Onno de Vreede, HCA coordinator Goedgekeurd Topteam Chemie 12 December 2016

Human Capital Agenda van de Topsector Chemie

2008-2012: “Naar een bruisende chemie tussen onderwijs en bedrijfsleven”

2015-2016: “Onderwijs en bedrijfsleven samen sterk”

2017-2019: “Chemicus 4.0: veelzijdig en excellenT”

1

Naar een nieuwe HCA • Timing

• Huidige HCA: maart 2015 t/m 2016 • Nieuwe HCA: 2017-2019, parallel aan KIA 2015-2019

• Scoping

• Primair: Human capital thema’s voor chemie sectoren 20 + 22 • SBI 20: vervaardiging van chemische producten (VNCI, VVVF) • SBI 22: vervaardiging van rubber en kunststoffen (NRK)

• Secundair: alle andere chemie gerelateerde sectoren waar (meer dan 80% van de) chemici werkzaam zijn (Energie, HTSM, AF, LS&H, BBE...)

• Vooral gericht op hbo en wo, maar ook op mbo • Visie 2050 + Streefbeeld 2030 als richtsnoer • Publiek Privaat samenwerken als adagium

2

Visie 2050 Nederland is het land van de groene en duurzame chemie en van slimme materialen en oplossingen. Nederlandse kennis en innovatie zijn van topklasse in de wereld. Topsector Chemie, streefbeeld 2030 • Groei van 55 naar 97 miljard euro omzet (3% groei/ jaar vanaf 2011)

• 80% organische groei met stijging wereldbevolking • 20% nieuwe markten / nieuwe producten: RADICAL innovation

• Verduurzaming van de sector verder vormgegeven • Biobased van 5% naar 15% • Recycling van 5% naar 10%

• Human capital • Directe werkgelegenheid onveranderd (76.000 FTE) • Indirecte werkgelegenheid 10% gestegen (+ 50.000 FTE) • De (2%) inflatie gecorrigeerde arbeidsproductiviteit van de TSC is ca

15% gestegen: met zelfde aantal mensen meer = smarter doen! • Gemiddelde opleidingsniveau is gestegen

3

Profiel van de chemicus van de toekomst: “Chemicus 4.0: veelzijdig en excellenT” - Chemicus 4.0

- Participeert actief in (Smart Chemical) Industry 4.0 - Werkt aan streefbeeld 2030 en duurzame groei van de sector

- veelzijdig

- Kan terecht in industrie, wetenschap, onderwijs - Binnen de industrie werkzaam binnen de (Topsector)chemie (5-20%),

maar ook bij de gebruikers van chemische producten (Energie, Water, HTSM, AF, LS&H..), en zelfs daar buiten (ca 30%)

- excellenT - Is world class in zijn vak - “T-shaped” professional: goed in z’n vak, goed in 21st century skills. - Blijft dit ook gedurende zijn loopbaan

4

HCA thema’s voor de Topsector Chemie 1. KIEZEN voor chemie: Vulling van pijplijn van chemici naar de arbeidsmarkt

• Uitstroom opleidingen verhoogd, en stijgend tot 2019 • Wat daarna? Demografische krimp (-12% in 2030) • Chemische arbeidsmarkt lijkt overall nu goed bediend • Echter nog steeds tekorten specifieke deelgebieden (mbo proces) • Zorg over “niet-chemici”: Maintenance… ICT-ers

2. LEREN: Vaardigheden van afgestudeerden

• Chemie skills • Smart skills…. digitalisering • Skills of the 21st Century • Excellentie EN vakmanschap • Praktijkgerichtheid

3. WERKEN: Onderhoud en ontwikkeling van vaardigheden in het werkveld

• Leven lang leren/ duurzame inzetbaarheid • Sociale innovatie

5

3 generieke HCA thema’s 6 HCA werkgebieden voor de TSC

6

KIEZEN voor

chemie

LEREN van

chemie

WERKEN in de/ met

chemie

1 Arbeidsmarkt analyse X X

2 Bemensing: Instroom/ uitstroombevordering opleidingen

X

3 Excellentie: studiebeurzen en talentenprogramma’s

X (X)

4 Vakmanschap: landschap CIVs en COEs Praktijkgericht onderzoek

X (X)

5 Onderwijs innovatie: Digital skills/ Chemicus en leraar van de toekomst / Leven Lang Leren

X X

6 Universitair Sectorplan Natuur- en Scheikunde

x X

Naar een nieuwe HCA: huidige werkgebieden voortzetten

7

WERKGEBIED TSC 2015-16

TSC 2017-19

Link met onderwijs

1 Arbeidsmarkt analyse Studie 2019 Monitor 2030 / ICT onderzoek

mbo-hbo-wo

2 Bemensing: Instroom/ uitstroom bevordering opleidingen

C3, NSO C3, NSO mbo-hbo-wo

3 Excellentie: studiebeurzen en talentenprogramma’s

COAST, ISPT, VNCI, NWO

COAST, ISPT, VNCI, NWO

hbo-wo

4 Vakmanschap: landschap CIVs en COEs Praktijkgericht onderzoek

RIFs; opstart Chemielink 2.0

Verkenner

RIFs; doorstart Chemielink 2.0 Kwartiermaker

mbo-hbo

5 Onderwijs innovatie: Digital skills/ Chemicus en leraar van de toekomst / Leven Lang Leren

Verkenningen Actie agenda/ pilots Fieldlab

sociale innovatie

mbo-hbo-wo

6 Universitair Sectorplan Natuur en Scheikunde

Sectorplan 2012-2016

Sectorplan 2018

wo

Naar een nieuwe HCA: 2 werkgebieden intensiveren

8

WERKGEBIED TSC 2015-16

TSC 2017-19

Actie

1 Arbeidsmarkt analyse Studie 2019 Monitor 2030 ICT skills

Voortzetten

2 Bemensing: Instroom/ uitstroom bevordering opleidingen

C3, NSO C3, NSO Voortzetten

3 Excellentie: studiebeurzen en talentenprogramma’s

COAST, ISPT, VNCI, NWO

COAST, ISPT, VNCI, NWO

Voortzetten

4 Vakmanschap: landschap CIVs en COEs Praktijkgericht onderzoek

RIFs; opstart Chemielink 2.0

RIFs; doorstart Chemielink 2.0 Kwartiermaker

Intensiveren

5 Onderwijs innovatie: Digital skills/ Chemicus en leraar van de toekomst / Leven Lang Leren

Verkenningen Actie agenda/ pilots Fieldlab

sociale innovatie

Intensiveren

6 Universitair Sectorplan Natuur- en Scheikunde

Sectorplan 2012-2016

(20 M€/j )

Sectorplan 2018

(120 M€/j )

Voortzetten

Deliverables HCA 2017-2019 - Arbeidsmarkt Monitor 2030 in place met online gegevens over chemische

arbeidsmarkt en instroomcijfers. HCA effecten van digitalisering voor chemie in kaart gebracht en vertaald in actie agenda.

- Talenten programma’s voortgezet en verder ge-integreerd. Output: structureel 100 nieuwe talenten per jaar starten in een van de programma’s

- Chemielink 2.0 is een bloeiend eco systeem waarbij bedrijfsleven en (CIV-COE) centra elkaar goed weten te vinden, met een duurzaam financieringsmodel.

- Projectplan voor Chemie onderwijs innovatie opgesteld en tot uitvoer gebracht; pilots uitgevoerd op gebied van sociale innovatie

- Nieuw Sector Plan Natuur- en Scheikunde gerealiseerd. Doel: 120 M€ extra gelden voor universitaire Natuur- en Scheikunde (halvering beta gat)

- HCA plan opgesteld voor 2020-2024

9

Rol van de Topsector HCA - In kaart brengen en up to date houden van arbeidsmarkt-onderwijs

gegevens van de chemie sector en het prognotiseren van de toekomst

- Agenderen van relevante HCA topics en input geven aan HCA- / onderwijs-/ beleidsgremia (TechniekPact, v.o., mbo, hbo, wo/SNS, regio HCAs) vanuit het perspectief van de TSC

- Organiseren van specifieke HCA activiteiten die plaats vinden onder de vlag van de Topsector (HCA events, grantings voor talentenprogramma’s)

- Stimuleren en mede-coördineren van het landelijke chemie ecosysteem voor (beroeps-)onderwijs (Chemielink, CIVs/COEs)

- (beperkt) financieel stimuleren van lopende HCA initiatieven (talenten programma’s, C3, NSO) en mede-vormgeven van nieuwe ontwikkelingen (e.g. digital skills, pilots Fieldlab sociale innovatie)

10

Link met de 4 work strands van de verzamelde topsectoren

11

WERKGEBIED TSC 2015-16

TSC 2017-19

Link met HCA Topsectoren 2016-2020

1 Arbeidsmarkt analyse Studie 2019 Monitor 2030 4-out-of-10

2 Instroom/ uitstroom bevordering opleidingen

C3, NSO C3, NSO Internationaal

3 Excellentie: studiebeurzen en talentenprogramma’s

COAST, ISPT, VNCI, NWO

COAST, ISPT, VNCI, NWO

-

4 Vakmanschap: landschap CIVs en COEs Praktijkgericht onderzoek

RIFs; opstart Chemielink 2.0

RIFs; doorstart Chemielink 2.0 Kwartiermaker

Versterking centra

5 Onderwijs innovatie: Digital skills/ Chemicus en leraar van de toekomst / Leven Lang Leren

Verkenningen Actie agenda/ Link Fieldlab

sociale innovatie

Leven lang leren

6 Universitair Sectorplan Natuur- en Scheikunde

Sectorplan 2012-2016

Volgend sectorplan

-

Governance: HCA kernteam HCA coördinator rapporteert aan de TKI-Chemie

12

Mark Schmets

Frans van de Akker

Onno de Vreede, HCA coördinator

Oscar van de Brink

Ellen Hilhorst

Partners/ netwerken van de HCA Chemie

13

KIEZEN voor chemie

LEREN van chemie

WERKEN in de chemie

Naar een nieuwe HCA: Financiering (k€ per jaar excl. BTW)

14

TOPIC TSC 2015-16

TSC 2017-19

1 Arbeidsmarkt analyse 20 20

2 Bemensing: Instroom/ uitstroom bevordering opleidingen

10 10

3 Excellentie: studiebeurzen en talentenprogramma’s

120 120

4 Vakmanschap: landschap CIVs en COEs Praktijkgericht onderzoek

5 20

5 Onderwijs innovatie: Digital skills/ Chemicus en leraar van de toekomst / Leven Lang Leren

- 20

6 Bijdrage aan HCA met alle topsectoren

- 10

TOTAAL (incl. studentencompetitie) 140 200

Financiering HCA - Looptijd 3 jaar - Budget 200 keur per jaar (exclusief BTW) - 150 keur uit werkbudget Topsector (140 + 10 voor O-HCA) - 50 keur uit TKI geld/ TKI toeslag (in overleg met RVO) - Extra 50 keur is nodig voor de HCA versterkingsgebieden 4 en 5

HCA mankracht (in kind): ca 1 FTE - 0.4 FTE van HCA coördinator - 0.15 FTE * 4 = 0.6 FTE door andere HCA kernteam organisaties

Private bijdrage bedrijfsleven (VNCI) - 80-90% van VNCI lidbedrijven investeert in externe onderwijs contacten - Cash uitgave bedraagt 5-10 Meur/jaar (Resp. Care enquetes 2015-16) - HCA coördinator voor de TSC

15

Aanvullende opmerkingen budget - TSC-NWO studentencompetitie krijgt in 2017 opnieuw 40 keur van de TSC;

de organisaties van de overige talentenprogramma’s (VNCI, COAST, ISPT) krijgen elk opnieuw 20 keur

- Voor 1 juli 2017 vindt een evaluatie plaats van de verdeelsleutel voor de talentenprogramma’s in 2018-2019 (HCA kernteam)

- Uitgangspunt: alle programma’s krijgen even veel tenzij uit de evaluatie een andere verdeelsleutel komt

16

Onno de Vreede, HCA coordinator Topteam vergadering 12 December 2016

Human Capital Agenda van de Topsector Chemie

BACK UP SLIDES

17

Opzet arbeidsmarkt studie Topsector Chemie 2016

Chemie is overal.. en chemici ook! Meeste (verse) chemici (afgestudeerden sinds 2004) werken buiten de (Topsector) chemie

Uitstroom chemie opleidingen gestegen tussen 2006-2015 en stijgt verder tot 2019

Gemiddelde opleidingsniveau van afgestudeerde chemici neemt toe, meer dan het gemiddelde van andere afgestudeerden (dip door tijdelijke hogere instroom mbo)

Aantal MBO chemie studenten op niveau 4 gestegen; nivo 1+2 sterk gedaald

BBL daalt maar er blijft behoefte aan meer/ hoger opgeleide MBO proces operators (nivo 3-4)

Topsector Chemie organisatie

24

Chemielink 1.0 2.0

Innovatie – Onderwijs knooppunten