Hoofdstuk 9 : Rivieren

1. Soorten rivieren– enkelvoudige (meanderende)– meervoudige (verwilderde)

Meanderende rivier

Verwilderde rivier

Hoofdstuk 9 : Rivieren

1. Soorten rivieren– enkelvoudige (meanderende)– meervoudige (verwilderde)

2. Rivierwerking– debiet: Q= S.vm met S = oppervlakte (m²)

vm = gemiddelde snelheid (m/s)– verval: h= h/d lengteprofiel– erosie transport sedimentatie

oxbow lake

overstroming = vorming oeverwallen

3. Kwalitatieve benadering: evenwichtL x d = M x h

Lading puin x korreldiameter= Massa water x vervalSEDIMENTATIE= EROSIE

of EB= Ek / Ew EB=1 transport constant (middenloop)EB>1 erosie (bovenloop)EB<1 erosie (benedenloop)

4. Kwantitatieve benadering

5. Rivierlandschappen5.1 dalvorm (afh. van ligging op lengteprofiel)

daltype? waar? voorbeeld? fysische processen

kloofdal

V-dal

vlakbo- demdal

komdal

vlakdal

daltype? waar? voorbeeld? fysische processen

kloofdal bovenloop Ardeche (F)- snelle rivierinsnijding- weinig hellingserosie

V-dal

vlakbo- demdal

komdal

vlakdal

daltype? waar? voorbeeld? fysische processen

kloofdal bovenloop Ardeche (F)- snelle rivierinsnijding- weinig hellingserosie

V-dal bovenloopHoge

Ardennen

- rivierinsnijding

- erosie van helling

vlakbo- demdal

komdal

vlakdal

daltype? waar? voorbeeld? fysische processen

kloofdal bovenloop Ardeche (F)- snelle rivierinsnijding- weinig hellingserosie

V-dal bovenloopHoge

Ardennen

- rivierinsnijding

- erosie van helling

vlakbo- demdal

middenloop of bovenloop

Lage Ardennen

- zijdelingse riviererosie- rivierafzettingen (alluvium)

komdal

vlakdal

daltype? waar? voorbeeld? fysische processen

kloofdal bovenloop Ardeche (F)- snelle rivierinsnijding- weinig hellingserosie

V-dal bovenloopHoge

Ardennen

- rivierinsnijding

- erosie van helling

vlakbo- demdal

middenloop of bovenloop

Lage Ardennen

- zijdelingse riviererosie- rivierafzettingen (alluvium)

komdal middenloopMidden-België

dalopvulling door alluvium en colluvium

vlakdal

daltype? waar? voorbeeld? fysische processen

kloofdal bovenloop Ardeche (F)- snelle rivierinsnijding- weinig hellingserosie

V-dal bovenloopHoge

Ardennen

- rivierinsnijding

- erosie van helling

vlakbo- demdal

middenloop of bovenloop

Lage Ardennen

- zijdelingse riviererosie- rivierafzettingen (alluvium)

komdal middenloopMidden-België

dalopvulling door alluvium en colluvium

vlakdal benedenloop Laag-Belgiëverdere dalopvulling door alluvium

5. Rivierlandschappen5.1 dalvorm (afh. van ligging op lengteprofiel)

5.2 accumulatielandschappen- riviervlakten- puinwaaiers

Puinwaaier

5. Rivierlandschappen5.1 dalvorm (afh. van ligging op lengteprofiel)

5.2 accumulatielandschappen- riviervlakten- puinwaaiers- delta’s

6. Dalvorm ~ gesteente– verschillende dalen

• kalksteen zeer steile dalwand, smalle dalbodem• kwartsiet steile dalwand, zeer smalle dalbodem• schiefer zachte dalwand, brede dalbodem

– verschillende hellingen in één dal

6. Dalvorm ~ gesteente

7. Dalvorm ~ tijd

erosie accumulatie

terras

6. Dalvorm ~ gesteente

7. Dalvorm ~ tijd– klimaatsveranderingen

• nat droog• warm koud• vegetatie

zeeniveau – tektonische opheffing

waterval= locale knik in lengteprofiel

6. Dalvorm ~ gesteente

7. Dalvorm ~ tijd– klimaatsveranderingen

• nat droog

• warm koud

• vegetatie

zeeniveau – tektonische opheffing– – mens

• ontbossing (puinlast )• stuwmeren

8. Rivierlandschappen en de mens – bedding

• uitdiepen, verbreden• rechtrekken

versnelde afvoer wrijvingsenergie

overstromingen

8. Rivierlandschappen en de mens – bedding– toename akkergebied, verstedelijking

• minder vegetatie op hellingen• minder infiltratie van water op hellingen

versnelde afvoer, grotere toevoer