HETSTEEN der wijzen, een actief vragenhuis voor jonge ......uitgevoerd worden zodat het gebouw...

HETSTEEN der wijzen,

een actief vragenhuis voor jonge dromers, denkers en doeners

Thuis in de Stad-prijs 2012

Thuis in de Stad-prijs 2012 - Pagina 2 van 14


Thuis in de Stad-prijs 2012

Inschrijvingsformulier

Digitaal opsturen naar [email protected] U krijgt een ontvangstmelding

Waarvoor dient dit formulier?

Met dit formulier dingt u mee naar de Thuis in de Stad-prijs2012, U kunt per stad één, twee of drie projecten indienen. Gebruik voor ieder ingediend stadsproject een nieuw formulier.

Aan wie bezorgt u dit formulier?

Verstuur dit formulier voor 10september 2012 om 17.00 uur online naar [email protected]

Waar vindt u meer informatie?

U vindt meer informatie oponze website thuisindestad.be.

Gegevens van de stad die het project indient

1 Vul hieronder de naam in van de stad die het project indient en het bankrekeningnummer

Stad Antwerpen

Gegevens van de contactpersoon van het project

2 Vul hieronder de gegevens in van de contactpersoon van het project.

voornaam en achternaam Maarten Caestecker

functie Bestuurscoördinator Jeugd

straat en nummer Francis Wellesplein 1

postnummer en gemeente 2018 Antwerpen

telefoon 03/338.75.35

faxnummer

e-mailadres [email protected]

Gegevens van het project

3 Vul hieronder de gegevens in van het project.

naam HETSTEEN der wijzen, een actief vragenhuis in Antwerpen voor jonge dromers, denkers en doeners

startdatum dag 0 1 maand 0 1 jaar 2 0 1 2

einddatum dag 3 1 maand 1 2 jaar 2 0 1 3

naam van de partners Stad Antwerpen

HETPALEIS

naam van de coördinator Barbara Wyckmans

budget 260.000 Euro


4 Geef hieronder een korte beschrijving van het project.

De stad Antwerpen heeft er uitdrukkelijk voor gekozen om Het Steen (voormalig scheepvaartmuseum en oudste

gebouw van Antwerpen) te herbestemmen tot een plek die voornamelijk gericht is op de leefwereld van kinderen van 6

tot 12 jaar, met respect voor het cultuurhistorische erfgoed.

Naast het bestaande vrijetijdsaanbod in Antwerpen biedt Het Steen een meerwaarde vanuit een totaalconcept met een

eigen sfeer en een duidelijk herkenbare stijl. De stad wil een ‘belevenis’ aanbieden, waarbij kinderen op een

thematische, fantasievolle manier kunnen kennismaken met het verleden van Het Steen en ruimer met het erfgoed van

de stad Antwerpen.

Vanaf 2012 beheert HETPALEIS, theaterhuis voor kinderen, jongeren en kunstenaars in het hart van Antwerpen, Het

Steen in opdracht van de stad en creëert er HETSTEEN der wijzen, een actief vragenhuis voor jonge dromers, denkers

en doeners. Vanaf dan wordt gekozen voor de benaming HETSTEEN, in 1 woord en kapitalen in navolging van de

benaming HETPALEIS. Voor het pilootproject in 2012 en 2013 wordt gewerkt rond water. Immers zonder water was er

geen Steen geweest en ook geen Antwerpen. Vanuit die ruime erfgoedgedachte worden verschillende doelgroepen

betrokken bij HETSTEEN. Kinderen tussen 6 en 12 jaar vormen de centrale doelgroep waarrond de activiteiten worden

uitgebouwd. Daarnaast is er ook aandacht voor Antwerpenaren en toeristen.

In de documentaire Het raadsel van HETSTEEN gaan tien jonge reporters op pad en stellen vragen over de geschiedenis

van Het Steen aan stadsarcheologen, conservatoren, stadsgidsen …

Kinderen in schoolverband nemen deel aan De Waterconferentie. Erfgoed, filosofie, wetenschap of kunst zijn het

vertrekpunt om een hele dag rond het thema water te werken. Tijdens de schoolvakanties kunnen kinderen tijdens een

vakantiekamp deelnemen aan De Grote Waterconferentie. Gedurende een week wordt er onderzocht, geëxperimenteerd

en gewerkt aan een animatiefilm die op het einde van de week wordt getoond aan familie en vrienden.

Op woensdagnamiddag kunnen kinderen vanaf 6 jaar terecht in de Waterateliers,waar onder begeleiding van

ateliergidsen wordt gezocht naar de kleur van water, het ontstaan van een golf, de perfecte wolk ...

Tijdens het weekend wordt de publieksgroep uitgebreid met ouders, grootouders, vrienden … die in de Open ateliers

samen met de jonge avonturiers het onderzoek verderzetten.

Tijdens Waterwoensdagavondenvinden in HETSTEEN voorstellingen, voordrachten, gespreksavonden, documentaires

… plaats die direct of indirect met water te maken hebben.

Een centrale ontmoetingsplek in HETSTEEN met horecavoorzieningenvormt een laagdrempelige en gastvrije ruimte op

een historische plek.

Doorheen al deze activiteiten staat het erfgoed van HETSTEEN, van de stad en van de wereld errond centraal.


5. Beschrijf de rol van de stad in de realisatie van het ingediende project?

De komst van het Museum Aan de Stroom had een grote impact op het museumbeleid in Antwerpen. Tal van musea

werden gesloten en een aantal gebouwen kregen een nieuwe invulling. Zo ook Het Steen dat voor de komst van het

MAS het Nationaal Scheepvaartmuseum herbergde. In oktober 2007 besloot het college van burgemeester en schepenen

de collectie te verhuizen naar het MAS. Met deze beslissing kwam het oudste historische gebouw van de stad leeg te

staan en drong de vraag zich op naar een nieuwe herbestemming van Het Steen. In het jeugdbeleidsplan 2008-2010

werd beslist dat bij de herbestemming van Het Steen een kindvriendelijke invulling voorrang zou krijgen.

In het kader van Antwerpen Europese Jongerenhoofdstad 2011 heeft de stad,voorafgaand aan het huidige project, zelf

een aantal projecten ontwikkeld in Het Steen:

In het voorjaar 2011 werden vertelwandelingen georganiseerd, gebaseerd op de fabels en verhalen over Het Steen.

Concreet startte een verhalenvertelster haar wandeling in de gangen van Het Steen en vertelde ze leuke, griezelige en

spannende verhalen rond Het Steen, Lange Wapper, Kludde, Jan zonder Vrees, Brabo en reus Antigoon.Uit haar

bolderkar toverde ze tijdens de wandeling in de buurt allerlei attributen die de verhalen nog levendiger maken. Er

namen 22 scholen deel met 740 leerlingen.

In de zomer 2011 was een groot muzieklabyrint geïnstalleerd in Het Steen. Hierbij konden kinderen een

ontdekkingstocht doorheen Het Steen afleggen en experimenteren, voelen en horen hoe geluiden worden overgebracht,

hoe grote muziekinstallaties klinken … Er was een grote snoezelruimte waar kinderen tot rust konden komen op een

berg kussens. De installaties werden gemaakt door Europees gerenommeerde artiesten. In totaal kwamen er bijna 6000

bezoekers over de vloer, waarvan meer dan 4000 kinderen.

In het najaar 2011 zijn er in Het Steen kortfilms gemaakt door 264 kinderen tussen 8-12 jaar onder begeleiding van

Kidscam. Het vertrekpunt van de films was Het Steen als locatie en de directe omgeving (de Schelde) gelinkt aan een

stadslegende. Van hieruit werden de kinderen opgedeeld in groepen om op basis van een scenario te filmen, het geluid

en de muziek te maken en te monteren. Alle films (12 in totaal) werden vertoond op een kortfilmfestival in het park

Spoor Noord.

Alle bovenstaande activiteiten zijn georganiseerd om de ambitie van de stad te duiden: Het Steen een kindvriendelijke

invulling geven. Het college van burgemeester en schepenen heeft deze ambitie kracht bijgezet door te beslissen op 24

juni 2011 om Het Steen, het oudste gebouw van de stad, zo toegankelijk mogelijk te maken voor bezoekers. Het

historische gedeelte wordt zo leeg mogelijk gehouden om de nadruk op het monument zelf te leggen. Bezoekers kunnen

vanaf het najaar 2012 door de burcht lopen en de geschiedenis van het gebouw leren kennen. Samen met de musea en

de educatieve diensten wordt het concept verder uitgewerkt. Thematisch kan er inhoud opgeladen worden om de

wandeling door het gebouw te versterken. Men kan eveneens via schermen of panelen de link leggen naar het

historische karakter van de naaste omgeving en het ontstaan van de stad. Tevens blijft de mogelijkheid bestaan om een

alternatieve (tijdelijke) invulling te doen die inhoudelijk rechtstreeks gelinkt kan worden aan de burcht (bijvoorbeeld

Het Steen als gevangenis/folterplek). Het informatieve luik zal ondergeschikt blijven aan de beleving van het

monumentale karakter van de burcht. Het zal tevens gelaagd zijn zodat zowel de meerwaardezoeker/specialiseerde

bezoeker als kinderen iets kunnen leren.

In 2011 is er actief gezocht naar een partner om de kindvriendelijke invulling ook vanaf 2012 verder te zetten. Hiervoor

werd in eerste instantie een marktbevraging georganiseerd in de brede socioculturele en private sector waarbij er werd

gepolst naar ideeën voor de invulling en de haalbaarheid om Het Steen al dan niet commercieel uit te baten.

Na deze bevraging werden er individuele gesprekken gevoerd om bij de geïnteresseerden te polsen naar hun ambities en

plannen en of die in overeenstemming te brengen waren met de uitgangspunten van de stad Antwerpen. De stad koos

met veel overtuiging voor HETPALEIS. Om de attractiviteit van Het Steen te verhogen, worden de zalen van het jaren

’50 gedeelte optimaal benut vooreen uitgebalanceerd en kwaliteitsvol kinderprogramma (6-12 jarigen). Als

coördinerende partner werkt HETPALEIS voor de uitvoering van de workshops en projecten samen met verschillende

experten, zoals kunsteducatieve organisaties, de musea, jeugdwerkpartners, enzovoorts. Tijdens de schooltijd wordt een

aanbod uitgewerkt gericht op het basisonderwijs, in de vrije tijd gericht op individuele kinderen, gezinnen en het

verenigingsleven.

Om de heropening de nodige ruchtbaarheid te geven werd er een feestelijk openingsweekend georganiseerd op 19 en 20

mei 2012.

Om het project de nodige groeikansen te geven en het gebouw voor iedereen volledig toegankelijk te maken is een

grondige renovatie noodzakelijk. Daarnaast zijn er door de slijtage van het gebouw instandhoudingwerken nodig van de

buitenschil (dak, ramen, buitenschrijnwerk en ophaalbrug). In 2010 is er door een gespecialiseerd bureau (Praet-

Verlinden) een grondige bouwhistorische studie uitgevoerd over Het Steen. De resultaten van het onderzoek beschrijven

de historiek van het gebouw, wanneer wat er is bijgekomen en welke bouwstijlen er zijn gebruikt, welke functies het

gebouw allemaal heeft gehad… Daarnaast is er een concept uitgedacht over hoe de verbouwingen in Het Steen kunnen

uitgevoerd worden zodat het gebouw volledig in orde kan gebracht worden met de voorschriften rond brandveiligheid


en de toegankelijkheid voor mindervaliden.

De stad zal in de toekomst een ruim investeringsbudget moeten voorzien om deze noodzakelijke werken in Het Steen

uit te voeren. De huidige raming komt op 4,6 miljoen euro. Daarvan is er reeds 800.000 euro voorzien. Daarnaast zal er

voor ongeveer 800.000 aan renovatiepremies worden aangevraagd bij de Vlaamse overheid. De projectopvolging van de

bouwwerken gebeurt door AG Vespa – het vastgoedbedrijf van de Stad Antwerpen.Op dit moment zijn drie

architectenbureaus aan de slag om, op basis van de bouwhistorische studie van 2010, een concept uit te werken dat

aangeeft op welke manier alle noodzakelijke werken moeten uitgevoerd worden.

6 Kruis hieronder de hoofdaspecten aan waarop het project betrekking heeft.

de huisvesting in de stad

de stedelijke ruimte

de mobiliteit in de stad

het leefmilieu in de stad

de plaatselijke economie

de sociale cohesie in de stad

de cultuurbeleving in de stad

het democratisch besturen van de stad

andere, namelijk: kinderen / erfgoed / toerisme

7 Geefkort de karakteristieken weer, indien het project zich uitdrukkelijk richt tot een bepaalde buurt of doelgroep.

1) Het Steen ligt aan de Scheldekaaien in het oude centrum van Antwerpen. Door deze uitzonderlijke mooie ligging

in de ideale buurt voor toeristen, heeft Het Steen als gebouw heel veel aantrek van vele geïnteresseerden. Het

gebouw zelf heeft veel mogelijkheden, maar ook de onmiddellijke omgeving met het Steenplein en de Schelde

maakt het gebouw nog aantrekkelijker. Het gebouw wordt perfect geïntegreerd in de heraanleg van de

Scheldekaaien. Deze heraanleg zal van de Scheldekaaien een enorme trekpleister maken voor voetgangers, fietsers,

toeristen etc.

2) De eerste en prioritaire doelgroep bij de herbestemming van HETSTEENzijn (Antwerpse) kinderen tussen 6 en

12 jaar. Binnen deze doelgroep wordt er bij de workshops gedifferentieerd naar verschillende leeftijdscategorieën:

6-7-jarigen, 8-9-jarigen en 10-12-jarigen. Telkens is er de mogelijkheid om te werken met een groep van 30

kinderen.

Binnen deze groep is bijzondere aandacht voor de minder kapitaalkrachtigen door een speciaal tarief aan te bieden

zodat ook zij kunnen participeren aan de werking.

Zowel in schoolverband als tijdens de vrije tijd worden er activiteiten georganiseerd. Op zaterdag en zondag komen

kinderen in familieverband, met de jeugdbeweging … op bezoek.

3) De tweede doelgroep zijn de toeristen. De toeristische uitstraling van HETSTEEN als oudste gebouw van de stad

moet behouden blijven. Daarbij is toegankelijkheid voor een breed publiek een must. Het oudste gedeelte rond het

historische binnenplein is te bezoeken en in het horecagedeelte in de ontmoetingsruimte kan de sfeer worden

opgesnoven van de centrale ligging aan de Schelde. Bovendien wordt er schriftelijke informatie in verschillende

talen voorzien door Musea en Erfgoed en HETPALEIS.

4) De derde doelgroep zijn de inwoners van de stad. Gezien de lange geschiedenis, de verschillende invullingen

van het gebouw, de vele geschiedkundige restanten (beeldjes, spreuken, wapenschilden, vergeetputten) en de

centrale ligging op de Scheldekaaien, moet HETSTEEN te allen tijde toegankelijk zijn voor alle Antwerpenaren.

Voor deze doelgroep van geïnteresseerden wordt op woensdagavond een speciaal aanbod uitgewerkt. Lezingen,

voorstellingen, documentaires … geven ook aan volwassenen de impact van erfgoed mee.

Ook hier is de centrale ontmoetingsruimte van zeer groot belang. Tijdens evenementen zoals de cultuurmarkt, de

Openmonumentendag … wordt samen met de stadsgidsen rondleidingen georganiseerd om meer bezoekers te

informeren over het historische karakter van HETSTEEN.


8 Wat zijn de beoogde effecten van het project?

Erfgoed wordt geherwaardeerd via creatieve, wetenschappelijke en interactieve erfgoededucatie. Cultureel erfgoed

wordt ingezet om het (jonge) publiek de waarde ervan te laten inzien en tot een historisch besef te komen.

Van de jonge toeschouwers wordt verwacht dat ze gebruik maken van alle zintuigen. Een actieve participatie zorgt

ervoor dat de interesse een langer leven zal leiden. Er wordt aandacht geschonken aan de prikkeling van de zintuigen en

van de fantasie. Prikkeling van de fantasie is geen vlucht uit de werkelijkheid maar wordt het werkinstrument om

realistischer in het dagelijks leven te staan en filosofie kan hier een ruim verschil maken.

Door het concept van een vragenhuis leren kinderen kritisch na te denken en zelf op zoek te gaan naar antwoorden.

In 2012 en 2013 worden vooral vragen gesteld over het thema ‘water’. HETSTEEN wordt als het ware een

kinderuniversiteit rond erfgoed.

Daarnaast wordt zowel de Antwerpenaar, de toerist als de geïnteresseerde betrokkene geïnformeerd door de

tentoonstelling van resultaten, vraagbakens en antwoorden van kinderen tijdens de workshop. Door de laagdrempelige

toegankelijkheid wordt HETSTEEN teruggegeven aan het publiek.

9 In welke mate zijn de beoogde effecten van het project gerealiseerd?

HETSTEEN der wijzen opende zijn deuren met een feestelijk openingsweekend tijdens het weekend van 19 en 20 mei

2012. Ongeveer 2000 bezoekers bezochten HETSTEEN tijdens dit weekend vol feestelijkheden.

De Waterconferentie voor scholen kent een groot succes en het enthousiasme bij de leerkrachten en bij de kinderen is

groot. Zowel de workshops in het voorjaar als in het najaar zijn volgeboekt. Er zullen in 2012 ongeveer 850 kinderen

deelnemen aan de Waterconferentie.

De interesse voor de Waterateliers op woensdagnamiddag kennen een stijgend succes. Deze trend zet zich ook verder

tijdens de Open ateliers wanneer volwassenen de resultaten van de Waterconferentie komen bezichtigen.1700 kinderen

met hun ouders brachten tot nu toe een bezoek aan HETSTEEN tijdens de Open ateliers en de Waterateliers.

De Waterwoensdagavonden brengen een zeer divers publiek binnen in HETSTEEN; zij die enerzijds komen voor de

activiteit of zij die komen voor HETSTEEN. Zij vormen een nieuw publiek dat de ervaring in HETSTEEN koestert.

Een heel nieuwe dynamiek ontstaat tijdens De Grote Waterconferentiewaar kinderen een week verblijven in

HETSTEEN. Gedurende een week thuis horen in een gebouw dat zoveel geschiedenis uitademt, creëert een sfeer en

geeft de inhoudelijke werking extra glans. De reacties zijn positief, de fanclub van HETSTEEN breidt verder uit. 100

kinderen nemen deel aan De Grote Waterconferentie.

De gerealiseerde animatiefilmpjes tonen de eigentijdse denkwijze van kinderen. http://kidscam.be/?cat=28


Het groeiend archief van ‘wereldwaters’ afkomstig uit zowel de Ganges, de Aa als de Schelde toont de diversiteit aan

betrokkenheid van kinderen.

De ontmoetingsplek gekoppeld aan de kindvriendelijke buitenbar tijdens de zomervakantie maakt HETSTEEN

toegankelijk voor Antwerpenaars en toeristen. Zij worden tijdens hun bezoek geprikkeld door de resultaten

geformuleerd door kinderen tijdens de Waterconferentie en de Waterateliers. Kinderen krijgen een prominente plek in

HETSTEEN en HETSTEEN is opnieuw een belangrijke speler in de stad.

Surf naar de volgende link om een making-of van De Grote Waterconferentie te

bekijken:http://www.youtube.com/watch?v=-R5uWV30fCU

10 Op welke manier werden diverse beleidsdomeinen in het project geïntegreerd?

Het initiatief is genomen vanuit het beleidsdomein jeugd, maar er wordt intensief samengewerkt met de dienst musea en

erfgoed, de dienst toerisme, AG Vespa, AG Stadsplanning, de bedrijfseenheid marketing & communicatie en de

bedrijfseenheid stadsontwikkeling. Samen werd er gezocht naar een geschikte partner voor de concrete realisatie van het

project.

Er is unaniem gekozen voor HETPALEIS, een theaterhuis voor kinderen, jongeren en kunstenaars in het hart van

Antwerpen. Voor de inhoudelijke uitwerking van het project werden, onder het toeziend oog van de jeugddienst,

gesprekken gevoerd met het stedelijk onderwijs, de dienst musea en erfgoed en toerisme.

De domeinen:

Erfgoed (stadsontwikkeling):

‘Oud’ wordt gekoppeld aan ‘wijsheid’.

HETSTEEN kan vanuit de gedachte dat elk jaarthema enerzijds erfenis is van het verleden en anderzijds

erfgoed voor de toekomst een prettige ervaringsbibliotheek zijn en worden. Het komt er op aan om al

de verzamelde gegevens op een ludieke en uitnodigende manier te behouden en te presenteren zodat

deze boeiend blijven voor volgende generaties.De samenwerking met valabele en creatieve wetenschappers is hierbij

van belang.Vroeger, nu en later zijn merkbaar aanwezig in de werking en in het gebouw.

Educatie:

De educatieve werking en de projecten in HETSTEEN stoelen op cultuur, de staden erfgoed als de drie belangrijkste

inspiratiepijlers. De bezoeker van HETSTEEN is bij het verlaten van HETSTEEN een‘rijkere erfgoedparticipant’.

Kinderen (jeugdbeleid):

Van de jonge toeschouwers wordt verwacht dat ze gebruik maken van alle zintuigen. Het is niet debedoeling dat ze

overstelpt worden met feiten en gegevens.

Een actieve participatie zorgt ervoor dat de interesse langer kan vastgehouden worden. Er is aandacht

Voor de prikkeling van de zintuigen zodat ‘zien’ ‘kijken’ wordt, ‘horen’ ‘luisteren’,‘voelen’ ‘tasten’, ‘rieken’ ‘ruiken’

en ‘smaken’ ‘proeven’.

De prikkeling van de fantasie is geen vlucht uit dewerkelijkheid. Fantasie wordt het werkinstrument om realistischer in

het dagelijkse leven te staan enfilosofie (als in nadenken over het leven op niveau van kinderen) kan hier een ruim

verschil maken.

Kinderen stellen vragen. Samen met volwassenen worden de antwoorden gezocht.

Het is van belang dat het kind overal als partner en hoofdpersoon aanwezig is. De ooghoogte en dewerkhoogte van een

kind zijn belangrijk, de taal die gebruikt wordt, moet verstaanbaar zijn en ook voorduidingen worden kinderen in beeld

gebracht. Geen kinderachtigheid, wel kindvriendelijkheid staat op de voorgrond.

Deze leeftijdsgroep verdeelt twee actieterreinen:

- kinderen in schoolverband

- kinderen in vrije tijd

Het spreekt voor zich dat ook hier nog een onderscheid kan gemaakt worden omdat een kind ook op

verschillende tijdstippen deel uitmaakt van verschillende groepssituaties: gezin, verjaardagsfeestje,

familiefeest, jeugdvereniging … Maar elke beoogde doelgroep resulteert in andere doelgroepen.

Een kindkomt niet alleen naar HETSTEEN. Met het oog op de doelgroep ‘het kind’ is het van belang om ‘de

begeleider’ van deze doelgroep ook te benaderen: leerkrachten, leerkrachten in opleiding, ouders,

grootouders, jeugdleiders …

School en vakantie nemen een belangrijke plaats in de leefwereld van het kind in.

Toerisme (stadsontwikkeling):

HETSTEEN is een vast item in de toeristische agenda van de stad. De interesse van de nooit aflatende

stroom van toeristen en het aparte opzet van de projecten zorgen ervoor dat de stadsgidsen zeker

de binding met HETSTEEN niet verliezen.

Het historische gedeelte van het gebouw wordt zo leeg mogelijk gehouden worden zodat de bezoekers vanaf september

2012 door deburcht kunnen lopen en de geschiedenis van het gebouw kunnen leren kennen onder begeleiding


vanstadsgidsen.

Onderwijs:

Er wordt intensief samengewerkt met de verschillende onderwijsnetten om tijdens de schoolweken klasgroepen te

kunnen ontvangen. Met het Stedelijk Onderwijs Antwerpen is er ook afgesproken om regelmatig in overleg te gaan om

de kwaliteit en de inhoud van het aanbod nog beter af te stemmen op de verwachtingen van de verschillende scholen.

11 In welke mate is het project innoverend en draagt het bij tot stedelijkheid?

De keuze om een gebouw met zulk een historische betekenis een kindvriendelijke invulling te geven is niet

vanzelfsprekend. Toch heeft de stad Antwerpen er bewust voor gekozen, omdat deze doelgroep de toekomst uitmaakt

voor de stad en ze in aantal steeds zal toenemen. Zowel kinderen in schoolverband als tijdens de vrije tijd zijn te gast.

De zoektocht naar een balans om ook toeristen en Antwerpenaars te betrekken is geslaagd. Iedereen voelt zich welkom

en kan trots zijn op dit symbool van de stad.

De uitwerking van HETSTEEN der wijzen als een vragenhuis voor jonge dromers, denkers en doeners zet kinderen aan

tot kritisch nadenken in plaats van antwoorden klakkeloos over te nemen van anderen.

De benadering van ‘erfgoed’ als niet louter museaal is innoverend en geeft erfgoed een veel ruimer karakter.De

verwevenheid met de dagelijkse realiteit door de keuzevoor het thema ‘water’ heeft een blijvend effect wanneer wordt

gedacht aan erfgoed; zowel in het verleden als in de toekomst speelt water een rol voor het tot stand komen van

erfgoed.Eveneens wordt nagedacht over ‘hedendaags erfgoed’; hoe wordt wat vandaag bestaat erfgoed voor de

toekomst?

De methodiek om het thema te benaderen vanuit drie domeinen (filosofie, kunst en wetenschap) heffen elkaar op naar

een hoger stadium. Dit zorgt voor een uniek, verbredend perspectief.

12 Beschrijf waarom en op welke wijze dit project inspirerend kan zijn voor andere projecten?

De huidige verstedelijking noodzaakt een nieuwe stadsplanning en herdenking van het gebruik van historische

gebouwen. Daarbij is het van groot belang om het historisch karakter van deze gebouwen te bewaren zodat hun

erfgoedwaarde behouden blijft. HETSTEEN heeft een nieuwe functie gekregen zonder afbreuk te doen aan dit karakter.

Erfgoededucatie leert kinderen de kracht van erfgoed en doet hen tegelijk stilstaan bij de mogelijke impact van vandaag

op de toekomst. De organisatie van educatie op zulk een historisch geladen plek geeft het project een extra dimensie.


Voor de jeugddienst verbreedt het samenwerkingsverband met een niet jeugdwerkpartner de horizontenwat

perspectieven schept voor andere mogelijkheden tot samenwerking.

De vereniging van de drie domeinen, kunst, filosofie en wetenschap, is zeldzaam.Zeker als er intensief en permanent

een vertaling wordt gemaakt op het niveau van kinderen.Kinderen worden in dit project aangespoord en geprikkeld om

vanuit hun spontane verwondering na te denken over water (is het thema voor 2012-2013) en welke aspecten hier

allemaal bij komen kijken.

13 Op welke wijze werd de bevolking betrokken bij de voorbereiding en de realisatie van het project?

In 2008 werd een grote bevraging gehouden bij kinderen tussen 6 en 12 jaar. In totaal reageerden 332 kinderen. Ze

konden ofwel een tekening maken ofwel een bevraging invullen. Daarnaast deden ook nog 12 scholen mee met de

bevraging. De top drie van ideeën en verwachtingen waren: attractief spel (kussengevechtkamers, kermis,

overnachtingen in Het Steen,…), fantasiespelen (verkleedkoffers, spokenkasteel, vertellingen, schattenzoektocht,…) en

speelruimte buiten (waterspeeltuin, drakenspeeltuin, Middeleeuws plein,…).

Tijdens Antwerpen Europese Jongerenhoofdstad in 2011 was er deelname van de Antwerpse bevolking aan het project.

Hieruit is er vooral geleerd wat er zou kunnen aanslaan in het gebouw en wat niet.

Als Nationaal Scheepvaartmuseum was de interieurarchitectuur van het gebouw grotendeels onttrokken aan het oog van

de bezoekers. Door de verhuis van dit museum naar het MAS kwam het gebouw leeg te staan. Tijdens Antwerpen

Europese Jongerenhoofdstad 2011 kreeg Het Steen een eerste kindvriendelijke invulling en was het als gebouw ten dele

terug zichtbaar.

In het project HETSTEEN der wijzen is het gebouw terug zichtbaar en toegankelijk voor het grote publiek. De

ontmoetingsruimte en kindvriendelijke buitenbar geven HETSTEEN een publieke functie. De Antwerpse bevolking en

toeristen kunnen elkaar treffen in het oudste gebouw van de stad.

14 Wie waren de betrokken partners en wat was hun rol en aandeel in het project?

Voor de realisatie van HETSTEEN is er voornamelijk een horizontaal partnerschap.

Stad Antwerpen is de initiatiefnemer van het project.

HETPALEIS voert de samenwerkingsopdracht uit (stichting van openbaar nut – publiek).

Stedelijkonderwijs brengt kennis in en ondersteunt de communicatie naar de leerlingen. Met alle schoolnetten wordt

samengewerkt rond de bekendmaking van het aanbod.

De dienst musea en erfgoed levert achtergrondinformatie over Het Steen en zorgt voor correcte inhoudelijke informatie.

De dienst cultuur en toerisme bestendigt de band tussen Het Steen en de stadsgidsen. Geregeld worden rondleidingen

georganiseerd in Het Steen om de volledige historiek van het gebouw te tonen aan het publiek.

Daarnaast zorgen de dienst marketing en communicatie en AG Vespa voor een ondersteunende rol.

Kidscamvzw(Kidscam vzw is een mobiele filmwerkplaats voor kinderen en jongeren en werkt rond animatiefilm.)

werkt mee aan de inhoudelijke uitwerking vanDe (Grote) Waterconferentie.

Mooss vzw(Mooss vzw organiseert actieve kunsteducatie voor kinderen)gaat in het Steen werken met kinderen die lid

zijn van hun “culturele” jeugdbeweging en werkt momenteel mee aan het uitdenken van een digitale route doorheen het

historische gedeelte van het Steen.

Argus (Argus is het milieupunt van KBS en CERA en informeert en inspireert voor een duurzame, milieuvriendelijke

samenleving)staat mee in voor de programmering en financiële ondersteuning van de Waterwoensdagavonden.

Daarnaast wordt HETSTEEN ondersteund door Waterlink, ABC, Ecover, Kringloopwinkel en Aqua-fin, De Dagen,

Unicef, Creazi, Een andere wereld films …

15 Hoe werd het project bekendgemaakt?

De tijdelijke projecten in 2011 (muzieklabyrint, vertelwandelingen, kortfilms maken) werden mee opgenomen in de

grote communicatiecampagne van Antwerpen Europese Jongerenhoofdstad 2011.Er werd een

jongerencommunicatiebureau opgericht, Generatie A. Deze groep van zes jongeren ontwikkelde een eigen en

dynamische communicatiestijl. De activiteiten van HETSTEEN werden bekend gemaakt via website

www.aeyc2011.be, via diverse sociale media zoals Facebook, Netlog en Twitter, via affiches, etc.

De heropening van HETSTEEN in 2012 werd aangekondigd in de media op 22 maart 2012 tijdens een grote

persconferentie.

De opening op 19 en 20 mei 2012 werd aangekondigd in een katern die de week voor de opening als bijlage bij De

Standaard werd verspreid. Er werd een overzichtsflyer verspreid met daarin alle activiteiten. Dankzij de samenwerking

met het Stedelijk onderwijs werd een boekentasfolder bezorgd aan alle kinderen van het stedelijk onderwijs.

Daarnaast werd via de Nieuwe Antwerpenaar, de website van de stad en van HETPALEIS promotie gevoerd voor de

activiteiten.http://www.hetsteenisopen.be/


16

Vermeld hieronder eventuele andere elementen die uw kandidatuur kunnen ondersteunen, bijvoorbeeld een onafhankelijke evaluatie van het project.

Neem zeker een kijkje op www.hetsteenisopen.be en op www.facebook.com/HETSTEEN . Op die manier krijg je een

idee van wat er allemaal gebeurt en kan je reacties lezen van deelnemers. Op www.kidscam.be kan je alle

animatiefilmpjes vinden die er tot nu toe in en over HETSTEEN en het thema water zijn gemaakt.

1. Een mail van Koos Hogeweg, vader van één van de deelnemers in de laatste vakantieweek (27.08 – 31.08)

Van: koos hogeweg [mailto:[email protected]] Verzonden: donderdag 6 september 2012 1:11

Aan: Lina Nasser

Onderwerp: Nele-Daan Hogeweg over HETSTEEN

Hallo Lina,

ik had nog beloofd een paar vragen aan Nele-Daan (8jr) te stellen over haar ervaringen tijdens de

workshopweek in HETSTEEN , vorige week. Hieronder het resultaat.

Allereerst: ze vertelde dat veel van haar vriendinnen jaloers waren geweest op school toen ze had verteld over

wat ze meegemaakt had op HETSTEEN.

Kortom, ze prees zich gelukkig dat zij wel was geweest. Elke dag kwam ze blij en vol verhalen terug. Elke

ochtend had ze weer zin om te gaan. Ik vroeg: vind je het daar leuker dan thuis Nele? Ze antwoordde: 'Zeker en vast. Sorry, maar hier is het soms zo saai. Daar kun je zoveel meer leuke dingen zien en doen.'

Wat is het leukste? 'De wolkencinema! Ik heb nog nooit wolken door een klein kastje gezien. En die andere

cinema, daar kon je dingen uit de geschiedenis bekijken. En de kussens waren net stenen. We speelden dan dat we zussen waren en van steen naar steen door de rivier heen sprongen.'

'Het allerspannendst was echter dat we zelf een filmpje mochten maken. Een animatiefimpje. Het was niet

zeker dat de mensen het fimpje leuk zouden vinden. Maar ze vonden het gelukkig wel leuk. En het was extra spannend door de geluiden die erbij gezet waren. Dat zou ik gerust nog eens willen doen...."

Aldus onze Nele.

vr groeten Koos (de papa)

2. Een mail van Elegastgezinsbeleidingsdienst na een woensdagmiddag in HETSTEEN (22.08)

Van: Katrien Verhoogen [[email protected]]

Verzonden: woensdag 29 augustus 2012 14:07

Aan:MulangaNkolo

CC: Els Van Gerven

Onderwerp: Merci!

Beste Mulanga,

Met dit mailtje willen wij vanuit onze gezinsbegeleidingsdienst –Elegast Bijzondere Jeugdzorg- jullie nog eens bedanken

voor het toffe onthaal en goede organisatie van jullie project in Het Steen.

We beseffen dat we met ons groot aantal gezinnen ‘een bom’ in jullie ruimtes loslieten, maar de reacties van de ouders

en kinderen waren heel positief. Als begeleiders was het geweldig leuk om hen bezig te zien. We zagen hoe iedereen zich

lang kon bezighouden met het knutselen en experimenteren. Dit alles gerealiseerd op zo’n goedkope manier, wat

belangrijk is voor onze gezinnen die het vaak financieel moeilijk hebben. We vinden het nodig dat ouders samen met hun

kinderen creatief en goedkoop bezig kunnen zijn en HetSteen sloot hier perfect bij aan. Sommige ouders planden zelfs

nog eens terug te gaan en/of wilden de slotbarbeque bijwonen.

Heel erg bedankt! Hopelijk wordt jullie project verder gezet en kunnen we volgend jaar nog eens op gezinsuitstap

komen!

Katrien Verhoogen

ElegastGezinsbeleidingsdienst

Bredabaan 276, 2170 Merksem

Tel: 03 645 39 70


3. Enkele reacties via facebook en de website van KIDSCAM


17 Omschrijf hieronder waarvoor u de geldprijs eventueel zult gebruiken.

De geldprijs wordt geherinvesteerd in het project. Op die manier kan het lopende project HETSTEEN der wijzen

inhoudelijk worden versterkt en verdiept om nog meer kinderen uit de kansengroepen te bereiken.

HETSTEEN der wijzen, een actief vragenhuis voor jonge ......uitgevoerd worden zodat het gebouw...

Documents

Transcript of HETSTEEN der wijzen, een actief vragenhuis voor jonge ......uitgevoerd worden zodat het gebouw...