArtEZ Hogeschool vooor de Kunsten

2005 – heden Freelance gastdocent aan diverse kunstopleidingen

1998 – heden componist

2002 – heden theatermaker

De heer K.A. van der Voort

De heer Van der Voort is ingezet als panellid student. Hij is momenteel derdejaarsstudent aan de

opleiding tot professional in de muziekindustrie aan de Fontys Rockacademie. Naast zijn studie is hij

lid voorzitter van de Opleidings Comissie en namens de Rockacademie lid van de IMR (Instituuts

Medezeggenschaps Raad) van de Fontys Hogeschool voor de Kunsten (FHK). De heer Van der Voort

is representatief voor de primaire doelgroep van de opleiding en beschikt over studentgebonden

deskundigheden met betrekking tot de studielast, de onderwijsaanpak, de voorzieningen en de

kwaliteitszorg bij opleidingen in het domein. Voor deze visitatie is hij individueel geïnstrueerd over het

proces van visitatie en accretidatie in het hoger onderwijs en over de werkwijze van NQA.

Opleiding:

1998 – 2004 Ignatius Gymnasium te Amsterdam. Diploma cum laude behaald in 2004

2005 – 2006 Beta-gamma bachelor aan de UvA. Heb van deze opleiding alleen het eerste jaar

gevolgd (Sept 2005-juli 2006), 62 studiepunten behaald (propedeuse plus 2 extra)

2006 – heden Fontys Rockacademie, Opleiding tot professional in de muziekindustrie, propedeuse

behaald in juli 2007

Werkervaring:

10/’04 – 03/’06 In deze periode heb ik gewerkt bij de ledenservice van de Nationale Postcode Loterij.

2008 – heden Zelfstandig ondernemer (als muzikant) en geef als zodanig muzieklessen, in ieder

geval wekelijks bij de Key4Music muziekschool in Best, workshops, optredens, etc.

Mevrouw C.A.M. van den Berg

Mevrouw Van den Berg is ingezet als NQA panellid. Zij heeft uit opleiding en werkervaring kennis van

het onderwijs en van de visitatie- en accreditatiesystematiek. Als NQA auditor heeft ze ervaring met

visitaties in verschillende sectoren van het hoger beroepsonderwijs.

Opleiding:

1971 – 1976 HBO-A Klinische Chemie, laboratoriumschool Rijnland.

1980 – 1982 HBO-B Immunologie (deelopleiding), Ir. W. van den Broekinstituut Amsterdam.

1992 – 1996 Beleid, Bestuur en Managementopleiding (BBMO), Hogeschool Den Haag.

1996 – 1997 VO Supervisie & coaching, Hogeschool van Amsterdam.

2005 – 2006 SIOO-Masteropleiding Advanced Change Methodologies (ACM-2), Utrecht.

Werkervaring

1994 – 1995 Academisch Ziekenhuis en Universiteit Leiden, fusie van medische bibliotheken,

projectmedewerker

1995 – 2000 Universiteit Leiden, invoering onderzoeksinformatiesysteem, projectcoördinator

2001 – 2002 Universiteit leiden, Bestuursbureau, Kwaliteitszorgsysteem onderwijs,

beleidsvoorbereiding universitair kwaliteitszorgsysteem

2002 – 2004 Universiteit Leiden, Faculteit der Rechtsgeleerdheid, optimalisering

managementinformatie


2004 – 2005 Universiteit Leiden, Faculteit der Rechtsgeleerdheid, Cleveringa Instituut, afdeling

beleid, beleidsmedewerker

2005 – 2006 Fontys Hogeschool, Instituut Management, Economie en Recht. Begeleiding

medewerkers bij het proces van accreditatie en ontwikkeling kwaliteitszorgsysteem.

Fontys Hogeschool, opleiding Bedrijfskader MKB. Ondersteuning opleiding bij

een versnelde accreditatie

2006 – heden Als zelfstandig adviseur begeleiden van hbo en mbo organisaties op het gebied van

onderwijs en kwaliteit en bedrijfsvoering. Opdrachtgevers ondermeer: HS Utrecht,

Fontys Hogeschool Eindhoven, Hogeschool Windesheim, ROC Rivor in Tiel.

Overige activiteiten:

1994 – 1996 Bestuurslid Emancipatiecommissie AZL. Deelname aan de werkgroepen deeltijd-

arbeid, opleiding en ouderenbeleid.

1997 Intervisietraject, supervisie en methodische werkbegeleiding aan leiding- en

stafmedewerkers.

1997 – 2003 Supervisie- en stagebegeleiding aan studenten van de opleiding Personeel & Arbeid

en Beleid, Bestuur en Managementopleiding Haagse Hogeschool.

2007 – 2008 Diverse activiteiten voor de Action Learning Association waaronder het organiseren

van open forum avonden en het begeleiden van action learning trajecten voor

onderwijsconsultants.


Bijlage 3: Bezoekprogramma

Opleiding Muziek van de Academie voor Popcultuur

Voorprogramma 6 mei 2009

Tijdstip Programmaonderdeel Deelnemers

19.00-20.00 uur Optreden door studenten opleiding Studenten

20.00-20.20 uur Korte rondleiding Visitatiepanel

Programma visitatie 7 mei 2009

Tijdstip Programmaonderdeel Deelnemers

09.00-11.00 uur Ontvangst Materiaalbestudering

(Visitatiepanel)

11.00-11.45 uur Gesprek met opleidingsmanagement

Dorethea van der Meulen, Dean Academie voor Beeldende Kunst en Vormgeving Albert van der Kooij, Directeur Academie voor Popcultuur Hendrik Jan Vermeulen, Coördinator Propedeuse Jan Pier Brands, Coördinator Hoofdfase

11.45-12.30 uur Gesprek met studenten Iris van der Weide jaar 1; Patrick Schaafstal jaar 1 Merlijn Poolman jaar 2; Reina van der Meer jaar 2 Anouk Janssen jaar 3 Robin van der Jagt jaar 4 Chjanoy Kromowidjojo jaar 5; Laurens van der Meulen jaar 5

12.30-13.15 uur Lunchpauze

13.15-14.15 uur Gesprek met docenten Iris van Sen Sietse Huisman Hans Duynhoven Patries van Iterson Kersti Boomsma Ype van der Ploeg Jan Tekstra

14.15-15.00 uur Gesprek met werkveld en afgestudeerden

Leden werkveldcie. � Siem Akkerman � Richard Zijlma Stagebegeleiders/Werkgevers afgestudeerden: � Henk Bothof � Ron Overbeek � Leon Caren Alumni: � Susanne Clermonts � Kim Janssen � Irene Wiersma � Gerrit van der Scheer

15.00-16.30 uur Eventuele extra gesprekken Materiaal bestuderen Intern paneloverleg

(Visitatiepanel)

16.30-17.00 uur Gesprek CvB en dean Marian van Oss, Vice-voorzitter CvB Dorethea van der Meulen, Dean Academie voor Beeldende Kunst en Vormgeving

17.00-17.30 uur Tweede gesprek met opleidingsmanagement en afronding

Opleidingsmanagement

17.30-18.00 uur Afsluitend paneloverleg (Visitatiepanel)


Bijlage 4: Overzichtslijst van door de opleiding ter inzage gelegd materiaal

1. Beleidsdocumenten op opleidings- en hogeschoolniveau waaruit in kwalitatieve en

kwantitatieve zin blijkt hoe in de afgelopen jaren aan de opleiding gestalte is gegeven en

welk beleid de opleiding de komende jaren voor ogen heeft.

2. Onderwijsbeleid en toetsbeleid.

3. Een representatieve selectie uit het studiemateriaal, zoals:

- Readers/syllabi (selectie)

- Moduleboeken en handleidingen of studiewijzers (compleet overzicht),

- (Stage- en afstudeer)handleidingen

- Literatuurlijst en boekenlijst + selectie van boeken (onderscheiden in verplicht en

aanbevolen)

- Projectopdrachten (selectie).

4. Een representatieve set van gemaakte toetsen (inclusief beoordelingen):

- Toetsen

- Opdrachten

- Portfolio’s en assessments

- Stageverslagen

- Projectverslagen.

5. Personeelsbeleid (o.a. functie- en kwalificatieprofielen, documentatie over functioneren

en professionaliseren, scholingsplan).

6. Informatie over het interne kwaliteitszorgsysteem:

- Beleid, overzicht van evaluatie-instrumenten, streefcijfers

- Recente evaluatierapporten (zowel intern als extern, inclusief de meetinstrumenten) van

aspecten van het onderwijs, zoals verslagen van gecommitteerden, evaluaties door

studenten en docenten, module-evaluaties, studenten tevredenheidsonderzoek,

uitkomsten en analyses van evaluaties en verbeteractiviteiten.

7. Samenstelling van relevante overlegorganen (opleidingscommissie,

werkveldadviescommissie, examencommissie, stafoverleg, e.a.) statuten/reglementen

en /notulen van de overlegorganen.

8. Overzicht van externe contacten en aard van die contacten.

9. Afstudeerproducten, inclusief beoordelingen voor zo ver aanvullend op de reeds

toegestuurde documenten. In verband met het geringe aantal afgestudeerden heeft het

panel eveneens een groot aantal producten ingezien. Dit betrof ondermeer portfolio’s,

stagewerk-stukken/-verslagen en projectverslagen.

10. De meest recente voorlichtingsbrochure en overig relevant voorlichtingsmateriaal.

11. Alle overige documenten waar de opleiding in het zelfevaluatierapport naar verwijst.


Bijlage 5: Domeinspecifieke referentiekader en opleidingscompetenties

De competenties van de opleiding Muziek van de Academie voor Popcultuur worden

gebaseerd op (een combinatie van) negen (kern)competenties, zoals die aangereikt worden

in de landelijke opleidingsprofielen van Muziek en Vormgeving. Het domeinspecifieke

referentiekader is te vinden op de website van de HBO-raad: www.hbo-raad.nl

De negen competenties zijn: 1. visie en creërend vermogen

De popartiest is artistiek gedreven en ontwikkelt vanuit een eigen idee, visie,

opvattingen en overtuigingen op het eigen vakgebied, een multi- dan wel interdisciplinair

concept en realiseert deze concepten.

2. communicatief vermogen

De popartiest handelt in verschillende contexten en draagt effectief en efficiënt de

artistieke betekenis van popcultuur uit naar anderen. Hij verwerft en interpreteert

opdrachten, onderhandelt met opdrachtgevers en andere betrokkenen en presenteert en

licht het werk effectief toe.

3. vermogen tot samenwerken

De popartiest levert in een samenwerkingsverband een actieve bijdrage aan de

totstandkoming van een gezamenlijk product of proces.

4. innovatie, groei en vernieuwing

De popartiest beheerst en onderhoudt de noodzakelijke vaktechnische kennis en

vaardigheden, die hem in staat stellen het eigen vakgebied te verkennen, dat persoonlijk

in te vullen en ermee te experimenteren, om zo de eigen artisticiteit verder ontwikkelen

en verdiepen.

5. analytisch vermogen

De popartiest analyseert, interpreteert en ontleedt eigen en andermans werk op basis

van inzicht en theoretische kennis en past deze inzichten toe in zijn praktijk.

6. vermogen tot kritische reflectie

De popartiest handelt methodisch en professioneel, reflecteert op eigen en andermans

werk waar het gaat om aspecten als traditie, actualiteit, theorie en visie en is zelfstandig

in staat tot terugkoppeling.

7. omgevingsgerichtheid

De popartiest legt verbanden tussen het eigen werk en dat van anderen en tussen het

eigen werk en publiek, is alert op ontwikkelingen in de samenleving en integreert deze in

zijn beroepspraktijk.

8. ondernemerschap

De popartiest geeft zelfstandig vorm aan een duurzaam, inspirerend, professioneel

bestaan binnen de popcultuur. Hij is zich bewust van de noodzaak van zakelijke

voorzieningen om te functioneren als cultureel ondernemer.

9. organiserend vermogen

De popartiest zoekt en schept mogelijkheden voor het exploiteren en of tot realisatie

brengen van eigen of andermans werk en gaat daarvoor, indien nodig,

samenwerkingsverbanden aan met anderen. Hij brengt balans aan tussen ontwerpende

activiteiten en de logistieke, facilitaire en publicitaire activiteiten.

id_3499_rapport Hanzehogeschool hbo-ba Muziek

Documents

Transcript of id_3499_rapport Hanzehogeschool hbo-ba Muziek