1

Hoe stimuleer je medewerkers eigen regie te nemen om vitaal te blijven?

Een concrete en praktische aanpak, waarin de focus ligt op het positieve en wat goed gaat,

verhoogt de zelfmotivatie om de vitaliteit te verbeteren.

Naast productiviteitswinst is er ook een besparing op verzuimkosten, vervangings-

kosten, arbeidsongeschiktheid en inzet van interventies om de medewerkers weer op de rit

te krijgen. En niet te vergeten: meer werkplezier! Medewerkers die met plezier werken, zijn 31% meer

productief, verkopen 37% meer en zijn 3 keer zo creatief. Wij laten u graag zien hoe dit te realiseren.

2

Inleiding 3

Zelfmotivatie en eigen regie 3

Hoofdstuk 1 Definities 4Wat is duurzame inzetbaarheid? 4

Wat is vitaliteit? 4

Focus op amplitie 4

Hoofdstuk 2 Samenspel werkgever en werknemer 5De mens centraal: bevlogenheid 5

Gedeelde verantwoordelijkheid 5

Betrokkenheid werkt 5

Hoofdstuk 3 Zelfleiderschap 6Focus op eigen regie 6

Hoe vergroot je de eigen regie? 6

Focus op de eigen invloed 7

Hoofdstuk 4 Gedragsverandering 8Verbondenheid 8

Doorbreken dagelijkse patronen 8

Appreciative Inquiry 8

5 principes voor succesvolle gedragsverandering 9

Creatieve problem solving 9

Hoofdstuk 5 De Vitalutie 10Vitalutie Train the Trainer 10

De Vitalutie voor medewerkers 11

De Resultaten 11

Bronvermelding 12

Inhoud

3

Inleiding

Waar vroeger de nadruk lag op lifetime-employment, ofwel langdurig hetzelfde werk doen bij eenzelfde bedrijf, is de laatste jaren de nadruk komen te liggen op lifetime-employability; oftewel een leven lang vitaal zijn.

Dit heeft te maken met:• Veranderendearbeidsrelaties:meerflexibiliteit,tijdelijkarbeidsrelatiesenmeerarbeidalszelfstandige.• Hetverhogenvandepensioenleeftijd.• Regelingenvoorvervroegdpensioenzijnverdwenen.• Technologischeontwikkelingen:risicoopkwalificatieveroudering.• Personeelsschaarste(kwalitatiefenkwantitatief):noodzaaktotlangerdoorwerkenenvergroting

vandearbeidsparticipatie.• Verschuivingintypearbeidsvraag:krimpengroeivansectorenenregio’s.

Daarmeezijnduurzameinzetbaarheidenvitaliteitbelangrijkethema’sinonzehuidigemaatschappij.Denoodzaakdatmedewerkersflexibelinzetbaarzijnenblijvenisgroot.Watishiervoornodig?Medewerkersdievitaalenenergiekzijn.Maarhelaaszijnmedewerkersnietaltijdvitaalenoptimaalinzetbaar.Zoheeft60%vandeNederlandsemede-werkersmetstresstemaken,neemthetaantalmensenmetburnoutklachtentoe(in2016met8%),presteert25%onderhunpotentieelenheeft1/3lastvanhogewerkdruk.Omtezorgendatmedewerkersvitaaleninzetbaarzijn,ishetvoororganisatiesvanbelangdatereenduurzamegedragsveranderingopgangkomtbijhunmedewerkers.

Toch lukt het niet altijd om uw mensen in beweging te krijgen: • Erwordenaantrekkelijkeprogramma’saangeboden,maarmedewerkersmakenergeengebruikvan.• Hetislastigomvitaliteitsprogramma’stebedenkendiebijdebehoeftevanmedewerkersaansluiten.• Deimplementatievanprogramma’skostveeltijdenenergieenlevertonvoldoendeop.• Medewerkersnemenonvoldoendeverantwoordelijkheidenregie.• Erisweerstandtegenveranderingen.• Dedirectiezietonvoldoendenoodzaaktotimplementatie.

Zelfmotivatie en eigen regieDoordemenscentraaltestellenindeorganisatieendaarooknaartehandelen-investeren,waarderen,verbinden,begeleideneninspireren-tonenmedewerkerszelfleiderschapenisresultaatteboeken.Laatmedewerkerssamenonderzoekenwaterwerktinplaatsvanwaterverkeerdgaat.Legdefocus op het verder uitbouwen en beter benutten van krachten en ta-lenten.Eenmethode,waarbijdedialoogcentraalstaat,diezorgtvoorgrote interne betrokkenheid en zich richt op het verhogen van eigen regie,zelfmotivatieen-sturingvanmedewerkers.

Leg het mij uit en ik vergeet het, laat het me zien en ik onthoud het misschien, maar betrek me erbij en ik begrijp het

(Chinese wijsheid)

4

Wat is duurzame inzetbaarheid?DuurzameInzetbaarheidisinstaatzijnomgezond,productiefenmetplezierhuidigentoekomstigwerktekunnenenwillenuitvoeren(vanVuuren).Weonderscheidenbinnenduurzameinzetbaarheidvierdimensies(TNO/NationaalPlatformDuurzameInzetbaarheid):Kennis&vaardigheden,Motivatie&betrok-kenheid,Gezondheid&EnergieenWerk&Privébalans.

Wat is vitaliteit?Vitaliteitisenergiek,veerkrachtig,fitenonvermoeibaardoorkunnenwerkenmeteengrootdoorzettingsvermogen(SchaufelienBakker).Vitalemedewerkerszijngezond,hebbenvolopenergieenzijntevensgemotiveerdomproductieftekunnenwerken.Enzehebbenooknogplezierinhunwerk.GeenwonderdathetonderwerpVitaliteithoogopdeagendastaatvanmenigorganisatie.VolgensStephenCoveywordtvitaliteitbepaalddoordeenergiedieiemandheeftop4domeinen:fysiek,mentaal,sociaal-emotioneeleninspiratie.

IndeVitaliteitspiramidewordtdedefinitienogietsuitgebreider.DezeissamengestelddoorPsycholoogAlbertSonnevelt,geïnspireerddoordeBlueZonesindewereld.Ditzijn5regio’sindewereldwaareenrelatiefhoogpercentagegezondenfitde100jaarhaalt.Depiramidebestaatuit6bouwstenenomvitaaloudteworden.Metditmodelishetmogelijkomallebelangrijkebouwstenenvoorvitaliteitinéénoogopslagtebevatten.

Focus op amplitieBinnenvitaliteitsmanagementiseenverschuivinggaande.Waarvoorheendefocuslagopcuratieofpreventie,kandefocusbetergelegdwordenop‘amplitie’.Amplitiestaatvoorversterken,vergrotenenvermeerderen(Ouweneel,Schaufeli&LeBlanc,2009)enrichtzichopallemedewerkers.Zokomterbinnenorganisaties een duurzame gedragsverandering op gang bij medewerkers; eenknopdiebijdemedewerkersomgaatenblijft.• Curatieisgerichtop‘zieke’medewerkers:verzachtenenverminderenvan

gevolgenvanverminderdevitaliteit,werkvermogenenemployability.• Preventieisgerichtoprisicogroepen:voorkomenvanverminderdevitaliteit,

werkvermogen en employability• Amplitieisgerichtopallemedewerkers:versterkenvanvitaliteit,

werkvermogen en employability

Vitaliteitheeftveelraakvlakkenmetduurzameinzetbaarheid.Wiezichblijftontwikkelenendebalanstussendraaglastendraagkracht(belastingenbelastbaarheid)inhetooghoudt,istegelijkertijdbezigmetzijnofhaarvermogenomnuenindetoekomstwerkzaamhedenenfunctiesadequaatenblijvendtevervullen(employability).

Hoofdstuk 1

1

Gezondheid en energie

Kennis envaardigheden Motivatie en

betrokkenheid

Werk enprivé balans

Fysiek

Sociaal-Emotioneel Mentaal

Inspiratie

Gezondheid en energie

Kennis envaardigheden Motivatie en

betrokkenheid

Werk enprivé balans

Fysiek

Sociaal-Emotioneel Mentaal

Inspiratie

VOEDING

BEWEGING

ONTSPANNING

POSITIEF DENKEN

SOCIALE CONTACTEN

PASSIE & BEZIELING

Definities

5

Hoofdstuk 2

2Samenspel

werkgever en werknemer

De mens centraal: bevlogenheidMedewerkersvormenhetbelangrijkstekapitaalindeorganisatie.Deorganisatiediehetmeestinvesteertinhetleervermogenvanzijnmede-werkers,diehetmeestweetteinnoveren,diehetmeestcreatiefomgaatmetproblemenofambities,looptvoorop.OnderzoeksbureauGallupdoetaljarengrootschaligenwereldwijdonderzoeknaaremployeeengagement,oftewelbetrokkenheidenbevlogenheidvanmedewerkers.Bevlogenheidiseencombinatievantoewijdingenenergie.Bevlogenmedewerkerszijnbetrokken,veerkrachtigengedrevenenhalenvoldoe-ninguithunwerk.Veelorganisatieszijnnogonvoldoendedoordrongenvandewinstdiezijkunnenbehalendoormedewerkersbevlogentekrijgenentehouden.Bevlogenmedewerkerszijngoedzijnvoor27%minderverzuim,62%minderveiligheidsincidenten,18%meerproduc-tiviteiten12%meerklantgroei.BijnaeenopdevijfNederlanders(19%)voeltzichzeerbevlogeneneenopdedrie(33%)voeltzichbevlogen(Prof.dr.WilmarSchaufeli,WorkEngagementinEurope,2017)watgeenslechtecijferszijnmaaraltijdbeterkan.

Gedeelde verantwoordelijkheidWie is eigenlijk verantwoordelijk voor het realiseren van de ambities van werkgever en medewerker? Het is niet de verantwoordelijkheid van alleendemedewerkerofdeorganisatiemaareengedeeldeverantwoordelijkheid.Vanmedewerkersmagverwachtwordendatzeervoorzorgendatzevitaal,vakkundigengemotiveerdzijnomafgesprokenprestatiesteleveren.Vandewerkgeverwordtverwachtdatereenomge-vingwordtgecreëerdwaardewerknemeroptimaalkanpresteren.Datwilzeggendatergezondgewerktkanworden,deontwikkelingwordtgestimuleerdengefaciliteerd,enmedewerkershetwerkkunnenuitvoerenwaarzeenergievankrijgen.Eenwin-winsituatiedus.Dedialoogstaathierbijcentraal.

Betrokkenheid werktHetbetrekkenvanmedewerkersbijhetimplementerenvanvitaliteitsactiviteitenen-maatregelenisvangrootbelangineenvitaliteitstraject.UitverschillendepraktijkvoorbeeldendiezijnonderzochtdoorFCB(‘Conferentievitaaleninzetbaar’,2011)blijktdatwanneervitaliteitvanbovenwordtopgelegd,hetlastigerisombetrokkenheidtevindenbijdemedewerkers.Medewerkershebbenhetgevoeldatvitaliteitaanzewordtopgedrongenendaardoorvaltdeinbeddingopdewerkvloernietgoed.Vraagmedewerkersdusvanafhetbeginommeetedenkenenmeetedoenmetvitaliteitindeorganisatie.

Kenmerken van een vitale organisatieEenvitaleorganisatieheefteenpaaronderscheidendekenmerken.Ineenvitaleorganisatiezijnmedewerkerstrotsopwatzedoen,zestralenvitaliteituit.Hetisfantastischalsiedereenbinneneenorganisatiekanziendatiedersbijdrageonmisbaarisinhetgeheelenmedewerkersditookuitstralen.

In een vitale organisatie ervaren medewerkers speelruimte.Zehebbenennementijd,tonenondernemerschapenervarenvrijheid.

In een vitale organisatie hebben medewerkers voldoende energie om succesvol te zijn.Energieheeftonderanderetemakenmetpositiviteit,samenwerken,gewoondedingendoendiepassenbijhetdoelenbeweging.Energie,zowelinwerkalsprivé,iseenongrijpbaarmaarvooriedereenherkenbaarbegripendaaromgeweldigomsamenteverkennen.

6

Hoofdstuk 3

3 Zelfleiderschap

Focus op eigen regieGezondheidenvitaliteitkaninorganisatieshetbestindividueelgestuurdworden(MinisterieSZW,2012;VanVuurene.a.,2016).Natuurlijkkunnenorganisatiesallerleimaatregelenenfaciliteitenbiedenmaardeuiteindelijkekeuzewateenindividuelemedewerkergaatdoen,kandemedewerkeralleenzelfmaken.Demedewerkermoetduszelfhetstuurinhandennemen,keuzesmakenentotactiekomen.Wesprekenvanmedewerkersdieeigenregieofzelfleiderschaptonen.Diezichzelfzodanigbeïnvloedendatzeoptimaalgemotiveerdzijn,huneigenrichtingbepalenenoptimaalpresteren(PaulinevanDorssen,2015).

Binnen organisaties gaat bij het stimuleren van eigen regie op vitaliteit en gezondheid om het bieden van voorwaarden voor vitale activiteiten vandewerknemeropindividueelniveau,énomhetstimulerendathetvitalegedragwordtuitgevoerd.DitiszichtbaarinhetEigenRegiemodel(vanVuuren)metdaarinvierkwadranten:vermogenenhoudingopindividueelniveauenfaciliteitenencultuuroporganisatieniveau.

Vermogengaatomhetkunnen,ofteweldeverwachtingdieiemandvanzichzelfheeftofhijinstaatisbepaaldgedraguittevoeren(self-effi-cacy;Bandura1986).Hoehogerdezeverwachting,hoegroterdeintentieomdeeltenemenaaneenvitaliteitsprogramma.Houdingbetreftzowelhetzichbewustzijnwaaromhetbelangrijkisombepaaldgedragtelatenzienentewillen,alshetgedragdaadwerkelijkdurventelatenzien.Faciliteitengaatoverdemaatregelendieeenorganisatieneemtendeinformatiediehetgeeftomhetvitaliteitsgedragvanhunwerkne-merstebevorderen.Zorgenvoorfaciliteitenisvoorwerkgevershetmakkelijkste,maarnogonvoldoendeommenseninbewegingtekrijgen,hierismeervoornodig.Cultuurgaatoverderuimteinorganisatiesomhetvitalegedragtemogenlatenzien.Eengoedegezondheidscultuurverhoogtdemotivatieomaanjevitaliteittewerken.

Hoe vergroot je de eigen regie? De werkwoorden aan de onderkant van het model (ikmag,ikwilenikbenbewust)hebbendegrootsteinvloedophetdoenenvolhoudenvanvitaalgedrag.

Vermogen: versterken van ‘ik mag’• Maakzichtbaarwatdeveranderingenzijnenbiedt

zoveelmogelijksteun.Ditverhoogtdebereidheiden het vermogen om ook aan de slag te gaan met vitaliteit

Houding: versterken van ‘ik ben bewust’ en ‘ik wil’• Schenkbinnenvitaliteitsprogramma’snietalleen

aandacht aan de feiten maar ook aan de subjectieve beleving.Ditdraagtbijaanhetversterkenvandeeigenregievanmedewerkers.

• Zorgdatvitaliteitookleukis.• Stimuleerzelfonderzoekomteontdekkenwaarwerknemerszelfbaatzieningezondgedrag,zodatdeindividuelemotivatievergrootwordt.• Biedteen0-en1-metingaan,ditstimuleertbewustwordingenvoortgang.

v

erm

ogen faciliteiten

houding

cul t

uur

Ik kan• Ben ik capabel om het te doen?• Bezit ik de vaardigheden?• Creëer ik de omstandigheden om het te doen?

Ik ben bewust

Ik wil

Ik ben geïnformeerd

Ik krijg mogelijkheden

Ik mag

Ik durf

> >

>

> >

>

Ik doeGeef ik vorm aan mijn plannen?

Voer ik uit wat ik wil?Ben ik in actie gekomen?

Ik houd volZorg ik dat ik het blijf doen?Gaat het soms al vanzelf?

Ga ik er mee door ook als het lastig is?

• Weet ik hoe ik het moet doen?• Realiseer ik me het belang ervan?• Heb ik voldoende zelfkennis?• Weet ik hoe ik er nu voor sta?

• Heb ik mijn doel helder gesteld?• Geloof ik dat ik het kan?• Ga ik ervoor?• Is dit wat bij mij past?

• Heb ik de moed om het te doen?• Sta ik het mezelf toe?• Gun ik het mezelf?

• Krijg ik voldoende informatie en uitleg?• Weet ik waarom mijn organisatie dit doet?

• Mijn omgeving ondersteunt mij met praktische mogelijkheden• De kaders en faciliteiten zijn helpend voor mijn doelen.

• Wat vinden anderen ervan?• Past het in mijn organisatie om hiermee bezig te zijn?• Is het toegestaan?

EIGEN REGIE

7

Hoofdstuk 3

Zelfleiderschap3Faciliteiten: versterken van ‘ik ben geïnformeerd’ en ‘ik krijg mogelijkheden’• Vertelduidelijkaanjemedewerkerswaaromjemetvitaliteitaandeslagwilt,devisieopvitaliteit.• Biedtmogelijkhedeneninterventiesomaandeeltenemen.• Geefhelderheidaandemedewerkerswatderegelszijntenaanzienvantijdengeld.

Cultuur: versterken van ‘ik mag’• Hetisbelangrijkdatdeinterventiesdieingezetwordenonderdeelzijnvandeorganisatiecultuur.Maakhetzichtbaar,tastbaarenduidelijkin

allecommunicatie:hetbewijsvanwatwemetelkaarbelangrijkvinden.• Voeralsleidinggevendededialooghierovermetjemedewerkers.Laatalsorganisatieziendatjevitaliteitserieusneemt.• Maakereencollectiefprocesvanengeefhetgoedevoorbeeld.

Focus op de eigen invloedIn hoeverre zijn je medewerkers betrokken bij je werk? Waar steken ze de meeste tijd en energie in? Dit is misschien herkenbaar voor jezelf als medewerker.Sommigezakenwaarjijjezorgenovermaaktkunjeveranderen,maarlangnietaltijd.Binnendecirkelvanbetrokkenheidligtdecirkelvaninvloed.Diegeefthetgebiedaanwaarinjeietskuntveranderen(StephenCovey).

Wanneerjecirkelvanbetrokkenheidveelgroterisdanjecirkelvaninvloed,duswanneerjijjedrukmaaktoverveelzakenwaaraanjenietskuntveranderen,voeljijjeopdenduurboos,gefrustreerdofzelfsziek.Bovendienkrimptjecirkelvaninvloedverder,omdatalleenergieopraaktdoorzinloosgetob.

Erzijntweemanierenomervoortezorgendatdecirkelvaninvloeddecirkelvanbetrokkenheidmeergaatoverlappen.Allereerstdoorjecirkelvaninvloedtevergroten.Datkandoordatgenewaarvanjelasthebtaantepakken,ofdoorjeovertuigingskrachtensocialevaardighedenintezettenomanderemensentotveranderingtebewegen.

Wanneerdatallebeinietlukt,ishetnoodzakelijkjecirkelvanbetrokkenheidteverkleinen.Jekuntbijvoorbeeldeenbaankiezenineenorganisatiediemeerbijjepast,ofjewerkwijzeveranderen.

Cirk

el van betrokkenheid

Cirkelvan

invloed

Je kunt teruggaan naar veiligheid of vooruitgaan

naar groei (Abraham Maslow)

8

Hoofdstuk 4

Gedrags-verandering 4

VerbondenheidHoe meer de medewerker zich verbonden voelt met eenthema,hoegroterdebereidheidisomteveranderen.Deze trap geeft de mate van betrokkenheid van de medewerkeraan.Hoehogerdepositieopdetraphoemeerbetrokkenheidenveranderbereidheideris.

Verbondenheid creëer je vooraf in een goede communicatiestrategie.Waaromgaatdeorganisatieaandeslagmetvitaliteit?Maarookindeaanpakvanhetvitaliteitsprogramma is verbondenheid een randvoor-waarde;neemmedewerkersmeeendoehetsamen.

Doorbreken dagelijkse patronenHetmenselijkdenksysteemfunctioneertopeenpatroonmatigemanier.Hetcreëertpatronen,bouwtzeop,verstevigtenbevestigtze.Alleswatwedoenendenkenverlooptvolgenspatronen.Hetgeenhoogstnoodzakelijkis;opdiemanierkunnenwebijvoorbeeldkordatebeslissingennemen.Onsdenksysteemiseenbriljantensupersnelinformatieverwerkendsysteem.Maarjuistdoordiepatroonvormingkomthetsysteeminmoeilijkhedenalshetietsnieuwscreëertofalshetzichzelfmoetvernieuwen.

Zoisdatookmetonzevitaliteit.Weeten,bewegen,ontspannenzoalswegewendzijn.Maarjuistdoordaareenkleineveranderinginaantebrengenkrijgenweeenanderresultaat.Kleinestapjeshebbengroteimpact.Ditinspireertomsteedskleineverbeteringentemaken;omstapvoorstapbetertewordeninwatjedoet.Radicaleveranderingenmislukkenvaakomdatzeangstvergroten(dekunstvanKaizen).Onzehersenenschietenbijangstdirectindevlucht/vecht-modus,eenalarmsysteemdatanderefunctiesneerlegt.Kaizenleertjeomdusdanigkleinestapjestezettendatjealarmsysteemnietafgaat.Doorheelkleinestapjestezetten,wordtjeweerstandtegendeveranderingkleinerenkrijgjeerzelfsplezierin.Watlangzaamgroeitblijftlanger;zobouwjeeenstevigefunderingvoordetoekomst.OfzoalsEinsteinzei:“Ifyoudowhatyoualwaysdid,yougetwhatyoualwaysgot”.Verlaatjecomfortzoneenbouwinjeleerzonelangzaameennieuwpatroon.Hierdoorontstaatgedragsveranderingdiebeklijft.

Appreciative Inquiry Gebaseerdopinzichtenuitdepositievepsychologie(Seligman e.a.),socialepsychologie,medischewetenschapendeneurowetenschappenligtdefocusvooralopdatgenewatwélokéis.AppreciativeInquiry(AI)ofwelwaarderendonderzoeken,iseenaanpakvoorgedragsverande-ringwaarbijmensensamenbekijkenwaterwerktinplaatsvanwaterverkeerdgaat.Waartraditioneelverandermanagementisgebaseerdophetoplossenvanproblemen,isAIgerichtophetaanborenenverderuitbouwenvandebestaandekrachtendieaanwezigzijnindeorganisatie.Defocusverschuiftzovaneenprobleemnaarperspectiefendievanontkennen,klagenenkritiekgevennaareigenaarschap,samenwerkenenzelfverantwoordelijkheidnemen.Hetiseenaanpakdiegoedwerktincombinatiemetvitaliteit.

E-mailPostersNieuwsbriefPoster

PeptalkPresentatie

TrainingInteractieve mediaSeminair

WerkoverlegFeedback sessieGroepsgesprekWorkshop

Samen problemenaanpakkenCreatieve sesie

Ervan weten

Begrip hebben

Ondersteunen

Betrokken voelen

Verbonden voelen

AMBITIE INFORMEREN COMMUNICEREN

INTERACTIVITEIT

INFORMEREN (MIDDELENMIX) INFORMEREN (DIALOOG)

If you do what you

always did you will get

what you always got

(Albert Einstein)

9

Doordekrachtigecombinatievananalytischenintuïtiefmeemogendenkenkunnenervernieuwendeideeënontstaan.Laatmedewerkersdeorganisatiebekijkenvanuithunstandpunt,vanuitdepositiediezijbekledenenvanuithunindividueleperceptie.Stimuleerhenstiltestaanbijdemeestpositievebeeldenenverwachtingenvanzichzelf,hetteamofdeorganisatierondomvitaliteit.Hetinbeeldbrengenwaariedereenvandroomt.Dooropdeze-voorvelenandersdangebruikelijke-maniernaarjezelfendeorganisatietekijken,wordenogengeopend.Daarmeeisdeeerstestapvanhetveranderingsprocesgezet.DevolgendeprincipesuitWaarderendOrganiserenzijngoedtegebruikenineenvitaliteitsprogramma.

5 principes voor succesvolle gedragsverandering

Hoofdstuk 4

Gedrags-verandering 4

Creative Problem Solving Omtotechtvernieuwendeideeëntekomenomjevitaliteitteverbeterenendiebuitenhetbekendeliggenisvaakmeernodigdanevenrustignadenken.EentechniekdiehierzeereffectiefinisheetCreativeProblemSolving(CPS).HetCPSmodeliseenuitgebreidcognitiefenaffectiefsysteemdatisontworpenomcreatiefdenkentegebruikenbijhetgenererenvanoplossingenenpositieveveranderingen.Hetomvatdriestappen:eenverhelderingsfase,eentransformatiefaseeneenimplementatiefase.CPSverbeterthetvermogenvaneenmedewerkeromnieuweideeënvoortestellenentelerenhoejedátkanzienwatnietdirectgezienkanworden.

1 Positief werkt• Jevoeltjebeterdanwanneerjeeensituatiealsnegatief

bestempelt.• Jehebtmeerverbindingmeteensituatiewanneerjedeze

kuntwaarderen.• Jehebtmeerplezierenenergiealsjejebetrokkenvoelt.• Jevoeltjemeerbetrokkenbijeensituatiealsdezevoorjourelevant

ofwaardevolis.

2 Het programma samen maken• Veranderingisgestaafdopgoedeenopen

communicatie.• Doorhetdelenvanverhalenenervaringenwordt

duidelijk wat voor iedereen persoonlijk vitaliteit (indeorganisatie)betekent.Dromenoverdeidealeenvitaletoekomstwordengeuit.

3 Verhalen zijn belangrijk• Verhalenkunnenrakenenverbinden.Nietalleen

wordenkennisenideeënovergedragen, ookemotionele,affectieve,moreleenspiritueleaspec-tenkrijgeneenplekbinneneenorganisatie.

• Medewerkerswordengeïnspireerdmetmogelijkhedenom vitalerteworden.

• Deveelheidenvariëteitinverhalengeveneenbeeldvan veelzijdigheid en rijkdom

4 Dromen geven richting• Wanneer‘outofthebox’-denkenwordtaangemoedigd,

worden mensen aangezet om nog meertedromenenkomenzetotnieuweinzichten.

• Collectieveverbeeldingisdebelangrijkste inspiratiebronvoorsuccesvolleverandering.

• Toekomstbeeldenbeïnvloedensterkhetbestaandegedrag.• AIstimuleertmensenexplicietstiltestaanbijdemeestpositieve

beelden en verwachtingen diezehebbenoverzichzelfendeorganisatie.

5 Het programma is al begonnen• Onderzoekenenveranderenvindengelijktijdigplaats,

dusalshetprogrammagestartis, wordtdeveranderingalinganggezet.

• Hetprogrammazetmedewerkersaanandersdandegebruikelijkemaniernaareensituatieofthematekijken.

10

Bovenstaande theorieën vormen de basis van de Vitalavie visie:“Wijgelovendatmedewerkersinvloedhebbenophunvitaliteit,toekomstenenergieniveau”.Daarmeeligtonzefocusopallemedewerkers,gaanweuitvanhetpositieve,enversterkenwedatwateralis.Doordemedewerkerszelfaanhetstuurinhandentegevenontstaateenvitaliteitsprogrammadatgedragenwordtenvoelendemedewerkerszicheigenaarvanhunprogramma.Zoontstaateenduurzaamresultaat.

Vanuit 10 jaar ervaring in diverse organisaties en sectoren in combinatie met bovenstaande inzichten heeft Vitalavie een programma ontwikkelddathierbijaansluit.Eenprogrammadatdeeigenregiestimuleertenpatronendoorbreekt.

HetprogrammaheetDeVitalutie,eenrevolutieinVitaliteitofteweleenomgekeerdeevolutie.Geentop-downvitaliteitsprogramma,maareen programma dat door de medewerkers zelf gemaakt wordt en dus bottom-upwerkt.Medewerkersmakeneentransitiedoorvanoudenvermoeidnaarjongenenergiek. DeVitalutiewerktopeeneffectievemanieraanhetverhogenvandebetrokkenheidenvitaliteitvanwerknemersenmanagement.Deprincipesendemethodezijnsimpeltebegrijpenendooriedereentoetepassen.De kracht van dit programma is dat het door de deelnemers zelf wordt gemaakt.Samenontwikkelenzijeenprogrammaopmaatdatleidtnaareenvitaleorganisatie.Veranderingontstaatzovanbinnenuit.

Tijdens de Vitalutie starten we met verkennen: wat betekent vitaliteit eigenlijk voor jezelf of je organisatie? Vervolgens gaan we door middel van storytelling verduidelijken waar je heen wil; wat is je droom? Daarna vernieuwen door ideeën te verzamelen en het plan ook daadwerkelijk verwezenlijken.

We bieden de Vitalutie in verschillende vormen aan :

Vitalutie training voor HRDe Vitalutie Training voor HR is een 1 daagse training die zich richt op HR managers en leidinggevenden die zelf door waar-derendonderzoekendevitaliteitbinnenhunorganisatiewillenverbeteren.Invitaleorganisatieskomenmedewerkerszelfinactie,zijnbetrokken,trotsophunwerkenhebbenderuimteenenergieomnieuwedingentedoen.Opeeneffectievemanierleert u hoe u de betrokkenheid en regie van medewerkers kunt stimuleren zodat ze zelf een vitaliteitsplan maken en dit ook uitvoeren.Wedelenallemethodiekenomditinuweigenorganisatietoetepassen.Meerinfohieroverziewww.vitalavie.nl/vitalutietraining

Hoofdstuk 5

De Vitalutie5

Verkennen

Verduidelijken Verwezenlijken

Vernieuwen

verbeelden vernieuwen verwezenlijken

verbeelden vernieuwen verwezenlijken

verbeelden vernieuwen verwezenlijken

Een wijde blik verruimt het denken (Loesje)

11

De Vitalutie voor medewerkersDezetrainingrichtzichopuwmedewerkers.Hierbijdoorlopenwede4fasenvandeVitalutie:Verkennen,Verduidelijken,VernieuwenenVerwezenlijken,dieuiteindelijkleidentoteenpersoonlijkactieplanvooralledeelnemers.

De Resultaten• Medewerkerszijnmeerbetrokkenenvoelenzichenergieker.Zehebbeneenblijvendeveranderinginganggezetendelengezamenlijkhet

toekomstbeeldvandeorganisatie.• Meerbewustwordingeneigenregie,watblijktuitactiefgedragomaaneigengezondheidenontwikkelingtewerken.• Leidinggevendenzijnbeterinstaatomtesturenopduurzameinzetbaarheid.• Deaanpakrichtzichopperspectiefvoordetoekomstennietopproblemeninhetnu.• DeVitalutiegenereertinkortetijdveelenthousiasmeenenergiebijmedewerkersenstimuleertheninactietekomenen

verantwoordelijkheid te nemen voor wat ze belangrijk vinden;• Meerenblijvendresultaatinvergelijkingmetanderemethodes.

Mailnaarinfo@vitalavie.nl omvrijblijvendmetonstesparrenhieroverofomteruggebeldtewordendoorons.Wezienernaaruit!

Wilma WoutersHoogstraat 235061EROisterwijk06 109 087 07wilma@vitalavie.nl

Hoofdstuk 5

De Vitalutie5

FianneStroekenVanLyndenv.Sandenburgln333571 BA Utrecht06 267 726 62fianne@vitalavie.nl

Jij kunt de verandering zijn die je wenst te zien in

de wereld (Mahatma Gandhi)

12

Bron-vermelding

Gebruikte bronnen

• VanVuuren,Lub,Marcelissen:Sturenopeigenregievanwerknemersopgezondheid(2016)

• ZilverenKruis:hetEigenRegiemodel

• Bateman,T.,&Crant,J.(1993).Theproactivecomponentoforganizationalbehavior:Ameasureandcorrelates. JournalofOrganizationalBehavior,14,103-118.Bandura,A.(1986).

• Schaufeli:vanBurnouttotbevlogenheid(2015)

• Schaufeli&Bakker:Bevlogenheid,eenbegripgemeten(2004)

• Prof.dr.WilmarSchaufeli:WorkEngagementinEurope;RelationswithNationalEconomy,GovernanceandCulture1(2017)

• Ouweneel,Schaufeli&LeBlanc:Vanpreventienaaramplitie(2009)

• StephenCovey:De7eigenschappenvaneffectiefleiderschap(2001)

• RobertMaurer:deKunstvanKaizen,metkleinestappennaargrotedoelen(2007)

• PaulinevanDorssen:Faciliterenvanzelfleiderschap(2015)

• AlbertSonnevelt:deLevenscode(2012)

• Seligman:Positievepsychologie

• Movisie,MaaikeKluft:PleitvoorVitaliteit(2012)

• Dijk,M.van(2011)‘Bouwenaaneenvitaleorganisatie’UitgaveFCB(www.fcb.nl/vitaliteit)EuropesekenniscentrumENWHP (www.enwhp.org)

• Puccio,Murdock&Mance:CreativeProblemSolving;hetexpertmodel(2007)