HC Romp en bekken 1011

16
1 1 Romp- & bekken HC 1.04.03 2 Overzicht hoorcollege Osteologie: Skelet romp Skelet bekken Arthrologie: Gewrichten romp Gewrichten bekken Myologie: Spieren romp Spieren bekken Axiaal skelet 3 Overzicht axiaal skelet Wervelzuil 31-33 Vertebrae (wervels) Ribbenrooster 2 x 12 Costae (ribben) Sternum (borstbeen) Bekken Sacrum (heiligbeen) Coccyx of os coccygis (staart- of stuitbeen) 2 Ossa coxae (heupbeen)

Transcript of HC Romp en bekken 1011

Page 1: HC Romp en bekken 1011

1

1

Romp- & bekken

HC 1.04.03

2

Overzicht hoorcollege

Osteologie:

Skelet romp

Skelet bekken

Arthrologie:

Gewrichten romp

Gewrichten bekken

Myologie:

Spieren romp

Spieren bekken

Axiaal skelet

3

Overzicht axiaal skelet

Wervelzuil

31-33 Vertebrae (wervels)

Ribbenrooster

2 x 12 Costae (ribben)

Sternum (borstbeen)

Bekken

Sacrum (heiligbeen)

Coccyx of os coccygis

(staart- of stuitbeen)

2 Ossa coxae (heupbeen)

Page 2: HC Romp en bekken 1011

2

4

Wervelzuil + bewegingsuitslag Uitdagingen:

Balans (op 2 benen)

Stevigheid

Enorme bewegingsuitslag

Oplossing:

WVZ bestaat deels uit losse, deels uit verbeende wervels

4 krommingen (sagittale vlak):

Halslordose (7 halswervels)

Borstkyfose (12 borstwervels)

Lendenlordose (5 lendewervels)

Sacro-coccygiale kyfose (5 sacrale + 2 à 4 coccygiale wervels)

Tussenwervelschijven

(Inter)apofysaire of facetgewrichten

NB. Specifieke bouw, ≠ per deel

V D

Martini fig 6-16

5

Detailstudie wervelkolom

6

Basisprincipe van bouw van de

wervel

Corpus vertebrae (wervellichaam)

Centrale harde kern (1)

Perifere zachte zone (2)

Arcus vertebrae (wervelboog)

Processus transversus (3)

Processus spinosus (4)

Pediculus arcus vertebrae (5)

Lamina arcus vertebrae (6)

Processus & facies articulares sup. & inf.

Foramen vertebrale (7) (wervelgat)

Page 3: HC Romp en bekken 1011

3

7

Halswervelkolom

9

Cervicale wervelzuil (lateraal zicht) 1. C1 - atlas

2. C2 - axis

3. C3

4. C4

5. C5

6. C6

7. C7

8. Processus spinosus

9. Facies articularis superior

10. Facies articularis inferior (↔ interapofysair gewricht)

11. Foramen transversarium

12. Processus transversus

13. Corpus vertebrae

11

Betekenis van het

foramen transversarium (12)

Doorgang en bescherming van de arteria vertebralis,

bevloeit achterste deel van de hersenen

Page 4: HC Romp en bekken 1011

4

12

Atlas C1 (bovenaanzicht)

1. Tuberculum anterius

2. Arcus anterior

3. Fovea dentis

4. Processus transversus

5. Foramen transversarium

6. Fovea articularis superior

7. Arcus posterior

8. Tuberculum posterius

9. Foramen vertebrale

Atlas heeft géén

wervellichaam!

!

14

Axis C2 (achteraanzicht)

1. Dens axis

2. Facies articularis superior

3. Corpus vertebrae

4. Pediculus arcus vertebrae

5. Processus transversus

6. Lamina arcus vertebrae

7. Processus spinosus

8. Facies articularis inferior

Axis vertoont centrale ‘as’

15

Relatie atlas (C1) – axis (C2)

1. Dens axis

2. Foramen transversarium

3. Processus spinosus

4. Arcus anterior atlas

5. Arcus posterior atlas

6. Processus transversus

7. Fovea articularis superior

Achteraanzicht

!

‘Neen’ vs. ‘Ja’

Martini fig 6-18

Page 5: HC Romp en bekken 1011

5

16

Borstwervelkolom

18

Thoracale wervelzuil (lateraal zicht)

1. Scapula

2. Corpus vertebrae

3. Fovea costalis

4. Facies articularis superior

5. Processus transversus

6. Facies articularis inferior

7. Processus spinosus

19

Thoracale wervelzuil

(bovenaanzicht)

1. Scapula

2. Corpus vertebrae

3. Pediculus arcus vertebrae

4. Lamina arcus vertebrae

5. Processus transversus

6. Fovea costalis processus

transversi

7. Processus spinosus

Page 6: HC Romp en bekken 1011

6

20

Lendenwervelkolom,

sacrum en coccyx

22

Lumbale wervelzuil

Corpus vertebrae (1)

Arcus vertebrae Processus transversus (6)

Processus spinosus (9)

Processus articularis superior (3)

Processus articularis inferior (8)

Incisura vertebralis superior (4)

Incisura vertebralis inferior (7)

↔ Foramen intervertebrale

NB. ≠ Foramen vertebrale

23

Sacrum

Facies pelvina (facies anterior)

Foramina sacralia anteriora

Lineae transversae

Facies dorsalis (facies posterior)

Crista sacralis mediana

Foramina sacralia posteriora

Basis ossis sacri

Processus articularis superior

Canalis sacralis

Alae sacrales

Apex sacralis met hiatus sacralis

Os coccygis

Page 7: HC Romp en bekken 1011

7

24

Vergelijking wervels zijaanzicht

1. Corpus vertebrae

2. Fovea costalis

3. Processus articularis

4. Incisura vertebralis superior

5. Pediculus arcus vertebrae

6. Processus transversus

7. Incisura vertebralis inferior

8. Processus articularis inferior

9. Processus spinosus

26

Stevigheid van de wervelzuil

Drievoudige steun: Corpus vertebrae

Linker en rechter apofysair gewricht = facetgewricht

Tussenwervelschijf = discus intervertebrale

Ligamenten Voorzijde wervellichaam

Achterzijde van het wervellichaam

Tussen de verschillende processi

27

Discus intervertebrale

Tussenschijf uit KB

Harde buitenzijde

(anulus fibrosus)

Zachte kern

(nucleus pulposus)

Schokdemper:

Kern verplaatst naar

gebied met laagste druk

NB. Let op de ligging van

het ruggenmerg en van

de ruggenmergzenuwen!

Martini fig 6-36

Page 8: HC Romp en bekken 1011

8

28

Rugbelasting bij diverse

bewegingen

29

Rugpathologie Discushernia

(Differentieel) diagnose

30

Page 9: HC Romp en bekken 1011

9

31

32

Rugpathologie Osteoporose (indeuking)

Discitis

33

Rugpathologie Dwarslaesie

Page 10: HC Romp en bekken 1011

10

34

Rugpathologie Scoliose

35

Verkeerde werkhoudingen

Correcte zit- en stahouding

36

Thorax

Ribbenrooster (2 X 12 ribben) Ware ribben

Valse ribben

Zwevende ribben

Dmv. ribKB vast aan

Borstbeen of sternum

Thv. WVZ telkens twee kleine gewrichten

Martini fig 6-20

Page 11: HC Romp en bekken 1011

11

37

Bekken

Heupbeenderen (ossa coxae)

Heiligbeen & stuitbeen

(sacrum & coccyx)

Verbindingen:

Symphysis pubis

Sacro-iliacale gewrichten

38

Os coxae (rechts) - overzicht

Os illium

Os ischii

Os pubis

40

Os illium

Crista iliaca

Spina iliaca anterior superior (SIAS)

SIAI; SIPS; SIPI

Os ischii

Tuber ischiadicum

Spina ischiadica

Os pubis

Ramus superior

Ramus inferior

Acetabulum

Incisurae ischiadicae

Foramen obturatum

Os coxa (Re) - detail

Page 12: HC Romp en bekken 1011

12

42

Bekkenligamenten (vooraanzicht)

Ligamentum inguinale

Symphysis pubis

43

Bekkenligamenten

(achter- en mediaanzicht)

Ligamentum sacrospinale

Ligamentum sacrotuberale

Foramen ischiadicum major

Foramen ischiadicum minor

44

Ontworpen om gewicht te dragen

Kogelgewricht (nootgewricht)

Grote caput femoris,

bekleed met gewrichtKB

Diep, komvormig acetabulum

Beweeglijk rond drie assen

Kwetsbaar voor fracturen en

osteoarthrosis

Heupgewricht

Page 13: HC Romp en bekken 1011

13

45

Spieren romp en bekken

46

Begrip ‘oorsprong’ en ‘aanhechting’

Proximaal punt vast Distaal punt mobiel → distaal beweegt naar proximaal toe ‘open keten - beweging’

Distaal punt vast Proximaal punt mobiel → proximaal beweegt naar distaal toe ‘gesloten keten - beweging’

Open en gesloten ketenwerking

47

Rompspieren ventraal Spieren van de bovenste gordel

M.Pectoralis major en minor

M.Serratus anterior

Spieren van de borstkast

mm. Intercostales externi en interni

Diafragma

Buikspieren

M. Rectus abdominis

M. Obliquus abd. externus

M. Obliquus abd.internus

(M. Transversus abd.)

Page 14: HC Romp en bekken 1011

14

48

Buikspieren

Buikspieren

M. Obliquus abd. externus

M. Obliquus abd. internus

M. Transversus abdominis

M. Rectus abdominis

Functie buikspieren:

Rompbewegingen

Rechtopstaande houding

Bescherming ingewanden & buikpers

49

Rompspieren

dorsaal

Schoudergordelspieren: M. Trapezius

M. Latissimus dorsi

M. Teres major en minor

Rompspieren: M. Erector spinae

(M. Iliopsoas)

M. Quadratus lumborum

50

M. Iliopsoas

M. Psoas major M. Psoas minor M. Iliacus

Van lumbale kolom en binnenzijde bekken

Naar femur (trochanter minor)

Anteflexie en exorotatie in de heup

Page 15: HC Romp en bekken 1011

15

51

Bilspieren overzicht

M. Glutaeus maximus

M. Glutaeus medius

en minimus

M. Piriformis

Mm. Gemelli

(superior en inferior)

M. Obturator internus

en externus

M. Quadratus femoris

52

M. Glutaeus maximus

Buitenzijde bekken en sacrum

Trochanter major en linea glutea

Open keten:

Extensie heup

Exorotatie bovenbeen

Gesloten keten:

Bekkenfixatie

53

M. Glutaeus medius

Buitenzijde bekken

Trochanter major

Open keten:

Abductie bovenbeen

Gesloten keten:

Unipodale stand

Page 16: HC Romp en bekken 1011

16

54