4de jg., januari 2007, nr. 1

http://kadoc.kuleuven.be/nl/actu/enbr/enbr_2007_01.htm[20/01/2015 12:37:55]

[Home] [Abonneren] [Archief] [Colofon] [Website] [Signalementen] [Print]

4de jg., januari 2007, nr. 1

Inhoud

Een nieuw jaar, een nieuwe kalender. En wat met de oude?

Vitaminen voor hart en geest. Archief Phil Bosmans

Mee aan de onderhandelingstafel. KADOC ontvangt toparchief ACV-voorzitter Willy Peirens

De Oude Abdij van Drongen. Een publicatie over elf eeuwen geschiedenis

Een nieuw jaar, een nieuwe kalender En wat met de oude?

U hebt net het oude jaar achter u gelaten en bent met een nieuwjaar (en een schone lei?) gestart. Hoogstwaarschijnlijk hebt u ookde (scheur)kalender vervangen. Daarmee gooit u als het ware 365dagen weg en hebt u recht op 365 nieuwe dagen. De kalendervoor 2007 hebt u gekocht van de lokale afdeling van een ofandere organisatie of gekregen in de bank of supermarkt, hij wasbij uw favoriete krant of tijdschrift gevoegd. Er staan mooie,naargelang het seizoen wisselende landschappen op, (uw) kinderenof misschien wel schaars geklede BV’s, opbeurende spreuken of aldan niet leuke moppen, ... . De kalender van 2006 belandde, zoalsde voorbije jaren, bij het oud papier.

Gelukkig worden er ook kalenders gered (of niet gebruikt) enkomen ze - het zal u misschien verbazen - op KADOC terecht,indien ze tenminste passen in ons werkveld, de interactie religie,cultuur en samenleving. Een 1300-tal zijn via de Aleph-catalogusterug te vinden. De oudste dateert van 1869 en was een geschenkvan het Doornikse katholieke ultramontaanse blad Le Belge aanzijn abonnees. Die kregen er prenten van paus Pius IX, de Sint-Pietersbasiliek, de Engelenburcht, de veldslag bij Mentana en tweezoeavenleiders bovenop. Uit dit voorbeeld blijkt dat een kalendermeer is dan een lijst van opeenvolgende dagen en maanden, maardat hij ook een ‘boodschap’ uitdraagt, een middel is om steun tezoeken voor een bepaalde visie of vereniging.

De kalendercollectie van KADOC geeft een goed overzicht van hetorganisatiewezen in katholiek Vlaanderen vanaf het einde van denegentiende eeuw. Alle grote maatschappelijke organisaties en hun‘takken’ verspreidden hun eigen exemplaar, zoals de Boerenbondmet beelden van het (verdwenen) landelijke leven en de KAJ metfoto’s van gerenommeerde fotografen als Walter Demulder en LouisVan Paridon en gedichten van Gery Helderenberg. Opvallend zijnde vele missiekalenders, uitgegeven door bijvoorbeeld dePauselijke Missiewerken, de scheutisten of de Witte Paters, metfoto’s van hun werk (en hoe ze dat zagen) in Congo en deFilippijnen. Voor sommige organisaties, zoals de Mijnwerkers-brancardiers en de Bond zonder Naam, is hun kalender een van de‘sterktepunten’, ook nu nog. Wie dus nog oude kalenders heeft,weet waarheen!

Kalender 50 jaar geleden uitgegeven door deKAV.

[Overzicht van de kalenders in de KADOC-collectie]

[Terug naar inhoud]

Vitaminen voor hart en geest Archief Phil Bosmans

Phil Bosmans (°1922) is een fenomeen. Die montfortaan hielpvanaf 1957 mee met de uitbouw van de Bond Zonder Naam inVlaanderen. Zo werd hij het gezicht van BZN. Die vereniging van

4de jg., januari 2007, nr. 1

http://kadoc.kuleuven.be/nl/actu/enbr/enbr_2007_01.htm[20/01/2015 12:37:55]

Nederlandse oorsprong ijverde voor een meer leefbare enzorgzame samenleving en verwierf vooral bekendheid via haarmaandelijkse spreuken. Met zijn publicaties bereikte Bosmansook een zeer breed lezerspubliek. Zijn eerste en wellicht meestbekende werk was Menslief, ik hou van je (1972). Na de Vlaamseen de Europese, verovert de hoogbejaarde Bosmans met zijnpennenvruchten nu ook de Chinese markt. Met zijnmiljoenenoplagen is hij wellicht de meest succesvolle Vlaamseauteur.

KADOC bewaart het integrale ‘Bosmans-erfgoed’. Dat gaat van debekende spreuken, over kalenders en beeld- en geluidsdragers totde publicaties (driehonderd verschillende titels en/of uitgaven intientallen talen). Ook zijn persoonlijk archief (1963-2006) isaanwezig en deels geordend. Daarin bevinden zich onder meer dehonderden interviews die Bosmans de afgelopen vijftig jaar gaf ende artikels die hij schreef. Het meest waardevolle deel bestaatevenwel uit de omvangrijke collectie brieven van Vlamingen enbuitenlanders die met hun vreugde en verdriet bij Bosmans‘aankloppen’. Die documenten vormen een schitterende tijdspiegel.Wegens hun persoonlijk karakter blijven ze evenwel nog een heletijd gesloten.

Kaft van de eerste druk van Menslief, ik hou vanje uit 1972. Deze Nederlandstalige uitgave

kende sindsdien 60 herdrukken met een totaleoplage van meer dan 800.000 exemplaren. Het

boek verscheen bovendien in verschillendetalen. Wereldwijd werden er meer dan 2 miljoen

exemplaren van gedrukt.

[Meer info over BZN en Phil Bosmans]

[Meer info over het archief Phil Bosmans]

[Terug naar inhoud]

Mee aan de onderhandelingstafel KADOC ontvangt toparchief ACV-voorzitter Willy Peirens

Het ACV droeg het imposante archief van zijn erevoorzitter WillyPeirens aan KADOC over. De jonge Peirens was secretaris enpropagandaverantwoordelijke bij de kajotters. In het ACVbekleedde hij eerst de functie van secretaris (1977-1987) enaansluitend die van nationaal voorzitter (tot 1999). In die laatstehoedanigheid was hij ruim een decennium lang een spilfiguur inhet sociaaleconomische leven van ons land. Hij gaf mee vorm aanhet programma en het optreden van ’s lands grootste vakbond.Daarnaast nam hij verscheidene beheersfuncties waar. Ten slotte,maar niet het minst, trad hij op als toponderhandelaar in hetsociaal overleg.

Peirens zat aan de onderhandelingstafel in een periode waarin tengevolge van de ‘Maastrichtnorm’ de onderhandelingsmargesbijzonder krap waren. De sociale partners werden geconfronteerdmet een strak besparingsbeleid van de overheid, opeenvolgende‘Sociale Plannen’ en dwingende loonnormen. De dossiers met hetopschrift ‘actua’ in het archief-Peirens handelen precies over deopstelling van de sociale partners tegenover dat stringentebegrotingsbeleid van de overheid. Ze zullen toekomstigeonderzoekers als het ware toelaten mee aan te schuiven bij hetsociaal overleg van het laatste decennium van de vorige eeuw.

Thema’s als het loopbaaneinde, de sociale zekerheid en detewerkstelling vormen een constante in Peirens’ dossiers. Diewerpen vanzelfsprekend ook een licht op het interne reilen enzeilen van het ACV, op zijn bestuur en op de toestand in en derelaties tussen regionale verbonden en tussen vakcentrales. Vanbelang zijn ten slotte ook de bundels over het voorzitterschap vanPeirens van het - intussen opgeheven - Wereldverbond van deArbeid en over zijn mandaten in o.a. de Nationale Bank en hetControlecomité voor de Elektriciteit en het Gas (1955-2003).

Willy Peirens. Foto uit de collectie van Het Volk(Fotograaf P. De Kuysscher).

4de jg., januari 2007, nr. 1

http://kadoc.kuleuven.be/nl/actu/enbr/enbr_2007_01.htm[20/01/2015 12:37:55]

[Meer over de archieven m.b.t. ACV]

[Meer over de bibliotheek- en audiovisuelecollectie m.b.t. ACV]

[Terug naar inhoud]

De Oude Abdij van Drongen Een publicatie over elf eeuwen geschiedenis

Weinig religieuze sites in Vlaanderen kunnen op een zo lange enunieke, maar ook complexe geschiedenis terugblikken als de OudeAbdij van Drongen. Allicht schuilt daarin de reden waarom er totop heden weinig studies over zijn verschenen. De Oude Abdij vanDrongen. Elf eeuwen geschiedenis tracht daar wat aan te doen,maar is tezelfdertijd meer geworden dan louter eenabdijgeschiedenis. De studie, een uitgave van de Abdij en KADOC,laat alle “bewoners” van de site aan bod komen: seculierekanunniken in de tiende en elfde eeuw, de norbertijnen vanaf1138 over de Beeldenstorm tot aan de Franse Revolutie, hettextielbedrijf van Lieven Bauwens in de Franse en Nederlandse tijden ten slotte de jezuïeten sinds 1837, met hun vele novicen enlekenretraitanten, en de huidige gemengde bewonersgroep. DeOude Abdij van Drongen bevat bovendien meer dan 230illustraties, waarvan vele in kleur. De miniaturen, schilderijen,kaarten, prenten en foto’s komen uit binnen- en buitenlandsearchieven, bibliotheken en musea. Ze zijn zelden of nooit eerdergepubliceerd.

Op 16 december werd het boek voorgesteld voor een talrijkopgekomen publiek, dat zich had verzameld in de neogotischekapel van de intussen beschermde oude norbertijnenabdij.Redactielid Johan Decavele, oud-stadsarchivaris en eredirecteurDienst Culturele Zaken van Gent, hield er een gesmaaktetoespraak waarin hij in vogelvlucht elf eeuwen abdijgeschiedenisschetste. De rijke mariale en ignatiaanse iconografie en symboliekvan de kapel werden toegelicht door medeauteur ThomasCoomans, hoogleraar aan de Vrije Universiteit Brussel enwetenschappelijk medewerker van het Vlaams Instituut voor hetOnroerend Erfgoed. Pater Jos Alaerts S.J., voorzitter van de OudeAbdij van Drongen vzw, leidde de zitting in en rondde het geheelaf.

De publicatie kan zowel bij KADOC als in de Oude Abdij wordenbesteld.

U kunt hier de toespraken van Johan Decavele en ThomasCoomans lezen.

Eén van de vele illustraties in De Oude Abdijvan Drongen. De Drongense abt Pieter De Block

(eerste helft 16de eeuw) gaf de opdracht toteen rijkelijk verlucht missaal. Op een van de

folio's wordt de opdrachtgever, samen metenkele mede-kanunniken, voorgesteld in een

Calvarietafereel [Parijs, Bibliothèque nationalede France, NAL 1906, f. 93v].

[Meer informatie]

[Bekijk de foto's van de voorstelling]

[Terug naar inhoud]

Copyright © KADOCDeze bladzijde van de KADOC e-nieuwsbrief werd laatst gewijzigd op http://kadoc.kuleuven.be/e-nieuwsbrief/