Help! Onze parken verzuipen!

Een Parkenoverleg Productie

Amsterdam heeft maar1 - 1.5 ha park

per 1.000 inwoners

De nationale normin de VS is

2.4 - 7.6 ha parkper 1000 inwoners

✤ Er worden bomen gekapt voor meer ruimte

✤ Fauna en flora lijden eronder; de biodiversiteit neemt af

✤ De milieufunctie van parken daalt

✤ De recreatieve functie van parken verdwijnt

✤ De geluidsoverlast neemt toe in de wijde omgeving

✤ De schade aan parken neemt toe en wordt onherstelbaar

Onze kleine en schaarse groengebiedjes en stadsparkenworden momenteel misbruikt alsexploitatieterreinen voor festivals

Het probleem in Amsterdamse parken

✤ De Amsterdamse bodem zakt gestaag

✤ Het grondwater in onze parken stijgt

✤ De druk op de bodem stijgt door festivals

✤ De bodem raakt verdicht, wortels worden beschadigd en sterven af

Waterprobleem:Bodem Vondelpark ligt zeer dicht bij de natte veenlaag

Het monumentale Vondelpark in Amsterdam heeft te kampen metwateroverlast en een slechte waterkwaliteit

Het Vondelpark is aangelegd op veengrond en ligt circa 2 meterlager dan de bebouwde omgeving

http://www.rtvnh.nl/nieuws/90761/NH+Vandaag%3A+Waterballet+in+Vondelpark

Oosterpark: grondwater vlak onder maaiveld

Verdichting heeft kwalijke gevolgen:- het park wordt drassiger- goede grond spoelt weg

- wortels sterven af

Oosterpark

Diemerpark: kunstmatig verlaagde grondwaterstandmet schermwanden

Het vervuilde grondwater moet weggepompt worden.Boven op het geïsoleerde vuil ligt een dunne leeflaag

waarop alleen bomen met korte wortels kunnen groeien.

✤ Ook hoger gelegen parken krijgen last vanstijgend grondwater en stagnerend regenwater

✤ Het grondwater staat soms 20-30 cmonder het maaiveld, waardoor wortels afsterven

en/of zich spreiden waardoor ze makkelijker omvallen

✤ Grote bomen zullen in deze slechte omstandighedenniet tot volle wasdom komen

✤ Onze parken worden steeds intensiever gebruikt,waardoor de belasting en schade toeneemt

Flevopark - EHS

Wateroverlast Flevopark - Onderzoek en korte termijnoplossing, Ingenieursbureau Amsterdam, 2013Situatie 2013

Flevopark

1921: park opgehoogd met bagger en puin,nu ondoordringbare kleilaag.

2014: drainage aangelegd, kleine verbetering.In 2014 en 2015 nog steeds wateroverlast.

Een van de conclusies in het rapport uit 2013:“… terughoudend te zijn met het organiseren van evenementen

in het park waarbij het gras extra belast wordt.Hierdoor wordt namelijk de bodem verdicht

waardoor de doorlatendheid afneemt enwateroverlast kan verergeren.”

De gemeente negeert dit advies.

Gaasperpark

Beatrixpark

Sloterpark

Drainage alsnoodoplossing

helpt vaak niet;deze voert enkel

wat regenwater af.

Goede drainage regeltde waterhuishouding

door afvoer vangrondwater

DrainageGaasperpark

✤ minder opvang hemelwater

✤ minder opname van grondwater

Het kappen van bomen verergert de situatie:

BomenkapOosterpark

Gaasperpark - EHS

De bodem

Druk op het bodemoppervlak door festivals

Stijgend grondwaterdoor inklinking bodem

Verdichting bodemWortels gaan zich spreiden,

bodemleven verdwijnt

Het probleem bij evenementen

✤ Zuurstof: - grote luchtgevulde poriën in de grond met zuurstofgehalte > 16% - goede bodemstructuur met biologisch leven

✤ Voeding: - afbraak en omzetting van organische stoffen - biologische leven (wormen)

✤ Vocht: voldoende maar niet teveel water uit grondwater of regenwater

✤ Doorwortelbare grond: wortels niet in grondwater en niet in verdichte grond van > 3 MPa

Eisen voor een gezonde bodem

ideale situatie ongewenste situatie

Wateropname in gezonde bodem met grote poriën

✤ Bomen worden gekapt om plaats te maken voor meer bezoekers en evenementenwaardoor de waterhuishouding verslechtert

✤ Wortelrot door stijgend grondwater doet bomen afsterven

✤ Verdichting door zware belasting tijdens evenementen (ook door onderhoud en herstel met zwaar materieel)

is schadelijk voor het bodemleven(de poriën worden dichtgedrukt = gebrek aan zuurstof)

✤ De impact van zware belasting gaat tot 50-60 cm diepHet herstel dient ook deze diepte te omvatten

✤ Slecht weer samen met zware belasting is zeer schadelijk voor de bodem en de wortels(hoe natter de bodem, hoe groter de verdichting)

✤Wortels gaan zich spreiden over een groter oppervlakwaardoor ze kwetsbaarder worden

✤ Eens er een probleem is ontstaan, wordt herstel na herhaaldebelasting en evenementen steeds moeilijker

Gaasperpark

Periode voor herstel grasvelden: één jaar(diepere schade niet onderzocht)

Correcte methode: omploegen (nooit in natte grond!), egaliseren en inzaaien

Foute herstelmethode:Dun laagje nieuwe

grond bovenop verschroeid gras

Gaasperpark

Na jaren ontstaat slechtewaterhuishouding

Ingezaaid gras

✤ Grond die geschikt is voor groen is niet geschikt voor evenementenen omgekeerd

✤ Een bodem heeft minstens 4 jaar nodig voor herstel na een zwaar evenement

✤ Meerdere evenementen na mekaar op dezelfde plekzorgen op den duur voor onherstelbare schade

✤ Hoe kaler de grond hoe kwetsbaarder en hoe meer wateroverlast bijzware regenval, vooral in deze tijd van klimaatverandering

(met afwisselend zeer natte en zeer droge perioden)

✤ Elke bewerking is ook een verstoring van het bodemlevendat ook herstel behoeft

Veel stadsparken worden om niet voor festivals gebruikt,festivals die vaak ook gesubsidieerd worden

Wie betaalt het parkherstel?

Om lucratief te zijn zullen parkenveel meer evenementen moeten herbergen

Herstel wordt dan een hopeloze en onbetaalbare zaak

Dat betekent verlies van ecologische en recreatieve waarde van onze parken

Geraadpleegde bronnen en personen:

- Stadsbomenvademecum 3a : Boomcontrole en onderzoek, G-J van Prooijen,IPC Groene Ruimte, Arnhem, 2008

- Stadsbomenvademecum 3b : Boomverzorging en groeiplaatsverbetering, G-J van Prooijen,IPC Groene Ruimte, Arnhem, 2012

- Presentatie Gerrit-Jan van Prooijen, Prohold BV - Boomtechnisch Advies

- Presentaties van Hans Kaljee, bomenconsulent Gemeente Amsterdam

Keur van Amsterdam 1454

‘Hij die boomen opte veste, quest, scillet of scoffiertwordt gevonnist

door het verlies van de rechterhand of 20 £ boete’