Het optimisme van de woningbouw; 5 Redenen waarom woningbouw goed is voor Curaçao.

1

Zelden is de woningbouw door een land zolang en zo consequent als sterke economische

factor over het hoofd gezien als op Curaçao. Dit is een pleidooi voor een immer betrouwbare,

duurzame en dankbare pijler van welke economie dan ook: de woningbouw.

De kunst van het regeren, hedendaags, is maximaal rendement halen uit de schaarse

belastingcenten die de overheid heeft. Met andere woorden, hoe haal je zoveel mogelijk

resultaten met zo min mogelijk geld? Zeker als blijkt dat we niet productief genoeg zijn

(onderzoek TAC 2012), als blijkt dat nog steeds teveel geld naar het buitenland stroomt, onze

economie groei hapert (Centrale Bank SC) en er en algemeen gebrek aan vertrouwen in de

publiek sector heerst (Onderzoek Transparency International 2013). Ook blijkt Curaçao (nog

niet) te kunnen accepteren dat financiële dienstverlening als unique selling point een verloren

strijd is. Sinds twee decennia verschuiven de offshore activiteiten meer en meer naar de

voormalige Britse koloniën. Nederland heeft samen met de Verenigde Staten al in de jaren

tachtig een stokje gestoken voor de aantrekkelijke fiscale wetgeving op Curaçao. Een ander ex-

pijler van vorige eeuw: de olieraffinage van de Isla houdt de opmars van schone energie echt

niet tegen. De komende jaren hebben we hard nodig om nieuwe pijlers te bouwen, zeker nu

onze partners binnen het Koninkrijk nog nauwelijks hun economie op gang krijgen en geen cent

meer deze kant op komt. Bovendien vallen de cijfers van toeristen uit economische

crisisgebieden als Nederland weer fors tegen. Ja, we zullen het zelf moeten doen en maken!

200 300 400 500 600 700 800 900

1000

1981

19

82

1983

19

84

1985

19

86

1987

19

88

1989

19

90

1991

19

92

2005

20

06

2007

20

08

2009

Aantal woningen

Jaartal

Productie en vraag woningen (Bron: Ministerie van VVRP)

Productie

Behoefte I

Het optimisme van de woningbouw; 5 Redenen waarom woningbouw goed is voor Curaçao.

2

Waarom investeren in woningbouw?

Onze woningbouwproductie is momenteel historisch laag en belemmert in allerlei opzichten de

ontwikkeling van Curaçao als aantrekkelijke plek om te wonen en werken. Dynamiek op de

woningmarkt is ver te zoeken, teveel mensen wonen in te krappe en slechte woningen en FKP

kan de vraag niet aan. Er zijn onvoldoende geschikte woningen op Curaçao beschikbaar. Voor

pas afgestudeerden en gepensioneerden is het kommer en kwel op de woningmarkt. Zo houden

we onze ‘Brain drain’ ongewild keurig netjes op peil. Bovendien ligt een hele sector en

bijbehorende werkgelegenheid stil. Het gebrek aan vertrouwen bij investeerders is historisch

laag.

5 Redenen waarom woningbouw bijdraagt aan een goed draaiende economie en een

sociale en duurzame samenleving:

1. Universeel recht van de mens

Het recht op een adequate levensstandaard is vastgelegd in de Universele Verklaring van de

Mens door de Verenigde Naties aangenomen: "Iedereen heeft het recht op een adequate

levensstandaard voor de gezondheid en welzijn van hemzelf en zijn familie, inclusief voedsel,

kleren, huisvesting en […….] of ander tekort aan broodwinning in omstandigheden die buiten

zijn controle liggen." Ook volgens het Handvest voor de Rechten van de Mens is een goed huis

een basisbehoefte en een grondrecht.

Alle burgers van de landen, die dit Handvest hebben ondertekend, recht op goede betaalbare

huisvesting om hun leven inhoud te geven en om een goede opvoeding te kunnen bieden aan

hun kinderen. Wanneer staat een individu of groep op die dit recht opeist? Wat is ons

beschavingsniveau? Wat is voor ons als gemeenschap aanvaardbaar? En hoe vertaalt zich dat in

een woning voor iedereen? Uitgangspunt voor woningbouw is een principiele, een norm voor

het besschavingsniveau van een samenleving.

2. 444 km2: kiezen en plannen

We moeten al onze wensen op een oppervlakte van slechts 444 km2 organiseren. En wanneer

een stuk grond eenmaal een bestemming heeft, kunnen we (bijna) niet meer terug. Ruimtelijke

ordening of planning draait om vaste onderdelen, waarvan infrastructuur , natuur, commercie

en woningen veruit de belangrijksten communicerende vaten zijn. Hiervan is de woningbouw

dan weer socio-economisch het meest sturende. We kunnen onszelf een hoop ellende besparen

door nu onze schaarse gronden goed en efficiënt te ordenen. En eigenlijk zijn we het aan ons

nageslacht verplicht om nu, als goede rentmeesters, hun toekomstig woongenot te garanderen

door leefbare woonwijken te plannen en te realiseren. Leefbare wijken, die goed verweven zijn

Het optimisme van de woningbouw; 5 Redenen waarom woningbouw goed is voor Curaçao.

3

met de natuur, weinig energie onttrekken en kindvriendelijk zijn. We kunnen nu kiezen voor

een ruimtelijke ordeningsramp door ongebreidelde bouw of gaan voor een mooie balans tussen

natuur en cultuur.

3. Quality of living

Jaarlijks brengt het vermaarde tijdschrift The Economist de lijst van “World’s most livable

Cities” uit. Het is de graadmeter voor steden, hoe aantrekkelijk ze zijn als vestigingsplaats voor

multinationals, young professionals en investeerders. De belangrijkste vestigingsfactor voor

(hoger) opgeleiden is en blijft een aantrekkelijke en betaalbare woning, veiligheid,

voorzieningen, natuur, onderwijs en gezondheidszorg. Waar staan me met het denken,

ontwikkelen van ideeën en concepten over wonen? Hoe verhogen we onze quality of living

door fijne buurten? Waar voert men het debat hierover en hoe actueel is ons wet- en

regelgeving? Hebben we een maatstaf voor wat we verstaan onder een goede woning, een

goede wijk of in ieder geval een poging daartoe? Curaçao heeft een aangenaam klimaat, mooi

en afwisselend landschap, is strategisch tussen Europa, Noord- en Latijns Amerika

gepositioneerd met gebrek aan aantrekkelijke woningen.

4. Economie

Alle cijfers en statistieken wijzen dezelfde kant uit: offshore is een aflopende zaak en de

olieraffinage als pijler van de economie is over 5 jaar fata morgana. Desalniettemin is de

potentie van Curaçao aanwezig om ook in de toekomst de huidige inwonertal te behouden en

zelfs te laten toenemen! Nu komt het op aan op de meest elementaire economische spelregel

van vraag en aanbod. Afgestudeerden en gepensioneerden, maar ook onze professionals met

enige jaren ervaring, die terug willen, zoeken moderne, betaalbare energiezuinige woningen in

leefbare wijken. De motor van onze economie: de middenklasse van politieagenten,

onderwijzers, verplegers en winkelpersoneel: allemaal zijn ze op zoek naar een fatsoenlijke

woning. Een fatsoenlijke woning, die niet of nauwelijks wordt aangeboden. Duurzaam

beleggen in vastgoed is een probaat middel tegen deviezenvlucht, sterker nog het trekt nieuwe

investeerders aan en wekt vertrouwen. Van de afgegeven bouwvergunningen tussen 2003 en

2009 schat de overheid dat de waarde hiervan schommelt tussen de 153,1 mln. in 2005 en Nafl.

441 mln. in 2008 (Bron: CBS en Ministerie van VVRP). De bouw- en vastgoedsector is goed

voor maar liefst 20% van het binnenlands bruto product (GDP) van Curaçao. Stelt u zich eens

voor wat de economische ‘spin off’ is als we meer woningen sneller, goedkoper en

energiezuiniger bouwen. Laat staan het maatschappelijk rendement.

Het optimisme van de woningbouw; 5 Redenen waarom woningbouw goed is voor Curaçao.

4

Minder meetbaar en toch logisch is dat een prettige dak boven je hoofd bijdraagt aan je welzijn.

De eerste woningbouwverenigingen in Nederland waren er niet uitsluitend uit charitatieve

overwegingen. De werkgevers wisten het zeker: goede woningen voor werknemers is goed

voor de omzet! Economen, tel uit je winst!

5. De bouw

Sinds mensenheugenis bouwen we op een zeer arbeidsonvriendelijke wijze; dag in dag uit in de

zon en stof, zware blokken hijsend en een ongelooflijke hoeveelheid afval producerend. Geen

wonder dat er niet veel mensen zijn die voor dit werk te porren zijn en dat terwijl er sinds de

industriële revolutie prefabricage van woningen over de hele wereld gangbaar is. Het komt erop

neer dat er zoveel mogelijk in de fabriek gemaakt wordt. Onder deze verbeterde

omstandigheden werken betekent betere kwaliteit in de bouw en een veel hoger bouwtempo op

locatie. De bouwsector kan het zich niet permitteren om niet te innoveren, je ziet het ook

gebeuren, maar het kan sneller, beter, profesioneler en met meer durf en ambitie. Kortom, meer

werk in de bouwsector creëren vraagt ook een meer innovatieve wijze van bouwen met als

voordeel goedkoper, beter, sneller en energiezuiniger bouwen en wonen.

Woningen bouwen brengt een gemeenschappelijk optimisme met zich mee. Het dient een groot

doel, namelijk het tegemoet komen aan de universele recht van de mens, en tegelijkertijd zorgt

voor brood op de plank. Het is aan ons om letterlijk en figuurlijk ons huis te bouwen.

Ir. Vernon Daal