Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de...

46
Het belang van organische stof in de bodem.

Transcript of Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de...

Page 1: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

Het belang van

organische stof in de

bodem.

Page 2: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

Huidige functie

▪ Docent aan de Helicon in Boxtel

▪ Agronoom bij familiebedrijf Den Ouden Groep uit Schijndel

Ervaring

▪ Adviseur DLV/Delphy (Boomteelt, Bodem & Bemesting)

▪ Adviseur kunstmestindustrie

Tel. 06 10 10 75 85

[email protected]

www.denoudengroep.com

EVEN VOORSTELLEN… Hans van der Staak

Page 3: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

Wereldwijd de bodem met 1% organische stof verhogen dan is het klimaatprobleem opgelost!

BODEM & KLIMAAT

Page 4: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

I AM THE SOIL

Page 5: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

BODEMVRUCHTBAARHEID

• Definitie: Mate van voedselrijkdom en vermogen om voedingsstoffen vast te houden of af te geven. Belangrijk voor de landbouw. (bron rijksoverheid)

• Is het vermogen van de bodem om een plant van voedingsstoffen te voorzien. De bodemvruchtbaarheid wordt bepaald door de chemische, fysische en biologische eigenschappen. (bron wikipedia)

• Het vermogen van de grond om een plant te laten groeien zonder groei regulerende toevoegingen.

Page 6: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

• Is te beïnvloeden

BODEMVRUCHTBAARHEID

Page 7: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

• Meststoffen

• Nutriënten

• Mineralen

• Mest

WAT HEEFT EEN PLANT NODIG?

Page 8: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

BiologischChemisch

Fysisch

BodemvruchtbaarheidBODEMVRUCHTBAARHEID

Page 9: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

PERIODIEK SYSTEEM DER ELEMENTEN

Page 10: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

Source: Akzo Nobel R&D Micronutrients

Wet van het minimum

Page 11: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

ALLE ELEMENTEN BLIJVEN BESTAAN!

De massa van een element voor het proces is gelijk aan de massa van dat element na het proces.

Misschien in een andere samenstelling, in een ander molecuul, maar er "verdwijnt" nooit iets. Het kan natuurlijk wel verdampen, zodat het lijkt alsof het minder wordt, maar elementen blijven altijd "bestaan".

Page 12: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

CHEMISCHE ANALYSE

Page 13: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

WAT IS GEANALYSEERD?

Page 14: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

WETTELIJKE COMPOSTANALYSE

N stikstof 10% bijtellingP fosfaat 50% bijtelling

Uitrijden jaarrond mogelijk

Page 15: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

DE NATUURLIJKE KRINGLOOP

Page 16: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

Organische stof moet afbreken

Page 17: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

BiologischChemisch

Fysisch

Bodemvruchtbaarheid

BODEMVRUCHTBAARHEID

Page 18: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

FYSISCH

STRUCTUURPROFIELKUIL

Page 19: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

• Optimale samenstelling bouwvoor

30%

20%

40%

10%

Verhouding poriën vaste delen V%

Water lucht vaste delen organische stof

FYSISCH

Page 20: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

KORRELGROOTTE VASTE DELEN

Page 21: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

FYSISCH

Page 22: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

• Regenval herfst winter

• Verdamping zomer

• De bodem moet water bufferen!

• Grondwater

• Organische stof

VOCHTBUFFER

Page 23: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

WATERBUFFER GROEISEIZOEN

Page 24: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

• Combinatie van bodemdeeltjes

• Combinatie van bodemleven en O.S.

• Maar ook de CEC bezetting (Ca op klei)

STRUCTUUR

Page 25: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

BiologischChemisch

Fysisch

Bodemvruchtbaarheid

BODEMVRUCHTBAARHEID

Page 26: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

BODEMLEVEN

Page 27: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

• Bodemleven = ook organische stof

• Wormen = 1.500 -3.500 kg/ha

• Bacteriën = 1-5 miljoen per gram grond 300-3.000 kg/ha

• Schimmels = 10-500 m per gr grond 500-5.000 kg/ha

• Aaltjes, mijten, springstaart, kevers, larve en andere insecten

• Gemiddeld dik 3 ton/ha bodemleven

AANWEZIG LEVEN IN EEN GEZONDE BODEM

Page 28: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

Fotosynthese 100% energie

Wortelexudaten

WAAR LEEFT HET VAN?

Page 29: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

• Bodemleven wel

Bodemleven producten zijn te koop maar het bodemleven moet kunnen overleven

EEN PLANTENWORTEL KAN NIET BEWEGEN

Page 30: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

• Plantenresten

• Wortelexudaten

• Elkaar

• Organische stof

•Organic matter matters!

BODEMLEVEN LEEFT VAN:

Page 31: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

BODEMVRUCHTBAARHEID

• Wat is het gemiddelde % organische stof bij u in de bodem?

• Hoeveel kg organische stof zit er gemiddeld in 1 ha bij u op het bedrijf?

• Wat is het verschil tussen organische stof en effectieve organische stof?

• Hoe wordt organische stof in het laboratorium bepaalt?

• Wat is de waarde van 1 kg effectieve organische stof?

• Wat beperkt u in de aanvoer van organische stof op uw bedrijf?

Page 32: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

• Voorbeeld 1 ha zandgrond

• 2,5% o.s. de natuurlijke afbraak is 3% per jaar

• Bouwvoor 30 cm dikte en 1 liter zand weegt 1,3 kg.

• 10.000 X 0,3= 3.000 m³ bouwvoor

• 3.000 m³ X 1,3 = 3.900 ton grond in de bouwvoor

• 3.900 ton X 2,5% O.S. = 97,5 ton O.S

• 97,5 ton O.S. X 3% afbraak= 3 ton ha per jaar

ORGANISCHE STOF OP PEIL HOUDEN

Page 33: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

GRONDANALYSE BOUWLAND

Page 34: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

GRONDANALYSE GRASLAND

Page 35: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

H.C. = humificatiecoëfficiënt

De fractie die één jaar na toediening van het vers organisch materiaal nog over is in de bodem.

EFFECTIEVE ORGANISCHE STOF

Page 36: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

Bron: www.handboekbodemenbemesting.nl

ORGANISCHE STOF BALANS

Page 37: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

ORGANISCHE STOF VERHOGEN

• Voorbeeld 1 ha zandgrond

• 2,5% o.s. de natuurlijke afbraak is 3% per jaar

• Bouwvoor 30 cm dikte en 1 liter zand weegt 1,3 kg.

• 10.000 X 0,3 = 3.000 m³ bouwvoor

• 3.000 m³ X 1,3 = 3.900 ton grond in de bouwvoor

• 3.900 ton X 2,5% O.S.= 97,5 ton O.S

• 97,5 ton O.S. is 2,5%

• 1% = 39 ton e.o.s.

Page 38: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

10 JARIG TEELTPLAN NDICEA

Page 39: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

ORGANISCHE STOF VERHOGEN

Page 40: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

WAARDE O.S.

Page 41: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

WAARDE O.S.

Page 42: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

• Compost 50% fosfaat

• 10% stikstof

MESTWETGEVING

Page 43: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

• Natuurcompost veruit de meeste kg e.o.s./kg fosfaat!

• Bij 55% d.s en 35% o.s. = 193kg o.s.

• H.C. = 90% = 173kg e.o.s.

• 2,5kg fosfaat = 1,3kg bijtelling

= 133kg e.o.s/kg fosfaat!

• 133kg * €0,16 = €21,28

HOOGSTE E.O.S/KG FOSFAAT

Page 44: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

ANALYSE VOOR 15 MEI BINNEN ZIJN

Page 45: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

BOUW AAN BODEMVRUCHTBAARHEID

Page 46: Het belang van organische stof in de bodem. · 2020-02-17 · Het belang van organische stof in de bodem. Huidige functie Docent aan de Helicon in Boxtel Agronoom bij familiebedrijf

BEDANKT VOOR UW KOMST…

HEEFT U NOG VRAGEN?