Historische route Normandië

17
HISTORISCHE ROUTE NORMANDIË IN DE VOETSPOREN VAN DE GEALLIEERDEN Aad Spanjaard

description

6 juni 1944, voor velen een datum om nooit te vergeten. Het was D-day, de dag van de geallieerde invasie in Normandië. De dag waarop in bezet Europa de hoop op bevrijding begon te gloren. Dit boek toont u dat er in het Normandische landschap nog veel is wat herinnert aan de invasie en de daarop volgende slag. U volgt dezelfde weg als de geallieerden, vanaf de invasiestranden tot aan Parijs. Voor degenen die willen zien waar en hoe de invasie plaatsvond en wat er daarna gebeurde is deze gids een onmisbaar hulpmiddel.

Transcript of Historische route Normandië

Page 1: Historische route Normandië

HISTORISCHE ROUTE

NORMANDIËIN DE VOETSPOREN

VAN DE GEALLIEERDEN

Aad Spanjaard

NO

RM

AN

DIË

NORMANDIË

HISTORISCHE ROUTE

HIS

TO

RIS

CH

E

RO

UTE6 juni 1944, voor velen een datum om nooit te ver-

geten. Het was D-Day, de dag van de geallieerde in-vasie in Normandië. De dag waarop in bezet Europade hoop op bevrijding begon te gloren. Dit boektoont u dat er in het Normandische landschap nogveel is wat herinnert aan de invasie en de daaropvolgende slag. U volgt dezelfde weg als de geal-lieerden, vanaf de invasiestranden tot aan Parijs.Voor degen die willen zien waar en hoe de invasieplaatsvond en wat er daarna gebeurde is deze gidseen onmisbaar hulpmiddel.

ELMAR

I S B N 978-90-389-1848-8

9 7 8 9 0 3 8 9 1 8 4 8 8

www.uitgeverijelmar.nl

Normandië def. 19-03-2008 14:04 Pagina 1

Page 2: Historische route Normandië

HISTORISCHE ROUTE

NORMANDIË

IN DE VOETSPOREN VAN DE GEALLIEERDEN

Aad Spanjaard

ELMAR

Historische Route Normandië.indd 3 17-03-2008 14:15:41

Page 3: Historische route Normandië

Inhoud

Inleiding 9

Gold, Juno en Sword, de Brits/Canadese landing 13Van Arromanches naar Ouistreham 13Arromanches-les-Bains 13Mulberry 14Le Hamel 21Asnelles 25Mont Fleury 25Creully 28Buron 29Douvres-la-Délivrande 30Graye-sur-Mer/Courseulles-sur-Mer 31Bernières-sur-Mer 36St. Aubin-sur-Mer/Lagrune-sur-Mer 37Luc-sur-Mer 39Lion-sur-Mer 40La Brèche d’Hermanville/Hermanville-sur-Mer 41Colleville-Montgomery 44Ouistreham 44

Britse Luchtlandingen 47Van Bénouville naar Merville en weer terug naar Ranville 47Pegasus 47Pegasus Café 50Ranville 52Hérouvillette 54Troarn 55Merville-Franceville 56Bréville 61

Omaha Beach 63Van Bayeux naar La Cambe 63Bayeux 63Batterie de Longues 66Port-en-Bessin 68St. Laurent-sur-Mer/Colleville-sur-Mer 69Vierville-sur-Mer 72

Historische Route Normandië.indd 5 17-03-2008 14:15:42

Page 4: Historische route Normandië

HISTORISCHE ROUTE NORMANDIË

La Pointe du Hoc 77Grandcamp-Maisy 79Isigny-sur-Mer 80La Cambe 80

Utah Beach, Ste. Mère-Eglise, Cherbourg 83Van La Madeleine naar Cherbourg 83Sainte-Marie-du-Mont 83Utah Beach/La Madeleine 85Roosevelt 88Generaal Leclerc 91Batterie de Crisbecq 91Azeville 93Ste. Mère-Eglise 93La Fière 97Cauquigny 99Amfreville 99Orglandes 100De opmars stopt 101Valognes 101Cherbourg 102

De strijd om Caen 107Van Bayeux via Tilly-sur-Seulles en Villers-Bocage naar Caen 107De slag om Caen 107De strijd gaat door 108Operatie Perch 112Villers-Bocage 114Operatie Epsom 116Caen 118Monumenten In Caen 120

De Amerikaanse doorbraak 123Van St. Côme-du-Mont via St. Lô en Périers naar Carentan 123War of the Hedgerows 125St. Lô 126Rommel gewond 128Bradley 128Operatie Cobra 129

Historische Route Normandië.indd 6 17-03-2008 14:15:42

Page 5: Historische route Normandië

Het laatste Duitse offensief en de omsingeling 133Van Avranches via Falaise naar l’Aigle 133Operatie Lüttich 134De zak van Falaise 135

De bevrijding van Parijs 139Wapenstilstand 139Grand Palais 140Moedige daad 141Amerikaanse steun 141Parijs bevrijd 143Ultimatum 143Wraak 144Overwinningsparade 144

Militaire begraafplaatsen in Normandië 145Amerikaans 145Brits 145Canadees 145Duits 146Frans 146Pools 146

De slag om Normandië in cijfers 147Het aantal slachtoffers per landingsstrand 148

Register 149

Inhoud

Historische Route Normandië.indd 7 17-03-2008 14:15:43

Page 6: Historische route Normandië

9

Inleiding

Vanaf de Duitse inval in Polen in 1939, waardoor Engeland en Frankrijk bij de oorlog werden betrokken, was er sprake van de Tweede Wereldoorlog. Land na land werd opgeslokt door de nazi’s. Bijna geheel Europa en een deel van Afrika kwamen in handen van Hitler en zijn trawanten.

Met veel moeite kon Engeland de Duitse agressie weerstaan. Gesteund door de VS en door troepen uit de Britse dominions, zoals Australië, Zuid-Afrika en Canada, sloegen de Engelsen op diverse fronten heldhaftig terug. In 1942 boekten de geallieerden hun eerste grote succes door de Duitsers definitief uit Noord-Afrika te verjagen. Ook aan het Oostfront, in Rusland, kwam de opmars van de Duitsers tot staan. Langzaam maar zeker keerde het tij. De in het begin van de oorlog oppermachtige Duitsers werden in de verdediging gedrongen. Na eerst Italië, de bondgenoot van Duitsland, uitgeschakeld te hebben, maakten de geallieerden zich op voor de bevrijding van de rest van Europa. In 1943 werd tijdens de Conferentie van Quebec in Canada besloten tot een grootschalige landing op het Europese vasteland. Het plan kreeg de codenaam Overlord. De geallieerden hadden lering getrokken uit het bloedige fiasco bij Dieppe in augustus1942. Meer dan 3000 Canadezen en Britten sneuvelden of werden gevangengenomen bij een poging de door de Duitsers fel verdedigde havenstad Dieppe te veroveren.De conclusie was, dat het heroveren van een bestaande haven op het Europese vasteland was uitgesloten. Havensteden zouden door de Duitsers heftig worden verdedigd en áls de geallieerden er toch in zouden slagen een haven te veroveren, zouden de installaties worden opgeblazen en geen enkel nut meer hebben voor de geallieerden. Het plan voorzag dus in een invasie uit de buurt van iedere haven op het vasteland. In het geheim werden in Engeland plannen gesmeed, troepen verzameld en tal van voorbereidingen getroffen. Dat er een invasie zou komen was duidelijk, voor vriend en vijand. De vraag was: waar en wanneer?

Op 6 juni 1944 ging er een golf van hoop door het, onder het nazi-juk zuchtende Europa: de langverwachte invasie was begonnen. De eerste stap op weg naar de bevrijding was gezet.De landing had plaats op de Normandische kust, verspreid over verschillende stranden. Van Ouistreham in het oosten tot aan La Madeleine in het westen. De Britten en Canadezen gingen aan land tussen

Historische Route Normandië.indd 9 17-03-2008 14:15:44

Page 7: Historische route Normandië

10

➤➤

●●

●●●

● ●

●●

●●

➤ ➤

▲N▲N

EXETERPLYMOUTH

SOUTHAMPTONBOURNEMOUTH

BRIGHTONPORTSMOUTH

LONDEN

LandingsgebiedPARIJS

BELGIË

F R A N K R I J K

E N G E L A N D

➤ ➤

▲N▲N

Frontlijn op 7 juni 1944

Frontlijn op 10 juni 1944

Frontlijn op 12 juni 1944

Frontlijn op 18 juni 1944

Scheiding tussen legers of corpsen

Geïnundeerd gebied

Caen

Bayeux Creuilly

Arromanches

Port-en-Bessin

OMAHA

GOLDJUNO

SWORD

UTA

H

IsignyCarentan

Valognes

Cherbourg

Ste. Mère-Eglise

Chef-du-Pont Ste. Marie

St. Martin

Pointe du Hoc

Lessay

Périers

St. SaveurBarneville

Portbail

Le Haye du Puits

Coutances Caumont

Saint Lô Bérigny

BalleroyTilly

CabourgBény

Bréville

Douvres

Le Hamel

La RivièreCourseulles

St. Aubin

Lion

Radarpost

Ouistreham

Troarn

St. Laurent Colleville

Vierville

Le GrandHameau

Britse 2de LegerAmerikaanse 1ste Leger(Bradley) (Dempsey)

H e t K a n a a l

B a i e d e l a S e i n e

C o t e n t i n

AT L A N T I S C H E O C E A A N

ATLANTISCHEOCEAAN

★ ★★★★★★★★

★ ★★★★★★★★

★ ★★★★

10 km0

Montebourg

17e SSPZ. GR. DIV.

84eLEGERCORPS

101e DIV.AB PARA

82e DIV.AB PARA

101e DIV.AB GLIDERS

BRITSE6e AB

BRITSE I CORPS

BRITSE XXX CORPS

US V CORPS

US VII CORPS

US XIXCORPS

11e SSPZ. CORPS

21ePZ. DIV.12e SS

PZ. DIV.

6eAB DIV.

PZ. LEHR

29e US DIV.

101eAB DIV.

4e USDIV.

9e USDIV.

29e USDIV.

1e USDIV.

7e DIV.

Villers-Bocage Luchtlandingszoneop 6 juni 1944

Historische Route Normandië.indd 10 17-03-2008 14:15:47

Page 8: Historische route Normandië

11

➤➤

●●

●●●

● ●

●●

●●

➤ ➤

▲N▲N

EXETERPLYMOUTH

SOUTHAMPTONBOURNEMOUTH

BRIGHTONPORTSMOUTH

LONDEN

LandingsgebiedPARIJS

BELGIË

F R A N K R I J K

E N G E L A N D

➤ ➤

▲N▲N

Frontlijn op 7 juni 1944

Frontlijn op 10 juni 1944

Frontlijn op 12 juni 1944

Frontlijn op 18 juni 1944

Scheiding tussen legers of corpsen

Geïnundeerd gebied

Caen

Bayeux Creuilly

Arromanches

Port-en-Bessin

OMAHA

GOLDJUNO

SWORD

UTA

H

IsignyCarentan

Valognes

Cherbourg

Ste. Mère-Eglise

Chef-du-Pont Ste. Marie

St. Martin

Pointe du Hoc

Lessay

Périers

St. SaveurBarneville

Portbail

Le Haye du Puits

Coutances Caumont

Saint Lô Bérigny

BalleroyTilly

CabourgBény

Bréville

Douvres

Le Hamel

La RivièreCourseulles

St. Aubin

Lion

Radarpost

Ouistreham

Troarn

St. Laurent Colleville

Vierville

Le GrandHameau

Britse 2de LegerAmerikaanse 1ste Leger(Bradley) (Dempsey)

H e t K a n a a l

B a i e d e l a S e i n e

C o t e n t i n

AT L A N T I S C H E O C E A A N

ATLANTISCHEOCEAAN

★ ★★★★★★★★

★ ★★★★★★★★

★ ★★★★

10 km0

Montebourg

17e SSPZ. GR. DIV.

84eLEGERCORPS

101e DIV.AB PARA

82e DIV.AB PARA

101e DIV.AB GLIDERS

BRITSE6e AB

BRITSE I CORPS

BRITSE XXX CORPS

US V CORPS

US VII CORPS

US XIXCORPS

11e SSPZ. CORPS

21ePZ. DIV.12e SS

PZ. DIV.

6eAB DIV.

PZ. LEHR

29e US DIV.

101eAB DIV.

4e USDIV.

9e USDIV.

29e USDIV.

1e USDIV.

7e DIV.

Villers-Bocage Luchtlandingszoneop 6 juni 1944

Historische Route Normandië.indd 11 17-03-2008 14:15:47

Page 9: Historische route Normandië

12

Ouistreham en Arromanches-les-Bains. De Amerikanen landden tussen Coleville-sur-Mer en Vierville-sur-Mer en bij La Madeleine. Daarnaast vonden er bij Ste. Mère-Eglise en Bénouville luchtlandingen plaats en deden de US Rangers een aanval op Pointe du Hoc.Behalve op Utah Beach, bij La Madelaine, was de Duitse tegenstand sterker dan verwacht. In alle landingszones leidde dit tot vertragingen en op Omaha Beach zelfs tot dramatische gebeurtenissen, die consequenties hadden voor het verdere verloop van de geallieerde opmars. We weten nu dat de landing een succes is geworden, maar de problemen waren groot en de prijs in mensenlevens was hoog.De opmars landinwaarts was zwaar. De Britten en Canadezen konden slechts met grote moeite de stad Caen innemen. De Amerikanen moesten een zware strijd leveren voor St. Lô en ook de verovering van Montebourg en Cherbourg lukte pas nadat er hevig slag was geleverd. De slag om Normandië werd een lange, hevige strijd waarbij tienduizenden doden en gewonden vielen. Pas op 22 augustus 1944 kon worden gezegd: ‘De slag om Normandië is gewonnen.’

Nadat Normandië veroverd was, verliep de geallieerde opmars over het algemeen voorspoedig. Parijs werd bevrijd en de Amerikaanse troepen snelden naar de Duitse westgrens. Britse troepen veroverden Brussel en Antwerpen en in september 1944 werden ook de zuidelijke provincies van Nederland bevrijd. De overwinning leek dichtbij. Daarna stokte de geallieerde machine echter. De gewaagde luchtlanding bij Arnhem – operatie Market Garden – mislukte en het front stabiliseerde zich. Dat wil zeggen in het westen. Aan het oostelijk front hadden de Sovjettroepen meer succes. Ze gunden de Duitsers geen rustpauze en dreven ze in hoog tempo terug naar Berlijn.

In december 1944 deden de Duitsers een laatste wanhopige poging de geallieerden te verdrijven. Het Ardennenoffensief leek een Duitse overwinning te worden. Op het laatste moment wisten de Amerikanen het tij te keren en daarmee de laatste stuiptrekking van Hitlers nazi-Duitsland teniet te doen. Met hernieuwd elan trokken de geallieerden Duitsland binnen, de Amerikanen naar het zuiden en de Britten en Canadezen naar het noorden, terwijl de Sovjets in het oosten de Duitse grens overschreden. Nauwelijks vier maanden later was de oorlog van wereldschaal teruggebracht tot een gevecht in de straten van Berlijn. Hitler pleegde zelfmoord en de Sovjets hesen hun vlag op het Rijksdaggebouw. Nazi-Duitsland was definitief verslagen. 336 Dagen na D-Day.

HISTORISCHE ROUTE NORMANDIË

Historische Route Normandië.indd 12 17-03-2008 14:15:48

Page 10: Historische route Normandië

13

Gold, Juno en Sword, de Brits/Canadese landing

VAN ARROMANCHES NAAR OUISTREHAM

Gold, Juno en Sword zijn de codenamen van de stranden waarlangs deze route je voert.

ARROMANCHES-LES-BAINS

Alhoewel Arromanches niet in een landingszone lag, is het stadje voor het verloop van de invasie en vooral ook voor de daaropvolgende slag om Normandië, van groot belang geweest. Onkundig van het moment waarop een invasie zou plaatsvinden, waren de Duitsers in Arromanches er klaar voor een aanvaller uit zee te weerstaan. Aan de kust gelegen huizen waren opgeblazen om plaats te maken voor bunkers. Op het strand lagen anti-tankversperringen en in zee, dicht bij de laagwaterlijn, waren mijnen geplaatst. Toen het echter zover was, kwam de aanvaller niet vanuit zee maar over land. Rond 21.00 uur van 6 juni 1944 werd het stadje ingenomen door de, van-uit St-Côme-de-Fresne oprukkende troepen van het 1e bataljon Royal Hampshires, die in de loop van de ochtend waren geland op Gold. Vlak voordat ze Arromanches binnentrokken, voerden enkele voor de kust liggende slagschepen een goed gecoördineerd bombardement uit op de Duitse stellingen. De Britse troepen maakten dankbaar gebruik van de bij de Duitsers ontstane verwarring en namen het stadje snel in. Ondanks het bombardement en de lichte gevechten waarmee de inname van Arromanches gepaard ging, was er in de stad nauwelijks schade aangericht. Dit was vooral te danken aan de grote nauwkeurigheid waarmee de slagschepen de beschieting hadden uitgevoerd. Hun granaten troffen wél de Duitse stellingen, maar niet de bebouwing die daar nauwelijks honderd meter achter lag. De geallieerde marine heeft in die eerste dagen van de invasie een grote reputatie opgebouwd als het gaat om precisiebombardementen. Ook op enkele andere plaatsen waren het juist de beschietingen uit zee die precaire situaties tot een oplossing brachten.

Historische Route Normandië.indd 13 17-03-2008 14:15:49

Page 11: Historische route Normandië

14

HISTORISCHE ROUTE NORMANDIË

▲N▲N

Caen

Bayeux

OuistrehamCabourg

Ranville

Arromanches--les-Bains

G O L DJ U N O

S W O R DHOW ITEM JIG KING

LOVE MIKE NAN

OBOE PETER QUEEN ROGER

0 10 km5

S e i n e b a a i

Crêpon

Longues-sur-Mer

Bény-sur-Mer

Saint-Aubin--sur-Mer

Le HamelLa Rivière

Sommervieu

Carpiquet

vliegveld

Bénouville

Merville

SannervilleDémouville

Touttréville

Douvres-la-Délivrande

Colleville--sur-Orne

Orn

e Dives

Cae

n C

anal

Britse 2de Leger(Dempsey)

Lion-sur-Mer

Luc-sur-Mer

Saint-Aubin--sur-Mer

Creuilly

Périers--sur-Den

Bretteville

Fontaine--Henry

Port-en-Bessin

Bréville

Frontlijn 6 juni / 24.00 uur

Frontlijn 7 juni

Spoorweg

6 juni / 24.00 uur

7 juni

7 juni

7 juni

6 juni / 24.00 uur

MULBERRY

Als u in Arromanches aan de kust staat ziet u waardoor deze naam is blijven voortleven in de geschiedenis van de invasie. In zee liggen de resten van wat eens een kunstmatige haven was. Het idee van zo’n

Historische Route Normandië.indd 14 17-03-2008 14:15:50

Page 12: Historische route Normandië

15

▲N▲N

Caen

Bayeux

OuistrehamCabourg

Ranville

Arromanches--les-Bains

G O L DJ U N O

S W O R DHOW ITEM JIG KING

LOVE MIKE NAN

OBOE PETER QUEEN ROGER

0 10 km5

S e i n e b a a i

Crêpon

Longues-sur-Mer

Bény-sur-Mer

Saint-Aubin--sur-Mer

Le HamelLa Rivière

Sommervieu

Carpiquet

vliegveld

Bénouville

Merville

SannervilleDémouville

Touttréville

Douvres-la-Délivrande

Colleville--sur-Orne

Orn

e Dives

Cae

n C

anal

Britse 2de Leger(Dempsey)

Lion-sur-Mer

Luc-sur-Mer

Saint-Aubin--sur-Mer

Creuilly

Périers--sur-Den

Bretteville

Fontaine--Henry

Port-en-Bessin

Bréville

Frontlijn 6 juni / 24.00 uur

Frontlijn 7 juni

Spoorweg

6 juni / 24.00 uur

7 juni

7 juni

7 juni

6 juni / 24.00 uur

kunstmatige haven was afkomstig van Winston Churchill, die samen met vice-admiraal Lord Mountbatten het idee verder ontwikkelde. Het plan kreeg de codenaam Mulberry en commodore Hughes-Hallett kreeg

GOLD, JUNO EN SWORD, DE BRITS/CANADESE LANDING

Historische Route Normandië.indd 15 17-03-2008 14:15:51

Page 13: Historische route Normandië

16

de opdracht het plan uit te werken. Nadat, op schaal, talloze varianten waren uitgeprobeerd, kwam Hughes-Hallett met een uit twee delen bestaand plan. De eerste fase was het op een paar kilometer voor de kust tot zinken brengen van oude schepen, de zogenoemde blockships. Het doel hiervan was tweeledig: enerzijds zouden de tot zinken gebrachte schepen dienst doen als golfbrekers, maar ook zouden ze de sterke stroming doen afbuigen. Dit alles was niet meer dan een voorbereiding op de uitvoering van het eigenlijke plan: een groot aantal caissons van 70 meter lengte, 15 meter breed en 20 meter hoog, aaneensluitend laten afzinken, zodanig dat er een havengebied met rustig water ontstond. Zo in één enkele zin geformuleerd, lijkt het een simpel plan. Maar in werkelijkheid was het een uiterst gecompliceerde operatie. In korte tijd dienden er 146 caissons te worden gemaakt, wat niet alleen veel bouwmaterialen vergde, maar ook schaarse arbeidskracht. Ook het over zee slepen van de logge caissons was niet eenvoudig. Het moeilijkste zou echter zijn: het nauwkeurig op de juiste plaats laten afzinken van de caissons. Op 6 juni, rond het middaguur, kreeg de armada van caissons het groene licht om te vertrekken vanaf de Engelse kust. Twee dagen later

HISTORISCHE ROUTE NORMANDIË

GooseberriesDe kunstmatige havens werden Mulberries of Mulberry-havens genoemd. De buitenste ring kunstmatige golfbrekers bestond uit Phoenix caissons en oude schepen, die, volgeladen met zandzakken, tot zinken werden gebracht. Deze oude schepen werden Gooseberries of blockships genoemd. Deze tot zinken gedoemde schepen voeren allemaal op eigen kracht naar hun laatste bestemming. De enige uitzondering hierop vormde het oude Franse slagschip Courbet, dat geen voortstuwingsinstallatie meer bezat en grotendeels met beton was gevuld. Het werd, net als de caissons, op zijn plaats gesleept. Bij de aanleg van de Mulberry-haven bij Arromanches werden 17 blockships afgezonken. Voor de kust bij Arromanches liggen nu nog 20 Phoenix caissons en 10 drijvende platforms.

CaissonsCaissons zijn grote, rechthoekige blokken van beton. Omdat ze hol zijn, blijven ze drijven. Ze werden de middag van D-Day vanuit Engeland naar hun bestemming voor de Normandische kust gesleept, waar ze twee dagen later aankwamen. Aangekomen op de plaats van bestemming werd er water in gepompt, waardoor ze zonken. Deze caissons, Phoenixes genaamd, moesten de golven buiten de haven opvangen, waardoor er binnenin het havengebied

Mulberry-haven bij Arromanches

Historische Route Normandië.indd 16 17-03-2008 14:15:52

Page 14: Historische route Normandië

17

kwam de vloot ongeschonden aan bij Arromanches. De bedoeling was de haven na veertien dagen bedrijfsklaar te hebben. Maar al op 18 juni waren er 114 caissons geplaatst, voldoende om de haven in gebruik te nemen.Het bestaan van Port Winston, zoals de haven al gauw door de soldaten werd genoemd, is van groot, mogelijk zelfs van doorslaggevend belang geweest voor de uiteindelijke geallieerde overwinning. Door het verloren gaan van de tweede Mulberry-haven bij Omaha Beach die door de storm van 19 juni werd verwoest, en het veel later in handen krijgen van de

GOLD, JUNO EN SWORD, DE BRITS/CANADESE LANDING

rustig water was. De schepen konden aanleggen aan grote met het tij op en neer bewegende platforms, waaraan drijvende pieren bevestigd waren, die tot op het strand liepen. Transport- en kleinere vrachtschepen konden bij de uiteinden van de pieren hun lading direct in vrachtwagens lossen, terwijl Libertyschepen en andere grote vaartuigen hun lading in sloepen losten. De Mulberry-haven bij Arromanches heeft dienstgedaan tot 19 november 1944.

StormIn de vroege ochtend van 19 juni 1944 stak er opeens een zware storm op. Port Winston – Mulberry ‘B’ – doorstond de storm goed. Dit in tegenstelling tot Mulberry ‘A’, de kleinere Amerikaanse Mulberry-haven bij Omaha. Deze werd volledig verwoest. Wel gingen enkele voor anker liggende schepen in Port Winston in de storm ten onder. Eén van de op drift geraakte schepen zorgde voor enkele angstige uren. Het was een kleine kustvaarder, met de codenaam 269, die stuurloos heen en weer geslingerd werd door de hoge golven. Als door een mirakel raakte het geen ander schip. Dat was maar goed ook, want 269 was geladen met 3000 ton munitie. Na uren worstelen lukte het de sleepboten ook dit schip weer vast te leggen.

Mulberry-haven bij ArromanchesOntscheping van materiaal aan de Mulberry-haven bij Omaha Beach

Gedeelte van de drijvende loskade op het strand van Arromanches

Historische Route Normandië.indd 17 17-03-2008 14:15:54

Page 15: Historische route Normandië

18

HISTORISCHE ROUTE NORMANDIË

➤ ▲N▲N

500 m

Arromanches

GOLD BEACH

0

drijvendeloskade

telescopisch beweegbaar brugdeel

telescopisch beweegbaar brugdeel

beweegbare brugdelen drijvende betonnen pontons ("Beetle")

Vloed

Eb

1

2

3

4

5

6

8

10

1

1

1

1

7

9

3

3

3

2

10

10

1. ‘Phoenix’ Caissons

2. Blockships

(‘Gooseberry’)

3. Drijvende pieren

4. Drijvende loskade

5. Loskade voor LST

6. Loskade voor

kleinere schepen

7. Oostelijke ingang

8. Noordelijke ingang

9. Westelijke ingang

10. Lijn laagtij

Historische Route Normandië.indd 18 17-03-2008 14:15:56

Page 16: Historische route Normandië

19

➤ ▲N▲N

500 m

Arromanches

GOLD BEACH

0

drijvendeloskade

telescopisch beweegbaar brugdeel

telescopisch beweegbaar brugdeel

beweegbare brugdelen drijvende betonnen pontons ("Beetle")

Vloed

Eb

1

2

3

4

5

6

8

10

1

1

1

1

7

9

3

3

3

2

10

10

GOLD, JUNO EN SWORD, DE BRITS/CANADESE LANDING

Historische Route Normandië.indd 19 17-03-2008 14:15:57

Page 17: Historische route Normandië

20

haven van Cherbourg dan gepland, is het meeste van wat de troepen nodig hadden aangevoerd via Port Winston.

In de buurt van het Landingsmuseum (Musée du Débarquement), aan de boulevard, zijn verschillende voertuigen en kanonnen opgesteld. Ook vind je hier in de omgeving diverse monumenten en plaquettes. Bij de Arromanches 360 bioscoop, even buiten de stad, zijn ook nog diverse gedenktekens. Op de klif, waar nu de bioscoop staat, zijn de restanten zichtbaar van enkele bunkers. Dit is alles wat er overgebleven is van één van de grootste Duitse radarstations aan de Franse kust. Vanaf de hoge kliffen heeft u een prachtig zicht op de restanten van de Mulberry-haven bij Arromanches.

HISTORISCHE ROUTE NORMANDIË

Exposition Permanente du DébarquementDirect aan de boulevard van Arromanches ligt het Musée du Débarquement. Het werd op 5 juni 1954 door de toenmalige Franse president René Coty geopend. U kunt er o.a. een groot schaalmodel van de haven bekijken. Interessant is ook de film die de bouw en geschiedenis van Port Winston laat zien. Het beste moment om het museum te bezoeken is aan het einde van de middag in verband met de mogelijke drukte van Engelse schoolkinderen die het museum bezoeken. Dagelijks geopend van 1/02 t/m 30/12.Place du 6 Juin – 14117 Arromanches. www.normandy1944.com

Arromanches 360 CinemaHoewel het eigenlijk geen museum is, is deze bioscoop toch het vermelden waard. De projectie is 360 graden – dat wil zeggen, dat je in het midden staat en de film zich aan alle kanten om je heen ontrolt op negen grote schermen, die in een cirkel om je heen hangen. De 18 minuten durende film – The Price of Liberty – is een mix van originele oorlogsopnamen en opnamen van het huidige slagveld, vaak vanuit een verrassend perspectief. Zo zijn er opnamen vanuit een helicopter boven Omaha Beach, vanaf een DUKW en vanuit de geschutstoren van een Sherman tank, die door de Bocage rijdt. Het geluid is fantastisch en het geheel maakt een geweldige indruk. De bioscoop is zeven dagen per week open vanaf 10.00 uur en de voorstellingen beginnen 10 over ieder heel en half uur. Chemin du Calvaire – BP 9 – 14117 Arromanches.www.arromanches360.com

KortingDe meeste musea, die verband houden met de Slag om Normandië, hebben een speciale kortingsregeling. Als je bij het eerste museum een kaartje hebt gekocht tegen het normale tarief, krijg je op vertoon daarvan bij alle aangesloten musea een korting op de entreeprijs die kan oplopen tot eenderde van de toegangsprijs. De namen van de aangesloten musea staan vermeld op een poster bij de kassa.

Historische Route Normandië.indd 20 17-03-2008 14:15:58