Het Semantisch Webjoost.vennekens@kuleuven.be

Het web is een zootje• Personen

• Overheden

• Bedrijven

Het web is een zootje• Manueel terugvinden?

• Verwerken met automatische tools?

Mooie droom (?)

Query

Realiseren met XML?• Voordelen:

• Gestructureerd

• Zelf geen parsers meer schrijven

• Ecosysteem van tools

• Nadelen:

• Veel flexibiliteit in voorstelling

• Dus veel manueel werk nodig voor integratie

Bijvoorbeeld

In welke staat werd acteur die Sheldon speelt in The Big Bang Theory geboren?

Problemen

• Ongestructureerde data

• Behalve opmaakelementen

• Keyword search

• Elke website bestaat apart

• Behalve links

In welke staat werd de acteur die Sheldon speelt in The Big Bang Theory geboren?

Texas

Bv: trip planner

booking.com Google Maps

UiT in Vlaanderen realtime.be

TripAdvisor resto.be…

Semantisch web

Semantisch web• Uniek kunnen refereren naar ``resources’’

• Echte wereld

• Virtueel

Uniform Resource Id

• Elke URI moet verwijzen naar unieke resource

• Wie heeft recht om bepaalde URI te verzinnen?

• Herbruik URL infrastructuur http://www.cs.kuleuven.be/~joost/resource#Kaley_Cuoco

• Niet nodig (wel handig) dat URI uniek is http://dbpedia.org/resource/Kaley_Cuoco

URI

• http://www.cs.kuleuven.be/~joost/resource#Kaley_Cuoco

• http://dbpedia.org/resource/Kaley_Cuoco

Naamruimte

Naamruimte

Hash

Slash

Lokale naam

Lokale naam

Linked Data• Afspraak:

• bij verzinnen van URI, zet op de corresponderende URL informatie erover

• http://dbpedia.org/resource/Kaley_Cuoco

Semantisch web• Formaat voor info over resources

(dmv URIs)

Semantisch web• Hoe info in XML gieten?

• Gemakkelijk te combineren

RDF• Resource Description Framework

• Vaste structuur van XML

• Verzameling feiten, kunnen samengevoegd worden

FeitFeitFeit

FeitFeitFeit

+ =Feit Feit

FeitFeit

FeitFeit

Feiten• Drietal

• Onderwerp (subject)

• Relatie (predikaat)

• Voorwerp (object)

• Alledrie met URI

http://dbpedia.org/resource/Kaley_Cuoco http://dbpedia.org/property/portrayer http://dbpedia.org/resource/Penny_(The_Big_Bang_Theory)

Kaley speelt de rol van Penny

Prefix

http://dbpedia.org/resource/Kaley_Cuoco http://dbpedia.org/property/portrayer http://dbpedia.org/resource/Penny_(The_Big_Bang_Theory)

dbpedia:Kaley_Cuoco dbprop:portrayer dbpedia:Penny_(The_Big_Bang_Theory)

@prefix dbpedia: http://dbpedia.org/resource/ @prefix dbprop: http://dbpedia.org/property/

Datamodel: grafe

dbpedia:Kaley_Cuoco dbpedia:Penny_(The_Big_Bang_Theory)dbprop:portrayer

dbpedia:Kaley_Cuoco dbprop:portrayer dbpedia:Penny_(The_Big_Bang_Theory)

Drietallen ➭ grafe

dbpedia:Kaley_Cuoco dbprop:portrayer dbpedia:Penny_(The_Big_Bang_Theory)

jve:Joost_Vennekens jve:fan dbpedia:Kaley_Cuoco

dbpedia:Kaley_Cuoco dbpedia:Penny_(The_Big_Bang_Theory)dbprop:portrayer

jve:Joost_Vennekens

jve:fan

Letterlijke waardes• ~ Attribuut

• Alleen maar als voorwerp

• Eigenschap met waarde

dbpedia:Penny_(The_Big_Bang_Theory) dbpprop:nickname "Bestie"

dbpedia:Kaley_Cuoco dbpedia:Penny_(The_Big_Bang_Theory)dbprop:portrayer

dbpprop:nickname

Bestie

• Annotatie met taal

• "industriele ingenieurswetenschappen"@nl

• Annotatie met datatype

• "1985"^^<http://www.w3.org/2001/XMLSchema#integer>

• "01985"^^<http://www.w3.org/2001/XMLSchema#integer>

Letterlijke waardes

Binaire relaties

dbpedia:Kaley_Cuoco dbpedia:Penny_(The_Big_Bang_Theory)dbprop:portrayer

Penny

dbprop:name dbpedia-owl:series

dbpedia:The_Big_Bang_Theory

Acteur Serie

Personage

Speelt

Binaire relaties

dbpedia:Kaley_Cuoco dbprop:portrayer

Penny

dbprop:name dbpedia-owl:series

dbpedia:The_Big_Bang_Theory

Acteur Serie

Personage

Speelt

_:anon

Formaten

• Computer leesbaar: RDF/XML

• Mens leesbaar: N3

• En nog andere ...

@prefix dbpedia: <http://dbpedia.org/resource/>. @prefix rdf: <http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#>. @prefix foaf: <http://xmlns.com/foaf/0.1/>.

dbpedia:Howard_Wolowitz rdf:type foaf:Person. dbpedia:Howard_Wolowitz dbpprop:religion dbpedia:Judaism. dbpedia:Howard_Wolowitz dbpprop:occupation dbpedia:Aerospace_Engineer. dbpedia:Howard_Wolowitz dbpprop:nickname "Froot Loops"@en. dbpedia:Howard_Wolowitz dbpprop:nickname "Wolowizard"@en.

Afkortingen• ; voor verschillende relaties

• , voor verschillende voorwerpen

dbpedia:Howard_Wolowitz rdf:type foaf:Person; dbpprop:religion dbpedia:Judaism; dbpprop:occupation dbpedia:Aerospace_Engineer; dbpprop:nickname "Froot Loops"@en, "Wolowizard"@en.

RDF/XML

<?xml version="1.0" encoding="utf-8" ?> <rdf:RDF xmlns:rdf="http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#"> «drietallen» </rdf:RDF>

<rdf:Description rdf:about="onderwerp"> <relatie rdf:resource="voorwerp" /> </rdf:Description>

Literal

<?xml version="1.0" encoding="utf-8" ?> <rdf:RDF xmlns:rdf="http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#"> «drietallen» </rdf:RDF>

<rdf:Description rdf:about="onderwerp"> <relatie>string</relatie> </rdf:Description>

xml:lang rdf:datatype

<?xml version="1.0" encoding="utf-8" ?>

<rdf:RDF xmlns:rdf="..." xmlns:foaf="..." xmlns:dbpprop="..."> <rdf:Description rdf:about="http://dbpedia.org/resource/Howard_Wolowitz"> <dbpprop:religion rdf:resource="http://dbpedia.org/resource/Judaism" /> </rdf:Description> <rdf:Description rdf:about="http://dbpedia.org/resource/Howard_Wolowitz"> <dbpprop:occupation rdf:resource="http://dbpedia.org/resource/Aerospace_Engineer" /> </rdf:Description> </rdf:RDF>

Zelfde onderwerp<?xml version="1.0" encoding="utf-8" ?>

<rdf:RDF xmlns:rdf="..." xmlns:foaf="..." xmlns:dbpprop="..."> <rdf:Description rdf:about="http://dbpedia.org/resource/Howard_Wolowitz"> <dbpprop:religion rdf:resource="http://dbpedia.org/resource/Judaism" /> </rdf:Description> <rdf:Description rdf:about="http://dbpedia.org/resource/Howard_Wolowitz"> <dbpprop:occupation rdf:resource="http://dbpedia.org/resource/Aerospace_Engineer" /> </rdf:Description> </rdf:RDF>

<rdf:RDF xmlns:rdf="..." xmlns:foaf="..." xmlns:dbpprop="..."> <rdf:Description rdf:about="http://dbpedia.org/resource/Simon_Helberg"> <dbpprop:portrayer> <rdf:Description rdf:about="http://dbpedia.org/resource/Howard_Wolowitz"> <dbpprop:occupation rdf:resource="http://dbpedia.org/resource/Aerospace_Engineer" /> ... </rdf:Description> </dbpprop:portrayer> </rdf:Description> </rdf:RDF>

Simon_Helberg Howard_Wolowitzdbprop:portrayer

Aerospace_Engineerdbprop:occupation

<rdf:RDF xmlns:rdf="..." xmlns:foaf="..." xmlns:dbpprop="..."> <rdf:Description rdf:about="http://dbpedia.org/resource/Simon_Helberg"> <dbpprop:portrayer> <rdf:Description rdf:about="http://dbpedia.org/resource/Howard_Wolowitz"> <dbpprop:occupation rdf:resource="http://dbpedia.org/resource/Aerospace_Engineer" /> ... </rdf:Description> </dbpprop:portrayer> </rdf:Description> </rdf:RDF>

Simon_Helberg Howard_Wolowitzdbprop:portrayer

Aerospace_Engineerdbprop:occupation

Gestreepte notation

<rdf:RDF xmlns:rdf="..." xmlns:foaf="..." xmlns:dbpprop="..."> <rdf:Description rdf:about="http://dbpedia.org/resource/Simon_Helberg"> <dbpprop:portrayer> <rdf:Description> <dbpprop:occupation rdf:resource="http://dbpedia.org/resource/Aerospace_Engineer" /> ... </rdf:Description> </dbpprop:portrayer> </rdf:Description> </rdf:RDF>

Simon_Helberg _:anondbprop:portrayer Aerospace_Engineedbprop:occupation

Anonieme knoop (zonder naam)

<rdf:RDF xmlns:rdf="..." xmlns:foaf="..." xmlns:dbpprop="..."> <rdf:Description rdf:about="http://dbpedia.org/resource/Simon_Helberg"> <dbpprop:portrayer> <rdf:Description rdf:nodeID=”anon”> <dbpprop:occupation rdf:resource="http://dbpedia.org/resource/Aerospace_Engineer" /> ... </rdf:Description> </dbpprop:portrayer> </rdf:Description> </rdf:RDF>

Simon_Helberg _:anondbprop:portrayer Aerospace_Engineedbprop:occupation

Anonieme knoop (met lokale naam)

Serialiserenrelatie1 relatie2 relatie3

relatie4

<Description> <relatie2> <Description> <relatie4> <Description> <relatie1> <Description /> </relatie1> </Description> </relatie4> </Description> <relatie2> </Description>

<Description> <relatie3> <Description /> </relatie3> </Description>

Pad2

Pad1

Waar komt data vandaan?

4.58 million things

1,445,000 persons, 735,000 places, 411,000 creative works, …

English

Waar komt data vandaan?• Linked data: toegankelijk via URI

• http://dbpedia.org/fct/

• Browsing: http://en.lodlive.it/

• Facts

• text/html

• text/n3

• application/rdf+xml

Library of Congress

http://id.loc.gov/authorities/subjects.html

LOD Laundromat

http://lodlaundromat.org/visualizations/

• Gebruik: http://lotus.lodlaundromat.org & frank

RDFa

• In plaats van aparte RDF servers

• Integreren met HTML

• RDF in attributes

• Webbrowser negeert onbekende attributen

• (Alternatieven: Microdata, …)

<body> <h1>Welkom</h1> <p> Op de homepage van Joost Vennekens is informatie te vinden over volgende vakken:</p> <ul> <li> <a href="#XML">XML</a></li> <li> <a href="#KIS">Kennis- en informatiestructuren</a> </li> <li> <a href="#WT">Webtechnologie</a> </li> <li> <a href="#OO1">Objectgericht Programmeren 1</a></li> <li> <a href="#OO">Objectgericht Programmeren 2</a></li> <li> <a href="#PP">Parallel Programmeren</a></li> </ul> … </body>

Voorbeeld

Voorbeeld + RDF<body about=“http://www.kuleuven.be/wieiswie/nl/person/00041285”> <h1>Welkom</h1> <p> Op de homepage van <span property=“rdfs:label”>Joost Vennekens</span> is informatie te vinden over volgende vakken:</p> <ul> <li> <a href=“#XML" rel=“dbr:Teaches”>XML</a></li> <li> <a href="#KIS">Kennis- en informatiestructuren</a> </li> <li> a href="#WT">Webtechnologie</a> </li> <li> <a href="#OO1">Objectgericht Programmeren 1</a></li> <li> <a href="#OO">Objectgericht Programmeren 2</a></li> <li> <a href="#PP">Parallel Programmeren</a></li> </ul>

In het echt

• Facebook Like button (bv. hln.be)

• imdb

• amazon

SituatieN3

Turtle

XML/RDF

RDF grafe

Apache Jena

Resource

URI:String

getProperty(Property p): Statement

listProperties(Property p): Iterator‹Statement›

Property

RDFNode

Literal

type: RDFDataType

Language:StringModel

read(String filename)

*

Statement

*

subject

object

predicate

Voorbeeld: Test & Test2

object