.lountaltÍc X:li11ant oat Zelst i.t a/ een

hafuaar andefialf uur Per dag

posÍbczorge r t'r.tor TNT

;I

II

268 oktober 2010 HP I DE TllD

elkom nieuwe collegai Zohidtde aanhefvan een briefdie aËgelopen week b!'mij op de matviel. Hij is van TNT Post, het

bedrijf waarvoor ik al bijna een halfaaranderhalfuur per dag aan de slag ben alspostbezorger. De brief is te laat en over-bodig, zoals u'el meer glossy post die ikvan het bedrijf krijg. Kunnen ze dat geldniet beter besteden, uaag ik me af Aan hetvoorkomen van het aanstaande massaont-slag bijvoorbeeldlSinds 1 april van vorigjaar is de postmarkt

volledig vr!1' en concurrenten als Sandd,Netwerk VSP en Selekt Mail stonden al tetrappelen. Ze hebben veel minder kosten,onder andere oÍÍdat ze alleen zakel!1'ke

post doen. Ze hebben geen brievenbussenen zijn niet gehouden aan de'postwet', diebeschikt dat er.zes dagen per week postbezorgd moet worden. Hun bezorgers zi;'n

meestal uitzendkrachten en dragen geen

uniform.In deze tijd lopen er allerlei zakelijke

contracten af tussen bedrijven en TNTPost. Deze bedrijven stappen over naarde concurrent omdat.die veel goedkoperwerken. Ook is er veel minder post rond tebrengen door de toename van het e-mail-verkeer. TNT Post zd.wataanhaar orga-nisatie moeten doen om de concurrentie-slag te winnen, want diep van binnen is hetnog een log staatsbedrijf Maar dat gaat nuveranderen.

TNT Post wil een organisatie van part-timers en uitzendkrachten worden. De ou-derwetse postbode die's ochtends sorteerten's middags rondbrengt, wordt ontslagenofop een andere manier weggewerkt. Hetsorteren wordt steeds meer door machi-nes gedaan en het rondbrengen is te zwaarom de hele dag te doen. Het gaat hier om11.000 arbeidsplaatsen, wat neerkomt ophet grootste massaontslag in Nederlandsinds de sluitingvan de Limburgse mijnen.

Ik werk dus sinds een aantal maandenals postbezorger. Ik ben precies de juistenieuwe werknemer; flexibel en parttime. Ikdoe het als afwisseling tussen mijn schrijËwerk en het zorgen voor mijn kind door.Normaal lag ik eerlijk gezegd van halftweetot drie uur op de bank ofwandelde ikwatdoor het park. Nu verdien ik met wat ik eer-

der gratis deed. Dan is €8,57 bruto per uur,altijd meegenomen, zullen we maar zeggen.

Zo komt het dat ik elke dag tegelijk mettwee ofdrie bezorgers van concurÍeren-de bedr!'ven miy'n wlk loop. Alledrie metmaar een klein stapeltje post in de hand,

waarvan het grootste deel bestaat uit huis-aan-huisreclame, want dat levert het meestop. We staan elkaar in de weg bij de brie-venbussen, maar gelukkig zegger, we ge-

woon goedendag. Iets zegtmq dat dit nieteÍficiënt is.

Een aantal van mf'n oude collega's, me-rendeels mannen die al twintigjaar oflaÍr-ger bi1' 'Tànte Pos'werkten, zit inmiddels inde ziektewet. Zij zagen al een tijd aanko-men dat hun baan gaat verdwijnen en voe-len zich sterk in de steek gelaten door hunwerkgever, waaÍ ze al die jaren zo trouwaan zljr, geweest. Vaak is hun vader des-tijds al bij de PTT begonnen. Die baanheb je tot het graf, werd wel gezegd.

In de plaats van deze 'echte postbodes'is nu een heel ander soort mensen werk-zaam. Mensen die het niet erg vinden ommaar een paar uurqjes per weekte werken.Soms omdat z e ziek zijn en niet méér kun-nen werken. Soms omdat het scholierenzijn (maar die zie je vaak na twee wekenniet meer terug). Soms omdat ze er anderwerk naast doen (bijvoorbeeld 's avondsen's nachts in een shoarmatent). De mees-te parttimecollega's zijn'thuismoeder'.

Ze hebben gemeen dat ze flexibel inzet-baar zijn. Ze vitden een paar uurtjes perdag lopen wel lekker eigenlijk, zoals ik.Scheelt namelil'k enorm in de RSI (ik zit dehele dag thuis achter de laptop) en in hetgeld voor de sportschool. Maar ook vin-den parttimers van TNT Post het bllkbaarniet erg om voor een luizenloontje eenhondenbaan te hebben. Regen ofzonne-schijn, vrieskou of hitte; die post moet opde mat, elke dag weer.

Nu moet ik zeggen dat TNT Post goedvoor je zoÍg\ - ook als parttimemedewer-ker. Wat dat betreft lijkt het nog wel eenstaatsbedrijf Allereerst heb ik, zoals ge-zegd, nog nooit zo veel post gehad. Hetpersoneelsblad (Mai/), een medezeggen-schapsblad (MZjoumaal), een speciaal sa-

neringsinformatieblad (Onsla§ en stapels

HP I DE TllD 8 oktober 2010 27

Was er nist op ietsanders te saneren danop de 11.000 postbodes? :"'*;:JZï f#

> post over de personeelsverenigingen, gun-stige leningen (PVTNT verleent financi-ele hulp') ofkortingen op vakanties.

Verder kreeg ik na een maand inwerk-tijd een enorme doos uniformkledingthuisbezorgd. Àles in drievoud; afritsbroe-ken, poloshirts, bloezen met lange en metkorte mouwen, mutsen, wanten en tweejacks waarje zo de skihelling mee op kunt.Als we het maar niet te warm of te koudhebben. Ik had al een gebruikte winterl'asen een regenjas van een collega gekregenen nu heb ik mijn logeerkamer ingerichtmet oranje kleding.

Ook is er eenaantal (dure) onder-zoeken onder hetpersoneel geweest.

Of we het werk fy-siek aankunnen, of

als er toch niets met de uitkomsten wordtgedaan? Kortom: was er niet op iets anderste saneren dan op de banen van 11.000loyale, ervaren postbodes?

Mijn parttimecollega's kan het alle-maal niet zoveel schelen. In de voormaligevoetbalkleedkamer die dienst doet als de-pot waar wi;' onze gesorteerde postzakkenophalen, zittenze op de bankjes langs de

zijkant hun dagformuliertje in te vullen.Er wordt wat geroepen over marktwer-king en'hoge bazen' die'alleen maar geldkomen beuren', maar verder willen ze erniet zoveel over kwijt. Zewiller, graag hunbaantje houden.

De chauffeur die vandaag de gesor-teerde postzakken brengt, wil ook 'nietmet zijn naam in de krant'. Maar hij wilwel vertellen dat hij er ook uit gaat. H[ is

eind vijftig en hoopt op een gunstige af-vloeiingsregeling, maar niets is rrog ze-ker. Daarom volgen hil' en zijn vrouw hetoverleg met de vakbonden op de voet, netals de'postbode plus'van dit depot. Maarditz;ijr, dan ook geen parttimers.

Die hebben allemaal een reden omniet meer dan twaalf uur per week te wil-len ofkunnen werken. Sommigen hebbeneen partner met een fulltimebaan, zoalsAndries de Geest (59). Hij is drie jaar ge-

leden wegens reorganisatie elders ont-slagen als verkoper en kwam niet meeraan de bak. Hij loopt zijn wijk, rookt nogeens een sjekkie en vindt het verder welbest. "Lullig voor de mensen die eruitmoeten, maar wel te begrijpen van TNT'

Wim \il'olters (62) is

ook de rust zelve. Na45 jaar in de metaalhoeftle hl' op een dag

ontmoeten nog eens wat mensen, hebbenwat aanspraak. Dat zouden ze anders niethebbenl'

Je bent eigenl{ik zo'n beetje eigen baas

als postbezorger. Je kunt vanaf een uur oféén 's middags je post ophalen. Als allesmaar vóór vijf uur b!' de mensen in de buszit, is het goed. Al blijfje tussendoor er-gens een uur kletsen; dan moet het tochnog lukken om alles op tijd te bezorgen.Dat ligt de meeste parttimers wel. Als ikhier de kleedkamer rondkijk, zie ik alle-maal eigenzinnige mensen.

De moeder die net is bevallen van haartweede kind loopt in een gerafelde spijker-broek en een Tshirt dat niet eens oranjelíjkt. Ze bemoeit zich met niemand, doetelke dag lekker haar rondje. De man metsuikerziekte kan alles in zijn eigen tempoen vooral op zqn eigen manier doen, zon-der baas die hem op zijn vingers kijkt. Ende kunstzinnige vrouw van midden vil'ftigvindt het heerlijk om 'met haar l1f bezigteziji.

Misschien komt het daardoor dat erniet zo veel binding is met het bedrijfMaar dit is meteen de fout die TNT Postmaakt, volgens Miranda Haley (38). Zewerkt nu twee jaar als bezorger en daar-naast heeft ze een eigen bedrijfe als foto-graafen kunstenaar.'Je draagt een groteverantwoordelijkheid als bezorger. Wijkrf'gen de lading over ons heen als het foutgaat.Daar moet je wel mee om weten tegaan. Het kan niet iedereen iets schelenl'

Dat is volgens mij het grote verschiltussen de uitzendkrachten en de al langerwerkende parttimers: deze laatstgenoem-den hebben misschien ook niet veel bin-ding met'debazen van boven', maar welmet de mensen in de wijk. De postbezor-ger is het gezicht van TNT Post. Veel meermensen dan ik dacht zijn overdag thuis, en

die zitten echt te wachten op de post. Jemaakt vaak een praatje en leert zo je w!'kgoed kennen.'

Dat merkte ik al snel toen op mijntweede werkdag telkens mensen naarbuiten kwamen toen ik langsliep. Dat ikzeker nieuw was. Of ik de volgende keerniet meer de post van de buren bl' hun inde brievenbus wilde doen. Oepsl En waarblijft het bankafschrift? Het is al woensdag!En de tv-gids is vorige week niet aange-komen. Ik bood beleefcl mijn excuses aan,

namens TNT Post. Maar doet iedere be-zorger datzo?

Aan de andere kant krijg ik ook veel

we niet teveel belast worden, wat we vin-den van de aanstaande sanering. Een en-quëte onder 23.000 sorteerders en postbo-des met de vraag wat hun voorkeur zouhebben: een loonsverlaging of reorganisa-tie had echter niet het gewenste resultaat(74 procent stemde voor loonsverlagg).Dus toch maar saneren.

Het kost allemaal veel geld, en waarhaal je dat vandaan met die krimpendepostmarkt? Die interne communicatieaËdeling kan volgens m! best wat kleiner. Debezorger van de concurrentie heeft nietzo'n mooi uniform als ik, maar is dat echtnodig? \Mat hebje aan dure onderzoeken

len hem nog tachtigprocent van zijr. inkomen en de rest maghij bijverdienen. Dat doet hij dus als post-bezorger, twee uurtjes per dag. Is hij ookweer lekker bezig. En och, dat ene jaartjedat hij nog moet, houdt hi;' ook wel vol zo."Dus dat hele verhaal is niet op mij vantoepassingi'

Een vrouwelijke collega.van 46, destil'ds

overspannen in de ziektewet beland na teveel stress in haar baan als verpleegkundi-ge, verwoordt het als volgt: "Vergisje nietdat dit baantje voor veel mensen heel goed

uitkomt. Er is een aantal WAO'ers dat heelblij is dat ze op deze manier toch van debank af komen. Ze blijven in beweging,

28 8 oktober 2010 HP I DE TUD

steunbetuigingen. "Wat erg dat er bij jul-Iie zo veel mensen uitmoeten." Voor veelmensen is TNT Post nog altijd het oudestaatsbedrijf Vaak hebben ze niet in de ga-

ten dat tweederde van de post niet meerdoor TNT Post wordt gebracht, maardoor concurrenten als Sandd en SelektMail. Të laat is te laat, en ik ben de post-bode met het herkenbare uniform, dus ik

spierpl'n meer had na het lopen), je moetzelf een fiets en goede schoenen aanschaËfen (er kwam serieus eens een meisje ophakken aan; die haalde niet eens de tweeuur) en in storm en regen gaat het werkgewoon door. Ook moet je zelfje fiets -die door de zware postzakken regelmatiguit het lood schiet - repareren, want er isgeen tijd om hem weg te brengen.

krijg de schuld. Enik doe nog wel zomi1'n bestl

In de media is ernatuurlijk veel ge-schreven over de

Je kril'gt het aantaluren betaald dat eenervaren kracht er overdoet om de betref-fende wijk te lopen.In het begin doe jedaar soms het dubbele

de automatische piloot in brievenbussenlaten glijden (en intussen een beetje dag-dromen), is iets heel anders dan bij elkevoordeur kijken wat voor sticker ze heb-ben ('jalnee'of 'nee,/nee') en dan drie ver-schillende formaten folders door de (al

volgepropte) bus duwen.Regelmatig komt het voor dat je een

brief in je post vindt. die niet eens in jouwwijk thuishoort. Dan kun je aan het eindvan je ronde weer terugfietsen naar het de-pot, een formuliertje invullen en de briefachterlaten in de daartoe bestemde doos.Maar je kunt hem ook nog even gaan be-zoÍgen, zoals een collega rustig doet. Almoet ze de halve stad door: "Die mensenzitten toch op hun post te wachtenJ'Kijk,dan heb je hart voor de zaak

Kortom; je moet eigenlijk een beetjegestoord zijn, wil je dit werk leuk vinden.En fitte, zorgl,uldig werkende, technischonderlegde en gestoorde mensen met een

groot verantwoordelijkheidsgevoel moetje nu eenmaal met een lichtje zoeken. Ikdurfdus te voorspellen dat het wegens een

tekort aan goede parttimers bergafivaartszal gaan met TNT Post. Ik hield het in elkgeval niet meer vol, na vi1'f maanden.

I

Jefiets moetje zelfrepareren, uant er is geen tyd on hem zaeg te brengen

{,

'grote bezorgproblemen'bij TNT Post (de

Tèlegraaf 13 september 2010). Maar hierin de kleedkamer zeggen mi1'n collega's datze flog nooit gemerkt hebben dat iemandpost weggooit. Tj-a, scholieren en uitzend-krachten die op zaterdag ofin de vakantieswerken doen het regelmatig fout, volgenscollega Haley. "En dan krijgen wi1' de weekdaarop de schuldl' Niet loyaal, die uitzend-krachten.

Maar geef ze eens ongeli;'k. Het is fysiekzwaat (hel duurde twee weken eer ik geen

aantal uren over en k tjg je dus maar dehelft betaald. Als je een wijk van iemanddie ziek is moet overnemen, doe je daarmeestal ook langer over. Dit wordt danniet gecompenseerd. Ook de tijd dat jestaat te wachten tot de postzakken aange-leverd worden, knjgje niet betaald.

Wat de meeste collega's het vervelendstvinden, is de steeds groter wordende sta-pel ongeadresseerde reclame die we moe-ten bezorgen. Goed gesorteerde post op

29HP I DE TIJD 8 oktober 2010

:lT