Rabo Groen Bank B.V.

Groenfinanciering Duurzaam BouwenHuub KeulenHans Rouwenhorst

Rabo Groen Bank B.V.

Inhoud

• Rabobank en MVO• Rabo Groen Bank• Groenfinancieren• Duurzaam bouwen• Duurzame woningbouw

Duurzame utiliteitsbouw• Knelpunten/kansen• Tips• Conclusie

Rabo Groen Bank B.V.

‘MVO zit in onze genen.’ _

Piet Moerland, Voorzitter raad van bestuur Rabobank Groep

Rabo Groen Bank B.V.

Rabobank en MVO

Rabo Groen Bank B.V.

Wettelijke Groenregeling Doel: beleggingen en investeringen te bevorderen dievan belang zijn voor natuur en milieu

- Groenbeleggen- Groenfinancieren

Rabo Groen Bank B.V.

Rabo Groenfinanciering in mio €

Op 31.12.2008 in totaal € 3.373 mio.

Rabo Groen Bank B.V.

Rabobank en Duurzaam Bouwen

• Groenhypotheek (Klimaathypotheek)• Energiebesparingskrediet: Freo EcoLening Extra• Nieuwe Groenregeling

# betere mogelijkheden# aantrekkelijker

• Simpele producten• Rabobank Cultuurfinanciering

Rabo Groen Bank B.V.

Muzyq

Rabo Groen Bank B.V.

Rabo Groen Bank B.V.

Waarom Duurzaam Bouwen?

• Moet: strengere wet- en regelgeving (b.v. EPC woningen van 1,4 naar 0,8)

• Hoort: We willen duurzaam zijn – CO2 reduceren en goed omgaan met materialen!

• Loont: Duurzame bouwen levert voordeel op in exploitatie, comfort en restwaarde

• Ook: duurzaamheid is risicofactor!

Rabo Groen Bank B.V.

Duurzaam Bouwen in combinatie met groenfinanciering

Duurzame Woningbouw:• Nieuwbouw• Herbestemming• Renovatie

Duurzame Utiliteitsbouw• Nieuwbouw• Renovatie (vanaf 2010)

Rabo Groen Bank B.V.

Duurzame Woningbouw (nieuwbouw)

Project: Het Masker te VeendendaalGroenverklaring voor 20 woningen: € 680.680,-,waaronder 4 groeiwoningen: conform bouwsysteem Maskerade

Rabo Groen Bank B.V.

11 Rabo Groen Bank B.V.

John van der Hulst, adjunct-directeur WoonInvest

‘Waar het kan, bouwen enrenoveren we duurzaam’

Duurzame Woningbouw (renovatie)

Project: ‘t Loo te VoorburgGroenverklaring voor 104 appartementen: € 3.539.536,-Duurzaamheidsprijs 2009 gewonnen

Rabo Groen Bank B.V.

Duurzame Utiliteitsbouw

Project: Nieuwbouw Rabobank Nederland te UtrechtGroenverklaring voor € 2.000.000,- (maximaal)Duurzaam slopen en nieuwbouw

Rabo Groen Bank B.V.

Rabo Groen Bank B.V.

15 Rabo Groen Bank B.V.

Anne-Marie Rakhorst, directeur Search

‘Duurzaam bouwenis een must.’

Rabobank Hoeksche Waard

Rabo Groen Bank B.V.

Knelpunten en kansen

KNELPUNTEN• Aanscherpen EPC-eisen• 100% gecertificeerd hout• Financiering meerkosten• Circle of Blame

KANSEN• Groeiend bewustzijn

bij alle partijen• Doelstellingen• Verbeteringen regelingen

(nieuwe Groenregeling)• Cultuurfinanciering• Aanpassing I/L verhouding• Convenanten (Lenteakkoord)

Rabo Groen Bank B.V.

Aanpassing I/L-toets Rabobank

• Kopers en verbouwers op hypothekenmarkt met max I/L• Relevant voor klanten met 90-100% I/L• Afstemming met NIBUD• Basis: energielabel C• Zuiniger = meer lenen • C > A : € 5.000 • C > A++ : € 10.000 - € 15.000• Onzuiniger = minder lenen• Per 1-1-2010

Tips

• Energiebesparende maatregelen door bedrijven komen ook in aanmerking voor fiscale regeling EIA

• Diverse provinciale subsidiepotjes voor duurzame investeringen(bedrijven + non-profit + particulieren)

• Zie voor regelingen o.a.websites: www.senternovem.nlwww.energiesubsidiewijzer.nl

Rabo Groen Bank B.V.

Conclusie

Financiële voordelenLagere exploitatielasten- energiebesparing- lagere financieringslastHogere restwaarde

Voordelen natuur & milieuGrondstofbesparingCO2-reductie

Niet-financiële voordelenVerhoging werk/woon comfortMVO-imago

= TRIPLE P !!!

Rabo Groen Bank B.V.