Het Recht van de Sterkste

13
Het recht van de sterkste Zelfbewust fietsen: veiliger en plezieriger

description

De adviezen in deze brochure zijn in eerste instantie gericht op het voorkomen van ergernis en gevaarlijke situaties. Omdat bij fietsers ook veel onduidelijkheid bestaat over de geldende verkeersregels hebben we de belangrijkste regels in het tweede deel van de brochure opgenomen. Bij twijfel of conflicten is het handig te weten wat je rechten en je plichten zijn. In deze brochure staan ook specifieke tips voor de oudere fietser en voor ouders met kinderen.

Transcript of Het Recht van de Sterkste

Het recht van de sterksteZelfbewust fietsen: veiliger en plezieriger

Verkeersdeelnemers ervaren het dagelijks: het kennen en toepassenvan verkeersregels is niet genoeg omje veilig en ontspannen in het verkeerte bewegen. Ook fietsers merken dathet vaak om andere kwaliteiten gaat.Dubbel geparkeerde auto's en rakelings passerende automobilisten bijvoorbeeld, vereisen snelle reactiesdie meestal niet onverdeeld veilig zijn.

De adviezen in deze brochure zijn allereerst gericht op het voorkomenvan ergernis en gevaar.Omdat fietsers niet altijd weten welkeverkeersregels voor hen gelden,

hebben we de belangrijkste regels in deze brochure opgenomen. Bij twijfel of conflicten is het handigom te weten wat je rechten en plichten zijn.

In deze brochure staan ook specifieketips voor de oudere fietser en voorouders met kinderen.We hopen dat de tips in deze brochurebijdragen aan de veiligheid én hetplezier van fietsers.

Het recht van de sterksteZelfbewust fietsen: veiliger en plezieriger

ColofonRedactie: Arien de Jong, Martijn van Es Fotografie: Ronald Bakker, Peter Stam e.a.Vormgeving: WAT ontwerpersDruk: Sauterelle, Cothen

Utrecht, november 2013Dit is een uitgave van de Fietsersbond. Met dank aan het Regionaal Ondersteunings-bureau Verkeersveiligheid Zuid-Holland (ROV-ZH) en het Verkeers- en vervoers -beraad Drenthe.

Overname van -delen van- de inhoud is mogelijk in overleg met de Fietsersbond. Meer exemplaren zijn te bestellen bij de Fietsersbond.

Postbus 28283500 GV UtrechtTel: [email protected]

De eerste groep neemt het recht in eigen hand als blijkt dat• hun plaats op de weg bezet is

door andere verkeersdeelnemers;• fietsers de voorrang waar ze 'recht'

op hebben, niet krijgen;• er bij kruispunten geen redelijke

mogelijkheid tot voorsorteren bestaat;• verkeerslichten wel op auto’s inge-

steld zijn, maar niet op fietsers.

Andere fietsers vertonen om dezelfde redenen tegenovergesteld gedrag.• ze persen zich zo dicht mogelijk

tegen de stoeprand;• ze weifelen bij het oversteken

en afslaan;• ze vertonen een onzeker en

voor andere verkeersdeelnemers verwarrend gedrag omdat ze bangzijn voor het drukke verkeer.

Beide soorten fietsers veroorzaken door hun gedrag soms gevaren. Vooral voor zichzelf, want fietsers hebben nu eenmaal geen airbags enkreukelzone en zijn daardoor kwetsbaar.De Fietsersbond pleit voor een veiligehouding, waarbij duidelijkheid, zicht -baarheid en rekening houden met elkaar centraal staan.

4 5

Er lijken twee soorten fietsers te bestaanBehendige (soms roekeloze) fietsers en voorzichtige (soms angstige) fietsers

Veilig fietsen doe je zelfHoud oog voor elkaar in het verkeer

Fietsers die hun plaats op de weg zelfbewust, consequent en duidelijk innemen, maken minder brokken

Verkeer is een kwestie vangeven en nemenDeze brochure gaat vooral over de relatie tussen fietser en automobilist.Maar het kan zeker geen kwaad als fietsers ook wat meer rekening met elkaar en met voetgangers houden. Ga bijvoorbeeld niet alleen op je gehooraf. Een snelle geruisloze fietser kan jeinhalen terwijl je naar links wilt. Dus altijd achterom kijken voor je afslaat. Gebruik ook je bel om fietsers en voet-gangers duidelijk te maken wat je vanplan bent. Op de stoep fietsen is gewoonasociaal. Voetgangers, en zeker ouderenen ouders met kleine kinderen, voelenzich daardoor bedreigd en onveilig.Tegen de richting in fietsen op het fietspad, het zogenaamde spookrijden, is voor andere fietsers niet alleen heelirritant, maar in sommige gevallen echtgevaarlijk, ook voor de spookrijder zelf.

Denk eens na over de meest geschikte routeKies een route met weinig of rustigekruisingen waar je zo min mogelijk last hebt van ander verkeer. Op www.fietsersbond.nl/routeplannerkun je zowel de snelste, de mooiste als de rustigste route plannen.Klachten over slecht wegdek, obstakelsof gevaarlijke situaties kun je melden opwww.fietsersbond.nl/meldpunt. De Fietsersbond zorgtdat de klachten bij deverantwoordelijke weg -beheerder (gemeente, provincie) terechtkomen. Zo zijn er de laatste jaren al meerdan 5000 knelpuntenopgelost.

Plan voor je op weg gaat

een route waarje je veilig bij voelt

Een betrouwbare fietsHet belangrijkste aan je fiets zijn de remmen, maar er is meer. Let erop datkledingstukken, tassen en onderdelen als slappe snelbinders, niet in de fietsverstrikt kunnen raken. Jaarlijks gebeurenhierdoor duizenden zogenaamde ‘eenzijdige’ ongevallen, met vaak akelige gevolgen. Bij het ontbreken van een kettingkast iseen broekklem geen overbodige luxe.Draag je een lange jas of rok dan zijn jasbeschermers nodig.Hang geen tassen of losse sloten aan hetstuur. Die kunnen tussen de spaken vanhet voorwiel komen en tot zeer vervelendevalpartijen leiden. Rugzakken, snelbinders,fietstassen, manden en kratten zijn handigen veilig om spullen mee te nemen.Besef dat je echt niet of slecht gezienwordt in het donker zonder verlichting en reflectoren. Vergroot de zichtbaarheidbij slecht weer of mist door lichte kleding te dragen, eventueel voorzien van -zelf opgebrachte- reflectiestrepen.

Maak het de fietsendief lastigJaarlijks worden er naar schatting600.000 fietsen gestolen. De beste preventie tegen fietsdiefstal is een afgesloten of bewaakte stalling. Helaas is die niet altijd voorhanden. Echt voor komen dat je fiets gestolen wordt als je hem onbewaakt moet parkeren, is vrijwel onmogelijk. Maar je kunt het de dief wel zo lastig mogelijk maken. Gebruik altijd twee sloten: een stevig ringslot door het achterwiel en een kwalitatief goed kabel-,ketting- of beugelslot, waarmee je frameen voorwiel vast zet aan een fietsenrek of ander stuk ‘vaste wereld’. Als de fietsop slot staat met alleen een ringslot kaneen dief de fiets meenemen en op eenrustig plekje openbreken. De investeringin een goed slot is altijd de moeite waard.

Meer informatie over fietsaccessoires en -sloten vind je op www.fietsersbond.nl/testkees

Alles kan op de fiets? Bellen, muziek, appen?Bellen, berichtjes lezen en versturen,naar muziek luisteren, het kan allemaalop de fiets, maar het is niet slim. Hetverkeer is behoorlijk gecompliceerd endaar heb je al je zintuigen, handen enaandacht bij nodig. Met één hand reage-ren op een acute onverwachte situatie isbijna niet te doen. Met een koptelefoonhoor je niet dat waarschuwende belletjevan een passerende fietser. Met je oogen aandacht op je mobiel ontgaan je allerlei belangrijke signalen in de omge-ving. En last but not least: voor mede-fietsers is het behoorlijk irritant als jeslingert en traag optrekt bij groen licht.

Onder de titel Vriendelijk verkeer vraagtde Fietsersbond regelmatig aandachtvoor gedrag in het verkeer. Kijk opwww.fietsersbond.nl/vriendelijkverkeer

6 7

Zorg dat je op je fiets kunt rekenenEen voorwaarde voor de zelfverzekerde fietser

Met je oog enaandacht op jemobiel ontgaan je allerlei belangrijkesignalen in deomgeving

Soms is er bij kruispunten met verkeers-lichten een fietsopstelvak vóór de stil-staande auto's. Dan is er geen probleem.Maar soms ontbreekt zo'n opstelvak. Ook dan is het aan te raden -zo moge-lijk- vóór de auto’s te gaan staan.• Je hebt zo meer ruimte en meer tijd

om over te steken of af te slaan• De kans gesneden te worden door

rechtsafslaande auto's is kleiner• Je hebt minder last van de uitlaat -

gassen van de auto's• Je wordt beter gezien.

VrachtwagenHet gedrag ten opzichte van vrachtwa-gens en bussen vereist extra aandacht.Fietsers hebben vaak de neiging vóór dewagens te gaan staan. Erachter stinkt enhet ontneemt alle overzicht.Toch is het soms verstandiger van jerechten af te zien en vrachtwagen of busde ruimte te geven. Passeer een vracht-wagen of bus alleen aan de rechterkant

als je zeker weet dat je genoeg ruimteen tijd hebt om te passeren. Omdat oog-contact niet altijd mogelijk is, is dezemanoeuvre niet zonder risico. Het ge-vaar dat je klemgereden wordt door eenrechtsafslaande vrachtauto, als deze zichin beweging zet, is groot. Want ook alhebben vrachtwagens spiegels en came-ra’s, de chauffeur zal je niet altijd zien.Aarzel niet om zonodig uit te wijken naarde stoep als je het niet vertrouwt.

Wie als volwaardige verkeersdeelnemerbeschouwd wil worden, moet zich daarnaar gedragen. Ook al heeft een fietsgeen claxon, geen richtingaanwijzersen weinig volume, toch hebben fietsersmeer mogelijkheden dan ze denken omaan te geven wat ze van plan zijn.

• Door je plaats op de rijweg duidelijk inte nemen, 'dwing' je andere verkeers-deelnemers rekening met je te houden.

• Door oogcontact te zoeken met andere verkeersdeelnemers trek je de aandacht en weet je zeker dat je gezien wordt. Zo kun je aan elkaarduidelijk maken wat je van plan bent.

• Met allerlei gebaren onder anderevan hand en arm kun je laten zienwaar je naar toe wilt.

• De fietser mag de fietsstrook verlatenals dat nodig is. Geef dit wel duidelijkaan voor het achteropkomend verkeer.

• Als je voorrang krijgt van een auto-mobilist, maak dan duidelijk of je dieaccepteert of niet. Door je hand op testeken en te knikken geef je aan datje de voorrang accepteert. Door metje hoofd te schudden en te gebaren 'na u’ maak je duidelijk dat de anderdoor moet gaan.

8 9

Laat merken dat je er bent en laat zien wat je wiltWees duidelijk, voor jezelf en voor anderen

De fietser staat samen met andere verkeersdeelnemers stil Neem of geef de ruimte en laat je zien

De ervaring leert dat andere verkeersdeelnemersmeer rekening metfietsers houden als die zich duidelijken redelijk manifesteren

Stilstaand verkeer dat ieder

moment kan optrekken, vraagt

van fietsers een ver-standige afwegingvan mogelijkheden

en risico's

Links afslaan is een van de moeilijkstemanoeuvres in het verkeer, omdat jeveel dingen tegelijk moet doen: rekeninghouden met de verschillende verkeers-stromen, hun snelheid inschatten, omkijken, hand uitsteken en de fiets met één hand sturen.Dat er niet meer ongelukken gebeuren,komt waarschijnlijk doordat fietsers extraop hun hoede zijn in deze situatie. Om jein zo'n linksaf-manoeuvre goed te kun-nen redden, geven we de volgende tips:

• Begin niet te laat met voorsorteren.Kijk eerst goed om je heen. Maakvervolgens door je gedrag (arm -beweging, oogcontact) aan andereverkeersdeelnemers duidelijk dat jenaar links wilt. Vaak geeft achterop-komend verkeer dan aan dat je af kan slaan.

• Blijf richting aangeven tijdens hetvoorsorteren. Fiets niet op de streeptussen de weghelften. Je wordt dan

aan twee kanten gepasseerd. Stel je zo mogelijk voor de auto's op.

• Bepaal nu het moment en de ruimteom de oversteek naar links te maken.Sta eventueel even stil op een logische plek om rustig uit te kunnenkijken of nogmaals duidelijk te makenwaar je naar toe wilt.

• Is het verkeer erg druk en voel je jeonzeker, stap dan af en steek met de fiets aan de hand over.

Fietsers mogen stilstaand en rijdend snelverkeer rechts en links inhalen.

Fiets niet te dicht bij de stoeprand, waterkant of berm. Houd ongeveer éénmeter afstand van de kant, dan val jemeer op. Zo zullen andere verkeersdeel-nemers meer rekening met je houdenen hebt je de ruimte om uit te wijken als dat nodig is. Dit advies is vooral van belang in de volgende situaties:• Automobilisten willen soms passeren

terwijl er eigenlijk geen ruimte is.Door iets meer ruimte in te nemen,moet de auto wachten totdat er echt genoeg ruimte is om veilig in te halen.

• Als je plotseling moet uitwijken, bijvoorbeeld voor een plas of onef-fenheid in het wegdek, kun je alleenmaar naar links. Passerende auto -mobilisten zijn daar niet op bedacht.

• Automobilisten uit zijstraten lettenvaak alleen op andere automobilisten.Door wat meer afstand van de wegkantte nemen, zorg je dat ze jou beter zien.

• Houd voldoende tussenruimte aan bijhet passeren van stilstaande auto's. Zo kun je niet verrast worden doorplotseling openslaande autodeuren of wegrijdende auto's.

• Als je langs een rij geparkeerde auto'sfietst, blijf dan in een rechte lijn rijdenzolang er vóór je nog meer auto'sstaan. Let op of er mensen in de autozitten.

De vervelende dingen die kunnen gebeuren als je te dicht langs stilstaandeauto's rijdt, zullen de meeste fietsers helaas bekend voorkomen:• plotseling openslaande autodeuren• plotseling wegrijdende auto's

10 11

De plaats van de fietser op de weg Neem de ruimte en laat je zien

Veilig links afslaanLaat duidelijk zien wat je wilt en neem de tijd

Laat duidelijk zien wat je wilt en neem de tijd die je nodig hebt

om veilig links af te slaan

Kinderen die van jongs af aan op de fietsworden meegenomen, steken onderwegal heel wat op over verkeersgedrag. Dat betekent natuurlijk niet dat je ze zodra ze kunnen fietsen, zonderbege leiding de weg op kunt sturen. De aandacht en begeleiding in de eerstejaren hebben een leven lang invloed.

Ga met ze fietsen en vertel ze alles watze moeten weten, alles waar ze rekeningmee moeten houden, alles wat ze moe-ten zien en horen. Al die ogenschijnlijkkleine dingen waar de ervaren fietserautomatisch mee omgaat, zijn voor een kind nieuw.

Besef ook dat kinderen omdat ze lagerzitten op hun kleinere fiets, minder overzicht hebben dan volwassen. Datbetekent dat kinderen ook voor andereverkeersdeelnemers minder opvallen. Defietsenmaker verkoopt hoge vlaggetjes,waardoor de kleine fietser meer opvalt.

Laat kinderen rechts naast je, iets voorje rijden. En fiets, zeker met kinderen, op ruime afstand van stilstaande auto'sen niet te dicht bij de kant van de weg.

Zoek samen met het kind de meest veilige route om bijvoorbeeld naar schoolte gaan. Leer ze die route te nemen, ook al is die misschien een beetje om.

Kinderen mee op de fietsBaby's, peuters en kleuters kunnen natuurlijk mee op de fiets. Dat is handig,gezellig en goed mogelijk. Speciale aan-dacht verdienen voorzieningen die voor-komen dat voetjes tussen de spakenkomen of vingers bekneld raken.

De baby kan van jongs af aan mee ineen stevige draagzak of in een specialedrager achter op de bagagedrager. Het is ook mogelijk om de baby in eenbaby-autostoeltje in een kinderaan -hanger of bakfiets te vervoeren.

12 13

Fietsen met kinderen Je kunt er niet vroeg genoeg mee beginnen

Peuters gaan meestal in een voorzitje of in de bakfiets. De meeste voorzitjeshebben voetsteunen met bandjes zodatde voetjes niet tussen de spaken kunnenkomen. Er zijn verschillende fietsen in de handel die rekening houden met hetvervoer van kinderen. Zo is de afstandtussen stuur en zadel groter, is er een lagere instap en is er gedacht aan ruimte voor boodschappen en verlichting. Met een moederstuur krijg je op de bestaande fiets meer ruimte voor hetzitje. Een rolbag voor op het zitje, waarophet hoofdje van de soms slapende peuter kan steunen, is erg prettig.

Tussen de twee en drie jaar verhuizen de peuters naar het achterzitje of defietskar of bakfiets. Ze zijn dan zo zwaardat ze het sturen bemoeilijken. Ook bij een achterzitje zijn de voetsteunen met riempjes voor de voeten belangrijk.Scherm de zadelveren af om te voor -komen dat kleine vingertjes ertussen

Verkeersregels kun je uit boekenhalen, de fietsprak-tijk niet. Dat geldtzeker voor kinderen.Fietsen leer je op de fiets, in het verkeer

Soms stoppen ouderen met fietsen. Ze vinden het verkeer te gevaarlijk ofhebben lichamelijke gebreken waardoorhet fietsen niet meer zo makkelijk gaat.Toch blijft fietsen, juist voor ouderen, eenhandige, gezonde en sportieve manier van vervoer. Ook fietsfabrikanten hebbenontdekt dat de standaard fiets niet vooriedereen geschikt is. De laatste jarenhebben ze allerlei speciale fietsen en accessoires op de markt gebracht. Hier volgen een paar tips die het fietsenaangenamer en veiliger maken.• Neem de veiligste route, ook al is

het een beetje om.• Kies een rustig tijdstip van de dag.• Als op- en afstappen moeilijker

wordt, neem dan een fiets met lageinstap. Ze zijn er in diverse modellenvan verschillende merken.

• Zorg dat het zadel en het stuur goedzijn is afgesteld en dat je makkelijkmet de voeten aan de grond kuntkomen. De fietsenmaker kan daarbijadviseren en helpen.

• Stap bij moeilijke en drukke kruis -punten af en steek over met de fiets aan de hand.

• Als je last hebt van je knieën is eenfiets met versnellingen een uitkomst.

• Als de spierkracht of conditie vermindert, is de aanschaf van een e-bike te overwegen. Zo'n fiets geeft extra energie bij tegenwind,hellingen of vermoeidheid.

• Als omkijken moeilijk gaat kan de fietsenmaker een spiegel op het stuur monteren.

• De Fietsersbond organiseert informatiedagen voor senioren en e-bike cursussen in heel Nederland. Kijk voor data en locaties op www.fietsersbond.nl/fietsschool

Voor meer informatie en advies kun je uiteraard terecht bij een goede fietsenhandel. Op www.fietsersbond.nl/testkees staatveel informatie over bijzondere fietsen,e-bikes en fietsaccessoires.

bekneld raken. Een jasbeschermer voorkomt dat kleding met loshangendekoordjes of speelgoed van het kind tussen de spaken terechtkomt, maargeeft niet voldoende bescherming tegenspaakongevallen. Een zitje dat voldoetaan de norm NEN-EN 14344 heeft welgoede spaakafscherming. Er zijn ooklosse sterke beschermplaten te koop.

Ook heel handig, maar wat prijziger is de kinderaanhanger of bakfiets. Gerieflijkvoor fietser en kind. De kinderen zittenmeestal droog en kunnen toch goed om zich heen kijken.

Veel spaakongevallen gebeuren als kinderen wat ouder zijn en incidenteel,bijvoorbeeld op vakantie, achterop zitten.Zorg dus ook later altijd dat de voetenvan het kind niet tussen de spaken kunnen komen, door goede jasbescher-mers, voeten in de fietstassen, stevigevoetsteunen.

Laat de fiets met kind in voor- of achterzitje nooit los staan. Zelfs een fietsmet stevige tweebenige standaard kan,met een -bewegend kind- erop, omvallen.

Meer informatie over het vervoer vankinderen op de fiets, goede kinderzitjesen andere accessoires staat opwww.fietsersbond.nl/testkees

14 15

Senioren en fietsen Blijf fietsen zolang het kan

1716

Algemene gedragsregelHet is een ieder verboden zich zodanig tegedragen dat gevaar op de weg wordt (kanworden) veroorzaakt of dat het verkeer opde weg wordt (kan worden) gehinderd.

Artikel 185Als je onverhoopt in botsing komt met eenauto kun je een beroep doen op artikel 185 van de Wegenverkeerswet. Dit artikelbepaalt dat de bestuurder van een motor-voertuig deels aansprakelijk is voor de gevolgen van een ongeluk met een voet-ganger of fietser, tenzij er sprake was vanovermacht. Uit de praktijk blijkt dat hetvoor automobilisten moeilijk is die over-macht hard te maken. De automobilist isbijna altijd voor ten minste vijftig procentaansprakelijk voor de schade aan fietser enfiets. Als er kinderen onder de veertien jaarbij betrokken zijn, voor honderd procent.Er zijn wel eens mensen die vinden dat

fietsers en voetgangers vanwege dit artikelextra risico's gaan nemen. Dat is natuurlijkonzin. Geen enkele fietser zit te wachten opeen rolstoel, ook al wordt die vergoed doorde verzekering. Het artikel gaat ook niet over schuld zoalsvelen denken. Als de fietser of voetgangerschuldig blijkt, betaalt diens verzekering(WA) de schade van de automobilist. Hetgaat er puur om dat de verzekering van de'sterkere automobilist' de letselschade vanfietsers en voetgangers betaalt. Dat voor-komt ook de vaak jarenlange procedures,die het leed van een verkeersslachtoffernog verergeren.

De regeling voertuigenIn de regeling voertuigen, een onderdeelvan de Wegenverkeerswet, staan de eisenwaaraan een fiets moet voldoen. Er wordtonderscheid gemaakt tussen permanenteeisen en gebruikseisen.

Permanente eisenPermanente eisen hebben te maken metde aanwezigheid van voorzieningen op defiets. De fiets moet de beschreven voorzie-ningen dus altijd hebben. Hoewel de over-heid eisen stelt aan de fiets, worden er tochfietsen en fietsonderdelen verkocht die nietaan die eisen voldoen. Het blijft dus zaakom goed op te letten bij de aanschaf vanfietsen en fietsonderdelen.

De fiets moet voorzien zijn van:• een goed werkende bel.• een goed werkende rem.• een rode reflector, die is voorzien van

een goedkeuringsmerk. Deze reflectormoet zijn aangebracht tussen de bagage -drager en het spatbord op een hoogtevan 35 centimeter tot 90 centimeterboven het wegdek. Ontbreekt het spat-bord dan mag de reflector ook onder het zadel gemonteerd worden.

De belangrijkste verkeersregels voor fietsers

• witte of gele reflectoren aan de wielenDe witte of gele reflectoren moeten aan beide kanten van het wiel zo dicht mogelijk bij de velg zijn gemonteerd. De meeste fietsbanden hebben tegen-woordig een reflectiestreep op de band,waardoor de fietser in het donker ookgoed zichtbaar is. De kwaliteit hiervanis niet altijd even goed en gaat tijdenshet gebruik achteruit.

• vier ambergele of gele reflectoren aande trappers. De in Nederland verkochtetrappers zijn praktisch allemaal standaardvoorzien van deze reflectoren. Uitgezon-derd sommige trappers op racefietsen.

• De verplichting om een helderwit of reflecterend geel achterspatbord tehebben is vervallen. Maar voor extrazichtbaarheid kan zo'n spatbord natuurlijk geen kwaad. Evenals eenwitte voorreflector of reflecterende elementen op de kleding.

In de Wegenverkeerswet staan alle verkeersregels- en tekens. Hieronder een samenvatting van de belangrijkste regels voor fietsers

Diverse verkeersregels• Fietsers moeten richting aangeven als

zij van richting veranderen. Dat kan doorde hand uit te steken, maar het mag ookdoor middel van oranje knipperlichten.

• Verkeersdeelnemers, dus ook fietsers,moeten stoppen voor voetgangers die op hetpunt staan over te steken op het zebrapad.

• Fietsers mogen met zijn tweeën naastelkaar rijden. Net als autopassagiers, dienaast elkaar zitten, vinden fietsers hetgezellig om naast elkaar te rijden. Zemogen echter geen hinder veroorzaken.

• Fietsers moeten net als andere bestuur-ders zoveel mogelijk rechts houden.

• Fietsers mogen van de fietsstrook metonderbroken streep af, als dat nodig is.Bij een doorgetrokken streep mag datniet. Helaas is dat af en toe wel nodig alshet fietspad bijvoorbeeld is geblokkeerddoor een stilstaande of fout geparkeerdeauto. Kijk altijd eerst goed achterom engeef duidelijk aan wat je van plan bent,in verband met achter opkomend verkeer.

• Automobilisten mogen niet rijden en ook niet stilstaan op een fietspad. Op eenfietsstrook (onderbroken of ononder-broken streep en fietssymbool) mogen zeniet parkeren en niet stilstaan. Wel mogenauto's over een fietspad met onderbro-ken streep rijden om bijvoorbeeld af teslaan of naar een parkeerplaats te rijden.

• Fietsers mogen rechtsaf door rood oforanje rijden als op een onderbord bijhet verkeerslicht de tekst staat: 'Rechtsaf voor fietsers vrij' of 'Rechtsafvoor (brom) fietsers vrij'. Ze moeten welvoorrang verlenen aan overstekend ver-keer, vaak voetgangers. Automobilistenmoeten fietsers de ruimte geven omrechts voor te kunnen sorteren.

• Fietsers mogen stilstaand en rijdendsnelverkeer rechts en links inhalen.

• Kinderen onder de acht jaar mogen alleen achterop in een zitje.

• Fietsen worden geparkeerd op het trottoir, op het voetpad of in de bermdan wel op andere door het bevoegdgezag aangewezen plaatsen.

Verplicht fietspadDe naam zegt het al. Bij een verplicht fietspadmogen fietsers niet op de rijbaan. Binnen de bebouwde kom mogenbrommers niet op dit fietspad rijden. Snorfietsen, met een blauw plaatje, wel.

Onverplicht fietspad Ook hier is de naam veelzeggend. Bij eenonverplicht fietspad heeft de fietser de keustussen rijbaan en fietspad. Brommers ensnorfietsen met ingeschakelde motor mogenhier niet rijden. Elektrische fietsen wel.

19

Gebruikeisen:Het woord zegt het al, gebruikseisen zijn verplichtingen voor het gebruik van voorzieningen bij bepaalde omstandigheden. De belangrijkste eis is VERLICHTING.

Fietsen die gebruikt worden bij nacht (tussen zonsondergang en zonsopgang) of bij dag als het zicht slecht is, moetenvoorzien zijn van:• een helder rood stralend duidelijk

zichtbaar achterlicht. Aangebrachtaan de achterkant van de fiets, tussen 25 en 120 centimeter boven het wegdek.

• een voor het tegemoetkomende verkeer duidelijk zichtbaar helder wit of geel stralend voorlicht.

• de verlichting hoeft niet meer op de fiets te zitten, maar mag ook vast-zitten op de romp van de fietser.

Er zijn allerlei soorten fietsverlichting te koop. Losse lampjes zijn zeer handigvoor mensen die hun fiets bijvoorbeeldin te krappe stallingen moeten zetten.Compacte lampjes met batterijen metzogenaamde LED-verlichting gaan langmee. Ze moeten wel in de permanentestand staan, knipperlichten zijn niet toe-gestaan. TestKees van de Fietsersbondtest regelmatig de kwaliteit van de verschillende soorten en merken fietsverlichting. De resultaten staan op www.fietsersbond.nl/testkees

Maximale breedteEen fiets mag maximaal 75 centimeterbreed zijn. Driewielers, zoals bakfietsenzijn maximaal 150 centimeter breed enmaken gebruik van de rijbaan.

18

Rotondes In Nederland worden steeds meer rotondesaangelegd, zowel binnen als buiten de bebouwde kom. De regels, uitzonderingenen vormgeving kunnen echter verschillen.De geldende regels worden met borden en vooral haaientanden aangegeven. Voor fietsers is het raadzaam altijd zeergoed op de haaientanden te letten.Verkeer dat op de rotonde rijdt, heeft in principe voorrang op verkeer dat de rotonde nadert of verlaat. Rechtdoor opdezelfde weg gaat voor. Op rotondes buitende bebouwde kom heeft de fietser geenvoorrang. Een fietser die de rotonde volgtmoet daar voorrang geven aan afslaandautoverkeer.Binnen de bebouwde kom heeft de fietserop de rotonde meestal voorrang op het afslaand autoverkeer. Sommige weg -beheerders vinden voorrang voor fietsers te gevaarlijk en wijken af van de officiëlerichtlijn om fietsers binnen de bebouwdekom voorrang op rotondes te verlenen.

Het is daarom raadzaam om bij rotondesheel goed op te letten op de geldendevoorrangsregels. Let op de haaientandenen de voorrangsborden.Daarnaast is het zeker bij en op rotondesbelangrijk om goed richting aan te geven(ook verplicht) en oogcontact te zoeken.Laat zien wat je van plan bent.

Rechts voorrang voor alle bestuurdersOp gelijkwaardige kruisingen moeten allebestuurders die van links komen voorrangverlenen aan bestuurders die van rechtskomen. Een gelijkwaardige kruising is eenkruising waar de voorrang niet door speci-ale maatregelen (verkeerslichten, borden,haaientanden) is geregeld. Bestuurders zijnautomobilisten, motorrijders, brommers,fietsers, koetsiers, ruiters en begeleidersvan trekdieren. Dus eigenlijk alle weg -gebruikers behalve voetgangers, skaters en skeelerers.Wel zo duidelijk dus, maar wel zaak om

goed op te letten, goed zichtbaar te zijn en in twijfelgevallen oogcontact te zoeken.Op deze regeling gelden de volgende uitzonderingen:• bestuurders op een onverharde weg

geven voorrang aan bestuurders op eenverharde weg;

• bestuurders verlenen voorrang aan bestuurders van een tram;

• een uitrit of uitritconstructie, vaak eendoorgetrokken trottoirband, betekent altijd voorrang verlenen, ook aan voetgangers.

Woonerven Op woonerven ben je net als elders verplicht om alle bestuurders van rechtsvoorrang te verlenen.

21

Fiets/bromfietspadFietsers, snorfietsers énbromfietsers zijn verplichtom van dit pad gebruik temaken.

Eenrichtings- of tweerichtings-fietspad?Soms ligt er maar aan één kant van deweg een fietspad. Als je aan komt rijden enje ziet het blauwe bord ‘verplicht fietspad’dan moet je daar op rijden, ook al ligt aande linkerkant van de weg. Soms is zo’ntweerichtingsfietspad ook aangeduid meteen pijl naar links en naar rechts. Als zo’n bord er niet staat, moet je de rijbaanvolgen en zoveel mogelijk rechts houden.

VoorrangsregelsVoorrangsregels gelden voor alle bestuur-ders, dus ook voor fietsers. Voetgangersvallen niet in de categorie bestuurders,maar wel in de categorie verkeer en verkeerdeelnemers.

VoorrangswegenDe voorrangsweg wordt aangegeven doorhaaientanden en/of door voorrangsborden.Bestuurders uit zijwegen moeten voorrangverlenen aan alle bestuurders op de voor-rangsweg. Bij een uitritconstructie, vaak inde vorm van een doorgetrokken trottoir-band, moet voorrang verleend worden aanalle verkeer, dus ook aan voetgangers.

Afslaand verkeerBestuurders die afslaan moeten het verkeer dat hen op dezelfde weg tegemoetkomt of zich op dezelfde weg naast dan wellinks of rechts direct achter hen bevindt,voor laten gaan.Bestuurders die naar links afslaan, moetentegemoetkomende bestuurders die op hetzelfde kruispunt naar rechts afslaan,voor laten gaan.

20

Meneer Sanders leert fietsenMeneer Sanders leert fietsen is een tien minuten durende DVD-film. De film behandelt de tips uit de brochure 'Het recht van de sterkste' op humori -stische en zeer duidelijke wijze. De film is bedoeld voor kinderen van 10 tot 15 jaar, maar is ook zeer bruikbaar bijfietslessen aan ouderen of volwassenendie niet met de fiets zijn opgegroeid. DVD en hand leiding zijn te bestellen via www.fietsersbond.nl/meneersanders

22

Veilig en plezierig fietsenDe Fietsersbond werkt er aan

Door ondertekening van dit formulier geeft u toestemming aan:• De Fietsersbond om doorlopend incasso opdrachten te sturen naar uw bank om een bedrag

van uw rekening af te schrijven. • Uw bank om doorlopend een bedrag van uw rekening af te schrijven overeenkomstig de

opdracht van de Fietsersbond. Als u het niet eens bent met de afschrijving kunt u deze latenterugboeken. Neem hiervoor binnen 8 weken na afschrijving contact op met uw bank.

Ja, ik wil de gratis digitale nieuwsbrief van de Fietsersbond ontvangen. Mijn e-mailadres is:

SEPA MACHTIGINGSKAARTik word lid van de Fietsersbond en help mee om Nederland fietsvriendelijker te maken. Als welkomstgeschenk ontvang ik gratis 26 kaarten met fietsroutesvan heel Nederland, gebaseerd op de Fietsersbond Routeplanner.

Ik machtig de Fietsersbond om, voor een periode van ten minste één jaar, tot wederopzeggingvan mijn rekening af te schrijven: € 7,50 per maand € 5,- per maand

€ 3,50 per maand € 2,17 per maand (minimum bijdrage) € per maand.

Aanmelden kan ook via: www.fietsersbond.nl/sterkste

13.rv

ds.8

46

FietsschoolDe Fietsschool van de Fietsersbond is opgericht om kinderen, ouderen en volwassenen die niet met de fiets zijn opgegroeid, veiliger en beter te leren fietsen. Deskundige docenten geven cursussen aan groepen in het hele land. Meer informatie staat op www.fietsersbond.nl/fietsschool

De Fietsersbond zet zich actief in voor allezaken die het fietsen veiliger en plezierigermaken. Eigenlijk zouden al die miljoenenfietsers in Nederland daarom lid moetenzijn van de Fietsersbond. Meer dan 35.000leden en 150 lokale afdelingen zorgen ernu al voor dat de fiets niet meer weg tedenken is uit de plannen van gemeenten,provincies en het rijk. Maar met meerleden kunnen we echt meer bereiken.Een lidmaatschap kost € 2,17 per maand en levert het volgende op:

• deskundige en actieve belangen -behartiging op zowel gemeentelijk als landelijk niveau;

• elke drie maanden het tijdschrift Vogelvrije Fietser, boordevol fietsers-nieuws;

• onafhankelijk consumentenonderzoek(fietsen, fietsverzekeringen etc.);

• korting op producten;• een welkomstcadeau.

De Fietsersbond,voor meer en beterfietsen

Om lid te worden kun je de aanmel-dingskaart in deze brochure invullen en opsturen naar Antwoordnummer 4309,3500 VE Utrecht. Nog sneller gaat hetvia www.fietsersbond.nl/sterkste

Met meer leden kunnen we meer bereiken

www.fietsersbond.nl