Het NVA in 2011Thema: Niet afbouwen, maar ombouwen!

www.nva-amersfoort.nl

Jaarbericht 2011

AmersfoortBunschotenLeusdenWoudenberg

NVA in 20112011 staat voor het NVA in het teken van ombouw. Kunnenwe meer doen met minder geld? En kunnen we de dienst-verlening efficiënter en daarmee goedkoper maken? In ditjaarbericht leest u hoe het NVA zich voorbereidt op de toe-komst.

www.nva-amersfoort.nl

Het NVA Centrum voor Duurzame Inburgering is eendienstverlenende organisatie die de inburgering en inte-gratie bevordert van mensen die niet in Nederland zijn ge-boren. Ons doel is dat mensen zo snel mogelijk zelfstandigkunnen functioneren in de Nederlandse samenleving. In-burgeren is in onze visie meer dan alleen de Nederlandsetaal leren. Net zo belangrijk zijn opvoedingsondersteu-ning, emancipatie, een maatje voor de sociale contacten,

4

Dit is het NVA!

het vinden van werk en andere vormen van actieve parti-cipatie in de samenleving. Het NVA maakt zich sterk voorpersoonlijke integratietrajecten voor inburgeraars, tot heteinddoel van inburgering is bereikt. Eigen verantwoorde-lijkheid staat daarbij voorop. Het NVA werkt voor de ge-meenten Amersfoort, Bunschoten, Leusden en Wouden-berg. We richten ons zowel op de individuele begeleidingvan inburgeraars als op het coördineren van het inburge-ringsbeleid voor gemeenten.

Wat bereikt het NVA in 2011 met inburgering?Het NVA biedt in 2011 bijna vijfhonderd mensen een inburgeringstraject aan. Snelle en duurzame inburgering is het doel.Dit doen we met een mix van trajectbegeleiding en maatschappelijke begeleiding. Alle mensen die in 2011 moeten ofwillen inburgeren, worden door het NVA geholpen.

Hoe pakt het NVA de inburgering aan? In 2011 biedt het NVA meer maatwerk en krijgen cliënten meer ondersteuning van vrijwillige taalcoaches. Het NVA heeftmeer methoden om mensen met succes te begeleiden bij de inburgering.

Hoe speelt het NVA in op de wetswijziging? In 2011 werkt het NVA hard aan een nieuwe werkwijze. Dit heeft alles te maken met de wetswijziging en enorme bezui-nigingen op inburgering. Medio 2011 gaan we met de nieuwe werkwijze aan de slag. Motto: niet afbouwen, maar om-bouwen!

Dit is het NVA in 2011 Het NVA zet zich ervoor in dat mensen zo snel mogelijk zelfstandig kunnen functioneren in Nederland. In 2011 werkenwe aan dit doel met een team van bijna dertig betaalde en ruim negentig onbetaalde medewerkers.

En in 2012?In 2012 gaat het NVA als ‘verbouwde organisatie’ verder op de ingeslagen weg. De keuze om met minder geld meer tedoen, wordt verder uitgewerkt. Dat betekent dat we prioriteiten gaan stellen.

5

Inhoud

Komende jaren gaat het kabinet het budget voor inburge-ring afbouwen. Mensen gaan hun eigen inburgering beta-len en zullen zich op eigen kracht moeten voorbereiden ophet inburgeringsexamen. Ik kan me hier gedeeltelijk in vinden. Afgelopen twee jaar is een fikse inhaalslag ge-maakt. Ook als NVA hebben we een grote groep nieuwko-mers en oudkomers met succes helpen inburgeren. Degroep inburgeraars wordt kleiner en daardoor is er mindergeld nodig. Maar moeten alle inburgeraars voortaan zelfbetalen voor hun inburgering? Inderdaad, er is een groepdie het geld en het netwerk heeft om dit te regelen. Maarwat gaan de jonge moeders doen die de inburgering heelhard nodig hebben, maar er niet de ruimte en het geld voorhebben? En wat doen de ouderen die altijd van plan zijngeweest om terug te keren maar uiteindelijk in Nederlandblijven omdat hun kinderen hier wonen? En gaan de Oost-Europeanen - die niet verplicht zijn om in te burgeren - zelfbetalen voor een taaltraining? Het meeste zorgen maak ikme om de asielmigranten. Zij moeten nu al een lening af-sluiten voor de inrichting van hun huis. Gaan ze dat ookdoen voor de inburgering? Voor het NVA is het motto: niet afbouwen, maar ombou-wen. Ja, voor de inburgering mag best wat minder gelduitgetrokken worden. En wij willen laten zien dat we meerkunnen doen met minder geld. Maar de teller kan niet naarnul. Als dat gebeurt, ben ik bang dat we over een paarjaar een flinke rekening gepresenteerd krijgen.

Hillegonde KiewietDirecteur NVA6

Inburgering voor eigen rekening?

Het NVA biedt in 2011 bijna vijfhonderd mensen eeninburgeringstraject aan. Snelle en duurzame inbur-gering is steeds het doel. Dit doen we met een mixvan trajectbegeleiding en maatschappelijke bege-leiding. Alle mensen die in 2011 moeten of willen in-burgeren, worden door het NVA geholpen.

In 2011 biedt het NVA aan 473 mensen een inburgerings-traject. Dit aantal ligt een stuk lager dan in 2010, toen 656mensen een traject kregen aangeboden. Reden hiervooris dat het ambitieniveau in 2010 uitzonderlijk hoog lagomdat de toenmalige minister Van der Laan een bonus inhet vooruitzicht stelde als de prestatie zou worden gerea-liseerd. In 2011 zitten we weer op het normale niveau endat betekent dat we eind van het jaar grotendeels hebbenkunnen voldoen aan de inburgeringsbehoefte in 2011.

Meer nieuwkomersHet NVA werkt ook in 2011 voor nieuwkomers en oudko-mers, inburgeringsplichtigen en vrijwillige inburgeraars.Ten opzichte van 2010 is een lichte verschuiving te zienrichting nieuwkomers. Bestaat in 2010 de groep inburge-raars nog voor ongeveer vijftig procent uit mensen die kor-ter dan vijf jaar in Nederland verblijven, in 2011 loopt ditpercentage op naar 65 procent. Deze relatieve stijging iswellicht te verklaren uit het feit dat het aantal inburge-raars in 2010 een stuk hoger ligt dan in 2011 en we in2010 bij de werving vooral hebben ingezet op de oudko-mers. Daarnaast valt op dat het aantal mensen met een

Turkse achtergrond flink afneemt: van 26 procent van detotale instroom in 2010 naar 13 procent in 2011. Ook ditis te verklaren uit het feit dat het aantal Turken onder degroep oudkomers erg groot is.

Ook in LeusdenVanaf 1 januari 2011 voert het NVA de Wet Inburgeringen de maatschappelijke begeleiding uit voor de gemeenteLeusden. In eerste instantie hebben we met de gemeenteafspraken gemaakt voor twintig inburgeringstrajecten perjaar, maar in de zomer van 2011 breiden we dit uit metnog eens acht trajecten. Het NVA ontvangt de cliënten inhet pand aan de Larikslaan 2.

Verhuizing in BunschotenPer 1 december 2011 heeft het NVA het pand aan de PrinsHendrikstraat 5 in Bunschoten verlaten. We hebben eenbijzonder prettig onderkomen kunnen vinden bij Stichting

7

Wat bereikt het NVA in 2011 met inburgering

Inburgeraars in de les

8

Inburgeren eigen verantwoordelijkheid?“Als mensen vrijwillig naar Nederland komen of zijn ge-komen, is het niet gek dat ze zelf zorgen dat ze de taalleren en zelfredzaam zijn. Alleen voor de meeste vluchte-lingen ligt dat anders. Zij zullen geld moeten lenen.”

Als ik de minister-president was…“Dan zou ik blijven pleiten voor een open samenleving,waarin ruimte is voor verschillen. Een tolerante houdingblijft 'een grondhouding waarmee we de kracht van men-sen meer ruimte geven'.”

Mooiste moment van 2011"De Rekenkamer heeft een onderzoek afgerond naar de in-burgering in Amersfoort. Heel veel inburgeraars zijn te-vreden over de manier waarop ze werden begeleid. Deinburgering heeft hen echt geholpen om hun weg te vin-den in onze samenleving."

Dieptepunt van 2011“De gemeente heeft moeilijke besluiten moeten nemenom de bezuinigingsopgave te bereiken. Dat deden we van-uit het vertrouwen in de stad, waar veel kracht in zit. Maarondertussen leidt snijden ook tot het noodgedwongenstopzetten van sommige activiteiten, ook op het gebiedvan integratie. Dat is geen miskenning van de successendie we bereikt hebben, integendeel: we mogen trots zijnop de manier waarop we in Amersfoort hebben gewerktaan het verbinden van groepen in onze samenleving.”

Een open samenleving waarin ruimte is voor verschillen

Sebastiaan van ’t Erve is wethouder Duurzaamheid, So-ciale Zekerheid & Integratie en Amersfoort 2.0 in Amers-foort

De Boei – Op de Ree 161-D. Op dit adres is vrijwel allehulp- en dienstverlening binnen Bunschoten te vinden endat maakt het nog gemakkelijker om cliënten – indiennodig – door te verwijzen.

Cijfers inburgeringstrajecten 2011

Cijfers Amersfoort• In 2011 biedt het NVA 420 mensen een traject aan. Dit

is exact gelijk aan het aantal dat in de prestatiever-klaring voor 2011 is overeengekomen.

• In 2011 leggen 500 mensen het examen af, bij 112mensen gaat het om een herexamen.

• 52 personen willen geen gebruik maken van een aan-bod en krijgen in 2011 een handhavingsbeschikking.We zien hier dat de dalende lijn doorzet. In 2008, 2009en 2010 hebben respectievelijk 434, 503 en 73 menseneen handhavingsbeschikking ontvangen. In 2011 krij-gen uitsluitend nieuwkomers een dergelijke beschik-king. In de jaren daarvoor gaat het ook om oudkomersmet een inburgeringsplicht. De mensen die in voor-gaande jaren een handhavingsbeschikking hebben ont-vangen, worden in 2011 door het NVA benaderd metde vraag of ze alsnog gebruik zouden willen maken vaneen aanbod. Tevens attenderen we ze erop dat de ter-mijn van hun inburgeringsplicht afloopt.

• In 2011 worden met 1017 mensen informatie- en ad-viesgesprekken gevoerd.

• Op 31 december 2011 volgen 749 personen een inbur-geringstraject.

Cijfers Bunschoten• In Bunschoten accepteren in 2011 14 personen een in-

burgeringsvoorziening. Dit is aanzienlijk lager dan de25 voorzieningen in 2010 en een logisch gevolg van deinhaalslag in 2010. In 2011 wordt in Bunschoten vrijweluitsluitend aan nieuwkomers een traject aangeboden.

• 26 personen leggen het examen af. Dat is een aanzien-lijke stijging ten opzichte van 2010. Ook dit is een ge-volg van de hoge instroom in 2010. Deze mensenstromen voor het grootste deel in 2011 uit na het af-leggen van het examen.

• Slechts 1 persoon krijgt een handhavingsbeschikking.• Met 14 personen wordt een informatie- en adviesge-

sprek gevoerd.• Op 31 december 2011 volgen nog 15 personen een in-

burgeringstraject.

Cijfers Leusden• In Leusden accepteren 28 personen een inburgerings-

voorziening. 2011 is het eerste jaar dat het NVA voorde gemeente Leusden werkt en daarom is het lastigom een vergelijking te trekken met voorgaande jaren.De instroom is echter hoger dan verwacht. Dit heeftonder andere te maken met het feit dat alle personenuit het Bestand Potentieel Inburgeringsplichtigen zijnbenaderd.

• 21 mensen leggen het examen af.• 10 personen ontvangen een handhavingsbeschikking.• Met 96 personen worden informatie- en adviesge-

sprekken gevoerd. Dit hoge aantal komt eveneensvoort uit het feit dat alle personen uit het Bestand Po-tentieel Inburgeringsplichtigen zijn benaderd in 2011.Daarnaast zijn de mensen die voor 2011 zijn inge-stroomd op de hoogte gebracht van de wijzigingen per1 januari 2011.

9

• Op 31 december 2011 volgen 44 personen een inbur-geringstraject.

Cijfers Woudenberg• In 2011 starten 7 mensen uit Woudenberg met een in-

burgeringstraject.• 13 mensen leggen het examen af.• 4 mensen ontvangen een handhavingsbeschikking.• Met 36 mensen is een informatie- en adviesgesprek

gevoerd. Ook voor Woudenberg hebben we alle perso-nen benaderd die geregistreerd staan in het BestandPotentieel Inburgeringsplichtigen.

• Op 31 december 2011 volgen 21 personen een inbur-geringstraject.

Turken niet meer verplicht inburgeren Zomer 2011 wordt duidelijk dat Turkse burgers in Neder-land niet meer wettelijk verplicht worden om in te burge-ren. Dit besluit de Centrale Raad van Beroep. Wie deNederlandse nationaliteit wil, moet wel eerst slagen voorhet inburgeringsexamen. Alle ruim zeshonderd Turksecliënten van het NVA worden hierover geïnformeerd. InAmersfoort krijgen ze een brief van wethouder Van ’t Erve.De anderen worden door het NVA op de hoogte gebracht.Sommige Turken besluiten op basis van de berichtgevingdirect te stoppen met de inburgeringscursus. Anderen zienhet belang van het leren van de Nederlandse taal in engaan door met hun cursus.

Voortgezette inburgeringOok in 2011 voert het NVA het project over voortgezetteinburgering uit, in opdracht van de gemeente Amersfoort.In 2011 worden 52 personen aangemeld voor dit project,

waarvan 7 Antillianen. Eind 2011 zijn 64 personen uitge-stroomd. En dan de resultaten:

• 27 personen hebben betaald werk gevonden;• 4 personen zijn gestart met een beroepsopleiding;• 8 personen zijn sociaal geactiveerd en doen o.a. vrij-

willigerswerk;• 17 personen zijn overgedragen aan andere instanties

voor een bijzonder begeleidingstraject, bijvoorbeeld inde hulpverlening;

• bij 8 personen is om uiteenlopende redenen de uitke-ring beëindigd.

Opvallend: ondanks de recessie zijn er toch 27 personenaan betaald werk begonnen van wie 3 gestart zijn met eeneigen bedrijf. Aan het einde van 2011 volgen nog 91 per-sonen een VIB-traject.

10

In 2011 biedt het NVA meer maatwerk en krijgencliënten meer ondersteuning van vrijwillige taal-coaches. Het NVA heeft meer methoden om mensenmet succes te begeleiden bij de inburgering.

Duaal staat centraalIn 2011 biedt het NVA aan ruim zestig procent van decliënten een duaal traject aan. Voor het NVA bestaat eenduaal traject uit een mix van:

1. Educatie: de taal leren in de praktijk via taalstages envrijwilligerswerk maar ook computerlessen, empower-ment, opvoedingsondersteuning.

2. Beweging: sport, yoga, fietsles.3. Cultuur: muziek, lezen, bibliotheek.4. Ontmoeting: via maatjesprojecten maar ook via bijvoor-

beeld ouderparticipatie en een bezoek aan het buurthuis.

ParticipatieladderWat is de beginsituatie van een cliënt en wat is het doel?Die vragen staan centraal bij de participatieladder. HetNVA werkt vanaf 2011 met dit meetinstrument. Met departicipatieladder leggen we de uitgangssituatie van eencliënt vast, plus het beoogde einddoel en de werkelijkeuitstroomsituatie. Dit gebeurt digitaal waardoor we altijdeen actueel overzicht hebben van de trede op de ladderwaar onze cliënten zich bevinden.

Altijd maatwerk Ook in 2011 levert het NVA maatwerk bij het samenstellen

van een inburgeringstraject. Eerst willen we de mensenbeter leren kennen, pas dan gaan we op zoek naar eenpassend aanbod. Het doel van het traject is dat mensenbeter gaan functioneren in de samenleving. Daarom zijnkennis van de Nederlandse taal en van de Nederlandsesamenleving vast onderdeel in ieder traject. Daarnaastvullen we het traject in met persoonlijke componentenwaardoor de inburgeraar beter kan functioneren in de sa-menleving. Die componenten variëren van een basiscursuscomputervaardigheden of fietslessen tot een beroepsge-richte opleiding. Maatwerk betekent ook dat we aansluitenbij de agenda van inburgeraars. Wie niet op werkdageneen cursus kan volgen, kan bij voldoende belangstelling’savonds meedoen, in het weekend of in de zomervakantie.

Drukke inloopspreekurenIn 2011 helpt het NVA 990 mensen via het inloop-spreekuur. Dit zijn er 240 meer dan in 2010. De dalendecurve van de afgelopen jaren verandert in een stijging van32 procent. Gemiddeld komen er 82 bezoekers per maandop het spreekuur. De maand januari is in 2011 de drukstemaand (112 bezoekers), gevolgd door februari (106 bezoe-kers) en augustus (102 bezoekers). Het inloopspreekuur is een dienst van het NVA waar men-sen vier keer per week gedurende anderhalf uur terechtkunnen met al hun vragen. Zoals de naam al zegt, is heteen laagdrempelige service waarbij bezoekers gewoonbinnenlopen en geholpen worden. In 2011 kunnen we 878mensen meteen helpen. De anderen worden verwezen

11

Hoe pakt het NVA de inburgering aan?

12

Eigen verantwoordelijkheid klinkt mooi, maar nietals je de mensen kent

Inburgeren eigen verantwoordelijkheid? “Eigen verantwoordelijkheid klinkt mooi, maar als je decliënten kent, ontdek je dat ze vaak de vaardigheden niethebben om zelf voor hun inburgering te zorgen. Het is be-slist niet gemakkelijk om alles zelf te moeten uitzoekenals je in Nederland komt. Daar heb je begeleiding bijnodig. Als mensen voortaan zelf moeten betalen voor deinburgering, dan gaan ze niet meer eerst de taal leren. Zezullen meteen op zoek gaan naar werk. Maar voor werkheb je de taal nodig en zo kom je in een vicieuze cirkel.Oké, ze kunnen een lening afsluiten, maar dat is toch eenslecht begin als je in Nederland komt?”

Als ik de minister-president was…“Dan zou ik plannen maken die op lange termijn goed voorhet land zijn en niet harde maatregelen nemen die opkorte termijn een deel van de problemen oplossen. Op diemanier schuif je de problemen naar de volgende generatieen los je ze niet op. Een moedige minister-president kiestvoor de lange en moeilijke weg om blijvend resultaten tehalen.”

Mooiste moment van 2011“Het is een mooi moment als ik hoor dat mijn cliënten hetinburgeringsexamen hebben gehaald. Ik begeleid 81 cliën-ten. Vorig jaar hebben veel van mijn cliënten het examengehaald. Dat betekent dat ze hun doel hebben bereikt enkunnen starten met een opleiding of werk. Ik begeleid ookmensen voor wie het inburgeringsexamen een brug te veris. Bijvoorbeeld een vrouw van 52, analfabeet. Zij heeft in2011 haar eigen naam leren schrijven en ze kan nu fietsendoor Amersfoort. Dat vind ik mooi. En verder was het eenmooi moment toen we in september met eigen groepenzijn gestart.”

Dieptepunt van 2011 “Het dieptepunt van het jaar was het moment dat tot mijdoordrong dat er vanuit de politiek echt geen geld meerkomt voor de inburgering.”

Falak Zahraoui is trajectbegeleidster bij het NVA

naar andere instanties, in 2011 vooral naar Stadsring 51,de sociale dienst en het juridisch loket.

Wie bezoeken het inloopspreekuur?• 492 bezoekers volgen een traject. • 163 bezoekers zijn ex-cliënten: 30 worden doorverwe-

zen naar andere instellingen. De overige 133 wordenmeteen door het NVA te woord gestaan.

• 335 bezoekers melden zich voor het eerst bij het NVA: - 125 mensen melden zich spontaan voor een inburge-

ringscursus; - 43 mensen melden zich voor huisvesting, veelal uit

verschillende asielzoekerscentra; - 167 mensen komen om andere redenen naar het in-

loopspreekuur.

Top 4 vragen 2011 inloopspreekuur1. Verblijfsrecht, waaronder pasje, gezinshereniging en

naturalisatie.2. Financiën, waaronder belastingen en uitkeringen.3. Post uitleggen, formulieren invullen, ziektekostenver-

zekering.4. Inburgering, zowel inburgeringsexamen als algemene

vragen.

Begeleiding verblijfsrechtIn 2011 krijgt het NVA veel juridische vragen met betrek-king tot het verblijfsrecht van cliënten, zowel tijdens hetinloopspreekuur als tijdens de trajectbegeleiding. De toe-name heeft alles te maken met de strengere eisen vanuitde overheid, zowel wat betreft inburgering als asielzaken,gezinshereniging, naturalisatie en het examen in het bui-tenland.

Wat valt op in 2011? • Somaliërs krijgen bijna standaard een afwijzing als zij

een aanvraag indienen bij de IND voor gezinshereni-ging. Het maakt dan niet uit of het gaat om een part-ner, kinderen of overige familieleden. Vaak wordt eraangegeven dat de feitelijke gezinsband niet vol-doende is vastgesteld. DNA-onderzoek kan soms uit-sluitsel geven, maar dan dient de cliënt dit wel zelf tebetalen.

• Ook valt op dat in 2011 een aantal Nederlandse am-bassades in het buitenland de deuren sluit. Dit heefttot gevolg dat mensen die voor gezinshereniging inaanmerking willen komen en daarvoor over de juistedocumenten moeten beschikken, vaak verre, kostbarereizen moeten maken. Om de kosten te kunnen beta-len, doen ze regelmatig via het NVA een beroep opnoodfondsen.

• In 2011 melden veel meer uitgeprocedeerden zich bijhet NVA dan in 2010. Zij vragen vooral financiële on-dersteuning. Deze mensen verblijven vaak al vele jarenin Nederland, maar kunnen of willen niet terug naarhet land van herkomst en blijven met behulp van eenadvocaat verwikkeld in een procedure. Het NVA heefteen aantal mensen (tijdelijk) ondersteund, maar het

13

Spreekuur

14

voor veel inburgeraars gaat het moeilijker worden om inte burgeren.”

Inburgeren eigen verantwoordelijkheid?“Eigen verantwoordelijkheid is goed, maar wel naardraagkracht. De mensen die mijn cursus volgen, zijn overhet algemeen laagopgeleid en niet kapitaalkrachtig. Alsze de inburgering zelf via een lening moeten financieren,vraagt dat nogal wat van ze. Ze hebben geen keuze, zemoeten de taal leren en inburgeren. Anders kunnen ze nietvolwaardig meedraaien in de Nederlandse samenleving.”

Als ik de minister-president was…“Ik vind het belangrijk om alle mensen te betrekken bij deNederlandse samenleving en hen een eerlijke kans tegeven. Als ik Rutte was, zou ik de bezuinigingen op de in-burgering beperken en per persoon kijken wie dit zelf kanbetalen en wie niet. Als mensen hun eigen inburgeringmoeten regelen, gaan ze misschien thuis proberen om detaal en de examenstof te leren. Maar juist een cursus,waar je praat met anderen en les krijgt van een professi-onele docent, biedt hierbij belangrijke ondersteuning. Deinburgering in de huidige vorm loopt goed. Het zou jammerzijn als die investering verloren gaat.”

Mooiste moment van 2011“Het mooiste moment is als ik merk dat mensen gaan ver-trouwen op hun eigen kunnen. Ze moeten onder meer eenportfolio samenstellen voor het praktijkexamen. Het heleportfolio is ‘doen alsof’, je moet bijvoorbeeld zogenaamdaangifte doen bij de politie. Je doet alsof je fiets gestolenis en de politie speelt mee, die weet dat jij dit doet om inte burgeren. Mensen zien vaak enorm tegen deze opdrachtop, maar als ze het eenmaal hebben gedaan, zijn ze zo en-thousiast. Ze snappen de Nederlandse samenleving beteren durven meer zelf te doen.”

Dieptepunt van 2011“In 2011 werd voor mij duidelijk dat er flink moet wordenbezuinigd in Nederland. Om mij heen merk ik dat er men-sen ontslagen worden. Ook op de inburgering zal wordenbezuinigd. Ik snap dat er bezuinigd moet worden, maar

Vertrouwen op eigen kunnen

Sonja Faber is inburgeringsdocente voor het NVA

blijft een lastige situatie. Deze mensen hebben geenrecht op overheidsgeld en zijn afhankelijk van nood-fondsen.

• De eisen voor het Examen Buitenland worden april2011 aangescherpt. Partners van mensen die regulieregezinshereniging hebben aangevraagd, dienen al inhet land van herkomst een examen af te leggen, waar-bij alle onderdelen op niveau A1 behaald moeten zijn.Eerder was dit niveau net onder A1.

• De eisen voor naturalisatie worden strenger. Mensenmoeten in ieder geval in het bezit zijn van een inbur-geringsdiploma of een ontheffing daarvan. Daarnaastkost het veel geld en moet men in het bezit zijn vaneen gelegaliseerde geboorteakte en een paspoort.

Taalcoaching nu op drie niveausIn 2011 zet het NVA meer vrijwillige taalcoaches in om in-burgeraars te helpen bij het leren van de Nederlandsetaal. Taalcoaching organiseren we dit jaar voor het eerstop drie niveaus. Het eerste niveau, individuele taalcoaching, biedt het NVAal jaren. Een vrijwillige individuele taalcoach spreekt éénkeer per week af met een inburgeraar en helpt bij het oe-fenen van de taal en het wegwijs maken in de stad. Inseptember 2011 wordt dit aanbod uitgebreid met taalcoa-ches in de les. Deze taalcoaches ondersteunen de profes-sionele NT2 docenten in de lessen. Als derde biedt hetNVA nu ook taalcoaches in de praktijk. Deze taalcoach on-dersteunt drie cursisten uit één lesgroep buiten de lesurenom. Door praktijksituaties te oefenen, wordt de verbindinggemaakt tussen de theorie van de les, de praktijk van deNederlandse maatschappij en de directe omgeving van deinburgeraars.

In 2011 zijn 62 taalkoppels gestart op individuele basis.Daarnaast zijn er 25 taalcoaches in de praktijk gestart,van wie 15 afkomstig van Avéro Achmea, het bedrijf datzich in het kader van Maatschappelijk Betrokken Onder-nemen wil inzetten voor onze doelgroep. Ook zijn er negentaalcoaches in de les van start gegaan. En dan zijn er nogtwee bijzondere taalcoaches actief met grotere groepjesinburgeraars; één is bezig met zes vrouwen die zich voor-bereiden op het Staatsexamen en één is bezig met eengroepje van acht inburgeraars die zich beter en vrijer wil-len kunnen uitdrukken: ‘vrij spreken met expressie’.

Handboek voor taalcoachesIn 2011 laat het NVA een handboek ontwikkelen voor devrijwillige taalcoach, als naslagwerk en inspiratiebronvoor taalcoaches.

Taalles thuisIn 2011 geeft het NVA taallessen aan huis aan vijftig vrou-wen en mannen, vijf minder dan in 2010. Er worden 28nieuwe koppelingen gemaakt. Eind 2011 zijn er nog 28

15

Taalcoach in de les

koppels actief. In de loop van het jaar stoppen 22 perso-nen met deze vorm van les. Vijf van hen stappen over opgroepslessen NT2, één vrouw start met een opleiding.Voor de overige personen is dat geen optie vanwege psy-chische of fysieke belemmeringen. Taalles Thuis is eenspeciaal aanbod van het NVA voor vrouwen en mannendie door omstandigheden moeilijk het huis kunnen verlaten voor een klassikale cursus. De lessen worden ver-zorgd door een groep van 32 enthousiaste en betrokkenvrijwilligers. Eén keer per week komen ze bij de cliëntthuis. Insteek is het praktisch taalgebruik in concrete si-tuaties. Naast de lessen ligt het accent op de ontmoeting,als middel om de zelfredzaamheid van de deelnemers tevergroten.

Computerondersteuning thuisSommige mensen willen graag leren omgaan met de com-puter, maar het lukt ze niet om naar een computercursuste gaan. Bijvoorbeeld omdat het tempo te hoog is of hetNederlandse lesboek te ingewikkeld. Of omdat ze fysiekof psychisch problemen hebben. Ook komt het voor datmensen wel een computercursus hebben gevolgd, maarnog te onzeker zijn om thuis met de computer aan de slagte gaan. Voor vier mensen organiseert het NVA in 2011computerondersteuning aan huis. Drie van hen ronden dittraject in 2011 af.

Op reis door AmersfoortIn 2011 stopt Op reis door Amersfoort. Op reis door

16

Christiaan en AzadChristiaan geeft taalles thuis aan Azad. Azad komt uit Iraken woont sinds 2001 in Nederland en sinds 2011 inAmersfoort. Wekelijks fietst Christiaan de ruim tien kilo-meter naar de woning van Azad om hem les in de Neder-landse taal te geven. De ene keer over goede zinsopbouwen zinnen in de goede tijdsvorm, de andere keer over ‘da-gelijkse’ dingen. Azad heeft een dwarslaesie en hierdooris het moeilijk voor hem om Nederlandse taalles op eenschool te volgen. Ook heeft hij soms erge hoofdpijn, waar-door een intensieve les over grammatica niet haalbaar is.Dan krijgt de les een andere inhoud: Azad heeft een hobbyen dat is koken. Wanneer hij door hoofdpijn moeite heeftom zich te concentreren, verplaatst de les zich wel eensnaar de keuken. Tussen de potten en pannen, aan een aan-recht bezaaid met groentes en kruiden, oefenen Christiaanen Azad de Nederlandse taal. Zo’n les wordt dan wel eens

afgesloten met een heerlijke gemeenschappelijke maal-tijd. Sinds kort heeft Azad een computer in huis en Chris-tiaan ondersteunt hem nu ook om hiermee vaardig teworden.

Het geeft Christiaan voldoening dat hij iets kan betekenenvoor Azad. Hij waardeert de motivatie van Azad om de Ne-derlandse taal te leren en computervaardigheden op tedoen waardoor hij zo zelfstandig mogelijk deel kan nemenaan de Nederlandse samenleving. Azad waardeert Chris-tiaan die elke week soms door weer en wind fietst omhem taalles te geven. De motivatie en inzet van Azad, on-danks zijn fysieke en psychische belemmeringen, makenvoor Christiaan al zijn inspanningen waard, niet in de laat-ste plaats door de gastvrije wijze waarop hij door Azadwordt ontvangen en de warme wijze waarop hij bij de deurwordt uitgezwaaid na een les.

Amersfoort is een project waarbij groepsactiviteiten wor-den georganiseerd, gericht op de ontmoeting tussen vrij-willigers met verschillende culturele achtergronden enNederlandse buurtbewoners. De laatste bijeenkomst vanImmigratie is van alle tijden is in dit kader georganiseerd

voor bewoners van de wijk Kruiskamp.

InstapcursusIn 2011 nemen 79 mensen deel aan de instapcursussen.In deze cursus maken potentiële inburgeraars kennis methet inburgeringsprogramma. Het NVA verzorgt dit jaar cur-sussen op basisschool de Windroos in de wijk Liendert enop basisschool Prins Willem Alexander in de wijk Randen-broek. In deze cursussen wordt taal gecombineerd met ou-derbetrokkenheid en participatie op school. Onderwerpen:opvoeding en gezondheid, schoolregels en thuisregels, ge-sprekken op school, hoe zorg ik dat ik me bij de school be-trokken voel? Ook wordt een bezoek gebracht aan hetCentrum voor Jeugd & Gezin en de bibliotheek. Een grootdeel van deze cursisten gaat aansluitend verder met de

vervolgcursus. Daarnaast worden er cursussen ‘Taal op dewerkvloer’ georganiseerd bij Amfors en in het Vrouw &Kindcentrum Dea Dia. Voor een aantal ouders is er eencursus georganiseerd, gericht op deelname aan de ouder-raad op scholen.

Huis-tuin-keuken NederlandsIn 2011 organiseert het NVA een praktische Nederlandsetaalcursus gericht op spreekvaardigheid en zelfredzaam-heid. Deze cursus is voor vrouwen die niet in staat zijn omhet inburgeringsdiploma te halen. Er wordt veel in de prak-tijk geoefend. Door de inbreng van ‘Theater aan zee’ kun-nen er verschillende toneelstukjes en rollenspellenworden gespeeld. Dit is leerzaam, hilarisch en gezellig.Ook het bezoek aan organisaties is een vast deel van hetprogramma. In 2011 nemen 57 vrouwen deel aan de huis-tuin-keukencursus, van wie 21 nieuwe vrouwen.

Duizend en één KrachtIn 2011 wordt het landelijke project Duizend en één Krachtformeel afgerond met ‘De Grote Finale van Duizend en éénKracht’. De Grote Finale bestaat uit een bruisende talen-tenbazaar. Deze bazaar maakt de talenten van de vrouwenzichtbaar, maakt het delen van kennis en kunde mogelijken geeft inspiratie voor de toekomst. In Amersfoort loopthet project door tot en met april 2012. De doelstelling vanDuizend en één Kracht is het maatschappelijk activerenvan allochtone vrouwen door middel van vrijwilligerswerk.

Training weerbaarheidIn samenwerking met Ravelijn wordt dit jaar een trainingweerbaarheid voor vrouwen georganiseerd. In deze trai-ning werken deelneemsters aan eigenwaarde, zelfvertrou-

17

Bijeenkomst ‘Immigratie is van alle tijden’

18

Zorg dat iedereen werk heeft in Nederland

Inburgeren eigen verantwoordelijkheid?“Zelf betalen voor inburgering is moeilijk. Je hebt geengeld als je als asielzoeker naar Nederland komt. En als jegeen geld hebt, kun je niet naar school, leer je geen Ne-derlands en krijg je geen baan. Ik heb 4500 euro geleendom mijn huis te kunnen inrichten. Dat betaal ik nu elkemaand terug. Maar ik heb nog geen werk.”

Als ik de minister-president was… “Zorg dat iedereen de taal voldoende leert en werk krijgt.Zo heb je geen uitkering nodig en kun je nog beter de taalleren spreken. Dat is mijn advies aan de minister-presi-dent.”

Mooiste moment van 2011“2011 was voor mij een heel mooi jaar! Het mooiste mo-ment was toen mijn vrouw en mijn zoontje naar Nederlandkwamen. Ik ben gevlucht uit Eritrea toen mijn vrouw zwan-ger was. Ik had mijn zoontje nog nooit gezien. Nu wonenwe alle drie in Nederland en hebben we een eigen huis.Ik ben in 2011 geslaagd voor mijn inburgeringsexamen.Ja, dat was ook een heel mooi moment.”

Dieptepunt van 2011 “Ik kan geen dieptepunt bedenken. Ik ben heel blij met hetleven dat ik leid. Ik vind het leven goed in Nederland. Ikben ook blij met de mensen die mij helpen, mijn taaldo-cent en mijn maatschappelijk begeleider bij het NVA. Zijstaan altijd voor me klaar.”

Michael Misigna Kesete is asielmigrant

wen en het ervaren van de eigen kracht. Thema’s zijn: vei-ligheid en onveiligheid, huiselijk en seksueel geweld engrenzen stellen.

Vrouw en Kind Centrum Dea Dia enVadercentrum AtlasDea Dia en Atlas zijn centra waar vrouwen en mannen ineen economisch en maatschappelijk zwakke positie zichkunnen versterken. Doel is dat ze uiteindelijk werk of vrij-willigerswerk vinden. Het NVA levert een actieve bijdrageaan de centra op het gebied van inburgering en taal, par-ticipatie en integratie. In 2011 start het NVA met achtnieuwe groepen in deze centra.

Theatervoorstelling voor cliëntenNet als ieder jaar organiseert het NVA in 2011 theater-voorstellingen voor alle cliënten. Op 16 juni worden tweevoorstellingen van ‘Feestvol’ opgevoerd door theatergroep‘De koning speelt’, voor ruim vierhonderd inburgeraars. Op1 december trekt de speciale sinterklaasvoorstelling ookweer twee volle zalen. De voorstellingen vinden plaats op het Corderius College.‘De koning speelt’ maakt voorstellingen speciaal voormensen die inburgeren in Nederland. Via een lesbrief wor-den de inburgeraars voorafgaand aan de voorstelling voor-bereid. De voorstelling is ook dit jaar weer een grootsucces!

19

Voorstelling Sinterklaas

20

Kloppen de vragen van het inburgeringsexamen wel?

Famke Kalkman is vrijwillige taalcoach

Mooiste moment van 2011“Ik heb in 2011 een serie lezingen gehouden over migran-ten door de eeuwen heen. Na één van die lezingen kwameen ambassadeur van het NVA naar me toe en zei: jij hebtmij geschiedenis gegeven, jij hebt mij wortels gegeven.Dat was voor mij een mooi moment.”

Dieptepunt van 2011 “Mijn vader is in 2011 overleden, hij was pas 53 jaar.”

Inburgeren eigen verantwoordelijkheid?“Eigen verantwoordelijkheid is goed, mensen mogen bestwat meer energie steken in het meedraaien in de maat-

schappij. Maar ik vind het gek dat de geldkraan van inbur-gering helemaal wordt dichtgedraaid. Er is blijkbaar geenenkele erkenning voor inburgeraars.”

Als ik de minister-president was… “Dan zou ik iemand laten kijken naar het inburgeringsexa-men. Er zitten vragen bij waar ook Nederlanders het ant-woord niet op weten. Wat moet je doen als je thuiskomten je ziet dat er is ingebroken? Ik heb gehoord dat één vande antwoorden is: naar je buurman gaan en daar bellen.Dat antwoord wordt niet goed gerekend. Je moet buitenwachten en de politie bellen. Maar wat als je geen mo-biele telefoon hebt?”

Maatschappelijk betrokken ondernemenAls het om maatschappelijk betrokken ondernemen gaat,werkt het NVA samen met Matchpoint. Matchpoint zoektvoor het NVA bedrijven die zich willen inzetten voor onzedoelgroep. Verschillende bedrijven bieden in 2011 hundiensten aan. Zo zijn er taalcoaches, een budgetteercur-sus en een sollicitatietraining. Bedrijven die zich in 2011inzetten zijn: Avero Achmea, de Rabobank, Randstad,Drukkerij De Gans, Personeelsadviseur Riek Viehoff, AxeMedia, Bais Legal, Partners in Progress en Windkracht 11.

Taakstelling statushoudersHet NVA voert in opdracht van de gemeente Amersfoortde taakstelling statushouders uit. Het gaat om mensenmet een verblijfsvergunning die nog in een asielzoekers-centrum wonen. Elk jaar wordt bepaald hoeveel status-houders gehuisvest moeten worden in de gemeenteAmersfoort. Voor 2011 gaat het om 85 mensen. Samenmet de achterstand van 40 personen, betekent dit dat wein 2011 125 personen moeten huisvesten. Met de groteinzet van de maatschappelijk begeleiders lukt dit. Wathebben we gedaan? Het NVA zorgt dat statushoudersvoorrang krijgen binnen de gemeente Amersfoort. Op hetmoment dat de urgentie wordt toegekend, krijgt de sta-tushouder een maatschappelijk begeleider die helpt bijhet zoeken naar een geschikte woning. Als er een woninggevonden is, gaat de maatschappelijk begeleider meenaar de sociale dienst voor het aanvragen van een uitke-ring en naar de woningcorporatie voor het onderteken vanhet huurcontract. Ook helpen we met het aanvragen vanhuur- en zorgtoeslag. In de gemeentes Bunschoten, Leusden en Woudenbergworden de woningen geselecteerd door de woningcorpo-

raties en verzorgt het NVA de maatschappelijke begelei-ding. In 2011 zijn er tien statushouders in Bunschoten,twintig statushouders in Leusden en tien statushoudersin Woudenberg komen wonen.

21

In 2011 werkt het NVA hard aan een nieuwe werk-wijze. Dit heeft alles te maken met de wetswijzigingen enorme bezuinigingen op inburgering. Medio2011 gaan we met de nieuwe werkwijze aan deslag. Motto: niet afbouwen, maar ombouwen!

Wat gaat er in Nederland veranderen?Als het huidige kabinetsbeleid werkelijkheid wordt, danzullen er per 1 januari 2014 geen rijksmiddelen meer zijnvoor inburgering. De Wet Inburgering zal gewijzigd wor-den. De inburgeringsplicht wordt opgelegd aan nieuwko-mers die niet afkomstig zijn uit de EU-landen. Deinburgeraars worden zelf verantwoordelijk voor de inkoopvan hun inburgeringtrajecten en kunnen gebruik makenvan leenfaciliteiten via de Dienst Uitvoering Onderwijs(DUO). De Immigratie en Naturalisatie Dienst (IND) zal dehandhavingstaak op zich nemen.

Wat betekent dit voor gemeenten envoor het NVA?Voor gemeenten is formeel geen rol meer weggelegd ophet terrein van inburgering. Toch blijft er binnen gemeen-ten een zorgplicht voor bepaalde zwakke doelgroepen voorwie de Nederlandse taal en kennis van de samenlevingeen struikelblok vormen om volwaardig te kunnen functioneren in de maatschappij. Voor gemeenten is hetvan groot belang om aan deze groepen een aanbod te blij-ven doen dat gericht is op verbetering van hun maatschap-pelijke positie. Omdat de middelen die hiervoor

beschikbaar zijn beperkt zijn, heeft het NVA besloten omhet aanbod drastisch aan te passen zodat we meer kunnendoen met minder geld en er geen sprake is van afbouwmaar van ombouw.

Hoe ziet de nieuwe werkwijze van hetNVA eruit?Het belangrijkste kenmerk van het aanbod nieuwe stijl isdat het volledig gebaseerd is op de behoeften, mogelijk-heden en doelstellingen van de individuele cliënt. Detweede verandering is dat het NVA vrijwel alle trajectenin eigen beheer gaat vormgeven. Dat betekent dat we zelfde groepen vormen en op basis van de behoefte een free-lance docent inhuren die een gerichte opdracht krijgt. Hetcontact tussen docent en trajectbegeleider wordt inten-siever omdat er aan iedere groep een vaste trajectbege-leider wordt gekoppeld. Verder verrijken we het aanbodvoor cliënten met een sterkere inzet van vrijwillige taal-coaches. De taalcoaches worden ingezet op basis van dekennisbehoefte van de cliënt. De vrijwillige inzet vormteen vast onderdeel van de cursus. Dat betekent dat er eengoede afstemming is tussen de vrijwilliger en de docent.Het contact met de vrijwillige taalcoach wordt intensieverwaardoor de taal sneller en beter wordt geleerd. Septem-ber 2011 starten de eerste groepen op basis van denieuwe werkwijze. Tot op heden bevalt de nieuwe werk-wijze erg goed.

22

Hoe speelt het NVA in op de wetswijziging

Het NVA zet zich ervoor in dat mensen zo snel mo-gelijk zelfstandig kunnen functioneren in Neder-land. In 2011 werken we aan dit doel met een teamvan bijna dertig betaalde en ruim negentig onbe-taalde medewerkers.

Personeel & bestuur 2011Eind 2011 werken er bij het NVA achtentwintig betaaldemedewerkers, ruim negentig vrijwilligers en acht stagi-airs. De vrijwilligers en stagiairs zijn actief als maatschap-pelijke begeleiders, taalcoaches, lesgevers bij TaallesThuis en spreekuurmedewerkers.

Het bestuur van het NVA vergadert in 2011 viermaal overzaken als het jaarplan, de begroting en de jaarrekening.Verder wordt dit jaar gesproken over de toekomstscena-rio’s voor het NVA. In het vroege voorjaar van 2011 over-lijdt tot groot verdriet van het NVA Ineke Geluk,oud-voorzitter van het NVA. Jos Schoenmakers treedt aanals voorzitter. Nieuw in het bestuur in 2011 is ook MeldaMüjde.

Themaoverleg over de toekomstTwee keer per jaar steken alle medewerkers van het NVAde koppen bij elkaar tijdens een themaoverleg. Tijdens detwee overleggen in 2011 wordt gesproken over de toe-komst van inburgering. Naar aanleiding hiervan wordt hetthema ‘niet afbouwen maar ombouwen’ uitgewerkt enmeteen toegepast op de werkwijze. Concreet ontstaan

23

Dit is het NVA in 2011

hierdoor kortere lijnen met docenten en worden trajectenaangepast, waardoor ze goedkoper zijn.

Hoe duurzaam zijn we zelf?Het NVA wil dat mensen duurzaam inburgeren. Maar hoeduurzaam zijn we zelf? In 2011 worden hiertoe enkele con-crete maatregelen genomen. Zo stapt het NVA over opFairTrade producten, printen we zo min mogelijk en zettenwe alle apparaten ’s avonds consequent uit.

Al een NVA-tas?Sinds 2011 krijgen alle cliënten eenNVA-tas en NVA-sleutelhanger. Daar-mee hopen we dat het NVA-logo duide-lijker in het straatbeeld terug te zien is.

NVA in netwerkenOok in 2011 is het NVA vertegenwoordigd in diverse netwerken, zoals het netwerkoverleg Asielzoekers, Vluch-telingen en Nieuwkomers, de cliëntenraad van de gemeente Amersfoort, het landelijke Radaroverleg, het lokale welzijnsoverleg en de stuurgroep van het Vrouw enKindcentrum en het Vadercentrum. Verder coördineert hetNVA het stedelijke taalcoachesproject en organiseren wehet netwerk Asielzoekers, Vluchtelingen en Nieuwkomers.Ook dit jaar is het NVA voorzitter van het AmersfoortsePlatform Uitgeprocedeerde Vluchtelingen en Asielzoekersdat adviseert over noodhulp aan uitgeprocedeerde asiel-zoekers.

24

Ik heb de kans gekregen om te leren

Ismahane Yachou is cliënte van het NVA

Mooiste moment van 2011“Ik heb in 2011 het inburgeringsexamen gehaald. Dat wasvoor mij het mooiste moment. Ik vond alles leuk, de do-cent, de mensen in de cursus. Ik kom uit Marokko en heballeen basisschool gehad. Vroeger wilde ik advocaat wor-den maar die kans heb ik niet gekregen. Hier in Nederlandheb ik wel de kans gekregen om te leren. Dat is super. Alsik nu met mijn kinderen naar het park ga, kan ik met demensen praten.”

Dieptepunt van 2011 “Het inburgeringsexamen halen was mooi maar ook moei-lijk. Er zat veel druk op en alles kwam tegelijk. Ik waszwanger, zorgde voor mijn kind en moest in korte tijd het

examen halen. Mijn man is al achttien maanden werkloos.Hij solliciteert maar hij vindt geen werk. Hij wil nu eersteen opleiding volgen, maar daarvoor krijgt hij geen geld.”

Inburgeren eigen verantwoordelijkheid?“Het is belangrijk dat je de taal leert, maar geld lenen voorinburgeren is geen oplossing. Je moet het ook weer te-rugbetalen. Als er bezuinigd moet worden op inburgering,dan zou ik de tijd voor inburgeren korter maken.”

Als ik de minister-president was… “Dan zou ik het onderwijs gratis maken, ook voor volwas-senen.”

In 2012 gaat het NVA als ‘verbouwde organisatie’verder op de ingeslagen weg. De keuze om met min-der geld meer te doen, wordt verder uitgewerkt. Datbetekent dat we prioriteiten gaan stellen.

We gaan meer cursussen in eigen beheer opstarten metbehulp van freelance docenten en vrijwillige taalcoacheswaardoor we flexibel en efficiënt kunnen werken. Ook zullen we meer samenwerking zoeken met bedrijven. Ditvergt een grotere inspanning van het NVA maar is veelvoordeliger. Verder gaan we prioriteiten stellen ten aan-zien van de doelgroepen. De prioriteit komt te liggen bij:vluchtelingen, uitkeringsgerechtigden en andere werk-zoekenden, opvoeders, ouderen en mensen uit Midden- enOost-Europa.

25

Wethouder Van ‘t Erve trakteert

En in 2012?

Mooiste moment van 2011“Ik vond het leuk om tijdens de kerstborrel te horen datwe het als NVA goed hebben gedaan in 2011. We hebbende taakstelling gehaald en cliënten goed kunnen helpen.”

Dieptepunt van 2011 “Ik heb gehoord dat de regelingen vanuit de sociale dienstworden afgebouwd. Zoals de schooltasregeling waarbijouders wat extra’s krijgen als hun kind naar de middelbareschool gaat. Of de regeling voor sociale participatie waar-bij je geld krijgt voor deelname aan activiteiten. Leg datmaar eens uit aan mensen die heel weinig geld hebben.”

Inburgeren eigen verantwoordelijkheid?“Het klopt niet dat inburgeren een eis is terwijl je er te-gelijk voor moet betalen. Dat vind ik een rare zaak.”

Als ik de minister-president was… “Ik zou al die omslachtige regelingen vanuit de gemeenteafschaffen. Cliënten krijgen bijvoorbeeld een aanslag voorgemeentelijke heffingen. Wij helpen ze met het aanvragenvan kwijtschelding als ze die niet kunnen betalen. Dat le-vert ons veel werk op. Ik denk dan: je weet dat die mensendat niet kunnen betalen, waarom regel je die kwijtschel-ding niet meteen als gemeente?”

26

Schaf die omslachtige regelingen af

Eva ter Braak is vrijwilligster bij het NVA

© NVA, 2012

Bloemendalse Binnenpoort 73811 GD AmersfoortT 033 461 95 20F 033 465 66 00hkiewiet@nva-amersfoort.nl

Tekst: Tekstburo GortOpmaak en druk: Torendruk, Nijkerk

27

28