Beste lezers,

Het Brussels Parlement bevindt zich in het hart van Brussel. Zijn moderne uitstraling in een historisch gebouw geeft al een heel goed beeld van ons jong Gewest. Het Brus-sels Parlement is het jongste van de gewestparlementen, maar wel het eerste ervan met rechtstreekse algemene verkiezingen van de volksvertegenwoordigers.

Wij nodigen u uit om een gebouw én een instelling te ontdekken. Het Parlement is de plaats waar beslissingen worden genomen die u rechtstreeks aanbelangen en die ons Gewest vormgeven. De Gewestbevoegdheden zijn immers talrijk, en werden overigens nog uitgebreid door de recentste Staatshervorming. Sedert het Brussels Parlement in 1989 werd opgericht, heeft het bijna 1200 ordonnanties aangenomen, die een weerslag hebben op het leven van alle Brusselaars.

Het opstellen en het goedkeuren van ordonnanties is de voornaamste opdracht van het Parlement, samen met het onderzoeken van de begroting. Toezicht op de Regering is de tweede opdracht. Elk jaar worden honderden schriftelijke of mondelinge vragen, dringende vragen en interpellaties tot de Regering gericht.

Het Parlement is een debatruimte waar tevens geleefd wordt. Zijn deuren staan open voor het Gewest en de burgers ervan. Tal van evenementen vinden plaats binnen zijn muren en vele scholen komen het Parlement bezoeken om zijn werking beter te begrijpen. U uw Parlement laten ontdekken is ook het doel van deze brochure. Niets kan echter een bezoek ter plaatse evenaren om te zien hoe uw gekozenen werken.

Charles Picqué Fouad Ahidar Voorzitter Eerste ondervoorzitter

Inleiding

Zesde staatshervorming van kracht

Sedert 1 juli 2014 is het Brussels Gewest bevoegd voor een hele reeks nieuwe materies. Die overdracht van bevoegdheden is onderdeel van het tweede luik van de zesde staatshervorming.

Het betreft hier onder andere gewestelijke materies als arbeidsmarkt, mobiliteit en verkeersveiligheid, distributietarieven voor gas en elektriciteit, toeris-me, gemeentelijke sportinfrastructuur, dierenwel-zijn en fiscale uitgaven ( woonbonus, hypotheekre-gelgeving ).

De zesde staatshervorming voegt daar een reeks aangelegenheden aan toe op het vlak van veiligheid en preventie. Het ambt van gouverneur van het ad-ministratief arrondissement Brussels Hoofdstedelijk Gewest wordt evenwel afgeschaft. De taken van de provinciegouverneur zullen voortaan door de minis-ter-president van de Brusselse Regering worden uitgeoefend, ordehandhaving, onder andere, en door een hoge ambtenaar van het Brussels Gewest, met name opdrachten inzake veiligheid en het opstellen van noodplannen.

Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest heeft voortaan, net zoals de andere deelgebieden, constitutieve au-tonomie. Het Brussels Parlement is aldus bevoegd voor sommige aangelegenheden die verband houden met de verkiezing, de samenstelling en de werking ervan, alsook met de samenstelling en de werking van de Brusselse Regering ( duur van de zittings-periode, datums van de verkiezingen, kieskringen, regels inzake opvolgers, opening en sluiting van de parlementaire zittingen, ... ). De waarborgen van de

Franstaligen en Nederlandstaligen in het Brussels Hoofdstedelijk Parlement ( pariteit, gewaarborgde vertegenwoordiging, enz. ) zullen onder de bevoegd-heid van de bijzondere federale wetgever blijven val-len. Het uitoefenen van de constitutieve autonomie door het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zal gebeu-ren bij tweederdemeerderheid en bij meerderheid in elke taalgroep. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest kan eveneens, bij bijzondere ordonnantie, de regels bepalen voor de organisatie van volksraadplegingen op gewestelijk vlak.

Inzake de gemeenschapsmateries, neemt de Ge-meenschappelijke Gemeenschapscommisie ( GGC ) een aantal bevoegdheden over met betrekking tot de gezondheidszorg, bijstand aan personen, film-keuring en de gezinsbijslag.

Het financiële luik wordt geregeld in de hervormde bijzondere financieringswet die de verdeling van de financiële middelen tussen de deelgebieden regelt. Deze geeft de Gewesten een bredere fiscale autono-mie via de opcentiemen op de personenbelasting.

Om die overdracht, die uiteraard geleidelijk aan zal gebeuren, in goede banen te leiden, werden ver-schillende samenwerkingsprotocollen gesloten tus-sen de federale overheidsinstellingen en de gewes-telijke instellingen die bevoegdheden overnemen. De invulling van de nieuwe bevoegdheden wordt een uitdaging voor het nieuwe Brussels Parlement en de nieuwe Brusselse Regering.

Voor een volledige lijst van de geheel of gedeelte-lijk overgedragen bevoegdheden of instellingen : www.belgium.be

Het Brussels ParlementInhoud.................................................................................................................. 1Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in het federale België ......................................... 3Organisatie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest ................................................... 9Het Brussels Parlement : opdrachten ..................................................................... 13Andere Brusselse instellingen : de Gemeenschapscommissies .................................. 19Het Parlement en de Verenigde Vergadering : interne structuren ............................... 23De uitvoerende macht .......................................................................................... 25Praktische inlichtingen ......................................................................................... 29

1

parlement.brussels

3

Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in het federale BelgiëDe Staat, de Gewesten en de Gemeenschappen

België leeft thans in een federale staatsstruc-tuur waar de beslissingsmacht soeverein ver-deeld is over de Staat, de drie Gewesten en de drie Gemeenschappen. De Gemeenschappen en de Gewesten van ons land hebben ruime bestuursautonomie : ze kunnen elk, binnen hun bevoegdheden, hun toekomst uitstippelen en zelf bepalen hoe ze zich verder ontwikkelen.

De drie Gewesten van België zijn : het Brus-sels Hoofdstedelijk Gewest, het Vlaams Ge-west en het Waals Gewest.

Het Vlaams Gewest bestaat uit 5 provincies in het noorden van het land. Het Waals Ge-west bestaat uit 5 provincies in het zuiden van het land en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bestaat uit de 19 gemeenten van de Brusselse agglomeratie.

De drie Gemeenschappen van België zijn : de Vlaamse Gemeenschap, de Franse Ge-meenschap en de Duitstalige Gemeenschap.

De Duitse Gemeenschap oefent haar be-voegdheden uit in 9 gemeenten van het oos-ten van het land, in de provincie Luik, waar het Duits de meest gesproken taal van de bevolking is. De Franse Gemeenschap oe-fent haar bevoegdheden uit in Wallonië ( uit-gezonderd in de 9 Duitstalige gemeenten ) en in Brussel. De Vlaamse Gemeenschap oefent haar bevoegdheden uit in Vlaanderen en in Brussel. De Vlaamse Gemeenschap en de Franse Gemeenschap oefenen dus bei-de hun bevoegdheden uit op het tweetalig grondgebied van Brussel.

Staat, Gewesten en Gemeenschappen : elk zijn of haar bevoegdheden

In onze federale Staat, heeft ieder Gewest en iedere Gemeenschap zijn of haar exclu-sieve bevoegdheden, wat wil zeggen dat de Staat niet kan optreden in de domeinen die tot de bevoegdheid van de Gewesten of van de Gemeenschappen behoren.

DE STAAT IS VOORNAMELIJK BEVOEGD VOOR

• financiën en monetair beleid ;

• justitie en binnenlandse veiligheid ;

• buitenlandse zaken ;

• landsverdediging ;

• de sociale zekerheid, de pensioenen, het arbeidsrecht

en de sociale inschakeling ;

• de autonome overheidsbedrijven

( NMBS, Belgocontrol, … ) ;

• sommige aspecten van de economie : concurrentie,

handelspraktijken, vennootschapsrecht, …

4

Het federale België

5

Parlementen en Regeringen

De federale Staat, de Gewesten en de Ge-meenschappen zijn op een democratische wijze georganiseerd, met een wetgevend or-gaan en een uitvoerend orgaan dat aan het eerstgenoemde verantwoording moet afleg-gen.

Het wetgevend orgaan is het Parlement.

Op het niveau van de Staat, bestaat het Parlement uit de Kamer van Volksvertegen-woordigers en de Senaat; de Gewesten en de Gemeenschappen hebben een Parle-ment.

Het Parlement beslist soeverein en be-spreekt en keurt de wetgevende teksten goed (wetten op het niveau van de Staat, decreten voor het Waals Gewest, het Vlaams Gewest, de Franse Gemeenschap, de Vlaam-

se Gemeenschap en de Duitstalige Gemeen-schap en ordonnanties voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest) die de regels vast-stellen in de aangelegenheden waarvoor het bevoegd is, met andere woorden, die de krachtlijnen van het beleid bepalen. Het Parlement keurt ook de begroting goed en controleert de Regering.

Het uitvoerend orgaan is de Regering.

De Staat, de Gewesten en de Gemeen-schappen hebben elk hun eigen Regering, die uit ministers bestaat.

De Regering is ermee belast, naar gelang van het geval, de wetten, decreten of ordon-nanties uit te voeren en, in het algemeen en met naleving van de wetsbepalingen, alle beslissingen te nemen die nodig zijn voor de organisatie en de werking van de openbare diensten.

DE GEWESTEN, EN DUS OOK HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST, ZIJN VOORNAMELIJK BEVOEGD VOOR• ruimtelijke ordening, stedenbouw, stadsvernieuwing, grondbeleid,

bescherming van de monumenten en landschappen ;• leefmilieu, waterbeleid en afvalstoffenbeleid ;• natuurbehoud ;• huisvesting ;• economisch beleid, buitenlandse handel en toerisme ;• energiebeleid ;• gemeenten en intercommunales ;• werkgelegenheidsbeleid ;• openbare werken ;• vervoer, mobiliteit en verkeersveiligheid ;• dierenwelzijn ;• wetenschappelijk onderzoek in het kader van de gewestelijke

bevoegdheden ;• internationale betrekkingen in het kader van de gewestelijke

bevoegdheden.Deze gewestelijke bevoegdheden worden uitvoerig beschreven op pagina 10.

DE GEMEENSCHAPPEN ZIJN VOORNAMELIJK

BEVOEGD VOOR

• cultuur ;

• onderwijs ;

• opleiding en onderzoek ;

• taal ;

• audiovisuele sector ;

• jeugd ;

• vrijetijdsbesteding ;

• ruime aspecten van het gezondheidsbeleid en

bijstand aan personen ( met inbegrip van de

gezinsbijslagen ; dat is evenwel een bevoegdheid van

de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie

van het Brussels Gewest ) ;

• organisatie van de justitiehuizen.

6

De banden tussen de beslissingsniveaus van de Staat, de Gewesten en de Gemeenschappen

Tussen de Parlementen zijn institutionele banden tot stand gebracht om de verschil-lende beslissingsniveaus met elkaar te ver-binden.

Aan Franstalige kant, vormen 19 leden, aange-wezen door de politieke fracties van de Franse taalgroep van het Brussels Parlement, samen met de 75 leden van het Waals Parlement, de Franse Gemeenschap, ook genaamd het Parlement van de Federatie Wallonië-Brussel.

Aan Nederlandstalige kant daarentegen, wor-den, sedert 2004, 6 Brusselaars rechtstreeks gekozen. Zij zetelen in het Vlaams Parlement naast de 118 rechtstreeks in Vlaanderen ver-kozen leden.

Voorts hebben de Vlaamse Gemeenschap en het Vlaams Gewest hun instellingen samen-gevoegd. Die twee organen hebben dus het-zelfde Parlement en dezelfde Regering.

De Senaat telt 60 senatoren waarvan 50 afkomstig van de Gemeenschappen en Gewesten. De Senaat telt immers 10  se-natoren uit het Parlement van de Franse Gemeenschap, 8 leden van het Waals Parle-ment, 2 leden van de Franse taalgroep van het Brussels Hoofdstedelijk Parlement, 29 leden aangewezen in het Vlaams Parlement of in de Nederlandstalige taalgroep van het Brussels Hoofdstedelijk Parlement en 1 se-nator die het Parlement van de Duitstalige Gemeenschap uit zijn leden aanwijst. De 10 resterende senatoren (4 Franstaligen en 6 Nederlandstaligen) zijn gecoöpteerde sena-toren.

Er bestaan verschillende procedures om be-voegdheids- en belangenconflicten te voor-komen en te regelen, alsook om het over-leg en de samenwerking tussen de Staat, de Gewesten en de Gemeenschappen te organiseren ( Grondwettelijk Hof, Raad van State, ministerieel overleg en samenwer-kingscomités, enz. )

Joseph KOSUTH,

Inkomhal

Nothing Circled. Twice

De banden tussen de Staat, de Gewesten en de Gemeenschappen

Les liens entre l’État, les Régions et les Communautés

De banden tussen de Staat, de Gewesten en de Gemeenschappen

gecoöpteerden (6 N)

cooptés (4 F)

81

2

10 29

SÉNAT60

SENAAT

COMPÉTENCESRÉGIONALES ET COMMUNAUTAIRES

GEWESTELIJKE ENGEMEENSCHAPS-BEVOEGDHEDEN

COMPÉTENCESFÉDÉRALES

FEDERALEBEVOEGDHEDEN

GOUVERNEMENT FÉDÉRAL • FEDERALE REGERING

10

8 10 2 29 1

PARLEMENT DE LA FÉDÉRATION

WALLONIE-BRUXELLES

94PARLEMENT VAN

DE FEDERATIE WALLONIË-BRUSSEL

GOUVERNEMENT DE LA FÉDÉRATION WALLONIE-BRUXELLES

REGERING VAN DE FEDERATIE WALLONIË-BRUSSEL

7

8

Paul DAY,

Wachtzaal ( 1e verdieping )

The Brussels ring road

9

Organisatie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Het grondgebied

De 19 gemeenten van het administratief arrondissement Brussel-Hoofdstad vormen het grondgebied van het Brussels Hoofdste-delijk Gewest. Het is 161,78 km² groot en telde op 1 januari 2014 : 1.163.486 inwo-ners.

Kiezers en gekozenen voor een democratisch Gewest

Het Brussels Parlement : een democratische instelling

Zoals ieder democratisch Parlement, be-staat het Brussels Parlement uit volgens het algemeen kiesrecht gekozen leden : de Brusselse volksvertegenwoordigers. Er zijn 89 volksvertegenwoordigers.

De verkiezingen

De gewestelijke verkiezingen hebben om de vijf jaar plaats. De eerste hebben plaatsge-had op 18 juni 1989, de jongste op 25 mei 2014.

Kandidaten, kiezers en gekozenen

De kandidaten die aan de verkiezingen van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest deelne-men, worden voorgedragen op afzonderlijke lijsten naargelang hun taal. Bij het indienen van hun kandidatuur, verklaren ze tot welke taalgroep ze behoren ; de op Nederlands-talige lijsten gekozen Brusselse volksver-tegenwoordigers vormen de Nederlandse taalgroep ; de op Franstalige lijsten gekozen

Brusselse volksvertegenwoordigers vormen de Franse taalgroep. Sedert de verkiezingen van 2004, krijgt elke taalgroep een vaste verte-genwoordiging : 17 zetels voor de Nederlandstaligen, 72 zetels voor de Franstaligen.

Om verkozen te worden, moet men Belg zijn, de volle leeftijd van 18 jaar bereikt hebben en zijn woonplaats in het Gewest hebben. De kiezers zijn de Belgen die de volle leeftijd van achttien jaar bereikt hebben en hun woonplaats hebben in het Gewest. Alvorens hun ambt te aanvaarden, moeten de gekozenen in hun taal de volgende eed afleggen : “Ik zweer de Grondwet na te leven.”

Beperking van de cumulaties en onverenigbaarheden

De wet stelt een beperking aan de cumulatie van de door verkiezing verkregen mandaten en voorziet in een aantal onverenigbaarhe-den : een Brussels volksvertegenwoordiger mag niet tegelijk lid zijn van de Kamer van Volksvertegenwoordigers, gecoöpteerd senator, minister of staatssecretaris, pro-vinciegouverneur, vicegouverneur, arrondis-sementscommissaris, in actieve militaire dienst…

Het mandaat van gewestelijk volksvertegen-woordiger mag niet gecumuleerd worden met meer dan één bezoldigd uitvoerend

Bron : BISA

10

mandaat. Ten slotte, mag het bedrag van de vergoedingen, wedden en presentiegelden voor andere openbare mandaten, openbare functies of openbare ambten van politieke aard, niet hoger liggen dan de helft van de parlementaire vergoeding.

De bevoegdheden

Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is be-voegd voor dezelfde aangelegenheden als het Vlaams Gewest en het Waals Gewest.

De gewestelijke bevoegdheden zijn ruim en omvatten voornamelijk :

• ruimtelijke ordening, stedenbouw, stadsver-nieuwing, aankoop, inrichting en toerusting van terreinen voor industrie, ambachtswe-zen en diensten, vernieuwing van afgedank-te bedrijfsruimten, grondbeleid, bescher-ming van monumenten en landschappen ;

• leefmilieu en waterbeleid, bescherming van het leefmilieu tegen de aantasting en de vervuiling, de bestrijding van de geluidshinder, het afvalstoffenbeleid, het toezicht op de gevaarlijke, ongezonde en hinderlijke bedrijven, de waterproductie en watervoorziening, met inbegrip van de kwaliteitsnormen, en de zuivering van af-valwater ;

• natuurbescherming en natuurbehoud, groene ruimten, parken, bossen, jacht en visvangst, waterlopen ;

• landbouwbeleid ;

• huisvesting, met inbegrip van de bijzon-dere regels voor het verhuren van gebou-wen of delen ervan als woning, de sociale woningen en de middelgrote woningen ;

• economie, economisch beleid en buiten-landse handel, handelshuur en toerisme ;

• energiebeleid, gewestelijke aspecten van de energie, met onder andere plaatselijke distributie van elektriciteit en gas, nieuwe energiebronnen en terugwinning van ener-gie, rationeel energieverbruik ;

• ondergeschikte besturen ( gemeentes, intercommunales, … ), de financiering er-van en het toezicht op die besturen ; de regelgeving voor de organisatie ervan ;

• werkgelegenheidsbeleid, met de arbeids-bemiddeling en de programma’s inzake wedertewerkstelling van de werklozen ;

• openbare werken ;

• mobiliteit, verkeersveiligheid en vervoer, met de wegen, de waterwegen, de havens en hun aanhorigheden, gewestelijk open-baar vervoer ;

• dierenwelzijn ;

• wetenschappelijk onderzoek met betrek-king tot de gewestelijke aangelegenhe-den ;

• internationale betrekkingen in de voor-melde aangelegenheden.

De leden van het Brussels Parlement be-handelen ook aangelegenheden die tot de bevoegdheid van de vroegere Brusselse agglomeratie behoorden, namelijk brand-bestrijding, dringende medische hulpverle-ning, het ophalen en verwerken van huisvuil, bezoldigd vervoer van personen. Daarbij komen met de zesde Staatshervorming de nieuwe bevoegdheden inzake veiligheid.

Commissiezaaal 201,

verfraaid door Richard VENLET

11

�Gewestelijke bevoegdheden

Vergaderzaal 121

verfraaid door Guy LECLERCQ

VERVOER, MOBILITEIT EN VERKEERSVEILIGHEID

TRANSPORT, MOBILITÉET SÉCURITÉ ROUTIÈRE

GEWESTELIJK ECONOMISCHBELEID EN TEWERKSTELLING,BUITENLANDSE HANDEL

ÉCONOMIE RÉGIONALE,COMMERCE EXTÉRIEUR

EMPLOI (ASPECTS RÉGIONAUX)

LEEFMILIEU,AFVALSTOFFENBELEID,NATUURBESCHERMINGEN NATUURBEHOUD

ENVIRONNEMENT ET POLITIQUEDES DÉCHETS, PROTECTION ETCONSERVATION DE LA NATURE

WATER- ENENERGIEBELEID

POLITIQUE DE L’EAUET DE L’ÉNERGIE

TOERISMETOURISME

GEMEENTEN ENINTERCOMMUNALES

COMMUNES ETINTERCOMMUNALES

WETENSCHAPPELIJKONDERZOEK(GEWESTELIJKE BEVOEGDHEDEN)

RECHERCHE SCIENTIFIQUE(MATIÈRES RÉGIONALES)

BUITENLANDSE BETREKKINGEN

RELATIONS INTERNATIONALES

HUISVESTINGLOGEMENT

OPENBARE WERKENTRAVAUX PUBLICS

AMÉNAGEMENT DUTERRITOIRE, URBANISME,

RÉNOVATION URBAINE,POLITIQUE FONCIÈRE,MONUMENTS ET SITES

RUIMTELIJKE ORDENING,STEDENBOUW,STADSVERNIEUWING,GRONDBELEID,MONUMENTEN ENLANDSCHAPPEN

Gewestelijke bevoegdheden

Compétencesrégionales

règlements - verordeningen

MATIÈRES D'AGGLOMÉRATION AGGLOMERATIEAANGELEGENHEDEN

ordonnances - ordonnanties

12

13

Het Brussels Parlement : opdrachtenHet Brussels Parlement heeft drie essen-tiële opdrachten :

• een wetgevende taak, die erin bestaat te beraadslagen over en teksten goed te keuren die de regels vaststellen voor de aangelegenheden waarvoor het Gewest bevoegd is ;

• de begrotingen goedkeuren ( voor meer in-formatie over de begrotingen, zie website : parlement.brussels ) ;

• de controle op de Regering die het be-noemd heeft.

Ordonnanties en verordeningen

Het Parlement vaardigt regels uit met betrek-king tot de gewestelijke aangelegenheden bij wege van ordonnanties, die kracht van wet hebben. Het Parlement vaardigt regels uit met betrekking tot de agglomeratieaangele-genheden bij wege van verordeningen.

Procedure voor de goedkeuring van de ordonnanties en de verordeningen

Het initiatief

De wetgevende macht wordt collectief uitge-oefend door het Parlement en de Regering; elk van deze twee beschikt over initiatief-recht, dit is het recht om de bespreking en de goedkeuring van een tekst voor te stellen.

De tekst die de Regering indient om als ordon-nantie of verordening te worden aangenomen, noemt men een “ ontwerp”. Een dergelijke tekst die ingediend wordt door een volksverte-genwoordiger noemt men een “ voorstel”.

De werkzaamheden van de commissies

In het Parlement, zijn zeven vaste commis-sies ingesteld ( zie samenstelling parlement.brussels ) die elk één of meer beleidsbe-voegdheden voor hun rekening nemen. Zo-wel de voorstellen als de ontwerpen worden eerst in de bevoegde commissie besproken.

Bij de behandeling in commissie, krijgen de begrotingen alsmede de ontwerpen van or-donnantie en van verordening voorrang. In geval van samengevoegde bespreking, be-houden de voorstellen waarvan de bespre-king reeds aangevat is, echter hun voorrang.

De commissie kan de leden van de Rege-ring, de indiener van het besproken voorstel of elke persoon die zij wenst te raadplegen, horen. Zij wijst een van haar leden aan als rapporteur, die verslag moet uitbrengen bij de plenaire vergadering van het Parlement.

Wanneer de commissie haar bespreking heeft beëindigd, wordt het voorstel of ont-werp door het Parlement in plenaire verga-dering besproken.

Elke Brusselse volksvertegenwoordiger heeft het recht, zowel tijdens de commissieverga-dering als tijdens de plenaire vergadering, om amendementen ( voorstellen tot aanpassing of aanvulling ) in te dienen op het voorstel of ontwerp.

De voorzitter van het Brussels Parlement kan, indien hij dat nodig acht, het advies van de Raad van State inwinnen, om het Parle-ment te kunnen inlichten over de juridische aspecten of problemen in verband met een

14

ontwerp, voorstel of amendement. Voor de ontwerpen van ordonnanties, is het advies van de Raad van State altijd verplicht. De Re-gering moet zelf dit advies inwinnen alvorens de ontwerpen bij het Parlement in te dienen.

Alarmbelprocedure

Ten minste drie vierde van de leden van een taalgroep kan, in een met redenen omkle-de motie ( een tekst waarin een standpunt wordt ingenomen ), verklaren dat sommige bepalingen van een ontwerp of voorstel van ordonnantie de betrekkingen tussen de Ge-meenschappen ernstig in het gedrang kun-nen brengen. De goedkeuring van een der-gelijke motie schort de stemprocedure op. Zij kan slechts worden voortgezet na een met redenen omkleed advies van de Rege-ring. Deze “ alarmbelprocedure”, die niet kan worden gebruikt bij de stemming over de begrotingen, dient in feite om ernstige conflicten te vermijden tussen Nederlands-taligen en Franstaligen, die de twee taal-groepen in het Brussels Parlement vormen.

De eindstemming

Zodra de bespreking in plenaire vergadering is afgerond, gaat het Brussels Parlement over tot de stemming.

Als het eventueel aangepaste voorstel of ontwerp wordt aangenomen, wordt het een ordonnantie of een verordening die, na be-kendmaking in het Belgisch Staatsblad, kracht van wet krijgt in het Brussels Hoofd-stedelijk Gewest.

De wetten of bepalingen inzake gewestelijke aangelegenheden die nu nog in Brussel van

kracht zijn, kunnen bij ordonnantie worden opgeheven, aangevuld, vervangen of gewijzigd.

Om de internationale rol en de hoofdstede-lijke functie van Brussel te vrijwaren, kan de federale Regering, bij koninklijk besluit, ordonnanties van het Brussels Parlement schorsen. Het gaat hier enkel over drie aan-gelegenheden : stedenbouw en ruimtelijke ordening, openbare werken en vervoer. In-dien de federale Regering zo’n ordonnantie schorst, kan de Kamer van Volksvertegen-woordigers, binnen een bepaalde termijn en onder bepaalde voorwaarden, deze ordon-nantie vernietigen.

Anderzijds mogen de hoven en rechtbanken in bepaalde gevallen nagaan of de Brusselse ordonnanties in overeenstemming zijn met de Grondwet of met de bijzondere wet met betrek-king tot de Brusselse instellingen. Wanneer zij vaststellen dat zulks niet het geval is, mogen zij weigeren de ordonnantie toe te passen.

De verwezenlijkingen

Sinds het begin van de eerste zittingsperiode, heeft het Parlement regels uitgevaardigd op alle grote domeinen waarvoor het Gewest be-voegd is. Aldus is er een werkelijk Brussels gewestelijk recht tot stand gekomen, met ei-gen regels inzake ruimtelijke ordening, behoud van het onroerend erfgoed, wederopleving van wijken, financiering van de gemeenten, voorkomen en beheer van de afvalstoffen, milieu effectenevaluatie van bepaalde projec-ten, volkshuisvesting en toegang tot de mid-delgrote woningen, economische expansie, recht op minimumlevering van elektriciteit en drinkwater, organisatie van het openbaar ver-voer ( de MIVB ), ontwikkeling van de haven en de voorhaven, enz.

Traject van een ordonnantie

15

FINANCES ET AFFAIRES GÉNÉRALES

FINANCIËN EN ALGEMENE ZAKEN

AFFAIRES ÉCONOMIQUESET EMPLOI

ECONOMISCHE ZAKENEN TEWERKSTELLING

DÉVELOPPEMENT TERRITORIAL

TERRITORIALE ONTWIKKELING

AFFAIRES INTÉRIEURESBINNENLANDSE ZAKEN

ENVIRONNEMENTET ENERGIE

LEEFMILIEU EN ENERGIE

LOGEMENTHUISVESTING

INFRASTRUCTUREINFRASTRUCTUUR

Discussion - Amendements - VoteBespreking - Amendementen - Stemming

Discussion - Amendements - Voteen ASSEMBLÉE PLÉNIÈRE

Bespreking - Amendementen - Stemmingin PLENAIRE VERGADERING

rapport de la commission sur le projet ou la propositionverslag van de commissie over het ontwerp of voorstel

sanction et promulgation par le Gouvernement de la Région de Bruxelles-capitalebekrachtiging en afkondiging door de Brusselse Hoofdstedelijke Regering

publication au Moniteur belgebekendmaking in het Belgisch Staatsblad

16

Alle wetgevende documenten kunnen ge-raadpleegd worden op de website parle-ment.brussels.

De begroting

Eigenlijk gaat het over twee begrotingen : de ontvangstenbegroting of “middelenbegro-ting”, en de “algemene uitgavenbegroting”.

Beide begrotingen worden in twee ordon-nanties, twee gewestelijke wetten, omgezet. Elke ordonnantie bestaat uit een aantal ar-tikelen en uit één of meerdere tabellen, die per aangelegenheid voor elke ontvangst of uitgave de begrote bedragen toelichten.

Zodra de door de Regering goedgekeurde begrotingsontwerpen bij het Parlement wor-den ingediend, hebben ze absolute voorrang om in de commissies en vervolgens in de plenaire vergadering te worden besproken. De begrotingscijfers kunnen worden geraad-pleegd op de website parlement.brussels.

De middelenbegroting

De middelenbegroting verleent machtiging voor de invordering van de belasting over-eenkomstig de desbetreffende wetten, be-sluiten en tarieven en voor het sluiten van leningen. Zij bevat een volledige raming van de ontvangsten, met inbegrip van de niet-fiscale ontvangsten.

De algemene uitgavenbegroting

De algemene uitgavenbegroting raamt en ver-leent machtiging voor de uitgaven, per program-ma, van de diensten van algemeen bestuur. De uitgetrokken kredieten voor de programma’s groeperen afzonderlijk de begrotingsmiddelen voor de verwezenlijking van een doelstelling en voor de bijhorende werkingskosten.

De prioriteiten van de Regering

Om een beleid concreet gestalte te geven, is er geld nodig. Zo kunnen in elke algemene uitgavenbegroting de op de verschillende posten ingeschreven kredieten op- of neer-waarts worden aangepast naar gelang van het te voeren beleid.

Uit de jaarlijkse schommelingen van bepaalde kredieten blijkt dat de Regering de klemtoon wil leggen op één of ander aspect van het be-heer van het Gewest. De begroting is eigenlijk een becijfering van de prioriteiten die de Re-gering in haar verklaring heeft gesteld.

De rol van de volksvertegenwoordigers : controle, kritiek en aanzet tot actie

De bespreking van de begrotingen is een cruciaal moment waarop de volksvertegen-woordigers een algemeen overzicht krijgen van de plannen van de Regering, vermits alle bevoegdheden vertaald worden in ac-tiemiddelen. Tegelijk krijgen de volksverte-genwoordigers een duidelijk beeld van het te voeren beleid, omdat voor elk aspect van het gewestelijk beleid welbepaalde kredie-ten worden uitgetrokken.

De ontvangsten- en uitgavenbegrotingen van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest worden eerst door de commissie voor financiën be-handeld. De andere commissies kunnen ook gevraagd worden om advies uit te brengen. Vervolgens worden de begrotingen door het Brussels Parlement in plenaire vergadering onderzocht. Zij worden bij voorrang behan-deld, maar voor het overige wordt dezelfde procedure toegepast als voor een andere or-donnantie.

Ieder jaar wordt een artikel over de begroting geschreven dat u kan raadplegen op onze website : parlement.brussels

Allegorie in de inkomhal van het parlement

Georges VANDEVOORDE

17

Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest be-schikt over eigen fiscale en niet-fiscale inkomsten. Dit wordt geregeld door de bij-zondere wet van 16 januari 1989 met be-trekking tot de financiering van de Gemeen-schappen en Gewesten.

De bijzondere wet van 6 januari 2014 hou-dende de hervorming van de financiering van de Gemeenschappen en de Gewesten voorziet in grotere fiscale autonomie voor de Gewesten en de financiering van nieuwe be-voegdheden. Voor meer informatie: portail.belgium.be

De relatie tussen het Parlement en de RegeringBenoeming van de Regering

Meteen na zijn installatie, kiest het Parle-ment de vijf leden van de Regering en drie gewestelijke staatssecretarissen. De samen-stelling van de Regering is te vinden op de website : be.brussels

De dialoog - vertrouwenskwestie en motie van wantrouwen

Het Brussels Parlement is verplicht een lid van de Regering ( een minister dus ) of een staatssecretaris te horen als die daarom ver-zoekt. Het Parlement kan op zijn beurt hun aanwezigheid eisen.

De Regering kan op elk ogenblik de vertrou-wenskwestie stellen. Dat betekent dat zij ver-klaart ontslag te zullen nemen als zij in het Parlement in de minderheid wordt gesteld.

Het Parlement kan op zijn beurt op elk ogen-blik een motie van wantrouwen aannemen tegen de Regering, tegen één of verschil-lende van haar leden of tegen een staats-

Samenstelling van de Rege-ring, zie website : be.brussels

Commissiezaal 206,

verfraaid door Wim DELVOYE

secretaris en hen op die manier tot aftreden dwingen. Het Parlement is op dat ogenblik wel verplicht, naar gelang van het geval, om één of verschillende opvolgers voor te dragen. Zo niet, is de motie onontvankelijk. Deze voorwaarde dient om de Regering een zekere stabiliteit te waarborgen.

Wederzijds vertrouwen tussen de Regering en de meerderheid van de Brusselse volks-vertegenwoordigers is immers noodzakelijk voor de goede werking van de instellingen. Dat is dan ook het doel van deze democrati-sche bepalingen.

Andere vormen van controle

De Brusselse volksvertegenwoordigers heb-ben nog bijkomende middelen om hun taak te vervullen. Zij controleren namelijk de Re-gering via interpellaties, mondelinge, schrif-telijke en dringende vragen waardoor zij de leden van de Regering en de staatssecre-tarissen ter verantwoording kunnen roepen ( de schriftelijke vragen worden regelmatig gepubliceerd in een bulletin ).

Agenda van de commissies en de plenaire vergaderingen, zie website : parlement.brussels

18

19

Andere Brusselse instellingen : de Gemeenschapscommissies

De Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie

De Verenigde Vergadering

De 89 Brusselse volksvertegenwoordigers hebben niet alleen te maken met gewest- en agglomeratiebevoegdheden. De bijzondere wet van 12 januari 1989 bepaalt immers dat de 89 volksvertegenwoordigers samen, beide taalgroepen dus, de Verenigde Ver-gadering van de Gemeenschappelijke Ge-meenschapscommissie vormen.

Wetgevende taak van de Verenigde Vergadering

Bevoegdheden

De Verenigde Vergadering oefent een wetge-vende macht uit ten opzichte van de burgers en de instellingen voor de bevoegdheden die niet exclusief vallen onder de bevoegd-heden van de ene of de andere Gemeen-schap (bicommunautaire instellingen) en zulks voor de volgende aangelegenheden :

• het gezondheidsbeleid (verzorgingsbeleid binnen en buiten de verzorgingsinstel-lingen, instellingen voor bejaarden, voor geestelijke gezondheidszorg, gezond-heidsopvoeding, preventieve geneeskun-de, revalidatie, long term care, erkenning en quota zorgberoepen);

• bijstand aan personen (gezinsbeleid, sociaal beleid, gehandicapten, derde leef-tijd, jeugd, migranten, sociale hulp aan ge-vangenen, juridische eerstelijnshulp, enz.);

• gezin ( kinderbijslag, geboortepremie en adoptiepremie );

• filmkeuring ( toegang van minderjarigen tot de filmvertoningen ).

De Verenigde Vergadering kan, indien het over aangelegenheden van gemeenschappe-lijk belang gaat, verordeningen uitvaardigen voor aangelegenheden die de Grondwet aan de Vlaamse en de Franse Gemeenschappen toekent (art. 61 van de wet betreffende de Brusselse instellingen), om onder andere bi-communautaire instellingen op te richten of te subsidiëren.

Ordonnanties en verordeningen

Zoals het Parlement, oefent de Verenigde Vergadering haar bevoegdheden uit bij wege van ordonnanties en verordeningen. Zij oe-fent al haar bevoegdheden uit via ordon-nanties, behalve wanneer zij als inrichtende macht optreedt in gemeenschapsmateries : in deze gevallen beslist zij via verordeningen.

Dubbele meerderheid

Om ordonnanties en verordeningen goed te keuren in de Verenigde Vergadering, is er in elke taalgroep een meerderheid no-dig. Wordt deze meerderheid in één taal-groep niet bereikt, dan volgt er een tweede stemming waarbij een derde van de stem-men binnen elke taalgroep en een absolute meerderheid in de Verenigde Vergadering volstaan.

20

Het Verenigd College

Terwijl de Verenigde Vergadering optreedt als wetgevend orgaan voor de gemeen-schappelijke gemeenschapsaangelegenhe-den, oefent het Verenigd College de uitvoe-rende macht uit.

Het bestaat uit de vijf leden van de hoofd-stedelijke Regering. Het Verenigd College wordt voorgezeten door de voorzitter van de Regering. Deze heeft een raadgevende stem.

De Verenigde Vergadering en het Verenigd College samen noemt men de Gemeen-schappelijke Gemeenschapscommissie.

De Vlaamse Gemeenschaps-commissie en de Franse Gemeenschapscommissie

De 89 Brusselse volksvertegenwoordigers zijn, zoals eerder vermeld, verdeeld in een Nederlandse taalgroep, die uit 17 leden be-staat, en een Franse taalgroep, die uit 72 leden bestaat.

Om een aantal eigen bevoegdheden uit te oefenen, houden beide taalgroepen afzon-derlijk zitting onder de namen Raad van de Vlaamse Gemeenschapscommissie en “Par-lement francophone bruxellois” (Parlement van de Franstalige Brusselaars). Samen met hun uitvoerend orgaan, of College, vormen zij respectievelijk de Vlaamse Gemeen-schapscommissie en de Franse Gemeen-schapscommissie.

Vergaderzaal van het Bureau

en het Bureau in uitgebreide samenstelling

naar een ontwerp van Michel MOUFFE

21

De Brusselse instellingen

22

Het College van de Vlaamse Gemeen-schapscommissie bestaat uit de leden van de Regering en de staatssecretaris van de Nederlandse taalgroep, terwijl de leden van de Regering en de staatssecretarissen van de Franse taalgroep het College van de Franse Gemeenschapscommissie vormen.

Beide Gemeenschapscommissies hebben ei-gen bevoegdheden, onafhankelijk van de Ge-meenschappelijke Gemeenschapscommissie.

Zie website : www.raadvgc.be en www.pfb.irisnet.be

23

Het Parlement en de Verenigde Vergadering : interne structurenHet voorzitterschap, het Bureau en het Bureau in uitgebreide samenstelling

Onmiddellijk na de verkiezingen en bij de opening van elk parlementair jaar, moet het Parlement een voorzitter, een eerste onder-voorzitter, die van de andere taalgroep moet zijn, drie andere ondervoorzitters en tien secretarissen aanwijzen. Samen vormen zij het Bureau van de assemblee.

Krachtens de wet, moet ten minste een derde van de leden van het Bureau tot de kleinste taalgroep behoren.

De voorzitter, het Bureau en het Bureau in uitgebreide samenstelling van de Verenigde Vergadering zijn dezelfde als die van het Brussels Parlement.

De voorzitter

Volgens het protocol, is de voorzit(s)ter de hoogste gezagsdrager van het Gewest. Hij/zij neemt de eed af van de ministers en staatssecretarissen. Verder heeft hij/zij tot taak de beraadslagingen in de assemblee in te leiden en te sluiten, teksten in stemming te brengen, toe te zien op de naleving van het reglement en de orde in de vergadering te handhaven. Naar buiten toe, is hij/zij de vertegenwoordiger en de woordvoerder van het Parlement en de Verenigde Vergadering.

Hij/zij leidt eveneens de beraadslagingen in het Bureau en in het Bureau in uitgebreide samenstelling van het Parlement en van de Verenigde Vergadering.

Het Bureau en het Bureau in uitgebreide samenstelling

Het Bureau neemt alle beslissingen die nodig zijn om de goede werking van het Parlement te waarborgen. Het houdt zich dus bezig met het beheer. Het Bureau benoemt ook het personeel van het Parlement. De griffier en de adjunct-griffier worden echter door het Parlement benoemd, niet door het Bureau.

Het Bureau aangevuld met de voorzitters van de erkende politieke fracties vormt het Bureau in uitgebreide samenstelling. Het Bureau in uitgebreide samenstelling bereidt de vergaderingen van het Parlement en van de Verenigde Vergadering voor en stelt de agenda op.

De commissies

De commissies van het Parlement

Het Parlement heeft uit zijn leden acht vaste commissies van vijftien leden samen-gesteld, volgens het beginsel van de even-redige vertegenwoordiging van de erkende politieke fracties binnen de taalgroepen.

Het zijn :

• de commissie voor de financiën en de al-gemene zaken, belast met de begroting, de externe betrekkingen, de ontwikke-lingssamenwerking, het openbaar ambt en het wetenschappelijk onderzoek;

• de commissie voor de huisvesting;

De leden van het Bureau en het Bureau in uitgebreide samen-stelling kan u vinden op onze website : parlement.brussels, ru-briek “Het Parlement”.

Portret van de voorzitter : parlement.brussels

24

• de commissie voor de infrastructuur, belast met de openbare werken en de mobiliteit;

• de commissie voor de economische zaken en de tewerkstelling, belast met het eco-nomisch beleid, het werkgelegenheidsbe-leid en de beroepsopleiding;

• de commissie voor de territoriale ontwik-keling, belast met de ruimtelijke ordening, de stedenbouw, het stedelijk beleid, het grondbeleid, de Haven van Brussel, de monumenten en landschappen, de stu-dentenaangelegenheden, de biculturele aangelegenheden van gewestelijk belang, het toerisme en de bevordering van het imago van Brussel;

• de commissie voor binnenlandse zaken, belast met de plaatselijke besturen, het gewestelijk veiligheids- en preventiebeleid en de brandbestrijding en dringende me-dische hulp;

• de commissie voor het leefmilieu en de energie, belast met het natuurbehoud, het waterbeleid en de openbare netheid;

naast die commissies komt er nog :

• het adviescomité voor gelijke kansen voor mannen en vrouwen ;

• de commissie voor de Europese aangele-genheden.

De commissies van de Verenigde Vergadering

De Verenigde Vergadering heeft uit haar le-den twee vaste commissies samengesteld volgens het beginsel van de evenredige ver-tegenwoordiging van de erkende politieke fracties binnen de taalgroepen.

Het zijn :

• de commissie voor de gezondheid;

• de commissie voor de sociale zaken, be-last met de kinderbijslag.

De twee commissies kunnen samen verga-deren wanneer het gaat over aangelegenhe-den zoals financiën, openbaar ambt, inter-nationale betrekkingen en algemene zaken.

De diensten van het Parlement en van de Verenigde Vergadering

De diensten vormen de gemeenschappelijke griffie van beide assemblees. Zij worden geleid door een griffier, die wordt bijge-staan en, indien nodig, vervangen door een adjunct-griffier. De griffier en de adjunct-griffier behoren tot een verschillende taalrol en moeten de andere landstaal voldoende beheersen.

De griffier moet zorgen voor de goede wer-king van de assemblees en het secretariaat van de commissies. Namens het Bureau, oefent hij de hoge leiding uit over al de dien-sten en het personeel.

Deze zijn : het secretariaat-generaal, de dienst personeel en financiën, de wetge-vende diensten, de dienst verslaggeving, de dienst infrastructuur en logistiek.

Zie website : parlement.brussels

De samenstelling van de commissies vindt u op onze website : parlement.brussels

25

De uitvoerende machtDe Regering

Het Parlement van het Gewest is de wetge-vende macht. De Regering van het Gewest is de uitvoerende macht.

Zij telt vijf door het Parlement gekozen le-den. Naast de minister-president, bestaat de Regering uit twee ministers van de Ne-derlandse taalgroep en twee ministers van de Franse taalgroep.

De Regering beslist bij consensus (eenpa-righeid) en collegiaal over alle aangelegen-heden waarvoor ze bevoegd is, spreekt zich uit over elk ontwerp van ordonnantie of ver-ordening dat ze bij het Parlement wenst in te dienen, bepaalt de bestemming van de begrotingskredieten, bepaalt en coördineert het gewestelijk beleid en vaardigt de beslui-ten uit die nodig zijn om de door het Par-lement goedgekeurde ordonnanties en ver-ordeningen toe te passen. Ze beschikt over een eigen administratie, het Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, waar-van zij het personeel benoemt.

Met een Regeringsakkoord, heeft de Rege-ring de bevoegdheden verdeeld tussen haar leden, te weten, tussen de minister-presi-dent en de ministers van het Gewest.

De gewestelijke staatssecretarissen

De Regering wordt bijgestaan door drie staatssecretarissen. Zij behoren niet tot de Regering maar mogen haar vergaderingen bijwonen.

Minstens één van hen moet tot de minst tal-rijke taalgroep behoren.

Elke staatssecretaris wordt toegevoegd aan een lid van de Regering dat tot dezelfde taalgroep behoort. Het lid van de Regering bepaalt de bevoegdheden van de staatsse-cretaris. De gewestelijke staatssecretarissen zijn, zoals de leden van de Regering, verant-woording verschuldigd aan het Parlement.

De Colleges en het Verenigd College

We herinneren eraan dat de leden van de Regering ook in gemeenschapsaangelegen-heden optreden. De leden van de Regering en de staatssecretaris die tot de Nederland-se taalgroep behoren, vormen aldus het Col-lege van de Vlaamse Gemeenschapscom-missie ; degenen die tot de Franse taalgroep behoren, vormen het College van de Franse Gemeenschapscommissie ; beide Colleges vormen het Verenigd College van de Ge-meenschappelijke Gemeenschapscommis-sie, voorgezeten door de minister-president van de Regering, met raadgevende stem.

De Colleges en het Verenigd College beslis-sen, net als de Regering, collegiaal volgens het systeem van de consensus. Ook zij ver-delen de bevoegdheden onder hun leden.

Voor de samenstelling van de Regering kan u terecht op de site be.brussels, rubriek “ Over het Gewest” .

De algemene beleidsverkla-ring van de Brusselse Regering is beschikbaar op de website : parlement.brussels

26

27

Praktische inlichtingenDIENSTEN ( GRIFFIE ) VAN HET PARLEMENT

EN VAN DE VERENIGDE VERGADERING

02 549 62 11

02 549 62 12

KABINET VAN HET VOORZITTERSCHAP

02 549 63 31

02 549 63 35

KABINET VAN HET EERSTE

ONDERVOORZITTERSCHAP

02 549 63 40

02 549 63 50

GEMEENSCHAPPELIJK POSTADRES

Brussels Parlement

1005 Brussel

KANTOREN

Eikstraat 22

E-MAIL

publicrelations@bruparl.irisnet.be

WENST U

• nog andere exemplaren van deze brochu-re, van de folder, van het jaarlijks verslag, stripverhaal., andere publicaties....,

• een groepsbezoek te organiseren ( mini-mum 15 personen ) ;

• een openbare vergadering bij te wonen ;

• het adres van de Brusselse volksverte-genwoordigers of de samenstelling van de commissies van het Parlement en van de Verenigde Vergadering te kennen ;

• dan kan u terecht bij de dienst public re-lations van het Parlement, op voormeld adres, tel. 02 549 62 04 of per email : publicrelations@bruparl.irisnet.be of op de website van het Brussels Parlement : parlement.brussels ;

• een lid van het Parlement te ontmoeten of contact op te nemen met de erkende politieke fracties, telefoneer dan naar de zetel van het Parlement : de gegevens zijn beschikbaar op de website van het Parle-ment : parlement.brussels.

ANDERE ASSEMBLEES :

Raad van de Vlaamse GemeenschapscommissieLombardstraat 61-67, 1006 Brussel

02 504 96 21

02 504 96 25

Parlement francophone bruxellois ( Parlement van de Franstalige Brusselaars ) Lombardstraat 77, 1007 Brussel

02 213 71 00

02 213 71 01

KABINETTEN EN MINISTERIËLE DEPARTEMENTEN :

De verschillende adressen en telefoonnum-mers die hier niet kunnen worden vermeld, zijn te vinden in de telefoongids onder de rubriek “Ministeries” , onder de hoofding “Brussels Hoofdstedelijk Gewest”, of on-der de rubriek “Gemeenschappelijke Ge-meenschapscommissie” , of op de website van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest : be.brussels.

DOCUMENTEN EN PUBLICATIES

Het Parlement en de Verenigde Ver-gadering publiceren :

• het volledig verslag in de taal van de spreker met een samenvatten-de vertaling van de plenaire verga-deringen en de openbare commis-sievergaderingen ;

• de tekst van de ontwerpen en voorstellen van ordonnantie en verordening, de tekst van de voor-stellen van motie en resolutie, van de amendementen en de commis-sieverslagen ;

• een bulletin met de door de volks-vertegenwoordigers gestelde vra-gen en de antwoorden van de mi-nisters en staatssecretarissen ;

• een jaarlijks verslag.

Wenst u een van deze documenten te ontvangen of er een abonnement op te nemen, dan kan u terecht bij de documentatiedienst van het Par-lement, tel. 02 549 62 50.

De plenaire vergaderingen en de commissievergaderingen van het Parlement en de Verenigde Verga-dering hebben plaats in de zetel van het Brussels Parlement, Lombard-straat 69.

Deze brochure is een initiatief van het Bureau van het Brussels Parle-ment en gerealiseerd door de dienst public relations, secretariaat : tel. 02/549 62 04.

publicrelations@bruparl.irisnet.be.

28

Toegang tot het Brussels ParlementDichtstbijzijnde haltes van het openbaar vervoer

Bus : lijnen 48 en 95 richting Grote Markt ( halte Brussels Parlement )Metro : lijnen 1 en 5 ( halte Centraal Station op 402 m )Tram : lijnen 3, 4, 31 en 32 ( halte Beurs op 376 m )Trein : Centraal Station op 402 mFiets : station Villo op 12m ( Lombardstraat 42 )Auto : halte Cambio Fontainasplein 6 ( op 439 m )

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER : Voorzitter van het Brussels Parlement

WETTELIJK DEPOT D/2015/5977/01

Foto’s : Marcel Vanhulst et Laurent De Leeuw

Druk : Drukkerij & Uitgeverij Gramme