8Annemarie: “Weg met bureaucratie? Wat zou ik dat heerlijk vinden!”

Martijn: “Een leven met minder gedoe zorgt dat je nieuwsgierig en lenig blijft”

HOW TO BE FUTURE–PROOF

Future-Proof draait om de juiste houding

9

Als zelfs de grootste visionairs zeggen dat de toekomst nog nooit zo onvoorspelbaar was, hoe ben je als mkb’er dan toch Future-Proof? Door snel van geest, flexibel, open minded, enorm nieuwsgierig en moedig te zijn, aldus topondernemer Annemarie van Gaal en verbin-der Martijn Aslander. “Niet je businessmodel telt, maar je houding.”

1110

DE AFTRAP

1 De veranderingen gaan zo snel dat het businessmodel van de toekomst niet bestaat.

Martijn: “Klopt. Dit is niet zomaar een revolutionair tijdperk zoals dat van de stoommachine die in handen was van maar een heel klein deel van de bevolking. De technologie waarmee we nu te maken hebben, is in handen van iedereen. Dat betekent dat er wereldwijd een explosie van creativiteit plaatsvindt. Miljoenen mensen, niet gehinderd door systemen en bazen, delen de dingen die ze bedenken en leren met elkaar op het web. Het aantal iteraties – snelle verbeteringen – gaat extreem hard. Er is sprake van een innovatie- en ontdekkingsmachine zoals we nog nooit in onze geschiedenis gezien hebben. Op elk gebied zie je game changers. Wil je daarmee om-gaan, dan valt daarvoor niet een businessmodel te bedenken. Dan gaat het erom dat je een aantal essentiële eigenschappen hebt. Je moet snel van geest zijn, flexibel, open minded, nieuwsgierig met hoofdletters, je moet lef hebben en lief zijn. Mensen die lief zijn, komen verder. Je mag ook handig en berekenend zijn – dat hoort er ook bij, maar: be nice. Zakendoen gaat maar om twee dingen: gunnen en vertrouwen. Als je niet lief bent, daalt het vertrouwen. Het zal misschien niet direct gebeuren, maar op een dag krijg je het terug. Met lef bedoel ik de bereidheid om naar je eigen angsten te kijken en te bepalen of het überhaupt zin heeft om ergens bang voor te zijn. Lef is de confrontatie met jezelf aangaan, jij bent je eigen rem. Realiseer je dat we allemaal onzeker en kwetsbaar zijn. Lef hebben gaat eigenlijk over je kwets-baar opstellen.”

Annemarie: “Ik leg altijd zoveel mogelijk macht en verantwoorde-lijkheid bij degenen die het dichtst bij de markt staan – vaak zijn dat de verkopers – de ogen en oren van de markt, zeg maar. Ik ga luisteren en ben bereid alles wat ik tot nu weet van die markt en wat ik heb gelezen en be-studeerd, opzij te schuiven. Dat is voor mij je kwetsbaar opstellen.”

Van Gaal is alweer 25 jaar succesvol ondernemer en investeerder in binnen- en buitenland. Aslander kan als geen ander mensen, informatie en ideeën bij elkaar brengen. Om een antwoord te vinden op de vraag hoe je als ondernemer future-proof blijft, brengen we praktijk en visie samen aan tafel en leggen Annemarie Van Gaal en Martijn Aslander 7 stellingen voor.

Martijn: “Het is ook flexibiliteit tonen. Het gaat er kortom om of je de juiste houding hebt. Zo ja, dan kun je elke nieuwe omstandigheid aan.”

2 Ondernemen is nog nooit zo makkelijk en leuk geweest.

Martijn: “Eens! In deze tijd krijg je plotseling concurrentie van iemand die geen businessmodel of bedrijf heeft, maar wel begrijpt hoe wat jij al jaren doet, tien keer sneller en goedkoper kan. Twintig jaar geleden kwam je niet zomaar overal binnen. Nu komt elk snotjochie op raad van bestuur-niveau binnen als ie een goed verhaal heeft en de sociale media kan be-spelen. De spelregels zijn compleet veranderd. Daar komt bij: beginnen met ondernemen is nog nooit zo risicoloos geweest. Naast je baan begin je in de avonduren op je zolderkamer. En langzaam maar zeker koop je jezelf vrij. Je hebt geen fax, auto of visitekaartje meer nodig. Uiteindelijk is ondernemen: iemand zo blij maken dat ie jou geld wil geven.”

3 De robot wordt onze beste vriend.Annemarie: “In de jaren negentig wisten we zeker dat productie naar

de lagelonenlanden zou verdwijnen. Maar de nieuwe werkelijkheid is niet alleen dat we die productie hier kunnen houden, maar ook dat we weer in de frontlinie van de productie kunnen komen. En dat is dankzij de tech-nologische revolutie. Dankzij robots. Neem het garnalen pellen. In de jaren negentig ging ‘t naar Polen, toen naar Litouwen, en toen het ook daar te duur werd, naar Marokko. Maar nu worden ze weer hier gepeld. Dankzij de garnalenpelrobot. Geen twee weken transporttijd meer, versere garnalen, goedkopere garnalen en ook nog milieuvriendelijker. Ander voorbeeld: in de autofabriek in Born zorgen twaalfhonderd robots dat er elke dag vierhon-derd Mini’s van de band rollen. Als je ’t ziet, denk je: science fiction.”

Martijn: “Dat is de robot tot nu toe. Maar Baxter komt eraan en dat is een echte game changer. Het is een menselijke robot die je kunt program-meren simpelweg door het een keer voor te doen. Iedereen kan ‘m program-meren. Ideaal voor in je productielijn. De mkb’er zal zich realiseren: Baxter klaagt nooit, heeft alleen stroom nodig, hoeft geen cao, werkt vierentwintig uur per dag en doet gewoon wat je zegt. Inderdaad, de robot is al onze beste vriend. Mens plus technologie vormen juist een heel mooie combinatie. Wij moeten leren dansen met technologie. We zijn relatief hoog opgeleid en als wij slim omgaan met die technologie, kunnen wij die robots veel beter bedienen dan in de lagelonenlanden. En wij zijn early adaptors, we vinden technologie leuk, hebben een calvinistisch arbeidsethos en willen aan de bak. Dat zijn uitstekende omstandigheden. Alleen, we moeten nog wennen.”

Annemarie: “De robot is geen bedreiging maar juist een on gelooflijke kans.” X

HOW TO BE FUTURE–PROOF

1312

4 Ondernemen in het buitenland, begint in Nederland

Annemarie: “Nederlandse mkb-bedrijven doen het in het buitenland doorgaans prima. Sinds het begin van de crisis is onze echte export, dus exclusief de doorvoer, alleen maar toegenomen. We zijn een stressbesten-dig volk, dat helpt. Echter, 25 procent van de mkb’ers heeft exportambities en maar vijf procent doet ’t ook echt. Dat is hartstikke jammer. Want als we gaan, doen we ’t goed.”

5 Echte innovatie is groen en sociaal.Martijn: “Ik haak meteen af. Flauwekul. Je onderneemt in deze wereld

dus ik ga ervan uit, by default, dat je die wereld niet wilt beschadigen, dat je een beetje voor je omgeving zorgt. Duurzaam, groen en sociaal – dat is inmiddels toch vanzelfsprekend? Als je je in deze tijd nog op de borst gaat kloppen voor zoiets als maatschappelijk verantwoord ondernemen (mvo), dan vermoed ik een schaamlap, een verplichte paragraaf in het jaarver-slag. Als ondernemer is het verstandig je te verbinden met je omgeving. Je neemt verantwoordelijkheid voor je medewerkers, je bronnengebruik, voor de gemeenschap, want daar maak je producten voor. Nou, handel daar dan liefdevol en wijs in. Zakelijk en bewust gaan prima samen.”

6 Grote bedrijven zijn niet flex.Annemarie: “Tien jaar geleden dacht je bij multinationals nog aan

grote, prestigieuze hoofdkantoren met vestigingen over de hele wereld, tienduizenden mensen personeel, fabrieken, et cetera. In de toekomst is dat niet meer nodig. Sterker: we hebben dat soort logge bedrijven liever niet meer. Ik ben blij dat die hele cultuur van bedrijfje spelen onder druk staat. De ontvangstbalie, de portier, de bezoekerspas – onnodige toneelstukjes die onnodige afstand creëren. Weg met die overbodige kostenposten! De inno-vatie komt uit het mkb. De corporates ontwikkelen zich niet meer. Ze hebben nog wel de power om kleinere concurrenten op te kopen, maar daar is alles mee gezegd. Je merkt wel dat ze meer naar zelfsturende, kleine teams willen, meer naar een mkb-structuur dus eigenlijk.”

Martijn: “Maar hun time-to-market ligt te laag. Snel inspelen op ont-wikkelingen in de markt is niet meer een kwestie van anderhalf jaar maar van twee maanden. Zelfsturende teams kan werken als ze ook nog het vermogen hebben om van elkaar te leren. Ik vrees het ergste voor de corpo-rates. Ze zijn te dom, te traag, te duur, niet lief en ze voegen te weinig waar-de toe. Niet dat de mensen die daar werken dom zijn, maar het zelflerende vermogen van die organisaties is bedroevend laag. Er wordt heel slecht gebruikgemaakt van de kennis en intelligentie van al die mensen bij elkaar.

DE AFTRAP

Apple Pay komt eraan, Google Pay komt eraan. Je krijgt lokale muntheden, allerlei Spotify-achtige systemen. Het bankenlandschap verandert radicaal de komende tien jaar. We zitten in een systeemshift. Zestig tot tachtig pro-cent van die grote clubs gaat sneuvelen. Er is nog iets ergers aan de hand. Slimme jongens en meisjes gaan niet meer voor de corporates werken. Die hebben geen zin meer in vergaderingen en non-disclosures. Ze willen onder-nemen, wat toevoegen aan de wereld.”

7 Inhoud wordt belangrijker dan de vorm. Weg met het gedoe! Leve de flexibiliteit!

Annemarie: “Wat zou ik dat heerlijk vinden. Bureaucratie en formali-teiten zijn frustrerend. Ik doe weleens mee in aanbestedingen en dan wordt er een minibus vol met documenten van je gevraagd, maar niemand lijkt ge-interesseerd in mijn kwaliteiten – daar wordt niet naar gevraagd. Ik ben dan toch wel geneigd om daarin mee te gaan. Want dan kan ik tenminste door.”

Martijn: “Mijn situatie is iets anders dan de jouwe, dat zeg ik er maar bij. Maar voor mij is het essentieel dat ik gedoe op afstand houd. Als iemand met mij koffie wil drinken en geheimhouding verlangt, doe ik dat niet. Een uitgever wil een contract? Ik niet. Wilt u deze formulieren tekenen zodat wij het geld kunnen overmaken op uw rekening – ik weiger. Dan stort je toch lekker geen geld. Elk uur dat ik besteed aan gedoe, gaat ten koste van mijn schaarse tijd op deze planeet. Een leven met minder gedoe zorgt dat je nieuwsgierig en lenig blijft, dat je blijft leren, verkennen, mensen blij kunt maken, meer dingen gedaan krijgt, dat je kunt ondernemen. Blijf bij jezelf. Zeg gewoon ‘nee’ als het niet goed voelt. Wel liefdevol nee zeggen, hè. Er zijn steeds meer mensen die dat doen. En het leuke is: vervolgens blijkt er wél van alles mogelijk.” �

HOW TO BE FUTURE–PROOF

OVER ANNEMARIE VAN GAALVan alleenstaande moeder tot succesvol-le zakenvrouw, is in een notendop het verhaal van Annemarie van Gaal. Eerst in Rusland en vervolgens in Amsterdam was en is ze succesvol als investeerder, belegger in vastgoed, eigenaar van een tijdschriftenuitgeverij en auteur van bestsellers en columns in diverse kranten en bladen. Met Van Gaal & Company verzorgt ze communicatiestrategieën voor bedrijven. Ze is een veelgevraagd spreker in het land en in de media.

→ vangaalcompany.nl

OVER MARTIJN ASLANDERNoemt zichzelf Lifehacker, Connector en Resourcerer. En ook wel: Omdenker en Funtrepreneur. Zijn leven, zegt hij, draait om dynamiek, spelen en leren. Zo brengt hij mensen, informatie en ideeën bijeen en helpt ze meer uit de netwerk- en informatiesamenleving te halen. Vraagt geen geld voor zijn activiteiten, maar vindt het wel prettig om achteraf gecom-penseerd te worden voor de waarde die hij creëert. Ook Martijn is een veelge-vraagd spreker op diverse podia.

→ martijnaslander.nl