Het is de volledige ijsberg die uw resultaten bepaalt ongeschreven ...

12
1 1 / 12 delta 5 – quick read: met dit document in een paar minuten ontdekken wat delta 5 voor u kan betekenen delta 5 is een bewezen diagnose- en verandermethode om disfunctionele gedragspatronen effectief te verbeteren en high performance behavior in te bedden Het is de volledige ijsberg die uw resultaten bepaalt De 'zachte' kant van de organisatie heeft een 'harde' impact op de resultaten geschreven regels ongeschreven regels Inhoud wanneer delta 5? delta 5 safety lean delta 5 diagnose verbeteraanpak Verbeteren van performance levels

Transcript of Het is de volledige ijsberg die uw resultaten bepaalt ongeschreven ...

Page 1: Het is de volledige ijsberg die uw resultaten bepaalt ongeschreven ...

1

← 1 / 12 →

delta 5 – quick read: met dit document in een paar minuten ontdekken wat delta 5 voor u kan betekenen

delta 5 is een bewezen diagnose- en verandermethode om disfunctionele

gedragspatronen effectief te verbeteren en high performance

behavior in te bedden

Het is de volledige ijsberg die uw resultaten bepaalt

De 'zachte' kant van de organisatie heeft een 'harde' impact op de resultaten

geschreven regels

ongeschreven regels

Inhoud• wanneer delta 5?

• delta 5 safety

• lean delta 5

• diagnose

• verbeteraanpak

Verbeteren van performance levels

Page 2: Het is de volledige ijsberg die uw resultaten bepaalt ongeschreven ...

2

← 2 / 12 →

delta 5 – wanneer?

‘Wat ik steeds de kracht van het verhaal vind, is dat delta 5 ‘cultuur’ tot een hanteerbaar begrip maakt dat gediagnosticeerd kan worden en waar praktische interventies op ontworpen kunnen worden.’

Thom AlbersCorporate Strategy Director FrieslandCampina

↓ delta 5 vergroot uw succes in de volgende situaties:

… wanneer performance achterblijft (kwaliteit, veiligheid, efficiëntie)

… wanneer het moeilijk is om eigenaarschap en verantwoordelijkheden lager in de organisatie te krijgen

… wanneer het innovatieniveau teleur stelt

… wanneer de manier waarop mensen met elkaar samenwerken in de organisatie om verbetering vraagt

Page 3: Het is de volledige ijsberg die uw resultaten bepaalt ongeschreven ...

3

← 3 / 12 →

delta 5 – begrip van het bestaande gedrag geeft grip om high performance gedrag te creëren

↓ Zoals moleculen volgens natuurwetten reageren, kent ook gedrag basale wetten. Zoals…

• je vertoont altijd gedrag

• gedrag heeft altijd effect

• pas als je bewust bent, kun je kiezen

Het is het gedrag van uw mensen dat de performance bepaalt. Ook al zijn de geschreven regels boven water in orde, kan de performance toch laag zijn door de ongeschreven regels

Page 4: Het is de volledige ijsberg die uw resultaten bepaalt ongeschreven ...

4

← 4 / 12 →

delta 5 – performance verbetering operationele omgeving

↓ Verbetering realiseren door de ongeschreven regels om te buigen: de juiste acties voor een high performance culture voorbeeld 1 / 2

Startsituatie• Frequent negatieve auditresultaten• Klanten beëindigen contacten• Afgekeurd product zoveel als een rij vrachtwagens van 20 km• First-time-right maximaal 83%• Veiligheid niet onder controle• Verlies marktaandeel

Verklarende ongeschreven regels uit de diagnose• ‘Je moet hier tonnen maken’ • ‘Kwaliteit is voor QA/QC’• ‘Ieder gaat zijn eigen gang’ • ‘Het is hier heel complex’• ‘Je wordt hier toch niet weggestuurd’

Stappen om de ongeschreven regels om te buigen (voor nadere beschrijving, zie het delta 5 boek) 1. Creëren van bewustwording van de invloed en het

eigenaarschap van deze gedragsregels2. Op basis van organisatiewaarden een nieuwe set van

ongeschreven regels opstellen en introduceren en een breder gedragsrepertoire aanleren

3. Inslijten en inbedden van het nieuwe gedrag aan de hand van de 5 perspectieven (zie pagina 8)

Resultaten 1 jaar later• Uitstekende auditresultaten• Grotere vraag dan de fabriek kan produceren• Afkeur afgenomen met 75%• First-time-right varieert tussen de 98 en 100%• Aantal veiligheidsincidenten significant afgenomen

Een zuivelfabriek in Europa:

Page 5: Het is de volledige ijsberg die uw resultaten bepaalt ongeschreven ...

5

← 5 / 12 →

Ongeschreven regels 1 jaar later

Je moet hier tonnen maken Dan zeg je maar stop!

Kwaliteit is voor QA/QC Kwaliteit is nr 1 voor iedereen

Ieder gaat z'n eigen gang Spreek elkaar aan

Het is hier heel complex Achterhaal oorzaken

Je wordt hier toch niet weggestuurd

Je wordt ter verantwoording geroepen

delta 5 – performance verbetering operationele omgeving

↓ Verandering is zichtbaar door ombuiging vijf belangrijkste ongeschreven regels in deze zuivelfabriekvoorbeeld 2 / 2

Diezelfde zuivelfabriek in Europa:

Uitleg van een ongeschreven regel en haar effecten:De ongeschreven regel ‘Het is hier heel complex’ was geaccepteerd van management tot werkvloer en leidde ertoe dat niet naar oorzaken werd gezocht bij storingen of besmettingen in de productielijnen: het kon immers “overal” aan liggen. Dit verklaarde de lage first-time-right van 83%, de grote retourstromen en hoge afkeur. Leervermogen ontbrak. Deze ongeschreven regel is succesvol omgebogen naar ‘Achterhaal oorzaken’ zodat verbetering kon worden bereikt.

Aan het verandertraject in de zuivelfabriek is een hoofdstuk in het boek delta 5 gewijd, geschreven door de verantwoordelijke plantmanager.

‘Dit is de beste fabriek die ik in jaren heb bezocht’

(extern auditor, Danone)

Page 6: Het is de volledige ijsberg die uw resultaten bepaalt ongeschreven ...

6

← 6 / 12 →

↓ LEAN verwijdert verspilling in de top van de ijsberg; LEAN delta 5 verwijdert verspilling ook aan de onderkant van de ijsberg voorbeeld van verspilling:

Modern en toegankelijk informatiesysteem

'Iedereen heeft hier z'n eigen data base'

LEAN delta 5 – om de gedragskant mee te nemen in LEAN trajecten

delta 5 versterkt (eerdere) professionaliseringsslagen en verbeterinitiatieven met TQM, Kaizen en LEAN en verklaart ook waarom dit soort initiatieven niet zoals gewenst hebben bijgedragen aan het verbeteren van de organisatieperformance

LEAN componenten hebben altijd een gedragsaspect:

• Proces optimalisatie verloopt langs huidige gedragspatronen die al of niet intelligente besluitvorming faciliteren ten aanzien van de procesoptimalisatie

• Operationeel management staat of valt met de werkelijke dagelijkse gedragsroutines: de ongeschreven regels

• Leiderschap staat of valt met gevoel voor de ongeschreven regels en het vermogen ze effectief te beïnvloeden

10%

90%

geschrevenregels

ongeschrevenregels

LEAN richt zich op de top van de ijsberg

LEAN delta 5 richt zich op de gehele ijsberg

O P S L A G VA N D ATA

Page 7: Het is de volledige ijsberg die uw resultaten bepaalt ongeschreven ...

7

← 7 / 12 →

delta 5 Safety – om de gedragskant mee te nemen bij het vergroten van veiligheid

Opvallende uitspraak OM:‘Het had eigenlijk iedere werknemer kunnen zijn. [..] In dit bedrijf is dit de gewone manier om dingen op te lossen. [..] Daarom stellen wij de leiding verantwoordelijk’.

Bron: NOS nieuws 09-10-2012

Bron: ANP

↓ Gebruik gasbrander om haperende pomp te ontdooien veroorzaakt brand bij Chemie-Pack

Verschuiving visie in Nederland: niet meer individuele medewerker maar directie schuldigJuridisering van bedrijfscultuur maakt dat voldoen aan wettelijke eisen niet langer voldoende is.

delta 5 Safetya) legt gedrag langs de meetlat van HRO (High Reliability Organization)

b) brengt HRO-principes in de genen van de organisatie

c) is een concretisering van en toevoeging op Hearts & Minds

delta 5 wordt met regelmaat verrijkt in wisselwerking met de grondleggers van HRO in de USA

Voorbeeld ongeschreven regel:

Je hoeft het niet nauw te nemen met de regels

Bron: ANP

Page 8: Het is de volledige ijsberg die uw resultaten bepaalt ongeschreven ...

8

← 8 / 12 →

4

Hieronder staan in onderlinge samenhang de belangrijkste modellen van delta 5 die in dit boek worden geïntroduceerd. Tip: begin gewoon bij hoofd-stuk 1 en gebruik deze pagina als u behoefte heeft aan een overzicht.

LeercyclusLeercyclus

Doen en handelen

Leerefficiën�e

Ideeën genereren

Ideecapaciteit

Bijsturen en aanscherpen

Leereffec�viteit

Verder dragen

Schaalbenung

Synergie-effect

Toetsen en kiezen

Leerdoelgerichtheid

Delen en uitdragen

Ideeën en informa�e migra�e

Evalueren

Ac�e / reflec�e ra�o

1.1. ExcellerendExcellerend

2.2. Genera�efGenera�ef

3.3. Proac�efProac�ef

4.4. Calcula�efCalcula�ef

6.6. PathologischPathologisch

5.5. Reac�efReac�ef

1.1. ExcellerendExcellerend

2.2. Genera�efGenera�ef

3.3. Proac�efProac�ef

4.4. Calcula�efCalcula�ef

6.6. PathologischPathologisch

5.5. Reac�efReac�ef

1.1. ExcellerendExcellerend

2.2. Genera�efGenera�ef

3.3. Proac�efProac�ef

4.4. Calcula�efCalcula�ef

6.6. PathologischPathologisch

5.5. Reac�efReac�ef5.5. Reac�efReac�ef

LeercyclusLeercyclus

Doen en handelen

Leerefficiën�e

Ideeën genereren

Ideecapaciteit

Bijsturen en aanscherpen

Leereffec�viteit

Verder dragen

Schaalbenung

Synergie-effect

Toetsen en kiezen

Leerdoelgerichtheid

Delen en uitdragen

Ideeën en informa�e migra�e

Evalueren

Ac�e / reflec�e ra�o

ExcellerendExcellerend

Genera�efGenera�ef

Proac�efProac�ef

Calcula�efCalcula�ef

Reac�efReac�ef

PathologischPathologisch

CorporateOpera�onal Company

Idea capacity

Learning effec�veness

Ac�on/reflec�on

ra�o

Migra�on of ideas

Migra�on of knowledge

and informa�on

Goal orienta�onof learning

Synery effect

Use of scale Learning efficiency

leercyclus met per fase een kengetal

learning elevator die niveaus in leervermogen identificeert

met de learning elevator worden de zwakke schakels in de leercyclus snel zichtbaar

met de grafiek wordt een benchmark overzichtelijk

Stap 1

Ongeschreven regels

Mogelijkmaker

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regels

Ideeën genereren

Context

Ongeschreven regels

Doen en handelen

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regels

Verder dragen

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regels

Toetsen en kiezen

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regelsContext

Ongeschreven regels

Delen en uitdragen

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regels

Evalueren

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regels

Bijsturen en aanscherpen

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regels

Contextperspec�ef

Mo�va�eperspec�ef

Ervaringperspec�ef

Emo�eperspec�ef

Mentaalperspec�ef

Contextperspec�ef

Mo�va�eperspec�ef

Ervaringperspec�ef

Emo�eperspec�ef

Mentaalperspec�ef

methodiek waarmee ongeschreven regels worden blootgelegd

per fase worden de geschreven en ongeschreven regels geïdenti-ficeerd

het model waarmee de ongeschre-ven regels en hun effecten worden geanalyseerd

Stap 2

Ervaring

Mentaal

StructurenRegelsSystemenOngeschreven regels

Kengetal Wat loopt er al?

Context

stap 1 stap 2 stap 3

Meten Analyseren Verbeteren

delta 5

samenhang van stap 1, 2 en 3: de 5 vlakken waarop interventies kun-nen worden gepleegd

de 5 knoppen waaraan kan worden gedraaid om leervermogen in de organisatie in te bedden

Stap 3

Context

e Ervaring

e Mentaal

Context

e Ervaring

e Mentaal

Context Alignment

Mentaal Mindset

eVeiligheid/vertrouwen

Ervaring Feedback

va eDrijfveren/energie

4

Hieronder staan in onderlinge samenhang de belangrijkste modellen van delta 5 die in dit boek worden geïntroduceerd. Tip: begin gewoon bij hoofd-stuk 1 en gebruik deze pagina als u behoefte heeft aan een overzicht.

LeercyclusLeercyclus

Doen en handelen

Leerefficiën�e

Ideeën genereren

Ideecapaciteit

Bijsturen en aanscherpen

Leereffec�viteit

Verder dragen

Schaalbenung

Synergie-effect

Toetsen en kiezen

Leerdoelgerichtheid

Delen en uitdragen

Ideeën en informa�e migra�e

Evalueren

Ac�e / reflec�e ra�o

1.1. ExcellerendExcellerend

2.2. Genera�efGenera�ef

3.3. Proac�efProac�ef

4.4. Calcula�efCalcula�ef

6.6. PathologischPathologisch

5.5. Reac�efReac�ef

1.1. ExcellerendExcellerend

2.2. Genera�efGenera�ef

3.3. Proac�efProac�ef

4.4. Calcula�efCalcula�ef

6.6. PathologischPathologisch

5.5. Reac�efReac�ef

1.1. ExcellerendExcellerend

2.2. Genera�efGenera�ef

3.3. Proac�efProac�ef

4.4. Calcula�efCalcula�ef

6.6. PathologischPathologisch

5.5. Reac�efReac�ef5.5. Reac�efReac�ef

LeercyclusLeercyclus

Doen en handelen

Leerefficiën�e

Ideeën genereren

Ideecapaciteit

Bijsturen en aanscherpen

Leereffec�viteit

Verder dragen

Schaalbenung

Synergie-effect

Toetsen en kiezen

Leerdoelgerichtheid

Delen en uitdragen

Ideeën en informa�e migra�e

Evalueren

Ac�e / reflec�e ra�o

ExcellerendExcellerend

Genera�efGenera�ef

Proac�efProac�ef

Calcula�efCalcula�ef

Reac�efReac�ef

PathologischPathologisch

CorporateOpera�onal Company

Idea capacity

Learning effec�veness

Ac�on/reflec�on

ra�o

Migra�on of ideas

Migra�on of knowledge

and informa�on

Goal orienta�onof learning

Synery effect

Use of scale Learning efficiency

leercyclus met per fase een kengetal

learning elevator die niveaus in leervermogen identificeert

met de learning elevator worden de zwakke schakels in de leercyclus snel zichtbaar

met de grafiek wordt een benchmark overzichtelijk

Stap 1

Ongeschreven regels

Mogelijkmaker

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regels

Ideeën genereren

Context

Ongeschreven regels

Doen en handelen

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regels

Verder dragen

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regels

Toetsen en kiezen

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regelsContext

Ongeschreven regels

Delen en uitdragen

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regels

Evalueren

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regels

Bijsturen en aanscherpen

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regels

Contextperspec�ef

Mo�va�eperspec�ef

Ervaringperspec�ef

Emo�eperspec�ef

Mentaalperspec�ef

Contextperspec�ef

Mo�va�eperspec�ef

Ervaringperspec�ef

Emo�eperspec�ef

Mentaalperspec�ef

methodiek waarmee ongeschreven regels worden blootgelegd

per fase worden de geschreven en ongeschreven regels geïdenti-ficeerd

het model waarmee de ongeschre-ven regels en hun effecten worden geanalyseerd

Stap 2

Ervaring

Mentaal

StructurenRegelsSystemenOngeschreven regels

Kengetal Wat loopt er al?

Context

stap 1 stap 2 stap 3

Meten Analyseren Verbeteren

delta 5

samenhang van stap 1, 2 en 3: de 5 vlakken waarop interventies kun-nen worden gepleegd

de 5 knoppen waaraan kan worden gedraaid om leervermogen in de organisatie in te bedden

Stap 3

Context

e Ervaring

e Mentaal

Context

e Ervaring

e Mentaal

Context Alignment

Mentaal Mindset

eVeiligheid/vertrouwen

Ervaring Feedback

va eDrijfveren/energie

delta 5 – diagnose

↓ Kwantitatieve meting van het leervermogen: want waar u ook succesvol in wilt zijn, succes hangt af van organisatieleervermogen

Verbeteren van (bijvoorbeeld veilig-heids)performance start bij inzicht in de zwakste schakels in de leercyclus.

Organisaties (of onderdelen) kunnen worden gebenchmarked.

De sterkte van de verschillende fasen in de leercyclus worden

gemeten aan de hand van vragen via een online vragenlijst die door

medewerkers ingevuld wordt en worden geclassificeerd op de

Learning Elevator.

4

Hieronder staan in onderlinge samenhang de belangrijkste modellen van delta 5 die in dit boek worden geïntroduceerd. Tip: begin gewoon bij hoofd-stuk 1 en gebruik deze pagina als u behoefte heeft aan een overzicht.

LeercyclusLeercyclus

Doen en handelen

Leerefficiën�e

Ideeën genereren

Ideecapaciteit

Bijsturen en aanscherpen

Leereffec�viteit

Verder dragen

Schaalbenung

Synergie-effect

Toetsen en kiezen

Leerdoelgerichtheid

Delen en uitdragen

Ideeën en informa�e migra�e

Evalueren

Ac�e / reflec�e ra�o

1.1. ExcellerendExcellerend

2.2. Genera�efGenera�ef

3.3. Proac�efProac�ef

4.4. Calcula�efCalcula�ef

6.6. PathologischPathologisch

5.5. Reac�efReac�ef

1.1. ExcellerendExcellerend

2.2. Genera�efGenera�ef

3.3. Proac�efProac�ef

4.4. Calcula�efCalcula�ef

6.6. PathologischPathologisch

5.5. Reac�efReac�ef

1.1. ExcellerendExcellerend

2.2. Genera�efGenera�ef

3.3. Proac�efProac�ef

4.4. Calcula�efCalcula�ef

6.6. PathologischPathologisch

5.5. Reac�efReac�ef5.5. Reac�efReac�ef

LeercyclusLeercyclus

Doen en handelen

Leerefficiën�e

Ideeën genereren

Ideecapaciteit

Bijsturen en aanscherpen

Leereffec�viteit

Verder dragen

Schaalbenung

Synergie-effect

Toetsen en kiezen

Leerdoelgerichtheid

Delen en uitdragen

Ideeën en informa�e migra�e

Evalueren

Ac�e / reflec�e ra�o

ExcellerendExcellerend

Genera�efGenera�ef

Proac�efProac�ef

Calcula�efCalcula�ef

Reac�efReac�ef

PathologischPathologisch

CorporateOpera�onal Company

Idea capacity

Learning effec�veness

Ac�on/reflec�on

ra�o

Migra�on of ideas

Migra�on of knowledge

and informa�on

Goal orienta�onof learning

Synery effect

Use of scale Learning efficiency

leercyclus met per fase een kengetal

learning elevator die niveaus in leervermogen identificeert

met de learning elevator worden de zwakke schakels in de leercyclus snel zichtbaar

met de grafiek wordt een benchmark overzichtelijk

Stap 1

Ongeschreven regels

Mogelijkmaker

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regels

Ideeën genereren

Context

Ongeschreven regels

Doen en handelen

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regels

Verder dragen

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regels

Toetsen en kiezen

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regelsContext

Ongeschreven regels

Delen en uitdragen

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regels

Evalueren

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regels

Bijsturen en aanscherpen

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regels

Contextperspec�ef

Mo�va�eperspec�ef

Ervaringperspec�ef

Emo�eperspec�ef

Mentaalperspec�ef

Contextperspec�ef

Mo�va�eperspec�ef

Ervaringperspec�ef

Emo�eperspec�ef

Mentaalperspec�ef

methodiek waarmee ongeschreven regels worden blootgelegd

per fase worden de geschreven en ongeschreven regels geïdenti-ficeerd

het model waarmee de ongeschre-ven regels en hun effecten worden geanalyseerd

Stap 2

Ervaring

Mentaal

StructurenRegelsSystemenOngeschreven regels

Kengetal Wat loopt er al?

Context

stap 1 stap 2 stap 3

Meten Analyseren Verbeteren

delta 5

samenhang van stap 1, 2 en 3: de 5 vlakken waarop interventies kun-nen worden gepleegd

de 5 knoppen waaraan kan worden gedraaid om leervermogen in de organisatie in te bedden

Stap 3

Context

e Ervaring

e Mentaal

Context

e Ervaring

e Mentaal

Context Alignment

Mentaal Mindset

eVeiligheid/vertrouwen

Ervaring Feedback

va eDrijfveren/energie

delta 5 inventariseert de ongeschreven regels inclusief het oorzakelijk krachtenveld en de impact op de performance.

De 5 perspectieven maken de betekenis van de ongeschreven regels voor de organisatie duidelijk.

Na 1,5 jaar worden opnieuw ongeschreven regels in kaart gebracht om te zien in hoeverre het gewenste gedrag dagelijkse routine is geworden.

↓ Kwalitatieve meting: de ongeschreven regels in kaart brengen en analyseren

Perspectief Collectief gedrag is gebaseerd op ...

Context formele (hiërarchische) relaties, regels, procedures, formats, computer systemen

Emotie het dominante gevoel in de organisatie: (on)veiligheid? angst? vertrouwen?

Mentaal de dominante aannames, mentale modellen en overtuigingen

Ervaring de ervaringen met het geven van feedback of omgang met fouten

Motivatie de motivatie van de werknemers, hun betrokkenheid en (werk)energie

Bron: dr. Peter Scott-Morgan

4

Hieronder staan in onderlinge samenhang de belangrijkste modellen van delta 5 die in dit boek worden geïntroduceerd. Tip: begin gewoon bij hoofd-stuk 1 en gebruik deze pagina als u behoefte heeft aan een overzicht.

LeercyclusLeercyclus

Doen en handelen

Leerefficiën�e

Ideeën genereren

Ideecapaciteit

Bijsturen en aanscherpen

Leereffec�viteit

Verder dragen

Schaalbenung

Synergie-effect

Toetsen en kiezen

Leerdoelgerichtheid

Delen en uitdragen

Ideeën en informa�e migra�e

Evalueren

Ac�e / reflec�e ra�o

1.1. ExcellerendExcellerend

2.2. Genera�efGenera�ef

3.3. Proac�efProac�ef

4.4. Calcula�efCalcula�ef

6.6. PathologischPathologisch

5.5. Reac�efReac�ef

1.1. ExcellerendExcellerend

2.2. Genera�efGenera�ef

3.3. Proac�efProac�ef

4.4. Calcula�efCalcula�ef

6.6. PathologischPathologisch

5.5. Reac�efReac�ef

1.1. ExcellerendExcellerend

2.2. Genera�efGenera�ef

3.3. Proac�efProac�ef

4.4. Calcula�efCalcula�ef

6.6. PathologischPathologisch

5.5. Reac�efReac�ef5.5. Reac�efReac�ef

LeercyclusLeercyclus

Doen en handelen

Leerefficiën�e

Ideeën genereren

Ideecapaciteit

Bijsturen en aanscherpen

Leereffec�viteit

Verder dragen

Schaalbenung

Synergie-effect

Toetsen en kiezen

Leerdoelgerichtheid

Delen en uitdragen

Ideeën en informa�e migra�e

Evalueren

Ac�e / reflec�e ra�o

ExcellerendExcellerend

Genera�efGenera�ef

Proac�efProac�ef

Calcula�efCalcula�ef

Reac�efReac�ef

PathologischPathologisch

CorporateOpera�onal Company

Idea capacity

Learning effec�veness

Ac�on/reflec�on

ra�o

Migra�on of ideas

Migra�on of knowledge

and informa�on

Goal orienta�onof learning

Synery effect

Use of scale Learning efficiency

leercyclus met per fase een kengetal

learning elevator die niveaus in leervermogen identificeert

met de learning elevator worden de zwakke schakels in de leercyclus snel zichtbaar

met de grafiek wordt een benchmark overzichtelijk

Stap 1

Ongeschreven regels

Mogelijkmaker

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regels

Ideeën genereren

Context

Ongeschreven regels

Doen en handelen

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regels

Verder dragen

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regels

Toetsen en kiezen

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regelsContext

Ongeschreven regels

Delen en uitdragen

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regels

Evalueren

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regels

Bijsturen en aanscherpen

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regels

Contextperspec�ef

Mo�va�eperspec�ef

Ervaringperspec�ef

Emo�eperspec�ef

Mentaalperspec�ef

Contextperspec�ef

Mo�va�eperspec�ef

Ervaringperspec�ef

Emo�eperspec�ef

Mentaalperspec�ef

methodiek waarmee ongeschreven regels worden blootgelegd

per fase worden de geschreven en ongeschreven regels geïdenti-ficeerd

het model waarmee de ongeschre-ven regels en hun effecten worden geanalyseerd

Stap 2

Ervaring

Mentaal

StructurenRegelsSystemenOngeschreven regels

Kengetal Wat loopt er al?

Context

stap 1 stap 2 stap 3

Meten Analyseren Verbeteren

delta 5

samenhang van stap 1, 2 en 3: de 5 vlakken waarop interventies kun-nen worden gepleegd

de 5 knoppen waaraan kan worden gedraaid om leervermogen in de organisatie in te bedden

Stap 3

Context

e Ervaring

e Mentaal

Context

e Ervaring

e Mentaal

Context Alignment

Mentaal Mindset

eVeiligheid/vertrouwen

Ervaring Feedback

va eDrijfveren/energie

4

Hieronder staan in onderlinge samenhang de belangrijkste modellen van delta 5 die in dit boek worden geïntroduceerd. Tip: begin gewoon bij hoofd-stuk 1 en gebruik deze pagina als u behoefte heeft aan een overzicht.

LeercyclusLeercyclus

Doen en handelen

Leerefficiën�e

Ideeën genereren

Ideecapaciteit

Bijsturen en aanscherpen

Leereffec�viteit

Verder dragen

Schaalbenung

Synergie-effect

Toetsen en kiezen

Leerdoelgerichtheid

Delen en uitdragen

Ideeën en informa�e migra�e

Evalueren

Ac�e / reflec�e ra�o

1.1. ExcellerendExcellerend

2.2. Genera�efGenera�ef

3.3. Proac�efProac�ef

4.4. Calcula�efCalcula�ef

6.6. PathologischPathologisch

5.5. Reac�efReac�ef

1.1. ExcellerendExcellerend

2.2. Genera�efGenera�ef

3.3. Proac�efProac�ef

4.4. Calcula�efCalcula�ef

6.6. PathologischPathologisch

5.5. Reac�efReac�ef

1.1. ExcellerendExcellerend

2.2. Genera�efGenera�ef

3.3. Proac�efProac�ef

4.4. Calcula�efCalcula�ef

6.6. PathologischPathologisch

5.5. Reac�efReac�ef5.5. Reac�efReac�ef

LeercyclusLeercyclus

Doen en handelen

Leerefficiën�e

Ideeën genereren

Ideecapaciteit

Bijsturen en aanscherpen

Leereffec�viteit

Verder dragen

Schaalbenung

Synergie-effect

Toetsen en kiezen

Leerdoelgerichtheid

Delen en uitdragen

Ideeën en informa�e migra�e

Evalueren

Ac�e / reflec�e ra�o

ExcellerendExcellerend

Genera�efGenera�ef

Proac�efProac�ef

Calcula�efCalcula�ef

Reac�efReac�ef

PathologischPathologisch

CorporateOpera�onal Company

Idea capacity

Learning effec�veness

Ac�on/reflec�on

ra�o

Migra�on of ideas

Migra�on of knowledge

and informa�on

Goal orienta�onof learning

Synery effect

Use of scale Learning efficiency

leercyclus met per fase een kengetal

learning elevator die niveaus in leervermogen identificeert

met de learning elevator worden de zwakke schakels in de leercyclus snel zichtbaar

met de grafiek wordt een benchmark overzichtelijk

Stap 1

Ongeschreven regels

Mogelijkmaker

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regels

Ideeën genereren

Context

Ongeschreven regels

Doen en handelen

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regels

Verder dragen

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regels

Toetsen en kiezen

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regelsContext

Ongeschreven regels

Delen en uitdragen

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regels

Evalueren

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regels

Bijsturen en aanscherpen

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regels

Contextperspec�ef

Mo�va�eperspec�ef

Ervaringperspec�ef

Emo�eperspec�ef

Mentaalperspec�ef

Contextperspec�ef

Mo�va�eperspec�ef

Ervaringperspec�ef

Emo�eperspec�ef

Mentaalperspec�ef

methodiek waarmee ongeschreven regels worden blootgelegd

per fase worden de geschreven en ongeschreven regels geïdenti-ficeerd

het model waarmee de ongeschre-ven regels en hun effecten worden geanalyseerd

Stap 2

Ervaring

Mentaal

StructurenRegelsSystemenOngeschreven regels

Kengetal Wat loopt er al?

Context

stap 1 stap 2 stap 3

Meten Analyseren Verbeteren

delta 5

samenhang van stap 1, 2 en 3: de 5 vlakken waarop interventies kun-nen worden gepleegd

de 5 knoppen waaraan kan worden gedraaid om leervermogen in de organisatie in te bedden

Stap 3

Context

e Ervaring

e Mentaal

Context

e Ervaring

e Mentaal

Context Alignment

Mentaal Mindset

eVeiligheid/vertrouwen

Ervaring Feedback

va eDrijfveren/energie

Bron: dissertatie dr. Johan Boudewijns

Page 9: Het is de volledige ijsberg die uw resultaten bepaalt ongeschreven ...

9

← 9 / 12 →

delta 5 – verbeteraanpak (1/2)

↓ Verbetering realiseren

4

Hieronder staan in onderlinge samenhang de belangrijkste modellen van delta 5 die in dit boek worden geïntroduceerd. Tip: begin gewoon bij hoofd-stuk 1 en gebruik deze pagina als u behoefte heeft aan een overzicht.

LeercyclusLeercyclus

Doen en handelen

Leerefficiën�e

Ideeën genereren

Ideecapaciteit

Bijsturen en aanscherpen

Leereffec�viteit

Verder dragen

Schaalbenung

Synergie-effect

Toetsen en kiezen

Leerdoelgerichtheid

Delen en uitdragen

Ideeën en informa�e migra�e

Evalueren

Ac�e / reflec�e ra�o

1.1. ExcellerendExcellerend

2.2. Genera�efGenera�ef

3.3. Proac�efProac�ef

4.4. Calcula�efCalcula�ef

6.6. PathologischPathologisch

5.5. Reac�efReac�ef

1.1. ExcellerendExcellerend

2.2. Genera�efGenera�ef

3.3. Proac�efProac�ef

4.4. Calcula�efCalcula�ef

6.6. PathologischPathologisch

5.5. Reac�efReac�ef

1.1. ExcellerendExcellerend

2.2. Genera�efGenera�ef

3.3. Proac�efProac�ef

4.4. Calcula�efCalcula�ef

6.6. PathologischPathologisch

5.5. Reac�efReac�ef5.5. Reac�efReac�ef

LeercyclusLeercyclus

Doen en handelen

Leerefficiën�e

Ideeën genereren

Ideecapaciteit

Bijsturen en aanscherpen

Leereffec�viteit

Verder dragen

Schaalbenung

Synergie-effect

Toetsen en kiezen

Leerdoelgerichtheid

Delen en uitdragen

Ideeën en informa�e migra�e

Evalueren

Ac�e / reflec�e ra�o

ExcellerendExcellerend

Genera�efGenera�ef

Proac�efProac�ef

Calcula�efCalcula�ef

Reac�efReac�ef

PathologischPathologisch

CorporateOpera�onal Company

Idea capacity

Learning effec�veness

Ac�on/reflec�on

ra�o

Migra�on of ideas

Migra�on of knowledge

and informa�on

Goal orienta�onof learning

Synery effect

Use of scale Learning efficiency

leercyclus met per fase een kengetal

learning elevator die niveaus in leervermogen identificeert

met de learning elevator worden de zwakke schakels in de leercyclus snel zichtbaar

met de grafiek wordt een benchmark overzichtelijk

Stap 1

Ongeschreven regels

Mogelijkmaker

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regels

Ideeën genereren

Context

Ongeschreven regels

Doen en handelen

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regels

Verder dragen

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regels

Toetsen en kiezen

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regelsContext

Ongeschreven regels

Delen en uitdragen

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regels

Evalueren

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regels

Bijsturen en aanscherpen

Context

Ongeschreven regels

Context

Ongeschreven regelsll

Context

Ongeschreven regels

Contextperspec�ef

Mo�va�eperspec�ef

Ervaringperspec�ef

Emo�eperspec�ef

Mentaalperspec�ef

Contextperspec�ef

Mo�va�eperspec�ef

Ervaringperspec�ef

Emo�eperspec�ef

Mentaalperspec�ef

methodiek waarmee ongeschreven regels worden blootgelegd

per fase worden de geschreven en ongeschreven regels geïdenti-ficeerd

het model waarmee de ongeschre-ven regels en hun effecten worden geanalyseerd

Stap 2

Ervaring

Mentaal

StructurenRegelsSystemenOngeschreven regels

Kengetal Wat loopt er al?

Context

stap 1 stap 2 stap 3

Meten Analyseren Verbeteren

delta 5

samenhang van stap 1, 2 en 3: de 5 vlakken waarop interventies kun-nen worden gepleegd

de 5 knoppen waaraan kan worden gedraaid om leervermogen in de organisatie in te bedden

Stap 3

Context

e Ervaring

e Mentaal

Context

e Ervaring

e Mentaal

Context Alignment

Mentaal Mindset

eVeiligheid/vertrouwen

Ervaring Feedback

va eDrijfveren/energie

Het verbetertraject vertrekt altijd vanuit de grondige diagnose van de huidige situatie en haakt (indien van toepassing) aan bij lopende verbeterinitiatieven in de organisatie.

delta 5 hanteert het analysemodel met de 5 perspectieven (zie pagina 8) om de impact van de ongeschreven regels te beoordelen en ook om krachtige interventies te ontwerpen. De stappen van delta 5 worden door het model hieronder gevisualiseerd.

Het verbetertraject is maatwerk maar volgt altijd een aantal bewezen veranderprincipes.

Veranderprincipes

Elk veranderprogramma dat niet de bestaande patronen door-

breekt leidt NIET tot verandering

Hoger management bepaalt in sterke mate het krachten-veld voor de lagere echelons: een verbetertraject start daarom hoog in de organisatie en werkt van laag tot laag naar beneden.

Iedere hiërarchische laag gaat in een verbetertraject door 3 fasen:

1. Bewustworden Pas na bewustwording kan men kiezen voor ander gedrag.

2. Bijleren Bijleren van nieuw gedrag. Het gaat niet om het afleren van gedrag, want dat heeft een negatieve connotatie; veroorde-ling fixeert juist oud gedrag.

3. Inslijten Het nieuwe kunnen is niet goed genoeg; het traject is pas klaar wanneer het gewenste effectieve gedrag tot routine is verworden. Pas dan verbetert de performance.

Page 10: Het is de volledige ijsberg die uw resultaten bepaalt ongeschreven ...

10

← 10 / 12 →

↓ De verbeteraanpak kent een aantal stappen van strategie tot gedrag op de werkvloer met concrete werkformats en professionele begeleiding waar nodig. Co-creatie en maatwerk staan altijd voorop.

delta 5 – verbeteraanpak (2/2)

• Concrete aanpak• Werkformats• Professionele begeleiding

Waarom Doelen

Werkelijke gedrag: ongeschreven regelsGap analyse

Veranderplan

Gewenst gedragStroomlijnen:• leiderschap• procedures• systemen• structuren• functies• competenties• vaardigheden• gedragsrepertoire

Waarden Strategie

Page 11: Het is de volledige ijsberg die uw resultaten bepaalt ongeschreven ...

11

← 11 / 12 →

↓ De delta 5 onderzoekers, trainers en adviseurs hebben jarenlange ervaring in het begeleiden van toonaangevende organisaties in de Nederlandse en internationale context

Momenteel:marktverkenning in Afrika

USA EUAzië

luchtvaartAIR FRANCE-KLMLuchtverkeersleiding Nederland

foodFrieslandCampina

industrieCORUSPhilips

bankenABN-AMRORabobank

(semi-)overheidBelastingdienstUWVProRail

overigeVerschillende ziekenhuizen (internationaal), woningbouwcorporaties en Nederlandse provincies

delta 5 – de organisatie

delta 5 wordt succesvol toegepast in de commerciële en publieke sector.

Een selectie uit onze klantenkring:

Page 12: Het is de volledige ijsberg die uw resultaten bepaalt ongeschreven ...

12

← 12 / 12 →

delta 5 – meer informatie

↓ Het veranderproces moet steeds de kern raken: ‘doen waar het om gaat’

Meer informatie over delta 5 kunt u lezen in het boek:

In co-makership met Koninklijke FrieslandCampina

Versterk uw organisatie-leervermogen,creëer en verduurzaam succes

dr. Johan Boudewijns

Ongeschreven regels als de sleutel

tot een lerende organisatie

Versterk u

w o

rganisati

eleervermo

gen,

creëer en verd

uu

rzaam su

ccesJo

han

Bo

ud

ewijn

s

delta 5 – Versterk uw organisatieleervermogen, creëer en verduurzaam succes, Ongeschreven regels als sleutel tot een lerende organisatie.

dr. Johan Boudewijns isbn 97890810641321e druk, 2010

Auteur: Johan Boudewijns

Het doorgeven van (delen uit) het boek wordt aangemoedigd, mits onder de volgende

voorwaarden:

De gebruiker mag het werk kopiëren, verspreiden en doorgeven op voorwaarde van het vermelden

van de naam van de auteur. Het werk mag niet voor commerciële doeleinden gebruikt worden.

Het werk mag alleen in onbewerkte staat worden gebruikt.

Dit boek is ook verkrijgbaar in het Engels.

Layout: Anneke Boringa

Grafisch Service Bureau, FrieslandCampina

ISBN: 978-90-810641-3-2

1e druk, 2010

w www.delta5.nl

e [email protected]

t 0031 24 350 2101

p Prins Bernhardstraat 7 6521 AA Nijmegen

Alice in Organisatieland Over ongeschreven regels kunt naast het delta 5 boek meer lezen in het boekje ‘Alice in Organisatieland’ van dezelfde auteur. Hierin worden ongeschreven regels in organisaties blootgelegd in de stijl van het welbekende sprookje. Hiervan zijn reeds duizenden exemplaren verkocht.

isbn 97890810641255e druk

Beide boeken zijn ook in het Engels te verkijgen via Amazon.