Hier links zie je een overzicht van alle dia’s met hun titels Als je naar de volgende (of een...

Hier links zie je een overzicht van alle dia’s

met hun titels

Als je naar de volgende (of een andere dia) wil

klik je op de titel

Klik nu nogmaals hier!!

Hieronder zie je aantekeningen en

mogelijk uitleg bij de dia’s Verder staan er

regelmatig voorbeelden.

Klik nogmaals hier!!

De knoppen onderin het scherm kun je gebruiken om diverse elementen weer te geven of te verbergen.

Klik nu op de titel van dia 2 om verder te gaan. Klik daarna telkens op dit scherm om verder te gaan

Succes met leren!

KLIK HIER!!!

Les in drie onderdelen

Molecuulformules

Reactievergelijkingen

Zouten

Onderdeel 1: molecuulformules

Inhoud onderdeel 1

• Noodzaak

• Herhaling vorig jaar

• Uitleg moleculen

• Voorbeelden

• Opdrachten maken

Onderdeel 1: Molecuulformules

Noodzaak

• Goede Basis

• Uitgangspunt boek derde klas

• Hst 6 niet helemaal af

Herhaling vorig jaar

• Elementen of atoomsoorten (binas) in het Periodiek Systeem

• Verbinding• Niet-ontleedbare stof• Scheiden• Ontleden• Metalen• fasen


Uitleg moleculen

• Opgebouwd uit atomen

• Verschillende atomen ontleedbaar

• Zelfde atomen niet-ontleedbaar

• Aantal atomen zeer belangrijk

• Index en coëfficiënt


Voorbeelden

1. Vier Water moleculen1. Verbinding waterstof en zuurstof-atomen

2. H,O (l) (kommaformule)

3. H2O (l) (molecuulformule)

4. Twee atomen waterstof en één atoom zuurstof

4 H2O Indexcoëfficient

Geen index


Voorbeelden

2. drie Koolstofdioxide-moleculen1. Verbinding zuurstof en waterstof

2. C,O (g) (kommaformule)

3. CO2 (g) (molecuulformule)

4. Één atoom koolstof en twee atomen zuurstof

3 CO2 Indexcoëfficient


Voorbeelden

3. Een molecuul methaan (hoofdbestanddeel aardgas)

1. Verbinding van koolstof en waterstof

2. C,H(g) (kommaformule)

3. CH4(g) (molecuulformule)

4. Één atoom koolstof en 4 atomen waterstof

CH4 IndexCoëfficient??


Voorbeelden

4. 8 moleculen Difosforpentaoxide1. Verbinding van fosfor en zuurstof

2. P,O(s) (kommaformule)

3. P2O5 (s) (molecuulformule)

4. Twee fosfor-atomen en vijf zuurstof atomen

8 P2O5Index

coëfficient

Moleculen als model

Alcohol

Verbinding van

•Waterstof (witte bolletjes)

•Koolstof (zwarte bolletjes)

•Zuurstof (rode bolletjes)

4 C2H6O (l)


Moleculen als model


Opdrachten maken

• Zie stencil (bladzijde 1)


Klik hier om de opdrachten te downloadenWanneer we de vragen in

de les besproken hebben zijn de antwoorden hier te downloaden.

http://www.aphelder.nl/scheikunde/scheikunde4eklasintro.doc

http://www.aphelder.nl/scheikunde/scheikunde4eklasintro_antwoordendeel1.doc

Van komma naar getal

Onderdeel 2: reactievergelijkingen

Inhoud onderdeel 2

• Nieuwe stoffen maken

• Herhaling vorig jaar

• Uitleg reactievergelijkingen

• stappenplan

• Opdrachten… veel opdrachten



• Chemische reactie is een proces waarbij stoffen verdwijnen en nieuwe stoffen ontstaan.

• Voor de pijl beginsstoffen

• Na de pijl eindstoffen

• Totale massa vóór en ná de reactie gelijk

• Één beginstof is een ontleding

• Fasen tussen haakjes


• Fasen– Vast (s)– Vloeibaar (l)– Gasvormig (g)

• In woorden en symbolen

• Voorbeeld– Water (vloeibaar) zuurstof (gas) + waterstof (gas)– H,O(l) O(g) + H(g)



Stappenplan reactievergelijking

1. Stel het reactieschema in woorden op

2. Maak het reactieschema met formules

3. Maak het reactieschema met formules kloppend

4. Controleer of de reactievergelijking kloppend is.


Uitleg kloppend maken

• Reacties vanaf nu met molecuulformules• Reacties worden kloppend gemaakt

• Aantal atomen voor en na de pijl van één Aantal atomen voor en na de pijl van één atoomsoort gelijkatoomsoort gelijk

• Totaal aantal atomen voor en na de pijl gelijk

• Kloppend maken? Hoe gaat dat?– uitleg– drie voorbeelden


Voorbeeld 1 kloppend maken

___Mg(s) + ___O2 (s) ___MgO(s)

• Aan de molecuulformules mag je niets veranderen

• Aantal atomen van één soort moeten voor en na de pijl gelijk zijn.

22

Getal 1 wordt niet genoteerd



___C2H4 (g) + ___O2(g) ___CO2(g) + ___H2O(g)

Aan de molecuulformules mag je niets veranderenAantal atomen van één soort moeten voor en na de pijl gelijk zijn.

2 23




__FeO(s) + __Al(s) __Fe(s) + __Al2O3(s)

Aan de molecuulformules mag je niets veranderenAantal atomen van één soort moeten voor en na de pijl gelijk zijn.

3 32



Opdrachten

• Gewoon veel oefenen!

• Zie stencil bladzijde 2





Handige rijtjes

-ide omschrijvingchloride Cl Verbinding met

chloor

oxide O Verbinding met zuurstof

sulfide S Verbinding met zwavel

Fluoride F Verbinding met fluor

Bromide Br Verbinding met Broom

jodide I Verbinding met Jood


element MolecuulformuleWaterstof H2

Zuurstof O2

Stikstof N2

Fluor F2

Chloor Cl2Broom Br2

jood I2


onderdeel 3: zouten

Inhoud les 3

• Begrip ‘zouten’

• Voorbeelden

• Reactie’s (demonstratie)

• Reactie’s (Binas)

• Reactie’s (opschrijven)

• Practicum???

• Opdrachten maken

Onderdeel 3: zouten

demonstratie

• Elektrolyse koperchloride oplossing

• Voorraad zouten

• Neerslagreacties met lood

Onderdeel 3: zouten

zouten

• Een zout is een verbinding van een metaal en een (aantal) niet-metalen.

• Bestaan uit ionen (geladen deeltjes)• Hoog smeltpunt• Vaste zouten geleiden geen elektrische stroom• Vloeibare (gesmolten) zouten geleiden wel

elektrische stroom• Opgeloste zouten geleiden wel elektrische

stroom

Onderdeel 3: zouten

Keukenzout

• Bekendste zout• Natriumchloride• Bestaat uit

natriumdeeltjes die we natriumionen noemen en chloordeeltjes die we chloorionen noemen.

• Ionen zijn gerangschikt in een ionrooster

Onderdeel 3: zouten

Positieve Ionen

• Metaal ionen zijn positief geladen

• Notatie van lading bij het symbool

• Lading 1+, 2+ of 3+ (4+)

Na+ K+

Ag+

Fe2+

Cu2+

Ca2+

Al3+

Fe3+

Onderdeel 3: zouten

Negatieve ionen

• Ionen van niet-metalen zijn negatief geladen

• Lading 1- , 2- of 3-

Cl- Br-

I-

O2-

Onderdeel 3: zouten

Bijzondere ionen

• Waterstof (H+)– Zure oplossing– Komt voor in zoutzuur, citrioenzuur, zwavelzuur enz.

• Hydroxide (OH-)– Basische oplossing– Komt voor in natronloog, kaliloog,

calciumhydroxideoplossing

• Aan de orde in hoofdstuk 7 (eerste hoofdstuk)

Onderdeel 3: zouten

Samengestelde ionen

• Ionen die uit verschillende elementen bestaan.

• Worden gezien als één deeltje

• Voorbeelden– Sulfaat (SO4

2-)

– Carbonaat (CO32-)

– Nitraat (NO3-)

Onderdeel 3: zouten

Ionen op een rijPositief negatief

Na+ Natrium-ion Cl- chloride-ion

K+ Kalium-ion Br- Bromide-ion

Ag+ Zilver-ion I- Jodide-ion

Mg2+ Magnesium-ion S2- Sulfide-ion

Al3+ Aluminium-ion O2- Zuurstof-ion

Ca2+ Calcium-ion NO3- Nitriaat-ion

Fe2+ of Fe3+ Ijzer(II)ion of ijzer(III)ion

SO42- Sulfaat-ion

Zn2+ Zink-ion CO32- Carbonaat-ion

Cu2+ Koper-ion OH- Hydroxide-ion

Ba2+ Barium-ion PO43- Fosfaat-ion

Hg+ of Hg2+ Kwik(I)-ion of

kwik(II)-ion

SO32- Sulfiet-ion

Pb2+ Lood-ion

NH4+ Ammonium-ion

H+ Waterstof-ion

Leer deze uit je hoofd!!!

Formule van calciumchloride

• Welke ionen?

• Welke lading?

• Verhouding van ionen?– Totaal neutraal

•Calciumionen

•Chloride-ionen

•Ca2+

•Cl-

•Ca2+Cl-

•CaCl2

Binas tabel

• Overzicht van belangrijkste ionen

• Oplosbaarheid van zouten

Een zout heeft totaal een neutrale ladingOnderdeel 3: zouten

Formules van zouten opstellenZoutformules maken

Voorbeeld:De formule van magnesiumchloride

1 Noteer de naam van het zout. 1 Naam: magnesiumchloride

2 Zet de ionen in symbolen. 2 In symbolen: Mg2+Cl

3 Zet de verhouding van de ionen in het zout eronder. De totale lading moet nul zijn.

3 Verhouding: 1 : 2

4 Noteer de verhoudingsformule. Zet de ionen tussen haakjes.De aantallen in de verhoudingsformule schrijf je rechtsonder.

4 Verhoudingsformule: (Mg2+)1(Cl)2

5 Laat het cijfer 1 weg. Kijk of de haakjes nodig zijn. Deze zijn eventueel alleen nodig bij samengestelde ionen.

5 Vereenvoudigen: Mg2+(Cl)2

Haakje bij Mg2+ kan weg.

6 Schrijf de formule zonder ladingen. 6 Zonder ladingen: MgCl2

Nog een voorbeeldZoutformules maken

Voorbeeld:De formule van aluminiumoxide

1 Noteer de naam van het zout. 1 Naam: aluminiumoxide

2 Zet de ionen in symbolen. 2 In symbolen: Al3+O2-

3 Zet de verhouding van de ionen in het zout eronder. De totale lading moet nul zijn.

3 Verhouding: 2 : 3

4 Noteer de verhoudingsformule. Zet de ionen tussen haakjes.De aantallen in de verhoudingsformule schrijf je rechtsonder.

4 Verhoudingsformule: (Al3+)2(O2-)3

5 Laat het cijfer 1 weg. Kijk of de haakjes nodig zijn. Deze zijn eventueel alleen nodig bij samengestelde ionen

5 Vereenvoudigen: Al3+2O2-

3

Haakjes kunnen weg.

6 Schrijf de formule zonder ladingen. 6 Zonder ladingen: Al2O3

Opdrachten

• Leren door te doen

• Zie stencil bladzijde 3




http://www.aphelder.nl/scheikunde/scheikunde4eklasintro.doc



onderdeel 4 vragen stellen en gemengde opdrachten

Opdrachten

• Leren door te doen

• Zie stencil





Hier links zie je een overzicht van alle dia’s met hun titels Als je naar de volgende (of een...

Documents

Transcript of Hier links zie je een overzicht van alle dia’s met hun titels Als je naar de volgende (of een...