Hyrje Ne Biznes Nagip Skenderi - Sistemi Ekonomik i Perzier

14
HASAN PRISHTINA “ FAKULTETI EKONOMIK - DREJTIMI:EKONOMIKS LENDA:HYRJE NE BIZNES TEMA:SISTEMI EKONOMIK I PERZIER PROF.DR:NAGIP SKENDERI STUDENTI:VALDRIN THAÇI ASS.LEONORA SOPAJ

description

Hyrje Ne Biznes - Sistemi Ekonomik i Perzier

Transcript of Hyrje Ne Biznes Nagip Skenderi - Sistemi Ekonomik i Perzier

PowerPoint Presentation

HASAN PRISHTINA

FAKULTETI EKONOMIK - DREJTIMI:EKONOMIKS

LENDA:HYRJE NE BIZNES

TEMA:SISTEMI EKONOMIK I PERZIER

PROF.DR:NAGIP SKENDERI STUDENTI:VALDRIN THAIASS.LEONORA SOPAJ

PRMBAJTJA:

Perkufizimi ekonomis s tipit t perzier;Sistemi ekonomik ne Kosov;Dallimet mes sistemve ekonomike;Avantazhet dhe Disavantazhet.Perkufizimi I ekonomise se tipit te perzier Ekonomia e tipit t przier sht sistem ekonomik q prbhet nga elemente t sistemit t komanduar (socialist) dhe atij t tregut t lir(kapitalist).

N prgjithsi ekonomia e przier sht e karakterizuar me shum nga pronsia private e mjeteve t prodhimit edhe pse ne perberje te saj eshte edhe sektori publik.

Nuk ka nj prkufizim t vetm pr ekonomine e przier, dhe ajo prkufizohet n mnyra t ndryshme: si nj przierje e tregjeve t lira me ndrhyrje t shtetit si nj przierje e ndrmarrjes publike dhe private, si nj przierje mes tregjeve dhe planifikimit ekonomik. Shumica e ekonomive jan ekonomi t sistemit t perzier,duke filluar nga Shtetet e Bashkuara.

Termi sht prdorur edhe pr t prshkruar ekonomit e vendeve t cilat jan t referuara si shtete t mirqenies(vendet nordike).

Jo t gjitha sherbimet (mbrojtja dhe mireqenia sociale)mund t sigurohen nga sektori privat,ndaj qeveria luan rol vendimtar n sigurimin e ktyre shrbimeve,ndrsa paralelisht siguron mallra nga sektori privat(municione,avion gjuajtes,flota detare etj).

Qeverit n ekonomit e prziera shpesh sigurojn mbrojtjen e mjedisit, ruajtjen e standardeve t punsimit, nj sistem t standardizuar t mirqenies, dhe mirmbajtjen e konkurrencs.Shtetet qe kan te instaluar sistemin ekonomik te perzier :

Islanda Suedia Franca Britania e MadheSHBARusia KinaHong Kong

SISTEMI EKONOMIK NE KOSOVEKosova ka nj ekonomi t re dhe dinamike. Ekonomia e Kosoves sht transformuar nga nj ekonomi centraliste e dirigjuar n nj ekonomi t hapur t tregut,e cila transformimin e saj te thell e ka prjetuar pas vitit 1999.

Ekonomia Kosovare duhet t orientohet pr forcimin e sistemit t ekonomis sipas krkesave t nj ekonomie t hapur ndaj tregut evropian dhe botror, politik t matur rregullative dhe liberalizim ekonomik.

Ky sht sistem ekonomik q krijon nj ambient t prshtatshm pr integrimin e ekonomis s Kosovs n rajon e m gjer, stimulimin e bashkpunimit ekonomik dhe q nxit investimet e prbashkta me partnert e jashtm.

Lidhur me kt nevojitet strategjia e prkufizuar qart e transformimit t prons shtetrore (shoqrore) n pron private.

Kjo mundson krijimin e nj ambienti t volitshm pr zhvillimin e konkurrencs dhe t autonomis s ndrmarrjeve, duke prfshir kategorin e rrezikut.

Si vend i rndsishm pr zhvillimin e biznesit Kosova ofron nj sr prparsish komperative si: popullsin e re dhe mjaft mir t kualifikuar, ku mosha mesatare e saj sht mjaft e re, resurset natyrore, kushtet e volitshme klimatike, infrastruktura e re, politika fiskale me taksat m t ulta tatimore n rajon.

Disa nga faktoret qe karakterizojne ekonomine Kosovare dhe qe mund jene ndikuese per Investime nga jasht.

Taksat n Kosov jan m t ulta krahasuar me shtetet fqinj.Popullata e re dhe e motivuar, 70% nn moshn 35 vjeareNj fuqi t re dhe t motivuar puntore me shpirt dhe aftsi ndrmarrse Resurset e lakmueshme natyrore: linjiti, zinku, plumbi, ferro-nikeli dhe toka pjellore bujqsore.Procedur t thjesht dhe t shpejt pr regjistrimin e bizneseve (brenda 3 ditve)Monedha zyrtare n Kosov sht Euro, q eliminon rrezikun e Euro-zonave q ndikon n krijimin e mjedisit t besueshm, me inflacion t ult.

VendiTatimi n fitim dhe korporataTatimi n t ardhuraTVSHKosov10%4-8-10%16%Mali i Zi9%12%17%Maqedonia10%10%18%Serbia10%10-20%18%Kroacia20%15-45%23%Bullgaria10%10%20%Greqia25%0-40%19%Rumania16%16%19%Nga kjo tabel mund t shihen taksat e vendeve t rajonit:DALLIMET MES SISTEMVE EKONOMIKEEkonomia komanduese ose centraliste karakterizohet nga domonimi i prons shtetrore mbi mjetet e prodhimit, ndrmarjet shtetrore, organet shtetrore.

Qellim kryesor I ktij sistemi sht prmbushja e krkesave t konsumatorve,edhe pse krkesat e tyre nuk kan ndonj ndikim n at se qfar t ofrohet n treg ose jo .

N kt sistem nuk ekziston koncepti I prons private pra qeveria vendos se qfar mallra t prodhohen dhe t ofrohen n treg gjithashtu ajo vendos edhe pr qmimin e produkteve n fjal.

Objektivat e qeveris n kt sistem jan :T punsoj kdo,n mnyr q ta ul papunsin dhe varferin;T minimizoj pabarazin e t ardhurave midis puntoreve,duke paksuar diferencat n paga;Tu jap puntorve zgjedhje t kufizuar pr vendin ku do t punojn dhe pr punn q do t punojn .Ekonomia e tregut te lire(sistemi capitalist)Ekonomia e tregut sht karakteristik pr vendet e zhvilluara kapitaliste si SHBA,Japoni e vende tjera perndimore.

Sistemi kapitalist bazohet n t drejtn e prons private,qllim kryesor sht maksimizimi I fitmit .

N kt sistem n qendr t vmendjes jan konsumatort q konsiderohen si mbret,dhe jan ata q n baz t krkesave t tyre vendoset qfar t ofrohet n treg.Avantazhet dhe Disavantazhet e sistemit kapitalistAvantazhet :N fokus t ksaj ekonomie qndron iniciativa dhe kreativiteti i individit i cili mohet, i kushtohet rndsi dhe shprblehet. Avantazhi vijues i sistemit capitalist sht fakti se prodhuesi leht dhe shpejt mund ta ndryshon degn e prodhimit.

Disavantazhet :Moskujdesi i mjaftueshm i sistemit pr shtresa t caktuar t popullats sikurse jan: fmijt, pleqt, t smurit etjLnja pas dore dhe moszhvillimi i disa degve t ekonomis ku fitimi nuk sht i madh sikurse q jan: mbrojtja dhe sigurimi shndetsor, edukimi etj

Avantazhet dhe Disavantazhet e sistemit socialistAvantazhet:

N kt sistem ekonomik mund t bhet ndryshime pr nj koh t shkurtr t strukturs ekonomike t vendit.Nj avantazh tjetr n kt sistem ekonomik sht fakti se njerzit nuk jan t brengosur shum pr fatin e puns s tyre, sepse shteti kishte kujdes pr punsimin e plot t popullats s vet.

Disavantazhet:Jo efikasiteti dhe vendosja e puntorve n pun prkatse pr t ciln sht kualifikuar.Pages jo t knaqshme ose t merituar pr puntort n baz t puns q bjn.