Het globale beschermingsstatuut

3/02/14

1

Beatrijs Mevesen Vrederechter Neerpelt-‐Lommel

Het globaal beschermingsstatuut

Beatrijs Mevesen Vrederechter van het kanton

Neerpelt-‐Lommel.


Wet van 17 maart 2013. Wet tot hervorming van de regelingen

inzake onbekwaamheid en tot instelling van een nieuwe

beschermingsstatus die strookt met de menselijke waardigheid.

Soorten bescherming

BUITENGERECHTELIJKE

BESCHERMING

Ar3kels 489 BW-‐490/2 BW

goederen

RECHTELIJKE BESCHERMINGS MAATREGELEN

Ar3kels 491 BW-‐502 BW

goederen en persoon


3/02/14

2

Buitengerechtelijke beschermingsmaatregelen

BGBM



BUITENGERECHTELIJKE BESCHERMINGSMAATREGEL (BGBM)

= lastgeving controle

Kantelmoment in gezondheid

Buitengerechtelijke bescherming = zelf georganiseerde bescherming over het

vermogen


VOORWAARDEN

3/02/14

3


Lasthebber komt in toestand 488/1 of 488/2 BW

LASTGEVING EINDINGT NIET INDIEN :

1) LASTGEVINGSOVEREENKOMST IS GEREGISTREERD 2) LASTHEBBER IS ZELF NIET ONDER RBM

(490/1 § 1,1°BW)

3) LASTHEBBER MAGBEWINDVOERDER ZIJN (490/1 § 1,2 °BW-‐496/6 BW)


Wanneer begint de lastgeving ? KANTELMOMENT De lasthebber beoordeelt dit 3jds3p eventueel overeenkomscg hetgeenbepaald is in de lastgevingsovereenkomst Beoordeling is tegenstelbaar aan derden te goeder trouw.

(490/1 §3 eerste lid-‐ wetsontwerp 16/01/2014*)


3/02/14

4


Einde van BGBM Arckel 490/2 § 3 BW

•  lastgever bevindt zich niet langer in toestand van arckel 488/1 BW of 488/2 BW

•  kennisgeving van opzegging van lastgeving door lasthebber conform art.490 vijfde lid BW

•  kennisgeving van herroeping van lastgeving door lastgever conform arckel 490 vijfde lid BW

•  overlijden van lastgever of lasthebber •  plaatsen van lasthebber onder RBM conform art.492/1 BW

•  vervanging van lastgeving door RBM conform 490/2§2 BW of 490/1 §2 derde lid BW


DE RECHTERLIJKE BESCHERMING RBM

491 BW – 502 BW


GLOBAAL BESCHERMINGSSTATUUT

•  Verlengde minderjarige »  Ouderlijk gezag »  Voogdij

•  Onbekwaamverklaarde »  Voogdij

•  Verkwisters »  Gerechtelijk raadsman

•  Voorlopig bewind »  Voorlopig bewindvoerder

} BEWIND

3/02/14

5


RECHTERLIJKE BESCHERMINGSMAATREGEL (RBM)

Zefstandig funcconeren

kantelmoment in gezondheid

RECHTERLIJKE BESCHERMINGSMAATREGEL = door de vrederechter georganiseerde bescherming

over persoon en/of vermogen.



Voor wie ? Ar3kel 488/1 BW •  meerderjarig * •  geheel of gedeeltelijk •  eventueel cjdelijk •  wegens gezondheidstoestand •  niet in staat zonder bijstand of andere beschermingsmaatregel •  belangen van vermogensrechtelijke of niet vermogensrechtelijke aard •  zelf behoorlijk waar te nemen zoals een normale gezonde persoon * Voor minderjarige vanaf 17 jaar kan verzoek worden ingediend indien vaststaat dat zij/ hij bij meerderjarigheid in deze toestand zal verkeren. De bescherming treedt in werking op 18 jaar.

3/02/14

6


Ar3kel 488/2 BW •  meerderjarig personen •  die zich in staat van verkwiscng bevinden


GRENS VAN ARTIKEL 488/1 BW -‐ 488/2 BW •  KAN onder bescherming worden geplaatst •  INDIEN en VOOR ZOVER de bescherming van zijn belangen dit vereist.

GRENS VAN ARTIKEL 492 BW •  WANNEER •  IN DE MATE •  dat het NOODZAKELIJK is •  BESTAANDE wehelijke of buitengerechtelijke BESCHERMING VOLSTAAT NIET.


DE VREDERECHTER MOET ZOEKEN NAAR DE MINST INGRIJPENDE MAATREGEL DIE DE KWETSBARE PERSOON OPTIMAAL BESCHERMT: • BGBM door persoon zelf uitgewerkt (enkel goederen)

• RBM (goederen en persoon) • COMBINATIE VAN BGBM en RBM (492 al3 BW*)

3/02/14

7


Uitgangspunt HANDELINGSBEKWAAMHEID

subsidiariteit en proporconaliteit

HANDELINGSONBEKWAAMHEID

restriccef interpreteren


VORMEN VAN BESCHERMING

VERTEGENWOORDIGING = uitzondering speciale mocvering

BIJSTAND = gemeen recht


Vrederechter MOET uitspraak doen over : Onbekwaamheden persoon arckel: 19 (492/1 § 1*) Onbekwaamheden goederen: 18 (492/1 §2* )

= chequelist

3/02/14

8


UITZONDERING Lijst van gezondheidstoestanden

(KB -‐ advies Orde van geneesheren-‐Naconale hoge raad voor Personen met handicap)

GEEN UITSPRAAK onbekwaamheid i.v.m. goederen GEEN EVALUATIE NA TWEE JAAR


BIJSTAND VREDERECHTER bepaalt MODALITEITEN •  voorafgaande (schrikelijke )toestemming door bewindvoerder •  machcging behoevende handeling (499/7 BW) :

medeondertekening door BV GEEN systeem van voorafgaandelijke machcging door VREDERECHTER


BIJSTAND

BEWINDVOERDER juridische bijstand rechtsgeldigheid rechtshandeling

BESCHERMDE PERSOON neemt het inicacef treedt zelf maar niet zelfstandig op

3/02/14

9


VERTEGENWOORDIGING bijstand voldoende bescherming mo3vering opdracht : nauwkeurig omschreven bewindvoerder moet : 1) beginselen gekozen door BP respecteren 2) BP betrekken in uitoefening van opdracht 3) consulteren en informeren BP en /of VP


BESCHIKKING IN TWEE DELEN

RBM PERSOON PERSOONLIJKE OMSTANDIGHEDEN GEZONDEHEIDSTOESTAND

RBM GOEDEREN PERSOONLIJKE OMSTANDIGHEDEN GEZONDHEIDSTOESTAND AARD EN OMVANG VAN VERMOGEN


Informace inwinning door vrederechter bij aanstelling

(1244§1Ger.Wb.)

VREDERECHTER WINT ALLE NUTTIGE INLICHTINGEN IN : •  GENEESHEER DESKUNDIGE AANSTELLEN – ADVIES

GEZONDHEIDSTOESTAND VAN DE TE BESCHERMEN PERSOON •  NUTTIGE INLICHTINGEN : -‐ omgeving van te BP -‐ bloedverwanten tot tweede graad

-‐ personen belast met dagelijkse zorg -‐ personen die te BP begeleiden -‐ eenieder

PROCES-‐VERBAAL

3/02/14

10


Informace inwinning door vrederechter cjdens bewind (497/6 BW)

Vrederechter kan alle maatregelen nemen om zich te informeren over: •  familiale toestand •  morele toestand •  materiële toestand •  leefomstandigheden van BP Vrederechter kan de procureur des konings verzoeken om , door bemiddeling van de bevoegde soicale dienst , over al deze punten diens3ge inlich3ngen in te winnen.

Beatrijs Mevesen Vrederechter

MAATWERK HANDELINGSRUIMTE VOOR DE BESCHERMDE PERSOON

HOE WORDT DE HANDELINGSONBEKWAAMHEID OPGEVANGEN ?

Combinace van arckels 492/1 §1 en §2 BW 497/2BW 499/7 §1 en 2 BW bijzondere wehen


3/02/14

11


ZES MOGELIJKE WEGEN NAAR OPLOSSING

I.  Machcging op verzoek van de beschermde persoon

II.  Adviesverlening III.  Optreden door andere ouder of echtgenoot IV.  Rechtsonbekwaam tenzij aanpassen statuut V.  Onbekwaamheid beoordeeld door

geneesheer VI. Onbekwaamheid opgevangen door BV


I.MACHTIGING OP VERZOEK VAN BP 1.  Vrederechter verklaart bij inrichcng van

beschermingsstatuut uitdrukkelijk dat BP handelingsonbewkaam is. (492/1 § 1 §2 BW)

2.  Systeem van bijstand of vertegenwoordiging is niet mogelijk (497/2 BW)

3.  BP vraagt ZELF machcging om deze rechtshandeling te stellen

4.  Vrederechter oordeelt over wilsbekwaamheid.


Onbekwaamheid PERSOON

492/1 § 1 BW

Geen bijstand of vertegenwoordiging 497/2 BW

Mach3ging door Vrederechter – die oordeelt over de wilsbekwaamheid van de beschermde persoon

2° geven van toestemming tot huwen

1° Verzoek van beschermde persoon Art.145/1BW

Art.1241-‐1246 Ger.Wb.

3° instellen vordering niecgverklaring huwelijk

2° Verzoek van beschermde persoon Art.186 BW Art.1241-‐1246 Ger.Wb.

3/02/14

12


Onbekwaamheid goederen

492/1 § 1 BW


Mach3ging door Vrederechter – die oordeelt over de wilsbekwaamheid van de beschermde persoon

13° schenken onder levenden

24° Uitzondering :plaatsvervangende schenking art.499/7 § 4 BW zie infra

Verzoek van de beschermde persoon Machcging tot schenking art 905BW 1241-‐1246 Ger.WB

15° maken of herroepen van uiterste wilsbeschikking

25° Verzoek van de beschermde persoon Machcging tot maken van testament art 905 BW 1241-‐1246 Ger. WB


II. ADVIESVERLENING

A)  toestemming van BP is niet vereist indien wilsonbekwaam of onmogelijkheid om wil te uiten

B)  wilsonbekwaamheid/ onmogelijkheid vastgesteld door vrederechter bij inrichcng/ rechter ten gronde in proces-‐verbaal

C)  geen bijstand of vertegenwoordiging door BV


Indien wilsonbekwaamheid wordt vastgesteld dan moet de vrederechter /rechter : a) BP rechtstreeks horen indien in staat om zijn mening te uiten b) VP horen i.v.m. mening van BP c) passend belang hechten aan deze mening

3/02/14

13



492/1 § 1 BW


Horen van onbekwame indien mening kan uiten/ advies over de mening van de BP door vp

7° Geven van toestemming tot erkenning

9°

Arckel 329 bis § 1/1 BW

8° verzet tegen vordering onderzoek naar moederschap of vaderschap

10° Arckel 332 quinquies §1/1 BW


III. andere ouder /echtgenoot oordeelt één ouder of andere echtgenoot is :

a) vermoedelijk afwezig b) uitdrukkelijk onbekwaam verklaard op grond van arckel 492/1 §1 BW EN vrederechter of rechter ten gronde oordeelt :

a)  onbekwaam b) onmogelijkheid om zijn wil te kennen te geven / Andere ouder – echtgenoot beslist ALLEEN



492/1 § 1 BW


Andere ouder of echtgenoot beslist alleen

9° uitoefenen van het ouderlijk gezag

13° uitoefenen van ouderlijk gezag over minderjarige kind van beschermde persoon.

Art 375 BW – indien geen ouder moet voogdij over kind worden ingericht

4° toestemmen om te beschikken over de

gezinswoning

Art 220 § 1 BW na machcging door de rechtbank van eerste aanleg

3/02/14

14


IV. Rechtsonbekwaam tenzij aanpassing statuut

Onbekwaamverklaring •  op grond van arckel 492/1 §1 •  andere rechten facultacef indien nodig (vb. 497/2 BW)

GEEN bijstand of vertegenwoordiging mogelijk (497/2 BW of bijzondere wet) = RECHTSONBEKWAAM tenzij aanpassing statuut


492/1 § 1 BW


Rechtsonbekwaam tenzij Aanpassen statuut

18° uitoefening van het recht op weigering om autopsie uit te voeren op zijn kind W 26 maart 2003

22°

ja

19° verzoek tot uitvoering van abortus 26°uitoefening policeke rechten art.8 lid 2 Grondwet (stemrecht)

Ja ja


V. Onbekwaamheid beoordeeld door geneesheer

Vrederechter moet oordelen over bekwaamheid (Arckel 492/1 §1)

onbekwaam BP oefent rechten toch zelf en zelfstandig uit INDIEN “vrije en geïnformeerde instemming” beoordeeld door behandelende geneesheer

3/02/14

15


Onbekwaamheid PERSOON 492/1 § 1 BW

Artikel 497/2 BW Geïnformeerde toestemming van de beschermde persoon / wettelijk vertegenwoordiger

15° uitoefening van de rechten van de patiënt wet 22/8/2002

Artikel 14 § 3 Wet patiënten rechten – Maar :art 499/7 § 1 BW bewindvoerder na voorafgaande bijzondere machtiging

16° verlenen van toestemming om een experiment op de menselijke persoon uit te voeren art. 6 wet 7 mei 2004

Artikel 8 wet 7 mei 2004


Niet wilsbekwaam BV over persoon treedt op Wet pacëntenrechten: BV over persoon treedt op indien a) BP geen vertegenwoordiger heek aangeduid b) deze vertegenwoordiger treedt niet op c) na voorafgaande bijzondere machcging

UITZONDERING: dringende noodzakelijkheid a) zonder voorafgaande machcging b) informeert onmiddellijk Vrederechter-‐ VP-‐ BV over goederen


VI onbekwaamheid ondervangen door bewindvoerder

Vrederechter doet uitspraak over onbekwaamheid a) verplicht op grond van arckel 492/1 BW b) facultacef indien nodig c) bijstand of vertegenwoordiging door BV al dan niet na machcging

3/02/14

16


Onbekwaamheid PERSOON 492/1 § 1 BW

Ar3kel 497/2 BW Niet van toepassing

Bewindvoerder treedt op na mach3ging 499/7 §1 B W/ zonder mach3ging

1° keuze van de verblijfplaats

1° wijziging verblijfplaats na machcging art.499 / 7 § 1, 1°BW

4°het verweer tegen een echtscheidingsvordering op grond van onherstelbare ontwrichcng van het huwelijk art.229BW

Zonder machcging

8°het verweer tegen afstammingsvordering boek I ctel VII BW

Zonder machcging


Onbekwaamheid i.v.m. GOEDEREN 492/1 § 1 BW

Ar3kel 497/2 BW Niet van toepassing

De bewindvoerder treedt op na mach3ging 499/7 § 2 BW/ zonder mach3ging

1° vervreemden van goederen

1° vervreemden van goederen tenzij beheer is opgedragen aan instelling bedoeld in arckel 499/5 lid 2 BW

5° het aanvaarden of verwerpen van nalatenschap, algemeen legaat of legaat onder algemene ctel

5° na machcging slechts onder voorrecht van boedelbeschrijving

9° aankopen van onroerend goed

9° onroerend goed aankopen


KEUZE VAN DE ACTOREN VAN BEWIND Mogen geen BV zijn : (496/6 BW) 1° PERSONEN DIE ZELF ONDER RBM OF BGBM STAAN 2° RECHTSPERSONEN uitzondering private scchcng / scchcng openbaar nut

3° bestuurders of personeelsleden van instelling waar BP verblijk

4° BV GOEDEREN :personen die niet vrij over vermogen beschikken

5° personen ontzet uit ouderlijk gezag (art.32 wet jeugdbescherming)

3/02/14

17


BEWINDVOERDER PERSOON

Keuze van BP familiale kring Uitbreiding: 1) persoon die instaat voor/ omgeving

begeleidt in dagelijkse zorg 2) private scchcng 3) scchcng van openbaar nut*


BEWINDVOERDER GOEDEREN

BV GOEDEREN = BV PERSOON

Tenzij : 1)strijdig met belang van BP 2) geen vertrouwenspersoon

Idem als BV over persoon Uitbreiding : lasthebber BGBM


VERTROUWENSPERSOON wie ? wilsverklaring vrederechter kan weigeren op grond strafregister één vp of meerdere vp : precisering bevoegdheden + wijze van uitoefening taak : opwaardering taak Ondersteunt de BP verbindingspersoon controle mening vertolken

3/02/14

18


vertrouwenspersoon

Mogen geen vp zijn : 1)De bewindvoerder 2)Personen die onder BGBM of RBM staan 3) Rechtspersonen 4)Personen ontzet uit ouderlijk gezag 5) Als ouder BV is – bloedverwant tot tweede graad tenzij in belang bp


TAAK VAN VREDERECHTER TIJDENS BEWIND

MAATWERK VOORTDURENDE AANPASSING en CONTROLE


CONTROLE

Informace inwinning ook cjdens bewind Verslag van de bewindvoerder: * Tussencjds verslag * Eindverslag


3/02/14

19


De overgangsperiode

Publicatie 14/06/2013

0

01/06/2023 - 31/05/2024

EVALUATIE WET

1 2 3 4 5 6 7 8 10 9

01/06/2014 start nieuwe dossiers en sanctionering nieuwe wet van toepassing op bestaande beschermingsstatuten

01/06/2016 oude dossiers voorlopig bewind worden automatisch omgezet in bewind over goederen – de handelingsbekwaamheid ivm persoon wijzigt niet.

01/06/2018 einde evaluatieperiode automatisch gewijzigde dossiers voorlopig bewind.

01/06/2019 bescherming van de onbekwaamverklaarden en verlengde minderjarigen worden automatisch (voogdij –ouderlijk gezag) omgezet naar nieuwe statuut. Volledig handelingsonbekwaam voor goederen . Handelingsonbekwaamheid persoon beperkt tot handelingen van artikel 492/1§1BW Vertegenwoordiging Bijstand gerechtelijk raadsman dooft uit.

01/06/2021 einde valuatieperiode automatisch gewijzigde dossiers voogdij en onbekwaamverklaarden

Het globale beschermingsstatuut

Health & Medicine

Transcript of Het globale beschermingsstatuut