Hypertekst schrijven Hypertekst schrijven als aanvullende schrijfdidactiekals aanvullende schrijfdidactiek

Gert Broekema Gerard Janson

Jeroen Clemens

Martine Braaksma, Else Pistoor, Tanja Janssen, Gert Rijlaarsdam

Inkijkje in de lessenInkijkje in de lessen

Een filmpje van schrijflessen bij drie docenten. Klik hier om de film te activeren

Hypertekst schrijven Hypertekst schrijven als aanvullende schrijfdidactiekals aanvullende schrijfdidactiek

Het Schoolvak Nederlands

Gent, 17 november 2006

Wat is een hypertekst ? (1)Wat is een hypertekst ? (1)

Gent (Frans: Gand; Engels: Ghent) is de hoofdstad van de Vlaamse provincie Oost-Vlaanderen en van het Arrondissement Gent in België. Gent telt ruim 233.120 inwoners (in januari 2006) en heeft een oppervlakte van 156,18 km². De stad ligt aan de samenvloeiing van de Schelde en de Leie, en wordt ook wel de fiere stede of de Arteveldestad genoemd.

Wegens haar ligging te midden van een uitgestrekt gebied van bloemen- en plantenkwekerijen wordt Gent ook de Bloemenstad genoemd. (cfr. De Floraliën).

De inwoners van Gent dragen de bijnaam Stropdragers ("Stropkes").

Wikipedia

Jacob van Artevelde, bijgenaamd de Wijze man (° Gent ± 1290 – † aldaar 24 juli 1345), Vlaams volksleider en staatsman, behoorde, als laken-koopman, makelaar, en bezitter van uitgestrekte eigendommen, tot de gegoede burgerij in Gent. Hij was de vader van Filips van Artevelde.

Wat is een hypertekst? (2)Wat is een hypertekst? (2)

Gent

bezienswaardigheden

winkelen

uitgaan

eten & drinken

hotels

Café 't GalgenhuisjeHet oudse café van Gent.

't Galgenhuisje is het oudste café van Gent. Op het menu staan typisch Gentse specialiteiten, uiteraard ontbreken de streekbieren ook niet.

Waarom hypertekst schrijven?Waarom hypertekst schrijven?

Effecten op: schrijfvaardigheid domeinkennis

Opbouw van lessenserieOpbouw van lessenserie

Les 1 - introductie

- voorkennis activeren: begippenweb

Les 2 - inhoud: criteria & definities bedenken

- argumentatie: simulatiespel

Les 3 - inhoud: documentatie lezen

- argumentatie: structuur

- presentatie: inleiding schrijven

Les 4 - presentatie: publiekgerichtheid

- hyperteksten maken: technisch

Les 5 - synthese: betoog schrijven

LESSTOF IN VIJF LESSENLESSTOF IN VIJF LESSEN

1 2 3 4 5

Introductie +

Voorkennis activeren +

Inhoudskennis verwerven + +

Kennis over argumentatie + +

Kennis over presentatie + +

Oefenen met hypertext +

Synthese: betoog schrijven

+

Les 1Les 1

begrippenweb

begrippenweb maken

Werkblad 1: begrippenweb makenWerkblad 1: begrippenweb maken

goede doelen

Werkblad 3 Definities Werkblad 3 Definities

Voorbeelden  

Uitleg Kenmerken 

Een goed doel is: 

Dit is een echt goed doel omdat:

Dus een echt goed doel heeft als kenmerk:

1.2. 3.

   

Wat is volgens jou een voorbeeld van een echt goed doel? Schrijf dit voorbeeld hieronder op in de tabel. Leg ook uit waarom het een echt goed doel is en wat de

kenmerken zijn.

Les 2 Les 2

goed doel bedenken

poster maken

poster presenteren

Werkblad 5Werkblad 5

2000 euro voor een goed doel! 

Onze school heeft van de gemeente 2000 euro gekregen om te besteden aan een goed doel voor de bewoners van jullie woonplaats. Welk goed doel gaat dat worden? Niet een bestaand goed doel, maar een goed doel dat wij zelf bedacht hebben. Hoe gaan we dat aanpakken? Iedere klas bedenkt een goed doel en levert dat bij ons in. Een jury van leraren, ouders en leerlingen kiest daaruit het goede doel dat het best bij onze school past. We zijn benieuwd naar jullie voorstel! De leerlingenraad

Werkblad 5Werkblad 5

Teken hieronder jullie argumentatiestructuur met argumenten en onderschikkende argumenten:

StandpuntOns goed doel is ………

Argument 1 Argument 2 Argument 3……. …….. …….

Onderschikkend arg. Onderschikkend arg. Onderschikkend arg.bij 1 bij 2 bij 3……. …….. …….

Werkblad 5Werkblad 5

Opdracht 5d: Een poster makenVoor opdracht 5d hebben jullie zes minuten de tijd. Wat staat op de poster?• Jullie standpunt (De 2000 euro van de gemeente moeten besteed worden aan….)• Jullie drie argumenten• Jullie onderschikkende argumenten• Een slotzin waarmee je de jury over de drempel trekt• De namen van de groepsleden, onderstreep de namen van de twee presentatoren Let op: • Schrijf groot en duidelijk op jullie poster. Iedereen moet het kunnen lezen. • Als je verschillende kleuren gebruikt, wees dan consequent.

Les 3Les 3

kwestie kiezen &standpunt bepalen

inleiding schrijven

Werkblad 8Werkblad 8

Opdracht 8a. Je gaat later in deze lessenserie een overtuigende tekst (een

betoog) over het onderwerp goede doelen schrijven. Hiervoor kun je kiezen uit twee kwesties: onderwerpen waarover de meningen verdeeld zijn.

Je hebt vijf minuten de tijd om je kwestie te kiezen. De kwesties zijn:

 Kwestie 1. Moeten goede doelen anders georganiseerd worden om jongeren aan te spreken?

Kwestie 2. Moeten goede doelen losgekoppeld worden van commerciële loterijen?

Les 4Les 4

oefenen met hypertekst

poster presenteren

poster maken

Werkblad 12Werkblad 12

Adviezen maken (5 min)Bedenk drie adviezen voor schrijvers van betogende teksten om

rekening te houden met verschillende soorten lezers. Schrijf jullie adviezen hieronder op. Deze adviezen presenteer je straks in je nieuwe groep.

  Adviezen om rekening te houden met verschillende soorten lezers.:1.   2.   3.

Les 5Les 5

betoog schrijven

Hyperteksten….Hyperteksten….

Voorbeeld 1

Voorbeeld 2

Voorbeeld 3

Evaluatie: wat leverde de Evaluatie: wat leverde de lessenserie op?lessenserie op?

Ervaringen van docenten en leerlingen:

– Gert Broekema:

– Gerard Janson

Evaluatie: wat leverde de Evaluatie: wat leverde de lessenserie onderzoeksmatig op?lessenserie onderzoeksmatig op?

Domeinkennis:

Schrijfvaardigheid:

Zelfbewustzijn over schrijven:

Schrijfprocessen:

Toename zelfbewustzijnToename zelfbewustzijn

60

62

64

66

68

70

72

74

pre-test lessons post-test

Moment

Se

lf-e

ffic

ac

y s

co

re

Effect of condition on writing Effect of condition on writing process (1)process (1)

1,00,00

Formulate full text

1,20000

1,00000

0,80000

0,60000

0,40000

0,20000

0,00000

-0,20000

Est

imat

ed M

arg

inal

Mea

ns

HYP

LIN

Conditie

Estimated Marginal Means of Inputlog: much pause time, long pauses, relatively low produktion time

Effect van leerconditie op Effect van leerconditie op schrijfprocessen (2)schrijfprocessen (2)

1,00,00

Intensive Changes

0,60000

0,50000

0,40000

0,30000

0,20000

0,10000

0,00000

Est

imat

ed

Mar

gin

al M

ean

s

HYP

LIN

Conditie

Estimated Marginal Means of Inputlog: much pause time, long pauses, relatively low produktion time

Volgende stappenVolgende stappen

Leerlingen