Het accountantskantoor van de toekomst - ITON...zijn digitale enterprises er niet. Bedrijven worden...

6
Het accountantskantoor van de toekomst Digitale trends en disrupties voor de accountancywereld

Transcript of Het accountantskantoor van de toekomst - ITON...zijn digitale enterprises er niet. Bedrijven worden...

Page 1: Het accountantskantoor van de toekomst - ITON...zijn digitale enterprises er niet. Bedrijven worden pas echt anders als de cultuur, de strategie en de manier van werken radicaal anders

Het accountantskantoor van de toekomst

Digitale trends en disrupties voor de accountancywereld

Page 2: Het accountantskantoor van de toekomst - ITON...zijn digitale enterprises er niet. Bedrijven worden pas echt anders als de cultuur, de strategie en de manier van werken radicaal anders

De wereld om ons heen verandert enorm en razendsnel In de wereld om ons heen vinden revolutionaire veranderingen plaats. Deze veranderingen worden allemaal gedreven door technische ontwikkelingen die elkaar steeds sneller opvolgen.

De nieuwe generatie zorgt voor impact De eerste transformatie zien we bij de nieuwe opkomende generatie. We zijn niet de eerste die daarover schrijven. Nieuwe generaties krijgen tegenwoordig de hipste namen. Zoals de Generatie Einstein, Generatie X en de millennials. Hoe we ze ook noemen, we kunnen niet ontkennen dat onze kinderen andere verwachtingen hebben van de wereld.

Dat is overigens niet uniek, ongeveer elke 10 jaar zien we relatief grote veranderingen in de manier waarop we naar de wereld kijken. Toch moet de impact niet worden onderschat. De nieuwe generatie werkenden is opgegroeid met het internet. Dit noemen we ook wel ‘Born in the cloud’.

Dit heeft niet alleen impact op de manier waarop je nieuw personeel werft. Wat te denken van de verwachtingen van jouw klanten? Die verwachten volledig transparante informatie. Het is toch vreemd dat alle informatie direct beschikbaar is, maar we wel weken moeten wachten op informatie van de accountant?

De manier waarop wij samenwerken is radicaal anders Dit brengt ons meteen op de tweede transformatie. De manier waarop bedrijven met elkaar samenwerken verandert enorm. Ook dit begint bij de consument (vaak de nieuwe generatie). Veel mensen kennen de filmpjes die op het internet circuleren waarin consumenten in de jaren 90 worden geïnterviewd over het gebruik van de mobiele telefoon. Er zullen weinig kijkers zijn die niet lachen vanwege de reacties: “waarom zou ik de hele dag bereikbaar moeten zijn?”, “ik moet er niet aan denken om zo’n ding altijd bij mij te hebben” en “ik heb toch een antwoordapparaat?”.

Inmiddels heeft niet alleen iedereen een mobiele telefoon, we bellen zelfs niet meer met elkaar, maar we gebruiken WhatsApp, Skype en FaceTime om te communiceren. Maar de manier van samenwerken gaat verder. We zien in de markt een sterke beweging waarin bedrijven steeds meer focus leggen op de kerntaken van de organisatie en de overige taken bij partners neerleggen.

Dit vraagt (geautomatiseerde) informatie-uitwisseling tussen deze bedrijven. Deze ontwikkeling gaat steeds verder en is niet meer te stoppen. De komst van de GDPR-wetgeving wordt nu nog gezien als remmende factor, maar wij verwachten dat dit juist zal resulteren in een versnelling. Met strenge wetgeving ontstaat er immers vertrouwen over de veiligheid van data.

En juist dit vertrouwen gaat de informatie-uitwisseling versnellen. Dit zal impact hebben op de manier waarop klanten met jou als accountant willen samenwerken. Waarom zouden bedrijven veel tijd stoppen in het exporteren en verzenden van informatie naar jou, als jouw systemen eenvoudig aan de klantsystemen gekoppeld kunnen worden? Dat betekent echter wel dat jouw systemen daar klaar voor moeten zijn. Voeg hier Artificial Intelligence (AI) aan toe, waarbij deze automatisch gekoppelde informatie ook nog geautomatiseerd wordt geanalyseerd, en je hebt als accountant een mooie uitdaging.

Overal om ons heen zien we de digitale transformatie. Dat heeft, of we het nu willen of niet, invloed op vrijwel elke organisatie. Dit geldt ook voor accountants. Wat houdt die digitale

transformatie nou precies in en waarom is de impact zo groot? In deze whitepaper gaan we in op de oorzaken, gevolgen en de manieren om erop te reageren.

Page 3: Het accountantskantoor van de toekomst - ITON...zijn digitale enterprises er niet. Bedrijven worden pas echt anders als de cultuur, de strategie en de manier van werken radicaal anders

Van bezit naar gebruik: de opkomst van de abonnementencultuur Betere informatievoorziening en veranderende manieren van samenwerken zorgen voor nog een andere verandering in de markt. We merken in onze gesprekken met veel accountantskantoren dat er steeds meer behoefte is aan businessmodellen die gebaseerd zijn op OPEX in plaats van CAPEX.

We weten namelijk steeds meer van elkaar - er is meer vertrouwen - dus business vanuit een abonnement vorm wordt voor bedrijven steeds eenvoudiger en tegen lagere kosten te leveren. De risico’s zijn beter in te schatten, dus het risicogeld wordt steeds lager.

Ook hier zagen we de eerste signalen in de consumentenmarkt. Het bekendste voorbeeld is natuurlijk Netflix. Niet langer Dvd’s of Blu-ray kopen, maar voor een vast bedrag per maand een enorm aanbod aan series, films en documentaires die vanaf elk apparaat op elke plek bekeken kan worden. Maar wat te denken van Uber? Vooral in de Verenigde Staten zie je steeds meer consumenten zonder eigen auto, die volledig afhankelijk zijn van een eenvoudige dienst als Uber.

Voor bedrijven is deze beweging al enkele jaren bezig. Auto’s worden geleased, machines worden steeds vaker inclusief onderhoud afgerekend en printers betaal je steeds vaker in een prijs per print. Voor accountants lijkt de verandering in bezit minder gevolgen te hebben. Een accountant verdient zijn geld immers met kennis, en niet met de inzet van materiaal.

Toch wordt de verandering in diensten ook hier merkbaar. Wat te denken van een model waarbij niet langer gewerkt wordt met een jaarlijkse controle van de cijfers waarbij de kosten volledig afhankelijk zijn van de hoeveelheid uren die de accountant kwijt is, maar gewerkt wordt met een voorspelbaar bedrag per maand waarbij de cijfers continu worden gecontroleerd?

Bedrijven gaan hun geld anders verdienen Ook hier is de brug makkelijk te slaan. Door de technologische ontwikkelingen en veranderingen in de markt ontstaan vanzelf nieuwe verdienmodellen.

Vanaf de beginjaren van het internet is de indruk ontstaan dat alles online gratis is. Uiteraard weten we inmiddels beter, al deze ‘gratis’ diensten werden (en worden nog steeds) bekostigd door advertentie-inkomsten. Wij betalen niet met geld, maar met informatie over onszelf.

Dit model heeft zich inmiddels zover ontwikkeld, dat grote internetbedrijven tegenwoordig meer over ons weten dat wijzelf en daar miljarden aan verdienen. Dat dit soms (te) ver gaat, wordt ook steeds duidelijker. Het huidige schandaal van Cambridge Analytica, waarbij van miljoenen mensen informatie is gedeeld vanuit Facebook is het meest recente voorbeeld. Die informatie is misbruikt bij de Amerikaanse verkiezingen en om het Brexit referendum op grote schaal te manipuleren.

Toch is het model interessant en zien we het steeds meer terug in de fysieke wereld (vooral rondom de consument). In ruil voor een beoordeling krijg je een gratis drankje bij de McDonald’s en in ruil voor het gebruik van de bonuskaart van de Albert Heijn krijgen we kortingen.

Een nieuw businessmodel dat daar slim op in speelt is het Freemium model. Een bekend voorbeeld daarvan is Spotify. Freemium is een businessmodel waarin een bedrijf een product of dienst ‘gratis’ aanbiedt, maar geld vraagt voor extra (vaak geavanceerdere) functionaliteiten. Daarbij wordt het verdienmodel ‘free’ (gratis) met ‘premium’ (hoogwaardig) gecombineerd.

Een ander businessmodel dat ontstaan is door deze ‘free’ ontwikkeling, is dat bedrijven de waarde van informatie zijn gaan inzien. Steeds meer bedrijven leven van het verkopen van informatie over diverse onderwerpen. “Informatie is het nieuwe goud” is een uitspraak die steeds vaker wordt gebruikt.

Page 4: Het accountantskantoor van de toekomst - ITON...zijn digitale enterprises er niet. Bedrijven worden pas echt anders als de cultuur, de strategie en de manier van werken radicaal anders

De digitale enterprise

Allereerst kent de digital enterprise twee belangrijke stakeholders: klanten en medewerkers. De organisatie ontwikkelt zich daar omheen en kenmerkt zich door de continue inzet van slimme technologie en snelle veranderingen die permanent streven naar nieuwe businessmodellen. Informatie is daarbij het belangrijkste verdienmodel. Alle overbodige stappen worden geschrapt en bureaucratie is uit den boze.

Wat maakt de digitale enterprise succesvol?

Een echte digitale enterprise streeft naar zogenaamde ‘agile’ business processen. Dit betekent dat processen zijn ingericht op behendigheid en dus beter om kunnen gaan met snelle veranderingen en afwijkingen. Alle overbodige stappen worden geschrapt en bureaucratie is uit den boze.

Daarnaast spelen zogenaamde ‘connected platforms’ een cruciale rol. Door applicaties slim en volledig geautomatiseerd te koppelen, kan informatie direct worden uitgewisseld en kan veel meer informatie worden verwerkt dan ooit door mensen alleen kan worden gedaan. Niet alleen wordt daarmee de snelheid verhoogd, je vergroot ook het werkplezier. Medewerkers kunnen hun tijd inzetten om hun creativiteit tot uiting te laten komen, in plaats van herhalend werk uit te voeren.

Doordat informatie het nieuwe goud is, draait de digitale enterprise om analytics. Door meerdere informatiebronnen slim te combineren en informatie geautomatiseerd te analyseren, kan enorme meerwaarde worden gecreëerd.

Tot slot kenmerkt een digital enterprise zich door de manier waarop samengewerkt wordt. De digital enterprise werkt vanuit een netwerk. De werkzaamheden waarbij een bedrijf echt meerwaarde kan leveren aan haar klanten of medewerkers worden binnen het bedrijf uitgevoerd, de rest wordt zoveel mogelijk aan partnerbedrijven overgelaten. Door optimaal gebruik te maken van het netwerk ontstaan nieuwe relaties en mogelijkheden. Netwerkorganisaties werken met een ‘1+1 = 3 instelling’ samen.

Wat maakt de digitale enterprise anders?

Met alleen de inzet van agile processen, connected platforms, analytics en slimme samenwerkingen zijn digitale enterprises er niet. Bedrijven worden pas echt anders als de cultuur, de strategie en de manier van werken radicaal anders is dan die van de concurrenten. De impact daarvan moet niet worden onderschat. Een cultuur verandert niet zomaar en vraagt sterk leiderschap. Strategische keuzes maken doet pijn. Kiezen voor het één betekent vaak ook dat het andere niet meer kan. Een nieuwe koers betekent in de regel afscheid nemen. En nieuwe manieren van werken zorgen vooral in het begin voor onduidelijkheid, angst en veel fouten. Een organisatie moet wel in staat zijn om dit op te kunnen vangen.

Wat betekent de digitale transformatie nou voor accountants?

Bij veel accountantskantoren waar wij komen merken we dezelfde reactie. “Wij hebben geen last van Uber of Netflix, dat is niet onze business.” Toch is dat niet helemaal waar. Ieder bedrijf gaat vroeg of laat merken dat de vierde industriële revolutie effect krijgt op de bedrijfstak waar ze actief zijn. Dit geldt zeker ook voor de accountancybranche.

De vierde industriële revolutie Deze transformaties staan niet op zichzelf. Het World Economic Forum doet al jaren onderzoek naar deze ontwikkelingen en heeft de ontwikkelingen geduid als de vierde industriële revolutie. Even op een rijtje: de eerste industriële revolutie bracht ons de stoommachine, de tweede zorgde voor massaproductie en assemblagelijnen. Tijdens de derde revolutie kwam IT op en gingen we automatiseren en inmiddels zijn we toe aan de komst van de digital enterprise.

Page 5: Het accountantskantoor van de toekomst - ITON...zijn digitale enterprises er niet. Bedrijven worden pas echt anders als de cultuur, de strategie en de manier van werken radicaal anders

Ook de verwachtingen van jouw klanten veranderen

Er zijn hier twee bewegingen gaande. Allereerst merken we dat de behoeftes van consumenten sterk worden beïnvloed door de digitale transformatie. De consument wil snel informatie, en raakt meer en meer gewend aan digitalisatie en analyse van informatie. Wij merken het zelf als de website van een bedrijf niet up-to-date is en we daardoor belangrijke informatie missen. Dat zorgt voor irritatie, waardoor je sneller kijkt bij bedrijven die online wel de juiste informatie aanbieden.

Deze effecten zijn één-op-één te koppelen aan bedrijven die verkopen via internet, maar dit geldt ook steeds vaker voor de ‘traditionele’ bedrijven. Dat de consumentenmarkt hierin voorloopt is helder, maar de vertaling naar de B2B markt kan ook niemand ontkennen. Wij als mensen hebben te maken met veranderende verwachtingen, of we nu privé of zakelijk aankopen doen.

Een tweede ontwikkeling waar met name dienstverlenende bedrijven, zoals de accountancybranche, mee te maken krijgt, is een veranderende verwachting rondom wat werk mag kosten. Het ‘free’ businessmodel van het internet verandert de mindset van cliënten. Waarom betalen we een accountant per uur voor informatie die ook vrij op het internet te krijgen is? Waarom betaal ik sowieso per uur, terwijl ik geen garantie heb dat ik na een x aantal uren het resultaat krijg waar ik eigenlijk voor wil betalen?

Bedrijven zijn steeds minder bereid te betalen voor inspanning, en steeds meer bereid te betalen voor resultaten en output. Dit biedt kansen voor veel bedrijven, de prijs is niet langer gekoppeld aan inspanning maar aan de meerwaarde die je levert. Met andere woorden, als je meer waarde toevoegt dan de concurrent, kun je ook meer vragen voor die waarde. Kwaliteit wordt dus beloond, mits je wel aantoonbaar kan maken dat je onderscheidend bent ten opzichte van de concurrentie.

En daar zit meteen de valkuil. Onderscheidend worden is één ding, onderscheidend blijven vraagt veel van de organisatie. Dit vraagt snel kunnen inspelen op veranderingen in de markt en vereist een cultuur van continu veranderen en bijblijven. Met andere woorden: wie zijn de beste bedrijven om deze nieuwe klantverwachtingen duurzaam in te vullen? Juist: de digital enterprise.

Er komt een disruptor aan in de accountancy wereld

De tweede reden om digitale transformatie serieus te nemen is dat vroeg of laat elke markt te maken krijgt met een zogenaamde disruptor. Een disruptor is een organisatie die dingen zo radicaal anders doet dan de rest in een specifieke branche, dat de rest van de bedrijven daar hoe dan ook last van krijgt. De voorbeelden zijn legio. Uber die de taximarkt radicaal heeft veranderd. Spotify die de cd-verkoop heeft gereduceerd tot een nichemarkt.Airbnb die het de hotelmarkt erg moeilijk maakt.Netflix die de videotheek heeft doen verdwijnen uithet straatbeeld.

Ook voor de accountancy gaat binnen afzienbare tijd een dergelijke disruptor komen. Waarschijnlijk is deze al in ontwikkeling, of is deze al opgestaan en is het slechts een kwestie van tijd voor de markt ermee te maken krijgt. We zien nu al dat ‘de big four’ miljoenen investeert in het ontwikkelen van zogenaamde ‘technology driven audits’. De ervaring leert echter dat de grotere bedrijven niet de disruptors van de toekomst zijn, maar juist de startups.

En ook al komt deze disruptor er niet in de vorm van een organisatie die de markt verstoort. De technische ontwikkelingen zorgen er ook voor dat het werk van de accountant er binnen afzienbare tijd anders uit komt te zien. Denk aan van de opkomst van ‘the blockchain’ en ‘artificial intelligence’.

Als straks alle transacties geautomatiseerd bijgehouden en gecontroleerd worden en niet meer te manipuleren zijn, wat doet dat met het werk van de accountant? Wat als bedrijven hun systemen zo inrichten dat realtime informatie beschikbaar is over de stand van zaken? En controles automatisch plaatsvinden? Wat betekent dit voor jouw bestaansrecht?

Of het nu disruptieve bedrijven zijn of disruptieve technologie; de accountant moet op zoek gaan naar businessmodellen om ook in de toekomst te overleven.

Page 6: Het accountantskantoor van de toekomst - ITON...zijn digitale enterprises er niet. Bedrijven worden pas echt anders als de cultuur, de strategie en de manier van werken radicaal anders

Wacht niet totdat het te laat is

Er is hoop! Sterker nog, er liggen enorme mogelijkheden voor de accountant om een rol te spelen in deze transformerende wereld. De digitale transformatie heeft impact op de gehele economie. Voor elke organisatie geldt dat informatie het nieuwe goud is.

En juist hier ligt de kans voor de accountant. De accountant zit op een berg van data van bedrijven. Met de juiste analyses zijn deze data om te zetten in relevantie bedrijfsinformatie waar organisaties daadwerkelijk hun productiviteit en/of concurrentievoordeel mee kunnen vergroten. En wat te denken van begeleiding van bedrijven in deze nieuwe ontwikkelingen? Door de toenemende complexiteit stijgt de vraag naar gedegen kennis. En wie heeft die kennis? Juist: de accountant!

Juist voor de accountancymarkt is het nu de tijd om het bestaande businessmodel opnieuw tegen het licht te houden, en te bedenken welke rol jouw organisatie speelt in deze veranderende wereld. Wat gaat jouw kantoor over 3 jaar doen? En wat gaat jouw kantoor over 3 jaar vooral niet meer doen? Welke stappen gaat jouw organisatie zetten om dit te bereiken? En het allerbelangrijkste: hoe word en blijf ik onderscheidend, ondanks (of dankzij) de digitale transformatie.

Take away’s uit deze whitepaper

Tot slot vatten we de 4 belangrijkste leerpunten uit deze whitepaper nog even samen.

1. De wereld is al sterk in verandering; op hetgebied van de medewerkers, de manierwaarop we samenwerken, de veranderingvan bezit naar gebruik en de manier waaropwe zaken met elkaar doen. Dezeontwikkelingen zijn onomkeerbaar enzorgen voor veranderendeklantverwachtingen.

2. De enige bedrijven die echt profiteren vandeze veranderingen noemen we digitalenterprises: netwerkorganisaties die zichonderscheiden door een verandergezindecultuur en een strategie met helderekeuzes. Doormiddel van agile processen,connected platforms en analytics weten zijzich te onderscheiden van de anderebedrijven in een branch.

3. Elke markt krijgt te maken metveranderende klantverwachtingen waardoorverandering een must zijn geworden. Vroegof laat zorgt een disruptieve organisatie ofdisruptieve technologie voor veranderingendie echt pijn gaan doen. Nadenken over jerol als accountant is in deze maatschappijnoodzakelijk om te blijven overleven.

4. De kansen voor accountants om teveranderen zijn legio. Houd dus jebestaande businessmodel tegen het licht enbedenk waar jouw meerwaarde nu ligt enwaar het komt te liggen in de komendejaren. Houd rekening met snellereveranderingen en zorg voor een flexibeleagile organisatie.

www.iton.nl | 088 - 070 06 00 | [email protected]