Hoofdstuk 3

De grieken

Wie waren de Grieken• Beschaving in het Middellandse zeegebied, gedeeltelijk in het huidige

Griekenland, maar ook in delen van Italie, Turkije, Afrika, Frankrijk en Egypte.

• Deze beschaving is er ongeveer van 3000 v.C tot ongeveer 400 v.C. Er zijn verschillende periodes in de Griekse geschiedenis. Wij leren over de tijd dat er poleis ontstonden. Vanaf ongeveer 800 v.C

• De Griekse beschaving heeft veel “nagelaten”dat wij nog altijd kennen:– Bijv:

• Olympische spelen• Mythes en toneelstukken• Olympische spelen• Geschiedschrijving• Democratie• filosofie

3.1 De Griekse wereld

A. Landschap, economie en cultuur:- Bergen en heuvels, rondom

honderden eilanden.

3.1 De Griekse wereld

Doordat er zoveel bergen en heuvels waren, en zoveel eilanden ontstond er niet 1 grote staat, maar zo een 150 zelfstandige gemeenschappen(jes)

Twee hele bekende:Athene en Sparta

3.1 De Griekse wereld

• Zo een gemeenschap werd een polis genoemd, dit is een stad met een gebied eromheen, elke polis had een eigen regering en leger.

• In elke polis was een akropolis, een hoog punt in het landschap met een burcht erop om naar toe te vluchten bij gevaar.

Akropolis van Athene

3.1 De Griekse wereld

• Landbouw en kolonisatie:- In de 8ste eeuw V.C groeide de bevolking

snel, maar er was niet genoeg landbouwgrond.

- Emigratie was de oplossing, rondom de middellandse en zwarte zee ontstonden Griekse kolonies.

- Dit werden zelfstandige poleis- Grieken noemden zichzelf hellenen en

hun gebied hellas.

3.1 De Griekse wereld

• Nijverheid:– In elke polis was de agora het

commerciële, sociale en politieke hart.– In de pleinen rondom de agora woonden

en werkten ambachtslieden (wat zijn dat?)

3.1 De Griekse wereld

• Internationale handel– Door de kolonisatie werd het

afzetgebied groter, de Grieken exporteerden onder andere vazen, juwelen, wijn en olijven naar alles kusten van de Middellandse en Zwarte zee.

– Ze handelden ook met andere volken, bijvoorbeeld papyrus uit Egypte en timmerhout van de feniciers.

3.1 De Griekse wereld

• Ontmoeting van culturen– Door de handel leerden allerlei culturen

dingen van elkaar. Zo leerden de Grieken van:• De Lydiers geld kennen• De Feniciers het letterschrift, dit werd

doorontwikkeld tot het Grieks alfabet, dit werd aangepast door de Romeinen en is het alfabet dat wij nu ook gebruiken.

Huiswerk

• Opdracht 1 vanaf C, en 2 helemaal. Blz 54 van je werkboek.

• Begrippen leren:– Afzetgebied– Akropolis– Emigratie– Kolonie– Polis– Agora

Antwoorden

antwoorden

• 1.D =A en D• 1.E = Een landbouwstedelijke samenleving• 2a Oorzaak Gevolg

Tekort aan landbouwgrond Emigratie

Veel contacten door handel Culturen leerden elkaar kennenDoor kolonisatie groot afzetgebied Er waren veel producten voor de

handelDe Grieken stichtten koloniën en Andere volken leerde veel van de

Griekenhandel.

2.B samen

• 2.C• Export en import Producten

Van athene naar andere gebieden vazen,juwelen, wijn, honing,olijven

Uit Egypte naar Athene Papyrus en GraanVan Italie naar Athene timmerhout en bontVan Libanon naar Athene Glaswerk en specerijen uit India.

3.1 De Griekse wereld

• B. Sociale verhoudingensamenleving in Athene bestond uit 4

groepen: - vrije volwassen mannen die in Athene geboren waren. (status afhankelijk van bezit en positie)-inwoners die niet in Athene geboren waren. (mochten geen grond bezitten)-vrouwen (hadden weinig rechten)-slaven (bezaten geen rechten)

3.1 De Griekse wereld

• Slavernij:Was heel gewoon in de tijd van de

Grieken en Romeinen, ongeveer een derde deel van de bevolking in de poleis was slaaf.

Waren erg belangrijk voor de economie, omdat ze groot deel van het werk deden.

3.1 De Griekse wereld

• De samenleving van SpartaZag er anders uit als in andere staten,

heerste vanuit Sparta over de hele Peloponnesus:

3.1 De Griekse wereld

• Spartaans leger was erg belangrijk om opstanden te onderdrukken en aanvallen te voorkomen.

• Spartaanse mannen hielden zich alleen bezig met oorlogvoering en militaire training.

• Jongens gingen op hun 7de in kazernes wonen.• Tweede groep in Spartaanse samenleving

waren de overheerste volken.• Derde groep waren de overwonnenen, zij

waren slaven voor de Spartanen.

Antwoorden

In Athene geboren vrije mannen

Niet in Athene geboren vrije mannen

Vrouwen

Slaven

Antwoorden

Spartaanse mannen en vrouwen

Overheerste volkeren Peloponesus(omwonenden)

Overwonnenen, volledig aan Sparta onderworpen

Antwoorden 3C

• Mensen met veel bezit en mensen met weinig bezit.

• Mensen die in de stadstaat waren geboren en mensen die niet in de stadstaat waren geboren.

• Mannen en vrouwen.• Overheersers en overwonnenen• Vrije mensen en slaven.

Antwoorden 4

• 8. Dragen van producten en ze wegen.• 9. Bedienen• 10.Bedienen

Antwoorden 5

• A. OorzakenKlimaatsverandering, omhakken bomen, laten grazen van geiten, verbouw druivenplanten en olijfbomen.

• Gevolgen:Minder bossen, erosie en uitputting van de

grond.B. ?