HET ONTSTAAN DER SOORTEN

Evolutie en ordening

Een aantal termen

Organische stoffen: bevatten de elementen C, H en O

Anorganische stoffen: maximaal 2 van deze elementen

Autotroof: organismen die in staat zijn organische stoffen te vormen uit anorganische stoffen

Heterotroof: organismen die andere organismen nodig hebben om aan organische stoffen te komen

In den beginne

4,6 miljard jaar geleden is de aarde ontstaan3,8 miljard jaar geleden ontstonden de eerste

organismen. (oersoep + elektriciteit) Dit waren zeer eenvoudige organismen

Vraag: Wat verstaan we eigenlijk onder een organisme?

En verder…

2,3 miljard jaar geleden ontstonden de eerste bacteriën en cyanobacteriën. Dit zijn eencellige, prokaryote (zonder celkern) organismen

1,5 miljard jaar geleden ontstonden de eerste eukaryoten (met celkern). Dit waarschijnlijk door endosymbiose

Meercellige organismen

Rond 600 miljoen jaar geleden ontstonden de eerste eenvoudige meercellige organismen.

Wat zouden voordelen kunnen zijn van meercellige organismen ten opzichte van eencelligen?

En nadelen?

Fylogenetische boom van het leven

Meercelligen

Uit de eerste eenvoudige meercellige organismen ontstonden steeds ingewikkeldere organisme

Is een ingewikkeld gebouwd organisme per definitie “beter” dan een eenvoudig gebouwd organisme?

Ontstaan van nieuwe soorten

Hoe ontstaan nieuwe soorten?

Ontstaan ze eigenlijk wel?

Drie hoofdstromingen

1. De evolutietheorie: Leven is in de loop van miljoenen jaren ontstaan door natuurlijke selectie. Evolutie heeft geen doel!

2. Creationisme: God heeft de wereld in korte tijd geschapen (6000 jaar geleden o.i.d.)

3. Intelligent design: God heeft de wereld geschapen maar deze ontwikkelt zich wel volgens de principes van de evolutietheorie. Evolutie heeft volgens I.D. een doel.

Bewijs

Alleen voor de evolutietheorie zijn bewijzen. Beide andere theorieën hebben geen wetenschappelijke onderbouwing. Ze berusten op geloof.

Evolutie is…

Bedacht door Charles Darwin en in de 20ste eeuw verder uitgewerkt tot de moderne synthese door o.a. Haldane, Huxley en Fisher.

Moderne synthese (neodarwinisme) is de combinatie van de evolutietheorie van Darwin en de wetten van Mendel.

Natuurlijke selectie

Organismen planten zich voortEr ontstaan veel nakomelingenNakomelingen variëren in eigenschappen

(o.a. Door mutaties)Nakomelingen met de meest gunstige

eigenschappen (hoge fitness) planten zich het meest voort

Eigenschappen die erfelijk zijn worden doorgegeven aan het nageslacht, welke dus ook deze gunstige eigenschappen zullen bezitten Gevolg: populatie evolueert

Het ontstaan van soorten

Als een populatie gesplitst wordt door bijv. geologische gebeurtenissen dan kunnen beide subpopulaties anders evolueren. (Mogelijk) gevolg:

Soortvorming

Soortvorming gaat sneller als kleine populaties gescheiden raken met onevenredig verdeelde genen.

Een populatie vogels leeft in een gebied en heeft zich hieraan aangepast. Er is wel enige variatie!

Door een storm wordt een deel van de vogels naar een naarburig gebied toegeblazen.

De populatie past zich in de loop van de tijd aan aan de nieuwe omgeving. Gevolg is dat de populaties van elkaar gaan verschillen. Gevolg soortvorming.