Hoe kunnen we Brummen laten kantelen?
-
Upload
janrotmans -
Category
Presentations & Public Speaking
-
view
67 -
download
1
Transcript of Hoe kunnen we Brummen laten kantelen?
Kantelperiode
1. samenleving wordt decentraal en bottom-up
2. economie wordt decentraal en circulair
3. nieuwe macht ontstaat
Transformatieve Verandering
1. aard van verandering is disruptief
2. snelheid van verandering is exponentieel
3. verandering is veelvormig: op alle terreinen
manifest van de Bezorgde Huisarts: het roer moet om!
gesteund door 7.593 van 11.345 huisartsen in Nederland
Bezorgde huisartsen spijkeren manifest op het ministerie
Systeemwereld vs LeefwereldSysteemwaarden Menswaarden
doelmatigheid aandacht / tijd
efficiency vertrouwen
controle, beheersing ruimte
regelzucht keuzevrijheid
kosten / baten kwaliteit
Efficiency Samenlevingrationeel, bureaucratisch, anoniem, complex, afstandelijk
koude kille afrekenwaarden als rendement en efficiency
alles moet worden gemeten en gecontroleerd
gebaseerd op gestold wantrouwen
mensen zijn vervreemd van deze koude, kille efficiencysamenleving
on(t)menselijke samenleving
DoorontwikkelingsfaseVoorontwikkelingsfase
Horizontaal
Decentraal
Bottom-up
Verticaal
Centraal
Top-down
Tijd
Opbouw van Samenleving 3.0
We zitten hier
Kantelperiode
Overgang naar Samenleving 3.0
Kantelperiode
• traditionele grote bedrijven vallen om
• overheid op zoek naar nieuwe rol
• brancheorganisaties verdwijnen
• angst en wantrouwen bij burgers
centraal
decentraal
top-downbottom-up
grote organisaties platte organisaties & netwerken
systemen & structuren mensen & initiatieven
vast & starvloeibaar & flexibel
overheid regisseert overheid faciliteert
Oude Samenleving Nieuwe Samenleving
oude paradigma nieuwe paradigma
exploitatieco-operatie
structurenmensen
waarde ontlenen waarde creëren
lineaircyclisch
Paradigma Wisseling
Energie van centraal, fossiel naar decentraal duurzaam
Welzijn van zorgen voor naar zorgen dat
Bouw van aanbod & product naar vraag & dienst
Zorg van doelmatig & efficiënt naar mensgericht
Onderwijs van organisatie centraal naar leerling centraal
Traditionele Sectoren in Transitie
banken
financiële coöperaties
energiebedrijven google, tesla, van de bron
taxibedrijven Uber
hotelketens Airbnb
boekenwinkels Amazon
platenmaatschappij Itunes
Oude Economie vs Nieuwe Economie
technologie democratiseert
decentraal maken van
geld, data, kennis, zorg, muziek, energiefilms, verzekering, boeken, reizen, educatie
Economische Kanteling
1. industriële productie digitaliseert
internet of things, cloud technologie, robotisering
alles kan slim met elkaar communiceren
combinaties van hoofd-, hand-, machine-, robotwerk
zelforganiserende fabriek
Economische Kanteling
2. makersbeweging rond de 3D-printer
wie dingen maakt en hoe we dingen maken verandert
digitalisering van het productieproces
alles kan op een PC worden gemaakt
unieke productie op lokale schaal
Economische Kanteling
3. decentrale, schone energie (opslag)
slim combineren van energiestromen op lokale schaal
cascade van energieniveaus, van huis tot stad en regio
accu van elektrische auto laat wasmachine draaien
buurtbatterij in Etten-Leur
Economische Kanteling
4. circulaire economie & bio economie
sluiten van kringlopen van grondstoffen en afval
productie op basis van groene grondstoffen
van bezit van product naar gebruik van dienst
Economie 3.0
deeleconomie digitale economie
circulaire economie
maker-economie robot-economie
bio- en groene economie
Consumens 3.0 autonoom pro-actief
prosument fabricentenergieleverancier
ontwikkelaar bouwer ontwerper
hotelier filmer
Huidige Energievoorziening niet Duurzaamecologisch
– schadelijke emissies voor mens en natuur – draagt bij aan klimaatverandering
economisch– afhankelijkheid van politiek/econ. instabiele landen– kwetsbaarheid voor verstoring energietoevoer
sociaal– betaalbaarheid voor huishoudens/bedrijven onder druk– 2 miljard mensen geen toegang tot moderne energie
Through development stagePre-development stage
Renewables
Decentralized
Bottom-up
Fossil
Centralized
Top-down
Time
Sustainable Energy System
We are here
Tipping Point
Transitie naar Duurzame Energie
Energie Transitie = Machts Wisseling
wetten en regels: alle wegwijzers richting fossiele energie
financiën: 1000 miljard $ per jaar subsidie
lobby: duizenden lobbyisten in Brussel
framing: windmolens draaien op subsidie
Chaos & Turbulentie1 jaar geleden: hoge olieprijs
2015: lage olieprijs
3 jaar geleden: nucleaire renaissance 2014: nucleaire verdeeldheid
5 jaar geleden: US grootste importeur van gas 2014: US exporteert gas naar Europa
4 jaar geleden: prijs van zonnepanelen hoog 2014: prijs van zonnepanelen 60% lager
Conflicten
Oekraïne crisis: Rusland versus Europa over gas
China vs Europa conflict over zonnepanelen
Amerika vs China conflict over zonnepanelen
Duitsland versus andere Europese landen
Slagveld
3 van de 5 energiebedrijven sneuvelt in kantelfase
niet de grootste bedrijven overleven, niet de slimste
maar de meest adaptieve bedrijven overleven
“ tempo waarin Europa windmolenparken
en zonnepanelen installeert, moet worden
vertraagd. De situatie is onhoudbaar,
het ruïneert onze business ”
Gérard Mestrallet, CEO GDF/Suez
Disruptieve Innovaties
Google (next smart thermostaat)Tesla (smart storage options)
Enernoc (smart data energy services)
vandebron (directe levering van energiebron)
Oude Orde & Nieuwe Orde oude fossiel orde
– schaliegas en onconventionele olie in de VS – Overschot aan goedkope kolen naar Europa
enorme CO2-uitstoot en milieuvervuiling
nieuwe duurzame orde– China is de grote motor achter de ‘clean tech’– China speelt een dubbelrol, ook grote fossiele investeringen
nu nog klein, maar razendsnel groeiend
Mondiale Energie Machtsstrijd
Obama
“ The country that will dominate the clean tech economy
will be the country that will dominate the world economy
and America needs to be that country ”
ontstaat mondiale economie rond de ‘clean tech
industry’
snelst groeiende industrie ter wereld
2013: 300 miljard dollar (30% groei t.o.v. 2012)
China 55 miljard Duitsland 42 miljardAmerika 35 miljardItalië 17 miljard
Nederland 2.5 miljard
Clean Tech is ‘booming’
Investering in Clean Tech Economie
elke euro die we investeren in de nieuwe economie
levert 3 euro op in termen van:
innovatie, werkgelegenheid, economische structuur
elke euro die we investeren in de oude economie
kost de samenleving 2 euro
Mondiale Energie Transitie
niet gedreven door
schaarste, klimaat, milieu
wel gedreven door
geopolitieke spanning, machtsverschuivingen, prijzen
andere wereldmachtsblokken zijn pro-actief
Europa heeft mislukt klimaatbeleid
Europa is niet op weg naar energie-autonomie
Europa heeft geen visie en strategie
energy wende meest radicale energietransitie in Europa
geworteld in brede maatschappelijke beweging sinds 1970
politiek leiderschap is van cruciaal belang
substantiële politieke invloed van Grünen
consistent innovatiebeleid: feed-in tarief
Duitsland
in Europese achterhoede met 4.5% duurzame energie
energieakkoord: 14% duurzame energie in 2020
over 15 jaar is ons gas op, Nederland heeft geen Plan B
in 2030 fossielvrij is technisch mogelijk
Nederland maakt geen radicale keuze
Nederland
gaat niet over energie!
gaat over stroom, vooral over windmolens, is 10-15%
energie opgave is vooral een warmte opgave
industrie, vervoer, gebouwde omgeving
Energiebesparing Duurzame warmte
Energieakkoord
gasrotonde in dienst van Rusland
10 jaar geleden grote gasdeal met Rusland gesloten
Nederland voert Russisch gas in en door en slaat het op
10% van ons gasgebruik voeren we in uit Rusland
Nederland investeerde 8 miljard in Russische gasinfra
Nederland & Rusland fossiel verknoopt
Nederland na China grootste handelspartner van Rusland
Rotterdamse Haven scharnierpunt voor Russische olie
1/3 van overslag in Rotterdamse Haven is Russisch
nieuwe grote Russische olieterminal nog dit jaar open
toekomst van Rotterdamse Haven afhankelijk van Rusland
Nederland & Rusland fossiel verknoopt
Versnelling Energietransitie
1. energiebesparing
2. gebouwde omgeving
3. energie-intensieve industrie
Energie-Intensieve Industrie
van fossiele brandstoffen naar groene grondstoffen
biobased economie [ bioraffinage]
topprioriteit voor Nederland
Gebouwde Omgeving
kan energieneutraal in 20 jaar
HET Icoon-project voor Nederland
levert innovatie op en 150.000 banen per
jaar
Naar Gasvrije Economie in 15 jaar
50% van gas naar gebouwde omgeving
35% van gas naar industrie
15% naar elektriciteitscentrales
Energietransitie moet veel sneller
Nederland aardgasvrij in 15 jaar
gebouwde omgeving in 2025 energieneutraal
maak energiebesparing hot en sexy
stimuleer decentrale energieopwekking
Versnellende Maatregelen investeren in clean tech industrie
investeren in slimme gridinfrastructuur
garandeer saldering voor 10 jaar
regelvrije zones voor biobased economie
financiële prikkels [vergroenen nieuw belastingplan]
1. business-as-usual
10% duurzame energie in 2040
2. technisch potentieel
overschot aan duurzame energie in 2040
3. transitie scenario
75% duurzame energie in 2040
Alliander, 2013
Drie Scenario’s Stedendriehoek
230 MW in 2020 voor provincie
ca. 77 windmolens
ca. 15 windmolens voor Brummen
opgave na 2020?
Wind Energie
Zonneparken
grootste zonnepark in Ulft in Gelderland
8 ha = 36.000 panelen = 1.6 MW = 1 windmolen
plan in tuinbouwgebied in Emmen
32 ha = 90.000 panelen = 11 MW = 4 windmolens
Zonne Energie
Biovergisters
in Duitsland 7000 van ca. 0.5 MW
in Nederland 130 van ca. 1 MW
staat of valt met subsidie
Bio Energie
Landschap Gelderland gaat wezenlijk veranderen
Duitsland als voorbeeld
Nederland is dichtbevolkter
Landschap wordt Energielandschap
Energie Landschap
ca. 15 windmolens
ca. tien ha. zonnepark
ca. 9000 woningen energieneutraal
openbaar vervoer elektrisch
industrie op groene grondstoffen
Verduurzamen Brummen
maak mensen mede eigenaar van windmolen
maak mensen mede eigenaar van zonnepark
start met mensen die energieneutraal willen
Maak mensen deelgenoot
9.095 woningen in Brummen
40% huurwoningen en 60% koopwoningen
in 2025 woningvoorraad energieneutraal
Verduurzamen Woningen in Brummen
Energieneutrale Woningen
• woningen loskoppelen van gas-infrastructuur
• vraagreductie van 80% door optimale isolatie
• resterende 20% duurzaam opwekken
• prototypes zijn er al, via Stroomversnelling
in 2025 woningvoorraad energieneutraal
Verduurzaming Vervoer in A/N
elektrische bussen vanaf 2017
elektrische gemeente auto’s vanaf 2017
vertienvoudiging elektrische oplaadpunten
elektrische taxi’s vanaf 2017
Overstappen
naar duurzame bank
naar lokale energiecoöperatie
naar lokaal broodfonds
naar duurzame belegger
Leefomgeving
huis energieneutraal maken
hybride / elektrische auto
flexitariër worden
zorgcoöperatie
lokaal burgerinitiatief
Doe Mee!
aan tal van lokale initiatieven
be a change agent!
Hoeveel % van Brummense bevolking doet mee?