Overzicht workshop

1. Werking Open-School / Centrum voor

Basiseducatie

2.Laaggeletterdheid

3. Hoe doorverwijzen / ermee rekening

houden in de eigen praktijk?

4. Eenvoudig taalgebruik

Historiek Basiseducatie

Cultuur Vanaf de jaren ‘70: alfabetiseringswerk 1985: 5 experimenten in VlaanderenOnderwijs 12/07/1990: decreet op de basiseducatie:

29 CBE gespreid over Vlaanderen & Brussel veranderingen via verschillende decreten 6 juni 2007: nieuw decreet op het V.O.

(basiseducatie hierin opgenomen) 1 september 2008: werking vanuit 13 fusie-

CBE (oa 2 in West-Vlaanderen)

Voor wie is Basiseducatie?

A. Anderstalige volwassenen die laag scoorden op de covaartest of die het Westers alfabet niet kennen – Huis van Nederlands

B. Nederlandstalige volwassenen voor wie een basisvorming noodzakelijk is om volwaardig maatschappelijk te functioneren of een verdere opleiding te volgen

Welke opleidingen?

A. Voor anderstaligen

1. Nederlands voor anderstaligen (NT2)2. Alfabetisering voor anderstaligen (alfa NT2)

B. Voor Nederlandstaligen

3. Lees – en schrijfcursussen (NT1)4. Rekenen/Wiskunde5. Maatschappij Oriëntatie

(gezondheid, budgetteren, kunst & cultuur, rijbewijs, vrije tijd, communicatie, het nieuws begrijpen,…)

6. ICT (basis pc & internet )

7. Opstap vreemde talen: Frans/Engels

in open aanbod of via samenwerkingsverband

A.Nederlands voor anderstaligen

1. Nederlands voor anderstaligen (NT2)2. Alfabetisering voor anderstaligen (alfa NT2)

Huis vh Nederlands: Covaar test doorverwijzing CVO /CBE

Aanbod basiseducatie: Modules van 60u – richtgraad 1 Apart traject voor andersalfabeten, analfabeten

en traaglerenden

B. Aanbod voor Nederlandstaligen: plan ‘geletterdheid’ verhogen

3. Lees – en schrijfcursussen (NT1)

4. Rekenen/Wiskunde

5. Maatschappij Oriëntatie

(gezondheid, budgetteren, kunst & cultuur, rijbewijs, vrije tijd, communicatie, het nieuws begrijpen,…)

6. ICT (basis pc & internet )

7. Opstap vreemde talen: Frans/Engels

Geef hen een duwtje in de rug !

Taboe doorbreken

Durven dikwijls zelf de stap niet te zetten

Meerwaarde : verhogen zelfvertrouwen

meer zelfstandig worden

“Had ik dat maar eerder geweten, dat ik les kon

volgen !”

AMBASSADEURS aan het WOORD …

Oefening 1

Wanneer is iemand ‘laaggeletterd’?

Heb je al eens contact gehad met laaggeletterden?

Oefening 2

Hoe herkennen jullie ‘laaggeletterden’ ?

Zie getuigenissenboekje‘Niemand mocht het weten’12 portretten

Teksten cursisten

Kopie van een tekst van een cursist uit een

lees- en schrijfgroep, middenniveau

Inhoudelijk: schaamte, truucjes gebruiken,

gevoel er niet bij te horen, weinig

zelfvertrouwen, telkens nieuwe confrontaties

Kan schrijven, maar „typische fouten‟: veel

doorhalingen, „voordeel van de twijfel‟ (d én t

over elkaar schrijven), woorden verkeerd

splitsen of aaneenschrijven, …

Verschuiving van de normen

‘geletterd zijn’ =

tot eind 19e eeuw: hardop lezen

begin jaren ’20: begrijpend lezen

vanaf jaren ‘70: functioneel lezen(je plan kunnen trekken)

vandaag: informatie kunnen verwerven en verwerken

ook: digitale geletterdheid

Geletterdheid = ?

de competentie om informatie te verwerven, te verwerken en gericht te gebruiken. Dit betekent met taal, cijfers en grafische gegevens kunnen omgaan en gebruik kunnen maken van ICT.

Geletterd zijn is belangrijk om zelfstandig te functioneren en participeren in de samenleving en zich persoonlijk te kunnen ontwikkelen.

het gaat om een brede waaier van vaardigheden waarmee je als volwassene geconfronteerd wordt in verschillende rollen en omgevingen (als burger, werknemer, ouder, lid van een vereniging …)

Concreet

Lezen van een krant, folders, ….

Invullen van formulieren

Begrijpen van bijsluiters

Voorlezen voor de (klein)kinderen

Controleren van een rekening

Lezen van instructies op het werk

Gebruik van een gsm

Gebruik maken van een pc en internet

…………………..

Hoe scoren Vlaamse volwassenen?

Niveau 5ASO 31%

TSO – BSO 5%

Niveau 4

Niveau 3Dit niveau is nodig om adequaat te functioneren in onze

maatschappij

Niveau 2Onvoldoende

Latent probleem van laaggeletterdheid

risico‟s als de eisen thuis, op het werk of in de samenleving

veranderen 25,1% (= 1/4) (jongeren = 1/3)

Niveau 1Ruim onvoldoende

Manifest probleem van laaggeletterdheid

grote problemen bij het omgaan met alledaagse teksten

16,8% BSO 33%

Voorbeeld van enkele settings : ziekenhuisBij het binnenkomen van een ziekenhuis zie je dit:

Kan ik dit vragen in de Lijnwinkel? Omcirkel het juiste antwoord.

a. Ik wil een boekje met de uren van de tramja / nee

b. Ik wil een ticket naar Zeebrugge.ja / nee

c. Ik wil de trein nemen naar Brussel. Kan ik hier een ticket kopen?ja / nee

d. Ik moet naar het vlieg-veld. Ik wil vragen welke bus ik moet nemen.ja / nee

e. Hier kan ik mijn nieuwe identiteitskaart afhalen.ja / nee

Openbaar vervoer

in de carwash

JUIST FOUT

1. De antenne moet rechtop staan.

2. Je autospiegel is stuk. De carwash zal hem betalen.

3. Ik wil op reis. Ik zet een rek op het dak van mijn auto voor de koffers.Zo mag ik nog in de carwash.

4. Vensters moeten dicht zijn.

Andere settings: verkeer, ontspanning & vrije tijd

En via de school ?

Brieven

Invulstrookjes

Enquêtes

Formulieren

Brochures

Facturen

…….

Oorzaken van laaggeletterdheid

Thuismilieu & sociale omgeving (kinderen met een taalarme omgeving, kunnen taalachterstand oplopen)

Individuele stoornissen- lichamelijke of cognitieve beperkingen- leerstoornissen (bv. dyslexie) - ontwikkeling- of gedragstoornissen- ziekte (bv. epilepsie)

Negatieve schoolervaringen

Vermijden om te lezen en te schrijven

Zie ook „getuigenissenboekje‟

Herkennen van laaggeletterdheid

Laaggeletterden verbergen dit en gebruiken allerlei truucjes om dit niet te moeten toegeven: ‘overlevingsstrategieën’

zie laatste pagina’s ‘getuigenissenboekje’

Onze manier van werken

cursistgericht: sluit aan op leervragen van cursisten, volgens hun tempo en leerstijl

functioneel: de cursisten leren er dingen die ze in het dagelijkse leven kunnen gebruiken

gratis: alle cursussen zijn gratis

in kleine groepjes

in een niet-schoolse, volwassen sfeer: er wordt gewerkt met volwassen situaties en materialen

de focus ligt op de gave gebieden: wat de cursist wél al bereikte en niet op hun falen

Vereenvoudigen teksten en brochures

Wablieft

Klare taalcheques (Roeselare)

Studiedag „Toegankelijkheid van taal‟

(Provincie West-Vlaanderen): di 23/11/2010

Meer info?

Zie nationale website (van de sector BE):www.basiseducatie.be

Of zie het promotiefilmpje dat met middelen van de Provincie West-Vlaanderen werd gerealiseerd (voorjaar 2010): www.open-school.be (website van CBE Brugge-Oostende-Westhoek)

Bedankt …

Voor uw aanwezigheid

Voor uw actieve deelname

En hopelijk kunt u wat mensen méé helpen de stap zetten naar ons cursusaanbod …

Annemie De Leyn & Lode Coenaerts