Het retentierecht

22
Het retentierecht 27 november 2014 mr. S. (Simone) Grasboer [email protected]

Transcript of Het retentierecht

Page 1: Het retentierecht

Het retentierecht

27 november 2014

mr. S. (Simone) [email protected]

Page 2: Het retentierecht

Indeling

Aard

Vereisten

Opeisbare vordering

Samenhang

Feitelijke macht

Uitzonderingen

Zorgplicht en schade

Uitwinnen

Derden en faillissement

Einde van het retentierecht

2

Page 3: Het retentierecht

Aard (1)

Artikel 3:290 BW

Retentierecht is de bevoegdheid die in de bij de wet aangegeven gevallen aan een schuldeiser toekomt, om de nakoming van een verplichting tot afgifte van een zaak aan zijn schuldenaar op te schorten totdat de vordering wordt voldaan.

Elementen:

Bevoegdheid

Schuldeiser

Nakoming plicht afgifte zaak aan zijn schuldenaar

Opschorten totdat vordering is voldaan3

Page 4: Het retentierecht

Aard (2)

Opschortingsrecht 6:52 BW

Verplichting afgifte zaak

Fases

Uitoefening niet in strijd met redelijkheiden billijkheid

4

Page 5: Het retentierecht

Opeisbaarheid en samenhang

Opeisbare vordering

Soms ook bij niet opeisbare vorderingen 6:80 BW

Niet bij toekomstige vorderingen

Samenhang

Zelfde rechtsverhouding (overeenkomst)

Twee keer zaken gedaan

‘Licht verband is voldoende’

5

Page 6: Het retentierecht

Zaak

Andermans zaak

Roerende zaken

Onroerende zaken

6

Page 7: Het retentierecht

Roerende zaken

Auto’s KG RB Midden-Nederland 29 augustus 2014,

ECLI:NL:RBMNE:2014:5039

Scheepscasco’s RB Gelderland 13 oktober 2014,

ECLI:NL:RBGEL:2014:6982

7

Page 8: Het retentierecht

Onroerende zaken

HR 15 februari 1991, NJ 1991/628 (Agema/WUH)

HR 23 juni 1995, NJ 1996/216 (Deen/Van der Drift)

HR 6 februari 1998, NJ 1999/403 (Winters/KvdT)

HR 5 december 2003, NJ 2004/340 (Rabobank/Fleuren)

8

Page 9: Het retentierecht

Onroerende zaken (1)

HR 15 februari 1991, NJ 1991/628 (Agema/WUH)

Een dergelijk niet uit de openbare registers kenbaar retentierecht dient te worden beperkt tot het geval waarin de schuldeiser die het uitoefent, op een ook voor derden voldoende duidelijke wijze de feitelijke macht over het goed uitoefent, zodat feitelijke afgifte, veelal ontruiming, nodig is om deze macht weer op de rechthebbende — hier: de erfpachter — te doen overgaan.

i.c. feitelijke macht verloren

9

Page 10: Het retentierecht

Onroerende zaken (2)

HR 23 juni 1995, NJ 1996/216 (Deen/Van der Drift)

Een zodanig retentierecht zal jegens een derde met jonger recht slechts kunnen worden ingeroepen als de schuldeiser op voor een zodanige derde op voldoende duidelijke wijze de feitelijke macht uitoefent.

Vgl. art. 3:24 lid 1 BW

kenbaarheidsvereiste

10

Page 11: Het retentierecht

Onroerende zaken

Het Kantoor van de Toekomst

11

Page 12: Het retentierecht

Onroerende zaken (3)

HR 6 februari 1998, NJ 1999/303 (Winters/KvdT)

Het enkele toelaten van nevenaannemers tot het verrichten van installatiewerkzaamheden hoeft niet te impliceren dat daarmee oplevering aan de opdrachtgever heeft plaatsgevonden

(i.c. geen einde feitelijke macht)

Vgl. art. 3:24 lid 1 BW

kenbaarheidsvereiste

12

Page 13: Het retentierecht

Onroerende zaken (4)

HR 5 december 2003, NJ 2004/340 (Rabo/Fleuren)

Obligatoire rechtsverhouding, geen rechtshandeling die voor registergoed van belang is ex art. 3:17 lid 1 a BW

Mogelijk op gedeelte van een onroerende zaak (golfbaan)

13

Page 14: Het retentierecht

Onroerende zaken (5)

Gezamenlijk met anderen uitoefenen?

Vzr Amsterdam 2 juli 2013, ECLI:NL:RBAMS:2013:3966

Onderaannemers zelf concluderen dat zij slechts als collectief de feitelijke macht over de bouwplaats hadden

Door aannemer v.w. huurder t.o.v. eigenaar?

RB Oost-Brabant 15 januari 2014, WR 2014/71

Huurder 7:230a-ruimte betaalt aannemer niet die r.r. inroept t.o.v. verhuurder

14

Page 15: Het retentierecht

Feitelijke macht en kenbaarheid

Feitelijke macht

Onder zich houden of dat voor een ander doen

Kenbaarheid

Hoge Raad 23 juni 1995, NJ 1996/216

Inschrijving in de openbare registers?

Afsluiten?

Borden?

Wederpartij?

15

Page 16: Het retentierecht

Feitelijke macht en kenbaarheid

Feitelijke macht over een perceel

Vzr. Almelo 16 februari 2011

Mededeling aan wederpartij verplicht?

HR 17 september 2010

16

Page 17: Het retentierecht

Uitzonderingen

Artikel 6:54 BW

Zelf schuldeisersverzuim

Nakoming blijvend onmogelijk

Als vordering niet vatbaar is voor beslag

Vordering immateriële schadevergoeding, goodwill

Strijd met de redelijkheid en billijkheid

Algemene voorwaarden/exoneratie?

17

Page 18: Het retentierecht

Zorgplicht en schade

Bezitter/houder

Zorgvuldig schuldenaar

T.o.v. andere onder-/nevenaannemers

18

Page 19: Het retentierecht

Uitwinnen

Geen parate executie

Beslag + procedure

Beslagene executeren

19

Page 20: Het retentierecht

Derden en faillissement

Onderscheid jonger recht & ouder recht op de zaak

Voorrang

20

Page 21: Het retentierecht

Einde van het retentierecht

a. Tenietgaan van de vordering

b. Zekerheidstelling

c. Zaak komt weer in macht rechthebbende

d. Indiening vordering bij bewindvoerder

e. Uitwinning door retentor

f. Schuldeisersverzuim/blijvende onmogelijkheid

g. Strijd redelijkheid en billijkheid

h. Tekortschieten zorgplicht

i. Teniet gaan zaak

j. Cessie

21

Page 22: Het retentierecht

Vragen?

22

T: 072-514 46 21M: 06 – 10958279 F: 072-514 46 40E: [email protected]