1

ICT, MULTIMEDIA & E-LEARNING IN HET

ONDERWIJS

Goede praktijkvoorbeelden uit het Turnhoutse onderwijsveld en het

Lerende Steden project.

© Randy Glasbergen

2

Deze publicatie hoort bij de studiedag ‘ICT, multimedia & E-learning’, frontliner event Lerende Steden en is

samengesteld door de ervaringsgroep van ICT-coördinatoren uit het Turnhoutse onderwijsveld, SPK vzw - Digidak,

projectmedewerkers Lerende Steden en onderwijsconsulenten van Stad Turnhout. Dienst Gelijke Kansen –

Onderwijs, Stadskantoor, Campus Blairon 200 te 2300 Turnhout. Tel. 014 40 96 31 of onderwijs@turnhout.be .

Deze brochure is gratis te downloaden op http://www.learningcities2seas.eu/

Publicatiedatum: 25 april 2014.

3

1. INHOUD

1. Inhoud p. 3

2. Inleiding p. 4

3. Goede praktijkvoorbeelden p.6 3.1 van scholen en het Learning Cities project, getoond op de studiedag 25/4/2014 p. 6 3.1.1 PLENAIR p. 6 3.1.1.1 Digidak en Onderwijs p. 6 3.1.1.2 Provinciaal documentatiecentrum Atlas p. 7 3.1.1.3 Thomas More: Met games kan je ook leren p. 8 3.1.2 WORKSHOPS p. 9 Op zoek naar de meerwaarde van een omgekeerde les p. 9 Flipping the classroom p. 10 Pedagogisch ICT-beleid p. 11 Langdurig of chronisch ziek… en dan is er Bednet! p. 12 Jongeren en sociale media p. 13 Mediawijs Onderwijs p. 14 iPad in de klas p. 15 De klas gaat digitaal p. 16 Gratis online tools om je communicatie en samenwerkingen te vergemakkelijken p. 17 iPad in de lessen Lichamelijke Opvoeding p. 18 Google Drive, werken in the cloud p. 19 Cyberpesten p. 20 Sociale media als leermiddel p. 21 Serious games p. 22 Moodle, gratis elektronisch leerplatform en Google Drive p. 23 Extra info over Learning Cities: Moodle & Serious games p. 24 3.2 in Turnhoutse scholen p. 25 3.2.1 Het Co-kids project in de Stedelijke Basisschool Turnhout p. 25 3.2.2 Skillville in Campus Boomgaard p. 26 3.2.3 Klasse interviewt Talentschool Turnhout p. 26

4. Externe praktijkvoorbeelden p. 27

4

2. INLEIDING

Onderzoek naar leerkrachten en ICT Uit de ICT-monitor1 2(MICTIVO2012) blijkt dat leraren in het algemeen erg positief staan tegenover ICT. Een computer gebruiken, wordt als nuttig, gemakkelijk en belangrijk omschreven. Iets meer dan 70 pct van de leerkrachten gebruikt de computer regelmatig voor lesvoorbereidingen. Daartegenover staat dat de helft van de leerkrachten de computer maar een paar keer per jaar in de les gebruikt; slechts 35 pct van secundaire leerkrachten gebruikt de computer met enige regelmaat. In het lager gebruikt 4 pct van de leerkrachten de computer nooit. In het secundair gaat het om 13,4 pct. In schril contrast met de investeringen in digiborden, de opkomst van sociale media en de introductie van allerhande nieuwe mobiele technologie staat de uitermate beperkte nascholingen die leerkrachten volgen. Gemiddeld volgde een leerkracht in het gewoon lager onderwijs de voorbije vijf jaar 2 ICT-nascholingen en in het secundair onderwijs 3. Bovendien zijn de leerkrachten en de directies lager onderwijs niet tevreden over het technisch nascholingsaanbod. MICTIVO besteedde ook aandacht aan mediawijsheid. Leerkrachten in het lager onderwijs gebruikten met grote regelmaat foto’s, dia’s, kranten, films, documentaires en tijdschriften. Twee op de drie leerkrachten laat hun leerlingen foto’s maken of krantenartikelen schrijven. In het secundair is dit voor alle media lager. Slechts 36 pct van de leerkrachten laat leerlingen in het kader van de lessen wel eens een foto maken of bewerken. Minder dan 10 pct van de leerkrachten zet een andere vorm van media actief in. Voorts blijkt dat het gebruik van sociale netwerksites en games voor educatieve doelen nog niet ingeburgerd is in het onderwijs. 80 pct van de leerkrachten secundair onderwijs en 77 pct in het basisonderwijs gebruiken helemaal nooit games in de klas. De monitor toont aan dat de technische kant van het verhaal, aanwezigheid van soft- en hardware, verbeterd is tegenover de nulmeting vijf jaar geleden. Technologie op zich is een belangrijke voorwaarde maar biedt geen garantie op slagen. Het beleidsvoerend vermogen van de scholen en de rol van de leraren blijven de centrale spil voor een geslaagd ICT-beleid. Een goed uitgewerkt beleid gaat verder dan het aankopen van materiaal. Pascal Smet stelt vast dat het schoentje vooral knelt bij de ICT-integratie in de klas. Niet voor alle leraren blijkt dat even vanzelfsprekend te zijn. Samen met de pedagogische begeleidingsdiensten van de verschillende koepels moet uitgeklaard worden hoe het personeel beter geprofessionaliseerd kan worden. Meer gebruik maken van de aangeboden nascholingsprogramma’s, is hierin een eerste stap. Bijkomende vorming van het schoolteam geven en best practices delen, moet een belangrijke taak van de ICT-coördinator worden. De grote discrepanties in attitudes en thuisgebruik door leerlingen versus gebruik in de klas blijven opvallend. Waar bij leerlingen games en sociale media gemeengoed zijn, zijn dergelijke toepassingen in het onderwijs doorgaans afwezig. Digitale games zijn zeer krachtige leeromgevingen. Elke piloot heeft leren vliegen in een flight simulator (flight simulator is de moeder van alle serious games). In tal van beroepsopleidingen worden werknemers via games of gameomgevingen of via e-learning getraind en opgeleid. Het Gamefonds en de verdere implementatie van games in samenwerking met educatieve uitgeverijen moet hierin het tij keren.

1 http://www.ond.vlaanderen.be/nieuws/2013/11-29-ICT-monitor.htm 2 ‘MICTIVO2012. Monitor voor ICT-integratie in het Vlaamse onderwijs’. Universiteit Gent / KULeuven / Hogeschool Universiteit

Brussel. Download het volledige rapport via ond.vlaanderen.be/ICT

5

Het staat vast dat kinderen en jongeren leren op een nieuwe manier, waarbij (bewegende) beelden en allerhande media centraler komen te staan. Als we willen dat ze bewust en kritisch omgaan met verschillende media en er zichzelf behoorlijk mee leren uitdrukken, dan moeten we hiervoor aandacht en ruimte maken op school, maar ook in de informele leercontexten daarbuiten. Beschrijving van het Learning Cities project Er is een sterk verband tussen sociale uitsluiting en achterstelling enerzijds en het missen van kansen in onderwijs en vorming anderzijds. Het project Learning Cities (Lerende Steden in het Nederlands) is een grensoverschrijdend samenwerkingsproject, gecofinancieerd door het INTERREG IVA 2 Zeeën-programma dat de levenskwaliteit van moeilijk bereikbare groepen wil verbeteren door de ontwikkeling van een breed kader van leermogelijkheden en betrokkenheid in levenslang en levensbreed leren. De 6 project partners zijn:

Centre Communal d’Action Sociale de Carvin (CCAS) Ville de Carvin Stad Turnhout Brighton & Hove City Council the Bridge Community Education Centre Portslade Aldridge Community Academy Adult Learning.

De partners hebben drie belangrijke projectonderdelen omschreven om samen de overkoepelende doelstelling van het Learning Cities-concept te realiseren.

Activiteit 1: een stadsbreed lerend netwerk ontwikkelen. Activiteit 2: maatregelen voor meer betrokkenheid in het levenslang en levensbreed leren. Activiteit 3: bieden van alternatieve doorgroeimogelijkheden rond leren en onderwijs.

Het Learning Cities-project loopt van 2012 tot het einde van de activiteiten op 30 september 2014. Hoe speelt het Learning Cities in op de maatschappelijke digitale uitdagingen? In december 2013 brachten we voor de eerste keer een ervaringsgroep van ICT-coördinatoren uit het Turnhoutse onderwijsveld samen. Zij gaven ons input om deze studiedag en publicatie mogelijk te maken. Dit nieuwe netwerk was tot voorheen onbestaande in Turnhout. Dankzij het Learning Cities project kregen we de kans om deze groep bij elkaar te brengen, ervaringen te delen en vragen te posten. Met deze publicatie hopen we aan de vooropgestelde doelstellingen te beantwoorden. Namelijk:

- Ervoor zorgen dat een flexibel leermodel in elke stad kan worden toegepast - Uitwisselen en uittesten van nieuwe technologieën die kunnen gebruikt worden om deelnemers te betrekken

en leerkansen te bieden. Kortom: hopelijk geraakt u geïnspireerd en kan u met de aangeboden tips en tricks zelf aan de slag in uw organisatie of school! Evaluatie We zijn nieuwsgierig naar uw mening over het opzet van de studiedag en vinden uw advies voor onze toekomstplannen onontbeerlijk. Zou u het evaluatieformulier willen invullen a.u.b. op https://docs.google.com/forms/d/1PoMJm_dB_riIC3sSaxzE8aUVIUWexV6tvE1tTMJu09Y/viewform ? Zo kunnen we bekijken wat er goed verliep en wat er een volgende keer eventueel anders kan maar ook op uw noden op te sporen zodat we weten waar we in de toekomst dienen op in te zetten. Alvast bedankt voor uw medewerking.

6

3. GOEDE PRAKTIJKVOORBEELDEN,

3.1 VAN SCHOLEN EN LEARNING CITIES, GETOOND OP DE STUDIEDAG 25/4/2014

3.1.1 PLENAIR

3.1.1.1 Digidak en Onderwijs

Digidak is een methodiek om via kleinschalige en laagdrempelige openbare computerruimten mensen - in het bijzonder uit kansengroepen - te laten kennismaken met de mogelijkheden van nieuwe media. Dit project ging van start als een nieuwe strategische ontwikkeling vanuit SPK (Strategische Projectenorganisatie Kempen) in Turnhout in 2003 en verspreidde zich van hieruit over de provincies Antwerpen en Limburg. Sinds kort is digidak ook actief in Oost-Vlaanderen. Bezoekers van digidak kunnen terecht tijdens de ‘vrije inloop’, of tijdens gerichte ‘initiaties’. In beide gevallen worden ze ondersteund door enthousiaste begeleiders, een rol die in de meeste digidak-locaties ingevuld wordt door vrijwilligers. Vandaag de dag bestaat digidak in meer dan 20 gemeenten, op ongeveer 50 locaties, met een 200-tal begeleiders en duizenden bezoekers. Het geheel wordt aangestuurd door een kernteam van een 6-tal professionals; zij zorgen voor de algemene coördinatie van de werking in de verschillende gemeenten, voor de begeleiding van lokale coördinatoren, voor de vorming en de coaching van de begeleiders, voor het overleg en de samenwerking met de lokale stakeholders, voor de opmaak van educatief materiaal, het onderhoud van de technische installaties en achterliggende IT-systemen, de communicatie, enz. Het is de uitdrukkelijke ambitie van digidak om dit succesvolle model verder te doen groeien: kwantitatief, maar ook kwalitatief! Daar waar in het verleden de focus nog sterk lag op het vertrouwd maken van mensen met de ‘knoppen’, met het apparaat ‘computer’ zelf, en digidak nog vaak gezien werd als een vorm van laagdrempelige ‘computerlessen’, evolueren we steeds meer naar een veel rijker aanbod. Digidak wil nadrukkelijk meebouwen aan de ‘lerende’ of de ‘slimme’ stad/gemeente en de veerkracht van burgers versterken via een laagdrempelige toegang tot en gebruik van moderne technologie; we richten ons met name naar mensen die een digitale drempel ervaren, en steunen op een unieke fijnmazige lokale werking in wijken en buurten. Vanuit dit uitgangspunt kan digidak een maatschappelijke rol spelen op verschillende domeinen. Steeds meer overheden en dienstverlenende organisaties schakelen over op digitale communicatie en dienstverlening (e-loketten);

7

digidak geeft iedereen de kans om hiervan gebruik te maken, ook mensen die vandaag geen toegang hebben tot deze digitale kanalen, en versterkt op deze manier de implementatiekansen van nieuwe digitale dienstverleningsvormen. Ook in de zorg liggen er belangrijke uitdagingen waarin digidak een waardevolle bijdrage levert: via digitale weg kan digidak – samen met partners als Cubigo of de Turnhoutse Troeven – mensen met elkaar verbinden en de brug slaan tussen zorgnoden en een informeel zorgaanbod. Anderzijds wordt technologie van langsom steeds belangrijker in de zorg, en met name ook in de zelf-zorg; digidak wil een ondersteuningsaanbod bieden om de zorgbehoevende hiermee voldoende vertrouwd te maken. Ook op onderwijs-vlak liggen er uitdagingen waar digidak mee wenst aan te werken. Met volle geweld doet de digitalisering zich ook voor in het onderwijs. Dit leidt tot heel wat vragen en nieuwe uitdagingen. Hoewel de jongeren van vandaag opgroeien in een digitaal tijdperk, blijft een bepaalde groep verstoken van deze mogelijkheden; digidak kan hierbij een hulp zijn. Jongeren kunnen dan wel zeer vertrouwd zijn met ICT, hun gebruik en kennis ervan blijft toch nog vaak beperkt, en bovendien zijn ze zich nog weinig bewust van de risico’s en gevaren; ook hier kan digidak ondersteunen. Digidak kan ook een aanbod creëren voor leerkrachten, die soms drempels ervaren. Het gebruik van ICT legt immers ook bij hen nieuwe eisen. De digitalisering biedt anderzijds ook vele nieuwe kansen voor het onderwijs: het kan de efficiëntie verhogen en biedt tal van nieuwe educatieve mogelijkheden. Het kan ook een nieuwe kans bieden om de school sterker in interactie te brengen met het sociale weefsel in haar omgeving: waarom zouden leerlingen of leerkrachten geen rol spelen in het dichten van de digitale kloof in haar buurt, en ouderen, zorgbehoevenden, enz. ondersteunen bij het overstijgen van de digitale drempel? Digidak heeft hier zeer concrete ideeën bij, en past de methodiek vandaag al toe. Met name in Turnhout is digidak dankzij een langdurige en goed uitgebouwde werking (met 10 locaties verspreid over de stad) goed geplaatst om stappen te zetten in bovennoemde ontwikkelingen. We zijn dan ook graag bereid om met het onderwijsveld naar samenwerkingsmogelijkheden te kijken en deze in de praktijk te brengen. Voor meer info, contacteer rita.lenaerts@spk.be www.digidak.be 3.1.1.2 Provinciaal Documentatiecentrum Atlas

Het Provinciaal Documentatiecentrum Atlas (docAtlas) is een documentatie- en leermiddelencentrum, gespecialiseerd in Nederlands voor anderstaligen, intercultureel onderwijs, mondiale vorming en interculturaliteit. Leerkrachten, studenten, vormingswerkers en alle andere geïnteresseerden kunnen er didactisch materiaal en documentatie in alle vormen ontlenen. DocAtlas organiseert ook vormingen over het gebruik van de leermiddelen Nederlands voor anderstaligen, intercultureel onderwijs en mondiale vorming en over de materialen die verenigingen en organisaties op weg helpen bij processen van interculturalisering.

8

Via de online catalogus op www.docatlas.be, kan u zoeken naar geschikte leermiddelen. Een greep uit hun aanbod Media-educatie: Leermiddelen voor volwassenen om hun informatievaardigheden te versterken Leermiddelen om met kinderen en jongeren te werken rond mediawijsheid en beeldvorming Leermiddelen om in de klas / het jeugdwerk te werken rond cyberpesten Informatie voor ouders en andere opvoeders over mediagedrag en “veiligheid online” Literatuur voor leerkrachten over mediagebruik en media-educatie Deze publicaties kan je hier vinden: http://learningcities.turnhout.preview.anaxis.be/_uploads/learningcities.turnhout.be/Gelijke_Kansen___Onderwijs/downloads/documentatiecentrum_Atlas.pdf Contact: Provinciaal documentatiecentrum Atlas Carnotstraat 110, 2060 Antwerpen T 03 338 71 60, info@docatlas.be www.docatlas.be 3.1.1.3 Thomas More: “Met games kan je ook leren”

Inge Peeters, lector aan Thomas More geeft een interactieve presentatie aan de hand van volgende stellingen én digitale stemkastjes:

• Gamen leidt tot sociale isolatie. • School wordt leuker met games. • Leraren zijn vertrouwd met games. • Leraars gebruiken ICT het vaakst voor het maken van hun lesvoorbereidingen. • Kinderen scoren beter voor hoofdrekenen na het spelen van een game.

De presentatie kan u hier vinden: http://learningcities.turnhout.preview.anaxis.be/_uploads/learningcities.turnhout.be/Gelijke_Kansen___Onderwijs/downloads/Met_games_kan_je_ook_leren_25_april_2014.pdf Contact: Thomas More Campus Blairon 800 2300 Turnhout inge.peeters@thomasmore.be www.thomasmore.be

9

3.1.2 WORKSHOPS

TITEL Op zoek naar de meerwaarde van een omgekeerde les?

BESCHRIJVING De deelnemers aan deze workshop maken kennis met de principes van ‘Flipping the classroom’. De ‘klassieke’ kennisoverdracht in de les wordt vervangen door het verwerven van de leerinhoud via online instructiemateriaal. Hierdoor komt er tijdens de contacturen meer tijd vrij om vragen te beantwoorden en kan er meer aandacht besteed worden aan het verwerken van de leerinhoud. We vertalen deze principes naar een concreet hoofdstuk uit de module ‘Didactische competentie algemeen’ uit de lerarenopleiding. Via een beeldfragment wordt de uitgevoerde les aan de deelnemers voorgesteld. De voor- en de nadelen worden opgelijst. Als besluit luisteren én kijken we naar de bevindingen van enkele cursisten.

(LEER)DOELEN

De deelnemers kunnen na deze workshop:

de kenmerken van ‘Flipping the classroom’ in eigen woorden uitleggen.

het verband tussen een praktijkvoorbeeld en de kenmerken van ‘Flipping the classroom’ uitdrukken.

aan de slag om het online instructiemateriaal (podcast en mindmap) aan te maken.

de voor- en de nadelen van ‘Flipping the classroom’ opsommen.

een eigen mening over ‘Flipping the classroom’ vormen.

VOOR WIE? Dit praktijkvoorbeeld is uitgewerkt voor het volwassenenonderwijs. Een vertaalslag naar de andere onderwijsniveaus is zeker mogelijk.

SPREKER Inge Peeters

FUNCTIE SPREKER

Lector CVO HIK Geel

E-MAIL SPREKER

peeters.i@telenet.be

NAAM SCHOOL CVO HIK Geel

ADRES SCHOOL Kleinhoefstraat 4, 2440 Geel

TELEFOON SCHOOL

014 56 23 22

LINK NAAR PRESENTATIE

http://learningcities.turnhout.preview.anaxis.be/_uploads/learningcities.turnhout.be/Gelijke_Kansen___Onderwijs/downloads/Meerwaarde_omgekeerde_les.pdf

10

TITEL Flipping the classroom

BESCHRIJVING Wat is flipping the classroom precies? Wat zijn de voor – en nadelen en hoe kan je op een eenvoudige manier hiermee aan de slag?

(LEER)DOELEN

De deelnemers zien de voor en nadelen van flipping the classroom in en krijgen een paar praktische tools die eenvoudig zijn in gebruik en waarmee ze snel zelf aan de slag kunnen om kleine instructiefilmpjes voor leerlingen te maken.

VOOR WIE? Leerkrachten die de transfer naar hun eigen vak kunnen en willen maken uit baO en SO.

SPREKERS EN FUNCTIES

Wesley Wouters en Jos Willems, Pedagogische coördinator en leerkracht wiskunde

E-MAIL SPREKERS

Wesley.wouters@campusboomgaard.be en willems.nelen@gmail.com

NAAM SCHOOL Campus Boomgaard

ADRES SCHOOL Boomgaardstraat 56, 2300 Turnhout

TELEFOON SCHOOL

014 47 05 10

LINK NAAR PRESENTATIE

http://learningcities.turnhout.preview.anaxis.be/_uploads/learningcities.turnhout.be/Gelijke_Kansen___Onderwijs/downloads/Secundair_Flipping_the_classroom.pdf en http://learningcities.turnhout.preview.anaxis.be/_uploads/learningcities.turnhout.be/Gelijke_Kansen___Onderwijs/downloads/Flipping_the_classroom_secundair.pdf

11

TITEL Pedagogisch ICT-beleid

BESCHRIJVING Samen nadenken en handvaten geven voor een krachtig pedagogisch ICT-beleid op je school.

(LEER)DOELEN

De deelnemers kunnen na het volgen van de workshop zelf een pedagogisch ICT-beleid uitstippelen op maat van hun school.

VOOR WIE? Beleidsmedewerkers, coördinatoren en directies in baO en SO.

SPREKER Saskia Michielsen

FUNCTIE SPREKER

Directeur Campus Boomgaard

E-MAIL SPREKER Saskia.michielsen@campusboomgaard.be

NAAM SCHOOL Campus Boomgaard

ADRES SCHOOL Boomgaardstraat 56, 2300 Turnhout

TELEFOON SCHOOL

014 47 05 01

LINK NAAR PRESENTATIE

http://learningcities.turnhout.preview.anaxis.be/_uploads/learningcities.turnhout.be/Gelijke_Kansen___Onderwijs/downloads/Pedagogisch_ICT_beleid_20140428_presentatie.pdf

12

TITEL Langdurig of chronisch ziek… en dan is er Bednet!

BESCHRIJVING Langdurig zieke kinderen kunnen naar school via het internet. Bednet wil kinderen die in bed liggen, helpen via het internet. De klas en de speelplaats verhuizen gewoon naar de computer. In hun eigen school blijven de kinderen in contact met hun eigen leerkrachten en hun klasgenoten.

(LEER)DOELEN

Informatie over de toepassing van Bednet op uw school, in uw klas. Bednet is voor elke langdurig of chronisch zieke leerling anders en dus flexibel toepasbaar.

VOOR WIE? Leerkrachten uit lagere school en SO. Voor theorievakken gemakkelijker inzetbaar dan voor praktijkvakken.

SPREKER Helena Plomteux

FUNCTIE SPREKER

Medewerker Bednet provincie Antwerpen

E-MAIL SPREKER

helena.plomteux@bednet.be

NAAM ORGANISATIE

Bednet vzw

ADRES Bondgenotenlaan 134 bus 4 - 3000 Leuven

TELEFOON 016 20 40 45

LINK NAAR PRESENTATIE

www.bednet.be http://learningcities.turnhout.preview.anaxis.be/_uploads/learningcities.turnhout.be/Gelijke_Kansen___Onderwijs/downloads/BEDNET.pdf

13

TITEL Jongeren en sociale media

BESCHRIJVING Initiatie in sociale media Informatie over verschillende populaire sociale mediaplatformen (Facebook, Snapchat, …)

(LEER)DOELEN

De bedoeling is om mensen die weinig met social media hebben, een beter zicht te doen krijgen op wat sociale media is en hoe het gebruikt wordt. Deelnemers kunnen dus kennis maken met een aantal sociaal netwerksites, de voor- en nadelen ervan leren kennen, en dit dan vooral met betrekking tot de jongeren.

VOOR WIE? baO en SO.

SPREKER Dirk Cools

FUNCTIE SPREKER Leerkracht

E-MAIL SPREKER dirk.cools@sintclara.eu

NAAM SCHOOL Sint-Claracollege Arendonk

ADRES SCHOOL Kloosterbaan 5, 2370 Arendonk

TELEFOON SCHOOL 014 67 85 72

LINK NAAR PRESENTATIE

http://learningcities.turnhout.preview.anaxis.be/_uploads/learningcities.turnhout.be/Gelijke_Kansen___Onderwijs/downloads/Jongeren_en_sociale_media.pdf

14

TITEL Mediawijs onderwijs

BESCHRIJVING Waar je ook kijkt, onze omgeving is compleet doordrongen van ‘media’ en ‘mediatoepassingen’. Constant worden we met allerlei boodschappen bestookt, vaak met slinkse bijbedoelingen van slimme reclamejongens. Maar hoe ga je daar mee om in de klas? Ben je je er wel bewust van als leerkracht? Hoe kan je (als niet-ICT-specialist) inspelen op de vraag naar nieuwe ICT-toepassingen in je klas? In deze sessie leer je in de eerste plaats wat mediawijsheid is (bij leerkrachten). Tegelijkertijd krijg je praktijkvoorbeelden te zien van hoe je dit vakoverschrijdend zou kunnen aanpakken.

(LEER)DOELEN

De deelnemer krijgt na het volgen van deze workshop een beter inzicht in wat mediawijsheid is (bij leerkrachten) en maakt kennis met praktijkvoorbeelden mediawijsheid in een vakoverschrijdende aanpak.

VOOR WIE? Lager – SO – HO – CVO’s

SPREKER Thomas Smets

FUNCTIE SPREKER

Lector Nederlands + onderzoeker

E-MAIL SPREKER

Thomas.Smets@thomasmore.be

NAAM SCHOOL Thomas More

ADRES SCHOOL Campus Blairon 800

TELEFOON SCHOOL

014 80 61 01

LINK NAAR PRESENTATIE

http://learningcities.turnhout.preview.anaxis.be/_uploads/learningcities.turnhout.be/Gelijke_Kansen___Onderwijs/downloads/Mediawijs_Onderwijs.pdf

15

TITEL iPad in de klas

BESCHRIJVING Korte introductie hoe een iPad werkt, iMovie, iPhoto, i-prompt pro, airserver (eventueel onder voorbehoud pic collage, quickoffice).

(LEER)DOELEN

Leerkrachten leren een iPad aan en uitzetten, een foto en filmpje maken en bewerken in iMovie,en iPhoto. Airserver wordt gedemonstreerd en uitgelegd. En afhankelijk van de timing of de eerdere ervaringen met het werken met tablets van de groep, kunnen ook pic collage, quickoffice en i-prompt pro nog aan bod komen.

VOOR WIE? baO – SO – HO – CVO’s

SPREKER Kristien De Schuyteneer en Ben Bastiaensen

E-MAIL SPREKER

Kristiends@msn.com , benbastiaensen@so-zenit.be

NAAM SCHOOL Campus Boomgaard en Campus Zenit

ADRES SCHOOL Boomgaardstraat 56 en de Merdodelei 220

TELEFOON SCHOOL

014470510 en 014471440

LINK NAAR PRESENTATIE

http://bit.ly/ipadindeklas2014 en QR code:

16

TITEL De klas gaat digitaal, klaslokaal van morgen is nu reeds bezig.

BESCHRIJVING Leerlingen en leerkracht werkten volledig digitaal. Geen papier meer.

(LEER)DOELEN

De deelnemers krijgen een goede kijk op wat er vandaag reeds mogelijk is om 100% digitaal te gaan met je klas. Google+, Google Docs, Cirkels, Agenda, taken, reflecties. Opzoeken en verwerken van leerstof. Werken thuis en op afstand lesgeven en werken in klasteams. Zelf lessen maken. Gebruik van een tablet , GSM door leerlingen enz. enz.

VOOR WIE? baO – SO – HO – CVO’s

SPREKER Lucas Van de paer

FUNCTIE SPREKER

Leerkracht Multimedia, Google Certified Teacher, Discovery Education DEN STAR Teacher

E-MAIL SPREKER

lvandepaer@gmail.com

NAAM SCHOOL Campus Zenit

ADRES SCHOOL De Merodelei 220 2300 Turnhout

TELEFOON SCHOOL

014 47 14 40

LINK NAAR PRESENTATIE

http://learningcities.turnhout.preview.anaxis.be/_uploads/learningcities.turnhout.be/Gelijke_Kansen___Onderwijs/downloads/De_klas_gaat_digitaal__onderwijs_2030.pdf

17

TITEL Gratis online tools om je communicatie en samenwerkingen te vergemakkelijken (MailChimp & Trello)

BESCHRIJVING Een korte introductie voor beginners in twee tools dat het je makkelijker maakt om te

communiceren en samen te werken. Voor de meeste organisaties/scholen zijn beide tools gratis om te gebruiken. Met het online e-mail marketing tool Mailchimp is het mogelijk om professionele nieuwsbrieven te creëren en te versturen. Het biedt ook de mogelijkheid om rapporten te trekken. Je krijgt tips over het gebruik van een e-mail nieuwsbrief voor jouw school/organisatie. Trello is een simpel management tool dat je toont wie wat gaat doen in je project. Dat kan vooral bruikbaar zijn wanneer je samenwerkt met bijv. medewerkers van andere scholen of collega’s op andere locaties, ouders, externe organisaties, enz.

(LEER)DOELEN

Deelnemers - weten waar ze de tools kunnen vinden - hebben een beter begrip van de basisfuncties van de tools - hebben een beter begrip over het strategisch gebruik van nieuwsbrieven.

VOOR WIE? Leerkrachten, directies en ICT-coördinatoren, verantwoordelijk voor Communicatie of Management.

SPREKER Jan Govaerts

FUNCTIE SPREKER

Adviseur Communicatie

E-MAIL SPREKER

jan.govaerts@turnhout.be

NAAM ORGANISATIE

Stad Turnhout

ADRES ORGANISATIE

Campus Blairon 200

TELEFOON ORGANISATIE

014 44 33 45

LINK NAAR PRESENTATIE

http://learningcities.turnhout.preview.anaxis.be/_uploads/learningcities.turnhout.be/Gelijke_Kansen___Onderwijs/downloads/MailchimpTrello.pdf

18

TITEL iPad tijdens de les Lichamelijke Opvoeding

BESCHRIJVING Gebruik van iPads tijdens Lichamelijke Opvoeding.

(LEER)DOELEN

De deelnemers leren kennis maken met de mogelijkheden van de iPad binnen de les LO.

VOOR WIE? Leerkrachten Lichamelijke Opvoeding.

SPREKER Kathleen Hermans

FUNCTIE SPREKER

Leerkracht LO

E-MAIL SPREKER

Kathleen.hermans@hivset.be

NAAM SCHOOL HIVSET

ADRES SCHOOL Herentalsstraat 70

TELEFOON SCHOOL

014 47 13 20

LINK NAAR PRESENTATIE

Deelnemers kunnen contact opnemen met Kathleen Hermans bij verdere vragen via bovenstaande contactgegevens.

19

TITEL Google drive, werken in the cloud

BESCHRIJVING Een uiteenzetting van de mogelijkheden adhv een demonstratie. Hoe kan je documenten delen met anderen op een efficiënte manier. Met Google drive kan je eenvoudig samenwerken aan teksten en spreadsheets. Je kan er online formulieren mee maken en automatisch laten verwerken naar een spreadsheet. Te gebruiken met collega's en met leerlingen .

(LEER)DOELEN

De deelnemer maakt kennis met het gebruik van Google Drive en zijn onderdelen.

VOOR WIE? baO, SO, HO, CVO’s

SPREKER Tom Adriaenssen

FUNCTIE SPREKER

Ict-coördinator

E-MAIL SPREKER

tom.adriaensen@hivset.be

NAAM SCHOOL Hivset

ADRES SCHOOL Herentalsstraat 70

TELEFOON SCHOOL

014 47 13 00

NA DE WORKSHOP ZELF AAN DE SLAG?

Zie https://support.google.com/drive/?hl=nl#topic=14940 Dit is een helppagina van Google , met een uitgebreide uitleg over allerlei onderdelen, inclusief filmpjes.

20

TITEL Cyberpesten

BESCHRIJVING Pesten en cyberpesten blijven hot items in de media. Wanneer het mis loopt, wordt de school wel eens met de vinger gewezen. Welke methoden zijn er in binnen- en buitenland beschikbaar om (cyber)pesten preventief aan te pakken?

(LEER)DOELEN

De deelnemer heeft een beter inzicht in: - de verschillen tussen pesten en cyberpesten. - de mogelijkheden van cyberpesten. - een aantal methoden van binnen- en buitenland om (cyber)pesten preventief aan te pakken.

VOOR WIE? Lager Onderwijs

SPREKER Anoek Smeyers, Lector pedagogische wetenschappen.

FUNCTIE SPREKER

Lector pedagogische wetenschappen

E-MAIL SPREKER

Anoek.smeyers@thomasmore.be

NAAM SCHOOL Thomas More Kempen

ADRES SCHOOL Campus Blairon 800

TELEFOON SCHOOL

014 80 61 01

LINK NAAR PRESENTATIE

Deelnemers kunnen contact opnemen met Anoek Smeyers bij verdere vragen via bovenstaande contactgegevens.

21

TITEL Sociale media als leermiddel

BESCHRIJVING Sociale media zijn alom tegenwoordig! Het gebruik van sociale media als leermiddel is nieuw, uitdagend en speelt in op de leefwereld van de leerlingen. In deze workshop verkennen we samen de mogelijkheden van enkele sociale netwerksites. Samen leren aan de hand van Facebook, Twitter en Scoop it!.

(LEER)DOELEN

De deelnemer heeft: - een bredere kennis van de beschikbare sociale media en doet inspiratie op om aan de slag te gaan met sociale media in de klaspraktijk. - concete handvaten om aan de slag te gaan met Facebook, Twitter en Scoop it! in de klaspraktijk.

VOOR WIE? Secundair en hoger onderwijs

SPREKER Anoek Smeyers

FUNCTIE SPREKER

Lector pedagogische wetenschappen

E-MAIL SPREKER

Anoek.smeyers@thomasmore.be

NAAM SCHOOL Thomas More Kempen

ADRES SCHOOL Campus Blairon 800

TELEFOON SCHOOL

014 80 61 01

LINK NAAR PRESENTATIE

Deelnemers kunnen contact opnemen met Anoek Smeyers bij verdere vragen via bovenstaande contactgegevens.

22

TITEL Serious games

BESCHRIJVING Wij ondersteunen NEET cliënteel die op zoek zijn tewerkstellingsprojecten of een job met

behulp van verschillende technieken, zoals individuele en collectieve ondersteuning. Presentatie en demonstratie van verschillende instrumenten ter ondersteuning van NEET: een combinatie van een bordspel en een zoektocht op het internet, een serious game, ... De deelnemers leren hoe serious games gerelateerd aan job opname gebruiken. Presentatie van CCAS: medewerkers die werken met mensen between16 tot 30 jaar oud - Neet - op zoek naar een baan. Presentatie van PACA volwassenenonderwijs: medewerkers die werken met volwassenen op zoek naar een baan. Francoise Le Quelenec, afdeling werkgelegenheid coördinator, CCAS Carvin (Frankrijk). Akam Rahimi, ICT en E-Learning Developer, PACA Volwasseneneducatie.

(LEER)DOELEN

De deelnemers hebben een zicht op welke serious games er gebruikt kunnen worden om NEET te ondersteunen, gerelateerd aan jobinclusie.

VOOR WIE? Presentatie van het OCMW Carvin: medewerkers die NEET jongeren ondersteunen (SO). Presentatie van PACA Volwassenonderwijs: medewerkers die NEET volwassen ondersteunen. (CVO’s).

SPREKER Gregoire Guillard

FUNCTIE SPREKER

Project manager

E-MAIL SPREKER gregoire.guillard@carvin.fr

NAAM ORGANISATIE

CCAS CARVIN

ADRES ORGANISATIE

1 Rue Thibaut 62220 CARVIN

TELEFOON ORGANISATIE

+33 321 74 76 07

SPREKER Akam Rahimi

FUNCTIE SPREKER

ICT and E-Learning Developer

E-MAIL SPREKER a.rahimi@paca.uk.com

NAAM SCHOOL PACA Adult Learning

ADRES SCHOOL PACA, Chalky Road, Portslade, Brighton, East Sussex, BN41 2WS, GB

TELEFOON SCHOOL

+44 1273 422 632

LINK NAAR PRESENTATIE

http://learningcities.turnhout.preview.anaxis.be/_uploads/learningcities.turnhout.be/Gelijke_Kansen___Onderwijs/downloads/Serious_Games_CCAS_and_PACA.pdf

23

TITEL Moodle platform en Google Drive

BESCHRIJVING Introductie Moodle als leermiddel en ervaringen delen van dit gratis elektronisch leerplatform in

PACA Volwassenenonderwijs en het Learning Cities project.

(LEER)DOELEN

De deelnemers leren kennis maken met de mogelijkheden en onderdelen van Moodle als gratis elektronisch leerplatform en het gebruik van Google Drive en zijn onderdelen.

VOOR WIE? Dit praktijkvoorbeeld is uitgewerkt voor het volwassenenonderwijs. Een vertaalslag naar de andere onderwijsniveaus is zeker mogelijk.

SPREKER Akam Rahimi

FUNCTIE SPREKER

ICT and E-Learning Developer

E-MAIL SPREKER

a.rahimi@paca.uk.com

NAAM SCHOOL PACA Adult Learning

ADRES SCHOOL PACA, Chalky Road, Portslade, Brighton, East Sussex, BN41 2WS, GB

TELEFOON SCHOOL

+44 1273 422 632

LINK NAAR PRESENTATIE

http://learningcities.turnhout.preview.anaxis.be/_uploads/learningcities.turnhout.be/Gelijke_Kansen___Onderwijs/downloads/Moodle_Digitaal_Leerplatform.pdf

24

EXTRA INFO LEARNING CITIES: MOODLE & SERIOUS GAMES

Op het digitaal uitwisselingsplatform Moodle, wordt er in het Learning Cities project heel wat informatie uitgewisseld en gediscussieerd tussen project partners. De volgende oplijsting van serious games is op het Moodle platform terug te vinden. Vermits de voertaal van het project Engels is, volgt een Engelse weergave: - Serious game on job guidance and appliance methodologies : http://monentretiendembauche.sfr.com/ - Beginners' Computing - for mouse practice. It's on www.drawastickman.com - www.povertyisnotagame.com is a free serious game for secondary schools, which is translated in several languages (French, English, Dutch,...). It is useful to introduce social subjects such as poverty. There is also a manual you can download. -, http://www.monkeytalesgames.com with a classic handbook which can be used in the classroom. Additional exercises can be made in the game. - Questionaut (BBC): http://www.bbc.co.uk/bitesize/ks2/games/questionaut/ you learn English, Maths and science skills. For children of 11 years. And http://www.bbc.co.uk/bitesize/ks3/games/questionaut/: Join Questionaut on his journey through strange worlds, and use your English, Maths and Science knowledge to recover his friend's hat. - http://www.organizinggame.org/ The Toolkit is a set of resources that supports face-to-face training for residents and community leaders. The computer-based component (the "Organizing Game") is used to introduce concepts, prompt discussion, and allow residents to practice skills in a safe, non-threatening environment. The initial focus of the Toolkit is teaching Doorknocking, an organizing technique that's particularly effective in moving issues within a local community. - http://www.bbc.co.uk/sn/hottopics/climatechange/climate_challenge/ Earth's future is in your hands! A game where you are president of the European Nations. You must tackle climate change and stay popular enough with the voters to remain in office. - http://www.spongelab.com/game_pages/hob.cfm History of Biology is a browser based scavenger hunt style educational game. It is designed to teach high school students and general interest groups about the history of biology covering topics such as early microscopes, classification, taxonomy, heredity, genetics and evolution. - http://www.miniconomy.nl/en/ In the free-to-play browser-based game Miniconomy you can trade with thousands of other players. Apart from trading, you can also make a career by being a police officer , mayor of one of the many cities, real estate agent, bank manager or even president, Miniconomy has a great community with active and friendly players. In the virtual economy, where everyone is on a mission and everyone plays a role, it's up to you to choose how you live your virtual life: Will you be going for riches, power, new friends, or would you rather be a politician? It's up to you: in Miniconomy anything is possible! - http://virtonomics.com/ Virtonomics ("virtual economics") is a browser-based multiplayer economic game. Virtonomics is a business simulation, simulating economics. It allows users to study the basics of management. The game is turn-based and the conversion of a game situation occurs once a day. - http://borntobealive.fr/index_uk.html Camille and Jean are expecting their first child, and Camille is due soon. While resting at their apartment, Camille begins to feel her first contractions. Experience the happy event in a realistic 3D by helping Camille prepare for the maternity ward and manage her pain. - http://www.brainworth.net/what-is-brainworth/ Brainworth is a virtual world in which players move along a path towards their educational or professional goal. They set the targets themselves, and the game-world provides a series of 'levels' between their current and desired skill levels.

25

3.2 VAN TURNHOUTSE SCHOLEN

Uit een bevraging op de onderwijsraad blijkt dat er heel wat goede praktijken bestaan in Turnhoutse scholen. We sommen ze je hieronder voor je op. 3.2.1 Het Co-kids project in de Stedelijke Basisschool Turnhout KOOGO, de ouderkoepel van het officieel gesubsidieerd onderwijs, ervaart dat het zinvol gebruiken van multimedia voor een aantal ouders en kinderen onbereikbaar blijft. Net daarom lanceerde KOOGO vanaf het schooljaar 2010-2011 samen met IBM, het CO-kids proefproject. Het kind-ouder leren staat centraal. Het project komt tegemoet aan de vraag van veel ouders om als mee-opvoeder en individuele begeleider de school te ondersteunen in het gezamenlijk opvoedingsproject. Door kleuters multimedia vaardigheden aan te leren en deze te laten inoefenen onder begeleiding van hun ouders zal de computer meer blijken te zijn dan 'de spelletjesmachine'. Het opbouwen van de ICT vaardigheden van kleuters én hun ouders binnen de schoolcontext kan de aanzet geven tot een grotere ouderbetrokkenheid en leiden tot meer maatschappelijke participatie. Door het gebruiken van eenvoudig, correct Nederlands bij het begeleiden, ondersteunen en uitwerken van de verschillende activiteiten wordt een positief engagement ten opzichte van het Nederlands mee opgenomen. De nieuwe projectscholen kregen hun Kidsmarts in de loop van februari –maart geleverd en zij gingen onmiddellijk aan de slag. In het nieuwe project heeft elke school de KidSmarts ingezet op maat van hun eigen visie op ICT en ouderbetrokkenheid binnen de school. Dit leverde een grote diversiteit van de invulling van het project op. Het project in de Stedelijke Basisschool Turnhout ziet er als volgt uit:

TITEL Co-kids

CONTACTPERSONEN Dorine Stammen, directeur en Anja Luyckx, ICT-coördinator

E-MAIL dorine.stammen@turnhout.be anja.luyckx1@gmail.com

NAAM SCHOOL Stedelijke Basisschool Turnhout DE PADDENSTOEL

ADRES SCHOOL Jozef Simonslaan 16 , 2300 Turnhout

TELEFOON SCHOOL 014 41 42 43

BESCHRIJVING PROJECT

Ik vind dat ik op korte tijd veel ouders en kleuters bereik. De ouders zijn heel betrokken ( van alle culturen ) .Dat is leuk om te zien. Ik laat de kleuters zelf kiezen wat hen aanspreekt. Als beginscherm zet ik Symbaloo ( symbaloo.com ). Op deze site kan je eigen pagina’s samenstellen: Kleuterboeken en spelletjes allerlei, …Zo verschijnt er een scherm met allemaal icoontjes waarachter spelletjes zitten. Volgend schooljaar hoop ik nog meer ouders en kleuters te bereiken. Het is in ieder geval een project waar ik veel voldoening van heb. www.symbaloo.com

26

3.2.2 Skillville in Campus Boomgaard

TITEL Skillville

CONTACTPERSOON

Saskia Michielsen, directeur

E-MAIL Saskia.michielsen@campusboomgaard.be

NAAM SCHOOL

Campus Boomgaard

ADRES SCHOOL

Boomgaardstraat 56, 2300 Turnhout

TELEFOON SCHOOL

014 47 05 01

BESCHRIJVING PROJECT

“Onze leerkrachten handelsvakken zijn erg enthousiast over een serious game Skillville waarbij lln heel wat economische VOET halen. “ zegt Saskia Michielsen, directeur. Skillville infobundel: http://learningcities.turnhout.preview.anaxis.be/_uploads/learningcities.turnhout.be/Gelijke_Kansen___Onderwijs/downloads/SKILLVILLE_Infobundel.pdf Technische handleiding Skillville voor leerkrachten: http://learningcities.turnhout.preview.anaxis.be/_uploads/learningcities.turnhout.be/Gelijke_Kansen___Onderwijs/downloads/Technische_Handleiding_Skillville___leerkrachten.pdf Technische handleiding Skillville voor leerlingen: http://learningcities.turnhout.preview.anaxis.be/_uploads/learningcities.turnhout.be/Gelijke_Kansen___Onderwijs/downloads/Technische_Handleiding_Skillville___leerlingen.pdf

3.2.3 Klasse interviewt Talentschool Turnhout De Talentenschool Turnhout nam zich in 2013voor om het gebruik van ICT in de les minstens te verdubbelen. Hoe ze daarin slaagden vertellen ze in het in het december nummer 2013 van Klasse voor leraren http://pdf.klasse.be/KVL/KVL240/KVL240.pdf . Deze aso-, bso- en tso-school met ongeveer achthonderd leerlingen investeert volop in ICT. Mensen én middelen. “Ons doel? Leraren minder bang maken” Saskia Michielsen: “ICT is een aandachtspunt tijdens functioneringgesprekken. Daarin pols ik bijvoorbeeld hoe collega’s omgaan met computers in de klas. Ik stel vragen om ze te laten reflecteren: welke meerwaarde zou ICT voor jou betekenen? Hoe kan je samenwerken met een collega?” Wesley Wouters : “De ene leraar staat te trappelen van ongeduld voor elk nieuw digitaal snufje, de andere kijkt de kat uit de boom of boycot ICT. Wesley Wouters castte in de Talentenschool Turnhout vijf types leraren.

27

4. EXTERNE PRAKTIJKVOORBEELDEN

Er bestaan heel wat praktijkvoorbeelden die we onmogelijk allemaal konden tonen. Toch willen we alvast een blik werpen op welke andere mogelijkheden er nog zijn.

ZELFEVALUATIEINSTRUMENT E-LEREN (E-VET)

Ben je als organisatie uit de volwasseneducatie van plan om met e-leren te starten of wil je weten hoever je gevorderd bent met de integratie ervan? Dan kan je dit eenvoudig testen met behulp van het zelfevaluatie instrument dat werd ontwikkeld tijdens een partnerschapsproject (E-VET Ready) gefinancierd door het Leonardo da Vinci programma. Het resultaat van het project is een zelfevaluatie instrument waarmee je jouw organisatie tegen het licht kunt houden op het vlak van integratie van e-leren. Het doel van dit instrument is om binnen je organisatie een denkproces op te starten rond hoe deze integratie kan verbeterd worden. Na het invullen van deze zelfevaluatie vragenlijst, ontvang je nuttige feedback die je verder op weg helpt. Zie http://www.evet-ready.eu/

MY DIGITAL ME EN MY DIGITAL ME JUNIOR

Met het e-portfolio MY DIGITAL ME neem je zelf de leiding over je eigen ontwikkeling. Je maakt een overzicht van wie je bent, wat je kunt en wat je wilt en zet zelf je eigen stappen in het uitwerken van jouw plannen. De bedoeling is ook om zoveel mogelijk bewijzen te verzamelen. Dit wil zeggen dat je moet laten zien wie je bent en wat je kunt. Jouw verzamelde bewijzen kun je ook digitaal toevoegen in jouw e-portfolio. Je maakt niet alleen voor jezelf een overzicht van je eigen ontwikkeling, maar je kunt ook anderen vragen om hun mening. MY DIGITAL ME is een programma waar je jouw ontwikkeling helemaal kunt beheren. Zie http://www.my-digital-me.be/ MY DIGITAL ME Junior wil leerlingen ♦in het basisonderwijs en ♦in de 1e graad van het secundair onderwijs op een speelse manier uitdagen om op zoek te gaan naar hun top– en droomtalenten. Via groepsactiviteiten en activiteiten die de leerling alleen uitvoert, leert hij zichzelf, maar ook de andere klasgenoten beter kennen. Alle resultaten worden bewaard in het digitaal portfolio van en door de leerling MY DIGITAL ME Junior. Zie http://www.mdmjunior.be/#/home Beide programma’s kwamen tot stand dankzij een samenwerking tussen: ♦ de Dienst Beroepsopleiding—DBO departement Onderwijs & Vorming en ♦VLAJO Innovatie en incubatiecentrum.

INgeBEELD, PLATFORM ROND MEDIAWIJSHEID

Dit platform voor mediawijsheid of Ingebeeld toont in deze online leeromgeving relevante praktijkvoorbeelden rond mediawijsheid of mediaopvoeding. Zie http://www.ingebeeld.be/

28

KLASCEMENT

KlasCement is het Vlaamse leermiddelennetwerk en is nu een afdeling van het Agentschap

Onderwijscommunicatie. Zie http://www.klascement.be/ Je vindt op KlasCement verschillende soorten leermiddelen. Een overzichtje: Artikels Downloadbaar lesmateriaal Websites Interactieve oefeningen Beeld Audio Activiteiten Fysiek materiaal Voorbeelden zijn: Een digitaal bord brengt interactie, visualisatie en ICT in je klas. Bij correct gebruik verhoogt het digitaal bord de activiteit, betrokkenheid en de motivatie van de leerlingen. Op digibordlessen.be vind je uitgewerkte lessen voor je digitaal bord maar ook tips, extra software, interessante websites en meer. Zie http://www.klascement.be/digitaleborden/ APPSAKEE is de projectsite van KlasCement waar we alle informatie en lesmateriaal bundelen over educatieve apps. Natuurlijk vind je er ook een uitgebreid overzicht aan apps. Zie http://www.appsakee.be/

BELGIAN NETWORK FOR OPEN & DIGITAL LEARNING

Op de website van Belgian Network for Open & Digital Learning, http://be-odl.org/nl/tools , vind je een groot aantal gratis tools die je kunt gebruiken bij je dagelijks werk en/of bij de aanmaak van kleine e-leerobjecten.

- Audio tools - Auteurstool : e-cursus. - Screencast : digitale opname van je beeldscherm door gebruik te maken van software die vastlegt wat er op het

scherm gebeurt. - Screenshot : een een statische afbeelding (een "foto") van wat er op een bepaald moment zichtbaar is op (een deel

van) je beeldscherm - Oefeningen - Foto's die je vrij kunt gebruiken - Mindmapping - Online bevraging: polsen naar de mening van de deelnemers. - Presentaties - Projectmanagement: beheren van een of meerdere e-leerprojecten. - Grote bestanden opladen - Varia

SLIDESHARE: deel je presentaties

Mediawijsheid in de onderwijspraktijk Hoe mediawijs zijn leerkrachten? Welke ICT-middelen en nieuwe media worden reeds ingezet? Karlijn Dankers (Fontys Fydes) is onderwijsadviseur en kent de dagelijkse praktijk. Jeroen van Beijnen (Cubiss) vertelt over nieuwe ontwikkelingen en ervaringen van bibliotheken (o.a. over de inzet van de iPad in het basisonderwijs). http://www.slideshare.net/timonnl/mediawijsheid-in-de-onderwijspraktijk

29

Apps! Apps! Apps!

Dit boek is tot stand gekomen door de vele vragen van leerkrachten die aan de slag willen gaan met hun iPad in de klas. Een vraag die steeds terugkomt: Welke apps hebben we nu zeker nodig? Op basis hiervan geef Kurt Klynen je een korte rondleiding op zijn persoonlijke iPad. Verwacht je aan een lijst die je op weg zal helpen, maar die zeker niet definitief is. Denk eraan, dit zijn je eerste stappen naar het integreren van dit toestel in je dagelijkse lespraktijk. Ik sta in dit overzicht stil bij algemene apps die volgens mij bruikbaar zijn voor alle vakken. De vakspecifieke apps komen verder in het schooljaar aan bod. De app is gratis te downloaden in de iTunes store. https://itunes.apple.com/be/book/apps!-apps!-apps!/id554443845?mt=11

APPS IN DE KLAS

Door: Bart Everaerts Apps in de klas geeft een verzameling van doelgerichte en effectieve apps die je snel kan gebruiken in de kleuterschool en in de lagere school. Apps in de klas wordt gekaderd binnen de eindtermen ICT en mediaopvoeding van het Vlaamse onderwijs departement. Bij veel apps worden er ook lestips gegevens zodat de leerkracht snel een idee krijgt van hoe de app eventueel te gebruiken. Apps in de klas is niet af en zal permanent geüpdatet worden. De app is gratis te downloaden in de iTunes store. https://itunes.apple.com/be/book/apps-in-de-klas/id568759586?mt=11

CULTUURPLEIN

Op http://www.cultuurplein.nl/primair-onderwijs/lesidee/nieuwe-media-0 kan je een heel aantal lesideeën verzamelen voor nieuwe media binnen het kunstonderwijs, (waaronder filmeducatie en fotografie). Met een overzicht van tijdschriften, nieuwsbrieven, begrippen en links.

KENNISNET

Kennisnet is een non-profit organisatie uit Nederland en biedt haar kennis en diensten gratis aan. Surf naar http://www.kennisnet.nl/

30

Meer info? Lerende Steden project Stad Turnhout

Stad Turnhout

Campus Blairon 200

2300 Turnhout

(0032)14 40 96 31

onderwijs@turnhout.be

www.turnhout.be

http://www.learningcities2seas.eu/