Hernieuwing racecircuit Duivelsberg te Maasmechelen · 2019. 5. 28. · B-3630 Maasmechelen KBO:...

eco-scan bvba • 2018_ES_000157_aanmelding/ontwerp-MER 1 | 165

Hernieuwing racecircuit Duivelsberg te

Maasmechelen

Aanmelding/ontwerp-MER: Tekstgedeelte

2018_ES_000226_aanmelding/ontwerp-MER


titel: Hernieuwing racecircuit Duivelsberg te Maasmechelen

rapportnummer: 2018_ES_000226_aanmelding/ontwerp-MER

opdrachtgever: Belgische Rallycross Vereniging vzw

Pauwengraaf 2

3630 Maasmechelen

contactpersoon opdrachtgever: Michel Vigneron

e-mail: [email protected]

opdrachtnemer: eco-scan bvba

Industrieweg 114H

9032 GENT

tel +32 9 265 74 06 – fax +32 9 265 74 05

[email protected] – www.eco-scan.be

contactpersoon/auteur(s): Marjan Speelmans

e-mail: [email protected]

datum: mei 2019

goedgekeurd: voor eco-scan bvba door

ir. Toon Van Elst, zaakvoerder

copyright: © 2019, eco-scan bvba

Reproductie van het volledige rapport is toegestaan. Gedeelten van het rapport mogen slechts worden gereproduceerd na verkregen schriftelijke toestemming van eco-scan bvba.

mailto:[email protected]


Colofon

Opdrachtgever: Belgische Rallycross Vereniging vzw

Koninginnelaan 44, bus 3

B-3630 Maasmechelen

KBO: 0418.255.189

Projectlocatie: Racecircuit Duivelsberg

Weg naar Zutendaal 251

3630 Maasmechelen

Opstellers rapport:

Studiebureau

eco-scan bvba

Industrieweg 114H

9032 Gent (Wondelgem)

M.e.r.-deskundigen

Discipline lucht: Nico Raes (OLFASCAN nv)

Discipline geluid: Christophe Debonne (EOS ACOUSTICS)

Coördinatie en Discipline biodiversiteit: Marjan Speelmans (eco-scan bvba)

Medewerker(s) MER

Hanneke Melger (eco-scan bvba), medewerkster coördinatie, discipline water –

grondwater, discipline bodem en discipline landschap

Gwynet Leyre (eco-scan bvba), medewerkster coördinatie, discipline mobiliteit en

discipline mens-gezondheid

Pieter-Jan Neveux (OLFASCAN nv), medewerker discipline lucht


Inhoudsopgave

Colofon ......................................................................................................................... 3

Inhoudsopgave ................................................................................................................ 4

Lijst van figuren .............................................................................................................. 9

Lijst van tabellen ........................................................................................................... 11

Verklarende woordenlijst ................................................................................................. 13

Afkortingenlijst ............................................................................................................. 17

Voorwoord ................................................................................................................... 19

1 Inleiding ................................................................................................................ 21

1.1 Beknopte beschrijving van het voorgenomen project ................................................... 21

1.2 Toetsing aan de m.e.r.-plicht ............................................................................... 21

1.3 Relevante gegevens uit vorige rapportages ............................................................... 21

1.4 Betrokken partijen ............................................................................................ 21

1.4.1 Initiatiefnemer – uitbater ................................................................................. 21

1.4.2 Samenstelling en taakverdeling van team van deskundigen ......................................... 21

1.4.3 Taakverdeling ............................................................................................... 22

2 Situering project ...................................................................................................... 24

2.1 Ruimtelijke situering .......................................................................................... 24

2.1.1 Geografische situering ..................................................................................... 24

2.1.2 Planologische bestemming ................................................................................ 24

2.1.3 Natura 2000, natuurgebieden en bosgebieden ......................................................... 24

2.1.4 Waterwinningsgebied ...................................................................................... 25

2.1.5 Bouwkundig erfgoed en landschap ....................................................................... 25

2.2 Vergunningstoestand .......................................................................................... 26

2.3 Administratieve voorgeschiedenis ........................................................................... 29

2.4 Randvoorwaarden .............................................................................................. 31

2.4.1 Juridische randvoorwaarden .............................................................................. 31

2.4.2 Beleidsmatige randvoorwaarden ......................................................................... 35

3 Projectbeschrijving ................................................................................................... 42

3.1 Verantwoording en doelstelling van het project ......................................................... 42

3.2 Beschrijving van het project ................................................................................. 42

3.2.1 Algemene beschrijving ..................................................................................... 42

3.2.2 Beschrijving van de activiteiten op het racecircuit ................................................... 44

3.2.3 Bezoekersaantallen – personeel .......................................................................... 45

3.2.4 Bereikbaarheid .............................................................................................. 45

3.2.5 Beheer van de terreinen ................................................................................... 45


3.3 Constructiefase ................................................................................................ 45

3.4 Grondstoffenverbruik ......................................................................................... 45

3.4.1 Waterverbruik ............................................................................................... 45

3.4.2 Energieverbruik ............................................................................................. 46

3.5 Afvalstoffen en nevenstromen ............................................................................... 46

3.6 Emissiebronnen ................................................................................................ 46

3.6.1 Luchtemissiebronnen ...................................................................................... 46

3.6.2 Geluidsemissiebronnen .................................................................................... 46

3.6.3 Wateremissiebronnen ...................................................................................... 46

4 Alternatieven en ontwikkelingsscenario’s ........................................................................ 48

4.1 Beschrijving alternatieven ................................................................................... 48

4.1.1 Nulalternatief ............................................................................................... 48

4.1.2 Doelstellingsalternatieven ................................................................................ 48

4.1.3 Inrichtingsalternatieven ................................................................................... 48

4.1.4 Locatiealternatieven ....................................................................................... 48

4.1.5 Uitvoeringsalternatieven .................................................................................. 49

4.2 Ontwikkelingsscenario’s ...................................................................................... 49

4.2.1 Voorontwerp GRUP “Enclaves Hoge Kempen” ......................................................... 49

5 Ingreep-effect-schema en effectbeoordeling .................................................................... 51

6 Disciplinegerichte aanpak ........................................................................................... 53

6.1 Afbakening studiegebied ..................................................................................... 53

6.2 Methodiek en significantiekader ............................................................................ 53

6.3 Toelichting referentiesituatie en geplande situatie ..................................................... 53

6.4 Beschrijving en beoordeling van de milieueffecten ...................................................... 53

6.5 Synthese van de milieueffecten ............................................................................. 54

6.6 Milderende maatregelen ...................................................................................... 54

7 Discipline lucht ........................................................................................................ 56

7.1 Toelichting gegevensgebruik ................................................................................. 56


7.3 Beschrijving van de actuele luchtkwaliteit in het studiegebied ....................................... 56


7.4.1 Impact t.g.v. emissies evenementen op de site ....................................................... 57

7.4.2 Impact t.g.v. verkeersemissies door bezoekers ....................................................... 57

7.4.3 Toetsingskader .............................................................................................. 57

7.5 Beschrijving van de emissiestromen op de inrichting .................................................... 59

7.5.1 Emissies rallywagens ....................................................................................... 59

7.5.2 Emissies stof ................................................................................................. 60

7.5.3 Emissies verkeer ............................................................................................ 60



7.6.1 Emissies rallywagens ....................................................................................... 60

7.6.2 Stofemissies ................................................................................................. 61

7.6.3 Verkeersemissies............................................................................................ 61

7.1 Conclusie en milderende maatregelen ..................................................................... 63

8 Discipline geluid ....................................................................................................... 65


8.2 Toelichting referentiesituatie ............................................................................... 66

8.2.1 Beschrijving van de referentie geluidssituatie ......................................................... 66

8.2.2 Omgevingsgeluid in de referentiesituatie .............................................................. 68

8.3 Beschrijving van de geplande situatie ...................................................................... 70

8.3.1 Beschrijving van de geplande inrichting ................................................................ 70

8.3.2 Begroting van de specifieke emissie ..................................................................... 71

8.4 Significantiekader en beoordeling van de effecten ...................................................... 76

8.4.1 Aftoetsing voor de activiteit “racen” ................................................................... 77

8.4.2 Aftoetsing voor de activiteit “parking” ................................................................. 78


9 Discipline bodem ...................................................................................................... 79



9.2.1 Pedologie .................................................................................................... 79

9.2.2 Geologie ...................................................................................................... 79



9.4.1 Effecten in de referentiesituatie (inclusief infrastructuur, zonder exploitatie circuit) ......... 80

9.4.2 Effecten in de actuele en geplande situatie (met exploitatie van het circuit) ................... 81

9.4.3 Beschrijving en beoordeling van het ontwikkelingsscenario ......................................... 82



10 Discipline water ................................................................................................... 83

10.1 Grondwater ..................................................................................................... 83

10.1.1 Afbakening studiegebied ............................................................................... 83

10.1.2 Toelichting referentiesituatie ......................................................................... 83

10.1.3 Methodiek en significantiekader ...................................................................... 83

10.1.4 Beschrijving en beoordeling van de milieueffecten................................................ 84

10.2 Oppervlaktewater ............................................................................................. 84

10.2.1 Afbakening studiegebied ............................................................................... 84

10.2.2 Toelichting referentiesituatie ......................................................................... 84


10.2.3 Methodiek en significantiekader ...................................................................... 85

10.2.4 Beschrijving en beoordeling van de milieueffecten................................................ 86



11 Discipline mens - mobiliteit ..................................................................................... 88



11.1.1 Bestaande verkeersinfrastructuur .................................................................... 88

11.1.2 Fietsers en voetgangers ................................................................................ 90

11.1.3 Openbaar vervoer ....................................................................................... 93

11.1.4 Verkeersintensiteiten ................................................................................... 98

11.1.5 Parkeren .................................................................................................. 98

11.1.6 Verkeersleefbaarheid en verkeersveiligheid ........................................................ 99


11.3 Beschrijving en beoordeling van de milieu-effecten ..................................................... 99

11.3.1 Verkeersgeneratie en bereikbaarheid ................................................................ 99

11.3.2 Parkeren ................................................................................................. 100

11.3.3 Verkeersleefbaarheid en verkeersveiligheid ....................................................... 101

11.4 Synthese van de milieueffecten ............................................................................ 101

11.5 Milderende maatregelen ..................................................................................... 101

12 Discipline landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie ............................................... 102

12.1 Afbakening studiegebied .................................................................................... 102

12.2 Toelichting referentiesituatie .............................................................................. 102

12.3 Methodiek ...................................................................................................... 103

12.4 Beschrijving en beoordeling van de milieueffecten ..................................................... 104

12.4.1 Effecten in de referentiesituatie (inclusief infrastructuur, zonder exploitatie circuit) .... 104

12.4.2 Effecten in de actuele en geplande situatie (met exploitatie van het circuit) ............... 104

12.4.3 Beschrijving en beoordeling van het ontwikkelingsscenario ..................................... 104



13 Discipline mens-, ruimtelijke aspecten & gezondheid ..................................................... 106


13.2 Methodiek ...................................................................................................... 106



13.4.1 Ruimtelijke aspecten .................................................................................. 108

13.4.2 Gezondheid .............................................................................................. 109




14 Discipline biodiversiteit ......................................................................................... 111



14.3 Methodiek ...................................................................................................... 123







15 Tewerkstellings- en investeringsrapport ..................................................................... 133

16 Natura 2000 toets – Passende beoordeling ................................................................... 134

16.1 Inleiding ........................................................................................................ 134

16.2 Afbakening projecten studiegebied ...................................................................... 134

16.2.1 Biologische waardering projectgebied .............................................................. 134

16.2.2 Bespreking speciale beschermingszones ............................................................ 135

16.3 Methodiek ...................................................................................................... 147

16.4 Beschrijving en beoordeling van de effecten ............................................................ 148




16.5 Conclusie ....................................................................................................... 155


17 BBT-aftoetsing .................................................................................................... 157

18 Grensoverschrijdende effecten ................................................................................ 158

19 Externe veiligheid................................................................................................ 159

20 Leemten in de kennis ........................................................................................... 160

21 Monitoring en evaluatie ......................................................................................... 161

22 Conclusie .......................................................................................................... 162

23 Bijlagen ............................................................................................................ 164

24 Literatuurlijst .................................................................................................... 165


Lijst van figuren

Figuur 1: Infrastructuur racecircuit Duivelsberg (correcties: aandeel verharding van het circuit bedraagt 60

%, onverharde oppervlakte bedraagt 40 %; nummer 27 – de carwash - is niet meer aanwezig) ............... 43

Figuur 2 Situering projectgebied voor de discipline Geluid met groene contour: circuit Duivelsberg,

lichtblauwe contour: 200 m perimeter, donkerblauwe contour: bewoonde kernen; A: emissierichting oost –

woonlint Oude Baan – afstand 750 m, B: emissierichting noord/noordoost – recreatiepark/camping – afstand

260 m, emissierichting west – natuurgebied – afstand 200 m ....................................................... 65

Figuur 3 Uittreksel uit het gewestplan (rode contour racecircuit Duivelsberg) .................................. 66

Figuur 4 Verkeersassen (blauwe lijnen) in de buurt van de site met een invloed op het omgevingsgeluid in

de referentiesituatie (rode contour – racecircuit Duivelsberg; groene ster – camping/recreatiegebied

Kikmolen) .................................................................................................................... 67

Figuur 5: Geluidsbelasting door het wegverkeer (Lden) in 2016 (bron: geopunt) ................................. 68

Figuur 6 Situering beoordelingspunten .................................................................................. 69

Figuur 7 Situering verschillende emissiezones op de site ............................................................ 71

Figuur 8 Situering meetpunten tijdens race-evenementen .......................................................... 72

Figuur 9 Specifieke emissie races met A – 2 CV race, B – sprinter race 1, C – sprinter race 2, d – sprinter

race 3 en E – gewone auto’s .............................................................................................. 73

Figuur 10 Situering meetpunt ter hoogte van de parking / paddock ............................................... 74

Figuur 11 Afbakening studiegebied met aanduiding racecircuit .................................................... 88

Figuur 12 Zicht op Weg naar Zutendaal ................................................................................. 89

Figuur 13 Rotonde ter hoogte van Weg naar Zutendaal x Rijksweg (bron: geopunt.be) ........................ 90

Figuur 14 Weg voor trage weggebruikers parallel aan Weg naar Zutendaal ...................................... 91

Figuur 15 Uittreksel uit bovenlokaal functioneel fietsnetwerk Limburg (locatie site = rood omcirkeld) .... 92

Figuur 16 Uittreksel uit het recreatief fietsnetwerk Limburg (locatie site = rode cirkel) ...................... 92

Figuur 17 Situering wandelroutes in de buurt van racecircuit Duivelsberg (locatie site = rode cirkel) (bron:

https://www.wandeleninlimburg.be) ................................................................................... 93

Figuur 18 Uittreksel ruiternetwerk ...................................................................................... 93

Figuur 19 Uittreksel netplan De Lijn .................................................................................... 98

Figuur 20 Landschapsrelict, lijnrelict en ankerplaats (bron: Geopunt) ........................................... 103

Figuur 21 Gebiedsvisie natuurrichtplan Hoge Kempen (rode cirkel = locatie racecircuit Duivelsberg) ...... 113

Figuur 22 Totale verzurende depositie berekend met VLOPS18 (bron: www.vmm.be), rode cirkel situering

Racecircuit Duivelsberg .................................................................................................. 125

Figuur 23 Totale vermestende depositie berekend met VLOPS18 (bron: www.vmm.be), rode cirkel situering


Figuur 24 Situering barrières (blauwe lijn) en mogelijke corridors (groene lijnen) ............................ 127

Figuur 21 Gebiedsvisie natuurrichtplan Hoge Kempen (rode cirkel = locatie racecircuit Duivelsberg) ...... 137


Figuur 26 Totale verzurende depositie berekend met VLOPS18 (bron: www.vmm.be), rode cirkel situering


Figuur 23 Totale vermestende depositie berekend met VLOPS18 (bron: www.vmm.be), rode cirkel situering


Figuur 24 Situering barrières (blauwe lijn) en mogelijke corridors (groene lijnen) ............................ 151


Lijst van tabellen

Tabel 1 m.e.r.-deskundigen die hun medewerking aan dit project verlenen .................................... 22

Tabel 2 Vergunningsplichtige inrichtingen op de bedrijfssite ....................................................... 27

Tabel 3 Exploitatie- en milieuvergunningen ........................................................................... 29

Tabel 4 Juridische randvoorwaarden .................................................................................... 31

Tabel 5 Beleidsmatige randvoorwaarden ............................................................................... 35

Tabel 6 Overzicht van relatie tussen activiteiten en mogelijke effecten op het milieu (ingreep-effect-

matrix) ....................................................................................................................... 52

Tabel 7 Koppeling effectbeoordeling aan milderende maatregelen ............................................... 55

Tabel 8 Actuele luchtkwaliteit in het studiegebied en ter hoogte van het bedrijf (bron: geoloket IRCEL

2014-2016) ................................................................................................................... 57

Tabel 9 Immissiegrenswaarden volgens Vlarem II ..................................................................... 58

Tabel 10 Beoordelingskader, score toegekend in functie van berekende bijdrage t.o.v.

luchtkwaliteitsdoelstellingen en achtergrondconcentraties ......................................................... 59

Tabel 11: Emissies rallywagens voor één wedstrijddag1 ............................................................. 60

Tabel 12: Toetsing van IMPACT berekeningen met grenswaarde ................................................... 61

Tabel 13 Resultaten CAR (achtergrondconcentratie (µg/m³)) tussen haakjes) .................................. 62

Tabel 14: Beschrijving beoordelingspunten geluid .................................................................... 68

Tabel 15 Van toepassing zijnde richtwaarden ter hoogte van de drie beoordelingspunten .................... 70

Tabel 16 Begroting oorspronkelijk omgevingsgeluid (OOG) (dag) : ................................................ 70

Tabel 17: Significantiekader voor de discipline 'geluid' .............................................................. 77

Tabel 18 Geologische opbouw in de omgeving van het bedrijf ..................................................... 79

Tabel 19 Significantiekader voor de discipline bodem ............................................................... 80

Tabel 20: Overzicht bodemonderzoeksplichtige activiteiten huidig vergunde en gewenste situatie ......... 81

Tabel 21: Hydrogeologische opbouw ter hoogte van de site ........................................................ 83

Tabel 22: Significantiekader voor oppervlaktewater ................................................................. 85

Tabel 23 Beoordelingstabel chemische stressoren ................................................................... 106

Tabel 24 Overzichtstabel van aspecten ruimtegebruik en betrokken bevolking in het studiegebied van de

inrichting (1 km rondom de site)........................................................................................ 107

Tabel 25 Stressoren en gerelateerde gezondheidsimpact .......................................................... 109

Tabel 26: Biologische waardering binnen het projectgebied (BWK, versie 2018) ............................... 111

Tabel 27: Doelen voor habitats, habitat- en vogelrichtlijnsoorten zoals opgenomen in het Managementplan

1.0 voor het SBZV en SBZH Mechelse Heide en de Vallei van de Ziepbeek ...................................... 119

Tabel 28 Beoordeling van de effecten ................................................................................. 124


Tabel 26: Biologische waardering binnen het projectgebied (BWK, versie 2018) ............................... 134

Tabel 27: Doelen voor habitats, habitat- en vogelrichtlijnsoorten zoals opgenomen in het Managementplan

1.0 voor het SBZV en SBZH Mechelse Heide en de Vallei van de Ziepbeek ...................................... 143

Tabel 28 Beoordeling van de effecten ................................................................................. 147


Verklarende woordenlijst

abiotisch milieu de niet-levende materie

aerodynamische diameter de aerodynamische diameter van een stofdeeltje is gelijk aan de

diameter van een bolvormig deeltje dat in de omgevingslucht

hetzelfde gedrag vertoont als dat stofdeeltje

antropogeen ontstaan door menselijke activiteit

aquifer ondergrondse verzadigde watervoerende zandafzettingen, (deels)

omgeven door ondoordringbare lagen zoals kleipakketten

autonome ontwikkeling de ontwikkeling die het studiegebied zou doormaken zonder

gestuurde beïnvloeding van buitenaf

bedrijfssite locatie waar de activiteiten effectief plaatsvinden

bedrijfspercelen percelen in eigendom van het (moeder)bedrijf

Belgisch Biotische Index een systeem om via de bepaling van de aanwezigheid van een aantal

groepen macro-invertebraten in een waterloop de biologische

waterkwaliteit van deze waterloop te beoordelen

biotisch met betrekking tot de levende materie

bodemkaart geeft de verspreiding aan van bodemseries, die elk gekenmerkt

worden door hun grondsoort, natuurlijke drainageklasse en

horizontenopvolging; ze geeft ook de blijvende landbouwwaarde van

de verschillende bodems aan

depositie afzetting vanuit de lucht naar een ecosysteem, het is een hoeveelheid

per tijds- en oppervlakte-eenheid (vb. 10 kg SO2/dag.ha)

discipline milieuaspect dat in het kader van m.e.r. onderzocht wordt, door de

regelgeving vastgelegd als de disciplines ‘mens’, ‘biodiversiteit’,

‘bodem’, ‘water’, ‘lucht’, ‘licht’, ‘warmte en straling’, ‘geluid en

trillingen’, ‘klimaat’, ‘landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie’

drainageklasse ontwateringstoestand van het bodemprofiel uitgedrukt volgens het

Belgisch bodemclassificatiesysteem

drinkwater water dat voldoet aan de kwaliteitscriteria op microbiologisch en

chemisch vlak van drinkbaar water volgens FAVV

ecosysteem geheel van abiotische en biotische componenten en onderlinge

relaties

ecotoop ruimtelijke eenheid die homogeen is ten aanzien van de vegetatie en

de abiotische standplaatsfactoren (water, bodem) die voor de

vegetatie bepalend zijn

effecten veranderingen in het abiotische milieu ten gevolge van (vooral)

antropogene activiteiten

emissie uitstoot van stoffen in de omgevingslucht


grondwaterkwetsbaarheid hiermee wordt aangegeven in welke mate een watervoerende laag

beschermd is tegen verontreiniging in het algemeen vanaf het

maaiveld

immissie de concentratie van een bepaalde stof/contaminant in de

omgevingslucht

indelingslijst de aan het Vlarem als bijlage I toegevoegde alfabetische lijst en

indeling van de als hinderlijk beschouwde inrichtingen

ingreep-effect-schema schema of netwerk dat de relaties tussen de milieueffecten onderling

en met de afgeleide ingrepen van de activiteit aanduidt

initiatiefnemer de natuurlijke of rechtspersoon die een vergunning voor het project

wenst te bekomen

kritische last de maximaal toegelaten depositiewaarde van een bepaald ecosysteem

per oppervlakte- en tijdseenheid die onbeperkt kan getolereerd

worden zonder dat er nadelige effecten optreden op basis van de

huidige kennis

LAeq,T

het A-gewogen equivalent geluidsniveau is een maat voor het

beschouwde fluctuerende geluid. De discontue geluidsbelasting

geurende een periode T wordt omgerekend naar het niveau van een

continu geluid met dezelfde geluidsbelasting

LAN,T het A-gewogen geluidsdrukniveau dat gedurende N % van de

observatieperiode T wordt overschreden

LA05,T

het A-gewogen geluidsdrukniveau dat gedurende 5 % van de

observatieperiode T wordt overschreden. Het is een maat voor het

oorspronkelijke niveau van kortstondige stoorgeluiden

LA95,T

het A-gewogen geluidsdrukniveau dat gedurende 95 % van de

observatieperiode T wordt overschreden. Het is een maat voor het

overwegend heersende achtergrondgeluidsniveau

Lsp

het specifiek geluid, is een component van het omgevingsgeluid die

kan worden toegeschreven aan één of meer wel bepaalde

geluidsbronnen van een inrichting en die, akoestisch gezien, kan

geïdentificeerd worden

materialendecreet het materialendecreet regelt het duurzaam beheer van materiaal-

kringlopen en afvalstoffen. Eén van de basisprincipes in het

Materialendecreet is een duidelijke prioriteitsvolgorde voor de

omgang met materialen, en niet alleen afvalstoffen. De voorkeur gaat

uit naar hergebruik, recyclage en nuttige toepassing; het storten van

afval wordt als laatste optie gezien

m.e.r.-plicht de verplichting tot het opstellen van een MER voor hinderlijke en

andere dan hinderlijke inrichtingen

m.e.r.-deskundige natuurlijke of rechtspersoon door de Vlaamse minister bevoegd voor

het leefmilieu als deskundige voor het opstellen van een MER in één

of meerdere disciplines ‘mens’, ‘biodiversiteit’, ‘bodem’, ‘water’,

‘lucht’, ‘geluid en trillingen’, ‘klimaat’, ‘landschap, bouwkundig


erfgoed en archeologie’

milderende maatregelen maatregelen die voorgesteld worden om nadelige milieueffecten van

het geplande project te vermijden, te beperken en zoveel mogelijk te

verhelpen

milieu de fysieke, niet-levende en levende omgeving van de mens waarmee

deze in een dynamische en wederkerige relatie staat

nulalternatief toestand wanneer er niets aan de bestaande toestand verandert

olfactorisch betreft de geur

ontwikkelingsscenario beschrijft de evolutie van het studiegebied in de toekomst, rekening

houdend met de autonome evolutie van het gebied en met de evolutie

o.i.v. plannen en beleidsopties

OPS-model Operationeel Prioritaire Stoffen model is een rekenprogramma om de

verspreiding van verontreinigde stoffen in de lucht te simuleren

peilbuizen tot op het grondwater geboorde putten, voorzien van een kunststof

buis zodat hieruit grondwaterstalen genomen kunnen worden

percentielwaarde percentage van de tijd dat een zekere concentratie niet wordt

overschreden

personenautoequivalent verkeerscijfers worden in vele gevallen uitgedrukt in personen-auto-

equivalent waarbij elke verkeersdeelnemer wordt omgezet in het

equivalent aantal personenwagens

projectgebied het gebied waarin een voorgenomen activiteit gepland is

recupwater = recuperatiewater water, ander dan water voor de eerste maal gebruikt, dat vanuit het

productieproces wordt gerecupereerd – om na de reconditionering

terug in het proces te gebruiken. Dit water kan ook effluent zijn

vanuit de waterzuiveringsinstallatie of opgevangen

regenwater/vijverwater/oppervlaktewater

referentiesituatie de toestand van het studiegebied, waarnaar gerefereerd wordt in

functie van de effectvoorspelling

studiegebied het gebied dat bestudeerd wordt in functie van het vaststellen van de

milieueffecten en afhankelijk is van de invloedssfeer van de

milieueffecten

vegetatie ruimtelijke massa van de plantenindividuen in samenhang met de

plaats waar zij groeien en in de rangschikking die zij spontaan en door

onderlinge concurrentie hebben ingenomen

watertoets een beoordeling waarbij wordt nagegaan of een initiatief schadelijke

effecten veroorzaakt als gevolg van een verandering in de toestand

van het oppervlaktewater, het grondwater of de waterafhankelijke

natuur

zuurequivalent eenheid om de verzuringsgraad van een polluent te meten, deze

eenheid staat toe om de verschillende verzurende polluenten met

elkaar te vergelijken. Eén zuurequivalent komt overeen met 32 gram


SO2, 46 gram NO2 en 17 gram NH3


Afkortingenlijst

a.d. aerodynamische diameter

ANB Agentschap Natuur en Bos

APA Algemeen Plan van Aanleg

AWV Agentschap Wegen en Verkeer

BBI Belgisch Biotische Index

BBT Beste Beschikbare Technieken

BD Deputatie

BPA Bijzonder Plan van Aanleg

BREF Best Available Techniques Reference Documents

B.S. Belgisch Staatsblad

BSN Bodemsaneringsnorm

BWK biologische waarderingskaart

BZV Biologische Zuurstof Vraag

CBS College van Burgemeester en Schepenen

CZV Chemische Zuurstof Vraag

dB decibel

DOV Databank Ondergrond Vlaanderen

EU Europese Unie

FAVV Federaal Agentschap voor Voedselveiligheid

GEN Grote Eenheid Natuur

GNOP Gemeentelijk Natuurontwikkelingsplan

GOP Afdeling Gebiedsontwikkeling, Omgevingsplanning- en Projecten

GPBV Geïntegreerde Preventie en Bestrijding van Verontreiniging

GRSP Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan

GRUP Gemeentelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan

IMPACT Immission Prognosis Air Concentration Tool

IMJV Integraal milieujaarverslag

IPPC Integrated Pollution Prevention and Control

KB Koninklijk Besluit


KL kritische last

M.B. Ministerieel Besluit

m.e.r. milieueffectrapportage

MER milieueffectrapport

NEC National Emissions Ceiling

NMVOS Niet Methaan Vluchtige Organische Stoffen

OVAM Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij

pae personenautoeequivalent

PM Particulate Matter

PRSP Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan

PRUP Provinciaal Ruimtelijk Uitvoeringsplan

RSV Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen

RvS Raad van State

SBZ Speciale Beschermingszone

SBZ-H Speciale Beschermingszone - Habitatrichtlijngebied

SBZ-V Speciale Beschermingszone - Vogelrichtlijngebied

SWA samenwerkingsakkoord

VEN Vlaams Ecologisch Netwerk

VHA Vlaamse Hydrografische Atlas

VITO Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek

VLAREMA Vlaams Reglement betreffende het duurzaam beheer van

materiaalkringlopen en afvalstoffen

Vlarem Vlaams Reglement op de Milieuvergunningen

VLM Vlaamse Landmaatschappij

VLOPS Vlaams Operationeel Prioritaire Stoffen-model

VMM Vlaamse Milieumaatschappij

VOS vluchtige organische stoffen

VR Veiligheidsrapportage

Zeq zuurequivalenten


Voorwoord

De bedoeling van dit voorwoord is om een kort overzicht te geven van de m.e.r.-procedure. Tevens is het

de bedoeling om informatie te bieden over het gekozen traject voor voorliggend project.

Milieueffectrapportage: algemeen

Milieueffectrapportage (m.e.r.) is een juridisch-administratieve procedure waarbij de milieugevolgen van

een gepland project op een wetenschappelijk verantwoorde wijze bestudeerd, besproken en geëvalueerd

worden. Dit gebeurt voordat het project plaatsvindt en resulteert in het al dan niet opstellen van een

milieueffectrapport (MER). Met de in werking treding van de omgevingsvergunning gaat de m.e.r. niet

langer volledig vooraf aan de aanvraag van de vergunning, maar is deze geïntegreerd in de

vergunningsaanvraag. Gelijktijdig met de adviesaanvragen tijdens de vergunningsprocedure worden ook

adviezen op het project-MER gevraagd. Beide dossiers worden tevens gelijktijdig ter inzage gelegd. Tijdens

de vergunningsprocedure wordt het MER al dan niet goedgekeurd door de dienst Mer. Bij een afkeuring van

het MER stopt de volledige vergunningsprocedure.

Kort overzicht van de m.e.r.-procedure

Voorafgaand aan de omgevingsvergunningsaanvraag kan de m.e.r.-procedure reeds gestart worden. Hierbij

kan een keuze gemaakt worden uit verschillende trajecten (Handleiding Project-MER/omgevingsvergunning

– versie 8/12/16, LNE). In voorliggend project werd geopteerd om naast de verplichte onderdelen

(aanmelding + opmaak project-MER) ook verzoek tot scopingsadvies, openbare raadpleging en verzoek tot

voorlopige goedkeuring toe te voegen aan het traject. Het traject voor dit project ziet er dan als volgt uit:

a) Aanmelding + verzoek scopingsadvies: het aanmeldingsdossier omvat de eerste procedurele stap in de

opmaak van het MER. Dit dossier omvat de melding van de initiatiefnemer aan de dienst Mer met het

voornemen om een project-MER op te stellen. Deze aanmelding dient aan minimale inhoudelijke

vereisten te voldoen (voor details: Handleiding Project-MER/omgevingsvergunning). In voorliggend geval

wordt geopteerd om het aanmeldingsdossier reeds uit te werken tot een ontwerp-MER, waarin ook reeds

de te verwachten effecten begroot worden en indien noodzakelijke milderende maatregelen voorgesteld

worden.

Gelijktijdig met het aanmeldingsdossier wordt een verzoek tot scopingsadvies bij de dienst Mer ingediend.

De dienst Mer bezorgt de aanmelding aan de bevoegde adviesinstanties, die op basis van de geografische

ligging van het project en van de mogelijke te verwachten effecten geselecteerd worden. De

geraadpleegde adviesinstanties bezorgen hun advies binnen de 30 dagen aan de dienst Mer. Indien het

advies niet tijdig wordt verleend, wordt de procedure voortgezet. Uiterlijk 60 dagen na ontvangst van de

aanmelding bezorgt de dienst Mer een beslissing over de aanmelding, samen met het scopingsadvies, aan

de initiatienemer. Deze worden dan ook bekend gemaakt op de website van de dienst Mer.

b) Openbare raadpleging: in dit dossier wordt geopteerd om het aanmeldingsdossier ter inzage te leggen

bij de gemeente Maasmechelen. De openbare raadpleging loopt gelijktijdig met het verzoek tot

scopingsadvies en gebeurt onder de vorm van een terinzagelegging bij de gemeente gedurende 30 dagen.

Eventuele inspraakreacties worden verzameld op de desbetreffende gemeente/stad of kunnen rechtstreeks

aan de dienst Mer bezorgd worden (digitaal: via https//www.lne.be/digitaal-inspreken-op-een-

kennisgevingsnota), per post: Departement Omgeving, Dienst Mer; Hernieuwing Racecircuit Duivelsberg te

Maasmechelen; Koning Albert II-laan 20, bus 8; 1000 Brussel). De ontvangen inspraakreacties worden

gebundeld en mee opgenomen in het scopingsadvies van de dienst Mer. De dienst Mer betekent het

scopingsadvies voor het opstellen van het MER aan de initiatiefnemer en de betrokken instanties binnen 60

dagen na datum van ontvangst van de aanmelding.

Op basis van de ontvangen adviezen en/of inspraakreacties uit de openbare raadpleging kan geopteerd

worden om een overleg te laten plaatsvinden met de dienst Mer, initiatiefnemer en adviesinstanties.


c) Opmaak project-MER: rekening houdend met het scopingsadvies en eventuele reacties uit de openbare

raadpleging wordt de ontwerptekst aangepast en aangevuld. Indien noodzakelijk worden er bijkomende

milderende maatregelen voorgesteld.

d) Verzoek tot voorlopige goedkeuring project-MER: Na de opmaak van het project-MER wordt het dossier

opnieuw ingediend bij de dienst Mer met het verzoek tot voorlopige goedkeuring. Hierbij toetst de dienst

Mer de kwaliteit van het project-MER af voorafgaand aan de vergunningsaanvraag. Na de voorlopige

goedkeuring door de dienst Mer kan het MER tijdens de vergunningsaanvraag enkel afgekeurd worden op

basis van nieuwe informatie uit het openbaar onderzoek of de adviesvraag in het kader van de

vergunningsaanvraag. De dienst Mer neemt binnen de 30 dagen na ontvangst een beslissing over de

voorlopige goed- of afkeuring.

e) Omgevingsvergunningsprocedure: het voorlopig goedgekeurd project-MER wordt toegevoegd aan de

omgevingsvergunningsaanvraag en samen ingediend. De bevoegde overheid neemt na 30 dagen een

beslissing omtrent de volledigheid en ontvankelijkheid van het dossier. Na het openbaar onderzoek en de

raadpleging van de adviesinstanties in het kader van de omgevingsvergunningsprocedure neemt de

Dienst Mer een definitieve beslissing over de goed- of afkeuring van het project-MER. Dit gebeurt binnen

de 60 dagen na de volledig en ontvankelijkheidsverklaring van de aanvraag. Bij een afkeuring wordt de

omgevingsvergunningsprocedure stopgezet.

Wat zijn nuttige inspraakreacties?

Zoals eerder vermeld kan de dienst Mer enkel zinvolle reacties gebruiken voor het opstellen van het

scopingsadvies. Dit kunnen opmerkingen zijn over de vorm en presentatie van het MER maar ook

inhoudelijke opmerkingen zoals opmerkingen over het voorgenomen project zelf, over de alternatieven,

over de beschrijving van de bestaande toestand, milieueffecten en milderende maatregelen, over de

opvolging en evaluatie van de effecten, over de leemten in de kennis, ...


1 Inleiding

1.1 Beknopte beschrijving van het voorgenomen project

Het voorliggend milieueffectrapport kadert binnen de hernieuwing van de vergunning van het racecircuit

Duivelsberg te Maasmechelen, dat uitgebaat wordt door de Belgische Rallycross Vereniging vzw. Naast een

hernieuwing worden er ook nog een aantal nieuwe rubrieken aangevraagd m.b.t. de opslag van

brandstoffen en oliën, en het parkeren van racewagens.

1.2 Toetsing aan de m.e.r.-plicht

Het “Besluit van de Vlaamse Regering van 10 december 2004 houdende de vaststelling van de categorieën

van projecten onderworpen aan de milieueffectrapportage” werd op 17/02/2005 in het Staatsblad

gepubliceerd als uitvoeringsbesluit bij titel IV van het Decreet van 5 april 1995 houdende algemene

bepalingen inzake milieubeleid met een titel betreffende de milieueffecten veiligheidsrapportage. Dit

besluit bevat een bijlage I en een bijlage II met lijsten van m.e.r.-plichtige categorieën van projecten.

Voor de projecten uit bijlage II kan de initiatiefnemer een gemotiveerd verzoek tot ontheffing indienen bij

de bevoegde administratie. Naar aanleiding van het uitvoeringsbesluit van 1 maart 2013 (B.S. 29 april 2013)

is eveneens een bijlage III-lijst opgesteld met projecten die m.e.r.-screeningsplichtig zijn.

Bij de vergunningsaanvraag moet voor de volledigheid van het dossier een project-MER gevoegd worden,

gezien het activiteiten betreft die vallen onder rubriek 11a van bijlage II van het project-m.e.r.-besluit, nl:

Permanente race- en testbanen voor gemotoriseerde voertuigen met een oppervlakte van 5 ha of

meer

De oppervlakte van racecircuit bedraagt ca. 13 ha. Gezien het project strikt genomen valt onder bijlage II

is, mits indienen van een gemotiveerd verzoek, een ontheffing van de MER-plicht mogelijk. Niettemin werd

er gekozen voor de opmaak van een project-MER.

1.3 Relevante gegevens uit vorige rapportages

In het verleden werden er reeds een aantal akoestische onderzoeken uitgevoerd door dBA-Plan. Relevante

informatie uit deze studies zal, indien van toepassing, gebruikt worden.

1.4 Betrokken partijen

1.4.1 Initiatiefnemer – uitbater

Initiatiefnemer: Belgische Rallycross Vereniging vzw

Koninginnelaan 44, bus 3

3630 Maasmechelen

1.4.2 Samenstelling en taakverdeling van team van deskundigen

De initiatiefnemer die de m.e.r.-plichtige activiteit wil ondernemen laat het MER opstellen door een

werkgroep van deskundigen van verschillende disciplines, het zogenaamde team van deskundigen. De

betrokkenheid van onafhankelijke, erkende deskundigen moet de wetenschappelijke waarde en de

objectiviteit van het MER waarborgen. Deze deskundigen zijn door de Vlaamse minister, bevoegd voor het

leefmilieu, erkend voor één of meerdere disciplines.


De initiatiefnemer kiest de deskundigen uit een lijst van erkende onafhankelijke specialisten in één of

andere milieudiscipline, zodat in de werkgroep de milieueffecten, eigen aan het geplande project

doeltreffend onderzocht kunnen worden. Voor dit project werd een deskundige voor de discipline lucht,

geluid en biodiversiteit in het team van deskundigen opgenomen.

Tabel 1 m.e.r.-deskundigen die hun medewerking aan dit project verlenen

discipline erkend deskundige

handtekening coördinaten

coördinatie en biodiversiteit

Marjan Speelmans

eco-scan bvba

Industrieweg 114H

9032 Wondelgem (Gent)

lucht Nico Raes

OLFASCAN nv

Industrieweg 114H

9032 Wondelgem (Gent)

geluid Christophe Debonne

EOS ACOUSTICS

Stuivenbergstraat 74

8020 Oostkamp

De overige relevante aspecten (bodem, water, landschap en mens) worden behandeld door de coördinator

van het team van deskundigen. Het is tevens zijn taak om van de deelonderzoeken een coherent geheel te

maken en de eindconclusies in samenspraak met de andere deskundigen te formuleren. Hij treedt tevens

op als aanspreekpunt voor alle betrokken partijen.

De erkende deskundigen worden verder bijgestaan door:

Michel Vigneron, voorzitter Belgische Rallycross Vereniging vzw;

Gwynet Leyre (eco-scan bvba), medewerkster coördinatie, mobiliteit, mens-

gezondheid

Hanneke Melger (eco-scan bvba), medewerkster coördinatie, discipline water,

discipline bodem en discipline landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie

Pieter-Jan Neveux (OLFASCAN nv), medewerker discipline lucht

1.4.3 Taakverdeling

De coördinator is belast met de inhoudelijke coördinatie van het MER. Zijn taak bestaat uit:

het coördineren van het interdisciplinaire overleg in elke fase van het m.e.r.-proces, in het

bijzonder tijdens de voorfase;

het opstellen van een analyseschema met de hoofdingreep en de deelingrepen;


het uitwerken van de impactmatrices, de ingreep-effect-schema’s en de netwerkrelaties;

het opstellen van een interdisciplinaire referentiesituatie;

het coördineren van de fasering van de uit te voeren deelonderzoeken;

het bepalen van de volgorde van de in het rapport te bespreken milieufactoren;

het op elkaar afstemmen van de inhoud en de structuur van de deelrapporten;

het opstellen van de eindbespreking;

de redactie van de niet-technische samenvatting;

de eindredactie van het rapport.

De initiatiefnemer dient de nodige projectinformatie aan te reiken aan het team van deskundigen. Hij stelt

hiertoe de bedrijfsdeskundige aan.


2 Situering project

2.1 Ruimtelijke situering

2.1.1 Geografische situering

Het racecircuit Duivelsberg is ongeveer 13 ha groot, en bevindt zich geheel op het grondgebied van de

gemeente Maasmechelen. De grens met de gemeente Lanaken bevindt zich op ca. 830 m ten Z van het

circuit.

Het circuit bevindt zich langsheen de Weg naar Zutendaal. Deze weg vormt de verbinding tussen het

centrum van Zutendaal en Opgrimbie (Maasmechelen), waar deze aansluit op de N78. De ligging van de site

wordt getoond op een uittreksel van de topografische kaart van België (Bijlage 1) en van de stratenatlas

van België (Bijlage 2). De site beslaat één kadastrale perceel, nl. afdeling 2, sectie E, nr. 269B2 (Bijlage 3).

De Lambert-coördinaten van het centrum van het terrein zijn: X = 240.054 m en Y = 182.992 m. Een

luchtfoto van de inrichting wordt weergegeven in Bijlage 4 (4a: site; 4b: site en omgeving).

Het projectgebied omvat het racecircuit zelf, de bijhorende gebouwen en de diverse parkings. In de

directe nabijheid van de site bevindt zich een hondenlosloopzone, een hondenclub, een voetbalterrein en

een site met visvijvers. Ten noordoosten van het projectgebied bevindt zich de camping “Kikmolen”, en

ten oosten de woonkern Opgrimbie. In het noordwesten bevindt zich de vallei van de Kikbeekbron, een

natuurgebied waarin bossen, heiden en waterpartijen elkaar afwisselen, en dat onderdeel is van het

nationaal park Hoge Kempen. Ten westen van de site bevindt zich het koninklijk domein van Opgrimbie,

waarin er een klooster gelegen is (Monasterium Bethlehem).

De kortste afstand tot de grens met Nederland bedraagt ca. 7 km en tot Wallonië meer dan 20 km.

2.1.2 Planologische bestemming

Rekening houdend met het gewestplan Limburgs Maasland (goedgekeurd K.B. d.d. 01 september 1980)

(Bijlage 5a) is de site hoofdzakelijk gelegen in gebied voor dagrecreatie en voor een klein deeltje in

natuurgebied. Een opmetingsplan van een landmeter kan teruggevonden worden in Bijlage 5b. Hieruit

blijkt dat er slechts een beperkte zone van de site in natuurgebied gelegen is, en dat omgekeerd ook een

klein stuk van het recreatiegebied buiten de afbakening van de site gelegen is. Dit kan verklaard worden

doordat de perceelsgrens niet evenwijdig loopt met de afbakening van het natuur- en recreatiegebied.

De directe omgeving van het circuit is hoofdzakelijk ingekleurd als natuurgebied, met ten NO een

recreatiegebied (Camping de Kikmolen) en een zone voor dagrecreatie (hondenclub en voetbalterreinen).

De vallei van de Kikbeekbron werd ingekleurd als ontginningsgebied met als nabestemming natuurgebied.

Er zijn geen goedgekeurde BPA’s of ruimtelijke uitvoeringsplannen van toepassing ter hoogte van de site.

Het circuit is wel opgenomen in het voorontwerp GRUP “Enclaves Hoge Kempen” (zie hoofdstuk 4.2.1),

maar over dit GRUP werd er nog geen beslissing genomen door de Vlaamse regering.

2.1.3 Natura 2000, natuurgebieden en bosgebieden

De beschermingszones natuur worden gesitueerd in Bijlage 14a.

De site is gelegen binnen een regio met een zeer hoge natuurwaarde; het circuit vormt als het ware een

enclave binnen allerlei waardevolle natuurgebieden. De site bevindt zich binnen de afbakening van het

habitatrichtlijngebied “Mechelse Heide en Vallei van de Ziepbeek”. Aangrenzend aan het terrein bevindt

zich het gelijknamige vogelrichtlijngebied. De site vormt een uitsparing binnen het VEN-gebied “Hoge

Kempen”, dat zich in de vier windrichtingen uitstrekt rondom de site. In de directe omgeving bevinden

zich verder verschillende onderdelen van het Vlaamse Natuurreservaat “Hoge Kempen”. Het rallycircuit is

eveneens gelegen binnen de perimeter van het gelijknamige Nationale park “Hoge Kempen”.


Op basis van het gewestplan kan gesteld worden dat het racecircuit Duivelsberg omgeven wordt door

percelen met als bestemming natuurgebied. Een klein gedeelte van de site bevindt zich binnen de

bestemming natuurgebied.

Een weergave van de Biologische Waarderingskaart (versie 2018) kan teruggevonden worden in Bijlage 14b.

Hieruit blijkt dat de onverharde delen tussen de lussen van het circuit deels als biologisch zeer waardevol

gekarteerd worden, het betreft struisgrasvegetaties op zure bodem (ha). De meest noordwestelijke lus

wordt gekarteerd als een complex van biologisch waardevolle en zeer waardevolle elementen; het betreft

een combinatie van venige natte heide met soorten uit de hoogveenflora (ces-), met opslag van allerlei

aard (sz), wilg (sal) en ruigte en/of pioniersvegetaties (ku). De zones aanliggend aan de piste zijn een

combinatie van uv (recreatie-infrastructuur) en ha/ha- (struisgrasvegetaties op zure bodem in

verschillende graad van ontwikkeling) en worden op de BWK aanzien als een complex van biologisch minder

waardevolle en zeer waardevolle elementen. In het Z-ZW van de site en het N-NO bevinden zich ook nog

beboste zones die een combinatie zijn van grove dennenbestand met ondergroei van bomen en struiken

(ppmb) en eiken-berkenbossen (qb). Langsheen de Weg naar Zutendaal bevindt zich verder nog een zeer

waardevolle beboste strook die een combinatie is van eiken-berkenbos en grove den. Enkel het meest

oostelijke deel van het terrein, waar de wedstrijdwagens geparkeerd worden, wordt aanzien als biologisch

minder waardevol. De verdere omgeving van de site is doorspekt met diverse waardevolle tot zeer

waardevolle elementen. Heel de regio is bovendien ingekleurd als faunistisch belangrijk gebied. In Bijlage

14c (HAB1) en 14d (HAB2) worden de habitattypes in de omgeving van de site weergegeven, zoals

aangeduid op de habitatkaart (versie 2018). Op de site worden er verschillende habitatwaardige vegetaties

aangetroffen, gaande van 7140_oli (natte heide en venoevers met hoogveensoorten), 2230_dw (vegetaties

van het dwerghaververbond) tot 9190 (Oude zuurminnende eikenbossen op zandvlakten met Quercus

robur) als HAB1. Ter hoogte van de vallei van de Kikbeek komen er vooral droge heide vegetaties (4030)

voor.

2.1.4 Waterwinningsgebied

De site is niet gelegen in een dergelijk gebied, noch in de buurt van zo’n gebied.

2.1.5 Bouwkundig erfgoed en landschap

Het bedrijf is gelegen binnen het traditioneel landschap ‘Maasvlakte en terrassenlandschap” (Antrop et al.,

2002). De structuurdragende matrix van het landschap wordt gevormd door een gerichte en geterrasseerde

topografie en vallei met geassocieerde bebouwing en infrastructuur. De zichtbare open ruimten zijn sterk

wisselend van omvang en aard (waterpartijen, beemden, akkerlanden,…), en worden meestal door

vegetatie begrensd en soms ook door topografie en bebouwing.

In het kader van de versterking van de traditionele landschappen in Vlaanderen werden een aantal

wenselijkheden voor de toekomstige ontwikkeling gedefinieerd (Antrop et al., 2002). Hierbij wordt voor

“Maasvlakte en terrassenlandschap” vermeld:

landschap- en natuurherstel in de ontgrinde Maasvlakte voorzien en niet enkel recreatieve

uitbouw.

Het projectgebied is volgens de landschapsatlas gelegen binnen het landschapsrelict en vastgesteld

ankerplaats “Steilrand van het Kempisch Plateau van de Kikbeek tot de Asbeek” (ook opgenomen in de

inventaris landschappelijk erfgoed). Het circuit Duivelsberg ligt binnen het deelgebied “Kleinschalig

heideontginningsgebied van Opgrimbie” (MB 12/02/2014). In deze ankerplaats domineren grote

aaneengesloten boscomplexen en kleinere zones (natte) heide die deels tot het Nationaal Park Hoge

Kempen behoren. Van oost naar west lopen de Heiwijckbeek, de Ziepbeek en de Asbeek die de ankerplaats

dwarsen. Op ca. 100 m ten W bevindt zich het lijnrelict ‘Steilrand van het Kempens Plateau’ (L70032)

(Figuur 20).


De dichtstbijzijnde vastgestelde bouwkundige relicten betreffen een arbeiderswoning (ca. 215 m ten O),

de watermolen Kikmolen (op ca. 640 m ten NO) en de Kapel Onze-Lieve-Vrouw van Kleine en Grote Noden

(op ca. 660 m en W.

2.2 Vergunningstoestand

De initiatiefnemer wenst een hernieuwing aan te vragen. Voor bepaalde inrichtingen zal wel een

“uitbreiding” aangevraagd worden. Het gaat hierbij om zaken (zoals opslagtanks) die nu reeds aanwezig

zijn, maar nog niet ingedeeld waren of in een andere rubriek ingedeeld werden. Het betreft ook

inrichtingen die geregulariseerd worden. Een overzicht van de huidige en de gewenste vergunningssituatie

wordt gegeven in Tabel 3. In Bijlage 6 wordt het milieuplan van de site weergegeven.


Tabel 2 Vergunningsplichtige inrichtingen op de bedrijfssite

rubrieknr. omschrijving klasse vergunde situatie gewenste situatie aanvraag

6.4.1° opslagplaatsen voor brandbare vloeistoffen met een totale opslagcapaciteit van 200 l tot en met 50.000 l

3 / max. opslag van 270 l:

3 x 30 l motorolie

3 x 30 l hydraulische olie

3 x 30 l afvalolie

uitbreiding

6.5.1° brandstofverdeelinstallaties voor motorvoertuigen, namelijk installaties voor het vullen van brandstoftanks van motorvoertuigen met vloeibare koolwaterstoffen, bestemd voor de voeding van de erop geïnstalleerde motor(en), inrichtingen met maximaal 2 verdeelslangen

3 / 1 verdeelslang uitbreiding

12.1.1.2°b) inrichtingen die wisselspanning opwekken, met een geïnstalleerd totaal elektrisch schijnbaar vermogen van meer dan 200 kVA tot en met 10.000 kVA als de inrichting volledig of gedeeltelijk in een ander gebied dan een

industriegebied ligt

2 / 240 kVA:

aggregaten in functie van stroomvoorziening van de paddocks, frituurkraam:

3 x 80 kVA

uitbreiding

15.1.2° al dan niet overdekte ruimte waarin gestald worden: meer dan 25 autovoertuigen en/of aanhangwagens, andere dan personenwagens

2 / 110 voertuigen:

100 racewagens die geparkeerd worden op de daartoe voorziene zones. Op plastic folie, geënvelopeerd zodat zodanig dat er geen bodemverontreiniging kan ontstaan

10 voertuigen voor het onderhoud van het racecircuit (tractors, shovels, pletwals,..)

uitbreiding

17.3.2.1.1.1.°b) opslagplaatsen voor gevaarlijke vloeistoffen en vaste stoffen, met uitzondering van de opslagplaatsen, vermeld in rubriek 17.1, 17.4 en rubriek 48 brandgevaarlijke vloeistoffen en vaste stoffen opslagplaatsen voor vloeistoffen en vaste stoffen op basis van etikettering, gekenmerkt door het gevarenpictogram

GHS02 ( ), ontvlambare vloeistoffen van gevarencategorie 3, gasolie, diesel, lichte stookolie en gelijkaardige vloeistoffen met een vlampunt ≥ 55 °C met een gezamenlijke opslagcapaciteit van 100 kg tot en met 20 ton voor andere inrichtingen dan de inrichtingen, vermeld in punt a

3 / 8.064,5 kg:

opslag van 1.392 kg (1.600 l) mazout die instaat voor de verwarming van de kantine

opslag van 4.122,5 kg (4.850 l) diesel bestemd voor de voertuigen die het racecircuit onderhouden

opslag van 3 x 850 kg (3 x 1.000 l) diesel als brandstof voor de aggregaten

uitbreiding


rubrieknr. omschrijving klasse vergunde situatie gewenste situatie aanvraag

17.3.2.2.1° opslagplaatsen voor gevaarlijke vloeistoffen en vaste stoffen, met uitzondering van de opslagplaatsen, vermeld in rubriek 17.1, 17.4 en rubriek 48, ontvlambare vloeistoffen van gevarencategorie 1 en 2 met een gezamenlijke opslagcapaciteit van 50 kg tot en met 2 ton

3 / 1.440 kg:

opslag van maximaal 100 vaten met een inhoud va maximaal 20 liter (14,4 kg) benzine bij de wedstrijdwagens

uitbreiding

17.4 opslagplaatsen voor gevaarlijke vloeistoffen en vaste stoffen in verpakkingen met een inhoudsvermogen van maximaal 30 l of 30 kg, voor zover de maximale opslag begrepen is tussen 50 kg of 50 l en 5.000 kg of 5.000 l

3 / 100 l/kg:

opslag van gevaarlijke producten in kleine verpakkingen 4 x25 l/kg (koelvloeistof,..)

uitbreiding

32.9.3° omloop voor wedstrijden, test- en oefenritten, of test- en oefenvaarten, met motorvoertuigen of motorvaartuigen, met verbrandingsmotor, met inbegrip van recreatief gebruik, alsook van waterskiën andere dan vermeld in rubriek 32.8.2, in andere zones dan zeebadzones, niet volledig gelegen op de openbare weg of op openbare waterwegen: permanente omlopen voor motorvoertuigen of motorvaartuigen

1 12 weekends:

permanente omlopen voor motorvoertuigen in functie van 10 wedstrijdweekends, 1 trainingsweekend en 1 recreatief weekend in het kader van een goed doel

12 weekends:

permanente omlopen voor motorvoertuigen in functie van 10 wedstrijdweekends, 1 trainingsweekend en 1 recreatief weekend in het kader van een goed doel

hernieuwing

32.9.4°. omloop voor wedstrijden, test- en oefenritten, of test- en oefenvaarten, met motorvoertuigen of motorvaartuigen, met verbrandingsmotor, met inbegrip van recreatief gebruik, alsook van waterskiën andere dan vermeld in rubriek 32.8.2, in andere zones dan zeebadzones, niet volledig gelegen op de openbare weg of op openbare waterwegen: permanente race- en testbanen voor motorvoertuigen of motorvaartuigen met een oppervlakte van 5 ha of meer

1 / 13 ha uitbreiding

Zoals blijkt uit de indelingsrubrieken wordt de inrichting ingedeeld als een klasse 1 bedrijf. De procedure houdt in dat de vergunning dient aangevraagd te worden

bij de deputatie van de provincie Limburg.


2.3 Administratieve voorgeschiedenis

Er zijn geen stedenbouwkundige vergunningen gekend die dateren van vóór 1977. Bestaande constructies

die gebouwd zijn vóór de eerste inwerkingtreding van het gewestplan (dd 6/11/1977), zijn volgens de

VCRO vergund geacht, tenzij dit tegengesproken kan worden.

Voor de exploitatie van de site zijn de volgende exploitatie- en milieuvergunningen (Tabel 3) bekend.

Tabel 3 Exploitatie- en milieuvergunningen

begindatum onderwerp einddatum

07/09/1995 vergunning voor de verdere exploitatie van en uitbreiding van de bestaande rallycrossomloop (het houden van 6 wedstrijden per jaar met bijhorende oefenritten op de rallycrossomloop genaamde Duivelsberg) voor een termijn van 5 jaar

07/09/2000

08/07/1999 gunstig gevolg wordt gegeven aan het verzoek van de vzw Belgische Rallycross Vereniging om de bijzondere voorwaarde, opgelegd in het besluit d.d. 7 september 1995 als volgt te wijzigen: de oefenritten voor de wedstrijden vinden plaats op de dag voor de wedstrijd van 9.00 tot 18.00 uur

07/09/2000

21/10/1999 aktename van de uitbreiding van de zes vergunde wedstrijden met twee recreatieve activiteiten

07/09/2000

31/12/1999 verlenen van een vergunning voor de verdere exploitatie en verandering van een bestaand rallycrosscircuit voor 10 wedstrijden en de erbij horende oefenritten per jaar en twee gemotoriseerde recreatieve activiteiten per jaar

24/12/2019

11/02/2000 erratum bij de beslissing over de milieuvergunningsaanvraag d.d. 31/12/1999 24/12/2019

16/02/2000 besluit van de bestendige deputatie strekkende de inwilliging van het beroep van de vzw Maaslandse Milieu Aktie en de opheffing van de omstreden beslissing d.d. 21 oktober 1999 van het schepencollege van Maasmechelen; de vergunning wordt bijgesteld naar het houden van 8 wedstrijden per jaar met bijhorende oefenritten op een rallycrossomloop

25/05/2000 bevestiging omstreden beslissing d.d. 31/12/1999 van college van burgemeester en schepencollege van Maasmechelen door de bestendige deputatie: vergunning voor het uitbaten van een rallycrosscircuit met 10 wedstrijden en de erbij horende oefenritten per jaar en 2 gemotoriseerde activiteiten per jaar

24/12/2019

19/12/2018 indienen vergunningsaanvraag voor hernieuwing, dossier werd onvolledig verklaard op 02/01/2019. Dossier werd aangevuld op 29/03/2019

Naast de algemene voorwaarden werden volgende (nog) relevante bijzondere voorwaarden opgelegd in de

vergunning van 31/12/1999:

punt 1°: onverminderd de bepaling van de thans gehanteerde milieuwetgeving inzake omlopen voor

voertuigen:

a) moeten de gebruikte autovoertuigen voldoen aan de bepaling van artikel 40 van het K.B. van 15 maart

1968 houdende algemeen reglement op de technische eisen waaraan de motorvoertuigen en hun

aanhangwagens moeten voldoen, zoals gewijzigd bij K.B. van 09.08.1971, 12.12.1975 en 09.05.1988; de

exploitant dient een strikte controle van het geluidsniveau van de motoren te laten uitvoeren door een

erkend deskundige. Voertuigen waarvan de geluidemissie meer dan 98 dB(A) bedraagt, mogen niet aan de

wedstrijd of activiteit deelnemen. Het verslag van de erkend deskundige is tijdens de wedstrijd en/of

activiteit ter inzage van de toezichthoudend ambtenaar, politie en rijkswacht. Het verslag wordt na de

wedstrijd en/of activiteit verstuurd aan de vergunningverlenende overheid;

=> dit wordt gecontroleerd voor elke wedstrijd tijdens de technische controle van de racewagens

b) mogen wedstrijden plaatsvinden op zon- en feestdagen van 9u00 tot 18u00;

=> wordt aan voldaan


c) mogen de bijhorende oefenritten voor de wedstrijden plaatsvinden op de dag voor de wedstrijd van

9u00 tot 18u00;


d) dienden de kalenderdagen waarop de wedstrijden worden gehouden, minstens één maand voor de

wedstrijd overgemaakt te worden aan het College van Burgemeester en Schepenen, de gemeentelijke

dienst leefmilieu, de Afdeling Milieuvergunningen van AMINAL en de afdeling Milieu-Inspectie van AMINAL.


Punt 2°: wat de geluidshinder betreft:

a) dient er jaarlijks minstens één volledig akoestisch onderzoek tijdens een wedstrijd uitgevoerd te

worden, en dit in samenwerking met een deskundige, erkend in het kader van het besluit van de Vlaamse

Regering van 23.03.1989 houdende organisatie van de milieu-effectbeoordeling van bepaalde categorieën

van hinderlijke inrichtingen, voor de discipline geluid. De geluidsmetingen dienen plaats te vinden op

meetpunten waarvan de ligging vastgelegd wordt in overleg met de gemeentelijke Vlarem-ambtenaren;


b) dient tijdens de verschillende gemotoriseerde activiteiten het emissieniveau op 7,5 meter van de rand

van het circuit bepaald te worden; dat de metingen zodanig dienen te gebeuren dat een representatief

overzicht van de emissies bekomen wordt; dat de exploitant de nodige voorzieningen dient te treffen zodat

deze metingen ongestoord uitgevoerd kunnen worden; dat deze metingen eveneens dienen plaats te

vinden gedurende minstens één rallycrossactiviteit per jaar;


c) dienen de resultaten van de geluidsmetingen vermeld onder de voorgaande punten a) en b), per

activiteit (weekend) gebundeld in een onderzoeksverslag dat de geluidsimpact van de activiteiten op de

omgeving nagaat; dat het verslag een evaluatie dient te bevatten in functie van de kwaliteitsdoelstellingen

voor het omgevingsgeluid overeenkomstig de opgelegde exploitatievoorwaarden;


d) dient binnen een termijn van twee maanden na uitvoering van de geluidsmetingen op de

rallycrossactiviteiten het onderzoeksverslag in tweevoud ter evaluatie voorgelegd te worden aan de

gemeentelijke dienst leefmilieu;

=> wordt opgevolgd

e) op 200 meter ten oosten van de exploitatie moet de parameter LA05,T beperkt worden tot 60 dB(A)

=> wordt tijdens elke race opgevolgd

Punt 3°: op de rallycrossomloop is elke activiteit verboden tijdens de periode ingaand na het eerste

weekend van de maand maart tot en met 30 juni.



2.4 Randvoorwaarden

2.4.1 Juridische randvoorwaarden

Tabel 4 Juridische randvoorwaarden

juridische randvoorwaarden inhoudelijk relevant bespreking relevantie // (locatiebespreking MER)

Gewestplan geeft de bestemming en het gebruik van de gronden in Vlaanderen weer

ja zie 2.1.2 // (referentiesituatie, discipline lucht, mens, geluid en trillingen)

Bijzonder Plan van Aanleg (BPA) geeft de bestemming en het gebruik van de gronden in bepaalde delen van Vlaanderen weer

neen op de locatie van het circuit zijn er geen BPA’s van toepassing, zie 2.1.2. // (referentiesituatie, discipline lucht, mens, geluid en trillingen)

Gewestelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan (RUP)

Provinciaal Ruimtelijk Uitvoeringsplan (PRUP)

Gemeentelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan (GRUP)

ruimtelijke uitvoeringsplannen veranderen vaak essentiële zaken aan het gewestplan en dienen steeds geraadpleegd te worden

ja ter hoogte van de site zijn er geen ruimtelijke uitvoeringsplannen van toepassing. De site is wel gelegen binnen de afbakening van het voorontwerp GRUP “enclaves Hoge Kempen, dat nog niet goedgekeurd werd door de Vlaamse regering. Dit GRUP zal opgenomen worden als een mogelijks ontwikkelingsscenario (zie 4.2) // (algemeen relevant)

MER-decreet en -besluit bepalen of er voor een project een MER dient te worden opgemaakt

ja voor de hernieuwing van de vergunning dient een MER of een gemotiveerd verzoek tot ontheffing te worden ingediend. Het project valt onder rubriek 11a) van bijlage II van het besluit // (algemeen relevant)

Decreet omgevingsvergunning en uitvoeringsbesluit

bepaalt de modaliteiten met betrekking tot de exploitatie en/of verandering van meldings- en vergunningsplichtige inrichtingen

ja zie ‘hoofdstuk 2.2: Vergunningstoestand // (algemeen relevant)

Vlarem II + bijlagen bevat milieukwaliteitsnormen en algemene en sectorale milieuvoorwaarden met betrekking tot o.a. ligging en exploitatie van inrichtingen, daarnaast is in de bijlage een overzicht opgenomen van de ingedeelde inrichtingen

ja voor de inrichting zijn al de relevante voorwaarden gerelateerd aan de gevraagde en vergunde rubrieken (Vlarem II, bijlage 1) belangrijk. Deze zullen meer specifiek behandeld worden verder in het MER // (algemeen relevant)

Vlarem III bevat de bijkomende algemene en sectorale milieuvoorwaarden voor GPBV-installaties

neen de inrichting betreft geen GPBV-installatie // (algemeen relevant)

EU kaderrichtlijn 96/62 inzake beoordeling en beheer van luchtkwaliteit +

vormt de basis voor een nieuw luchtkwaliteitsbeleid binnen de Europese Unie. Globaal kader waarmee EU

ja het project omvat activiteiten die dienen te voldoen aan deze richtlijn // (discipline lucht en mens)



dochterrichtlijnen 1999/30, 2000/69, 2002/3, 2004/107. De voorgaande richtlijnen zitten vanaf 21 mei 2008 vervat in de Europese Richtlijn Lucht 2008/50/EG

luchtkwaliteit beoordeelt en beheert

NEC-richtlijn impliceert het opnemen van bindende emissieplafonds voor SO2, NOх, VOS en NHз in Vlarem II (emissie-reductieprogramma’s, zie Vlarem II)

ja de exploitatie van het circuit kan emissies van SO2, VOS en NOX met zich meebrengen, deze zullen beschouwd worden in het MER // (discipline lucht)

Besluit van de Vlaamse Regering inzake de evaluatie en de beheersing van het omgevingslawaai (22/07/2005)

dit besluit heeft als doelstelling het omgevingslawaai en de hieruit voorkomende geluidshinder en schadelijke effecten te vermijden, te vooromen of te verminderen en een goede geluidskwaliteit te bewaren

ja er zijn verschillende geluidsproducerende activiteiten aanwezig, waarvan de impact onderzocht zal worden // (discipline geluid)

Bestemming en milieukwaliteitsnormen oppervlaktewater

duidt bestemming oppervlaktewater aan (milieukwaliteitsnormen zie Vlarem II)

neen er wordt geen sanitair afvalwater of potentieel verontreinigd hemelwater geloosd // (discipline water)

Waterwetboek (18/12/2018) decreet m.b.t. het integraal waterbeleid. Integraal waterbeleid is het beleid gericht op het gecoördineerd en geïntegreerd ontwikkelen, beheren en herstellen van watersystemen met het oog op het bereiken van de randvoorwaarden die nodig zijn voor het behoud van dit watersysteem als zodanig, en met het oog op het multifunctionele gebruik, waarbij de behoeften van de huidige en komende generaties in rekening worden gebracht

neen er wordt niet voorzien in het winnen van grondwater;

er wordt geen afvalwater geloosd;

er wordt niets bijgebouwd // (discipline water)

Besluit van de Vlaamse regering van 5 juli 2013 houdende vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater

de verordening bevat minimale voorschriften voor de lozing van niet-verontreinigd hemelwater, afkomstig van verharde oppervlakken. Het algemeen uitgangsprincipe hierbij is dat hemelwater in eerste instantie zoveel mogelijk gebruikt wordt. In tweede instantie moet het resterende gedeelte van het hemelwater worden geïnfiltreerd of gebufferd, zodat in laatste instantie slechts een beperkt debiet vertraagd wordt afgevoerd. Ook de

neen er worden geen bijkomende verhardingen voorzien // (discipline water)



plaatsing van de overloop van de hemelwaterput en de infiltratievoorziening dient aan dit principe te beantwoorden

Decreet betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu

centraal staan een planmatige aanpak (natuurbeleidsplan), een horizontaal beleid (‘stand-still’ principe) en een gebiedsgericht beleid

ja de invloed van het bedrijf op de bescherming, de ontwikkeling, het beheer en het herstel van de natuur en het natuurlijke milieu zal in het MER nagegaan worden. De site is gelegen binnen een regio met een zeer hoge natuurwaarde; het circuit vormt als het ware een enclave binnen allerlei waardevolle natuurgebieden. De site bevindt zich binnen de afbakening van het habitatrichtlijngebied “Mechelse Heide en Vallei van de Ziepbeek”. Aangrenzend aan het terrein bevindt zich het gelijknamige vogelrichtlijngebied. De site vormt een uitsparing binnen het VEN-gebied “Hoge Kempen”, dat zich in de vier windrichtingen uitstrekt rondom de site. In de directe omgeving bevinden zich verder verschillende onderdelen van het Vlaamse Natuurreservaat “Hoge Kempen”// (discipline biodiversiteit)

Vlaamse en/of erkende natuurreservaten

terreinen, van belang voor behoud en ontwikkeling van natuur(lijk milieu), die aangewezen of erkend zijn door Vlaamse regering

ja de site is gelegen in de omgeving van het Vlaamse natuurreservaat “Hoge Kempen”// (discipline biodiversiteit)

Ramsargebieden overeenkomst inzake watergebieden die van internationale betekenis zijn. In het bijzonder als woongebied voor watervogels

neen er zijn geen Ramsargebieden gelegen in de ruimte omgeving

Besluit van de Vlaamse Regering tot regeling van het Vlaamse Natura 2000-programma, de managementplannen Natura 2000, de zoekzones en de actiegebieden voor de specifieke instandhoudingsdoelstellingen voor Europees te beschermen soorten en habitats (BS 15/10/2014)

de Vlaamse Regering wijst de Habitatrichtlijngebieden (SBZ-H) definitief aan en keurt de instandhoudingsdoelstelling voor alle speciale beschermingszones goed. Elke speciale beschermingszone heeft een strategisch managementplan, dat aangeeft wie op welke wijze de natuurdoelen gaat implementeren in een Speciale Beschermingszone en bijhoudt hoever we ermee staan

ja de site is gelegen binnen de afbakening van het habitatrichtlijngebied “Mechelse Heide en Vallei van de Ziepbeek” // (discipline biodiversiteit)

Aanwijzingsbesluit “BE2200035 “Mechelse heide en Vallei van de Ziepbeek”

de natuurdoelen voor heel Vlaanderen worden de gewestelijke instandhoudingsdoelstellingen genoemd, of kortweg G-IHD. De GIHD worden dan verfijnd per Natura 2000-gebied. Dit zijn de specifieke natuurdoelen, of kortweg S-IHD.

ja voor het project zal een toetsing worden uitgevoerd in het MER, rekening houdend met de gewestelijk en specifieke natuurdoelen // (discipline biodiversiteit)

Omzendbrief betreffende de in deze omzendbrief wordt de reikwijdte, ja voor het project zal een toetsing worden uitgevoerd in het MER // (discipline



passende beoordeling (LNE/2015/1; BS 27/02/2015)

procedure en inhoud van de passende beoordeling beschreven. De passende beoordeling werd door de EU in het leven geroepen om te verzekeren dat binnen het Natura 2000-netwerk aanwezige natuurwaarden niet worden aangetast of beoogde natuurdoelen niet onmogelijk worden gemaakt door allerlei initiatieven. Om te helpen bij het opstellen van een passende beoordeling werden twee ondersteunende instrumenten ontwikkeld: de online voortoets en de praktische wegwijzers

biodiversiteit)

Programmatische Aanpak Stikstof (PAS)

een belangrijk knelpunt voor de kwaliteit van beschermde natuur wordt gevormd door de afzetting van vermestende stoffen via lucht; dergelijke stoffen zijn hoofdzakelijk afkomstig van landbouw, verkeer en industrie. In Vlaanderen wordt er voor deze problematiek voorzien in een PAS

ja de site is gelegen binnen de afbakening van het habitatrichtlijngebied “Mechelse heide en vallei van de Ziepbeek”. Het project geeft aanleiding tot emissies van NOx // (discipline lucht, biodiversiteit)

Bosdecreet het bosdecreet heeft tot doel het behoud, de bescherming, de aanleg en het beheer van de bossen te regelen. Het behandelt alle bossen in Vlaanderen

ja op voorliggende site zijn er beboste zones aanwezig. Hier worden geen ingrepen in voorzien // (discipline biodiversiteit)

Decreet houdende duurzaam gebruik van pesticiden in het Vlaamse gewest en besluiten

deze wetgeving betreft de beperking van het gebruik van pesticiden

neen er worden geen pesticiden gebruikt op de site // (algemeen relevant)

Onroerenderfgoeddecreet van 12 juli 2013 en onroerenderfgoedbesluit 16 mei 2014

het Onroerenderfgoeddecreet werd op 17 oktober 2013 gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad en is vanaf 01/01/2015 van toepassing. Het betreft een overkoepelende regelgeving voor monumenten, stads- en dorpsgezichten, landschappen en archeologie. Het decreet bepaalt ondermeer wanneer er een archeologienota dient opgesteld te worden

ja de site is gelegen binnen de afbakening van het vastgestelde landschapsrelict “Steilrand van het Kempisch Plateau van de Kikbeek tot de Asbeek”. // (discipline landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie)

Inventaris bouwkundig erfgoed de inventaris bevat gegevens over de belangrijkste gebouwen, al dan niet beschermd. Deze worden in hun context gesitueerd, hun vroegere functie en

ja in de omgeving bevinden diverse elementen die opgenomen zijn op de lijst met bouwkundig erfgoed // (discipline landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie)



evolutie wordt belicht en hun architect of bouwjaar worden geïdentificeerd

Materialendecreet en VLAREMA omvat voorschriften omtrent het vervoeren en verhandelen van afvalstoffen, rapporteren over afvalstoffen en materialen, gebruik van grondstoffen, selectieve inzameling (sorteringen en ophaling) bij bedrijven en uitgebreide productenverantwoordelijkheid

ja de regels met betrekking tot de opslag en de ophaling van afvalstoffen dienen gerespecteerd te worden // (algemeen relevant)

Bodemdecreet decreet dat moet toelaten beslissingen inzake bodemsanering op systematische wijze te treffen, prefinanciering ervan te verzekeren en kosten daarvan te verhalen

ja op het terrein zijn er inrichtingen aanwezig die opgenomen zijn in de lijst van bijlage 1 van het Vlarebo, zijnde de lijst van inrichtingen en activiteiten die bodemverontreiniging kunnen veroorzaken // (discipline bodem)

Besluit energieplanning bedrijven met een groot energieverbruik (jaarlijks primair verbruik > 0,1 PJ) worden verplicht om rationeel om te gaan met energie; in bepaalde gevallen dient een energieplan of een energiestudie opgemaakt te worden

neen de exploitatie heeft een primair energieverbruik van minder dan 0,1 PJ per jaar // (projectbeschrijving)

RIE (Richtlijn Industriële Emissies)

De Richtlijn Industriële Emissies vervangt en actualiseert zeven verschillende bestaande Europese wetgevende bepalingen, waaronder de IPPC-richtlijn en de richtlijn betreffende grote verbrandingsinstallaties en is bedoeld om duidelijkere, beter te handhaven regels en een betere luchtkwaliteit te bekomen.

De richtlijn schrijft voor om op volgende twee pijlers te steunen bij het vastleggen van milieuvergunnings-voorwaarden, nl. de toepassing van de BBT en het feit dat de resterende milieueffecten geen afbreuk mogen doen aan de vooropgestelde milieukwaliteitsdoelstellingen

neen het project valt niet onder categorieën van bijlage I van de I.E.D.-richtlijn

// (alle disciplines)

2.4.2 Beleidsmatige randvoorwaarden

Tabel 5 Beleidsmatige randvoorwaarden


beleidsmatige randvoorwaarden

inhoudelijk relevant bespreking relevantie // (locatiebespreking MER)

Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV)

geeft een visie op de ruimtelijke ontwikkeling van Vlaanderen en legt de krachtlijnen vast van het ruimtelijk beleid naar de toekomst

ja algemeen relevant in Vlaanderen // (alle disciplines)

Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan (PRSP) (2012)

geeft een visie op de ruimtelijke ontwikkeling van de provincie en legt de krachtlijnen vast van het ruimtelijk beleid naar de toekomst

het PRSSP selecteert terreinen voor lawaaisporten

het PRSP selecteert de wegen die functioneren op provinciaal niveau

ja algemeen relevant in de provincie Limburg // (alle disciplines)

in het bindend gedeelte worden acties/maatregelen opgenomen die rechtstreeks betrekking hebben op het project, meer bepaald in het kader van de toeristische-recreatieve voorzieningen

Het PRSP haalt aan dat gezien de reële behoeften de lawaaisporten, waaronder autosport, de nodige ruimtelijke kansen krijgen binnen een duidelijk ruimtelijk kader. Om de verstoring tot een minimum te beperken, wordt gekozen voor een clustering van de terreinen voor lawaaisporten. Er wordt voor de selectie van gewenste permanente lawaaisportterreinen zoveel mogelijk uitgegaan van de bestaande infrastructuur, m.n. de toeristisch-recreatieve knooppunten type II. Rekening houdend met de beslissing van de Vlaamse overheid duidt de provincie vier permanente terreinen aan voor gemotoriseerde sporten (motorcross, rallycross, autocross, trial, enduro, quad, 4x4): Horensbergdam, Heeserbergen, Op het Broek en Waterloos. De provincie selecteert Terlaemen als een polyvalent sportterrein. Het racecircuit Duivelsberg werd hier niet in opgenomen.

het circuit ontsluit via de Weg naar Zutendaal en de N78 (secundaire weg type II)

Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan (GRSP) Maasmechelen (2007)

beschrijft de ruimtelijke structuur en visie op de geplande ruimtelijke ontwikkeling, enz. op gemeentelijk niveau

ja algemeen relevant op grondgebied Maasmechelen // (alle disciplines)

het informatief gedeelte van het GRSP haalt aan dat binnen het aaneengesloten bos- e n heidegebied van de Hoge Kempen in Maasmechelen diverse natuurvreemde elementen, waaronder het racecircuit Duivelsberg gelegen zijn. Voor deze gebieden zou er op lange termijn een uitstapscenario voorzien worden. Het racecircuit wordt verder aangeduid als een belangrijke toeristische-recreatieve attractiepool.

Masterplan Nationaal Park Hoge Kempen (2001)

het masterplan geeft een overzicht van de verschillende pijlers, acties en actoren die betrokken zijn op het realiseren van het Nationaal Park Hoge Kempen. De hoofdfunctie van het nationaal park is natuurbehoud, maar in een nationaal park is recreatief medegebruik mogelijk in zoverre dat er geen schade

ja algemeen relevant // (alle milieuthema’s)

een nationaal park is volgens de internationaal gehanteerde definitieve een natuurgebied met een aaneengesloten oppervlakte van minstens 1.000 ha. De hoofdfunctie is natuurbehoud, maar het park moet tevens een aantrekkingspool vormen voor natuurgericht toerisme. Om de totale oppervlakte te realiseren en er een aaneengesloten gebied van te maken, is het nodig om het gebied te ontsnipperen. De enclaves, gebieden met een ander hoofdgebruik dan natuur, die binnen de afbakening van het nationale park voorkomen, worden op lange termijn omgevormd naar natuur. Voor elke enclave, waaronder Duivelsberg, wordt er een uitdovingsscenario voorgesteld. Specifiek voor Duivelsberg wordt er geopteerd voor de aankoop van het terrein door de Vlaamse overheid, waarbij de activiteiten op de site worden




wordt berokkend aan natuur en landschap.

verhuisd naar een andere locatie buiten de afbakening van het Nationaal Park. // (alle disciplines)

Ruimtelijke visie voor landbouw, natuur en bos – Regio Limburgse Kempen en Maasland (2008)

om het buitengebied te vrijwaren voor de essentiële functies landbouw, natuur en bos. Om dit doel te bereiken wordt er in Vlaanderen 750.000 ha agrarisch gebied, 150.000 ha natuurgebied, 53.000 ha bosgebied en 34.000 ha andere groengebieden vastgelegd in bestemmingsplannen


voorliggende site bevindt zich binnen de deelruimte “Hoge Kempen”. De bos- en heidecomplexen met aansluitende waardevolle beekvalleien van de Hoge Kempen behoren tot de grootste aaneengesloten natuurgebieden van Vlaanderen. Dat aaneengesloten karakter moet worden behouden en versterkt door verdere versnippering tegen te gaan, intensieve functies binnen deze gebieden af te bouwen en waardevolle bos- en natuurgebieden in te bedden binnen samenhangende gehelen. Onderlinge natuurverbindingen en unieke hydrologische relaties worden behouden, hersteld en ontwikkeld. Toerisme is een belangrijke nevenfunctie die binnen het ecologische en landschappelijke kader verder kan worden ontwikkeld. Volgende ruimtelijke principes worden vooropgesteld voor deze deelruimte:

Het Nationaal Park Hoge Kempen en aangrenzende bos- en natuurcomplexen verder ontwikkelen als groot, aaneengesloten natuur- en landschapscomplex:

o Het Nationaal Park koppelt de bescherming en herstel van grote bos- en heidegebieden aan de economische ontwikkeling van de streek als toeristische bestemming.

o Binnen het Nationaal Park staat herstel en ontwikkeling van een groot, aaneengesloten natuurgebied met bossen, samenhangende heidecomplexen, vennen, ingesneden valleisystemen (Asbeek, Ziepbeek, Kikbeek) en natuurlijk heringerichte zand- en grindgroeven met open waterpartijen, natuur heide en moeraszones centraal.

o De werking van dit gebied als belangrijk infiltratie- en brongebied voor verschillende waardevolle beek- en kwelsystemen wordt behouden en waar mogelijk hersteld.

o De steilrand van het Kempens plateau is een te behouden structuurbepalende reliëfcomponent.

o Voor enclaves met een intensief landgebruik (ontginningen, industrieterreinen, crosscircuits, intensieve landbouw) wordt op termijn gestreefd naar een uitdoving van deze functies en herstel van natuurlijke biotopen.

o Een aantal recreatieve poorten aan de rand van het Nationaal Park staat in voor de opvang van recreanten en dient als vertrekpunt voor een goed uitgebouwde infrastructuur.

Vrijwaren en versterken van waardevolle landschappen en erfgoedwaarden.

o De grote bos- en heidecomplexen bezitten door het gevarieerde reliëf, de opeenvolging van gradiënten en afwisseling van open




heide en gesloten boscomplexen met geleidelijke overgangen, een grote landschappelijke waarde.

o Het ruimtelijk beleid ondersteunt het behoud en herstel van deze waarden in hun onderlinge samenhang.

Het racecircuit Duivelsberg ligt in een zone waar er als doelstellingen het “behoud en versterken van complexen van heide, landduinen, vennen en bossen” en het “vrijwaren en versterken van de erfgoed- en landschapswaarden” vooropgesteld worden.

Natuurrichtplan Hoge Kempen (2008)


het betreft een plan voor heel de Hoge Kempen, voor een gebied dat groter is dan het huidige Nationaal Park. Voor een aantal enclaves, waaronder Duivelsberg, werden natuurdoelstellingen opgenomen in dit plan. Volgend op dit plan werden binnen de Natura 2000-gebieden de doelstellingen verder verfijnd voor de voorkomende habitats en soorten (instandhoudingsdoelstellingen SBZ “Mechelse heide en vallei van de Ziepbeek)

Vlaams milieubeleidsplan 2011 – 2015

bepaalt het milieubeleid dat het Vlaams Gewest, alsmede provincies en gemeenten in aangelegenheden van gewestelijk belang, dient te voeren

ja in het Vlaamse milieubeleidsplan 2011 – 2015 (goedgekeurd op 27 mei 2011) worden acht grote uitdagingen onderscheiden, die op lange termijn richtinggevend zullen zijn voor Vlaanderen. De langetermijnuitdagingen worden verder gedetailleerd en omgezet in plandoelstellingen, themabeleid en vernieuwende maatregelen, waarbij een aantal prioritaire onderwerpen aan bod komen.

In afwachting van een nieuw Vlaams milieubeleidsplan wordt het beleidsplan van 2011 - 2015 gehanteerd // (alle disciplines)

Provinciaal Milieubeleidsplan

bepaalt het milieubeleid dat de provincie dient te voeren, binnen de beleidslijnen van het gewestelijk plan


Gemeentelijk Mobiliteitsplan Maasmechelen

verkeersontwikkelingen in kaart gebracht en worden samenhangende verkeers- maatregelen en ruimtelijke en ondersteunende maatregelen voorgesteld, die nadien in concrete acties worden omgezet

ja Het mobiliteitsplan van de stad Maasmechelen werd goedgekeurd in 2012. // (discipline mens – mobiliteit)

Stroomgebiedbeheerplan in Vlaanderen zijn de stroomgebieden onderverdeeld in elf bekkens, waarbij de waterbeheersplanning vorm krijgt in de bekkenbeheersplannen. Dit vormt een allesomvattend plan,

ja het bedrijf is gelegen in het Maasbekken. In de omgeving van het bedrijf zijn geen specifieke acties of maatregelen van kracht inzake het bekkenbeheer // (discipline water)




dat aandacht heeft voor de kwaliteits- en kwantiteitsaspacten van zowel oppervlakte- als grondwater. Ook de

gebruiksfuncties van water en de ecologie komen aan bod

Natuurinrichtingsproject het doel is een gebied optimaal inrichten in functie van behoud van bestaande natuur, maar ook herstel en ontwikkeling van natuur en het beheer nadien (zie natuurdecreet)

neen in de omgeving van het bedrijf komen geen natuurinrichtingsprojecten voor

Landinrichtingsproject het doel is de inrichting van landelijke gebieden te realiseren overeenkomstig de bestemmingen toegekend door ruimtelijke ordening

neen in de omgeving van het bedrijf komen geen landinrichtingsprojecten voor

Landschapsatlas geeft aan waar historisch gegroeide landschapsstructuur tot op vandaag herkenbaar gebleven is en duidt deze aan als relicten en/of ankerplaatsen

ja In de omgeving van het bedrijf komen elementen voor opgenomen in de landschapsatlas. Een overzicht wordt weergegeven onder de discipline landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie // (discipline landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie)

Zoneringsplan geeft weer in welke zuiveringszone een woning gelegen is en werd opgesteld in samenwerking tussen de gemeente en de VMM in de periode 2006 – 2008

ja de site is gelegen in individueel te optimaliseren buitengebied, men dient aldus zelf in te staan voor het zuiveren van hun afvalwater. Het sanitair afvalwater van op de site wordt opgevangen in septische putten en vervolgens opgehaald voor verdere verwerking // (discipline water)

Vlaams Klimaatbeleidsplan 2013 – 2020

het Vlaams Klimaatbeleidsplan 2013 – 2020 bestaat uit een Vlaams Mitigatieplan en een Vlaams Adaptatieplan. De eerste heeft als doelstelling de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Hierbij wordt vooral gefocust op sectoren die niet onder het Europees emissiehandelsysteem voor bedrijven vallen, zoals landbouw.

ja door de uitbating zal een bijdrage geleverd worden aan de uitstoot van broeikasgassen // (discipline lucht)

er wordt eveneens water verbruikt // (discipline water)




Het Adaptatieplan heeft als doelstelling om voor te bereiden op klimaatsveranderingen. Hierbij wordt vooral gefocust op waterbeheer in natuur- en landbouwgebieden.

Provinciaal klimaatplan (2012)

omvat een concreet actieplan met klimaatmaatregelen in het kader van de reductiedoelstellingen wat betreft CO2

neen in het klimaatplan worden geen acties of doelstellingen opgenomen die rechtstreeks betrekking hebben op dit project

Vlaams stofplan (2005) beleidsplan ter beperking van de concentratie aan fijns tof

neen bij de transportbewegingen op en van/naar het circuit kan fijn stof ontstaan, enerzijds door de verbranding van brandstoffen en anderzijds door slijtage van banden,.. . Het beleidsplan werd omgezet in regelgeving, in concreto als onderdeel van Vlarem II en heeft als doel sanering van de hotspots ten einde de gezondheid van de Vlaamse burger te beschermen tegen de impact van PM10. De locatie van het circuit is niet gelegen binnen een hotspot // (discipline lucht)

regionaal landschap duurzaam samenwerkingsverband

gericht op behoud van streekeigen

karakter, bevorderen

natuureducatie, recreatief

medegebruik, ontwikkeling kle, …

ja de site is gelegen binnen het werkingsgebied van het regionale landschap Kempen en Maasland

reductieprogramma gevaarlijke stoffen (23/10/2005)

het reductieprogramma gevaarlijke stoffen kadert de diverse elementen binnen het beleid inzake lozing van gevaarlijke stoffen in het oppervlaktewater

neen er wordt geen afvalwater geloosd

Waterbeleidsnota de waterbeleidsnota werd op 8 april 2005 goedgekeurd door de Vlaamse Regering en is van wezenlijk belang voor de uitvoering van het decreet Integraal Waterbeleid. In de waterbeleidsnota tekent de Vlaamse Regering de krijtlijnen uit van haar visie op het waterbeleid in Vlaanderen. De waterbeleidsnota streeft naar een

ja de waterbeleidsnota bevat zes krachtlijnen:

de kwaliteit van water verder beschermen en verbeteren;

de watervoorraden duurzaam beheren en een duurzame watervoorziening garanderen;

het watertekort en de wateroverlast in samenhang aanpakken;

de visie op de financiering voor het waterbeheer verder ontwikkelen;

het multifunctioneel gebruik van water verder stimuleren;

samen werken aan een sterk en afgestemd waterbeleid.




evenwicht tussen de ecologische, sociale en economische functies van watersystemen

// (discipline water) (discipline water)

BBT’s en BREF’s geven op Vlaams en Europees niveau aan welke beste beschikbare technieken (BBT’s) vanuit milieuoogpunt bestaan voor een aantal specifieke productieprocessen

neen voor de betrokken activiteit is er geen BBT beschikbaar


3 Projectbeschrijving

3.1 Verantwoording en doelstelling van het project

Het voorliggend milieueffectrapport kadert binnen de hernieuwing van het racecircuit Duivelsberg

(uitgebaat door de Belgische Rallycross Vereniging vzw). Het betreft een bestendiging van de huidige

activiteiten, er wordt geen uitbreiding van de m.e.r.-plichtige activiteit aangevraagd. Voor bepaalde

inrichtingen zal wel een “uitbreiding” aangevraagd worden. Het gaat hierbij om zaken (zoals opslagtanks)

die nu reeds aanwezig zijn, maar nog niet ingedeeld waren of in een andere rubriek ingedeeld werden.

Het betreft ook inrichtingen die geregulariseerd worden.

3.2 Beschrijving van het project

3.2.1 Algemene beschrijving

Het rallycross-circuit werd in de jaren ’60 van de vorige eeuw aangelegd in het heide- en vengebied aan

de voet van het Kempisch plateau. Het terrein is in eigendom van de gemeente Maasmechelen en de

rallycrossvereniging heeft het gebied in concessie. De huidige concessie verloopt samen met de huidige

milieuvergunning eind 2019.

Het projectgebied omvat het rallycross-circuit met bijhorende infrastructuren en wordt afgesloten door

een buitenomheining (Figuur 1). De ingang bevindt zich in het noorden van het terrein.

Het totale terrein heeft een oppervlakte van 13 ha en het circuit beantwoordt aan de nationale en

internationale normen: - Lengte: 1.017 meter (zonder Jokerlap) en 1.032 (met Jokerlap); - Breedte: 12-

16 meter; - Gemengd verhard/onverhard terrein: Asfalt: 60 % / Grind: 40 %. Het circuit wordt aan noord-,

westen zuidzijde begrensd door een talud (1 à 2 m hoger dan het circuit), waarlangs vangrails en een

veiligheidsomheining voorzien is. Op deze verhoogde talud nemen de toeschouwers plaats. In de lussen

tussen het parcours bevinden zich twee vijvers waar er regenwater in opgevangen wordt. Aan oostzijde

van het circuit bevinden zich de gebouwen en ondersteunende infrastructuur. Het gaat om de

controletoren, cafetaria, tribune, berging, sanitaire voorzieningen, medische ruimte en catering. In het

oosten van het projectgebied bevinden zich de paddocks, de parking voor de bezoekers/VIP’s en

technische controle. De paddocks en de parkings zijn onverhard.


Figuur 1: Infrastructuur racecircuit Duivelsberg (correcties: aandeel verharding van het circuit bedraagt 60 %, onverharde oppervlakte bedraagt 40 %; nummer 27 – de carwash - is niet meer aanwezig)


3.2.2 Beschrijving van de activiteiten op het racecircuit

Op het terrein worden jaarlijks tien wedstrijdweekends (met de hierbij horende oefenritten) georganiseerd

door de Belgische rallycross Vereniging. Daarnaast wordt er ook één trainingsweekend en één recreatief

weekend in een kader van het goed doel georganiseerd. Voor deze evenementen is er een permanente

omloop voor motorvoertuigen aanwezig. Het gebied omvat een oppervlakte van 13 ha (circuit, kantine,

paddocks, parkeerplaatsen,…).

Een wedstrijdweekend bestaat uit vrijdag, zaterdag en zondag. Vrijdags zullen enkel de rallychauffeurs

toekomen die op zaterdag zullen racen. Op vrijdag vindt er enkel een technische en administratieve

controle plaats, er wordt niet gereden. Het rennerspark is op vrijdag open van 15u00 – 21u00, en op

zaterdag van 7u30 – 21u00. Er kan overnacht worden in de paddock, waarbij er geen nachtlawaai

getolereerd wordt tussen 22u30 u en 07u00. De rallychauffeurs die op zaterdag gereden hebben, zullen

dezelfde dag nog vertrekken. De rallychauffeurs die op zondag rijden, zullen zaterdag arriveren en zondag

na het racen vertrekken. De dag van de race ondergaan de rallychauffeurs eerst een administratieve

controle gevolgd door een technische controle. Tot slot worden ze nog gebriefd vooraleer de wedstrijd van

start gaat. Er mag enkel geracet worden van 9 tot 18 u, in het donker wordt niet geracet. De

rallychauffeurs krijgen ook de kans om een vrije training te doen. Op zaterdag is de laatste race gedaan

om 17u. Daarna is er een vrije training van 17u tot 17u55 voor de piloten die op zondag racen. Op zondag

zijn er na de wedstrijd geen trainingen meer.

Het programma van een typische wedstrijddag wordt hieronder samengevat:

7u45 – 9u30 : administratieve controles

7u50 - 9u45: technische controles

9u15 -10u45: vrije training (na doorloop administratieve en technische controle)

10u00: vergadering sportcommissie

10u55: briefing piloten

11u00 – 18u00: races verschillende klassen met aansluitend prijsuitreiking

Tijdens het broedseizoen, ingaand na het eerste weekend van de maand maart tot en met 30 juni, is alle

activiteit op het circuit verboden.

Voor 2019 werden volgende wedstrijddata voorzien:

zaterdag 16 februari 2019: training sessie

zaterdag 2 maart 2019: Regionale wedstrijd V.A.S

zondag 3 maart 2019: BK – BelNed Cup RX

zaterdag 6 juli 2019: open deur wedstrijden

zondag 7 juli 2019: open deur wedstrijden

zaterdag 20 juli 2019: regionale wedstrijd V.A.S

zondag 21 juli 2019: BK – BelNed Cup RX

zaterdag 3 augustus 2019: Regionale wedstrijd V.A.S.

zondag 4 augustus 2019: BelNed Cup RX

zaterdag 7 september 2019: Regionale wedstrijd V.A.S.

zondag 8 september 2019: BK / DK – BelNed CUP RX

zaterdag 5 oktober 2019: Regionale wedstrijd V.A.S.

zondag 6 oktober 2019: Finale BK / BelNed Cup

zaterdag 19 oktober 2019 open deur wedstrijden

zondag 20 oktober: open deur wedstrijden


Twee keer per jaar gaat er een recreatieve activiteit door op de site, dit kan gaan van een oldtimerrit voor

een goed doel tot een trainingsweekend op het circuit.

3.2.3 Bezoekersaantallen – personeel

Het gemiddeld aantal bezoekers in een weekend bedraagt 300 bezoekers op zaterdag en 700 bezoekers op

zondag. Op een topdag zijn er tot 1.000 bezoekers. Er zijn geen werknemers, alles gebeurt door

vrijwilligers. In totaal zijn er zo’n 50 vrijwilligers en 15 wedstrijdleiders.

3.2.4 Bereikbaarheid

De ontsluiting van de site verloopt hoofdzakelijk via de Weg naar Zutendaal en de Rijksweg (N78) naar de

E314 (richting Maasmechelen).

Op het terrein zijn er 100 paddocks, parkeerplaatsen voor de piloten, hun vrachtwagen/aanhangwagen en

hun personeel beschikbaar. De afmetingen van een paddock bedraagt doorgaans 9 x 12 m. Er zijn ook 300

parkeerplaatsen voor bezoekers en 200 parkeerplaatsen voor de VIPS en verspreid over het terrein

parkeerplaatsen voor de vrijwilligers / staff van het circuit. Men beschikt ook over toestemming om te

parkeren op een gedeelte van de berm langsheen de Weg naar Zutendaal d.m.v. een politieregelement,

dit enkel indien de parking op de eigen terreinen volzet is. Hierdoor beschikt men nog over 300

bijkomende parkeerplaatsen. Fietsen en motoren kunnen geparkeerd worden op de VIP-parking.

Er zijn steeds parkeerbegeleiders aanwezig voor de plaatsaanduiding.

3.2.5 Beheer van de terreinen

Het beheer van de site gebeurt in overleg met de lokale boswachter. De grazige zones op het terrein

worden tot twee maal per jaar gemaaid (in droge zomers volstaat één keer maaien). De eerste maaibeurt

wordt ten vroegste uitgevoerd in juli, en gebeurt door een autonoom gemeentelijk bedrijf. Er wordt hierbij

gebruik gemaakt van een klepelmaaier, en op de stukken die slecht bereikbaar zijn wordt er een

grasmaaier of bosmaaier gebruikt. Het maaisel wordt doorgaans niet afgevoerd (te weinig maaisel). Ter

hoogte van de vennen op de site bestaat het onderhoud uit het verwijderen van opslag van Amerikaanse

vogelkers en jonge berken zodat het ven vrij blijft. Er wordt geen gebruik gemaakt van pesticiden op de

site.

3.3 Constructiefase

Voorliggend project omvat enkel de hernieuwing van de vergunning. Er wordt niets bijgebouwd.

3.4 Grondstoffenverbruik

De voornaamste grondstoffen die aangewend worden door het bedrijf zijn water, elektriciteit en stookolie.

De piloten dienen zelf te voorzien in brandstof voor hun voertuigen. De brandstof die op de site wordt

opgeslagen is voor de stookinstallaties of het eigen wagenpark.

3.4.1 Waterverbruik

Op de site wordt er enkel gebruik gemaakt van hemelwater en leidingwater.

Leidingwater wordt gebruik in het sanitair (toiletten en douches). Het verbruik bedraagt ca. 310 m³ per

jaar (gemiddelde verbruik van de jaren 2016 en 2017).

In de huidige situatie wordt hemelwater opgevangen voor hergebruik. Hemelwater wordt opgevangen in

twee open vijvers en in twee hemelwaterputten met elk een inhoud van 10 m³. Hemelwater dat op de

verharde delen van het circuit terecht komt, wordt naar de open vijver(s) geleid. Water uit de twee


hemelwaterputten en de open vijver wordt gebruikt voor het besproeien van het racecircuit om

stofhinder tegen te gaan. Dit blijft hetzelfde in de gewenste situatie.

Een meer gedetailleerde bespreking kan teruggevonden in de discipline water.

3.4.2 Energieverbruik

Het elektriciteitsverbruik bedraagt ca. 11.000 kWh per jaar (gemiddelde laatste 4 jaren). Per jaar wordt er

ook zo’n 5.000 l mazout verbruikt (stookinstallaties voor het verwarmen van de gebouwen en eigen

wagenpark op de site).

3.5 Afvalstoffen en nevenstromen

De exploitatie van het terrein brengt geen noemenswaardige afvalstromen met zich mee.

De rallychauffeurs brengen hun eigen materiaal zelf mee en voeren het geproduceerde afval en eigen

materiaal (o.a. banden, olie, batterijen, onderdelen van de auto’s) zelf terug af.

Het afval vindt zijn oorsprong bij de kleine versnaperingen die te verkrijgen zijn in de kantine. Het afval

wordt eerst gecollecteerd in vuilbakken die aanwezig zijn op het terrein. Dit wordt zoveel mogelijk

uitgesorteerd ingezameld. Hierbij produceren bezoekers PMD (plastiek flessen, metalen verpakkingen en

drankkartonsplastiek) en papier- en kartonafval. De vuilbakken met PMD worden leeggemaakt in een

container. Het PMD en het papierafval wordt door de medewerkers van het circuit zelf naar het

containerpark gebracht. Het overige afval wordt opgeslagen in een container en op vraag opgehaald door

Limburg.net.

3.6 Emissiebronnen

3.6.1 Luchtemissiebronnen

De belangrijkste luchtemissiebronnen betreffen de emissies die vrijgesteld worden tijdens het racen op

de site en emissies tengevolge het transport van en naar de site (piloten en bezoekers).

3.6.2 Geluidsemissiebronnen

De belangrijkst geluidsemissiebronnen zijn de voertuigen op het racecircuit. Daarnaast zijn er ook nog de

geluidsemissies van de geluidsinstallatie op de site. Ook de verkeergeneratie ten gevolge van bezoekers

tijdens evenementen op de site zal een invloed uitoefenen op het omgevingsgeluid.

De geluidsinstallatie op het terrein wordt enkel gebruikt voor dienstmededelingen (veiligheidsinformatie,

waarschuwingen en/of praktische informatie voor de bezoekers). Er wordt geen muziek afgespeeld tijdens

evenementen.

Onder de discipline geluid worden alle relevante geluidsbronnen in kaart gebracht.

3.6.3 Wateremissiebronnen

Er wordt geen afvalwater geloosd in het oppervlaktewater. De site is volgens het zoneringsplan (VMM)

gelegen binnen individueel te optimaliseren buitengebied. Huishoudelijk afvalwater (sanitair en douche) en

hemelwater dat op het VIP-gebouw en het sanitair gebouw (douches) terecht komt, wordt opgevangen in

een septische put. Dit wordt vervolgens opgehaald en afgevoerd door een erkende firma.

Hemelwater dat op de verharde delen van het circuit terecht komt, wordt naar de open vijver(s) geleid.

Het opgevangen regenwater wordt gebruikt om het racecircuit te besproeien tijdens droge periodes om zo

stofhinder tegen te gaan.


De pilotenparking is niet verhard. De piloten worden verplicht om een ondoordringbare folie te voorzien

om onder de stalplaats van de racewagens te plaatsen. Eventuele verontreiniging wordt zo opgevangen en

worden door de piloten zelf afgevoerd. Het ondoordringbaar zeil en eventuele verontreinigingen worden

gecontroleerd door de medewerkers van racecircuit Duivelsberg.


4 Alternatieven en ontwikkelingsscenario’s

4.1 Beschrijving alternatieven

4.1.1 Nulalternatief

Dit is het scenario waarbij de hernieuwing van de site niet wordt toegestaan. In dit geval kan het

racecircuit tot 24.12.2019 verder geëxploiteerd worden. Na deze datum omvat het nulalternatief de

situatie waarbij de site aanwezig is, maar niet meer geëxploiteerd wordt.

4.1.2 Doelstellingsalternatieven

Het voorliggende project betreft een verderzetting en bestendiging van de reeds bestaande activiteiten

van een vergund rallycross-terrein. Er zijn geen doelstellingsalternatieven voorhanden.

4.1.3 Inrichtingsalternatieven

Er worden geen wijzigingen van de bestaande infrastructuur voorzien. Er wordt enkel een hernieuwing van

de vergunning aangevraagd.

Er worden aldus geen inrichtingsalternatieven in overweging genomen.

4.1.4 Locatiealternatieven

Voorliggend project heeft tot doel om een hernieuwing en wijziging van de vergunning van een bestaand

rallycross-terrein te bekomen. In het PRSP van de provincie Limburg wordt de site niet meer opgenomen

als terrein voor lawaaisporten. Er is echter geen alternatieve locatie voorhanden om het circuit te

herlokaliseren in de provincie Limburg. Sport Vlaanderen is reeds meer dan 10 jaar betrokken bij het

onderzoek naar terreinen voor gemotoriseerde sporten in Vlaanderen, initieel in samenwerking met de

provincies. Het was de bedoeling om het rallycrosscircuit Duivelsberg te herlokaliseren naar het

motorcrosscentrum in Lommel (gelegen midden in industriezone). De deputatie van de provincie Limburg

heeft dit echter niet weerhouden, aangezien men vreesde dat de vestiging van SEVESO-bedrijven in de

industriezone in het gedrang zou komen. Dit werd zo overgenomen bij de opmaak van het GRUP

Kristalpark, zodat herlokalisatie naar Lommel uitgesloten is. Andere geschikte locaties zijn tot op heden

nog niet gevonden. Op andere locaties kon geen draagvlak of draagkracht gevonden worden voor een de

herlocalisatie van Duivelsberg. De stad Genk gaf een negatief advies voor de herlocalisatie naar

Horensbergdam, en ter hoogte van de voormalige terreinen van Ford Genk zou er een conflict zijn met

SEVESO-bedrijven en mogelijks een hypotheek leggen op het toekomstig gebruik. Wat betreft het Circuit

van Zolder is er geen ruimte om een bijkomend circuit te ontwikkelen en geen tijdscontingent voor de

bijkomende decibels, de bestaande organisatie gaf eveneens een negatief advies.

In de toelichtingsnota van het voorontwerp GRUP “Enclaves Hoge Kempen” (zie ook 4.2.1) wordt

aangehaald dat het PRSP Limburg de site Duivelsberg niet geselecteerd heeft als toeristisch-recreatief

knooppunt en te behouden als terrein voor lawaaisport. Er werden verschillende alternatieve locaties voor

een dergelijk rallycrosscircuit in de provincie Limburg onderzocht, maar er werd vastgesteld dat er voor

dergelijke lawaaisporten tot op heden géén geschikte ruimte gevonden wordt waarvoor een

maatschappelijk draagvlak kan worden gevonden en dat daardoor bij het schrappen van deze locatie op dit

ogenblik geen alternatieve locatie binnen de provincie Limburg kan worden aangeboden. M.a.w. er is geen

locatie-alternatief voorhanden binnen de provincie Limburg.

Er kunnen bijgevolg geen locatiealternatieven in beschouwing genomen worden.


4.1.5 Uitvoeringsalternatieven

Er zijn geen BBT-studies beschikbaar voor de aangevraagde activiteit.

Als uitvoeringsalternatief kunnen hier de milderende maatregelen, die mogelijks voorgesteld zullen worden

naar aanleiding van de te verwachten milieu-impact van het project, in beschouwing genomen worden.

4.2 Ontwikkelingsscenario’s

4.2.1 Voorontwerp GRUP “Enclaves Hoge Kempen”

In 2016 startte de Vlaamse overheid met de voorbereiding van de opmaak van het gewestelijk ruimtelijk

uitvoeringsplan "Enclaves Hoge Kempen". Dat plan zal onder meer een aantal bestemmingswijzigingen

moeten doorvoeren om een aantal enclaves in of rond het Nationaal Park Hoge Kempen om te vormen naar

natuurgebied zodat effectief een groot aaneengesloten geheel van natuurgebieden gerealiseerd kan

worden.

Dit RUP geeft uitvoering aan de richtinggevende en bindende bepalingen van het Ruimtelijk Structuurplan

Vlaanderen (RSV) inzake de afbakening van de gebieden van de natuurlijke en agrarische structuur (AGNAS)

zoals nader uitgewerkt in de ruimtelijke visie voor landbouw, natuur en bos in de regio Limburgse Kempen

en Maasland. Specifiek worden in dit plan een aantal zogenaamde ‘enclaves’ die gelegen zijn in of

aansluitend bij het Nationaal Park Hoge Kempen herbestemd naar natuurgebied zodat deze op termijn deel

uit kunnen gaan maken van de grote eenheid natuur “Hoge Kempen”. Het plangebied omvat een aantal

onderdelen van de grote eenheid natuur “Hoge Kempen” op grondgebied van de gemeenten Dilsen-

Stokkem, Maasmechelen en Zutendaal. Het gaat om volgende drie deelgebieden:

Grote Heide: herbestemming delen van het militair domein Munitiedepot Zutendaal;

Ziepbeek: herbestemmen gebied voor gemeenschapsvoorzieningen Molenberg en herbestemmen

gebied voor recreatie Duivelsberg;

Mechels Bos-Stokkemerbos: herbestemmen woonuitbreidingsgebied Reihaag, herbestemmen

industriegebied Op de Berg en herbestemmen recreatiegebied Mosselhuis De Berg.

In de toelichtingsnota van het voorontwerp van dit GRUP wordt aangehaald dat het PRSP Limburg de site

Duivelsberg niet geselecteerd heeft als toeristisch-recreatief knooppunt en te behouden als terrein voor

lawaaisport. Er werden verschillende alternatieve locaties voor een dergelijk rallycrosscircuit in de

provincie Limburg onderzocht, maar er werd vastgesteld dat er voor dergelijke lawaaisporten tot op heden

géén geschikte ruimte gevonden wordt waarvoor een maatschappelijk draagvlak kan worden gevonden en

dat daardoor bij het schrappen van deze locatie op dit ogenblik geen alternatieve locatie binnen de

provincie Limburg kan worden aangeboden. M.a.w. er is geen locatie-alternatief voorhanden binnen de

provincie Limburg.

Binnen dit GRUP wordt verder voorzien dat alle gebouwen en verhardingen verwijderd zullen worden, en

dat de toestand van voor 1950 zal worden hersteld. Duivelsberg zal ingericht worden als open grasland met

heide en akker, met herstel van het ven dat er vroeger aanwezig was.

Het eerste planvoorstel werd in november 2016 besproken met de lokale actoren, en vervolgens werd een

voorontwerp RUP opgemaakt. Op 18 april 2017 vond een plenaire vergadering over dat voorontwerp plaats.

Vervolgens is een voorstel van ontwerp RUP opgemaakt. Na de voorlopige vaststelling van het ontwerp RUP

volgt een openbaar onderzoek. De Vlaamse Regering nam tot op heden nog geen beslissing over het

ontwerp gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan.

De voorstellen uit dit ontwerp GRUP zullen meegenomen wordt als ontwikkelingsscenario bij de

effectbespreking, ook al betreft dit nog geen goedgekeurd beleid. In dit scenario zal het racecircuit

Duivelsberg niet bestendigd worden op de huidige locatie, en dient de aanwezige infrastructuur afgebroken

http://www.nationaalparkhogekempen.be/nl/natuur-en-landschap/natuurbeheer


en verwijderd te worden. De huidige bestemming van gebied voor dagrecreatie zal omgezet worden naar

natuurgebied met als overdruk grote eenheid natuur.


5 Ingreep-effect-schema en effectbeoordeling

Gezien het voorliggende MER de hernieuwing en wijziging van een bestaande en functionerende inrichting

betreft zal bij de effectbespreking voornamelijk de exploitatiefase aan bod komen.

De voornaamste milieuaandachtspunten zijn:

geluid;

biodiversiteit;

lucht – hoofdzakelijk emissies racewagens en verkeer bezoekers;

mens - mobiliteit.

Bovenstaande mogelijke effecten worden momenteel beschouwd als de meest relevante, maar de MER zal

zich niet beperken tot enkel deze effecten. In onderstaande ingreep-effect matrix worden alle mogelijke

effecten weergegeven.


Tabel 6 Overzicht van relatie tussen activiteiten en mogelijke effecten op het milieu (ingreep-effect-matrix)

ingreep

mogelijke effecten

bodem gronden oppervlaktewater

lucht

geluid en trillingen

mens - mobiliteit

mens – hinder en gezondheid

biodiversiteit landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie

aan- en afrijden piloten, vrijwilligers en bezoekers

X X X X X

exploitatie circuit X X X X X x

opslag van hulp en afvalstoffen

X X X X

X te bestuderen, er is mogelijk een effect


6 Disciplinegerichte aanpak

Afhankelijk van de te verwachten effecten zal een keuze gemaakt worden in welke mate de verschillende

disciplines uitgewerkt moeten worden. Waar mogelijk en/of relevant zullen tevens bij de

effectbespreking milderende maatregelen worden voorgesteld. De verschillende disciplines zullen steeds

op een vergelijkbare manier uitgewerkt worden:

6.1 Afbakening studiegebied

Het projectgebied wordt gedefinieerd als de zone (de gedeeltes kadastrale percelen) waarop de

activiteiten van de exploitatie plaatsvinden. In het voorliggende geval omvat dit het racecircuit, de

bijhorende gebouwen, de parking van de bezoekers, de paddocks andere infrastructuren die nodig zijn

voor de werking van de Duivelsbergsite. Het invloedsgebied van een afzonderlijke ingreep/effect kan

echter ruimer zijn dan het projectgebied. Bij de afbakening van het studiegebied wordt rekening

gehouden met het invloedsgebied van de afzonderlijke ingrepen/effecten met betrekking tot de

verschillende disciplines.

6.2 Methodiek en significantiekader

Voor de effectbeoordeling en bespreking zal zoveel mogelijk gebruik gemaakt worden van de methodiek

en beoordeling zoals voorgesteld in discipline specifieke richtlijnenboeken. Enkel indien de gebruikte

methodiek of beoordeling afwijkt van het richtlijnenboek zal dit besproken en gemotiveerd worden onder

‘methodiek en significantiekader’.

6.3 Toelichting referentiesituatie en geplande situatie

De referentiesituatie is de toestand van het milieu die als vergelijkingsbasis dient voor het beschrijven en

beoordelen van de impact van een project. In overeenstemming met de richtlijnen van het

richtlijnenboek “Algemene methodologische en procedurele aspecten” (2015) worden de

referentiesituatie en geplande situatie als volgt vastgesteld:

Referentiesituatie: de huidige situatie inclusief de infrastructuur van het circuit, maar dan

zonder het gebruik (exploitatie) van het Racecircuit Duivelsberg. Deze situatie komt eveneens

overeen met het nulalternatief;

Geplande situatie: de beoogde situatie na hervergunning,

Tevens wordt naast bovenstaande situaties ook nog de actuele situatie gedefinieerd, zijnde de situatie in

2017 met het Duivelsbergcircuit in gebruik. Aangezien het een hervergunning betreft, zijn er geen

aanzienlijke verschillen tussen de actuele en de geplande situatie. Daar waar nodig zullen deze

verschillen geduid worden.

Bij de effectbespreking zal tenslotte ook nog rekening gehouden worden het ontwikkelingsscenario

waarin het GRUP “Enclaves Hoge Kempen” goedgekeurd wordt.

6.4 Beschrijving en beoordeling van de milieueffecten

Vervolgens wordt per discipline gestart met de eigenlijke inschatting van de milieueffecten van het

project. In eerste instantie wordt voor de verschillende disciplines een impactevaluatie en –beoordeling


voorzien van de geplande situatie. Deze zal worden vergeleken met de effecten in de actuele en

referentie‐situatie.

Voor de referentiesituatie (een situatie zonder het gebruik van het circuit) zijn doorgaans geen gegevens

en metingen voorhanden. De referentiesituatie zal dan ook daar waar mogelijk enkel kwalitatief worden

beschreven.

Verder zal er ook rekening gehouden worden met het mogelijke ontwikkelingsalternatief, de goedkeuring

van het GRUP “Enclaves Hoge Kempen”, waarbij het racecircuit moet verdwijnen op de huidige locatie,

en de site gesaneerd wordt.

Deze milieueffecten worden dan afgetoetst aan de verschillende randvoorwaarden en het

significantiekader. Zodoende wordt een projectspecifieke effectbeoordeling bekomen.

De beoordeling van de effecten van de exploitatie gebeurt per discipline, waarbij volgens het te

verwachten effect een beoordeling als volgt wordt gegeven:

aanzienlijk negatief of positief effect;

negatief of positief effect;

beperkt negatief of positief effect;

geen of verwaarloosbaar effect.

Het is echter niet steeds zo dat alle tussenstappen in dit beoordelingskader gedefinieerd zullen worden.

Zo is het goed mogelijk dat er slechts een mogelijkheid bestaat tussen twee (bv. negatief effect en geen

of verwaarloosbaar effect).

Soms zal de beoordeling ook gebeuren op basis van de bijdrage die door het bedrijf geleverd wordt. Dan

gebeurt de beoordeling als volgt:

belangrijke bijdrage door het bedrijf: dit maakt het noodzakelijk dat milderende maatregelen

gezocht worden;

relevante bijdrage door het bedrijf: in dit geval moet gezocht worden naar milderende

maatregelen, eventueel te koppelen aan lange termijn;

beperkte bijdrage door het bedrijf: onderzoek naar milderende maatregelen is minder dwingend.

6.5 Synthese van de milieueffecten

Hierin wordt een overzicht gegeven van de mogelijke effecten die binnen de discipline kunnen optreden.

6.6 Milderende maatregelen

Na bepaling van de milieueffecten en de hieraan gekoppelde effectbeoordelingen, kan het noodzakelijk

blijken (wegens mogelijke aanzienlijk negatieve effecten op de omgeving door het project, bepaald op

basis van het significantiekader) om (extra) milderende maatregelen te treffen. In dit deel worden

bijkomende milderende maatregelen, indien nodig, onderzocht en voorgesteld om de negatieve effecten

van de exploitatie zoveel mogelijk te reduceren of op te heffen. De noodzaak tot het nemen van

milderende maatregelen wordt gekoppeld aan de effectbeoordeling, zoals weergegeven in Tabel 7.


Tabel 7 Koppeling effectbeoordeling aan milderende maatregelen

beoordeling van het effect koppeling met milderende maatregelen

verwaarloosbaar of geen effect (score 0)

milderende maatregelen worden niet noodzakelijk geacht

beperkt negatief effect (score -1) onderzoek naar milderende maatregel is minder dwingend: als de milieukwaliteit in de referentiesituatie echter reeds slecht is, kunnen milderende maatregelen toch nodig zijn om een bijkomende verslechtering te vermijden

negatief effect (score -2) er dient gezocht te worden naar milderende maatregelen

aanzienlijk negatief (score -3) er dienen in elk geval milderende maatregelen voorgesteld te worden


7 Discipline lucht

7.1 Toelichting gegevensgebruik

Als voornaamste gegevensbronnen wordt gebruik gemaakt van:

Kwaliteitsgegevens uit verschillende meetnetten (VMM: Emissie-inventarisatie van de Vlaamse

Regio, diverse immissiemeetnetten voor de controle van de kwaliteit van de omgevingslucht:

automatisch meetnet, zwavel-rook meetnet, lokale meetnetten);

Geoloket IRCEL (referentiejaren 2014-2016)

Richtlijnenboek Lucht (Dermaux et al., 2012);

Gegevens inzake frequentie activiteiten en bezoekersaantallen aangeleverd via B.R.C.V. vzw.


Het studiegebied wordt bepaald tot de zone rond het projectgebied waar een niet te verwaarlozen

impact op de luchtkwaliteit te verwachten is. Die luchtkwaliteit zal ten gevolge van het

rallycircuitactiviteiten bestaan uit drie grote categorieën: nl. emissies van de racewagens, stofemissies

van het circuit en verkeersemissies van de bezoekers.

De eerste categorie omhelst emissies ten gevolge van de verbrandingsmotoren van de racewagens zoals

de NOx-, SO2-, CO- en PM10 en PM2,5-emissies. De tweede categorie wordt veroorzaakt door uitvallend of

grof stof door het contact van de rallywagens met droge bodempartikels. De laatste categorie heeft

betrekking tot de verkeersbelasting op de ontsluitingswegen die ontstaat ten gevolge van de bezoekers

en deelnemers op rallycircuit. Wat betreft de transportemissies wordt de beoordeling enkel binnen het

studiegebied uitgevoerd waar de hoogste verkeersconcentratie van en naar het circuit zich situeert.

Op basis van ervaring met gelijkaardige projecten wordt aangenomen dat het studiegebied tot een zone

van 2 km rondom het rallycircuit beperkt blijft. Indien zou blijken dat de uitstoot van dit project een

significante impact heeft buiten dit studiegebied, zal de grootte ervan aangepast worden.

De volgende situaties worden gehanteerd:

Referentiesituatie: huidige site en infrastructuur aanwezig, maar niet in gebruik

Actuele situatie: huidige situatie met infrastructuur aanwezig en exploitatie van het circuit

Geplande situatie: situatie na hervergunning, is in principe gelijk aan actuele situatie

Ontwikkelingsalternatief: hierbij wordt GRUP Enclaves Hoge Kempen goedgekeurd en verdwijnt

de infrastructuur en de exploitatie

7.3 Beschrijving van de actuele luchtkwaliteit in het studiegebied

Hoewel de VMM beschikt over verschillende telemetrische stations, bevinden deze zich relatief te ver van

het rallycircuit. De actuele luchtkwaliteit wordt gedefinieerd op basis van gegevens van het geoloket

IRCEL. De actuele luchtkwaliteit wordt bepaald op basis van de gemiddelde waarden van de

referentieperiode 2014-2016 (zie Tabel 8).


Deze kaarten bieden een overzicht van de NO2-, PM10-, PM2,5-jaargemiddelde concentraties in Vlaanderen

gebaseerd op interpolatie van de resultaten van de meetstations in Vlaanderen en de omliggende regio’s,

aangevuld met een hoge resolutie modellering.

Tabel 8 Actuele luchtkwaliteit in het studiegebied en ter hoogte van het bedrijf (bron: geoloket IRCEL 2014-2016)

NO2 (jaargemiddeld) PM10 (jaargemiddeld) PM2,5 (jaargemiddeld)

jaargrenswaarde 40 µg/m³ 40 µg/m³ 25 µg/m³

studiegebied 0 – 10 µg/m³

(gemiddelde 2014-2016)

0 - 10 µg/m³


8 - 10 µg/m³


ter hoogte van het circuit

0 - 10 µg/m³


0 - 10 µg/m³


8 - 10 µg/m³


Bij de toetsing van de actuele jaargemiddelde luchtkwaliteit in het studiegebied aan de

kwaliteitsdoelstellingen kan vastgesteld worden dat aan de doelstellingen ruim voldaan wordt inzake fijn

stof en stikstofdioxiden.


7.4.1 Impact t.g.v. emissies evenementen op de site

De impact van de emissies op de luchtkwaliteit wordt in kaart gebracht. Indien relevant, zal voor de

verschillende parameters een inschatting gemaakt worden van de immissiebijdrage ten gevolge van de

activiteiten van het rallycircuit op de concentraties in de omgeving. Hiertoe zal gebruik gemaakt worden

van IMPACT en zullen de regels uit Vlarem II gevolgd worden. Dit model berekent voor een gemiddeld

meteorologisch jaar de concentratie van een bepaalde contaminant in een rooster van punten rond de

bron.

Voor de evaluatie zal gebruik gemaakt worden van de verschillende normen, richtwaarden,

grenswaarden, standaarden, … zoals opgenomen in de momenteel van toepassing zijnde juridische

randvoorwaarden. Als toetsingskader wordt gebruik gemaakt van het kader zoals voorgesteld in het

Richtlijnenboek Lucht (Dermaux et al., 2012). Er wordt een 4-delig toetsingskader gehanteerd om de

impact te beoordelen (beoordeling t.o.v. de luchtkwaliteitsdoelstellingen).

7.4.2 Impact t.g.v. verkeersemissies door bezoekers

Voor de evaluatie van de transportemissies wordt gebruik gemaakt van het model CAR-Vlaanderen om de

impact van het transport langsheen de aan- en afvoerroutes in kaart te brengen. Aangezien geen

gegevens bekend zijn over de actuele verkeersbelasting wordt het gebruik van IFDM-traffic dus niet

weerhouden.

7.4.3 Toetsingskader

Bij de beoordeling van de luchtkwaliteit en de bijhorende impactbeoordeling wordt gebruik gemaakt van

grenswaarden, luchtkwaliteitsdoelstellingen, of in het geval van geur, een toetsingskader zoals

vastgelegd in het richtlijnenboek Lucht (Dermaux et al., 2012).

Bedrijfsspecifieke emissiegegevens van de verschillende installaties zijn niet beschikbaar. Daarom zal

gebruik gemaakt worden van emissiemeetgegevens van vergelijkbare installaties of zal, indien geen

vergelijkbare meetgegevens beschikbaar zijn, in een worst-case benadering gebruik gemaakt worden van

de emissiegrenswaarden uit Vlarem II.


Op basis van de beschikbare gegevens (al dan niet geëxtrapoleerd vanuit de literatuur of uit bestaande

meetrapporten van vergelijkbare activiteiten) wordt, indien noodzakelijk geacht, met behulp van IMPACT

een inschatting gemaakt van de immissiebijdragen van het bedrijf op de omgevingsconcentraties. Deze

bijdragen worden geëvalueerd t.o.v. de verschillende normen, richtwaarden, grenswaarden,

standaarden, ... zoals opgenomen in de momenteel van toepassing zijnde juridische randvoorwaarden.

Hierbij kan o.a. verwezen worden naar de algemene luchtkwaliteitsdoelstellingen zoals opgenomen in

Vlarem II. In bijlages 2.5 van Vlarem II worden de verschillende kwaliteitsdoelstellingen opgesomd. Deze

worden opgelijst in onderstaande tabel.

Tabel 9 Immissiegrenswaarden volgens Vlarem II

parameter middelingstijd grenswaarde

NO2 - Jaargrenswaarde voor de

bescherming van de gezondheid van de

mens

Kalenderjaar 40 µg/m³ NO2

NOx - Jaargrenswaarde voor de

bescherming van de vegetatie

Kalenderjaar 30 µg/m³ NOx

PM2,5 - Jaargrenswaarde voor de


mens

Kalenderjaar 25 µg/m³

PM10 - Jaargrenswaarde voor de


mens

Kalenderjaar 40 µg/m³

CO - Grenswaarde voor de bescherming

van de gezondheid van de mens

Gemiddelde dagelijks maximum over 8

uur

10 mg/m³ CO

Als toetsingskader wordt gebruik gemaakt van het kader zoals voorgesteld in het Richtlijnenboek Lucht

(Dermaux et al., 2012), waarbij een vierdelig kader gehanteerd wordt om de bedrijfsimpact te

beoordelen t.o.v. de luchtkwaliteitsdoelstellingen. Hierbij wordt een onderscheid gemaakt tussen

immissiebijdragen die afgetoetst moeten worden t.o.v. gemiddelde grenswaarden en grenswaarden

uitgedrukt als hogere percentielswaarden. Tevens wordt hieraan een link met de noodzaak tot het nemen

van milderende maatregelen gemaakt (Tabel 10).


Tabel 10 Beoordelingskader, score toegekend in functie van berekende bijdrage t.o.v. luchtkwaliteitsdoelstellingen en achtergrondconcentraties

berekende hoogste bijdrage t.o.v.

luchtkwaliteitsdoelstellingen thv gevoelig

gebied

score Beoordeling nood aan milderende maatregelen

significantiekader op basis van gemiddelde berekende immissiebijdrage X

X < 1 % van luchtkwaliteitsdoelstelling,

milieukwaliteitsnorm of richtwaarde of toegelaten

aantal overschrijdingen

0 geen effect neen

1 % < X < 3 % van luchtkwaliteitsdoelstelling,



- 1 beperkt

negatief

onderzoek naar milderende maatregelen

minder dwingend, tenzij

milieukwaliteitsnorm in de

referentiesituatie reeds voor 80 %

ingenomen is




-2 negatief er dient gezocht te worden naar

milderende maatregelen.

X > 10 % van de luchtkwaliteitsdoelstelling,



-3 aanzienlijk

negatief

er dienen milderende maatregelen

voorgesteld te worden.

significantiekader op basis van percentielen en/of omstandigheden die niet volledig met gemiddelden kunnen

beoordeeld worden

X < 1 % van luchtkwaliteitsdoelstelling,



0 geen effect neen




- 1 beperkt

negatief

geen link met het stellen van milderende

maatregelen, afhankelijk van de

inschatting van de deskundige




-2 negatief




X > 20 % van de luchtkwaliteitsdoelstelling,



-3 aanzienlijk

negatief




7.5 Beschrijving van de emissiestromen op de inrichting

7.5.1 Emissies rallywagens

Het rallycircuit bestaat uit een parcours van ongeveer 1 km lengte waar per wedstrijd -of

trainingsweekend tot 2.100 (± 600) ronden worden afgelegd. Er kan dus gesteld worden dat voor elke

weekendactiviteit tot maximaal 2.700 km wordt afgelegd met de rallywagens. Per jaar worden er 10

wedstrijdweekends georganiseerd en vinden 2 recreatieve weekendactiviteiten plaats. Op jaarbasis zal

dus maximaal tot 32.400 km (12 × 2.700) worden verreden door rallywagens verdeeld over 24 dagen

(10×2 + 2×2). Het maximale verbruik van de racewagens wordt ingeschat op 40 l benzine/ 100 km.


7.5.2 Emissies stof

Aangezien ca. 40 % van het parcours van het circuit bestaat uit een onverharde oppervlakte kan droog

stof door de banden worden opgetild. Deze stofopwaai bestaat echter uit voornamelijk uit grof stof en

sedimenteert relatief snel. Het studiegebied bestaat voornamelijk uit vegetatie (bomen, struikgewas,

heide) de welke zeer efficiënt zijn in het verwijderen van grof stof uit de lucht. Naar stofemissies valt

dus weinig effect te verwachten.

7.5.3 Emissies verkeer

Naar verkeersbelasting toe worden op zaterdag tot 300 bezoekers en op zondag tot 700 bezoekers

verwacht. Topdagen leveren maximaal 1.000 bezoekers. Hiervoor is een maximum voorzien van 800

parkeereenheden, zowel op de site als op de Weg naar Zutendaal. Er wordt verondersteld dat niet alle

bezoekers zich afzonderlijk naar het circuit begeven en dus een voertuig delen. Daarom wordt het aantal

voertuigen per dag, toegewezen aan de bezoekers, op 576 ingeschat (zie ook discipline Mens-mobiliteit).

Daarnaast zijn ook een aantal verplaatsingen toegewezen aan de deelnemers. Elk raceteam mag

maximaal twee voertuigen plaatsen op het circuit (ter hoogte van de paddocks). Doorgaans bestaat een

raceteam uit één personenwagen of mobilhome (50/50) en één vrachtwagen. Een race-event omvat

ongeveer 70 deelnemers. In elke situatie waarbij exploitatie van de infrastructuur plaatsvindt, wordt dus

uitgegaan van maximaal aantal voertuigbewegingen, nl. 1.432 bewegingen per wedstrijddag. Hiervan

worden 1.222 bewegingen toegeschreven aan personenwagens van de bezoekers en 70 bewegingen aan

personenwagens van de teams. Verder worden dus nog 70 bewegingen uitgevoerd met mobilhomes en 140

bewegingen met vrachtwagens.


7.6.1 Emissies rallywagens

Het rallycircuit bestaat uit een parcours van ongeveer 1 km lengte waar per wedstrijd- of

trainingsweekend tot 2.100 (± 600) ronden worden afgelegd. Er kan dus gesteld worden dat voor elke

weekendactiviteit tot maximaal 2.700 km wordt afgelegd met de rallywagens. Per jaar worden ongeveer

10 wedstrijdweekends georganiseerd en vinden ongeveer 2 recreatieve weekendactiviteiten plaats. Op

jaarbasis zal dus maximaal tot 32.400 km (12 × 2.700) worden verreden, verdeeld over 24 dagen (10×2 +

2×2).

Tabel 11: Emissies rallywagens voor één wedstrijddag1

Component Emissiefactor (in g/ton brandstof)

Emissies (in kg) Drempelwaarde IMJV (in kg)

Per wedstrijddag Per jaar

Methaan (CH4) 1.956 2,11 50,70 100.000

Koolmonoxide (CO) 770.368 831,98 19.968,94 200.000

Kooldioxide (CO2) 3.197.000 3.452,76 82.866,24 100.000.000

Dikstikstofoxide (N2O) 59 0,064 1,53 10.000

Ammoniak (NH3) 4 0,004 0,10 10.000

Niet methaan vluchtige organische stoffen (NMVOS)

17.602 19,01 456,24 20.000

Stikstofoxiden (NOx) 7.117 7,69 184,47 50.000

Fijn stof (PM10) 157 0,17 4,07 20.000

Zeer fijn stof (PM2,5) 157 0,17 4,07 20.000


Component Emissiefactor (in g/ton brandstof)

Emissies (in kg) Drempelwaarde IMJV (in kg)

Per wedstrijddag Per jaar

Totaal Stof (TSP) 157 0,17 4,07 20.000 1 Tier1 emissionfactors for off-road machinery / EEA emission inventory guidebook 2013

Bij de toetsing van de actuele luchtkwaliteit in het studiegebied aan de kwaliteitsdoelstellingen kan

vastgesteld worden dat aan de doelstellingen voldaan wordt. Bovendien is de gemeten waarde in de

omgeving kleiner dan 80 % van de milieukwaliteitsnorm.

In Tabel 11 worden de totale jaarlijkse geëmitteerde emissies ten gevolge van de race-activiteiten

weergegeven en vergeleken met de drempelwaarde in het IMJV. Hieruit blijkt dat de totale jaarlijkse

emissies van het circuit zowel voor NOx als voor PM2.5 en PM10 significant lager liggen dan de

drempelwaarde vastgelegd in het IMJV. Dezelfde conclusie blijkt ook uit de modellering die werd

uitgevoerd met IMPACT, hierbij werd geen enkele overschrijding van PM2.5, PM10 of NO2 waargenomen (zie

Tabel 12)

Tabel 12: Toetsing van IMPACT berekeningen met grenswaarde

Parameter Berekend jaargemiddelde Jaargrenswaarde Bijdrage van luchtkwaliteitsdoelstelling

eenheid (µg/m³) (µg/m³) (%)

NO2 0,11 40 < 1

PM2,5 0,004 25 < 1

PM10 0,004 40 < 1

Aangezien de referentiesituatie niet verschilt met het ontwikkelingsalternatief en de

achtergrondconcentraties, werden deze scenario’s niet berekend. De totale jaarlijkse emissiewaarden

worden dus enkel voor de geplande situatie berekend. Deze geplande situatie is verder identiek met de

actuele situatie.

De totale jaarlijkse emissiewaarden die voor de geplande situatie worden verwacht, blijven eveneens nog

steeds ver beneden de drempelwaarden, zoals opgenomen in het IMJV deel lucht. Daarenboven worden

deze polluenten niet aanzien als kritische parameters omdat deze beneden 80 % van de

milieukwaliteitsnorm blijven. Daarom is het, conform het richtlijnenboek lucht (Dermaux et al., 2012),

niet nodig om deze emissies naar de omgeving toe te modelleren en verder te bespreken.

7.6.2 Stofemissies

Op basis van de grote hoeveelheid vegetatie in de directe omgeving van het circuit en de afwezigheid van

woningen in de directe omgeving, kan gesteld worden dat emissies door grof stof geen nadelig effect

hebben in het studiegebied.

7.6.3 Verkeersemissies

Als gevolg van de evenementen op de site zullen ook de verplaatsingen op de naburige ontsluitingswegen

in zekere mate toenemen. Deze stijging van verkeersemissies wordt voornamelijk verwacht op de enige

toegangsweg tot het rallycircuit, de Weg naar Zutendaal.

Verkeersemissies omvatten:

Stofemissies (slijtage banden, remmen en wegdek, opwaaien stof, …);


Emissies van vluchtige organische componenten (vervluchtigen motorbrandstoffen);

Uitlaatgassen (met o.a. de bij alle verbrandingsemissies geëmitteerde componenten).

In dit hoofdstuk zijn gegevens opgenomen betreffende de verkeersintensiteiten ter bepaling van de

verkeersemissies en bijdrage tot de luchtkwaliteit in het studiegebied. Deze gegevens worden ontleend

aan de discipline Mens-mobiliteit op basis van de verkeersgeneratie per dag.

Voor de evaluatie van de transportemissies wordt gebruik gemaakt van het model CAR Vlaanderen om de

impact van het transport langsheen de aan- en afvoerroutes in kaart te brengen, gezien de meest

cruciale straten zich in bebouwde omgeving bevinden. Dit computerprogramma laat toe de luchtkwaliteit

van stikstofdioxide (NO2) en fijn stof (PM10/PM2,5) te berekenen. Het verkeer als gevolg van de activiteiten

van op het autocrosscircuit Duivelsberg kan voor deze verontreinigende stoffen een bijdrage leveren aan

de lokale luchtkwaliteit.

Van deze luchtverontreinigende stoffen berekent het model:

de jaargemiddelde concentratie in μg/m³ langs de weg;

de jaargemiddelde achtergrondconcentratie in μg/m³;

het aantal overschrijdingen van de korte termijn grenswaarde.

Hierbij wordt een toetsing aan de vooropgestelde luchtkwaliteitsdoelstellingen uitgevoerd.

Er wordt steeds uitgegaan van een worst-case scenario waarbij een topdag tot 1.000 bezoekers

genereert, waarvoor in totaal 800 parkeerplaatsen worden voorzien. Hierbij zijn 500 parkeerplaatsen

gelegen op de site zelf en 300 plaatsen worden voorzien nabij de ingang op de toegangsweg. 15 % van

deze bewegingen op de Weg naar Zutendaal zijn afkomstig uit de richting van Zutendaal. 85 % wordt uit

de richting van Opgrimbie/Maasmechelen verwacht.

De bijdrage van het wegverkeer op de luchtkwaliteit in een straat of langs een weg in de omgeving wordt

berekend. Deze bijdrage wordt in het model opgeteld bij de achtergrondconcentratie in de

desbetreffende straat en voor het betreffende jaar. Onder achtergrondconcentratie wordt verstaan ‘de

concentratie die op de te onderzoeken locatie aanwezig is zonder de lokale bron die het onderwerp is

van de studie’ (in dit geval eventueel extra verkeer in de straten rond het circuit). In het model worden

de resultaten van de concentratieberekeningen van het verspreidingsmodel BELEUROS gehanteerd.

Binnen het CAR-model werd gebruik gemaakt van de voorspelling van de verkeersemissies voor het jaar

2020. De volgende situaties worden gehanteerd:

Referentiesituatie: huidige site en infrastructuur aanwezig, maar niet in gebruik

Actuele situatie: huidige situatie met infrastructuur aanwezig en exploitatie van het circuit

Geplande situatie: situatie na hervergunning, is in principe gelijk aan actuele situatie

Ontwikkelingsalternatief: hierbij wordt GRUP Enclaves Hoge Kempen goedgekeurd en verdwijnt

de infrastructuur en de exploitatie

Daarnaast wordt het verkeer opgesplitst in twee segmenten, nl. verplaatsingen die uit de richting van

Zutendaal komen (15 % van totale verplaatsingen) en verplaatsingen uit richting van

Opgrimbie/Maasmechelen (85% van totale verplaatsingen). De resultaten van het model worden

weergegeven in Tabel 13.

Tabel 13 Resultaten CAR (achtergrondconcentratie (µg/m³)) tussen haakjes)

NO2 PM10 PM2.5


Kwaliteitsdoelstelling jaargemiddelde µg/m³

40 40 25

scenario jaargemiddelde conc (µg/m³)

aantal overschrijdingen (# uur > 200 µg)

jaargemiddelde conc (µg/m³)

aantal overschrijdingen (# dagen > 50 µg)

jaargemiddelde conc (µg/m³)

Referentiesituatie (site en infrastructuur zonder exploitatie)

Weg-naar-Zutendaal – uit richting Zutendaal 9,7 (9,7) 0 10,1 (10,1) 3 8,1 (8,1)

Weg-naar-Zutendaal – uit richting Opgrimbie 9,7 (9,7) 0 10,1 (10,1) 3 8,1 (8,1)

Actuele situatie (site en infrastructuur met exploitatie)


Weg-naar-Zutendaal – uit richting Opgrimbie 10 (9,7) 0 10,1 (10,1) 3 8,2 (8,1)

Geplande situatie (situatie na hervergunning)


Weg-naar-Zutendaal – uit richting Opgrimbie 10 (9,7) 0 10,1 (10,1) 3 8,2 (8,1)

Ontwikkelingsalternatief (zonder infrastructuur en exploitatie)

Weg-naar-Zutendaal - Zutendaal 9,7 (9,7) 0 10,1 (10,1) 3 8,1 (8,1)

Weg-naar-Zutendaal - Opgrimbie 9,7 (9,7) 0 10,1 (10,1) 3 8,1 (8,1)

Voor de verschillende scenario’s geven de resultaten aan dat voor PM2,5 en PM10 aan de betreffende

grenswaarden en overschrijdingsmarges wordt voldaan. Voor PM10 worden met de achtergrondwaarde

reeds een aantal overschrijdingen genoteerd van de daggrenswaarde. Dit aantal overschrijdingen blijft

echter onveranderd in de actuele of geplande situatie.

Wat NO2 emissies betreft, wordt door het verkeer uit de richting van zowel Opgrimbie als Zutendaal geen

grenswaarden overschreden. Daarenboven zijn bijdrages van de NO2-emissies ten gevolge van het

verkeer, niet hoger dan de overschrijdingsmarge van 3 % en wordt geen negatief effect vastgesteld.

Tevens moet worden aangegeven dat dit een worst-case scenario betreft waarbij elke wedstrijddag als

een topdag inzake aantal bezoekers verondersteld en waarbij dus een maximaal aantal

verkeersbewegingen (1.432) gegenereerd wordt. Bovendien betreft het hier een momentopname tijdens

de verplaatsingen van en naar het circuit, waarbij de meeste verplaatsingen in de ochtend en de avond

plaatsvinden.

7.1 Conclusie en milderende maatregelen

De jaargemiddelde emissies van het circuit als gevolg van de exploitatie-activiteiten blijven ruimschoots

onder de drempelwaarden en onder de vooropgestelde overschrijdingsmarges. Er wordt dus geen

bijkomend effect verwacht voor de geplande situatie. Wat de stofemissies ten gevolge van de race-

activiteiten betreft wordt ook geen bijkomende impact naar de omgeving verwacht.

Indien de bijdragen ten gevolge het verkeer geëvalueerd worden, dan blijkt dat de verschillen tussen de

onderzochte scenario’s miniem zijn. Voor PM2,5 wordt er aan de betreffende grenswaarden en


overschrijdingsmarges voldaan. Voor PM10 worden met de achtergrondwaarde reeds een aantal

overschrijdingen genoteerd van de daggrenswaarde, door het bijkomend verkeer in rekening te brengen

worden er geen bijkomende overschrijdingen verwacht. Wat NO2 betreft, wordt geen grenswaarde en

dito overschrijdingsmarge overschreden. De effecten van de emissies ten gevolge van het gegenereerde

transport naar de site worden dus niet als negatief beoordeeld.


8 Discipline geluid


Het studiegebied voor de discipline geluid wordt bepaald door het projectgebied en het verwachte

invloedsgebied van het project. Het invloedgebied wordt bepaald conform de bepalingen opgelegd in de

bijzondere voorwaarden enerzijds, en door Vlarem 2 anderzijds. Dit laatste is een belangrijke overweging

in de aanpak van het significantiekader, gezien een deel van het projectgebied ook natuurgebied omvat.

Binnen het projectgebied onderzoekt voorliggende studie de impact van het racecircuit op het

omgevingsgeluid naar de (1) permanente of recreatieve bewoning toe, en (2) naar het natuurgebied toe.

De reden voor deze opsplitsing ligt erin dat:

Het begrip ‘verstoring’ voor mens in belangrijke mate verschilt van dit voor fauna

Dat de kwantificering van de akoestische parameters voor ‘mensverstorende’ immissie veel

dieper en consequenter is vastgelegd dan deze voor fauna

Dat de graad van verstoring voor fauna bovendien sterk afhankelijk is van andere parameters dan

enkel geluid ; aspecten zoals broedseizoen, type fauna (vogels die resideren), tijdstip(pen) van

de geluidsimmissie, aard van de geluidsimmissie,….

A

B

C

Figuur 2 Situering projectgebied voor de discipline Geluid met groene contour: circuit Duivelsberg, lichtblauwe contour: 200 m perimeter, donkerblauwe contour: bewoonde kernen; A: emissierichting oost – woonlint Oude Baan – afstand 750 m, B: emissierichting noord/noordoost – recreatiepark/camping – afstand 260 m, emissierichting west – natuurgebied – afstand 200 m


Voor de evaluatie van het natuurgebied wordt dus een apart significantiekader opgesteld, op basis van

verantwoorde wetenschappelijke criteria.

De referentiesituatie in volgende studie omvat het huidige omgevingsgeluid met het circuit en alle

infrastructuur, evenwel niet in exploitatie.

Er worden dus 2 situaties bestudeerd :

de referentiesituatie, met de inrichtingsinfrastructuur, evenwel circuit niet in exploitatie;

de geplande situatie, met een race evenement, volgens actuele vergunning (situatie is gelijk aan

de actuele situatie).

8.2 Toelichting referentiesituatie

8.2.1 Beschrijving van de referentie geluidssituatie

Gewestplan 8.2.1.1

De inrichting ‘Duivelsberg’ is ingekleurd als recreatiegebied, net als een dagrecreatiedomein ten

noordoosten ervan. Ten westen ligt een historisch zandwinningsgebied, en ten oosten bevindt zich de

woonzone, langsheen de Oude baan (Figuur 3).

Het racecircuit zelf is er historisch, en oorspronkelijk vergund, zodat het te beschouwen is als een

bestaande inrichting.

Figuur 3 Uittreksel uit het gewestplan (rode contour racecircuit Duivelsberg)


Geluidsomgeving 8.2.1.2

De geluidsomgeving omheen de inrichting wordt gekenmerkt door uitsluitend verkeerslawaai (Figuur 4).

Volgende verkeersassen beïnvloeden het omgevingsgeluid binnen de projectperimeter, meer specifiek ter

hoogte van het recreatiepark Kikmolen :

E314 autosnelweg : afstand tot center recreatiepark : 300 m

Weg naar Zutendaal : afstand tot center recreatiepark : 310 m

Oude Baan : afstand tot center recreatiepark : 940 m

Een overzicht van de geluidsbelasting door het wegverkeer (Lden) kan teruggevonden worden in Figuur 5.

Figuur 4 Verkeersassen (blauwe lijnen) in de buurt van de site met een invloed op het omgevingsgeluid in de referentiesituatie (rode contour – racecircuit Duivelsberg; groene ster – camping/recreatiegebied Kikmolen)


Figuur 5: Geluidsbelasting door het wegverkeer (Lden) in 2016 (bron: geopunt)

8.2.2 Omgevingsgeluid in de referentiesituatie

Beoordelingspunten 8.2.2.1

Fout! Verwijzingsbron niet gevonden. Tabel 14 geeft een overzicht van de beoordelingspunten die

weerhouden worden, ter bepaling van het oorspronkelijk omgevingsgeluid, en de specifieke immissie van

de geplande inrichting. De beoordelingspunten worden gesitueerd in Figuur 6.

Tabel 14: Beschrijving beoordelingspunten geluid

beoordelingspunt positie opmerkingen

BP1 natuurgebied

BP2 Weg naar Zutendaal 199 Rand van gebied voor dagrecreatie

BP3 natuurgebied Beoordelingspunt vastgelegd in bijzondere voorwaarde


Figuur 6 Situering beoordelingspunten

Milieukwaliteitsnormen – richtwaarden voor specifiek geluid 8.2.2.2

Het circuit Duivelsberg is een bestaande inrichting, waardoor de richtwaarden meteen ook gelden als

grenswaarden.

De beoordeling van de specifieke immissie wordt opgesplitst in

Het gedeelte wat valt onder de bijzondere voorwaarden :

Dit slaat dus op de specifieke immissie afkomstig van het racen zelf, wat inderdaad

gekarakteriseerd wordt door eerder ‘piek’ geluid.

Het gedeelte wat onder te brengen is onder de nevenactiviteiten, zijnde voornamelijk de

activiteiten op de parking ten oosten van de site.

Uitgaande van vorige, worden aldus twee toetsingskaders opgesteld, een gebaseerd op de bijzondere voorwaarden, en een op basis van de algemene voorwaarden cfr. Vlarem.


Tabel 15 Van toepassing zijnde richtwaarden ter hoogte van de drie beoordelingspunten

beoordelingspunt positie RW (dag)

Aspect race

RW (dag)

Aspect parking

BP1 natuurgebied LA,05 < 60 dB(A) LA,eq <45

BP2 Weg naar Zutendaal 199 LA,05 < 60 dB(A) LA,eq <50

BP3 natuurgebied LA,05 < 60 dB(A) LA,eq <45

Oorspronkelijk omgevingsgeluid (OOG) 8.2.2.3

In de verdere evaluatie van de inbreng van het specifieke geluid zijn volgende statische parameters van

belang :

LA,95 : maat voor het constante achtergrondgeluid.

LA,05 : het geluidsniveau dat over 5 % van de beoordelingstijd is overschreden, en staat maat voor

het oorspronkelijk niveau van kortstondige stoorgeluiden.

Het oorspronkelijk omgevingsgeluid wordt in de omgeving zoals gezegd voornamelijk bepaald door het

verkeerslawaai :

Op continue basis van het verkeerslawaai van de E313 autosnelweg

Op fluctuerende basis door verkeerslawaai op de Weg naar Zutendaal

Het OOG is bij wijze van een aantal meetcampagnes opgemeten en begroot (Tabel 16):

Meetcampagne dBA plan (°1999)

Meetcampagne EOS ACOUSTICS (°2019)

Tabel 16 Begroting oorspronkelijk omgevingsgeluid (OOG) (dag) :

Meetcampagne 1999 Meetcampagne 2018

LA,eq LA,95,1hr LA,05 LA,eq LA,95,1hr LA,05

BP1 43,4 36,2 41,8 36,8 49,7

BP2 50,2 41,8 53,0 44,7 55,8

BP3 39,9

De beste vergelijking in de meetdata is te maken op BP2 (recreatiedomein), waar het oorspronkelijk

omgevingsgeluid het sterkst wordt beïnvloed door het verkeerslawaai van de autosnelweg.

Ter hoogte van het natuurgebied (BP1 en BP3) ligt het OOG zoals verwacht vrij laag indien getoetst aan

de LA,95 parameter. Het LA,eq niveau schommelt bij beide meetcampagnes rond 42 dB(A).

8.3 Beschrijving van de geplande situatie

8.3.1 Beschrijving van de geplande inrichting

De geplande situatie betreft de uitbating van een racecircuit, wat de facto reeds een exploitatie is die al

zeer lang bestaat. De geplande situatie komt overeen met de huidige vergunde, actuele situatie.


De exploitatievergunning waarmee de inrichting tot op heden exploiteerde, stelt inzake geluidsimmissie

grenswaarden op beoordelingspunten, dit gebaseerd op de LA,05 parameter. De argumentatie daartoe

berust op het feit dat de specifieke immissie van het racecircuit niet zozeer op continue basis een

invloed heeft op het omgevingsgeluid, maar eerder op fluctuerende ‘piek’ basis.

De specifieke emissie van Duivelsberg kan worden opgesplitst in 2 te onderscheiden emissie zones/en

emissie karakteristieken :

Zone 1 : racecircuit zelf. Emissiebronnen : racende auto’s en omroepsysteem

Zone 2 : parking en paddock : bewegingen van voertuigen, eventuele externe

stroomgeneratoren, omroepsysteem

Figuur 7 Situering verschillende emissiezones op de site

8.3.2 Begroting van de specifieke emissie

Een nauwkeurige begroting van de specifieke emissie ligt aan de basis van een nauwkeurige inschatting

van de specifieke immissie op de beoordelingspunten.

Zone 1 – Emissies ten gevolge races op de site 8.3.2.1

Het racen op het circuit betreft het rondrijden van raceauto’s, type aangepaste personenauto’s, op een

circuit met een deels verharde (asfalt) en deels onverharde ondergrond.


Tijdens het racen zijn de specifieke emissiebronnen dus uitsluitend de auto’s, met het motorengeluid als

determinante bron. Het geluidsvermogen van de motoren van de auto’s wordt gemonitord via een eigen

controlesysteem van de exploitatie. Het criterium is dat een auto, die op de teststand op 4.500 tr/min

wordt gezet, een geluidsdrukniveau van 95 dB(A), gemeten op 0,5 m van de motorkap, niet mag

overschrijden.

Voorts worden tijdens het racen op controleposten geluidsmetingen verricht, en worden auto’s, die

tijdens het racen de geluidscriteria blijken te overschrijden, uit de race gezet.

Figuur 8 Situering meetpunten tijdens race-evenementen

De specifieke emissie van racende auto’s blijkt het hoogst op mtp3, daar waar de auto’s extra gas geven

om een kleine helling op te rijden.

Op een race evenement op 05-06/10/2018 zijn races gehouden met 4 types auto’s :

2PK race, met de befaamde Citroën Deux Cheveaux

Type ‘sprinter’, 2 wiel aangedreven

Type ‘sprinter’, 4 wiel aangedreven

Type ‘gewone’ auto


Op mtp 3 is de specifieke emissie, gemeten op +/- 15 m van de racebaan, als volgt

Figuur 9 Specifieke emissie races met A – 2 CV race, B – sprinter race 1, C – sprinter race 2, d – sprinter race 3 en E – gewone auto’s

Het equivalent LA,05 geluidsniveau, opgemeten op +/- 15 m, en het equivalent LwA,05 bronvermogen wordt

weergegeven in onderstaande tabel:

Model auto LA,05

(15 m)

LwA,05

2 CV 72 106

Sprinter 2 wiel aangedreven 86 120

Sprinter 4 wiel aangedreven 81 115

Klassiek model 81 115

Zone 2 – Emissies ten gevolge activiteiten op de parking / paddock 8.3.2.2

Het meetpunt ter hoogte van zone 2, mtp 4, wordt gesitueerd in Figuur 10.


Figuur 10 Situering meetpunt ter hoogte van de parking / paddock

De geluidsemissie betreft :

Op- en afrijden van (vracht)wagens

Het gebruik van stroomaggregaten

Het oprijden en afrijden van racewagens, trage snelheid

Het gebruik van het omroepsysteem

De specifieke emissie van deze zone is eerder ‘continu’, en is begroot door middel van geluidsmetingen

ter hoogte van mtp4 (rand terrein). De resulterende geluidsimmissie aldaar bedraagt :

LAeq,1h

mtp4 56 à 58 dB(A)

Geluidsmodellering – specifieke immissie 8.3.2.3

Via geluidsmodellering (Soundplan 8.1), is aan de hand van de opgemeten geluidsemissies van de

activiteit “racen” en de activiteit “parking” een begroting opgesteld van de geluidsverspreiding. De

specifieke immissie op de beoordelingspunten, enerzijds uitgedrukt als LA,05 voor de emissie van het

racen, en als LA,eq voor de emissie van de activiteiten op de parking.


Geluidssituatie tijden het racen:

Specifieke immissie LA,05:

BP3

BP2

BP1


Geluidssituatie bij activiteiten op de parking:

Specifieke immissie LA,eq

8.4 Significantiekader en beoordeling van de effecten

De beoordeling wordt in een referentiekader geplaatst. Dit gebeurt volgens twee werkwijzen, een

absolute referentie die de toestand ten opzichte van de kwaliteitsdoelstelling kadert en een relatieve

referentie die de wijziging van de toestand voor de discipline beoordeelt. De absolute referentie is 0

indien de kwaliteitsdoelstellingen worden gehaald. Beter dan de kwaliteitsdoelstellingen wordt

weergegeven met een positief cijfer, overschrijdingen met een negatief cijfer.

BP1

BP2

BP3


Tabel 17: Significantiekader voor de discipline 'geluid'

Invloed op de omgeving Eindscore na correctie: voldoet aan Vlarem?

Lna-Lvoor (Δ) tussenscore eindscore nieuw of verandering eindscore bestaand

(effectscore) Lsp ≤ GW Lsp> GW Lsp ≤ RW RW < Lsp ≤ RW + 10

Lsp> RW + 10

Δ > + 6 - 3 - 1 - 3 - 1 - 2 - 3

+ 3 < Δ ≤ + 6 - 2 - 1 - 3 - 1 - 2 - 3

+ 1 < Δ ≤ + 3 - 1 - 1 - 3 - 1 - 1 - 3

- 1 ≤ Δ ≤ + 1 0 0 - 1 / - 2* 0 - 1 - 3

- 3 ≤ Δ < - 1 + 1 + 1 / + 1 + 1 /

- 6 ≤ Δ < - 3 + 2 + 2 / + 2 + 2 /

Δ < - 6 + 3 + 3 / + 3 + 3 /

RW = richtwaarde; GW = grenswaarde; Lsp = specifiek geluid; Δ = LAX,T (verschil in omgevingsgeluid in dB(A) voor en nadat

een project zal zijn uitgevoerd, met T = duur in seconden en X = N (zijnde parameter van statistische analyse) of eq

(equivalente geluidsdrukniveau van het omgevingsgeluid);

Toegepast op de inrichting Duivelsberg zijn twee significantiekaders opgesteld, met name een kader

voor de activiteit ‘racen’, waar getoetst wordt op basis LA,05, en een kader voor de activiteit ‘parking’,

waar getoetst wordt op basis van LAeq.

8.4.1 Aftoetsing voor de activiteit “racen”

De activiteit racen veroorzaakt een aanzienlijke verhoging van het omgevingsgeluid, gebaseerd op LA,05,

maar overschrijdt de grenswaarden uit de bijzondere voorwaarden niet. De inrichting is bestaand.

De eindscore bedraagt -1.




Lsp> RW + 10

Δ > + 6 - 3 - 1 - 3 - 1 - 2 - 3

+ 3 < Δ ≤ + 6 - 2 - 1 - 3 - 1 - 2 - 3

+ 1 < Δ ≤ + 3 - 1 - 1 - 3 - 1 - 1 - 3

- 1 ≤ Δ ≤ + 1 0 0 - 1 / - 2* 0 - 1 - 3

- 3 ≤ Δ < - 1 + 1 + 1 / + 1 + 1 /

- 6 ≤ Δ < - 3 + 2 + 2 / + 2 + 2 /

Δ < - 6 + 3 + 3 / + 3 + 3 /


8.4.2 Aftoetsing voor de activiteit “parking”

De activiteit parking veroorzaakt een kleine verhoging van het omgevingsgeluid, gebaseerd op LA,eq, maar

overschrijdt de grenswaarden uit de algemene voorwaarden niet. De inrichting is bestaand.

De eindscore bedraagt -1




Lsp> RW + 10

Δ > + 6 - 3 - 1 - 3 - 1 - 2 - 3

+ 3 < Δ ≤ + 6 - 2 - 1 - 3 - 1 - 2 - 3

+ 1 < Δ ≤ + 3 - 1 - 1 - 3 - 1 - 1 - 3

- 1 ≤ Δ ≤ + 1 0 0 - 1 / - 2* 0 - 1 - 3

- 3 ≤ Δ < - 1 + 1 + 1 / + 1 + 1 /

- 6 ≤ Δ < - 3 + 2 + 2 / + 2 + 2 /

Δ < - 6 + 3 + 3 / + 3 + 3 /

De totaliteit van beide eindscores bedraagt -1.


Er zijn geen overschrijdingen vastgesteld. Bijkomende milderende maatregelen zijn niet van toepassing.

Organisatorisch is het bewaken van het geluidsvermogen van de motoren, volgens de eigen procedures,

(die overigens strenger zijn dan deze van de federatie voor motorsport), obligaat, om geen

overschrijdingen van piekniveaus te veroorzaken.


9 Discipline bodem


Het studiegebied voor de discipline bodem wordt afgebakend tot de perceelsgrenzen. Indien tijdens de

m.e.r.-procedure blijkt dat er eveneens een invloed is op de bodem buiten de perceelsgrenzen, zal het

studiegebied aangepast worden.


9.2.1 Pedologie

Het bedrijf is gelegen in de Kempen. De bodemtypes aanwezig ter hoogte van de site worden

weergegeven in Bijlage 9a en hieronder opgesomd.

Ter hoogte van het race-circuit (westen site):

X: duingrond;

Zcg1t: matig droge zandbodem met duidelijke ijzer en/of humus B horizont, dunne humeuze

ondergrond (< 20 cm),grintbijmenging.

Ter hoogte van de gebouwen en parking (‘Paddock’) (oosten site):

Zcgt: matig droge zandbodem met duidelijke ijzer en/of humus B horizont, grintbijmenging;

Zbg: droge zandbodem met duidelijke ijzer en/of humus B horizont;

Zbgt: droge zandbodem met duidelijke ijzer en/of humus B horizont, grintbijmenging.

9.2.2 Geologie

Op basis van een virtuele boring (geraadpleegd op dov.vlaanderen.be) en een boring (nr. B/7-104766) van

75 m diep, gelegen op een afstand van ca. 300 m NO, kan de geologische opbouw ter hoogte van het

bedrijf beschreven worden. Deze wordt weergegeven in onderstaande tabel.

Tabel 18 Geologische opbouw in de omgeving van het bedrijf

diepte (m-mv) omschrijving stratigrafie

0 – 16,5 zand, matig fijn, matig siltig, sterk grindig; onderste deel van deze laag bestaat uit grover zand en meer grind

niet-tabulair Quartair

16,5 – 27 klei, zwak zandig Formatie van Eigenbilzen

27 – 52,6 klei Formatie van Boom

52,6 – 63 zand, zeer fijn, kleiig en siltig Formatie van Bilzen

63 – 78 klei en zand Formatie van Borgloon

78 – 98,8 voornamelijk klei en zand Formatie van Zelzate en/of Sint-Huibrecht-Hern

98,8 – 121

voornamelijk klei en zand Formatie van Hannut


diepte (m-mv) omschrijving stratigrafie

212 - 135 mergel en zand Formatie van Heers


Bij de milieueffectbeoordeling zullen tenminste de VLAREBO-risicoactiviteiten voor eventuele

bodemverontreiniging worden besproken. Er zal worden nagegaan wanneer het volgende periodiek

oriënterend bodemonderzoek dient te worden uitgevoerd (indien noodzakelijk).

Er wordt in deze discipline een kwalitatieve beoordeling inzake de discipline bodem uitgevoerd. Hierbij

wordt volgend significantiekader voorgesteld:

Tabel 19 Significantiekader voor de discipline bodem

deelaspect omschrijving beoordelingskader

bodemverontreiniging

door opslag

risicostoffen

opslag aanzienlijk negatief effect: niet voldaan aan de voorgeschreven

voorwaarden van VLAREM II

geen of verwaarloosbaar effect: voldaan aan de voorgeschreven

voorwaarden van VLAREM II

bodemonderzoek

aanzienlijk negatief effect: bodemonderzoek uitgevoerd, waarbij een

aanzienlijk negatieve invloed waar te nemen is en waaraan nog geen

verder gevolg werd gegeven (sanering)

beperkt negatief effect: bodemonderzoek uitgevoerd, waarbij 80 % van

de bodemsaneringsnorm overschreden werd voor parameters die

toegewezen kunnen worden aan het bedrijf, maar waar verdere sanering

niet noodzakelijk geacht werd

geen of verwaarloosbaar effect: bodemonderzoek uitgevoerd (conform

de wetgeving)

bodemverstoring door

aanleg verhardingen,

graafwerkzaamheden

bodemverlies aanzienlijk negatief effect: verlies zeer waardevolle bodems

negatief effect: verlies waardevolle bodems

beperkt negatief effect: verlies matig waardevolle bodems

geen of verwaarloosbaar effect: verlies weinig waardevolle bodems


9.4.1 Effecten in de referentiesituatie (inclusief infrastructuur, zonder exploitatie circuit)

De referentiesituatie is de situatie waarbij het Racecircuit Duivelsberg aanwezig is, maar er geen

activiteiten zullen doorgaan op de site. In deze situatie is er geen opslag van brandstof en/of gevaarlijke

stoffen, noch activiteiten op de site. Er worden dan ook geen effecten verwacht inzake bodemkwaliteit.

Ook zal er geen profielverstoring, bodemverdichting, structuurwijziging, zetting en/of erosie optreden

als gevolg van de bestaande infrastructuur. Er worden geen wijzigingen verwacht wat betreft

bodemgeschiktheid en bodemvochtregime.


9.4.2 Effecten in de actuele en geplande situatie (met exploitatie van het circuit)

Bodemkwaliteit 9.4.2.1

9.4.2.1.1 Uitgevoerde bodemonderzoeken

Op de site werd in het verleden nog geen bodemonderzoeken uitgevoerd. Uit de databank van OVAM

blijkt dat er binnen het studiegebied en de nabije omgeving geen gekende bodem- en/of

grondwaterverontreinigingen voorkomen (bron: geoloket OVAM).

9.4.2.1.2 Exploitatie van risico-inrichtingen

Op de site komen diverse risico-inrichtingen inzake het ontstaan van bodem- en

grondwaterverontreiniging voor, zoals de opslag van brandstoffen en stalplaats van voertuigen. Naar de

toekomst toe worden volgende zaken (zie ook rubriekenlijst § 2.2) aangevraagd die risico’s op

verontreinigingen met zich mee kunnen brengen (deze inrichtingen zijn in de actuele situatie ook reeds

aanwezig):

opslagplaatsen voor brandbare vloeistoffen: 3 x 30 l motorolie, 3 x 30 l hydraulische olie, 3 x 30 l

afvalolie (max. opslag van 270 l);

stalplaats voor 110 voertuigen, waarvan: 100 racewagens die geparkeerd worden op de daartoe

voorziene zones en 10 voertuigen voor het onderhoud van het racecircuit (tractors, shovels,

pletwals,..);

opslagplaatsen voor gevaarlijke vloeistoffen en vaste stoffen: 1.392 kg (1.600 l) mazout die

instaat voor de verwarming van de kantine, 4.122,5 kg (4.850 l) diesel bestemd voor de

voertuigen die het racecircuit onderhouden en opslag van 3 x 850 kg (3 x 1.000 l) diesel als

brandstof voor de aggregaten;

opslagplaatsen voor gevaarlijke vloeistoffen en vaste stoffen, met uitzondering van de

opslagplaatsen, vermeld in rubriek 17.1, 17.4 en rubriek 48, ontvlambare vloeistoffen: opslag

van maximaal 100 vaten met een inhoud va maximaal 20 liter (14,4 kg) benzine bij de

wedstrijdwagens (totaal 1.440 ton);

opslagplaatsen voor gevaarlijke vloeistoffen en vaste stoffen in verpakkingen: opslag van

gevaarlijke producten in kleine verpakkingen 4 x 25 liter/kg (koelvloeistof,..) (totaal 100

liter/kg).

Onderstaande tabel geeft de bodemonderzoeksplichtige activiteiten weer die aanwezig zijn op de site.

Tabel 20: Overzicht bodemonderzoeksplichtige activiteiten huidig vergunde en gewenste situatie

rubriek omschrijving/activiteit perceel vergunde situatie

gewenste situatie

Vlarebo laatste OBO

12.1.1.2°b) inrichtingen die wisselspanning opwekken, met een geïnstalleerd

totaal elektrisch schijnbaar vermogen van meer dan 200 kVA

tot en met 10.000 kVA als de inrichting volledig of gedeeltelijk

in een ander gebied dan een industriegebied ligt

269 B2 / 240 kVA:

aggregaten in functie van

stroomvoorziening van de

paddocks, frituurkraam:

3 x 80 kVA

A* geen

* A: inrichting of activiteit waarvoor conform het Bodemdecreet en het VLAREBO een oriënterend onderzoek verplicht is bij

overdracht, sluiting en faillissement, en om de twintig jaar


Het risico op bodemverontreiniging wordt maximaal beperkt door de gebruikte opslagvoorzieningen en de

aangepaste inrichting van risicoplaatsen. Alle opslagtanks voor brandstoffen en gevaarlijke stoffen

worden binnen in gebouwen opgeslagen en worden regelmatig gecontroleerd op eventuele lekken. Dit

alles wordt gedaan om de kans op het optreden van bodem- en waterverontreiniging te beperken. In

Bijlage 6 wordt de locatie aangeduid waar bovenstaande stoffen zullen worden opgeslagen.

Ter hoogte van de pilotenparking ‘Paddock’ is er plaats voor 100 racewagens op onverharde bodem. De

racers worden verplicht een ondoordringbare plastic folie te voorzien ter hoogte van de stalplaats van

hun racewagens, zodat er geen bodemverontreiniging kan ontstaan. Eventuele lekken of vervuilingen

dienen door de piloten zelf opgeruimd te worden. Dit is zo opgenomen in het regelement van Racecircuit

Duivelsberg en de mensen van de Belgische Rallycross Vereniging vzw zien er op toe dat deze

voorwaarden nageleefd worden. De piloten dienen ook zelf hun brandstof te voorzien voor hun wagens.

Uit bovenstaande blijkt dat de zogenaamde risico-inrichtingen zeer beperkt in omvang zijn waardoor het

risico op het ontstaan op bodem- en grondwaterverontreiniging op zich als klein kan ingeschat worden.

Het eerst volgende OBO dient in 2029 uitgevoerd te worden.

Overige effectklassen 9.4.2.2

Het totale terrein heeft een oppervlakte van 13 ha. Het rallycross-circuit zelf heeft een oppervlakte van

ca. 27.168 m². Hiervan is 60 % verhard met asfalt (ca. 16.301 m²) en 40 % onverhard (ca. 10.867 m²).

Om de hernieuwing en wijziging van de vergunning te verwezenlijken zijn er geen bijkomende

verhardingen, bouwen graafwerken nodig. Er zal dus geen grondverzet, profielverstoring, zetting en/of

erosie optreden. Er worden geen wijzigingen verwacht wat betreft bodemgeschiktheid en

bodemvochtregime.

Ter hoogte van de onverharde bezoekersparking en parking voor de racewagens kan bodemverdichting

(en structuurwijziging) in de bovenste bodemlaag voorkomen. Gezien de lage gevoeligheid aan

bodemverdichting blijven deze effecten beperkt tot een verwaarloosbaar tot beperkt negatief effect.

9.4.3 Beschrijving en beoordeling van het ontwikkelingsscenario

In het ontwikkelingsscenario wordt het GRUP “Enclaves Hoge Kempen” goedgekeurd, en dient de

aanwezige infrastructuur (gebouwen en verhardingen) afgebroken en verwijderd te worden. In die

situatie zal het OBO vroeger uitgevoerd moeten worden (cfr. oriënterend bodemonderzoek verplicht bij

sluiting). Indien er uit dit bodemonderzoek blijkt dat er verontreinigingen aanwezig zijn op de site, dient

dit gesaneerd te worden.


Inzake bodemkwaliteit geldt een verwaarloosbaar tot beperkt negatief effect. Wat de overige

effectklassen betreft geldt er een verwaarloosbaar tot beperkt negatief effect.

Gezien het project geen uitbreiding betreft en de risico-inrichtingen zeer beperkt in omvang zijn,

wordt er geen bijkomende impact van de activiteiten verwacht op de bodemhygiëne.


Gezien de effecten worden er geen milderende maatregelen voorgesteld. Wel dient het Duivelsberg

racecircuit verder te voldoen aan de periodieke verplichtingen inzake bodemonderzoek en controle van

de opslagtanks.


10 Discipline water

Op de site wordt enkel leiding- en hemelwater aangewend.

10.1 Grondwater

10.1.1 Afbakening studiegebied

Voor de discipline grondwater wordt het studiegebied afgebakend tot een straal van 1 km rondom de

site.

10.1.2 Toelichting referentiesituatie

Het bedrijf bevindt zich in het Maasbekken, meer specifiek het deelbekken ‘Kikbeek en Ziepbeek’. Het

betreft het stroomgebied van de Maas. Het freatisch grondwatermeetnetwerk van de VMM geeft aan dat

het grondwaterpeil ter hoogte van de site varieert tussen 1,02 m en 4,97 m onder het maaiveld. Wordt

de grondwaterkwetsbaarheidskaart geraadpleegd, dan kan vastgesteld worden dat het grondwater ter

hoogte van het racecircuit (oosten site) aangeduid wordt als zeer kwetsbaar (Ca1). In het westelijk deel

van de site (gebouwen en het parkeerterrein ‘Paddock’) wordt het grondwater aangeduid als uiterst

kwetsbaar (Ba1). De watervoerende laag bestaat hier hoofdzakelijk uit grind.

Over de gehele site wordt het grondwater aangeduid als zeer tot uiterst kwetsbaar omdat er geen

beschermende deklaag aanwezig is. De deklaag bestaat uit zandig materiaal en is <5 m dik. Ook is er

slecht een onverzadigde zone van <10 m aanwezig (bron: DOV Vlaanderen).

De site wordt aangeduid als matig gevoelig voor grondwaterstroming en is niet gelegen in actie- en

waakgebied. Ook is er geen grondwater- of oppervlaktewaterwingebied aanwezig in de nabije omgeving.

De hydrogeologische opbouw ter hoogte van de site wordt weergegeven in onderstaande tabel.

Tabel 21: Hydrogeologische opbouw ter hoogte van de site

diepte (m-mv) aquifer of aquitard HCOV

0 – 3,6 Quartair Aquifersysteem 0100

3,6 – 50,3 Mioceen Aquifersysteem 0250

50,3 – 54,8 Boom Aquitard 0300

54,8 – 101,6 Oligoceen Aquifersysteem 0400

101,6 – 155,8 Paleoceen Aquifersysteem 1000

Er is geen grondwaterwinning aanwezig op de site, noch wordt deze aangevraagd in de toekomst.

Binnen een straal van 1 km rondom de site bevindt er zich één vergunde grondwaterwinning, welke

vergund is voor het oppompen van 5.000 m³/jaar uit het Oligoceen Aquifersysteem (bron:

DOV.vlaanderen.be).

10.1.3 Methodiek en significantiekader

Voor voorliggend dossier zijn de aspecten waterhuishouding (beperking infiltratiecapaciteit),

watergebruik (waterbalans) en waterkwaliteit (brandstoffen, reinigingsmiddelen) van belang.

Bij de milieueffectbeoordeling zullen tenminste de VLAREBO-risicoactiviteiten die eventuele

grondwaterverontreiniging kunnen veroorzaken worden besproken.


Mogelijke kwaliteitsveranderingen worden op relatieve basis bepaald (verbetering, verslechtering, status

quo, geen invloed,…) evenals de relatie met het aanwezige oppervlaktewater (infiltratie, drainage,

kwaliteit).

10.1.4 Beschrijving en beoordeling van de milieueffecten

Effecten in de referentiesituatie (inclusief infrastructuur, zonder exploitatie circuit) 10.1.4.1

In de referentiesituatie is het Racecircuit Duivelsberg aanwezig, maar zullen er geen activiteiten

doorgaan op de site. Er zijn in deze situatie geen effecten te verwachten op het grondwater, aangezien

er geen gevaarlijke stoffen meer worden opgeslagen en er geen activiteiten zijn op het circuit. Er geldt

in deze situatie een verwaarloosbaar effect.

Effecten in de actuele en geplande situatie (met exploitatie van het circuit) 10.1.4.2

De effecten ten aanzien van het grondwatersysteem ten opzichte van de referentiesituatie is algemeen

beschouwd relatief beperkt. Er is geen grondwaterwinning aanwezig, noch wordt deze aangevraagd in de

toekomst.

De pilotenparking blijft zoals in de huidige situatie onverhard. De piloten worden verplicht een

ondoordringbaar plastic zeil te voorzien ter hoogte van de standplaats van hun racewagens. Eventuele

verontreiniging wordt zo opgevangen en dient door de piloten zelf opgeruimd te worden. De piloten staan

ook zelf in voor de opslag, aan-en afvoer van de benzine in vloeistofdichte recipiënten. Tijdens de

wedstrijd zullen medewerkers van racecircuit Duivelsberg erop toezien dat er geen verontreinigingen

optreden, en dan vooral op het correct gebruik van de ondoordringbare grondzeilen en opvang van

vloeistoffen. Hierdoor wordt het risico op calamiteiten en de verspreiding ervan ter hoogte van de

pilotenparking grotendeels ingeperkt.

Er geldt bijgevolg een verwaarloosbaar tot beperkt negatief effect inzake grondwaterkwaliteit en een

geen effect inzake grondwaterkwantiteit.

Beschrijving en beoordeling van het ontwikkelingsscenario 10.1.4.3

In het ontwikkelingsscenario moet de aanwezige infrastructuur (gebouwen en verhardingen) afgebroken

en verwijderd worden en zal een oriënterend bodemonderzoek uitgevoerd worden. Indien in dit

bodemonderzoek verontreinigingen zijn aangetroffen in de bodem en/of het grondwater dient het terrein

gesaneerd te worden.

10.2 Oppervlaktewater

10.2.1 Afbakening studiegebied

Het studiegebied (straal van ongeveer 1 km rond de site) beperkt zich tot de oppervlaktewateren die

rechtstreeks kunnen beïnvloed worden door racecircuit Duivelsberg, meer bepaald door verontreiniging

van oppervlaktewater door gebruik van brandstoffen en reinigingsmiddelen, eventuele lekkages, … Ten

gevolge van een verminderde infiltratiemogelijkheid door verhardingen kan bovendien de

afstroomhoeveelheid veranderen.

10.2.2 Toelichting referentiesituatie

Mogelijke schadelijke effecten op het oppervlaktewatersysteem zouden kunnen ontstaan als gevolg van

veranderingen in de afvoer van oppervlaktewater, structuurverandering van de waterlopen, infiltratie


van hemelwater, verontreiniging van oppervlaktewater. De site is gelegen op percelen die volgens de

watertoetskaarten niet overstromingsgevoelig en infiltratiegevoelig zijn.

Hydrogeografisch situeert het studiegebied zich in het “Maasbekken”, meer bepaald in het deelbekken

“Kikbeek en Ziepbeek”. De site is niet gelegen in aandachtsgebied.

Binnen een straal van 1 km rondom het bedrijf bevinden zich de Kikbeek (2de

categorie, 155 m ten NO van

de site). De Kikbeek heeft ook nog andere (kortere) vertakkingen in het studiegebied die niet geklasseerd

zijn (Bijlage 10a). Voor de Kikbeek geldt de basiskwaliteit voor het ‘type kleine beek Kempen’ (bron:

www.integraal waterbeleid.be).

Het dichtstbijzijnde, relevante VMM-meetpunt (meetpunt 139810) in de Kikbeek is op zo’n 155 m ten NO

van de site gelegen (zie ook Bijlage 10a). Bepalingen van de Prati-index (2004 – 2009) in dit meetpunt

wijzen op niet verontreinigd water. De BBI werd eveneens bepaald in dit meetpunt. De eerste meting

werd uitgevoerd in 1994 en wijst op een zeer slechte kwaliteit. De laatste metingen (2004-2016) wijzen

op een goede kwaliteit.

10.2.3 Methodiek en significantiekader

Voor voorliggend project kan oppervlakteverontreiniging als belangrijkste aspect beschouwd worden,

meer bepaald door eventuele verontreinigingen door opslag van brandstoffen en reinigingsmiddelen,

zoals besproken onder ‘Hoofdstuk 9: Discipline bodem’ en eerder in ‘Hoofdstuk 10: Discipline water’,

kunnen hierbij ook een impact hebben op de oppervlaktewaterkwaliteit.

Hierbij wordt onderstaande significantiekader gehanteerd.

Tabel 22: Significantiekader voor oppervlaktewater

deelaspect onderdeel beoordelingskader

lozing afvalwater bedrijfsafvalwater aanzienlijk negatief effect: lozing bedrijfsafvalwater op oppervlaktewater

zonder behandeling

negatief effect: lozing bedrijfsafvalwater op oppervlaktewater na

behandeling

geen of verwaarloosbaar effect: uitrijden reinigingswater zoals

voorgeschreven volgens het Mestdecreet of verwerking bedrijfsafvalwater

samen met mest

huishoudelijk

afvalwater

aanzienlijk negatief effect: lozing huishoudelijk afvalwater zonder

voorbezinking in septische put op open gracht of infiltratie

beperkt negatief effect: lozing huishoudelijk afvalwater na

voorbezinking in septische put

geen of verwaarloosbaar effect: lozing huishoudelijk afvalwater op

oppervlaktewater via IBA of rechtstreeks op riolering

beperking

infiltratiecapaciteit

aanzienlijk negatief effect: hoog risico tot overstromingsproblemen

negatief effect: directe afleiding hemelwater naar riolering

beperkt negatief effect: vrije infiltratie mogelijk

geen of verwaarloosbaar effect: vrije infiltratie mogelijk +

buffervoorzieningen


10.2.4 Beschrijving en beoordeling van de milieueffecten

Effecten in de referentiesituatie (inclusief infrastructuur, zonder exploitatie circuit) 10.2.4.1

De referentiesituatie is de situatie waarbij de infrastructuur van het Racecircuit Duivelsberg aanwezig is,

maar er geen activiteiten zullen doorgaan op de site. Er zijn in deze situatie geen effecten te verwachten

op het oppervlaktewater.

Effecten in de actuele en geplande situatie (met exploitatie van het circuit) 10.2.4.2

Er wordt geen afvalwater geloosd in het oppervlaktewater. De site is volgens het zoneringsplan (VMM)

gelegen binnen individueel te optimaliseren buitengebied. Huishoudelijk afvalwater (sanitair en douche)

en hemelwater dat op het VIP-gebouw en het sanitair gebouw (douches) terecht komt, wordt opgevangen

in een septische put. Dit wordt vervolgens opgehaald door een erkende firma. Er is sprake van een

verwaarloosbaar tot beperkt negatief effect.

De site is grotendeels gelegen in niet overstromingsgevoelig gebied, en op gronden die infiltratiegevoelig

zijn. Er worden geen nieuwe gebouwen of verhardingen aangelegd in de toekomst. De bestaande

verharde oppervlakken op de site komen voor onder de vorm van asfalt in een deel van het racecircuit.

Het circuit zelf is voor 60% verhard en voor 40% onverhard. Het totaal verhard oppervlak op de site

bedraagt ca. 16.301m².

In de huidige situatie wordt hemelwater opgevangen voor hergebruik. Hemelwater wordt opgevangen in

de open vijvers en in twee hemelwaterputten met elk een inhoud van 10 m³. Hemelwater dat op de

verharde delen van het circuit terecht komt, wordt naar de open vijver(s) geleid. Water uit de twee

hemelwaterputten en de open vijvers wordt gebruikt voor het besproeien van het racecircuit om

stofhinder tegen te gaan. Dit blijft hetzelfde in de gewenste situatie.

De pilotenparking wordt zoals in de huidige situatie niet verhard. De piloten worden verplicht om een

ondoordringbare folie te voorzien. Deze dient om onder de stalplaats van de racewagens te plaatsen.

Eventuele verontreiniging wordt zo opgevangen. Deze dienen door de piloten zelf te worden afgevoerd.

De piloten staan ook zelf in voor de opslag, aan- en afvoer van de benzine in vloeistofdichte recipiënten.

Het ondoordringbaar zeil en eventuele verontreinigingen worden gecontroleerd door de medewerkers van

racecircuit Duivelsberg. Er wordt dus een verwaarloosbaar effect verwacht op de oppervlaktewater-

kwaliteit.

Beschrijving en beoordeling van het ontwikkelingsscenario 10.2.4.3

In het ontwikkelingsscenario waarbij de site dient te verdwijnen en het vroegere landschap hersteld zal

worden, wordt er een verwaarloosbaar effect verwacht naar oppervlaktewater. In dit scenario zal de

aanwezige infrastructuur (gebouwen en verhardingen) afgebroken en verwijderd te worden. De septische

put zal buiten gebruik gesteld en verwijderd worden, net zoals de hemelwaterputten.


Er wordt geen grondwater gewonnen en hemelwater wordt nuttig aangewend in zowel de huidige als in

de gewenste situatie.

De nodige maatregelen zijn voorzien om risico’s op het verspreiden van eventuele verontreinigingen ter

hoogte van de pilotenparking te vermijden op het oppervlakte- en grondwater. Voor grondwater- en

oppervlaktewaterkwaliteit wordt er bijgevolg geen negatieve effecten verwacht.



Gezien de effectbeoordeling worden geen milderende maatregelen noodzakelijk geacht inzake zowel

grond- als oppervlaktewater.


11 Discipline mens - mobiliteit


Het studiegebied wordt voor deze discipline afgebakend tot de dichtstbijzijnde wegen in de

onmiddellijke omgeving van de projectsite, waarvan met zekerheid kan gesteld worden dat ze als aan- en

afvoerroutes fungeren tot de site voor de wagen. De site kan vanop grotere afstand bereikt worden via de

E314 en vervolgens de Rijksweg en de Weg naar Zutendaal.

Figuur 11 Afbakening studiegebied met aanduiding racecircuit


11.1.1 Bestaande verkeersinfrastructuur

De ontsluiting voor het gemotoriseerd verkeer verloopt hoofdzakelijke via de Weg naar Zutendaal in

westelijke richting naar de Rijksweg om vervolgens noordelijk naar de E314 te gaan. Plaatselijk verkeer

kan gebruik maken van de Weg naar Zutendaal en in noordelijke richting de Oude Baan en Ringlaan of in

westelijke richting via de Heiwijkerweg en Sprinkelestraat naar de N77 en verder naar Genk. Gezien het

racecircuit over het algemeen een specifieke doelgroep bereikt, wordt het aandeel plaatselijk verkeer

echter als beperkt ingeschat.

De Weg naar Zutendaal (Figuur 12) bestaat uit een tweevaksbaan waarbij de rijvakken afgelijnd worden

met witte markeringen. Langsheen één zijde bevindt zich ter hoogte van de site een volledig

afgescheiden fietsen voetpad. De weg wordt gecategoriseerd als lokale weg type II en biedt dus


ontsluiting op lokaal en interlokaal niveau. Op termijn zal ter hoogte van de site tot aan de Oude Baan de

categorisering aangepast worden naar lokale weg type III (erftoegangsweg).

Figuur 12 Zicht op Weg naar Zutendaal

De Weg naar Zutendaal wordt ontsloten op de Rijksweg (N78) door middel van een tweerijstrookrotonde.


Figuur 13 Rotonde ter hoogte van Weg naar Zutendaal x Rijksweg (bron: geopunt.be)

De Rijksweg (N76) betreft een gewestweg met 2 x 2 rijstroken. Plaatselijk is er een berm tussen de

rijrichtingen. Langsheen beide zijden van de Rijksweg zijn fietspaden aanwezig, die langsheen het

traject deels vrijliggend en deels aanliggend zijn. Er zijn geen voetpaden aanwezig. De Rijksweg wordt

aangeduid als secundaire weg type III in het mobiliteitsplan van Maasmechelen. Via deze weg kan

rechtstreeks ontsloten worden op de E314.

11.1.2 Fietsers en voetgangers

Parallel aan de Weg naar Zutendaal is een volledig afgescheiden fietsen voetpad voorzien (Figuur 14).

Ter hoogte van de site is de gracht die zich in de scheidende berm bevindt plaatselijk overkapt, waardoor

de site direct vanop het fietspad bereikt kan worden. Het fietspad is opgenomen in het bovenlokaal

functioneel fietsnetwerk (Figuur 15) en vormt een onderdeel van het fietsknooppuntennetwerk (tussen

knooppunt 61 en 550, Figuur 16).


Figuur 14 Weg voor trage weggebruikers parallel aan Weg naar Zutendaal

De Rijksweg (N76) is geselecteerd als hoofdroute in het Bovenlokaal Functioneel fietsroutenetwerk

(Figuur 15). Langsheen deze weg zijn aan beide zijden deels vrijliggende en deels aangrenzende

fietspaden aanwezig.

Er zijn geen voetpaden in de onmiddellijke omgeving van de site. In de omgeving van de site zijn er

verschillende wandelroutes (Figuur 17).


Figuur 15 Uittreksel uit bovenlokaal functioneel fietsnetwerk Limburg (locatie site = rood omcirkeld)

Figuur 16 Uittreksel uit het recreatief fietsnetwerk Limburg (locatie site = rode cirkel)


Figuur 17 Situering wandelroutes in de buurt van racecircuit Duivelsberg (locatie site = rode cirkel) (bron: https://www.wandeleninlimburg.be)

Ten zuiden van de site is een ruiternetwerk gelegen, die onmiddellijk naast de site loopt (Figuur 18).

Figuur 18 Uittreksel ruiternetwerk

11.1.3 Openbaar vervoer

De dichtstbij gelegen halte voor openbaar vervoer is op zo’n 1,3 km van de site gelegen, langsheen de

Oude Baan. Het betreft de halte ‘Opgrimbie Kikmolen’, die door zowel belbus (725) als niet-belbus (lijn

https://www.wandeleninlimburg.be/


64 ‘Dilsem – Maasmechelen - Opgrimbie – Rekem O.P.Z.’) wordt bediend. Op weekdagen wordt de halte

tussen 6u10 en 20u10 bediend met een frequentie van 1 bediening per uur, en in de ochtend- en

avondspits 2 bedieningen per uur. Op zaterdag is er 1 bediening per uur tussen 8u10 en 21u10 en op

zondag rijdt de bus niet.

Op ongeveer 1,5 km van de site is de halte ‘Opgrimbie Kievitstraat’ gelegen, die ook door lijn 64 en

belbus 725 bediend wordt en daarnaast door lijn 61 ‘Maaseik – Vroenhoven - Tongeren’. De lijn 61 vormt

een verbinding naar het station van Tongeren en kent ter hoogte van deze halte enkel een doorkomst op

werkdagen tijdens de drukke ochtend- en avonduren. In de vakantieperiodes wordt de bediening

ingeperkt.

De halte ‘Opgrimbie Centrum’ ten slotte, gelegen langsheen de Heirstraat op zo’n 2,2 km van de site

wordt bediend door lijn 61 ‘Maaseik – Vroenhoven –Tongeren’ en lijn 63 ‘Maastricht – Eisden’. Via deze

buslijn kan het station van Maastricht bereikt worden. De bushalte kent een uurlijkse bediening door

deze buslijn.

bediening halte ‘Opgrimbie Kikmolen’ door lijn 64 richting bediening halte ‘Opgrimbie Kikmolen’ door lijn 64 richting


Rekem O.P.Z op werkdagen Dilsen op werkdagen

bediening halte ‘Opgrimbie Kikmolen’ door lijn 64 richting Rekem O.P.Z op zaterdag

bediening halte ‘Opgrimbie Kikmolen’ door lijn 64 richting Dilsen op zaterdag

bediening halte ‘Opgrimbie Kievitstraat’ op werkdag, door bediening halte ‘Opgrimbie Kievitstraat’ op werkdag, door


lijn 61 richting Maaseik lijn 61 richting Tongeren

bediening halte ‘Opgrimbie Centrum’ door buslijn 63 op werkdagen richting Eisden

bediening halte ‘Opgrimbie Centrum’ door buslijn 63 op werkdagen richting Maastricht


bediening halte ‘Opgrimbie Centrum’ door buslijn 63 op zaterdag richting Eisden

bediening halte ‘Opgrimbie Centrum’ door buslijn 63 op zaterdag richting Maastricht

bediening halte ‘Opgrimbie Centrum’ door buslijn 63 op zondag richting Eisden

bediening halte ‘Opgrimbie Centrum’ door buslijn 63 op zondag richting Maastricht


Figuur 19 Uittreksel netplan De Lijn

Maasmechelen beschikt niet over een eigen treinstation. De dichtstbij gelegen stations betreffen deze

van Maastricht (Nl) (op zo’n 15 km van de site) of Genk (B) (op zo’n 13 km van site). Van hieruit kan met

de bus Maasmechelen bereikt worden.

11.1.4 Verkeersintensiteiten

Er zijn geen verkeersintensiteiten gekend langsheen de Weg op Zutendaal. Het betreft een lokale weg

type II die voornamelijk ontsluiting biedt aan recreatieve activiteiten (hondenlosloopzone, camping,

voetbalterrein…), ter hoogte van Opgrimbie biedt de weg ook ontsluiting voor woonfunctie. De weg vormt

tevens de enige rechtstreekse verbinding tussen Zutendaal en Opgrimbie. Navraag bij de gemeente

Maasmechelen leert dat er geen opstoppingen gekend zijn langs deze baan.

11.1.5 Parkeren

Op het terrein zijn er 100 paddocks, parkeerplaatsen voor de piloten, hun vrachtwagen/aanhangwagen

en hun personeel beschikbaar.

Er zijn ook 300 parkeerplaatsen voor bezoekers en 200 parkeerplaatsen voor de VIPS en een parking voor

de vrijwilligers / staff van het circuit. Men beschikt ook over toestemming om te parkeren op een

gedeelte van de berm langsheen de Weg naar Zutendaal, dit enkel indien de parking op de eigen

terreinen volzet is. Hierdoor beschikt men nog over 300 bijkomende parkeerplaatsen. Fietsen en motoren

kunnen geparkeerd worden op de VIP-parking.

Er zijn steeds parkeerbegeleiders aanwezig voor de plaatsaanduiding.


11.1.6 Verkeersleefbaarheid en verkeersveiligheid

Het aantal woningen langsheen de Weg naar Zutendaal is relatief beperkt. Enkel ter hoogte van

Opgrimbie primeert de woonfunctie. Het kruispunt Weg naar Zutendaal x Rijksweg werd tot voor kort

beschouwd als ‘zwart punt’ vanwege het regelmatig voorkomen van ongevallen. Dit werd aangepakt door

een rotonde te voorzien. Hierdoor wordt het kruispunt niet langer opgenomen in de lijst met zwarte

punten van 2018. Verderop naar het noorden is het kruispunt tussen de Rijksweg x Ringlaan wel nog

opgenomen in de lijst met zwarte punten. Dit punt ligt niet langsheen de hoofdtransportroute voor

verkeer op lange afstand.

Het afgescheiden fietspad langsheen de Weg naar Zutendaal bevindt zich aan de noordelijke zijde van de

weg, terwijl de site zich aan de zuidelijke zijde bevindt. De gracht die het fietspad van de rijbaan

scheidt is plaatselijk overkapt, waardoor fietsers wel makkelijk de site kunnen bereiken. Op de weg zijn

geen markeringen aangeduid om deze oversteekplaats te markeren. Langsheen de Weg naar Zutendaal

geldt ter hoogte van de site een snelheidsregime van 70 km/u. Ter hoogte van Opgrimbie is er bebouwde

kom en bijgevolg geldt een snelheidsbeperking tot 50 km/u.


Het voorliggend project betreft voornamelijk een hervergunning van het bestaande racecircuit

Duivelsberg. De effecten zullen besproken worden ten opzichte van de situatie zonder dat het circuit in

exploitatie is (= referentiesituatie en nulalternatief).

De effectgroep ‘verkeersgeneratie’ zal in eerste plaats een beschrijving omvatten van de

verkeersstromen die gecreëerd worden met voorgenomen project. Aan de hand van de (ingeschatte)

modal split zal een opsplitsing gemaakt worden tussen de verschillende vervoerstypes. Ook de

bereikbaarheid van de site met de verschillende vervoersmodi zal kwalitatief besproken worden.

Het bestaand parkeeraanbod zal vergeleken worden met de vraag. Als de vraag het aanbod overschrijdt

ontstaat uiteraard een probleem. We hanteren hiervoor een drempelwaarde van 100%. Parkeerwachters

van de site leiden alles in goede banen en zorgen ervoor dat de parkeerplaatsen langsheen de baan enkel

gebruikt worden indien de parkeerplaatsen op de site zelf volledig bezet zijn. Door de aanwezigheid van

parkeerwachters kan een bezetting van 100 % als realistisch beschouwd worden.

11.3 Beschrijving en beoordeling van de milieu-effecten

11.3.1 Verkeersgeneratie en bereikbaarheid

Referentiesituatie en ontwikkelingscenario 11.3.1.1

In de referentiesituatie (= situatie zonder dat het circuit in exploitatie is) en het ontwikkelingsscenario (=

situatie zonder circuit) zal de site geen verkeergeneratie met zich meebrengen. Er worden dan ook geen

effecten verwacht in deze situaties.

Actuele situatie (= geplande situatie) 11.3.1.2

Naar mobiliteit toe is er geen verschil tussen de actuele situatie en de geplande situatie.

In de huidige situatie is de site actief gedurende twaalf weekends (tien wedstrijdweekends, één

trainingsweekend en één recreatief weekend) van vrijdag t.e.m. zondag. Op vrijdag komen enkel de

rallychauffeurs toe die op zaterdag zullen racen. Op die dag zijn er geen raceactiviteiten (enkel

technische en administratieve controles) en worden er bijgevolg geen bezoekers verwacht.


De rallychauffeurs die op zaterdag gereden hebben zullen dezelfde dag nog vertrekken. De

rallychauffeurs op zondag zullen zaterdag arriveren en zondag na het racen vertrekken.

De chauffeurs die de zaterdag rijden komen of de vrijdagavond of de zaterdagmorgen toe. In totaal gaat

het om zo’n 70 rallychauffeurs. De chauffeurs die de zondag van start gaan zullen de zaterdagavond

toekomen. Het gaat opnieuw om een 70-tal. Hiervan komen ongeveer 20 per wagen met aanhangwagen

en 50 met de vrachtwagen. Ze zijn voornamelijk afkomstig uit Vlaanderen. Het grootste deel van deze

transporten zal niet samenvallen met de transporten van de bezoekers.

Het gemiddeld aantal bezoekers in een weekend bedraagt 300 bezoekers op zaterdag en 700 bezoekers

op zondag. Op een topdag zijn er tot 1.000 bezoekers. Volgens gegevens aangeleverd door de exploitant

komt het overgrote deel (zo’n 97 %) van de bezoekers per wagen naar de site. Er komen slechts een 20-

tal bezoekers per fiets en een 10-tal bezoekers met de moto naar de site. Het Richtlijnenboek

Mobiliteitseffectenstudies, Mobiliteitstoets en MOBER (mei 2018) geeft aan dat de gemiddelde

autobezettingsgraad voor bezoekers voor de functie ‘ontspanning’ 1,9 personen bedraagt. Dit lijkt ook

toepasbaar voor voorliggend project. Op topdagen (1.000 bezoekers/dag) worden er bijgevolg zo’n 511

personenwagens voor bezoekers verwacht.

De evenementen vinden plaats tussen 8u30 en 18u. Bij dergelijke evenementen worden vanaf de start

van het evenement tot de vroege namiddag (14u) toestromende bezoekers verwacht. Voor het

wegrijdend verkeer worden meer geconcentreerde stromen verwacht. Relevante uitstromende

verkeersbewegingen worden verwacht vanaf ongeveer 14u tot ca. 19u, met de grootste piek tussen 17u30

en 18u30. Wordt vanuit gegaan dat ongeveer 40 % van de bezoekers op dit ogenblik vertrekt, dan komt

dit neer op zo’n 204 personenwagens per uur. Er wordt ingeschat dat ongeveer 85 % hiervan (=173

personenwagens) richting E314 zal gaan.

Er zijn geen werknemers, alles gebeurt door vrijwilligers. In totaal zijn er zo’n 50 vrijwilligers en 15

wedstrijdleiders. Er wordt vanuit gegaan dat deze personen allen per wagen naar de site komen met een

wagenbezettingsgraad van 1 persoon per wagen. Dit komt neer op zo’n 65 personenwagenbewegingen per

dag. Er wordt verwacht dat maximaal 40 % hiervan tevens op het piekmoment tussen 17u30 en 18u30 zal

vertrekken en er op dit moment dus 26 personenwagenbewegingen van de medewerkers zullen

plaatsvinden.

Op topdagen wordt een piek ingeschat van 199 pae/u/richting. Op basis van de inrichting en de functie

kan capaciteit van de Weg naar Zutendaal ruw ingeschat worden op zo’n 1.000 pae/u/richting. Op

piekmomenten zal dus zo’n 20 % van de wegcapaciteit ingevuld worden door de rallyevenementen.

Gezien de Weg naar Zutendaal vooral een ontsluitingsfunctie heeft voor recreatie langsheen deze weg en

de woonfunctie van Opgrimbie en verder de verbinding vormt tussen Zutendaal en Opgrimbie, wordt

hiermee ook geen probleem inzake doorstroming op deze weg verwacht. Ter hoogte van het kruispunt

Weg naar Zutendaal x Rijksweg is een dubbele rotonde aanwezig. Voor dergelijke rotondes wordt de

capaciteit op 3.500 – 4.000 auto’s per uur ingeschat (bron: AWV – modeloplossingen rotondes). Gezien het

om een recente rotonde gaat, die dus aangelegd werd op het ogenblik dat de het racecircuit al in

exploitatie was, worden hier evenmin afwikkelingsproblemen verwacht tijdens evenement. De

exploitanten en de gemeente Maasmechelen bevestigen dat er op heden geen afwikkelingsproblemen

gekend zijn tijdens evenementen.

11.3.2 Parkeren

Op de site zijn 100 paddocks aanwezig voor de rallychauffeurs. Gezien er per wedstrijd 70 chauffeurs van

start gaan en de chauffeurs steeds op dezelfde dag van de wedstrijd wegrijden, zijn er voldoende

parkeerplaatsen voor handen voor de rallychauffeurs.


Voor de medewerkers zijn er verspreid over de site 50 parkeerplaatsen voorzien. Verder is er op de site

een VIP-parking (200 parkeerplaatsen) aanwezig en een parking voor 300 bezoekers. Op de VIP-parking

worden tevens de fietsen en moto’s gestald. Er wordt ingeschat dat er nog zo’n 180 parkeerplaatsen voor

wagens beschikbaar zijn op de VIP-parking. Daarnaast is er tevens toestemming om te parkeren op een

gedeelte van de berm langsheen de Weg naar Zutendaal wanneer de eigen parkings volledig volzet zijn.

Hierdoor worden nog zo’n 300 bijkomende parkeerplaatsen voorzien.

Op topdagen worden 1.000 bezoekers verwacht. Gezien de aanwezigheid van parkeergeleiders, wordt er

van uitgegaan dat de parkeerplaatsen op de site maximaal benut worden. Uit voorgaand hoofdstuk blijkt

dat bij 1.000 bezoekers er zo’n 511 personenwagens van bezoekers verwacht worden. Daarnaast worden

tevens 65 wagens van medewerkers verwacht. In totaal is er dus een behoefte van 576 parkeerplaatsen

op topdagen. Het merendeel hiervan zal op de eigen parkeerplaatsen kunnen parkeren. Zo’n 26 wagens

zullen langsheen de Weg naar Zutendaal geparkeerd moeten worden. Op een ‘gemiddelde’ zondag

worden zo’n 700 bezoekers verwacht. Rekening houden met een wagenbezetting van 1,9 personen, zou

dit neerkomen op 368 wagens van bezoekers. Deze kunnen wel allemaal op de eigen terreinen

geparkeerd worden. Er dient dus enkel op topdagen gebruik gemaakt te worden van de bermen.

11.3.3 Verkeersleefbaarheid en verkeersveiligheid

Gezien het om een beperkt aantal evenementen gaat (12 per jaar) met op topdagen een maximum van

199 pae/u/richting wordt het effect op verkeersleefbaarheid eerder als beperkt ingeschat.

Ook de effecten op de verkeersveiligheid langsheen de transportroute kan als beperkt ingeschat worden.

Er is namelijk een volledig afgescheiden fietspad aanwezig en het kruispunt Weg naar Zutendaal x

Rijksweg, dat voorheen een zwart punt was, werd recentelijk volledig aangepakt. Enkel op topdagen

dient er beperkt gebruik gemaakt te worden van de berm van de Weg naar Zutendaal om te parkeren.

Gezien er langsheen de Weg naar Zutendaal een snelheidsregime van 70 km/u geldt en de auto’s in dit

geval relatief dicht bij de rijbaan geparkeerd dienen te worden, wordt aanbevolen om op dergelijke

topdagen voor overige weggebruikers aan te geven dat er zich voetgangers op de weg kunnen begeven.


Er worden geen problemen verwacht inzake afwikkeling en droomstroming door de exploitatie van het

racecircuit. Er wordt voldaan aan de parkeerbehoefte, waarbij enkel op topdagen gebruik gemaakt wordt

van de berm langsheen de Weg naar Zutendaal. Ook naar verkeersveiligheid en verkeersleefbaarheid

worden verwaarloosbare effecten verwacht.


Gezien de effecten die er verwacht worden, wordt het niet nodig geacht om milderende maatregelen te

formuleren. Wel kunnen volgende aanbevelingen geformuleerd worden:

op topdagen duidelijk maken voor andere weggebruikers dat er zich voetgangers op de rijbaan

kunnen begeven;

bewegwijzering van de E314 naar de site, waarbij zoveel mogelijk gebruik gemaakt wordt van de

Rijksweg en de Weg naar Zutendaal.


12 Discipline landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie


Het studiegebied beperkt zich tot de nabije omgeving van het projectgebied en wordt uitgebreid met

waardevol erfgoed dat binnen de visuele invloedsfeer valt van het projectgebied.


Voor de beschrijving van de huidige situatie wordt gebruik gemaakt van beschikbaar bronnenmateriaal

(landschapsatlas, beschermd erfgoed, inventaris bouwkundig erfgoed), aangevuld met terreinonderzoek.

De site is gelegen aan de rand van de bos- en heidegordel van het Kempisch Plateau, binnen het

traditionele landschap “Maasvlakte en het terrassenland” (410000). Het landschap wordt gekenmerkt

door een structuurdragende matrix van gerichte en geterrasseerde topografie en vallei(en) met

geassocieerde bebouwing en infrastructuur. De zichtbare open ruimte wordt gekenmerkt door een sterk

wisselende omvang en aard (waterpartijen, beemden, akkerland,...) van de open ruimten die meestal

door vegetatie begrensd worden, soms ook door topografie en bebouwing.

In het kader van de versterking van de traditionele landschappen in Vlaanderen werden een aantal

wenselijkheden voor de toekomstige ontwikkeling gedefinieerd (Antrop et al., 2002). Hierbij wordt voor

“Maasvlakte en terrassenlandschap” vermeld:

landschap- en natuurherstel in de ontgrinde Maasvlakte voorzien en niet enkel recreatieve

uitbouw.

Het projectgebied is volgens de landschapsatlas gelegen binnen het landschapsrelict en de vastgestelde

ankerplaats “Steilrand van het Kempisch Plateau van de Kikbeek tot de Asbeek” (ook opgenomen in de

inventaris landschappelijk erfgoed). Het circuit Duivelsberg ligt binnen het deelgebied “Kleinschalig

heideontginningsgebied van Opgrimbie” (MB 12/02/2014). In deze ankerplaats domineren grote

aaneengesloten boscomplexen en kleinere zones (natte) heide die deels tot het Nationaal Park Hoge

Kempen behoren. Van oost naar west lopen de Heiwijckbeek, de Ziepbeek en de Asbeek die de

ankerplaats dwarsen. Op ca. 100 m ten W bevindt zich het lijnrelict “Steilrand van het Kempens Plateau”

(L70032) (Figuur 20).

De projectsite is volgens de landschapsatlas ook gelegen binnen de relictzone “Onder de Berg” (R70048).

De steilrand tussen Onder de Berg en Molenberg is archeologisch interessant met meerdere

steentijdvondsten. In het gebied werden ook vondsten gedaan uit Metaaltijd en Romeinse tijd. De

relictzone komt overeen met de woeste gronden op de Ferrariskaart, bestaande uit een groot

aaneengesloten gebied met bos, heide en bosheide tussen de gehuchten Daelgremi (Daalgrimbië), Gremi

(Opgrimbië), Daelwesent (Daalwezet) en Wesent (Hoogwezet) enerzijds en de steilrand anderzijds. De

bossen rond het kasteel van Daalbroek en een deel van het Pietersembos komen reeds voor op de

Ferrariskaart en zijn onafgebroken bebost gebleven. Het grootste deel van het Pietersembos was

bosheide ten tijde van Ferraris en werd in het begin van de 19e eeuw bebost. Op de Vandermaelenkaart

is het volledige Pietersembos als bos aangeduid. Het Mechelse bos, werd voor wat het deel beneden de

steilrand betreft, aangelegd na 1850. Tussen al deze bossen komen historisch stabiele natte en droge

heiden voor langsheen de Ziepbeek, Onder de Berg en te Neerharenheide. In het gebied komen meerdere

vennen (o.a. Ven onder de Berg) voor, waarvan er een aantal werden vergraven tot vijvers

(Juffrouwenvijver, Aspermansvijver).


Binnen een straal van 1 km rondom de site bevinden er zich drie relicten welke zijn opgenomen in de

inventaris bouwkundig erfgoed en zijn vastgesteld als bouwkundig erfgoed. Deze relicten zijn een

arbeiderswoning (op ca. 215 m ten O), de watermolen Kikmolen (op ca. 640 m ten NO) en de Kapel Onze-

Lieve-Vrouw van Kleine en Grote Noden (op ca. 660 m ten W).

Figuur 20 Landschapsrelict, lijnrelict en ankerplaats (bron: Geopunt)

12.3 Methodiek

De deelaspecten die bepalend zijn voor de visuele en ruimtelijke eigenschappen van het huidige

landschap worden beschreven en zijn onder andere:

geomorfologische, topografische en hydrografische karakteristieken van het landschap;

de ruimtelijk structurerende elementen worden gekarteerd op basis van de landschapsatlas;

visueel ruimtelijke kenmerken en elementen die als positieve en negatieve beelddragers van het

landschap fungeren worden besproken en bovendien de zichtbaarheid vanuit de omgeving

geïllustreerd aan de hand van foto’s.

De impact die racecircuit Duivelsberg op het landschap heeft is moeilijk tot niet kwantitatief in te

schatten. Dit dient bijgevolg kwalitatief te gebeuren. Hierbij kunnen een drietal effectgroepen afgelijnd

worden op basis van het richtlijnenboek “landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie” (Schute et al.,

2006):

het landschap als relatiesysteem: hierbij zal een inschatting gegeven worden van de effecten die

het bedrijf veroorzaakt op de landschapsstructuur;

erfgoedaspecten: hierbij wordt onderzocht of het project aanleiding geeft tot een verlies van

erfgoedwaarde;

perceptieve aspecten (visuele kenmerken): hierbij wordt de integratie van het bedrijf in de

omgeving beoordeeld.




In deze situatie zijn er verschillende gebouwen aanwezig op de site met een zekere hoogte. Door de

aanwezigheid van een beboste zone aan de W-zijde van de site en een bomenrij langsheen de noordkant

van de site zijn deze komende vanuit de richting van Zutendaal goed afgeschermd van de omgeving.

Doordat er aan de oostzijde van de site een weiland gelegen is, is de site komende vanuit de richting van

Maasmechelen relatief gezien, wat meer zichtbaar. Aan de oostzijde van de site werd er echter een

houtkant aangelegd, die op termijn voor een betere visuele afscherming van de site naar de omgeving

kan zorgen. De aanwezige infrastructuur op de site vormt in deze situatie een beperking voor de optimale

ontwikkeling van de biodiversiteit en het landschap. Er vinden geen activiteiten plaats die enige effect

kunnen hebben op het landschap, het bouwkundige erfgoed of de archeologische kenmerken van de

omgeving. Er wordt uitgegaan van een beperkt negatief effect.


Landschapsstructuren 12.4.2.1

De site is gelegen in gebied voor dagrecreatie. In de onmiddellijke omgeving komen nog andere

recreatievormen voor (natuurrecreatie, camperplaats, hondenlosloopzone, sportrecreatie…). Het circuit

sluit bijgevolg aan bij deze recreatievormen.

De gebouwen zijn nu reeds aanwezig en met voorliggend project wordt geen uitbreiding aan de

gebouwen of bijkomende verhardingen voorzien. Dit betekent dat binnen het vastgesteld landschapsrelict

waartoe rallycrossterrein Duivelsberg behoort, de natuuroppervlakte gelijk blijft en bijgevolg ook de

landschappelijke structuren. Tijdens de verdere uitbating van rallycrossterrein Duivelsberg zijn er geen

effecten te verwachten ten aanzien van de wijziging van de landschappelijke structuur en relatie in het

studiegebied, gezien het rallycrossterrein reeds een hele tijd gelegen is in het projectgebied (sinds de

jaren ’60 van de vorige eeuw). De huidige invloed van de site op het landschap als relatiesysteem wordt

als beperkt negatief beschouwd.

Erfgoedwaarden 12.4.2.2

De effecten op de erfgoedwaarden in de nabije omgeving van het projectgebied (drie relicten

opgenomen in de inventaris bouwkundig erfgoed, vastgesteld bouwkundig erfgoed) kunnen als

verwaarloosbaar tot beperkt negatief worden beoordeeld.

De effecten op het archeologisch erfgoed worden als niet relevant beoordeeld vermits voorliggend

project geen diepe graafwerken noch bemaling omvat.

Perceptieve aspecten 12.4.2.3

De site is gelegen binnen een regio met een zeer hoge natuurwaarde. Het rallycircuit is eveneens gelegen

binnen de perimeter van het gelijknamige Nationale park “Hoge Kempen”. Het circuit is volledig omheind

en voorzien van een verhoogde berm.

Er zijn geen wijzigingen van de visuele impact van het rallycrossterrein op het omringende landschap te

verwachten. Er geldt een beperkt negatief effect.


In dit scenario wordt de oorspronkelijke toestand van voor 1950 hersteld en zal het ruimtegebruik

volledig aansluiten bij de omgeving. De huidige bestemming van gebied voor dagrecreatie zal omgezet


worden naar natuurgebied met als overdruk grote eenheid natuur (positief effect), hierdoor zal de site

meer aansluiting vinden bij de natuurlijke landschappen in de omgeving.


De huidige site heeft een beperkt negatieve invloed op het landschap als relatiesysteem. Er worden geen

aanzienlijke effecten verwacht door de uitvoering van het voorliggende project.


Gezien de effecten worden er geen milderende maatregelen voorgesteld.


13 Discipline mens-, ruimtelijke aspecten & gezondheid


De grens van het studiegebied wordt bepaald door de reikwijdte van de effecten van het project op

enerzijds de functies (wonen, werken, verkeer en recreatie) en anderzijds op de aanwezige ruimtelijke

structuren. Het studiegebied wordt afgebakend op macro-, meso- en microniveau. Op macroniveau wordt

de ligging van het rallycrossterrein Duivelsberg op niveau van de gemeente Maasmechelen beschreven.

Het mesoniveau omvat het gebied waarbinnen de aangrenzende functionele structuren (onder andere

wonen en landbouw) invloed van het project ondervinden. Op microniveau is het studiegebied beperkt

tot het projectgebied.

13.2 Methodiek

Voor de evaluatie van de gezondheidsaspecten wordt gesteund op het MER-richtlijnensysteem mens-

gezondheid. In een eerste fase zal het ruimtegebruik en de betrokken populatie beschreven worden en

zal er een identificatie van de potentiële relevante milieustressoren gebeuren. Op basis van de gegevens

aangeleverd in deze eerste fase (= pre-fase: inventarisatie) zal een inventarisatie van stressoren

gebeuren, gevolgd door een beoordeling van de gezondheidsimpact. Indien nodig wordt tevens een stuk

met betrekking tot post-evaluatie uitgewerkt.

Voor de chemische stressoren met gekende emissies wordt volgend beoordelingskader (Tabel 23)

toegepast om de noodzaak tot milderende maatregelen in kaart te brengen:

Tabel 23 Beoordelingstabel chemische stressoren

Immissiebijdrage in het deel/studie-gebied (% GAW)

tussenscore o.b.v. immissiebijdrage

bijstelling bijgestelde score o.b.v. immissie NA t.o.v. GAW

immissie na < 80 % GAW

toename immissie door project

> 10 % -3 afzwakking wegens immissie na < 80 % GAW

-2

3 - 10 % -2 -1

1 - 3 % -1 0

< 1 % 0 0

afname immissie door project

< 1 % 0 0

1 – 3 % +1 0

3 – 10 % +2 +1

> 10 % +3 +2

immissie na = 80 – 100 % GAW

toename immissie door project

> 10 % -3 geen bijstelling -3

3 - 10 % -2 -2

1 - 3 % -1 -1

< 1 % 0 0


< 1 % 0 0

1 – 3 % +1 +1

3 – 10 % +2 +2

> 10 % +3 +3

immissie na > GAW toename immissie > 10 % -3 verstrenging -3


Immissiebijdrage in het deel/studie-gebied (% GAW)

tussenscore o.b.v. immissiebijdrage

bijstelling bijgestelde score o.b.v. immissie NA t.o.v. GAW

door project 3 - 10 % -2 wegens immissie na > GAW

-3

1 - 3 % -1 -2

< 1 % 0 -1


< 1 % 0 +1

1 – 3 % +1 +2

3 – 10 % +2 +3

> 10 % +3 +3


Het projectgebied is gelegen in de provincie Limburg, op grondgebied van de gemeente Maasmechelen.

De gemeente is gelegen in het Maasland, meer bepaald in de deelruimte van het zuidelijk Maasland. De

rol van deze deelruimte bestaat uit het versterken van de stedelijke structuur in het Maasland.

Bijkomende stedelijke ontwikkelingen zijn gewenst, zij het hoogwaardig en kwalitatief. Het zuidelijk

Maasland wordt beschouwd als ondersteunend aan de meer grootschalige stedelijke concentraties in

Nederland. De steilrand van het Kempisch Plateau, de Zuid-Willemsvaart, de Maas en de N78 als

aanhechtingslijn voor stedelijke ontwikkelingen vormen de noord-zuid georiënteerde dragers voor het

Zuidelijk Maasland. De bos- en heidegebieden van het Kempisch Plateau vormen de overgang met de

hoofdruimte Kempen.

De site bevindt zich aan de rand van de bos- en heidegordel van het Kempisch Plateau. Het Kempisch

Plateau wordt gekenmerkt door vlakke, weinig bebouwde en grote compartimenten bos en heide die

aansluiten op het overwegend beboste middenterras van de Maasvallei. De compartimenten worden

doorsneden door kleinschalige, gesloten beekvalleien, infrastructuren en recreatieve activiteiten. Het

circuit kadert binnen ‘Maasmechelen Leisure Valley’ die een waaier aan toeristisch-recreatieve

attractiepolen voorziet met bovenlokale aantrekkingskracht.

Het projectgebied wordt volgens het gewestplan grotendeels aangeduid als gebied voor dagrecreatie en

wordt volledig omgeven door natuurgebied.

Het ruimtegebruik en de betrokken populaties binnen een straal van 1 km worden opgelijst in

onderstaande tabel.

Tabel 24 Overzichtstabel van aspecten ruimtegebruik en betrokken bevolking in het studiegebied van de inrichting (1 km rondom de site)

ruimtegebruik afstand & windrichting tot bron

gezinsopvang baby’s en peuters/ buitenschoolse opvang -

kleuterscholen -

basisschool -

secundaire school -

ziekenhuizen -

bejaardentehuizen / woon-zorg centra, assistentiewoningen -

gebied voor dagrecreatie de gehele site zelf


ruimtegebruik afstand & windrichting tot bron

recreatiegebied ca. 180 m ten NO van de site, zie Bijlage 5

woonzone woongebied op ca. 185 m ten O, zie Bijlage 5

landbouwactiviteit -

waterwinningsgebied: opp. water + grondwater -

groenzone/natuur/bosgebied site wordt omringd door natuurgebied

zie Bijlage 5


Naar de discipline mens is er geen verschil tussen de actuele en geplande situatie.

13.4.1 Ruimtelijke aspecten

Ruimtelijke structuur en wisselwerking met de ruimtelijke context 13.4.1.1

De site is gelegen in gebied voor dagrecreatie. In de onmiddellijke omgeving komen nog andere

recreatievormen voor (natuurrecreatie, camperplaats, hondenlosloopzone, sportrecreatie…). Het circuit

sluit bijgevolg aan bij deze recreatievormen. Er kan wel opgemerkt worden dat de recreatievorm van

Duivelsberg een ‘hardere’ vorm betreft dan bvb. de natuurrecreatie in het naastgelegen Nationaal Park

Hoge Kempen. Er dient vermeld te worden dat er ‘slechts’ 12 evenementen per jaar zijn op de site,

waardoor er gesteld kan worden dat er een beperkte verstoring is van de functionele relatie met de

omgeving (beperkt negatief effect).

In het ontwikkelingsscenario waarbij de site verdwijnt en het vroegere landschap hersteld zal worden,

wordt er een verwaarloosbaar effect verwacht naar wisselwerking met de ruimtelijke context. Dit geldt

tevens voor de referentiesituatie.

Ruimtegebruik en gebruikskwaliteit 13.4.1.2

Het circuit is gelegen aan de rand van het Kempisch plateau in de bos- en heidegordel. In zowel de

actuele situatie als de referentiesituatie wijkt het ruimtegebruik enigszins af van de rest van de

omgeving door de ‘hardere’ recreatievorm. De aanwezige infrastructuur op de site vormt een beperking

voor de optimale ontwikkeling van de biodiversiteit gelijkstemmend met de onmiddellijke omgeving.

Enkel in het ontwikkelingsscenario (waarbij de site niet langer actief is en de oorspronkelijke toestand

van voor 1950 hersteld wordt) sluit het ruimtegebruik volledig aan bij de omgeving (verwaarloosbaar

effect). In de referentiesituatie en actuele situatie wordt bijgevolg uitgegaan van een beperkt negatief

effect.

Ruimtebeleving 13.4.1.3

De belevingswaarde betreft de visuele kwaliteit van het rallycrossterrein Duivelsberg in de omgeving.

In de onmiddellijke omgeving van de site zijn geen woningen gelegen. Wel grenst er een ruiterpad in het

zuiden aan de site. Het circuit is volledig omheind en voorzien van een verhoogde berm. Het circuit is

slechts gedeeltelijk verhard. Bovendien vinden er een beperkt aantal evenementen per jaar plaats op het

circuit. Wel bevinden zich langsheen het circuit permanente reclamepanelen die een zekere invloed

kunnen uitoefenen op de ruimtebeleving. Deze invloed is echter subjectief en kan zowel negatief als

positief worden ervaren, afhankelijk van de persoonlijke appreciatie van de ruimtegebruiker / recreant.


Er zijn geen klachten gekend van omwonenden. Inzake veiligheid is het circuit volledig afgesloten door

omheining, waardoor de piste niet kan worden betreden. Aan de twee toegangen en de uitgang van het

circuit staan er personen die controle houden over de personen die op het circuit mogen komen.

Er wordt uitgegaan van een beperkt negatief effect inzake ruimtebeleving en dit zowel in de actuele als

in de referentiesituatie. In het ontwikkelingsscenario zal er een verwaarloosbaar effect zijn, gezien in dit

scenario de infrastructuur die eventueel als negatief zou kunnen ervaren worden, zal verdwijnen.

13.4.2 Gezondheid

Identificatie potentiële relevante milieustressoren 13.4.2.1

In Tabel 25 wordt een oplijsting gemaakt van alle stressoren die relevant kunnen zijn voor voorliggend

project (Richtlijnenboek mens-gezondheid). Per mogelijke stressor wordt de gerelateerde

gezondheidsimpact en de relevantie voor dit specifieke project aangehaald.

Tabel 25 Stressoren en gerelateerde gezondheidsimpact

stressoren specifieke omschrijving stressor en/of bron, gezondheidsimpact

argumentatie waarom stressor niet wordt opgenomen

chemische stressoren

Methaan (CH4) via lucht verwaarloosbare emissie (zie discipline lucht)

Koolmonoxide (CO) via lucht verwaarloosbare emissie (zie discipline lucht)

Kooldioxide (CO2) via lucht verwaarloosbare emissie (zie discipline lucht)

Dikstikstofoxide (N2O) via lucht verwaarloosbare emissie (zie discipline lucht)

Ammoniak (NH3) via lucht verwaarloosbare emissie (zie discipline lucht)

Niet methaan vluchtige organische stoffen (NMVOS)

via lucht verwaarloosbare emissie (zie discipline lucht)

Stikstofoxiden (NOx) komt vrij in de lucht via verbrandingsprocessen, NO2 veroorzaakt irritatie en ontsteking van luchtwegen, ogen, keel en neus

zie 13.4.2.3

Fijn stof (PM10) via lucht zie 13.4.2.2

Zeer fijn stof (PM2,5) via lucht zie 13.4.2.2

geur / niet relevant voor voorliggend project

fysische stressoren

geluid / zie 13.4.2.4

trillingen / niet relevant voor voorliggend project

Fijn stof 13.4.2.2

In de discipline lucht werd gesteld dat de emissies door grof stof geen nadelig effect zullen hebben op

het studiegebied.


Wat fijn stof (PM10 en PM2,5) betreft werden maximale concentraties van 0,004 µg/m³ (jaargemiddelde)

gemodelleerd door de race-activiteiten, wat minder dan 1 % is van de jaargemiddelde

luchtkwaliteitsdoelstelling. Voor de transporten die gegenereerd worden door de activiteit werd CAR-

Vlaanderen aangewend. Voor PM2,5 en PM10 wordt ook inzake de transportimmissies aan de grenswaarden

en overschrijdingsmarges voldaan. Er wordt nagenoeg geen verschil gemodelleerd tussen de verschillende

situaties (referentiesituatie, actuele situatie, geplande situatie en ontwikkelingsscenario). Er wordt dan

ook in alle situaties een verwaarloosbaar effect naar gezondheidsimpact verwacht door fijn stof-emissies.

NO2 13.4.2.3

Uit de discipline lucht blijkt dat de NO2-immissie vanwege de raceactiviteiten als verwaarloosbaar

beschouwd kunnen worden. Er wordt dan ook geen impact verwacht naar gezondheid.

Wordt de NO2-immissie afkomstig van het verkeer gegenereerd door de site in overweging genomen, dan

wordt er in de actuele en geplande situatie een maximale concentratie van 11 µg/m³ verwacht ten

opzichte van 9,7 µg/m³ in de referentiesituatie (= achtergrondwaarde, zonder bedrijf in exploitatie). Dit

is een stijging met 1,3 µg/m³.

Als gezondheidskundige advieswaarde (GAW) wordt de WHO-norm gehanteerd, met name 40 µg/m³.

Worden bovenstaande gegevens afgetoetst volgens het beoordelingskader voor chemische stressoren (zie

Tabel 23) dan wordt een score van 0 bekomen (verwaarloosbaar effect). Milderende maatregelen worden

niet noodzakelijk geacht.

Geluid 13.4.2.4

In de discipline geluid werd het oorspronkelijk omgevingsgeluid op 36,8 en 44,7 dB(A) begroot t.h.v. de

beoordelingspunten BP1 (natuurgebied ten het westen van de site en BP2 (rand recreatiegebied). Ten

gevolge van het racen zal er een aanzienlijke verhoging zijn van het omgevingsgeluid, weliswaar in

piekgeluiden. De nevenactiviteiten, met name parking, zullen voor een beperkte verhoging van het

omgevingsgeluid zorgen t.h.v. de dichtstbij gelegen woningen. Hierbij dient opgemerkt te worden dat de

activiteiten enkel overdag plaatsvinden en dit 10 maal per jaar (+ 2 recreatieve activiteiten). Er worden

dan ook geen effecten verwacht naar slaapverstoring.

Geluidsnormen vooropgesteld door WHO hebben betrekking tot Lden, die enkel begroot kan worden voor

verkeerstransporten en niet voor industriële activiteiten. Er kan bijgevolg geen aftoetsing gebeuren aan

gezondheidskundige normen. Wordt afgetoetst aan de Vlarem-normen, dan kan vastgesteld worden dat

hieraan wel voldaan wordt. Op basis van voorgaande wordt uitgegaan van een beperkt negatief effect

inzake geluidshinder.


Inzake ruimtelijke aspecten wordt er uitgegaan van een beperkt negatief effect. In het

ontwikkelingsscenario, waarbij het circuit en de daarbij horende infrastructuur dient te verdwijnen,

wordt er uitgegaan van een verwaarloosbaar effect daar het ruimtegebruik beter afgestemd is op de

omgeving. Inzake gezondheid worden doorgaans enkel verwaarloosbare effecten verwacht, enkel in zake

geluidshinder is er sprake van een beperkt negatief effect.


Er worden geen milderende maatregelen voorgesteld.


14 Discipline biodiversiteit


Verzuring en vermesting, bodemverontreiniging, licht- en geluidshinder en verontreiniging van

oppervlaktewater worden beschouwd als de meest relevante invloeden ten gevolge van de site op de

biodiversiteit. In eerste instantie wordt het studiegebied afgebakend waar effecten te verwachten zijn.

Dit studiegebied omvat het projectgebied, dat de bestaande exploitatie omvat en wordt uitgebreid met

een zone die de invloedssfeer van de abiotische disciplines (vooral lucht en geluid) omvat.


De biologische waarderingskaart (BWK) geeft een beeld van de aanwezige vegetatie. Hierin worden

eveneens de belangrijkste kleine landschapselementen mee opgenomen. Per perceel wordt een uitspraak

gedaan over de biologische waarde. Een uittreksel van de BWK voor de omgeving van de site wordt

weergegeven in Bijlage 14b (versie 2018). De habitatkaart geeft weer welke (potentiële) habitats en

regionaal belangrijke biotopen voorkomen in het studiegebied en gebaseerd op de BWK (Bijlage 14c en

14d).

In Tabel 26 wordt de biologische waarde van het projectgebied weergegeven. Een groot deel van het

projectgebied (4,4 ha of 38 %) wordt gekarteerd als biologisch minder waardevol. Dit betreft vooral de

onderdelen van de site waar er gebouwen staan en de paddock gelegen is. De graslanden / bermen die

grenzen aan de buitenrand van het circuit zijn biologisch minder waardevol met zeer waardevolle

elementen (struisgrasvegetaties). Ook de strook vooraan waar er parkeerplaats voorzien is voor de

bezoekers wordt gekarteerd als minder waardevol met zeer waardevolle elementen, dit door de

aanwezigheid van eiken-berkenbos en grove den ter hoogte van de Weg naar Zutendaal. In totaal wordt

zo’n 31 % van de site ingekleurd als biologisch minder waardevol met zeer waardevolle elementen.

Complexen van biologisch waardevolle en zeer waardevolle aanplanten van grove den gecombineerd met

eiken-berkenbos worden aangetroffen ter hoogte van de noordrand van de site, en in de zuidwestelijke

rand. Het meest westelijke grasland dat zich binnen de lussen van het circuit bevindt, bevat elementen

van natte dopheidevegetaties met elementen uit de hoogveenflora in combinatie met struweel en

wilgen. Deze complexen van waardevolle tot zeer waardevolle vegetaties bedekken zo’n 17 % van de

site. De zeer waardevolle vegetaties beslaan zo’n 13 % van de site, en bestaan voornamelijk uit zure

struisgrasvegetaties (ca. 1,4 ha) en in mindere mate uit eiken-berkenbos (9190, ca. 0,14 ha). In het

centrale gedeelte tussen de lussen van het raceparcours, bevindt zich ook een ven. Het perceel met de

dopheidevegetatie is deels habitatwaardig (70 %) en dit betreft 7140_oli “natte heide en venoevers met

hoogveensoorten”. Centraal en in de oostelijke lus van het circuit bevinden zich graslanden die

aanschouwd worden als behorende tot het dwerghaververbond (2330_dw). In Bijlage 14c en 14d worden

de habitattypes in de omgeving van het terrein weergegeven, zoals aangeduid op de habitatkaart (versie

2018).

Tabel 26: Biologische waardering binnen het projectgebied (BWK, versie 2018)

Biologische waardering*

Eenheid 1

Eenheid 2 Habitat?

verklaring oppervlakte (ha)

m uv - - terrein met recreatie-infrastructuur 4,4

mz uv qb - terrein met recreatie-infrastructuur / eiken-berkenbos 0,45

mz uv ha- - terrein met recreatie-infrastructuur / struisgrasvegetatie op zure bodem 3,18



Eenheid 1

Eenheid 2 Habitat?


wz ppmb qb - aanplant van grove den met ondergroei van struiken en bomen / eiken-berkenbos 1,55

wz ces- sz 7140_oli (70 %)

vochtige of natte dopheidevegetaties met elementen uit de hoogveenflora / struweelopslag van allerlei aard 0,67

z qb pins

9190

(70 %)

eiken-berkenbos / grove den

0,14

z ha - 2330_dw (100 %)

struisgrasvegetatie op zure bodem 1,4

*m: biologisch minder waardevol, mw: complex van biologisch minder waardevolle en waardevolle elementen; mwz:

complex van biologisch minder waardevolle, waardevolle elementen en zeer waardevolle elementen; mz: complex van

biologisch minder waardevolle en zeer waardevolle elementen; w: biologisch waardevol, wz: complex van biologisch

waardevolle en zeer waardevolle elementen; z: biologisch zeer waardevol

Het terrein is gelegen in het habitatrichtlijngebied “Mechelse heide en vallei van de Ziepbeek”

(BE2500035)(Bijlage 14a). Dit SBZH beslaat een totale oppervlakte van 3.741 ha en is gelegen in de

gemeenten Genk, As, Dilsen-Stokkem, Maasmechelen, Lanaken en Zutendaal. Het SBZH maakt deel uit

van het Nationale Park Hoge Kempen. Het landschap wordt gedomineerd door uitgestrekte heidevelden,

omgeven door dichte dennenbossen. In deze heidegebieden bevinden zich oude ontginningsplassen en in

inhammen van de steilrand ontspringen kleine beekjes geflankeerd door natte heidevegetaties. In het

westen en het zuiden grenst het projectgebied aan het vogelrichtlijngebied “Mechelse heide en vallei van

de Ziepbeek” (BE2200727), dat binnen het studiegebied grotendeels overlapt met het

habitatrichtlijngebied. De site wordt geheel omsloten door het VEN-gebied “Hoge Kempen” en vormt

a.h.w. een enclave binnen dit gebied. Onderdelen van de natuurreservaten “Hoge Kempen” en “Vallei

van de Zijpbeek” zijn gesitueerd in de directe nabijheid van de site. In de directe omgeving zijn zowel

het VEN-gebied als het reservaatsgebied gelegen binnen de afbakening van het habitat- en/of

vogelrichtlijngebied (zie Bijlage 14a).

In 2008 werd het “Natuurrichtplan Hoge Kempen” bij Ministerieel Besluit goedgekeurd. Dit

natuurrichtplan specifieert voor de VEN-gebieden, de speciale beschermingszones, de groen-, park- en

bosgebieden in de Hoge Kempen een visie en specifieke natuurdoelstellingen. Racecircuit Duivelsberg

bevindt zich binnen de perimeter waar het natuurrichtplan van toepassing is. Het natuurrichtplan

vertrekt van een aantal ruimtelijke en ecologische concepten:

ontwikkelen van een centrale grote, aaneengesloten open heidevlakte omgeven door halfopen

heidegebieden overgaand in structuurrijke loofhoutbossen;

vrijwaren/regelen waterhuishouding gericht op een optimale ontwikkeling van waterafhankelijke

habitats;

verbeteren van de interne doordringbaarheid van het landschap en realisatie van ecologische

verbindingen tussen het Kempisch Plateau en omgeving;

instandhouden van habitats en soorten conform de Europese richtlijnen met betrekking tot het

natuurbehoud;

afstemmen van het recreatief medegebruik op de ecologische draagkracht van het gebied.

In het natuurrichtplan werd per deelgebied de gebiedsvisie en de maatregelen en instrumenten geduid.

De gebiedsvisie voor het natuurrichtplan wordt weergegeven in Figuur 21.


Figuur 21 Gebiedsvisie natuurrichtplan Hoge Kempen (rode cirkel = locatie racecircuit Duivelsberg)


Het projectgebied is gelegen in deelgebied 6 “Koninklijk Domein, Ziep- en Asbeekvallei, Neerharerheide

en omgeving. Prioritair in dit deelgebied is:

de uitbreiding van het areaal natte, venige heide in de Ziepbeek, Asbeekvallei en de

Neerharerheide waardoor de hoog- en laagveenstukken en de aanwezige vennen opnieuw

aansluiting vinden met elkaar. In combinatie met droge open en struweelrijke heide, heischrale

graslanden en halfopen bossen bekomt men zo een waardevolle mozaïek van droog-nat

gradiënten, open-struweelrijke gradiënten hetgeen noodzakelijk is voor doelsoorten als het

gentiaanblauwtje, watersnip, grauwe en bruine kiekendief, groentje, heikikker,

hoogveenglanslibel en speerwaterjuffer,… ;

de oppervlakte open habitat in het koninklijk domein, zowel droge en natte heide als natte

graslanden uitbreiden zodat een open verbinding ontstaat tussen de zuidelijke en de noordelijke

natte terreinen hetgeen de connectiviteit voor typische soorten moet verbeteren en kolonisatie

in beide richtingen mogelijk moet maken en het maken van de verbinding tussen de

Ziepbeekvallei, Neerharerheide en Vallei van de Asbeek;

de oppervlakte schraal grasland en voedselarme akkers ter hoogte van de Kikbeek gevoelig

uitbreiden en via omzetting van andere graslanden gelegen in dit deelgebied naar schralere

vormen de verbinding te maken met de kanaalbermen gelegen ten zuiden van het

toepassingsgebied. Dit voor doelsoorten als veldparelmoer-, kommavlinder en klaverblauwtje

hetgeen tevens soorten als de grauwe klauwier, klapekster en veldkrekel ten goede zal komen;

er wordt gestreefd naar een gunstige instandhouding van de veenbossen en de omliggende

zuurminnende eikenbossen met wintereikenrelicten en met bijzondere aandacht voor de

beekprik die nog voorkomt op de As- en Ziepbeek.

Specifiek ter hoogte van het circuit heeft men als visie de ontwikkeling van open heischrale graslanden

en pioniersvegetaties en akkergewassen op schrale zandgrond (gebiedsvisie 6.5). Men streeft naar het

realiseren van een mozaïek van heischrale graslanden en heiden in complex met pioniersvegetaties en

akkergewassen waarbij brede houtkanten en mantel-zoom vegetaties ontwikkeld worden op de overgang

naar bos. Graslanden ter hoogte van de psychiatrische instelling wenst ment te verschralen tot

voedselarme graslanden en akkers om te zetten tot basenarme voedselarme akkers met structuurrijke

overgangen naar het bos. Hiervoor is nulbemesting noodzakelijk. Houtkanten of verspreidde bosjes zijn

een meerwaarde binnen een complex van deze graslanden. Er wordt gestreefd naar het herstel van het

Duivelsven en zijn omgeving. Doelsoorten voor dit gebied zijn: grauwe kiekendief, grauwe klauwier,

veldparelmoervlinder, kleine parelmoervlinder, heideblauwtje, kommavlinder, veldkrekel,

klaverblauwtje, geelgors e.a..

De natuurdoeltypes omvatten volgend habitats:

droog grasland:

o heischraal grasland (6230)

o kamgrasland

o glanshavergrasland

o droge voedselrijke ruigtes (boszomen) (6430)

o soorten van basenarme schrale akkers

droge heide:


o droge Atlantische heide (4030)

Zoals hoger gesteld is het projectgebied gelegen binnen de afbakening van het habitatrichtlijngebied

“Mechelse heide en vallei van de Ziepbeek” (BE2500035) en grenst het in het zuiden aan het

gelijknamige vogelrichtlijngebied BE2200727). De natuurdoelen voor deze speciale beschermingszones

werden opgenomen in het Management Plan 1.0 voor dit gebied, en zijn afgestemd op de hoger

besproken gebiedsvisie die werd opgenomen in het Natuurrichtplan Hoge Kempen.

De instandhoudingsdoelstellingen voor het habitat- en vogelrichtlijngebied werden geïntegreerd, m.a.w.

er wordt geen onderscheid gemaakt tussen het gedeelte dat habitatrichtlijngebied is, en het gedeelte

van het vogelrichtlijngebied dat niet overlapt met het SBZH.

De natuurdoelen voor dit gebied zijn gericht op volgende habitats en/of soorten:

Habitats (Bijlage I Habitatrichtlijn)

2310_2330 Psammofiele heide met Calluna- en Genistasoorten en Open grasland met Corynephorus- en Agrostissoorten op landduinen, subtype 2330_bu - buntgrasverbond en 2330_dw - dwerghaververbond

3110 Mineraalarme oligotrofe wateren van de Atlantische zandvlakten (Littorelletalia uniflora)

3130 Oligotrofe tot mesotrofe stilstaande wateren met vegetatie behorend tot de Littorelletalia uniflora en/of de Isoëtes-Nanojunctea, subtype 3130_aom oeverkruidgemeenschappen (Littorelletea)

3160 Dystrofe natuurlijke poelen en meren

4010 Noord-Atlantische vochtige heide met Erica tetralix

4030 Droge Europese heide

6230 Soortenrijke heischrale graslanden op arme bodems van berggebieden (en van submontane gebieden in het binnenland van Europa), subtype 6230_hmo - Vochtige heischrale graslanden

6510 Laaggelegen schraal hooiland (Alopecurus pratensis, Sanguisorba officinalis)

7110 Actief hoogveen

7140 Overgangs- en trilveen, subtype 7140_oli - oligotroof en zuur overgangsveen met slijkzegge, veenbloembies in relatie met 7110 hoogveenvegetaties

7150 Slenken in veengronden met vegetatie behorend tot het Rhynchosporion

9120_9190 Atlantische zuurminnende beukenbossen met Ilex en soms ook Taxus in de ondergroei (Quercion robori-petraeae of Ilici-Fagenion) en Oude zuurminnende eikenbossen met Quercus robur op zandvlakten

91E0 Alluviale bossen met Alnion glutinosa en Fraxinus excelsior (Alno-Padion, Alnion incanae, Salicion albae), subtype 91E0_meso - mesotrofe elzenbroekbossen, 91E0_oli oligotrofe elzenbroekbossen, 91E0_eutr Ruigte elzenbossen

Soorten (Habitatrichtlijn)

beekprik (Bijlage II)

drijvende waterweegbree (Bijlage II)

gevlekte witsnuitlibel (Bijlage II + IV)

gladde slang (Bijlage IV)

heikikker (Bijlage IV)

kamsalamander (Bijlage II + IV)

poelkikker (Bijlage IV)

rugstreeppad (Bijlage IV)

vliegend hert (Bijlage II)



Soorten (Vogelrichtlijn)

blauwborst

blauwe kiekendief

boomleeuwerik

grauwe klauwier

nachtzwaluw

wespendief

zwarte specht

Het gebied is op Vlaams niveau essentieel tot zeer belangrijk voor volgende soorten en habitattypes:

Mineraalarme oligotrofe wateren (3110), oligotrofe tot mesotrofe wateren (3130), dystrofe

vennen (3160), natte heide (4010), actief hoogveen (7110), overgangs- en trilveen (7140),

veenslenken (7150) en hiermee samenhangend de habitat- en vogelrichtlijnsoorten drijvende

waterweegbree, gevlekte witsnuitlibel, rugstreeppad, heikikker en poelkikker;

Droge heide (4030) en de soorten gladde slang, nachtzwaluw en boomleeuwerik;

Eiken-berkenbos (9190), eiken-beukenbos (9120), elzenbroekbos (91E0) en de soorten vliegend

hert en wespendief;

De soorten grauwe klauwier en beekprik.

Centraal in het gebied wordt een groot aaneengesloten heideareaal gerealiseerd. De oppervlakte droge

heide zou vergroot worden door het openkappen van verboste heide en boomrijke heide te realiseren via

het dunnen van bosranden en grote heide-entiteiten opnieuw te verbinden door het verwijderen van

tussenliggende naaldbossen die een barrière vormen. Tussen open heide en bos komen altijd brede

overgangen voor. De bossen rond de centrale heide zijn structuurrijke, open gemengde bossen, van het

eikenberkenbostype met veel grote open plekken met heide of schrale graslandontwikkeling. Alle vennen

worden rondom boomvrij gemaakt en komen voldoende vrij te liggen zodat windwerking weer mogelijk

wordt. De naaldhoutbossen worden systematisch omgevormd naar structuurrijke inheems gemengde

bossen, met kernen van het eikenberkenbostype. Op iets rijkere gronden zal zich de arme variant van het

wintereiken-bekenbostype ontwikkelen. De omvorming gebeurt prioritair rond de bestaande kernen van

loofhoutbos en de plaatsen waar vliegend hert werd waargenomen. De structuurrijkdom (open plekken)

en het aandeel dood hout moet voldoende zijn om een gunstige staat van instandhouding van het

vliegend hert te bereiken. Langs boswegen, bosranden en open plekken moeten brede mantel-

zoomvegetaties ontwikkeld worden. Andere habitattypische soorten, die hiervan zullen profiteren zijn:

wespendief, zwarte specht, grote weerschijnvlinder, kleine ijsvogelvlinder, keizersmantel, bruine

eikenpage, groentje en bont dikkopje. In de Ziep- en Asbeekvallei wordt het areaal oligotroof

elzenbroekbos door vernatting vergroot. Deze vernatting is het gevolg van het opstuwen en gebruiken van

gebiedseigen water, het kappen van bossen in de kwelzones en eventueel andere maatregelen voor het

verhogen van de grondwatertafel. Deze vernatting zal eveneens een gunstige invloed hebben op natte

heidecomplexen (4010, 7140 en 7150). De (natte-) heidegebieden tussen het Koninklijk Domein en de

vallei van de Asbeek worden landschappelijk met elkaar verbonden door de tussenliggende bossen deels

om te zetten in ijle bossen en deels in heide. Gronden met potentie voor natte heide, overgangs- en

trilveen, ven- en vijveroevers worden vrijgesteld van verbossing. Gagelstruweel moet behouden blijven,

maar beheerd worden in functie van bijzondere soorten zoals beenbreek, heide- en veenorchis, drijvende


waterweegbree, blauwe knoop en draadzegge. De habitatstructuur van vijvers en vennen zal verbeterd

worden, en de aanwezige verstoring beperkt ten behoeve van oligo- tot mesotrofe habitattypes met

soorten als waterlobelia, kleine biesvaren en andere soorten uit de oeverkruidklasse. Andere soorten die

hiervan profiteren zijn: watersnip, blauwborst, hazelworm, levendbarende hagedis, diverse

libellensoorten, groentje, bont dikkopje, moeras- en zompsprinkhaan, veenmier, dopheidelantaarnspin,…

Het is tevens het belangrijkste gebied in Vlaanderen voor gevlekte witsnuitlibel en er komen diverse

populaties heikikker en poelkikker voor. De bovenlopen van de Ziepbeek en de Asbeek herbergen nog

populaties van beekprik en bronlibel. De structuur en waterkwaliteit van beide beken moet absoluut

gevrijwaard worden. De geldt eveneens voor de Kikbeek, waar soorten als beekrombout en bronlibel hun

habitat vinden.

De tabel met de concrete doelen omvat weinig concrete aanwijzingen inzake de te realiseren

doelstellingen (habitats of leefgebieden van soorten) ter hoogte van het projectgebied. De kaart met de

aanduiding van de zoekzones, de perimeter per Europees te beschermen soort en per Europees te

beschermen habitat die gevrijwaard wordt met het oog op het optimaal plaatsen van de

instandhoudingsdoelen voor de SBZ’s, geeft aan dat er op de site zones ingekleurd zijn voor het

ontwikkelen van de habitattypes 7140 en 2310_2330 (Bijlage 14e). Dit wijkt enigszins af van hetgeen er

voorzien werd in het natuurrichtplan Hoge Kempen, waarbij er als gebiedsvisie voor het circuit

Duivelsberg de ontwikkeling van open heischrale graslanden en pioniersvegetaties en akkergewassen op

schrale zandgrond (gebiedsvisie 6.5) werd vooropgesteld. Gezien in het natuurrichtplan grote zones met

eenzelfde visie werden afgebakend, en gezien de reeds aanwezige vegetaties op het circuit kan dit

echter als een verfijning van de oorspronkelijke visie aanzien worden.

Op basis van het projectgebied en zijn omgeving kunnen volgende habitats en soorten als mogelijks

relevant aanzien worden:

Psammofiele heide met Calluna- en Genistasoorten en Open grasland met Corynephorus- en

Agrostissoorten op landduinen, subtype 2330_dw – dwerghaververbond;

Overgangs- en trilveen, subtype 7140_oli - oligotroof en zuur overgangsveen met slijkzegge,

veenbloembies in relatie met 7110 hoogveenvegetaties;

9120_9190: Atlantische zuurminnende beukenbossen met Ilex en soms ook Taxus in de ondergroei

(Quercion robori-petraeae of Ilici-Fagenion) en Oude zuurminnende eikenbossen met Quercus

robur op zandvlakten;

boomleeuwerik;

gevlekte witsnuitlibel;

gladde slang;

grauwe klauwier;

heikikker;

nachtzwaluw;

poelkikker;

rugstreeppad;

wespendief;


zwarte specht.

De vooropgestelde doelen voor deze soorten zoals opgenomen in het Managementplan Natura 2000 1.0

worden samengevat in onderstaande tabel:


Tabel 27: Doelen voor habitats, habitat- en vogelrichtlijnsoorten zoals opgenomen in het Managementplan 1.0 voor het SBZV en SBZH Mechelse Heide en de Vallei van de Ziepbeek

Oppervlaktedoelstelling Kwaliteitsdoelstelling

Habitat

2310_2330,

subtype 2330_bu - buntgrasverbond en 2330_dw -dwerghaververbond

Doel: uitbreiding oppervlakte (+)

Actueel: 16 ha

Behoud actuele oppervlakte + 34 ha uitbreiding

door omvorming: vanuit bos en braakliggende terreinen (met reeds elementen van 2330_dw) ter hoogte van Isaekshof en landduinenrug ter hoogte van Dilserbos

Einddoel: 50 ha

Doel: verbeteren kwaliteit (+)

Goed ontwikkelde landduinen met: aanwezigheid van de verschillende successiestadia op landduinen, waarbij steeds minimaal 40% van het habitattype 2330 voorkomt beperkte boomopslag (<10%) voorzien van niet verstoorde zones tijdens broedseizoen voor nachtzwaluw en boomleeuwerik ingebed in open of halfopen landschap voor een maximale windwerking

7140, subtype 7140_oli - oligotroof en zuur overgangsveen

met slijkzegge, veenbloembies in relatie met 7110 hoogveenvegetaties


Actueel: 10 ha

Behoud actuele oppervlakte in complex met habitattype 4010 + 3 ha door omvorming ter hoogte van het Asbroek

Einddoel: 13 ha


Goed ontwikkeld overgangsveen met: aanwezigheid van hoogveenontwikkeling, met een veenmoslaag van > 50% en hoge bedekking van de sleutelsoorten beperkte boomopslag (< 10%) beperkte vergrassing met pijpenstrootje (< 30%)

natuurlijke hydrologie met permanente grondwatertafel rond maaiveldniveau (GHG range 15 cm –mv / 0 cm +mv en GLG >

25 cm -mv, amplitude 25 cm) oligotroof grondwater, met lage conductiviteit en voldoende lage waardes voor NO3-N en PO4-P beperkte strooisellaag met een bedekking van < 20%

9120_9190 Doel: uitbreiding oppervlakte (+)

Actueel: 121 ha (9190) en 29 ha (9120)

Behoud actuele oppervlakte + 450 ha door omvorming

Einddoel: 600 ha


Goed ontwikkelde zuurminnende eikenbossen met: behoud oude bij voorkeur inheemse bomen (voor zwarte specht, vleermuizen)

voldoende structuurrijkdom < 10% invasieve exoten streven naar ijle bossen met voldoende open plekken (voor nachtzwaluw, boomleeuwerik, wespendief, etc.) in aansluiting bij en rond de heidecomplexen creëren van mantel-zoomvegetaties met de overgangen naar het open heidelandschap

Soort



Boomleeuwerik Doel: minimaal doel is het behoud populatiegrootte met lokale uitbreidingsmogelijkheid (=/+)

1 kernpopulatie van > 60 broedparen

Behoud tot lichte stijging van de kernpopulaties.

Deze doelstelling spoort samen met de oppervlaktedoelstelling voor 4030, 2310, 2330 en behoeft géén extra leefgebied

Doel: verbeteren kwaliteit leefgebied (+)

Kwalitatief goed ontwikkeld leefgebied met: open heide- en landduinenlandschap dat schaars begroeid is met bomen, overgangen naar soortenrijke graslanden en rbb.

beperken van recreatieve verstoring tijdens broedseizoen bosrandenbeheer voeren aan zones met buntgrasvegetaties

Gevlekte witsnuitlibel Doel: uitbreiding populatiegrootte (+)

>20 adulte exemplaren per jaar en voortplantingsbewijs, en

dit op minimum 2 locaties, ter hoogte van de vallei van de zijpbeek en in de bovenloop van de Asbeek/Neerharerheide.


Complex van geschikt wateren landhabitat in het heidelandschap.

Kwaliteitsdoelen nagenoeg volledig gedekt middels doelen voor habitat 3130, 7140, rbb-gagelstruweel en de heikikker.

Nadruk op overgangen tussen verlandingsveen en waterhabitats die niet verzuurd zijn (ph 5,0-7,6) en dekking met

drijvende en ondergedoken waterplanten van 10-75% en een visvrij tot maximaal visarm waterlichaam.

Gladde slang Doel: uitbreiding populatiegrootte (+)

Bronpopulatie van minimum 400 adulte dieren die zich

uitstrekt over het volledige heidelandschap en satellietpopulaties van minimum 50 adulte dieren over het vennencomplex van Dilsen-Stokkem en het Kolenspoor.

De doelstelling spoort samen met herstel van het heidelandschap – habitattypes 2310, 2330, 4030, 4010, 6230 en de ontwikkeling van een heidecorridor doorheen de boscomplexen naar het noorden van de SBZ met stapstenen ter hoogte van het Kolenspoor en de omgeving van het vennencomplex van Dilsen-Stokkem. Dit vereist een extra leefgebied van 12-14 ha 2310/2330 in Dilsen-Stokkem en 20 ha 4030 ter hoogte van het Kolenspoor.

Deze doelstellingen zijn reeds verrekend bij de habitatdoelen voor


Aanwezigheid van open droge terreinen (heide, open bossen) met structuurrijke vegetatie en open plekken.

Het functioneel verbinden van de actuele leefgebieden van gladde slang en het verbeteren van de connectiviteit met de

populaties die in de omgeving gelegen zijn (Opglabekerzavel, Bergerven)

De kwaliteitseis voor de soort wordt gedekt door de kwaliteitseisen van de habitattypes 2330, 2310, 4030, 4010, 6230 en 9190.



desbetreffende habitats.

Grauwe klauwier Doel: uitbreiding populatiegrootte (+)

Jaarlijkse broedvogel met 2 broedparen.

Dit vereist een extra leefgebied van 2 ha 2330 aansluitend op het actuele leefgebied.

Deze doelstelling is reeds verrekend bij de habitatdoelen voor 2310/2330.


Kwalitatief goed ontwikkeld leefgebied bestaande uit landschap met mozaïekachtige opbouw van verschillende

vegetatietypen en grote structuurrijkdom: afwisseling van heischrale graslanden (6230) met soortenrijke hooilanden en vrij kort begraasde weilanden met aangrenzend struweel (rbb_sp); voldoende rustige uitkijkposten en broedgelegenheden. Open structuurrijk landschap

leefgebied met ruim en gevarieerd aanbod aan grotere insecten, voornamelijk mestkevers en loopkevers en een goed ontwikkelde mestbewonende fauna.

Heikikker Doel: uitbreiding populatiegrootte (+)

5 populaties van minimaal 200 roepende mannetjes op telkens

5 voortplantingsplaatsen ter hoogte van het vennencomplex

van Dilsen-Stokkem, Ven onder de Berg, De Wetenschappelijke zone, de vallei van de Zijpbeek en ter hoogte van Neerharerheide/Asbroek. Daarnaast satellietpopulaties van

>50 roepende mannetjes ter hoogte van het kikbeek-brongebied, het Koninklijk domein en de Heelvijvers in Opgrimbie.

Deze doelstelling spoort samen met herstel van voedselarme vennen 3130, 3160 en vochtige/venige heide 4010, 7140_oli

in het heidelandschap.


Complex van geschikt wateren landhabitat in het heide-landschap en verbinding van de verschillende populaties. Vennen zonder beschaduwing en niet te verzuurd ifv ontwikkeling eieren Het waterhabitat is visvrij en bevat water tot minstens half juli.

Nachtzwaluw Doel: minimaal doel is het behoud populatiegrootte met lokale uitbreidingsmogelijkheid (=/+)

2 kernpopulaties van > 30 broedparen

Behoud tot lichte stijging van de kernpopulaties

Deze doelstelling spoort samen met de oppervlaktedoelstelling voor


Kwalitatief goed ontwikkeld leefgebied met:

Structuurrijke heidelandschap met een geleidelijke overgang naar open tot halfopen bossen, soortenrijke graslanden en rbb. Zandige ruimten en onbegroeide plekken

Beperkt aandeel verspreide bomen. Beperken van recreatieve



4030, 2310, 2330 en behoeft géén extra leefgebied. verstoring tijdens broedseizoen

Poelkikker Doel: minimaal behoud van huidige populatiegrootte (=)

Behoud van de soort op actuele locaties


De kwaliteitseisen worden grotendeels gedekt door deze van Heikikker (zie Heikikker). Voortplantingswateren dienen jaarrond water te houden.

Rugstreeppad Doel: uitbreiding populatiegrootte (+)

2 populaties van minimaal 200 roepende mannetjes op telkens 5 voortplantingsplaatsen

deze doelstelling spoort samen met het herstel van het heidelandschap – habitattypes 2310, 2330, 3130, 3160, 4030, 4010 en vereist geen extra leefgebied


complex van geschikt wateren landhabitat in het heidelandschap

Wespendief Doel: minimaal behoud van huidige populatiegrootte (=)

behoud populatiegrootte

actuele populatiegrootte is niet gekend (leemte in de kennis)


Kwalitatieve verbetering en toename van de oppervlakte loofbossen en extensief beheerde graslanden.

Deze eisen worden gedekt door de doelen die vooropgesteld worden voor de andere habitats en soorten.

Zwarte specht Doel: minimaal behoud van huidige populatiegrootte (=)




Kwalitatieve verbetering en toename van de oppervlakte loofbossen in combinatie met structuurrijke oude naaldbossen

In het kader van dit MER werden er tot op heden, gezien het tijdsverloop van het dossier, geen terreininventarisaties uitgevoerd op de site.


14.3 Methodiek

De verschillende emissies worden in de overige disciplines bepaald. In dit hoofdstuk is het enkel de

bedoeling om de effecten op de omliggende fauna en flora te karakteriseren en evalueren.

Deze discipline is dus een integrerende discipline, waar effecten op de fauna en flora onderzocht en

geëvalueerd worden op basis van gegevens die in de overige disciplines bepaald worden.

Volgende effectgroepen kunnen onderscheiden worden:

verzurende en vermestende depositie (op basis van discipline lucht);

versnippering/barrièrewerking;

ecotoopverlies / ecotoopwinst

verontreiniging oppervlaktewater (op basis van discipline oppervlaktewater);

rustverstoring (op basis van discipline geluid);

vergiftiging (op basis van discipline bodem en grondwater).

Ter hoogte van de Europese Habitattypes binnen het habitatrichtlijngebied en de voorlopige zoekzones

wordt de verzurings- en vermestingsimpact op de flora geëvalueerd. De aftoetsing van de berekende

deposities gebeurt volgens de praktische wegwijzer passende beoordeling, effectgroep eutrofiëring en

verzuring. Hierbij is onderstaand significantiekader voor NOx van toepassing:

Een substantiële daling moet geval-per-geval geëvalueerd worden in functie van de specifiek situatie van

de betrokken inrichting.

Voor de toetsing van de overige effectgroepen (versnippering/barrièrewerking, rustverstoring, verstoring

waterhuishouding, ecotoopverlies/ecotoopwinst, verontreiniging oppervlaktewater en vergiftiging) wordt

gebruik gemaakt van de kwetsbaarheidsbenadering. Anders dan een effectgerichte benadering, waarbij

getracht wordt het effect zelf te voorspellen, doet de kwetsbaarheidsbenadering geen voorspelling maar

neemt men aan dat het systeem, object, proces door de verandering negatief beïnvloed zal worden. Door

verschillende kwetsbaarheidsniveaus te bepalen, bv. door een indeling in klassen, kan men ruimtelijk

aanduiden welke systemen, objecten en/of processen in meer of mindere mate negatief beïnvloed

worden. Het resultaat van een kwetsbaarheidsbenadering is een kaart die aangeeft hoe groot het risico

op negatieve effecten is in die verschillende ecotopen rondom het bedrijf.

Volgend significantiekader wordt verder gehanteerd voor de bespreking van de effecten (Tabel 112):


Tabel 28 Beoordeling van de effecten

bespreking effect beoordeling

volledige vernietiging/permanente verdwijning van waardevol biotoop, habitat of soort door versnippering/barrièrewerking, vergiftiging, verdroging of rustverstoring

aanzienlijk negatief effect

wijziging / gedeeltelijke verdwijning of aantasting van waardevol biotoop, habitat of soort door versnippering/barrièrewerking, vergiftiging, verdroging of rustverstoring

negatief effect

tijdelijke wijziging / beperkte verdwijning of aantasting van waardevol biotoop, habitat of soort door versnippering/barrièrewerking vergiftiging, verdroging of rustverstoring

beperkt negatief effect

geen of verwaarloosbaar wijzigingen geen of verwaarloosbaar effect

tijdelijke verbetering, versterking of toename van waardevol ecotoop door tijdelijke afname versnippering/barrièrewerking, rustverstoring, verbetering luchtkwaliteit of verbetering waterkwaliteit

beperkt positief effect

verbetering, versterking of toename van waardevol ecotoop of habitat door permanente afname versnippering/barrièrewerking, rustverstoring, verbetering waterkwaliteit of verbetering luchtkwaliteit

positief effect

permanente belangrijke verbetering of sterke toename van zeer waardevol of waardevol ecotoop of habitat door afname versnippering/barrièrewerking, rustverstoring, verbetering waterkwaliteit of verbetering luchtkwaliteit

aanzienlijk positief effect




activiteiten zullen doorgaan op de site. Hierdoor dient enkel de fysische aanwezigheid van het circuit

besproken en beoordeeld te worden. Er zijn in deze situatie geen effecten ten gevolge van geluids- en

luchtemissies te verwachten.

Rustverstoring 14.4.1.1

In de referentiesituatie gaan er op het Duivelsbergcircuit geen activiteiten door die kunnen zorgen voor

relevante. geluidshinder. Gezien het ontbreken van de activiteiten dient er ook geen rekening gehouden

te worden met de aan‐ en afrijdende voertuigbewegingen van piloten, vrijwilligers en/of bezoekers.

Het studiegebied zal in deze situatie voornamelijk beïnvloedt worden door verkeerslawaai afkomstig van

de E313 autosnelweg en de Weg naar Zutendaal. Op basis van gegevens uit de discipline geluid

(Hoofdstuk 8) kan gesteld worden dat het achtergrondgeluid (LA,95) of oorspronkelijk omgevingsgeluid

tijdens de meetcampagne van 2019 varieerde van 36,8 dB(A) in het natuurgebied ten westen van de site

(BP1) tot 44,7 dB(A) ter hoogte van het gebied met dagrecreatie (BP2).

Op basis van Figuur 5 kan gesteld worden dat de aanwezigheid van de autosnelweg E313 een belangrijke

rol speelt bij de bepaling van het geluidsklimaat ten N van de Weg naar Zutendaal. De kans dat er

effecten zullen optreden zal ook groter zijn in de buurt van de autosnelweg omdat de verkeersintensiteit

gedurende het grootste deel van de dag relatief hoog is, en een verstoring van lange duur betreft. Wat

betreft het verkeer op de Weg naar Zutendaal kan men veronderstellen dat de verkeersintensiteiten


geconcentreerd zijn gedurende een beperkte periode van de dag, en dat er hierdoor weinig tot geen

effecten ten gevolge van geluidsverstoring verwacht worden.

Verzurende en vermestende depositie 14.4.1.2

In de referentiesituatie zullen er geen evenementen op het circuit Duivelsberg doorgaan. Er worden in

deze situaties dan ook geen verzurende en/of vermestende emissies verwacht ten gevolge de

georganiseerde races en het verkeer van de bezoekers van- en naar de site. De milieudruk zal in deze

situatie volledig bepaald worden door de heersende achtergrondwaarden, die afkomstig zijn van andere

lokale activiteiten of verkeersbewegingen of lange afstands dispersie.

De verspreiding van verzurende deposities in Vlaanderen wordt ingeschat op basis van het atmosferisch

transporten dispersiemodel VLOPS (Vlaams Operationeel Prioritaire Stoffen-model). Onderstaande

figuur geeft de totale verzurende depositie berekend met VLOPS 18 op basis van meteogegevens voor

2017 weer. Op basis van deze figuur kan gesteld worden dat de verzurende depositie ter hoogte van het

studiegebied zich in de range van 2.001-2.500 zeq/ha.jaar situeert.

Figuur 22 Totale verzurende depositie berekend met VLOPS18 (bron: www.vmm.be), rode cirkel situering Racecircuit Duivelsberg

In Figuur 23 wordt de totale vermestende depositie weergegeven. Ter hoogte van het studiegebied geeft

kan er op basis van modelresultaten afgeleid worden dat de vermestende depositie in de omgeving van

het circuit zich situeert in de range van 20,01– 30 kg N/ha.jaar per jaar.

http://www.vmm.be/


Figuur 23 Totale vermestende depositie berekend met VLOPS18 (bron: www.vmm.be), rode cirkel situering Racecircuit Duivelsberg

De kritische lasten voor de habitats waar er doelstellingen voor geformuleerd werden varieert tussen de 6

kg N/ha.jaar (429 zeq/ha.jaar) voor type 3110 en de 26 kg N/ha.jaar (1.857 zeq/ha.jaar) voor type 91E0.

Dit houdt in dat de kritische lasten van deze habitattypes reeds overschreden worden in de

referentiesituatie.

Hoewel deze overschrijding niet kan toegeschreven worden aan de uitbating van het racecircuit, wordt

deze toch als negatief beoordeeld.

Versnippering en barrièrewerking 14.4.1.3

Harde moeilijk oversteekbare barrières kunnen leiden tot het doorbreken van de samenhang van

leefgebieden, waardoor populaties geïsoleerd worden en het areaal van hun leefgebied afneemt.

Het hele terrein van het Duivelsbergcircuit is omheind. Rondom de piste is er een tweede omheining die

ter bescherming van de bezoekers, ook op andere locaties op het terrein zijn er omheiningen voorzien

om de bezoekers af te schermen van aan- en afrijdende rallywagens. Deze omheiningen vormen barrières

voor grote organismen die zich niet via de lucht kunnen verplaatsen. Randzones met hoog opgaande

begroeiing rondom de site zullen vooral gebruikt worden om zich rond de site te verplaatsen.

http://www.vmm.be/


Figuur 24 Situering barrières (blauwe lijn) en mogelijke corridors (groene lijnen)

De Weg naar Zutendaal vormt een barrière tussen de noordelijk gelegen zones van het Nationaal Park

Hoge Kempen en het habitatrichtlijngebied “Mechelse heide” en de meer zuidelijk gelegen zones van

deze gebieden. De beboste zone ten westen van de site vormt de meest geschikte corridor voor

verplaatsingen tussen de noordelijke en zuidelijk gelegen gebieden. De strook met eiken, berken en

grove den die langsheen de Weg naar Zutendaal loopt is eveneens geschikt als corridor voor

verplaatsingen parallel met de Weg naar Zutendaal. In het oosten van de site, grenzend aan het weiland,

werd er een houtkant aangelegd. Deze bevindt zich binnen de omheining en bestaat uit één rij opgaande

struiken zonder veel ondergroei. Gezien het ontbreken van een dichte ondergroei, en de openheid aan de

kant van het weiland is deze corridor wat minder geschikt. Er wordt uitgegaan van een beperkt negatief

effect inzake barrièrewerking.


In de actuele situatie worden de potentiële effecten van de exploitatie van het Duivelsberg racecircuit,

zoals dit momenteel uitgebaat wordt, begroot en geëvalueerd. Vooral de momenten waarop er

evenementen plaatsvinden zijn relevant voor het inschatten van de potentiële effecten m.b.t. de

discipline biodiversiteit. De mogelijke effecten kunnen plaatsvinden op andere momenten zullen

eveneens optreden tijdens de evenementen en worden dan ook besproken bij de beoordeling van de

evenementen.

Gezien er geen wijziging / uitbreiding van de activiteiten voorzien wordt, zijn de te verwachten effecten

in de geplande situatie gelijk aan deze in de actuele situatie.


Om de effecten van geluid te kunnen bespreken, werden een aantal ambulante geluidsmetingen

uitgevoerd ter hoogte van de vooraf vastgelegde meetpunten (zie Hoofdstuk 8 - Discipline Geluid).

Hierbij werd een onderscheid gemaakt tussen geluidsemissie ten gevolge race-activiteiten en

geluidsemissie door activiteit op de parking/paddock. Tijdens de race-activiteiten werd er ter hoogte van


de beoordelingspunten geluidsniveaus van 56,4 tot 59,4 dB(A) vastgesteld (uitgedrukt als LA,05 , en dus

een maat voor kortstondige stoorgeluiden) in respectievelijk BP1 en BP2. De specifieke geluidsimmissie

ten gevolge de activiteiten op de parking wordt ter hoogte van BP1 (natuurgebied ten westen van de site)

bepaald op 34,8 dB(A) en ter hoogte van BP2 (rand met recreatiegebied) op 42,7 dB(A). Deze

gemodelleerde waarden betreffen het specifieke geluid van de parking zelf, zonder rekening te houden

met het achtergrondgeluid (oorspronkelijk omgevingsgeluid). Rekening houdend met een

achtergrondgeluid van 41,8 dB(A) en 53,0 dB(A), dat in hoofdzaak toe te schrijven is aan

verkeersgeluiden, dan worden er waarden van 42,6 en 53,4 dB(A) verwacht ter hoogte van respectievelijk

BP1 en BP2.

Er kan besloten worden dat de geluidsbijdrage ten gevolge van de races voor een aanzienlijke verhoging

van het omgevingsgeluid zorgt. Het gebruik van de parking/paddock zorgt voor een kleinere verhoging

van het omgevingsgeluid. Beide bijdragen zijn hoger is dan de gangbare drempelwaarde voor bosvogels

van 42 dB(A) (Reijnen et al., 1997).

Gezien de geluidsbijdrage van de piste niet kan beschouwd worden als een continue bron van geluid

(dit staat los van de VLAREM definitie van een continue geluidsbron), zijn de potentiële effecten niet

zonder meer te vergelijken met de effecten van een continue geluidsbron, zoals drukke

(autosnel)wegen. Hierdoor is de voorspellingsmethode voor het bepalen van effecten van verkeer en de

daarbij horende richtwaarden uit Reijnen et al. (1992) minder bruikbaar voor het gebruik van het

Duivelsbergcircuit. De activiteiten op de site vinden enkel overdag plaats, en tijdens beperkte periode

van de dag en verlopen discontinue. Er is weinig specifiek onderzoek uitgevoerd naar de mogelijke

effecten van dit type van activiteiten op broedvogels. In Nederland werd er echter onderzoek gedaan

naar de verstorende invloed van race-evenementen op broedvogels (Henkens et al., 2012). Tijdens een

twee jaar durend onderzoek werd een broedvogelpopulatie opgevolgd in een zone met geluidseffecten

van een race-evenement en een controlezone. Er werd hierbij voldoende aandacht besteed aan

soorten waarvan gekend is dat ze gevoelig zijn aan de verstoring door verkeersgeluiden. Deze studie

kwam tot volgende bevindingen:

er is geen verschil tussen de effecten controlezone;

de trefkans op het vinden van een territorium van een aantal (algemene) vogelsoorten is groter

in de effectzone dan in de controlezone. Dit is vermoedelijk te wijten aan een verhoogde

zangactiviteit na een race-evenement waardoor ze beter opgemerkt werden. Dit effect werd

aangetoond voor een paar (algemene) soorten, maar voor het merendeel van de soorten bleef

de trefkans gelijk. Er treedt dus enige verstoring op bij bepaalde (algemene) vogelsoorten;

het aantal soorten ging niet achteruit na een race-evenement;

er werd geen achteruitgang opgemerkt bij de aangetroffen soorten.

Hoewel er verwacht kan worden dat er enige verstoring zal optreden, concludeerden Henkens et al.

(2012) dat er geen wezenlijke of significant negatieve effecten optraden, en dat er geen indicatie is

dat dit op langere termijn zou wijzigen.

Gezien er geen uitvoerige gegevens voorhanden zijn van de vogelpopulatie in de directe omgeving van

het circuit, kan er niet uitgesloten worden dat er geen effecten optreden. Echter, gezien het

bovenstaande, het beperkte aantal evenementen (max. 12 per jaar) en het feit dat er in niet geracet

mag worden tijdens, de meest kritische periode, nl. het broedseizoen (geen races na het eerste

weekend van de maand maart tot en met 30 juni) kan er aangenomen worden dat deze effecten niet

significant negatief zijn. Er wordt uitgegaan van een beperkt negatief effect.



De verzurende en vermestende emissies veroorzaakt door de activiteiten op het racecircuit Duivelsberg

werden in de discipline lucht bepaald. Deze emissies werden ingegeven in de IMPACTSCORETOOL om na

te gaan of er sprake is van betekenisvolle effecten ter hoogte van het nabijgelegen habitatrichtlijngebied

“Mechelse heide en vallei van de Ziepbeek”. De resultaten van deze modellering kunnen geconsulteerd

worden via volgende link: http://www.milieuinfo.be/impactscore/#/overzicht/85a69978-1f4d-41cb-9fcf-

dc1e094131aa. De IMPACTSCORE van de voorliggende inrichting bedraagt maximaal 1,8 % (impact NOx).

Deze bijdrage wordt als niet significant aanzien (bijdrage < 5 % KL).

Gezien al de overige waardevolle natuurgebieden (vogelrichtlijngebied, VEN-gebied, reservaatsgebied, en

het Nationaal Park Hoge Kempen) gelegen zijn binnen de afbakening van het habitatrichtlijngebied, met

delen van het hoger genoemde habitatrichtlijngebied, worden er ook daar geen significante effecten

verwacht. Er is daar maximaal sprake van een verwaarloosbare bijdrage (verwaarloosbaar effect).

Op basis van de discipline lucht, kan gesteld worden dat de bijdrage door de verkeersemissies ten

gevolge voorliggende project zeer beperkt is. Wat NO2 betreft, wordt er geen grenswaarde overschreden

en wordt er geen bijdrage van meer dan 3 % van de toetsingswaarde verwacht.

Barrièrewerking en versnippering 14.4.2.3

Het belangrijkste verschil met de referentiesituatie omvat het gebruik van verlichting op de site. Dit is

echter zeer beperkt. Het parcours zelf wordt niet verlicht, de piloten in de paddocks moeten voorzien in

hun eigen verlichting. Ter hoogte van de toiletten op de site en aan de cafetaria is er enige verlichting

voorzien. Aan de ingang van het terrein is er een spot voorzien, die tijdens evenementen de ganse nacht

brandt, aangezien er de hele nacht een vrijwilliger aanwezig blijft om toezicht te houden. Deze is

neerwaarts gericht, en verlicht enkel de toegang toe het terrein. Men kan dus stellen dat de verlichting

beperkt is, en dat deze zich beperkt tot de momenten dat er evenementen georganiseerd worden op de

site (max. 12 weekends per jaar, in de periode van juli – het eerste weekend van maart).

Met betrekking tot versnippering en barrièrewerking is er zowel in de actuele als in de geplande situatie

weinig verschil te verwachten met de referentiesituatie. Er wordt dan ook uitgegaan van een beperkt

negatief effect, net zoals in de referentiesituatie.

Ecotoopverlies 14.4.2.4

Noch in de actuele noch in de geplande situatie zijn er activiteiten gepland die een negatief effect

kunnen uitoefenen op de aanwezige biotopen. Er zijn geen bouwwerkzaamheden lopende of voorzien die

kunnen zorgen voor een verlies aan ecotopen op de site. De activiteiten zijn ook niet van dien aard dan

er ecotoopverlies zal optreden.

Er werden tot op heden - gezien het tijdsverloop van het dossier - nog geen terreininventarisaties

uitgevoerd, zodat er ook geen uitspraak gedaan kan worden over de actuele staat van instandhouding van

de habitatwaardige vegetaties op het terrein. Het huidige beheer omvat het maaien van de grazige zones

op het terrein (maximaal 2 x per jaar met een eerste maaibeurt na 1 juli, en indien nodig een tweede

beurt in september) en het verwijderen van de boomopslag (berken en Amerikaanse vogelkers) ter

hoogte van de vennen. Dit gebeurt in overleg met de lokale boswachter en zijn richtlijnen worden

opgevolgd. Het aanhouden van het huidige beheer draagt bij aan het instandhouden van de reeds

aanwezige vegetaties, hoogst waarschijnlijk wel in een gedegradeerde vorm. Er wordt uitgegaan van een

beperkt negatief effect.

http://www.milieuinfo.be/impactscore/#/overzicht/85a69978-1f4d-41cb-9fcf-dc1e094131aa



Effecten op het oppervlaktewater 14.4.2.5

Er wordt geen afvalwater geloosd op de site. Huishoudelijk afvalwater (sanitair en douche) wordt

opgevangen in een septische put en vervolgens opgehaald door een erkende firma. Er wordt geen

bedrijfsafvalwater geproduceerd.

Hemelwater wordt opgevangen voor hergebruik. Hemelwater dat op de verharde delen van het circuit

terecht komt, wordt naar de open vijver(s)/vennen geleid. Het regenwater dat op de daken van de

gebouwen terecht komt wordt afgeleid naar twee hemelwaterputten.

Er worden geen effecten op het oppervlaktewater verwacht.

Vergiftiging 14.4.2.6

Er werd tot op heden nog geen bodemonderzoek uitgevoerd op de site. Het risico op

bodemverontreiniging wordt maximaal beperkt door de gebruikte opslagvoorzieningen en de aangepaste

inrichting van risicoplaatsen. Alle opslagtanks voor brandstoffen en gevaarlijke stoffen worden binnen in

gebouwen opgeslagen en worden regelmatig gecontroleerd op eventuele lekken. De parking voor de

piloten is onverhard. De piloten worden verplicht een ondoordringbare plastic folie te voorzien ter

hoogte van de stalplaats van hun racewagens, zodat er geen bodemverontreiniging kan ontstaan.

Eventuele lekken of vervuilingen dienen door de piloten zelf opgeruimd te worden. Dit is zo opgenomen

in het regelement van Racecircuit Duivelsberg en de medewerkers van de Belgische Rallycross Vereniging

vzw zien er op toe dat deze voorwaarden nageleefd worden. Hierdoor wordt het risico op calamiteiten en

de verspreiding ervan ter hoogte van de pilotenparking grotendeels ingeperkt

Er wordt uitgegaan van een verwaarloosbaar effect.


In het ontwikkelingsscenario wordt het GRUP “Enclaves Hoge Kempen” goedgekeurd. In dit scenario zal

het racecircuit Duivelsberg niet bestendigd worden op de huidige locatie, en dient de aanwezige

infrastructuur (gebouwen en verhardingen) afgebroken en verwijderd te worden. De huidige bestemming

van gebied voor dagrecreatie zal omgezet worden naar natuurgebied met als overdruk grote eenheid

natuur. De site van het Duivelsbergcircuit zal ingericht worden als open grasland met heide en akker,

met herstel van het ven dat er vroeger aanwezig was. Hierbij dient benadrukt te worden dat dit nog geen

goedgekeurd beleid betreft.


In deze situatie zullen er geen activiteiten meer plaatsvinden op de site, en zal het geluid in de omgeving

in hoofdzaak bepaald worden door verkeersgeluiden. De mogelijke effecten zullen vergelijkbaar zijn aan

deze in de referentiesituatie (zie 14.4.1.1.), waarbij de grootste verstoring verwacht wordt in de directe

omgeving van de autosnelweg. Ter hoogte van de Weg naar Zutendaal worden er geen tot weinig effecten

verwacht.


Indien het ontwikkelingsscenario gerealiseerd wordt, dan zullen er geen emissies meer vrijkomen door

evenementen op de site zelf. In deze situatie zal de milieudruk ter hoogte van het studiegebied volledig

bepaald worden door de heersende achtergrondwaarden, net zoals in de referentiesituatie. Uit hoofdstuk

14.4.1.2 kan er afgeleid worden dat er in deze situatie sprake is van een overschrijding van de kritische

lasten van alle tot doel gestelde habitats binnen het SBZ-H. Dit wordt aanzien als een negatief effect.


Barrièrewerking / versnippering 14.4.3.3

Realisatie van het ontwikkelingsalternatief houdt in dat alle infrastructuur, waaronder de omheiningen,

afgebroken en verwijderd moeten worden. Hierdoor wordt de site weer vrij toegankelijke voor fauna die

zich van de zones ten N van het huidige circuit (regio Kikbeekvallei/Mechelse Heide) naar de meer

zuidelijke zones (Koninklijk domein en Vallei van de Zijpbeek) willen verplaatsen. De Weg naar Zutendaal

blijft hierbij wel nog steeds een barrière vormen. Het geheel aan wijzigingen wordt als echter positief

beoordeeld (positief effect).

Ecotoopverlies / ecotoopwinst 14.4.3.4

In deze situatie is het de bedoeling dat na sanering van de site de oorspronkelijke toestand van voor 1950

hersteld zal worden. Duivelsberg zal dan ingericht worden als open grasland met heide en akker, met

herstel van het ven dat er vroeger aanwezig was. Op basis van de actueel voorkomende habitattypes

(Bijlage 14c en 14d), de doelstellingen opgenomen in het managementplan en de kaart met de voorlopige

zoekzones (Bijlage 14e) kan er verondersteld worden dat er potentie is om ter hoogte van de site de

types 2330_dw, 7140 en 9190 (verder) te ontwikkelen. Gezien de relatie tussen de ontwikkeling van

habitats en deze van leefgebieden van soorten zal het ontwikkelingsalternatief ook kansen bieden voor

soorten die tot doel gesteld werden voor het SBZH “Mechelse heide en de Vallei van de Ziepbeek” en/of

het natuurrichtplan “Hoge Kempen”. Relevante doelsoorten die opgenomen zijn in het natuurrichtplan

zijn: gentiaanblauwtje, watersnip, groentje, heikikker, hoogveenglanslibel, speerwaterjuffer,

veldparelmoervlinder, kommavlinder, klaverblauwtje, grauwe klauwier*, klapekster, kleine

parelmoervlinder, heideblauwtje, veldkrekel, geelgors, bruine eikenpage, noordse witsnuitlibel, gevlekte

glanslibel, hoogveenglanslibel, nachtzwaluw*, gladde slang*, rugstreeppad*, heivlinder en

zadelsprinkhaan (soorten met * worden als doelsoort genoemd in het Management plan 1.0 voor het

betrokken SBZH). Deze lijst kan verder aangevuld worden met relevante soorten waarvoor doelen

geformuleerd worden in het Managementplan 1.0: boomleeuwerik, gevlekte witsnuitlibel, poelkikker,

wespendief en zwarte specht. In het ontwikkelingsalternatief kunnen we dus spreken van een positief

effect wat betreft ecotoopwinst. De effectieve invulling van de site en de weg die gevolgd zal moeten

worden om tot de realisatie van deze habitats / leefgebieden te komen, ligt echter buiten de scope van

dit MER en zal op het moment dat het GRUP goedgekeurd wordt (al dan niet in zijn huidige vorm)

(her)bekeken moeten worden.


Wanneer er geen activiteiten plaatsvinden op het Duivelsbergcircuit, worden er door de aanwezigheid

van de piste en de gebouwen op de site geen relevante effecten verwacht. De omheining rondom de site

vormt wel een barrière voor grote organismen die zich niet via de lucht kunnen verplaatsen. Er zijn

echter wel diverse randzones met hoog opgaande begroeiing rondom de site aanwezig, die gebruikt

kunnen worden om zich rond de site te verplaatsen.

In het er evenementen doorgaan op het circuit, dan kunnen vooral de effecten gelinkt aan het racen zelf,

en verkeersbewegingen van de bezoekers/piloten relevante effecten met zich meebrengen. Wat betreft

de luchtemissies worden er geen relevante bijdragen verwacht. De verzurende en vermestende depositie

ter hoogte van actuele habitats en/of aangeduide voorlopige zoekzones binnen het Habitatrichtlijngebied

zijn beperkt (IMPACTSCORE van 1,8%). Inzake verstoring door geluid wordt er verwacht dat er in beperkte

mate hinder zal optreden, maar dat deze niet significant zal zijn. Dit gezien het beperkte aantal

evenementen per jaar (max. twaalf),) en het feit dat er in niet geracet mag worden tijdens de meest

kritische periode, nl. het broedseizoen (geen races na het eerste weekend van de maand maart tot en

met 30 juni). Noch in de actuele noch in de geplande situatie zijn er activiteiten gepland die een

negatief effect kunnen uitoefenen op de aanwezige biotopen. Er zijn geen bouwwerkzaamheden lopende


of voorzien die kunnen zorgen voor een verlies aan ecotopen op de site. De activiteiten zijn ook niet van

dien aard dan er ecotoopverlies zal optreden. Het beheer (maaien van de grazige zones en verwijderen

boomopslag ter hoogte van de vennen) gebeurt in overleg met de lokale boswachter. Het aanhouden van

het huidige beheer draagt bij aan het instandhouden van de reeds aanwezige vegetaties, maar

waarschijnlijk wel in een gedegradeerde vorm.

In het ontwikkelingsalternatief, de goedkeuring van het GRUP enclaves Hoge Kempen, dient het circuit te

verdwijnen. Alle infrastructuur en verhardingen moeten verwijderd worden, en de site moet in zijn

oorspronkelijke staat hersteld worden. Dit brengt een aantal positieve effecten met zich mee zoals het

opheffen van een aantal van de aanwezige barrières (omheining site) en brengt mogelijkheden met zich

mee voor de (verdere) ontwikkeling van natuurwaarden ter hoogte van de site zelf.


Er worden geen bijkomende maatregelen voorgesteld.


15 Tewerkstellings- en investeringsrapport

De uitbating van het Racecircuit Duivelsberg draait volledig op de inzet van vrijwilligers. Er zijn geen

vaste arbeidskrachten. De voorliggende aanvraag omvat de hervergunning van de site, en gaat niet

gepaard met investeringen (er wordt geen nieuwe infrastructuur voorzien).


16 Natura 2000 toets – Passende beoordeling

16.1 Inleiding

De activiteiten van op het Duivelsbergcircuit bestaan in hoofdzaak uit racewedstrijden en kunnen op de

aanwezige biodiversiteit effecten veroorzaken ten gevolge van geluid en lucht. Het circuit is gelegen in

Habitatrichtlijngebied, en in de directe nabijheid van Vogelrichtlijngebied. Bijgevolg dient er onderzocht

te worden of de aanwezigheid en de uitbating van het racecircuit significant negatieve effecten kan

veroorzaken en dit dient te gebeuren door de opstelling van een Passende beoordeling. In de

voorliggende passende beoordeling worden de potentiële effecten ten gevolge van de aanwezigheid van

en de activiteiten op het Duivelsbergscircuit op het studiegebied in zijn geheel besproken, dus zowel op

de Speciale beschermingszones, de VEN-gebied, de reservaten als op de aanwezige natuur buiten de

voornoemde gebieden.

16.2 Afbakening projecten studiegebied

Het studiegebied omvat het projectgebied, dat de bestaande exploitatie omvat, en wordt uitgebreid met

een zone die de invloedssfeer van de abiotische disciplines (vooral lucht en geluid) omvat

16.2.1 Biologische waardering projectgebied

In Tabel 26 wordt de biologische waarde van het projectgebied weergegeven. Een groot deel van het

projectgebied (4,4 ha of 38 %) wordt gekarteerd als biologisch minder waardevol. Dit betreft vooral de

onderdelen van de site waar er gebouwen staan en de paddock gelegen is. De graslanden / bermen die

grenzen aan de buitenrand van het circuit zijn biologisch minder waardevol met zeer waardevolle

elementen (struisgrasvegetaties). Ook de strook vooraan waar er parkeerplaats voorzien is voor de

bezoekers wordt gekarteerd als minder waardevol met zeer waardevolle elementen, dit door de

aanwezigheid van eiken-berkenbos en grove den ter hoogte van de Weg naar Zutendaal. In totaal wordt

zo’n 31 % van de site ingekleurd als biologisch minder waardevol met zeer waardevolle elementen.

Complexen van biologisch waardevolle en zeer waardevolle aanplanten van grove den gecombineerd met

eiken-berkenbos worden aangetroffen ter hoogte van de noordrand van de site, en in de zuidwestelijke

rand. Het meest westelijke grasland dat zich binnen de lussen van het circuit bevindt, bevat elementen

van natte dopheidevegetaties met elementen uit de hoogveenflora in combinatie met struweel en

wilgen. Deze complexen van waardevolle tot zeer waardevolle vegetaties bedekken zo’n 17 % van de

site. De zeer waardevolle vegetaties beslaan zo’n 13 % van de site, en bestaan voornamelijk uit zure

struisgrasvegetaties (ca. 1,4 ha) en in mindere mate uit eiken-berkenbos (9190, ca. 0,14 ha). In het

centrale gedeelte tussen de lussen van het raceparcours, bevindt zich ook een ven. Het perceel met de

dopheidevegetatie is deels habitatwaardig (70 %) en dit betreft 7140_oli “natte heide en venoevers met

hoogveensoorten”. Centraal en in de oostelijke lus van het circuit bevinden zich graslanden die

aanschouwd worden als behorende tot het dwerghaververbond (2330_dw). In Bijlage 14c en 14d worden

de habitattypes in de omgeving van het terrein weergegeven, zoals aangeduid op de habitatkaart (versie

2018).

Tabel 29: Biologische waardering binnen het projectgebied (BWK, versie 2018)


Eenheid 1

Eenheid 2 Habitat?


m uv - - terrein met recreatie-infrastructuur 4,4

mz uv qb - terrein met recreatie-infrastructuur / eiken-berkenbos 0,45

mz uv ha- - terrein met recreatie-infrastructuur / struisgrasvegetatie 3,18



Eenheid 1

Eenheid 2 Habitat?


op zure bodem

wz ppmb qb - aanplant van grove den met ondergroei van struiken en bomen / eiken-berkenbos 1,55

wz ces- sz 7140_oli (70 %)

vochtige of natte dopheidevegetaties met elementen uit de hoogveenflora / struweelopslag van allerlei aard 0,67

z qb pins

9190

(70 %)

eiken-berkenbos / grove den

0,14

z ha - 2330_dw (100 %)

struisgrasvegetatie op zure bodem 1,4

*m: biologisch minder waardevol, mw: complex van biologisch minder waardevolle en waardevolle elementen; mwz:

complex van biologisch minder waardevolle, waardevolle elementen en zeer waardevolle elementen; mz: complex van

biologisch minder waardevolle en zeer waardevolle elementen; w: biologisch waardevol, wz: complex van biologisch

waardevolle en zeer waardevolle elementen; z: biologisch zeer waardevol

16.2.2 Bespreking speciale beschermingszones

Het terrein is gelegen in het habitatrichtlijngebied “Mechelse heide en vallei van de Ziepbeek”

(BE2500035)(Bijlage 14a). Dit SBZH beslaat een totale oppervlakte van 3.741 ha en is gelegen in de

gemeenten Genk, As, Dilsen-Stokkem, Maasmechelen, Lanaken en Zutendaal. Het SBZH maakt deel uit

van het Nationale Park Hoge Kempen. Het landschap wordt gedomineerd door uitgestrekte heidevelden,

omgeven door dichte dennenbossen. In deze heidegebieden bevinden zich oude ontginningsplassen en in

inhammen van de steilrand ontspringen kleine beekjes geflankeerd door natte heidevegetaties. In het

westen en het zuiden grenst het projectgebied aan het vogelrichtlijngebied “Mechelse heide en vallei van

de Ziepbeek” (BE2200727), dat binnen het studiegebied grotendeels overlapt met het

habitatrichtlijngebied. De site wordt geheel omsloten door het VEN-gebied “Hoge Kempen” en vormt

a.h.w. een enclave binnen dit gebied. Onderdelen van de natuurreservaten “Hoge Kempen” en “Vallei

van de Zijpbeek” zijn gesitueerd in de directe nabijheid van de site. In de directe omgeving zijn zowel

het VEN-gebied als het reservaatsgebied gelegen binnen de afbakening van het habitat- en/of

vogelrichtlijngebied (zie Bijlage 14a).

In 2008 werd het “Natuurrichtplan Hoge Kempen” bij Ministerieel Besluit goedgekeurd. Dit

natuurrichtplan specifieert voor de VEN-gebieden, de speciale beschermingszones, de groen-, park- en

bosgebieden in de Hoge Kempen een visie en specifieke natuurdoelstellingen. Racecircuit Duivelsberg

bevindt zich binnen de perimeter waar het natuurrichtplan van toepassing is. Het natuurrichtplan

vertrekt van een aantal ruimtelijke en ecologische concepten:

ontwikkelen van een centrale grote, aaneengesloten open heidevlakte omgeven door halfopen

heidegebieden overgaand in structuurrijke loofhoutbossen;

vrijwaren/regelen waterhuishouding gericht op een optimale ontwikkeling van waterafhankelijke

habitats;

verbeteren van de interne doordringbaarheid van het landschap en realisatie van ecologische

verbindingen tussen het Kempisch Plateau en omgeving;

instandhouden van habitats en soorten conform de Europese richtlijnen met betrekking tot het

natuurbehoud;

afstemmen van het recreatief medegebruik op de ecologische draagkracht van het gebied.


In het natuurrichtplan werd per deelgebied de gebiedsvisie en de maatregelen en instrumenten geduid.

De gebiedsvisie voor het natuurrichtplan wordt weergegeven in Figuur 21.


Figuur 25 Gebiedsvisie natuurrichtplan Hoge Kempen (rode cirkel = locatie racecircuit Duivelsberg)


Het projectgebied is gelegen in deelgebied 6 “Koninklijk Domein, Ziep- en Asbeekvallei, Neerharerheide

en omgeving. Prioritair in dit deelgebied is:

de uitbreiding van het areaal natte, venige heide in de Ziepbeek, Asbeekvallei en de

Neerharerheide waardoor de hoog- en laagveenstukken en de aanwezige vennen opnieuw

aansluiting vinden met elkaar. In combinatie met droge open en struweelrijke heide, heischrale

graslanden en halfopen bossen bekomt men zo een waardevolle mozaïek van droog-nat

gradiënten, open-struweelrijke gradiënten hetgeen noodzakelijk is voor doelsoorten als het

gentiaanblauwtje, watersnip, grauwe en bruine kiekendief, groentje, heikikker,

hoogveenglanslibel en speerwaterjuffer,… ;

de oppervlakte open habitat in het koninklijk domein, zowel droge en natte heide als natte

graslanden uitbreiden zodat een open verbinding ontstaat tussen de zuidelijke en de noordelijke

natte terreinen hetgeen de connectiviteit voor typische soorten moet verbeteren en kolonisatie

in beide richtingen mogelijk moet maken en het maken van de verbinding tussen de

Ziepbeekvallei, Neerharerheide en Vallei van de Asbeek;

de oppervlakte schraal grasland en voedselarme akkers ter hoogte van de Kikbeek gevoelig

uitbreiden en via omzetting van andere graslanden gelegen in dit deelgebied naar schralere

vormen de verbinding te maken met de kanaalbermen gelegen ten zuiden van het

toepassingsgebied. Dit voor doelsoorten als veldparelmoer-, kommavlinder en klaverblauwtje

hetgeen tevens soorten als de grauwe klauwier, klapekster en veldkrekel ten goede zal komen;

er wordt gestreefd naar een gunstige instandhouding van de veenbossen en de omliggende

zuurminnende eikenbossen met wintereikenrelicten en met bijzondere aandacht voor de

beekprik die nog voorkomt op de As- en Ziepbeek.

Specifiek ter hoogte van het circuit heeft men als visie de ontwikkeling van open heischrale graslanden

en pioniersvegetaties en akkergewassen op schrale zandgrond (gebiedsvisie 6.5). Men streeft naar het

realiseren van een mozaïek van heischrale graslanden en heiden in complex met pioniersvegetaties en

akkergewassen waarbij brede houtkanten en mantel-zoom vegetaties ontwikkeld worden op de overgang

naar bos. Graslanden ter hoogte van de psychiatrische instelling wenst ment te verschralen tot

voedselarme graslanden en akkers om te zetten tot basenarme voedselarme akkers met structuurrijke

overgangen naar het bos. Hiervoor is nulbemesting noodzakelijk. Houtkanten of verspreidde bosjes zijn

een meerwaarde binnen een complex van deze graslanden. Er wordt gestreefd naar het herstel van het

Duivelsven en zijn omgeving. Doelsoorten voor dit gebied zijn: grauwe kiekendief, grauwe klauwier,

veldparelmoervlinder, kleine parelmoervlinder, heideblauwtje, kommavlinder, veldkrekel,

klaverblauwtje, geelgors e.a..

De natuurdoeltypes omvatten volgend habitats:

droog grasland:

o heischraal grasland (6230)

o kamgrasland

o glanshavergrasland

o droge voedselrijke ruigtes (boszomen) (6430)

o soorten van basenarme schrale akkers

droge heide:


o droge Atlantische heide (4030)

Zoals hoger gesteld is het projectgebied gelegen binnen de afbakening van het habitatrichtlijngebied

“Mechelse heide en vallei van de Ziepbeek” (BE2500035) en grenst het in het zuiden aan het

gelijknamige vogelrichtlijngebied BE2200727). De natuurdoelen voor deze speciale beschermingszones

werden opgenomen in het Management Plan 1.0 voor dit gebied, en zijn afgestemd op de hoger

besproken gebiedsvisie die werd opgenomen in het Natuurrichtplan Hoge Kempen.

De instandhoudingsdoelstellingen voor het habitat- en vogelrichtlijngebied werden geïntegreerd, m.a.w.

er wordt geen onderscheid gemaakt tussen het gedeelte dat habitatrichtlijngebied is, en het gedeelte

van het vogelrichtlijngebied dat niet overlapt met het SBZH.

De natuurdoelen voor dit gebied zijn gericht op volgende habitats en/of soorten:


2310_2330 Psammofiele heide met Calluna- en Genistasoorten en Open grasland met Corynephorus- en Agrostissoorten op landduinen, subtype 2330_bu - buntgrasverbond en 2330_dw - dwerghaververbond

3110 Mineraalarme oligotrofe wateren van de Atlantische zandvlakten (Littorelletalia uniflora)

3130 Oligotrofe tot mesotrofe stilstaande wateren met vegetatie behorend tot de Littorelletalia uniflora en/of de Isoëtes-Nanojunctea, subtype 3130_aom oeverkruidgemeenschappen (Littorelletea)

3160 Dystrofe natuurlijke poelen en meren

4010 Noord-Atlantische vochtige heide met Erica tetralix

4030 Droge Europese heide

6230 Soortenrijke heischrale graslanden op arme bodems van berggebieden (en van submontane gebieden in het binnenland van Europa), subtype 6230_hmo - Vochtige heischrale graslanden

6510 Laaggelegen schraal hooiland (Alopecurus pratensis, Sanguisorba officinalis)

7110 Actief hoogveen

7140 Overgangs- en trilveen, subtype 7140_oli - oligotroof en zuur overgangsveen met slijkzegge, veenbloembies in relatie met 7110 hoogveenvegetaties

7150 Slenken in veengronden met vegetatie behorend tot het Rhynchosporion

9120_9190 Atlantische zuurminnende beukenbossen met Ilex en soms ook Taxus in de ondergroei (Quercion robori-petraeae of Ilici-Fagenion) en Oude zuurminnende eikenbossen met Quercus robur op zandvlakten

91E0 Alluviale bossen met Alnion glutinosa en Fraxinus excelsior (Alno-Padion, Alnion incanae, Salicion albae), subtype 91E0_meso - mesotrofe elzenbroekbossen, 91E0_oli oligotrofe elzenbroekbossen, 91E0_eutr Ruigte elzenbossen

Soorten (Habitatrichtlijn)

beekprik (Bijlage II)

drijvende waterweegbree (Bijlage II)

gevlekte witsnuitlibel (Bijlage II + IV)

gladde slang (Bijlage IV)

heikikker (Bijlage IV)

kamsalamander (Bijlage II + IV)

poelkikker (Bijlage IV)

rugstreeppad (Bijlage IV)

vliegend hert (Bijlage II)



Soorten (Vogelrichtlijn)

blauwborst

blauwe kiekendief

boomleeuwerik

grauwe klauwier

nachtzwaluw

wespendief

zwarte specht

Het gebied is op Vlaams niveau essentieel tot zeer belangrijk voor volgende soorten en habitattypes:

Mineraalarme oligotrofe wateren (3110), oligotrofe tot mesotrofe wateren (3130), dystrofe

vennen (3160), natte heide (4010), actief hoogveen (7110), overgangs- en trilveen (7140),

veenslenken (7150) en hiermee samenhangend de habitat- en vogelrichtlijnsoorten drijvende

waterweegbree, gevlekte witsnuitlibel, rugstreeppad, heikikker en poelkikker;

Droge heide (4030) en de soorten gladde slang, nachtzwaluw en boomleeuwerik;

Eiken-berkenbos (9190), eiken-beukenbos (9120), elzenbroekbos (91E0) en de soorten vliegend

hert en wespendief;

De soorten grauwe klauwier en beekprik.

Centraal in het gebied wordt een groot aaneengesloten heideareaal gerealiseerd. De oppervlakte droge

heide zou vergroot worden door het openkappen van verboste heide en boomrijke heide te realiseren via

het dunnen van bosranden en grote heide-entiteiten opnieuw te verbinden door het verwijderen van

tussenliggende naaldbossen die een barrière vormen. Tussen open heide en bos komen altijd brede

overgangen voor. De bossen rond de centrale heide zijn structuurrijke, open gemengde bossen, van het

eikenberkenbostype met veel grote open plekken met heide of schrale graslandontwikkeling. Alle vennen

worden rondom boomvrij gemaakt en komen voldoende vrij te liggen zodat windwerking weer mogelijk

wordt. De naaldhoutbossen worden systematisch omgevormd naar structuurrijke inheems gemengde

bossen, met kernen van het eikenberkenbostype. Op iets rijkere gronden zal zich de arme variant van het

wintereiken-bekenbostype ontwikkelen. De omvorming gebeurt prioritair rond de bestaande kernen van

loofhoutbos en de plaatsen waar vliegend hert werd waargenomen. De structuurrijkdom (open plekken)

en het aandeel dood hout moet voldoende zijn om een gunstige staat van instandhouding van het

vliegend hert te bereiken. Langs boswegen, bosranden en open plekken moeten brede mantel-

zoomvegetaties ontwikkeld worden. Andere habitattypische soorten, die hiervan zullen profiteren zijn:

wespendief, zwarte specht, grote weerschijnvlinder, kleine ijsvogelvlinder, keizersmantel, bruine

eikenpage, groentje en bont dikkopje. In de Ziep- en Asbeekvallei wordt het areaal oligotroof

elzenbroekbos door vernatting vergroot. Deze vernatting is het gevolg van het opstuwen en gebruiken van

gebiedseigen water, het kappen van bossen in de kwelzones en eventueel andere maatregelen voor het

verhogen van de grondwatertafel. Deze vernatting zal eveneens een gunstige invloed hebben op natte

heidecomplexen (4010, 7140 en 7150). De (natte-) heidegebieden tussen het Koninklijk Domein en de

vallei van de Asbeek worden landschappelijk met elkaar verbonden door de tussenliggende bossen deels

om te zetten in ijle bossen en deels in heide. Gronden met potentie voor natte heide, overgangs- en

trilveen, ven- en vijveroevers worden vrijgesteld van verbossing. Gagelstruweel moet behouden blijven,

maar beheerd worden in functie van bijzondere soorten zoals beenbreek, heide- en veenorchis, drijvende


waterweegbree, blauwe knoop en draadzegge. De habitatstructuur van vijvers en vennen zal verbeterd

worden, en de aanwezige verstoring beperkt ten behoeve van oligo- tot mesotrofe habitattypes met

soorten als waterlobelia, kleine biesvaren en andere soorten uit de oeverkruidklasse. Andere soorten die

hiervan profiteren zijn: watersnip, blauwborst, hazelworm, levendbarende hagedis, diverse

libellensoorten, groentje, bont dikkopje, moeras- en zompsprinkhaan, veenmier, dopheidelantaarnspin,…

Het is tevens het belangrijkste gebied in Vlaanderen voor gevlekte witsnuitlibel en er komen diverse

populaties heikikker en poelkikker voor. De bovenlopen van de Ziepbeek en de Asbeek herbergen nog

populaties van beekprik en bronlibel. De structuur en waterkwaliteit van beide beken moet absoluut

gevrijwaard worden. De geldt eveneens voor de Kikbeek, waar soorten als beekrombout en bronlibel hun

habitat vinden.

De tabel met de concrete doelen omvat weinig concrete aanwijzingen inzake de te realiseren

doelstellingen (habitats of leefgebieden van soorten) ter hoogte van het projectgebied. De kaart met de

aanduiding van de zoekzones, de perimeter per Europees te beschermen soort en per Europees te

beschermen habitat die gevrijwaard wordt met het oog op het optimaal plaatsen van de

instandhoudingsdoelen voor de SBZ’s, geeft aan dat er op de site zones ingekleurd zijn voor het

ontwikkelen van de habitattypes 7140 en 2310_2330 (Bijlage 14e). Dit wijkt enigszins af van hetgeen er

voorzien werd in het natuurrichtplan Hoge Kempen, waarbij er als gebiedsvisie voor het circuit

Duivelsberg de ontwikkeling van open heischrale graslanden en pioniersvegetaties en akkergewassen op

schrale zandgrond (gebiedsvisie 6.5) werd vooropgesteld. Gezien in het natuurrichtplan grote zones met

eenzelfde visie werden afgebakend, en gezien de reeds aanwezige vegetaties op het circuit kan dit

echter als een verfijning van de oorspronkelijke visie aanzien worden.

Op basis van het projectgebied en zijn omgeving kunnen volgende habitats en soorten als mogelijks

relevant aanzien worden:

Psammofiele heide met Calluna- en Genistasoorten en Open grasland met Corynephorus- en

Agrostissoorten op landduinen, subtype 2330_dw – dwerghaververbond;

Overgangs- en trilveen, subtype 7140_oli - oligotroof en zuur overgangsveen met slijkzegge,

veenbloembies in relatie met 7110 hoogveenvegetaties;

9120_9190: Atlantische zuurminnende beukenbossen met Ilex en soms ook Taxus in de ondergroei

(Quercion robori-petraeae of Ilici-Fagenion) en Oude zuurminnende eikenbossen met Quercus

robur op zandvlakten;

boomleeuwerik;

gevlekte witsnuitlibel;

gladde slang;

grauwe klauwier;

heikikker;

nachtzwaluw;

poelkikker;

rugstreeppad;

wespendief;


zwarte specht.

De vooropgestelde doelen voor deze soorten zoals opgenomen in het Managementplan Natura 2000 1.0

worden samengevat in onderstaande tabel:


Tabel 30: Doelen voor habitats, habitat- en vogelrichtlijnsoorten zoals opgenomen in het Managementplan 1.0 voor het SBZV en SBZH Mechelse Heide en de Vallei van de Ziepbeek


Habitat

2310_2330,

subtype 2330_bu - buntgrasverbond en 2330_dw -dwerghaververbond


Actueel: 16 ha

Behoud actuele oppervlakte + 34 ha uitbreiding

door omvorming: vanuit bos en braakliggende terreinen (met reeds elementen van 2330_dw) ter hoogte van Isaekshof en landduinenrug ter hoogte van Dilserbos

Einddoel: 50 ha


Goed ontwikkelde landduinen met: aanwezigheid van de verschillende successiestadia op landduinen, waarbij steeds minimaal 40% van het habitattype 2330 voorkomt beperkte boomopslag (<10%) voorzien van niet verstoorde zones tijdens broedseizoen voor nachtzwaluw en boomleeuwerik ingebed in open of halfopen landschap voor een maximale windwerking

7140, subtype 7140_oli - oligotroof en zuur overgangsveen

met slijkzegge, veenbloembies in relatie met 7110 hoogveenvegetaties


Actueel: 10 ha

Behoud actuele oppervlakte in complex met habitattype 4010 + 3 ha door omvorming ter hoogte van het Asbroek

Einddoel: 13 ha


Goed ontwikkeld overgangsveen met: aanwezigheid van hoogveenontwikkeling, met een veenmoslaag van > 50% en hoge bedekking van de sleutelsoorten beperkte boomopslag (< 10%) beperkte vergrassing met pijpenstrootje (< 30%)

natuurlijke hydrologie met permanente grondwatertafel rond maaiveldniveau (GHG range 15 cm –mv / 0 cm +mv en GLG >

25 cm -mv, amplitude 25 cm) oligotroof grondwater, met lage conductiviteit en voldoende lage waardes voor NO3-N en PO4-P beperkte strooisellaag met een bedekking van < 20%

9120_9190 Doel: uitbreiding oppervlakte (+)

Actueel: 121 ha (9190) en 29 ha (9120)

Behoud actuele oppervlakte + 450 ha door omvorming

Einddoel: 600 ha


Goed ontwikkelde zuurminnende eikenbossen met: behoud oude bij voorkeur inheemse bomen (voor zwarte specht, vleermuizen)

voldoende structuurrijkdom < 10% invasieve exoten streven naar ijle bossen met voldoende open plekken (voor nachtzwaluw, boomleeuwerik, wespendief, etc.) in aansluiting bij en rond de heidecomplexen creëren van mantel-zoomvegetaties met de overgangen naar het open heidelandschap

Soort



Boomleeuwerik Doel: minimaal doel is het behoud populatiegrootte met lokale uitbreidingsmogelijkheid (=/+)

1 kernpopulatie van > 60 broedparen

Behoud tot lichte stijging van de kernpopulaties.

Deze doelstelling spoort samen met de oppervlaktedoelstelling voor 4030, 2310, 2330 en behoeft géén extra leefgebied


Kwalitatief goed ontwikkeld leefgebied met: open heide- en landduinenlandschap dat schaars begroeid is met bomen, overgangen naar soortenrijke graslanden en rbb.

beperken van recreatieve verstoring tijdens broedseizoen bosrandenbeheer voeren aan zones met buntgrasvegetaties

Gevlekte witsnuitlibel Doel: uitbreiding populatiegrootte (+)

>20 adulte exemplaren per jaar en voortplantingsbewijs, en

dit op minimum 2 locaties, ter hoogte van de vallei van de zijpbeek en in de bovenloop van de Asbeek/Neerharerheide.


Complex van geschikt wateren landhabitat in het heidelandschap.

Kwaliteitsdoelen nagenoeg volledig gedekt middels doelen voor habitat 3130, 7140, rbb-gagelstruweel en de heikikker.

Nadruk op overgangen tussen verlandingsveen en waterhabitats die niet verzuurd zijn (ph 5,0-7,6) en dekking met

drijvende en ondergedoken waterplanten van 10-75% en een visvrij tot maximaal visarm waterlichaam.

Gladde slang Doel: uitbreiding populatiegrootte (+)

Bronpopulatie van minimum 400 adulte dieren die zich

uitstrekt over het volledige heidelandschap en satellietpopulaties van minimum 50 adulte dieren over het vennencomplex van Dilsen-Stokkem en het Kolenspoor.

De doelstelling spoort samen met herstel van het heidelandschap – habitattypes 2310, 2330, 4030, 4010, 6230 en de ontwikkeling van een heidecorridor doorheen de boscomplexen naar het noorden van de SBZ met stapstenen ter hoogte van het Kolenspoor en de omgeving van het vennencomplex van Dilsen-Stokkem. Dit vereist een extra leefgebied van 12-14 ha 2310/2330 in Dilsen-Stokkem en 20 ha 4030 ter hoogte van het Kolenspoor.

Deze doelstellingen zijn reeds verrekend bij de habitatdoelen voor


Aanwezigheid van open droge terreinen (heide, open bossen) met structuurrijke vegetatie en open plekken.

Het functioneel verbinden van de actuele leefgebieden van gladde slang en het verbeteren van de connectiviteit met de

populaties die in de omgeving gelegen zijn (Opglabekerzavel, Bergerven)

De kwaliteitseis voor de soort wordt gedekt door de kwaliteitseisen van de habitattypes 2330, 2310, 4030, 4010, 6230 en 9190.



desbetreffende habitats.

Grauwe klauwier Doel: uitbreiding populatiegrootte (+)

Jaarlijkse broedvogel met 2 broedparen.

Dit vereist een extra leefgebied van 2 ha 2330 aansluitend op het actuele leefgebied.

Deze doelstelling is reeds verrekend bij de habitatdoelen voor 2310/2330.


Kwalitatief goed ontwikkeld leefgebied bestaande uit landschap met mozaïekachtige opbouw van verschillende

vegetatietypen en grote structuurrijkdom: afwisseling van heischrale graslanden (6230) met soortenrijke hooilanden en vrij kort begraasde weilanden met aangrenzend struweel (rbb_sp); voldoende rustige uitkijkposten en broedgelegenheden. Open structuurrijk landschap

leefgebied met ruim en gevarieerd aanbod aan grotere insecten, voornamelijk mestkevers en loopkevers en een goed ontwikkelde mestbewonende fauna.

Heikikker Doel: uitbreiding populatiegrootte (+)

5 populaties van minimaal 200 roepende mannetjes op telkens

5 voortplantingsplaatsen ter hoogte van het vennencomplex

van Dilsen-Stokkem, Ven onder de Berg, De Wetenschappelijke zone, de vallei van de Zijpbeek en ter hoogte van Neerharerheide/Asbroek. Daarnaast satellietpopulaties van

>50 roepende mannetjes ter hoogte van het kikbeek-brongebied, het Koninklijk domein en de Heelvijvers in Opgrimbie.

Deze doelstelling spoort samen met herstel van voedselarme vennen 3130, 3160 en vochtige/venige heide 4010, 7140_oli

in het heidelandschap.


Complex van geschikt wateren landhabitat in het heide-landschap en verbinding van de verschillende populaties. Vennen zonder beschaduwing en niet te verzuurd ifv ontwikkeling eieren Het waterhabitat is visvrij en bevat water tot minstens half juli.

Nachtzwaluw Doel: minimaal doel is het behoud populatiegrootte met lokale uitbreidingsmogelijkheid (=/+)

2 kernpopulaties van > 30 broedparen

Behoud tot lichte stijging van de kernpopulaties

Deze doelstelling spoort samen met de oppervlaktedoelstelling voor


Kwalitatief goed ontwikkeld leefgebied met:

Structuurrijke heidelandschap met een geleidelijke overgang naar open tot halfopen bossen, soortenrijke graslanden en rbb. Zandige ruimten en onbegroeide plekken

Beperkt aandeel verspreide bomen. Beperken van recreatieve



4030, 2310, 2330 en behoeft géén extra leefgebied. verstoring tijdens broedseizoen

Poelkikker Doel: minimaal behoud van huidige populatiegrootte (=)

Behoud van de soort op actuele locaties


De kwaliteitseisen worden grotendeels gedekt door deze van Heikikker (zie Heikikker). Voortplantingswateren dienen jaarrond water te houden.

Rugstreeppad Doel: uitbreiding populatiegrootte (+)

2 populaties van minimaal 200 roepende mannetjes op telkens 5 voortplantingsplaatsen

deze doelstelling spoort samen met het herstel van het heidelandschap – habitattypes 2310, 2330, 3130, 3160, 4030, 4010 en vereist geen extra leefgebied


complex van geschikt wateren landhabitat in het heidelandschap

Wespendief Doel: minimaal behoud van huidige populatiegrootte (=)




Kwalitatieve verbetering en toename van de oppervlakte loofbossen en extensief beheerde graslanden.

Deze eisen worden gedekt door de doelen die vooropgesteld worden voor de andere habitats en soorten.

Zwarte specht Doel: minimaal behoud van huidige populatiegrootte (=)




Kwalitatieve verbetering en toename van de oppervlakte loofbossen in combinatie met structuurrijke oude naaldbossen

In het kader van dit MER werden er tot op heden, gezien het tijdsverloop van het dossier, geen terreininventarisaties uitgevoerd op de site.


16.3 Methodiek

Volgende effectgroepen kunnen onderscheiden worden:

verzurende en vermestende depositie (op basis van discipline lucht);

versnippering/barrièrewerking;

ecotoopverlies / ecotoopwinst

verontreiniging oppervlaktewater (op basis van discipline oppervlaktewater);

rustverstoring (op basis van discipline geluid);

vergiftiging (op basis van discipline bodem en grondwater).

Ter hoogte van de Europese Habitattypes binnen het habitatrichtlijngebied en de voorlopige zoekzones

wordt de verzurings- en vermestingsimpact op de flora geëvalueerd. De aftoetsing van de berekende

deposities gebeurt volgens de praktische wegwijzer passende beoordeling, effectgroep eutrofiëring en

verzuring. Hierbij is onderstaand significantiekader voor NOx van toepassing:

Een substantiële daling moet geval-per-geval geëvalueerd worden in functie van de specifiek situatie van

de betrokken inrichting.

Voor de toetsing van de overige effectgroepen (versnippering/barrièrewerking, rustverstoring, verstoring

waterhuishouding, ecotoopverlies/ecotoopwinst, verontreiniging oppervlaktewater en vergiftiging) wordt

gebruik gemaakt van de kwetsbaarheidsbenadering. Anders dan een effectgerichte benadering, waarbij

getracht wordt het effect zelf te voorspellen, doet de kwetsbaarheidsbenadering geen voorspelling maar

neemt men aan dat het systeem, object, proces door de verandering negatief beïnvloed zal worden. Door

verschillende kwetsbaarheidsniveaus te bepalen, bv. door een indeling in klassen, kan men ruimtelijk

aanduiden welke systemen, objecten en/of processen in meer of mindere mate negatief beïnvloed

worden. Het resultaat van een kwetsbaarheidsbenadering is een kaart die aangeeft hoe groot het risico

op negatieve effecten is in die verschillende ecotopen rondom het bedrijf.

Volgend significantiekader wordt verder gehanteerd voor de bespreking van de effecten (Tabel 112):

Tabel 31 Beoordeling van de effecten


volledige vernietiging/permanente verdwijning van waardevol biotoop, habitat of soort door versnippering/barrièrewerking, vergiftiging, verdroging of rustverstoring

aanzienlijk negatief effect



wijziging / gedeeltelijke verdwijning of aantasting van waardevol biotoop, habitat of soort door versnippering/barrièrewerking, vergiftiging, verdroging of rustverstoring

negatief effect

tijdelijke wijziging / beperkte verdwijning of aantasting van waardevol biotoop, habitat of soort door versnippering/barrièrewerking vergiftiging, verdroging of rustverstoring

beperkt negatief effect

geen of verwaarloosbaar wijzigingen geen of verwaarloosbaar effect

tijdelijke verbetering, versterking of toename van waardevol ecotoop door tijdelijke afname versnippering/barrièrewerking, rustverstoring, verbetering luchtkwaliteit of verbetering waterkwaliteit

beperkt positief effect

verbetering, versterking of toename van waardevol ecotoop of habitat door permanente afname versnippering/barrièrewerking, rustverstoring, verbetering waterkwaliteit of verbetering luchtkwaliteit

positief effect

permanente belangrijke verbetering of sterke toename van zeer waardevol of waardevol ecotoop of habitat door afname versnippering/barrièrewerking, rustverstoring, verbetering waterkwaliteit of verbetering luchtkwaliteit

aanzienlijk positief effect

16.4 Beschrijving en beoordeling van de effecten



activiteiten zullen doorgaan op de site. Hierdoor dient enkel de fysische aanwezigheid van het circuit

besproken en beoordeeld te worden. Er zijn in deze situatie geen effecten ten gevolge van geluids- en

luchtemissies te verwachten.


In de referentiesituatie gaan er op het Duivelsbergcircuit geen activiteiten door die kunnen zorgen voor

relevante. geluidshinder. Gezien het ontbreken van de activiteiten dient er ook geen rekening gehouden

te worden met de aan‐ en afrijdende voertuigbewegingen van piloten, vrijwilligers en/of bezoekers.

Het studiegebied zal in deze situatie voornamelijk beïnvloedt worden door verkeerslawaai afkomstig van

de E313 autosnelweg en de Weg naar Zutendaal. Op basis van gegevens uit de discipline geluid

(Hoofdstuk 8) kan gesteld worden dat het achtergrondgeluid (LA,95) of oorspronkelijk omgevingsgeluid

tijdens de meetcampagne van 2019 varieerde van 36,8 dB(A) in het natuurgebied ten westen van de site

(BP1) tot 44,7 dB(A) ter hoogte van het gebied met dagrecreatie (BP2).

Op basis van Figuur 5 kan gesteld worden dat de aanwezigheid van de autosnelweg E313 een belangrijke

rol speelt bij de bepaling van het geluidsklimaat ten N van de Weg naar Zutendaal. De kans dat er

effecten zullen optreden zal ook groter zijn in de buurt van de autosnelweg omdat de verkeersintensiteit

gedurende het grootste deel van de dag relatief hoog is, en een verstoring van lange duur betreft. Wat

betreft het verkeer op de Weg naar Zutendaal kan men veronderstellen dat de verkeersintensiteiten

geconcentreerd zijn gedurende een beperkte periode van de dag, en dat er hierdoor weinig tot geen

effecten ten gevolge van geluidsverstoring verwacht worden.



In de referentiesituatie zullen er geen evenementen op het circuit Duivelsberg doorgaan. Er worden in

deze situaties dan ook geen verzurende en/of vermestende emissies verwacht ten gevolge de

georganiseerde races en het verkeer van de bezoekers van- en naar de site. De milieudruk zal in deze

situatie volledig bepaald worden door de heersende achtergrondwaarden, die afkomstig zijn van andere

lokale activiteiten of verkeersbewegingen of lange afstands dispersie.

De verspreiding van verzurende deposities in Vlaanderen wordt ingeschat op basis van het atmosferisch

transporten dispersiemodel VLOPS (Vlaams Operationeel Prioritaire Stoffen-model). Onderstaande

figuur geeft de totale verzurende depositie berekend met VLOPS 18 op basis van meteogegevens voor

2017 weer. Op basis van deze figuur kan gesteld worden dat de verzurende depositie ter hoogte van het

studiegebied zich in de range van 2.001-2.500 zeq/ha.jaar situeert.

Figuur 26 Totale verzurende depositie berekend met VLOPS18 (bron: www.vmm.be), rode cirkel situering Racecircuit Duivelsberg

In Figuur 23 wordt de totale vermestende depositie weergegeven. Ter hoogte van het studiegebied geeft

kan er op basis van modelresultaten afgeleid worden dat de vermestende depositie in de omgeving van

het circuit zich situeert in de range van 20,01– 30 kg N/ha.jaar per jaar.

http://www.vmm.be/


Figuur 27 Totale vermestende depositie berekend met VLOPS18 (bron: www.vmm.be), rode cirkel situering Racecircuit Duivelsberg

De kritische lasten voor de habitats waar er doelstellingen voor geformuleerd werden varieert tussen de 6

kg N/ha.jaar (429 zeq/ha.jaar) voor type 3110 en de 26 kg N/ha.jaar (1.857 zeq/ha.jaar) voor type 91E0.

Dit houdt in dat de kritische lasten van deze habitattypes reeds overschreden worden in de

referentiesituatie.

Hoewel deze overschrijding niet kan toegeschreven worden aan de uitbating van het racecircuit, wordt

deze toch als negatief beoordeeld.

Versnippering en barrièrewerking 16.4.1.3

Harde moeilijk oversteekbare barrières kunnen leiden tot het doorbreken van de samenhang van

leefgebieden, waardoor populaties geïsoleerd worden en het areaal van hun leefgebied afneemt.

Het hele terrein van het Duivelsbergcircuit is omheind. Rondom de piste is er een tweede omheining die

ter bescherming van de bezoekers, ook op andere locaties op het terrein zijn er omheiningen voorzien

om de bezoekers af te schermen van aan- en afrijdende rallywagens. Deze omheiningen vormen barrières

voor grote organismen die zich niet via de lucht kunnen verplaatsen. Randzones met hoog opgaande

begroeiing rondom de site zullen vooral gebruikt worden om zich rond de site te verplaatsen.

http://www.vmm.be/


Figuur 28 Situering barrières (blauwe lijn) en mogelijke corridors (groene lijnen)

De Weg naar Zutendaal vormt een barrière tussen de noordelijk gelegen zones van het Nationaal Park

Hoge Kempen en het habitatrichtlijngebied “Mechelse heide” en de meer zuidelijk gelegen zones van

deze gebieden. De beboste zone ten westen van de site vormt de meest geschikte corridor voor

verplaatsingen tussen de noordelijke en zuidelijk gelegen gebieden. De strook met eiken, berken en

grove den die langsheen de Weg naar Zutendaal loopt is eveneens geschikt als corridor voor

verplaatsingen parallel met de Weg naar Zutendaal. In het oosten van de site, grenzend aan het weiland,

werd er een houtkant aangelegd. Deze bevindt zich binnen de omheining en bestaat uit één rij opgaande

struiken zonder veel ondergroei. Gezien het ontbreken van een dichte ondergroei, en de openheid aan de

kant van het weiland is deze corridor wat minder geschikt. Er wordt uitgegaan van een beperkt negatief

effect inzake barrièrewerking.


In de actuele situatie worden de potentiële effecten van de exploitatie van het Duivelsberg racecircuit,

zoals dit momenteel uitgebaat wordt, begroot en geëvalueerd. Vooral de momenten waarop er

evenementen plaatsvinden zijn relevant voor het inschatten van de potentiële effecten m.b.t. de

discipline biodiversiteit. De mogelijke effecten kunnen plaatsvinden op andere momenten zullen

eveneens optreden tijdens de evenementen en worden dan ook besproken bij de beoordeling van de

evenementen.

Gezien er geen wijziging / uitbreiding van de activiteiten voorzien wordt, zijn de te verwachten effecten

in de geplande situatie gelijk aan deze in de actuele situatie.


Om de effecten van geluid te kunnen bespreken, werden een aantal ambulante geluidsmetingen

uitgevoerd ter hoogte van de vooraf vastgelegde meetpunten (zie Hoofdstuk 8 - Discipline Geluid).

Hierbij werd een onderscheid gemaakt tussen geluidsemissie ten gevolge race-activiteiten en

geluidsemissie door activiteit op de parking/paddock. Tijdens de race-activiteiten werd er ter hoogte van


de beoordelingspunten geluidsniveaus van 56,4 tot 59,4 dB(A) vastgesteld (uitgedrukt als LA,05 , en dus

een maat voor kortstondige stoorgeluiden) in respectievelijk BP1 en BP2. De specifieke geluidsimmissie

ten gevolge de activiteiten op de parking wordt ter hoogte van BP1 (natuurgebied ten westen van de site)

bepaald op 34,8 dB(A) en ter hoogte van BP2 (rand met recreatiegebied) op 42,7 dB(A). Deze

gemodelleerde waarden betreffen het specifieke geluid van de parking zelf, zonder rekening te houden

met het achtergrondgeluid (oorspronkelijk omgevingsgeluid). Rekening houdend met een

achtergrondgeluid van 41,8 dB(A) en 53,0 dB(A), dat in hoofdzaak toe te schrijven is aan

verkeersgeluiden, dan worden er waarden van 42,6 en 53,4 dB(A) verwacht ter hoogte van respectievelijk

BP1 en BP2.

Er kan besloten worden dat de geluidsbijdrage ten gevolge van de races voor een aanzienlijke verhoging

van het omgevingsgeluid zorgt. Het gebruik van de parking/paddock zorgt voor een kleinere verhoging

van het omgevingsgeluid. Beide bijdragen zijn hoger is dan de gangbare drempelwaarde voor bosvogels

van 42 dB(A) (Reijnen et al., 1997).

Gezien de geluidsbijdrage van de piste niet kan beschouwd worden als een continue bron van geluid

(dit staat los van de VLAREM definitie van een continue geluidsbron), zijn de potentiële effecten niet

zonder meer te vergelijken met de effecten van een continue geluidsbron, zoals drukke

(autosnel)wegen. Hierdoor is de voorspellingsmethode voor het bepalen van effecten van verkeer en de

daarbij horende richtwaarden uit Reijnen et al. (1992) minder bruikbaar voor het gebruik van het

Duivelsbergcircuit. De activiteiten op de site vinden enkel overdag plaats, en tijdens beperkte periode

van de dag en verlopen discontinue. Er is weinig specifiek onderzoek uitgevoerd naar de mogelijke

effecten van dit type van activiteiten op broedvogels. In Nederland werd er echter onderzoek gedaan

naar de verstorende invloed van race-evenementen op broedvogels (Henkens et al., 2012). Tijdens een

twee jaar durend onderzoek werd een broedvogelpopulatie opgevolgd in een zone met geluidseffecten

van een race-evenement en een controlezone. Er werd hierbij voldoende aandacht besteed aan

soorten waarvan gekend is dat ze gevoelig zijn aan de verstoring door verkeersgeluiden. Deze studie

kwam tot volgende bevindingen:

er is geen verschil tussen de effecten controlezone;

de trefkans op het vinden van een territorium van een aantal (algemene) vogelsoorten is groter

in de effectzone dan in de controlezone. Dit is vermoedelijk te wijten aan een verhoogde

zangactiviteit na een race-evenement waardoor ze beter opgemerkt werden. Dit effect werd

aangetoond voor een paar (algemene) soorten, maar voor het merendeel van de soorten bleef

de trefkans gelijk. Er treedt dus enige verstoring op bij bepaalde (algemene) vogelsoorten;

het aantal soorten ging niet achteruit na een race-evenement;

er werd geen achteruitgang opgemerkt bij de aangetroffen soorten.

Hoewel er verwacht kan worden dat er enige verstoring zal optreden, concludeerden Henkens et al.

(2012) dat er geen wezenlijke of significant negatieve effecten optraden, en dat er geen indicatie is

dat dit op langere termijn zou wijzigen.

Gezien er geen uitvoerige gegevens voorhanden zijn van de vogelpopulatie in de directe omgeving van

het circuit, kan er niet uitgesloten worden dat er geen effecten optreden. Echter, gezien het

bovenstaande, het beperkte aantal evenementen (max. 12 per jaar) en het feit dat er in niet geracet

mag worden tijdens, de meest kritische periode, nl. het broedseizoen (geen races na het eerste

weekend van de maand maart tot en met 30 juni) kan er aangenomen worden dat deze effecten niet

significant negatief zijn. Er wordt uitgegaan van een beperkt negatief effect.



De verzurende en vermestende emissies veroorzaakt door de activiteiten op het racecircuit Duivelsberg

werden in de discipline lucht bepaald. Deze emissies werden ingegeven in de IMPACTSCORETOOL om na

te gaan of er sprake is van betekenisvolle effecten ter hoogte van het nabijgelegen habitatrichtlijngebied

“Mechelse heide en vallei van de Ziepbeek”. De resultaten van deze modellering kunnen geconsulteerd

worden via volgende link: http://www.milieuinfo.be/impactscore/#/overzicht/85a69978-1f4d-41cb-9fcf-

dc1e094131aa. De IMPACTSCORE van de voorliggende inrichting bedraagt maximaal 1,8 % (impact NOx).

Deze bijdrage wordt als niet significant aanzien (bijdrage < 5 % KL).

Gezien al de overige waardevolle natuurgebieden (vogelrichtlijngebied, VEN-gebied, reservaatsgebied, en

het Nationaal Park Hoge Kempen) gelegen zijn binnen de afbakening van het habitatrichtlijngebied, met

delen van het hoger genoemde habitatrichtlijngebied, worden er ook daar geen significante effecten

verwacht. Er is daar maximaal sprake van een verwaarloosbare bijdrage (verwaarloosbaar effect).

Op basis van de discipline lucht, kan gesteld worden dat de bijdrage door de verkeersemissies ten

gevolge voorliggende project zeer beperkt is. Wat NO2 betreft, wordt er geen grenswaarde overschreden

en wordt er geen bijdrage van meer dan 3 % van de toetsingswaarde verwacht.

Barrièrewerking en versnippering 16.4.2.3

Het belangrijkste verschil met de referentiesituatie omvat het gebruik van verlichting op de site. Dit is

echter zeer beperkt. Het parcours zelf wordt niet verlicht, de piloten in de paddocks moeten voorzien in

hun eigen verlichting. Ter hoogte van de toiletten op de site en aan de cafetaria is er enige verlichting

voorzien. Aan de ingang van het terrein is er een spot voorzien, die tijdens evenementen de ganse nacht

brandt, aangezien er de hele nacht een vrijwilliger aanwezig blijft om toezicht te houden. Deze is

neerwaarts gericht, en verlicht enkel de toegang toe het terrein. Men kan dus stellen dat de verlichting

beperkt is, en dat deze zich beperkt tot de momenten dat er evenementen georganiseerd worden op de

site (max. 12 weekends per jaar, in de periode van juli – het eerste weekend van maart).

Met betrekking tot versnippering en barrièrewerking is er zowel in de actuele als in de geplande situatie

weinig verschil te verwachten met de referentiesituatie. Er wordt dan ook uitgegaan van een beperkt

negatief effect, net zoals in de referentiesituatie.

Ecotoopverlies 16.4.2.4

Noch in de actuele noch in de geplande situatie zijn er activiteiten gepland die een negatief effect

kunnen uitoefenen op de aanwezige biotopen. Er zijn geen bouwwerkzaamheden lopende of voorzien die

kunnen zorgen voor een verlies aan ecotopen op de site. De activiteiten zijn ook niet van dien aard dan

er ecotoopverlies zal optreden.

Er werden tot op heden - gezien het tijdsverloop van het dossier - nog geen terreininventarisaties

uitgevoerd, zodat er ook geen uitspraak gedaan kan worden over de actuele staat van instandhouding van

de habitatwaardige vegetaties op het terrein. Het huidige beheer omvat het maaien van de grazige zones

op het terrein (maximaal 2 x per jaar met een eerste maaibeurt na 1 juli, en indien nodig een tweede

beurt in september) en het verwijderen van de boomopslag (berken en Amerikaanse vogelkers) ter

hoogte van de vennen. Dit gebeurt in overleg met de lokale boswachter en zijn richtlijnen worden

opgevolgd. Het aanhouden van het huidige beheer draagt bij aan het instandhouden van de reeds

aanwezige vegetaties, hoogst waarschijnlijk wel in een gedegradeerde vorm. Er wordt uitgegaan van een

beperkt negatief effect.




Effecten op het oppervlaktewater 16.4.2.5

Er wordt geen afvalwater geloosd op de site. Huishoudelijk afvalwater (sanitair en douche) wordt

opgevangen in een septische put en vervolgens opgehaald door een erkende firma. Er wordt geen

bedrijfsafvalwater geproduceerd.

Hemelwater wordt opgevangen voor hergebruik. Hemelwater dat op de verharde delen van het circuit

terecht komt, wordt naar de open vijver(s)/vennen geleid. Het regenwater dat op de daken van de

gebouwen terecht komt wordt afgeleid naar twee hemelwaterputten.

Er worden geen effecten op het oppervlaktewater verwacht.

Vergiftiging 16.4.2.6

Er werd tot op heden nog geen bodemonderzoek uitgevoerd op de site. Het risico op

bodemverontreiniging wordt maximaal beperkt door de gebruikte opslagvoorzieningen en de aangepaste

inrichting van risicoplaatsen. Alle opslagtanks voor brandstoffen en gevaarlijke stoffen worden binnen in

gebouwen opgeslagen en worden regelmatig gecontroleerd op eventuele lekken. De parking voor de

piloten is onverhard. De piloten worden verplicht een ondoordringbare plastic folie te voorzien ter

hoogte van de stalplaats van hun racewagens, zodat er geen bodemverontreiniging kan ontstaan.

Eventuele lekken of vervuilingen dienen door de piloten zelf opgeruimd te worden. Dit is zo opgenomen

in het regelement van Racecircuit Duivelsberg en de medewerkers van de Belgische Rallycross Vereniging

vzw zien er op toe dat deze voorwaarden nageleefd worden. Hierdoor wordt het risico op calamiteiten en

de verspreiding ervan ter hoogte van de pilotenparking grotendeels ingeperkt

Er wordt uitgegaan van een verwaarloosbaar effect.


In het ontwikkelingsscenario wordt het GRUP “Enclaves Hoge Kempen” goedgekeurd. In dit scenario zal

het racecircuit Duivelsberg niet bestendigd worden op de huidige locatie, en dient de aanwezige

infrastructuur (gebouwen en verhardingen) afgebroken en verwijderd te worden. De huidige bestemming

van gebied voor dagrecreatie zal omgezet worden naar natuurgebied met als overdruk grote eenheid

natuur. De site van het Duivelsbergcircuit zal ingericht worden als open grasland met heide en akker,

met herstel van het ven dat er vroeger aanwezig was. Hierbij dient benadrukt te worden dat dit nog geen

goedgekeurd beleid betreft.


In deze situatie zullen er geen activiteiten meer plaatsvinden op de site, en zal het geluid in de omgeving

in hoofdzaak bepaald worden door verkeersgeluiden. De mogelijke effecten zullen vergelijkbaar zijn aan

deze in de referentiesituatie (zie 16.4.1.1.), waarbij de grootste verstoring verwacht wordt in de directe

omgeving van de autosnelweg. Ter hoogte van de Weg naar Zutendaal worden er geen tot weinig effecten

verwacht.


Indien het ontwikkelingsscenario gerealiseerd wordt, dan zullen er geen emissies meer vrijkomen door

evenementen op de site zelf. In deze situatie zal de milieudruk ter hoogte van het studiegebied volledig

bepaald worden door de heersende achtergrondwaarden, net zoals in de referentiesituatie. Uit hoofdstuk

16.4.1.2 kan er afgeleid worden dat er in deze situatie sprake is van een overschrijding van de kritische

lasten van alle tot doel gestelde habitats binnen het SBZ-H. Dit wordt aanzien als een negatief effect.


Barrièrewerking / versnippering 16.4.3.3

Realisatie van het ontwikkelingsalternatief houdt in dat alle infrastructuur, waaronder de omheiningen,

afgebroken en verwijderd moeten worden. Hierdoor wordt de site weer vrij toegankelijke voor fauna die

zich van de zones ten N van het huidige circuit (regio Kikbeekvallei/Mechelse Heide) naar de meer

zuidelijke zones (Koninklijk domein en Vallei van de Zijpbeek) willen verplaatsen. De Weg naar Zutendaal

blijft hierbij wel nog steeds een barrière vormen. Het geheel aan wijzigingen wordt als echter positief

beoordeeld (positief effect).

Ecotoopverlies / ecotoopwinst 16.4.3.4

In deze situatie is het de bedoeling dat na sanering van de site de oorspronkelijke toestand van voor 1950

hersteld zal worden. Duivelsberg zal dan ingericht worden als open grasland met heide en akker, met

herstel van het ven dat er vroeger aanwezig was. Op basis van de actueel voorkomende habitattypes

(Bijlage 14c en 14d), de doelstellingen opgenomen in het managementplan en de kaart met de voorlopige

zoekzones (Bijlage 14e) kan er verondersteld worden dat er potentie is om ter hoogte van de site de

types 2330_dw, 7140 en 9190 (verder) te ontwikkelen. Gezien de relatie tussen de ontwikkeling van

habitats en deze van leefgebieden van soorten zal het ontwikkelingsalternatief ook kansen bieden voor

soorten die tot doel gesteld werden voor het SBZH “Mechelse heide en de Vallei van de Ziepbeek” en/of

het natuurrichtplan “Hoge Kempen”. Relevante doelsoorten die opgenomen zijn in het natuurrichtplan

zijn: gentiaanblauwtje, watersnip, groentje, heikikker, hoogveenglanslibel, speerwaterjuffer,

veldparelmoervlinder, kommavlinder, klaverblauwtje, grauwe klauwier*, klapekster, kleine

parelmoervlinder, heideblauwtje, veldkrekel, geelgors, bruine eikenpage, noordse witsnuitlibel, gevlekte

glanslibel, hoogveenglanslibel, nachtzwaluw*, gladde slang*, rugstreeppad*, heivlinder en

zadelsprinkhaan (soorten met * worden als doelsoort genoemd in het Management plan 1.0 voor het

betrokken SBZH). Deze lijst kan verder aangevuld worden met relevante soorten waarvoor doelen

geformuleerd worden in het Managementplan 1.0: boomleeuwerik, gevlekte witsnuitlibel, poelkikker,

wespendief en zwarte specht. In het ontwikkelingsalternatief kunnen we dus spreken van een positief

effect wat betreft ecotoopwinst. De effectieve invulling van de site en de weg die gevolgd zal moeten

worden om tot de realisatie van deze habitats / leefgebieden te komen, ligt echter buiten de scope van

dit MER en zal op het moment dat het GRUP goedgekeurd wordt (al dan niet in zijn huidige vorm)

(her)bekeken moeten worden.

16.5 Conclusie

Wanneer er geen activiteiten plaatsvinden op het Duivelsbergcircuit, worden er door de aanwezigheid

van de piste en de gebouwen op de site geen relevante effecten verwacht. De omheining rondom de site

vormt wel een barrière voor grote organismen die zich niet via de lucht kunnen verplaatsen. Er zijn

echter wel diverse randzones met hoog opgaande begroeiing rondom de site aanwezig, die gebruikt

kunnen worden om zich rond de site te verplaatsen.

In het er evenementen doorgaan op het circuit, dan kunnen vooral de effecten gelinkt aan het racen zelf,

en verkeersbewegingen van de bezoekers/piloten relevante effecten met zich meebrengen. Wat betreft

de luchtemissies worden er geen relevante bijdragen verwacht. De verzurende en vermestende depositie

ter hoogte van actuele habitats en/of aangeduide voorlopige zoekzones binnen het Habitatrichtlijngebied

zijn beperkt (IMPACTSCORE van 1,8%). Inzake verstoring door geluid wordt er verwacht dat er in beperkte


evenementen per jaar (max. twaalf),) en het feit dat er in niet geracet mag worden tijdens de meest

kritische periode, nl. het broedseizoen (geen races na het eerste weekend van de maand maart tot en

met 30 juni). Noch in de actuele noch in de geplande situatie zijn er activiteiten gepland die een

negatief effect kunnen uitoefenen op de aanwezige biotopen. Er zijn geen bouwwerkzaamheden lopende


of voorzien die kunnen zorgen voor een verlies aan ecotopen op de site. De activiteiten zijn ook niet van

dien aard dan er ecotoopverlies zal optreden. Het beheer (maaien van de grazige zones en verwijderen

boomopslag ter hoogte van de vennen) gebeurt in overleg met de lokale boswachter. Het aanhouden van

het huidige beheer draagt bij aan het instandhouden van de reeds aanwezige vegetaties, maar

waarschijnlijk wel in een gedegradeerde vorm.

In het ontwikkelingsalternatief, de goedkeuring van het GRUP enclaves Hoge Kempen, dient het circuit te

verdwijnen. Alle infrastructuur en verhardingen moeten verwijderd worden, en de site moet in zijn

oorspronkelijke staat hersteld worden. Dit brengt een aantal positieve effecten met zich mee zoals het

opheffen van een aantal van de aanwezige barrières (omheining site) en brengt mogelijkheden met zich

mee voor de (verdere) ontwikkeling van natuurwaarden ter hoogte van de site zelf.


Er worden geen bijkomende maatregelen voorgesteld.


17 BBT-aftoetsing

Voor voorliggende activiteiten zijn er geen BBT-studies beschikbaar.


18 Grensoverschrijdende effecten

De kortste afstand tot de grens met Nederland bedraagt ca. 7 km en tot Wallonië meer dan 20 km.

Rekening houdend met de ligging van de site, en de begrootte effecten kan gesteld worden dat de

inrichting geen grensoverschrijdende effecten zal veroorzaken.


19 Externe veiligheid

Het racecircuit is geen VR-plichtig noch SWA-plichtig bedrijf, aangezien het geen Seveso-bedrijf betreft.

Het dichtstbijzijnde Seveso-bedrijf, FN Herstal, is gelegen op ca. 3,3 km van het racecircuit. De

consultatiezone voor deze site bedraagt 850 m.


20 Leemten in de kennis

De beoordeling van de emissies door de racewagens gebeurde op basis van emissiekengetallen voor

racewagens en racemotoren. Het gebruik van emissiekengetallen levert steeds een aanzienlijke

onzekerheid op die moeilijk begroot kan worden. De bekomen resultaten dienen dan ook als indicatief

beschouwd te worden. Gezien het ontbreken van verkeerstellingen werd er gewerkt met aannames die

vervat zitten in het model CAR.

De geluidsemissie/immissie van het racecircuit is goed gedocumenteerd en gekend, dit dankzij onder

andere jaarlijks akoestisch onderzoek en het eigen controle systeem. Een leemte in de kennis is de

specifieke immissie afkomstig van het recreatiepark, die mogelijks ook het omgevingsgeluid op de

beschouwde beoordelingspunten beïnvloedt.

Met betrekking tot de discipline Mens – Mobiliteit werden er geen verkeerstellingen uitgevoerd. Deze

tellingen zouden een verdere kwantitatieve uitwerking van de verkeersafwikkeling toelaten maar de

opgenomen semi-kwantitatieve beschrijving kan in dit geval volstaan.

Er zijn geen gedetailleerde inventarisatiegegevens van de broedvogels (soorten/aantallen/broedsucces)

op en rondom het Duivelsbergcircuit voorhanden. Er werd hiervoor beroep gedaan op een vergelijkende

studie met betrekking tot broedvogels voor een vergelijkbare activiteit.

Samenvattend kan echter gesteld worden dat, hoewel er een aantal leemten en onzekerheden zijn, deze

geen wezenlijke invloed hebben gespeeld op de besluitvorming van de verschillende milieu-effecten.


21 Monitoring en evaluatie

De exploitant dient er op toe te zien dat de controle van het geluidsniveau van de motoren voor elke

wedstrijd uitgevoerd wordt tijdens de technische controle. Voertuigen waarvan de geluidemissie meer

dan 95 dB(A) bedraagt, mogen niet aan de wedstrijd of activiteit deelnemen (strenger dan de

vooropgestelde 98 dB(A) uit de bijzondere voorwaarden).

Er dient verder jaarlijks minstens één volledig akoestisch onderzoek uitgevoerd te worden tijdens een

wedstrijd, en dit in samenwerking met een MER-deskundige in de discipline Geluid. Hierbij dient het

emissieniveau op 7,5 meter van de rand van het circuit bepaald te worden, en op 200 meter ten oosten

van de exploitatie moet de parameter LA05,T beperkt worden tot 60 dB(A).


22 Conclusie

Het racecircuit Duivelsberg (uitgebaat door de Belgische Rallycross Vereniging vzw) wenst een

hernieuwing van de vergunning aan te vragen. Het betreft een bestendiging van de huidige activiteiten,

er wordt geen uitbreiding van de m.e.r.-plichtige activiteit aangevraagd. Voor bepaalde inrichtingen zal

wel een “uitbreiding” aangevraagd worden. Het gaat hierbij om zaken (zoals opslagtanks) die nu reeds

aanwezig zijn, maar nog niet ingedeeld waren of in een andere rubriek ingedeeld werden. Het betreft

ook inrichtingen die geregulariseerd worden.

De belangrijkste te verwachten effecten hierbij zijn:

- met betrekking tot de discipline lucht blijkt dat de jaargemiddelde emissies van het circuit als

gevolg van de exploitatie-activiteiten blijven ruimschoots onder de drempelwaarden en onder de

vooropgestelde overschrijdingsmarges. Er wordt dus geen bijkomend effect verwacht voor de

geplande situatie. Wat de stofemissies ten gevolge van de race-activiteiten betreft wordt ook

geen bijkomende impact naar de omgeving verwacht. Indien de bijdragen ten gevolge het

verkeer geëvalueerd worden, dan blijkt dat de verschillen tussen de onderzochte scenario’s

miniem zijn. Voor PM2,5 wordt er aan de betreffende grenswaarden en overschrijdingsmarges

voldaan. Voor PM10 worden met de achtergrondwaarde reeds een aantal overschrijdingen

genoteerd van de daggrenswaarde, door het bijkomend verkeer in rekening te brengen worden er

geen bijkomende overschrijdingen verwacht. Wat NO2 betreft, wordt geen grenswaarde en dito

overschrijdingsmarge overschreden. De effecten van de emissies ten gevolge van het

gegenereerde transport naar de site worden dus niet als negatief beoordeeld;

- naar geluid toe wordt veroorzaakt de activiteit “racen” een aanzienlijk verhoging van het

omgevingsgeluid, maar wordt de grenswaarde van 60 dB(A) als LA,05, zoals opgenomen in de

bijzondere voorwaarden, niet overschreden. Activiteit ter hoogte van de parking / paddock

veroorzaakt een kleine verhoging van het omgevingsgeluid, maar ook hier worden de

grenswaarden gerespecteerd. Er wordt voor beide activiteiten uitgegaan van een beperkt

negatief effect;

- inzake mobiliteit worden er geen problemen verwacht m.b.t. afwikkeling en droomstroming door

de exploitatie van het racecircuit. Er wordt voldaan aan de parkeerbehoefte, waarbij enkel op

topdagen gebruik gemaakt wordt van de berm langsheen de Weg naar Zutendaal. Ook naar

verkeersveiligheid en verkeersleefbaarheid worden verwaarloosbare effecten verwacht;

- wat betreft de discipline biodiversiteit zijn er vooral effecten te verwachten wanneer er

evenementen doorgaan op het circuit. Wat betreft de luchtemissies worden er geen relevante

bijdragen verwacht. De verzurende en vermestende depositie ter hoogte van actuele habitats

en/of aangeduide voorlopige zoekzones binnen het Habitatrichtlijngebied zijn beperkt

(IMPACTSCORE van 1,8%). Inzake verstoring door geluid wordt er verwacht dat er in beperkte


evenementen per jaar (max. twaalf),) en het feit dat er in niet geracet mag worden tijdens de

meest kritische periode, nl. het broedseizoen (geen races na het eerste weekend van de

maand maart tot en met 30 juni). Noch in de actuele noch in de geplande situatie zijn er

activiteiten gepland die een negatief effect kunnen uitoefenen op de aanwezige biotopen. Er

zijn geen bouwwerkzaamheden lopende of voorzien die kunnen zorgen voor een verlies aan

ecotopen op de site. De activiteiten zijn ook niet van dien aard dan er ecotoopverlies zal

optreden. Het beheer van de site gebeurt in overleg met de lokale boswachter.


Voor de overige disciplines en effectklassen worden verwaarloosbare tot maximaal beperkt negatieve

effecten verwacht door voorliggend project.


23 Bijlagen

Bijlage 1 Uittreksel topografische kaart van België

Bijlage 2 Uittreksel stratenatlas van België

Bijlage 3 Aanduiding kadastrale percelen

Bijlage 4 a)Luchtfoto omgeving site

b)Luchtfoto detail site

Bijlage 5 a)Uittreksel gewestplan

b)Opmetingsplan landmeter

Bijlage 6 Milieuplan site

Bijlage 9 a) Bodemkaart

Bijlage 10 a) Situering waterlopen en meetpunten VMM

Bijlage 14 a) Beschermingszones natuur

Bijlage 14 b) Biologische waarderingskaart

Bijlage 14 c) Habitatkaart – HAB1

Bijlage 14 d) Habitatkaart – HAB2

Bijlage 14 e) Voorlopige zoekzones


24 Literatuurlijst

Antrop, M., Van Eetvelde V., Janssens J., Martens I. & Van Damme S. (2002). Traditionele

landschappen van het Vlaamse Gewest, Universiteit Gent, Vakgroep Geografie.

Dermaux, D., Vervaet, C., Arts, P., Lefebre, F. (2012). Geactualiseerd richtlijnenboek Lucht. 212 pp.

Dienst Mer (2015). Handleiding alternatieven in de milieueffectrapportage. 47 pp.

Henkens, R., Liefting, M., Hallmann, C. & van Kleunen A. (2012). Storen broedvogels zich aan het geluid

van race-evenementen? Effect van de in 2010/2011 op het TT-circuit Assen gehouden Superbike- en

Superleague-evenementen op broedvogels in het Natura 2000-gebied Witterveld. Wageningen, Alterra,

Alterra-rapport 2288/SOVON-rapport 2012/05. 38 pp.

Milieubeleidsplan 2011-2015 (2011), 167 pp.

Milieueffectrapport Discipline ‘Mens-Gezondheid’ Praktisch, 2002.

Reijnen, R.; Foppen, R. & Veenbaas G. (1997). Disturbance by trafic breeding birds: evaluation of the

effect and considerations in planning and managing road corridors. Biodiversity and Conservation 6, 567-

581.

Richtlijnenboek milieueffectrapportage: algemene methodologische en procedurele aspecten, oktober

2015, 175 pp.

Schute et al., 2006 Schute, I., Vansina, F. & Wauters, E. (2006). Geactualiseerd project-MER-

richtlijnenboek Landschap, Bouwkundig Erfgoed en Archeologie. 188 pp.

Sterckx, G. & Paelinckx, D. (2004). Beschrijving van de habitattypes van Bijlage I van de Europese

Habitatrichtlijn. 108 pp.

Van den Broeck, S., Heirman, S., Van Haecke, K., Goessens, X., Antierens, A. (2011). Geactualiseerd

richtlijnenboek voor de discipline water. 175 pp.

van Dobben, H., Bobbink, R., Bal, DK, van Hinsberg, A. (2012). Overzicht van kritische

depositiewaarden voor stikstof, toegepast op habitattypen en leefgebieden van Natura 2000. Alterra-

rapport 2397. Alterra Wageningen UR. Wageningen, 2012.

Van Hooydonk, D., De Winter, S., Claes, S., Putzeys, G. & Busschots, C. (2011). Richtlijnenboek

discipline geluid en trillingen. 118 pp.

Vlaamse Gezondheidsinspectie – domein Gezondheid en Milieu – Afdeling Preventie en Sociale

Gezondheidszorg & AMINAL – cel MER. (2002). Richtlijnenboek Discipline ‘Mens-Gezondheid’ Praktisch.

54 pp.

WHO (2009). Night Noise Guidelines for Europe. World Health Organization. 184 pp.

VMM (2012). Luchtkwaliteit in Vlaanderen – Zure regen in Vlaanderen in 2011, VMM, 2013

VMM (2013). Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest – 2012, VMM, 2013

Hernieuwing racecircuit Duivelsberg te Maasmechelen · 2019. 5. 28. · B-3630 Maasmechelen KBO:...

Documents

Transcript of Hernieuwing racecircuit Duivelsberg te Maasmechelen · 2019. 5. 28. · B-3630 Maasmechelen KBO:...