Hst 4: De wereld indelen

Planning van vandaag• Terugblik • Uitleg restant paragraaf 4.2• Zelfstandig werken Hst 4

Terugblik• Centrum – periferie• Koloniale tijd ?

• Vanaf dat moment kun je spreken van globalisering• Kolonisatiegolven• Centrum – semi-periferie – periferie

• Wat is het centrum van de wereld?• Welke 3 centra’s zijn er als je gaat inzoomen op het

centrum van de wereld (westerse wereld)• NO VS, Blauwe Banaan en Japan.

• Global shift (heeft invloed op het historische centrum – periferie model) waarom?

• Demografisch transitiemodel Wat is dat?

Demografische transitie (BB)

Demografische transitie (BB)

Cultuurgebieden• Een gebied dat wordt gekenmerkt door min of meer dezelfde

cultuurelementen.• De belangrijkste drie cultuurelementen zijn: taal, godsdienst en

geschiedenis.• Alternatief? Culturele dimensies van hofstede

• Overgangsgebieden tussen cultuurgebieden vormen een bron van spanningen, dit is een voedingsbodem voor fundamentalisten (Clash of Civilizations, Huntington!)

Cultuurgebieden (diffusie)

• Tussen cultuurgebieden kan culturele diffusie plaatsvinden.• Wat is dat diffusie? • Denk aan diffuus licht alle richtingen uit,

culturele diffusie betekent dus culturele vermenging. • Culturele diffusie vind sinds mensenheugenis

plaats dmv handelaren, reizigers, overheersing etc.

Culturele diffusie 2• In 19e eeuw nam diffusie (vermenging) intensief toe:

1. Koloniale uitbereiding2. Wereldwijde zoektocht naar grondstoffen en afzetmarkten3. Sneller en goedkoper vervoer

• Tegenwoordig gaat diffusie sneller dan ooit dit komt alle moderne communicatiesystemen.• Daardoor veel internationale handel met als wereldtaal (= lingua franca) het

engels.• Regio’s die ontzettend diffuus zijn (dus hebben ook veel mogelijkheden om

zich te verplaatsen [mobiliteit] en krijgen zo de meeste kennis binnen) profiteren het meeste van nieuwe ideeën en technieken. Steden die mobiel zijn bv: New York – Londen – Tokyo etc.

• Het centrum is heel diffuus en wordt daarom ook wel de Fast World genoemd.

• De periferie daarentegen de Slow World (traditioneel)

Culturele diffusie 3• Door die culturele diffusie heeft de mens overal op de wereld

wel contact met elkaar (oa. FACEBOOK).Dit contact wordt steeds intensiever. De wereld is aan het veranderen tot een netwerksamenleving (ons kent ons).

• In de netwerksamenleving nemen de relatieve afstanden snel af, dit noemen we tijd-ruimte compressie.• Relatieve afstanden: Afstand in tijd, geld en moeite.

Netwerksamenlevingen zijn sterker in de fast world dan de slow world. Waarom is dat ?

Tijd-ruimte compressie

Het kleiner worden van de wereld

•

Tijd-ruimte compressie: Relatieve afstanden nemen af (of toe) door technologische ontwikkelingen

Verwestering en modernisering• Na WO2 neemt invloed van de VS op de wereld

toe (door oa Marshallplan en MacKinder theorie)• Dit leidt tot cultuurverandering met een

Amerikaans tintje, daarom noemt men het ook wel Amerikanisering.

Veel kritiek op amerikanisering: Het is geen verbetering voor de samenleving Mensen worden juist egoïstischer etc. Is dat zo??

Verwestering en modernisering (2)• Veel mensen vrezen door globalisering (lees amerikanisering)

voor verlies aan regionale identiteit• Ik voel me in NL Brabander. (Afgebakend en veilig overzichtelijk

gevoel en herkenning!)• In Europa ben ik een Nederlander! • In de VS kom ik uit Europa! • Regio’s spelen een belangrijke rol in de identiteit van mensen

(+ beeldvorming)

• Moderniseringen vinden vaak maar gedeeltelijk plaats (in arme landen) daarom spreekt men ook van Fragmentarische modernisering.

• Polarisatie (recht tegenover elkaar staand [zij tegen wij])• Maatschappelijke lagen• Etnische achtergronden• Geloof• Taal

Voor nu:• Nakijken Hst 3• Zelfstandig werken Hst 4 (p4.1 – 4.2)

Volgende keer; paragraaf 4,3Economische triade