Het mooiste uitzicht is inzicht

INZICHT IN EN UITZICHT OPHET SUCCES VAN INNOVATIETOPPERS

Paul d’HondQuirien VerbakelHans Buurman

HET mOOISTE UITZICHT IS INZICHT

barometerboek.indd 1 29-01-13 15:20

02

mEER INfORmATIESyntens InnovatiecentrumPaul d’Hond (Projectmanager) Telefoon 06-55 82 44 15 mail: [email protected]

www.syntens.nl/topketenimpuls

OVER SyNTENS INNOVATIECENTRUmSyntens Innovatiecentrum laat de Nederlandse economie groeien door het versterken van innovatie in het midden- en kleinbedrijf. Syntens maakt ondernemers bewust van de mogelijkheden die zij hebben om te innoveren en helpt ondernemers concreet om daarin stappen te zetten die leiden tot resultaat voor de onderneming. Het grote en persoonlijke netwerk van Syntens zoals kennispartners, ondernemers en brancheorganisaties strekt zich uit over de belangrijkste sectoren van de Nederlandse economie en is regionaal beschikbaar en toegankelijk. Door nieuwe verbindingen binnen dit netwerk te leggen, bijvoorbeeld tussen ondernemers onderling en tussen ondernemers en kennisinstellingen, ontstaan innovaties die resulteren in nieuwe business. Zo dragen de activiteiten van Syntens Innovatiecentrum indirect bij aan een extra omzet bij het Nederlandse bedrijfsleven van enkele honderden miljoenen euro’s.

Nieuwe verbinding, nieuwe businesswww.syntens.nl


INlEIdINg

In 2010 is de Nederlandse regering begonnen met het topsectorenbeleid. Syntens heeft zijn organisatie ingericht volgens dit beleid en ondersteunt het MKB om aan te sluiten bij de groeikansen. Ook in 2012 zijn veel ondernemers in (het verlengde van) de topsectoren HTSM, Chemie, Energie en Water succesvol geweest met het ontwik-kelen en vermarkten van innovaties.

Wat maakt dat deze innovatieprojecten slagen of falen? Welke succesfactoren spelen daarbij een rol? Welke bronnen worden aangeboord en hoeveel invloed hebben die op het succes van innovatie? Wat hebben innovatieve ondernemers in de toekomst (meer) nodig? Welke lessen kunnen we leren van succesvolle innovatietoppers?

Syntens Innovatiecentrum heeft vijftig succesvolle innovatieprojecten onder de loep genomen om succesfactoren en aanbevelingen boven water te halen voor MKB ondernemers, overheid en brancheorganisaties.

Inzicht in, en uitzicht op het succes van innovatietoppers is het resultaat van deze exercitie. Dit boekje geeft inzicht in de belangrijkste succesfactoren en toont het belang aan van kennis, samenwerking, financiering en enkele andere parameters in innovatietrajecten. Tevens geeft het uitzicht op, en aanbevelingen voor een toekomst waarin de behoeften van innovatieve MKB ondernemers beter worden vervuld.

Het onderzoek is uitgevoerd onder vijftig ondernemers met een succesvol innovatietraject en is daarmee geen afspiegeling van het Nederlandse innovatieve MKB. Wel zijn dit bedrijven die als inspirerend voorbeeld en drijvende kracht gelden voor innovatief MKB Nederland. Bij deze ondernemers zijn interviews afgenomen van circa 25 minuten per ondernemer. De verkregen gegevens zijn kwantitatief verwerkt om generieke uitspraken te kunnen doen, zonder de rijkdom van de individuele inzichten te verliezen. Syntens Innovatiecentrum, januari 2013

03


SAmENVATTINgInnoveren in Nederland verandert. De tijd van individueel innoveren is voorbij, er wordt op grotere schaal in netwerken geïnnoveerd. Succes hangt niet meer alleen af van de kwaliteit van de innovatie, maar in toenemende mate ook van het vinden van de juiste partners.

Toch blijft innovatie aantrekkelijk: het is een stuwende kracht voor groei van omzet, toegevoegde waarde en export. “Innovatie heeft het ondernemerschap leuker gemaakt”, aldus een ondernemer.

Dat innoveren ook lastig kan zijn, is van alle tijden. Ondernemers worstelen vooral met techniek, het achterhalen van de juiste kennis en het rondkrijgen van de financiering. Het vinden van de juiste partners om deze knelpunten samen mee op te lossen, wordt genoemd als doorslaggevend voor het slagen van innovatieprojecten.

Als het gaat om samenwerken, dan wordt de weg naar toeleveranciers door de meeste ondernemers goed gevonden. Samenwerking met klanten en collega ondernemers bevat nog een waardevol potentieel voor MKB, maar wordt nog weinig benut. Er wordt maar weinig kennis van buiten gehaald. Daar waar dat wel gebeurt, wordt deze echter als buitengewoon belangrijk beoordeeld.

Financiering voor innovatie is moeilijk aan te trekken. Veel financiering komt uiteindelijk uit eigen middelen en vormt daardoor zelden een belemmering voor de continuïteit van het innovatieproject.

Een aanmerkelijk deel van de innovaties zet in op het realiseren van internationale ambi-ties, voornamelijk het gebied van export.

Gevraagd naar de belangrijkste organisatorische en sociale succesfactoren, worden het regelen van geheimhouding en het maken van een goed plan het vaakst genoemd. De actieve betrokkenheid van alle medewerkers en businesspartners stuwt de resultaten op en tilt het bedrijf naar een hoger niveau.

Bij succesvolle innovaties is er ook een rol voor de overheid, voor Syntens Innovatiecen-trum en de topsectoren. Uit het onderzoek blijkt dat er een kans ligt voor de overheid om een ander gezicht te laten zien dan dat van ‘subsidie’ – bijvoorbeeld met een meer op het MKB gericht beleid. Syntens vervult een gewaardeerde rol als inspirerend verbinder.

Tenslotte goed nieuws met betrekking tot de hefboom die de vernieuwing in gang zet voor de totale innovativiteit van het Nederlandse MKB: in meer dan de helft van de gevallen worden collega ondernemers aangestoken door het succes van innovatie en zijn anders gaan werken.

04


05

TEN EERSTE EEN AANTAl OPEN VRAgEN NAAR dE SUCCESfACTOREN VAN INNOVATIE.

1. Ondernemers worstelen vooral met techniek, het rond krijgen van de financiering en het vinden van de juiste kennis.

Vraag: Wat maakte uw innovatieproject moeilijk of complex?

Haalbaarheid

Partners interesseren

Marktacceptatie

Vinden kennis

Financiering

Techniek

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35%

Wetgeving

Time to market

Haalbaarheid

Partners interesseren

Marktacceptatie

Vinden kennis

Financiering

Techniek

“Geen innovatie zonder markt-acceptatie”Peter RetraeEbretti Europe

2. Het vinden van de juiste partners is doorslaggevend voor het slagen van innovatieprojecten.

Vraag: Wat waren voor uw innovatieproject de kritische succesfactoren, oftewel welke kritische zaken zijn er gebeurd waardoor het innovatieproject is gelukt?

Pro-actieve houdingLaunching customer

PlanningDoorzettingsvermogen

MarktintroductieKostprijsTechniek

FinancieringKennis

Juiste partners

0% 5% 10% 15% 20% 25%

Tussentijds testenInterne brede betrokkenheid

Blijven bij core competencePro-actieve houdingLaunching customer

PlanningDoorzettingsvermogen

MarktintroductieKostprijsTechniek

FinancieringKennis

Juiste partners

“Zoek in het voor-traject met een brede blik naar de juiste partijen”Leo MarinissenMobile Containing


06

3. Veel struikelblokken van innovatieprojecten zijn beïnvloedbaar door de ondernemer.

4. De belangrijkste beïnvloedbare struikelblokken zijn: focus houden op het project en het vinden van de juiste partijen.

Vraag: Wat waren de kritische faalfactoren, oftewel welke kritische zaken hadden er kunnen gebeuren die uw innovatieproject hadden kunnen laten mislukken?

Onvoloende market fit

Financiering

Te snelle introductie

Kennis complex/gebrek aan

Kostprijs realiseren

Doorzettingsvermogen

Time to market

Niet vinden van juiste partijen

Te weinig focus op project

0% 5% 10% 15% 20% 25%

Opleidingsniveau klant

Technische haalbaarheid

Overheid/regels

Onvoloende market fit

Financiering

Te snelle introductie

Kennis complex/gebrek aan

Kostprijs realiseren

Doorzettingsvermogen

Time to market

Niet vinden van juiste partijen

Te weinig focus op project

moeilijker beinvloedbaar Beinvloedbaar

“Gebrek aan focus nekt je” Ruud van HamWaterblock

moeilijker beïnvloedbaar Beïnvloedbaar


07

VERVOlgENS EEN AANTAl VRAgEN OVER dE ROl EN BElANgRIjkHEId VAN ZES VERmEENdE SUCCESfACTOREN: SAmENwERkINg, kENNIS, fINANCIERINg, INTERNATIONAAl, ORgANISEREN VAN INNOVATIE, SOCIAlE INNOVATIE.

5. Het verkrijgen van financiering wordt het vaakst genoemd als belangrijkste succesfactor voor het slagen van het innovatietraject.

Internationale component

Samenwerken

Sociale innovatie

Financiering

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

Verkrijgen kennis

Organiseren

Internationale component

Samenwerken

Sociale innovatie

Financiering

“De kosten gaan voor de baten uit”


08

7. Samenwerking met klanten en collega ondernemers bevat een waardevol potentieel voor het MKB, maar wordt nog weinig benut.

Vraag: Heeft u voor uw innovatieproject samengewerkt met anderen, en met wie?

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

Toeleverancier

Universiteit/Hogeschool

Adviesburo/consultant

Klanten

Collega ondernemers

Kennisinstellingen

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

Toeleverancier



Klanten

Collega ondernemers

Kennisinstellingen

Overheid

Bank/investeringsmaatschappij

Geen samenwerking

“Deel kennis met je concurrent en breek zo de markt open”Walter JansenJagran

Vraag: Hoe belangrijk was het samenwerken met deze anderen voor het slagen van uw innovatieproject?

0 2 4 6 8 10

Toeleverancier



Klanten

Collega ondernemers

0 2 4 6 8 10

Toeleverancier



Klanten

Collega ondernemers

Kennisinstellingen

Overheid

Bank/investeringsmaatschappij

“Maak meer gebruik van bestaande kennis, ga niet alles zelf uitzoeken”Rob LangenElmec

Adviesbureau/consultant


6. De weg naar de toeleverancier wordt door de meeste ondernemers goed gevonden.


09

8. Er wordt maar weinig kennis van buiten gehaald. Daar waar dat wel gebeurt, wordt deze echter als buitengewoon belangrijk beoordeeld.

Vraag: Heeft u voor uw innovatieproject kennis of technologie in huis gehaald die u nog niet had? Zo ja, waar heeft u deze verkregen?

Kennisinstelling

Aviesburo/Consultant


Toeleveranciers

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35%

Geen kennis in huis gehaald

Klant

Kennisinstelling



Toeleveranciers

0,0 2,0 4,0 6,0 8,0 10,0

Toeleveranciers



0,0 2,0 4,0 6,0 8,0 10,0

Toeleveranciers



Kennisinstelling

Klant

“We zijn een klein bedrijf met een grote ambitie”Dirk VerhoevenAxxicon Moulds Eindhoven

Vraag: Hoe belangrijk was het verkrijgen van deze kennis / technologie voor het slagen van uw innovatieproject?




10

9. Financiering voor innovatie is moeilijk aan te trekken, maar vormt zelden een belemmering voor continuïteit.

Vraag: Hoe is de financiering van uw innovatieproject tot stand gekomen?

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

Eigen middelen

Subsidie

Investeerder

Klant (voorfinanciering)

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

Eigen middelen

Subsidie

Investeerder

Klant (voorfinanciering)

Banklening

Sponsoring

Crowd-sourcing

“Zoek een klant, geen subsidie”Yvonne KleefkensHERA

Vraag: Kende uw innovatieproject een internationale component, en zo ja, welke?

Export

investeerder

Geen internationale

componentExport

Kennis

Import

investeerder

Geen internationale

component“Kijk over de landsgrenzen, daar liggen nieuwe markten” Stephan PoelsmaDPI Holding

10. Een aanmerkelijk deel van de innovaties zet in op het realiseren van internationale ambities.

Investeerder


11

11. Het regelen van geheimhouding en het maken van een goed plan zijn de belangrijkste organisatorische succesfactoren.

Vraag: Wat zijn voor u de belangrijkste lessen hoe een innovatieproject succesvol georganiseerd zou moeten worden?

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30%

Maak planning

Geheimhouding regelen (NDA)

Projectleiderschap

Leg afspraken vast

Maak tijd vrij

Duidelijkheid belang partijen

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30%

Maak planning

Geheimhouding regelen (NDA)

Projectleiderschap

Leg afspraken vast

Maak tijd vrij

Duidelijkheid belang partijen

Vroegtijdige samenwerking

Risico analyse

Betrek de klant

Vraag: Wat zijn voor het slagen van uw innovatieproject de belangrijkste sociale succesfactoren geweest?

0% 10% 20% 30% 40% 50%

Betrokkenheid medewerkers

Klik tussen mensen en partijen

Persoonlijke groei stimuleren

Communicatie

Kennis/competentie ontwikkeling

0% 10% 20% 30% 40% 50%

Betrokkenheid medewerkers

Klik tussen mensen en partijen

Persoonlijke groei stimuleren

Communicatie

Kennis/competentie ontwikkeling

Trots/doorzettingsvermogen

Netwerk

Geen of weinig

“Als je de organisatie niet mee hebt, gaat het niet lukken”Jaap van BaarIE Systems

12. Actieve betrokkenheid van medewerkers en businesspartners stuwt de resultaten op en tilt het bedrijf naar een hoger niveau.

13. Het belang van de sociale factoren voor het slagen van innovatie wordt door 10% van de ondernemers niet herkend.

“Maak een planning, anders regeert

de waan van de dag” Antwan de Punder Roegiers de Koeijer


12

14. Kans voor de overheid om een ander gezicht te laten zien dan dat van ‘subsidie’ – bijvoorbeeld een meer op het MKB gericht beleid.

Subsidie

Geen rol

Subsidie

Faciliterend

Klant

Geen rol

Vraag: Hoe zou de overheid u kunnen ondersteunen om toekomstige innovatieprojecten eerder, beter en sneller succesvol te maken?

Op MKB toegesneden beleidRol in financierings-landschapWet- en regelgeving

Inhoudelijk faciliteren

Oneerlijke concurrentie aanpakken

Op MKB toegesneden beleidRol in financierings-landschapWet- en regelgeving

Inhoudelijk faciliteren

Oneerlijke concurrentie aanpakkenVerlagen drempels

Opdrachtgeverschap

Geen wens

“Zorgen dat banken eenvoudiger geld kunnen uitlenen”Bart van GochNYOYN

“Geef opdrachten”Seph LottmanAllinPlast

“Meer overleg met de branches”Dick BaisGet Pact

dAN EEN AANTAl VRAgEN OVER dE HUIdIgE EN gEwENSTE ROl VAN dE OVERHEId, dE ROl VAN SyNTENS INNOVATIECENTRUm, dE TOPSECTOREN EN HET AANSTEEkEffECT.

Vraag: Wat was de rol van de overheid bij het slagen van uw innovatieproject?


Samenwerken 54%

Kennisdelen13%

Valoriseren6%

Samenwerken 54%

Inspireren38%

Kennisdelen13%

Valoriseren6%

Vraag: Wat was de rol van Syntens Innovatiecentrum bij het slagen van uw innovatieproject?

“Geef opdrachten”Seph LottmanAllinPlast

“Syntens Innovatiecen-trum geeft onafhankelijk,

ongekleurd advies”Wijnand VeensVeap Shield

15. Syntens Innovatiecentrum vervult een gewaardeerde rol als inspirerende verbinder.

13

16. In meer dan de helft van de gevallen worden ook collega ondernemers aangestoken door het succes van innovatie en zijn zij anders gaan werken.

Vraag: Zijn bedrijven in uw omgeving ook anders gaan werken naar aanleiding van uw innovatieproject? (Aanstekelijkheid)

Aanstekelijkheid56%

Geen aanstekelijkheid

44%Aanstekelijkheid

56%

Geen aanstekelijkheid

44%

“Ik zie in mijn omgeving dat andere onder-nemers nu ook

studenten inschakelen”Leo Marinissen,Mobile Containing


jaja

nee

nee

nee

20%

40%

60%

80%

100%

ja

ja

ja

nee

nee

nee

0%

20%

40%

60%

80%

100%

Bent u bekend met het Topsectorenbeleid?

Kunt u aangeven wat de Topsector voor het MKB

kan betekenen ?

Wilt u nader geinformeerd worden over de Topsector?

“Topsector: dat is alleen voor de grote jongens”

17. Iets meer dan de helft van de ondernemers heeft van ‘topsectoren’ gehoord, maar slechts weinigen hebben een beeld van wat de topsector voor hen kan betekenen.

14


TOT BESlUIT ZEVEN gOUdEN TIPS VAN SUCCESVOllE INNOVATIEVE ONdERNEmERSVOOR COllEgA ONdERNEmERS

15

1. “Zorg dat je steengoed bent in je vak” (Coby Blom, 4Q-Air)

2. “Volg de vraag” (Michel Goebbels, G&S Industries)

3. “Denk goed na, maak een plan, maak kennis” (Marcel van Wersch, Duurzaam Zeeuws Licht)

4. “Volg onderzoek als het gaat om de innovatie, volg je buikgevoel als het gaat om samenwerkingspartners”

(Bart van Goch, Nyoyn)

5. “Is het haalbaar, wat is je verdienmodel” (Arnold Vaandrager, Vabo Composites)

6. “Ga uit van je eigen kracht, zet door” (Laurens Pluimers, Barista Technology)

7. “Commitment, commitment”(Dick Bais, Get Pact)


CONTACTSyntens NieuwegeinPostbus 1300, 3430 BH NieuwegeinT. 088 – 444 0 444, E. [email protected]


Het mooiste uitzicht is inzicht

Business

Transcript of Het mooiste uitzicht is inzicht