Willem Borsboom

Arnoud Wonnink

“Als je begrijpt wat ik bedoel mijn jonge vriend”

Aan

leid

ing

Leraren moeten hun lessen en opdrachten

kunnen baseren op de kwalificatiedossiers.

Daarnaast vraagt het competentiegerichte

lesgeven een specifieke didactiek en specifieke

onderwijsontwikkeltaken. De docent moet

binnen het competentiegerichte onderwijs in

staat zijn om krachtige leeromgevingen te

ontwerpen waarbinnen leerlingen competenties

kunnen ontwikkelen.

Rapport: Goed opgeleide leraren voor het (voorbereidend) middelbaar

Beroepsonderwijs. Uitgave van de Onderwijsraad, Den Haag, april 2011.

Aan

leid

ing

Voorwaarden blended learning

Mogelijke blends

• Combinatie van e-learning en traditioneel leren

• Combinatie van online leren en face-to-faceonderwijs

• Combinatie van media

• Combinatie van leeromgevingen

• Combinatie van leertheoretische uitgangspunten

• Combinatie van soorten leerdoelen

• Combinatie van didactische strategieën

Oliver & Trigwell (2005)

Hoezo discussie

boeken vs computer?

Face to face vs

elektronische

methode

Talent binnen jongeren domeinen

Complexe doelen te stellen in overeenstemming

met bewust aanwezige interesses,

vaardigheden, waarden en ervaren contexten.

Overeenkomt: denkkader BL

Doel van lerenBij leren gaat het om het daadwerkelijk verwerven

( = volwaardig leren) van kennis, inzicht en

vaardigheden en wel op zo'n manier dat de

gedragsmogelijkheden wordt uitgebreid.

(Lodewijks, 1993; Zuylen & Simons, 1997).

Volgens de theorie van de geplande gedragsverandering

( = volwaardig leren) (Ajzen & Fishbein, 2010) kan het onderwijs

een positief effect hebben op het ontwikkelen van talent.

Eisen voor volwaardig leren

• Duurzaam: de leerresultaten moeten over een langere periode blijven bestaan.

• Flexibel : de leerresultaten kunnen door de lerende vanuit verschillende invalshoeken worden aangesproken en geactiveerd.

• Functioneel: de leerresultaten moeten functioneel zijn. De functionaliteit van een leerresultaat heeft te maken met het inzicht in de gebruikswaarde van het geleerde in termen van ‘de juiste plaats en tijd’. Individuen moeten leren wat zij op een bepaald tijdstip en in een bepaalde context aan kennis en vaardigheden nodig hebben, niet meer en niet minder.

• Betekenisvol: de leerresultaten moeten een goed begrip van de materie weerspiegelen en een gedegen inzicht vertegenwoordigen in een beperkt aantal fundamentele principes die een verre reikwijdte hebben.

• Generaliseerbaar: de leerresultaten mogen niet verbonden blijven aan slechts één enkele context of situatie (b.v. die, waarin ze zijn aangeleerd), maar moeten wendbaar zijn en toepassing vinden over vergelijkbare contexten heen.

• Toepassings- of gebruiksgericht: individuen moeten weten wat ze met het geleerde kunnen doen, en wanneer, en onder welke omstandigheden zij het geleerde kunnen of moeten toepassen.

Simons en Lodewijks (1999)

Tonen van competenties en reflectie

(beroeps)contextenBPV

LeerbedrijfSimulatieDomein

BeslissingsbasisKennis en

vaardigheden

Leercyclus

Integrale leerlijn

De leervraag invulling

De leervraag invulling

1. Doelen stellen 2. Uitvoeren van leergedrag 3. Testen of doel bereikt

is

4. Feedback/beloning

doelen kiezen

subdoelen

bepalen

voorkennis

mobiliseren

haalbaarheid

van doelen

inschatten

aan de gang

gaan

relevantie van

het doel bepalen

jezelf motiveren

leerstrategie kiezen

planning maken

motivatie in stand houden

leerstrategie in de gaten

houden

tijd inschatten

tijd bewaken

herstelmaatregelen

nemen

tussentijds testen en

toetsen

vaststellen (meten)

van leerresultaat

beoordelen of doel

is behaald

waarde van

leerresultaat

beoordelen

oorzaken van falen

of slagen bepalen

terugkoppeling naar

leerdoel

terugkoppeling naar

strategie

jezelf belonen

Reguleren van het leren

De vijfde component zorgt voor de verbinding van en afstemming tussen de andere componenten tijdens het

gehele leerproces en daarnaast als het ware de bedrading naar toekomstige leersituaties en –processen.

Figuur 4.1: Voorbeelden van reguleren per component van het leerproces (Zuylen & Simons, 1997)

Uitgangspunt leerproces

Er bestaan verschillende modellen en theorieën die dit leerproces versterken:- Sociaal-constructivisme- Motivatietheorie- Zone van de naaste ontwikkeling- Taxonomie van Bloom- Het geven van feedback

… maar er zijn er meer…. (mag u zelf invullen)

Sociaal-constructivisme

• De studenten zijn actief om de leerstof te verwerken;

• De studenten construeren zelf kennis door nieuwe kennis uit te diepen en die te verbinden met de aanwezige en geactiveerde voorkennis;

• De studenten gaan doelgericht om met leren en het verwerven van kennis. Het bereiken van de gestelde doelen levert hen , succeservaringen op De studenten werken samen bij het verwerven en verwerken van kennis en het aanleren van vaardigheden;

• De studenten geven zelf sturing aan hun leerproces(Maas, 2010).

Motivatietheorie

Motivatietheorie

De veronderstelling van Ryan en Deci (2000) is dat, wanneer aan drie

basisbehoeften voldaan wordt, studenten bereid en gemotiveerd zullen zijn

om actief mee te denken in hun eigen leerproces.

• Competentie hangt samen met het gevoel bekwaam te zijn en de basis om nieuwe vaardigheden te willen leren. Ook de docent kan hier invloed op uitoefenen door aan te sluiten bij het ontwikkelingsniveau van de student.

• Autonomie duidt op de afwezigheid van voortdurende controle en sturing. Het gaat hierbij om het gevoel dat studenten hebben dat ze zelf keuzes mogen maken en invloed hebben op het leerproces.

• Bij sociale verbondenheid gaat het erom dat de student het gevoel heeft in een sociaal veilige omgeving te verkeren, een goed contact heeft met de docent en medestudenten en zich geaccepteerd voelt.

Zone van de naaste ontwikkeling

De zone van de actuele ontwikkeling ?

Taxonomie van Bloom

Feedback

Er zijn meer theorieën die

het leerproces versterken

Inrichting Blend…

De inrichting van het leerproces aan de hand van de volgende vragen:• Hoe zou je het examenonderdeel vorm willen geven voor de

leerling zodat hij het zinvol vindt. • Zou je dit aanbieden via face to face onderwijs, via een ELO of een

mix van beide?• Kun je aangeven waarom?• Welke leermiddelen of hulpbronnen zou je bij deze vorm willen

gebruiken?• Wat voor soort feedback zou je aan leerlingen willen geven bij dit

onderdeel?• Zou je dit via face to face onderwijs, via een ELO of mix van beiden

willen doen? Kun je aangeven waarom?• Welke middelen zou je bij deze vorm willen gebruiken?

• 5 groepen (per examenonderdeel)

• 10 minuten

Krachtige leeromgeving

Bij de invoering van competentiegericht

onderwijs is het belang van goede

ondersteuning en adequate faciliteiten

toegenomen. Een krachtige leeromgeving kan

getypeerd kunnen worden als een omgeving die

ontwikkeling van de persoonlijke bekwaamheid

van deelnemers in sterke mate stimuleert

(Bruijn, Overmaat, & e.a., 2005).

Krachtige leeromgeving

• compleet en rijk zijn;

• uitnodigen tot activiteit;

• realistisch zijn of ten minste ergens naar verwijzen;

• modellen bevatten en voorzien in coaching;

• de navigatie langzamerhand overlaten aan de lerende; en

• systematisch het besef van eigen bekwaamheid bij de deelnemer ontwikkelen

Opdracht: check of de leeromgeving volledig is

Blended learning

Traditioneel leren, afstandsleren. Hoe komen

we tot de beste combinatie van didactische

werkvormen?

Inrichting onderwijs…

Meerdere wegen

Meerdere wegen

Voorwaarden blended learning

Leraren moeten hun lessen en opdrachten kunnen baseren op de kwalificatiedossiers. Daarnaast vraagt het competentiegerichte lesgeven een specifieke didactiek en specifieke onderwijsontwikkeltaken. De docent moet binnen het competentiegerichte onderwijs in staat zijn om krachtige leeromgevingen te ontwerpen waarbinnen leerlingen competenties kunnen ontwikkelen. Deze leeromgevingen hebben de volgende kenmerken, ze moeten:

• compleet en rijk zijn;• uitnodigen tot activiteit;• realistisch zijn of ten minste ergens naar verwijzen;• modellen bevatten en voorzien in coaching;• de navigatie langzamerhand overlaten aan de lerende; en• systematisch het besef van eigen bekwaamheid bij de deelnemer ontwikkelen

Aan

leid

ing