HAS Hogeschool Den Bosch
2
Het project Campus HAS Hogeschool Klant HAS Hogeschool Plaats ‘s-Hertogenbosch Dienst Energieoptimalisatie met Meteo- Viva®Climate Gebouwoppervlakte 14.000 m² Klimaatinstallatie 6 circuits radiatoren 7 circuits vloerverwarming 4 circuits stralingspanelen 2 circuits gordijnverwarming 7 luchtbehandelingskasten, waar- van 1 met koeling 10 zones onafhankelijk sturen 108 Meet en regelpunten Besparing Gas: 12,3 % Electriciteit: 17,8 % Terugverdientijd: 2 Jaar Innovatief en Duurzaam: De “groenste” hogeschool van Nederland HAS Hogeschool is, met bijna 2.500 studenten, het dynamisch middelpunt van de food- en agribusiness in Nederland. HAS bouwt aan een eigen, dragende rol in de vernieuwing van de kennisinfra- structuur van de sector. In Nederland, maar ook internationaal. Ook bij de energieverzorging van haar campus in Den Bosch, wil zij zich onder- scheiden: een transparant, efficiënt en duurzaam energieverbruik. Het project De onderwijscampus Den Bosch, met zijn mix van onderwijs- en onderzoeksinstellin- gen, bestaat voornamelijk uit drie gebouwen, gerealiseerd in 1995 en 2001. Deze ge- bouwen zijn met elkaar verbonden door een 600 m2 groot Atrium. Verder is er een verwarmde kas van zo’n 1.000 m2 oppervlakte met separate klimaatcel- len waarin, onder andere, onderzoek wordt gedaan naar het optimaal telen van groen- te met behulp van LED verlichting: het zogenaamde “Cityfarming”. HAS Hogeschool was op zoek naar een innovatieve, duurzame en transparante oplos- sing voor de aansturing van de klimaatinstallaties, die zo zuinig mogelijk om moest gaan met de energie, en toch een comfortabel en onderwijsondersteunend binnenkli- maat diende te creëren. De opdracht “Bij het moderniseren van onze klimaatinstallatie hebben we 2 fases gedefinieerd”, zegt Joost Veldman, hoofd facilitaire diensten en gebouwen. De eerste fase is het compleet saneren van ons oude gebouwbeheersysteem door een modern, innovatief, duurzaam en transparant systeem dat het binnenklimaat in onze gebouwen optimaal regelt en daarvoor zo min mogelijk fossiele energie gebruikt. Maar tevens moet het ons inzicht geven in de energiestromen die we hier verbruiken, zodat we voor de tweede fase genoeg kennis hebben hoe we het gebouw en de kli- maat installatie moeten aanpassen om het binnenklimaat te verbeteren en om daar- voor nog minder fossiele energie te verbruiken.
Transcript of HAS Hogeschool Den Bosch
Het projectCampus HAS Hogeschool
KlantHAS Hogeschool
Plaats‘s-Hertogenbosch
DienstEnergieoptimalisatie met Meteo-Viva®Climate
Gebouwoppervlakte14.000 m²
Klimaatinstallatie6 circuits radiatoren7 circuits vloerverwarming4 circuits stralingspanelen2 circuits gordijnverwarming7 luchtbehandelingskasten, waar-van 1 met koeling10 zones onafhankelijk sturen108 Meet en regelpunten
BesparingGas: 12,3 %Electriciteit: 17,8 %Terugverdientijd: 2 Jaar
Innovatief en Duurzaam: De “groenste” hogeschool van NederlandHAS Hogeschool is, met bijna 2.500 studenten, het dynamisch middelpunt van de food- en agribusiness in Nederland. HAS bouwt aan een eigen, dragende rol in de vernieuwing van de kennisinfra-structuur van de sector. In Nederland, maar ook internationaal. Ook bij de energieverzorging van haar campus in Den Bosch, wil zij zich onder-scheiden: een transparant, efficiënt en duurzaam energieverbruik.
Het projectDe onderwijscampus Den Bosch, met zijn mix van onderwijs- en onderzoeksinstellin-gen, bestaat voornamelijk uit drie gebouwen, gerealiseerd in 1995 en 2001. Deze ge-bouwen zijn met elkaar verbonden door een 600 m2 groot Atrium.Verder is er een verwarmde kas van zo’n 1.000 m2 oppervlakte met separate klimaatcel-len waarin, onder andere, onderzoek wordt gedaan naar het optimaal telen van groen-te met behulp van LED verlichting: het zogenaamde “Cityfarming”.HAS Hogeschool was op zoek naar een innovatieve, duurzame en transparante oplos-sing voor de aansturing van de klimaatinstallaties, die zo zuinig mogelijk om moest gaan met de energie, en toch een comfortabel en onderwijsondersteunend binnenkli-maat diende te creëren.
De opdracht “Bij het moderniseren van onze klimaatinstallatie hebben we 2 fases gedefinieerd”, zegt Joost Veldman, hoofd facilitaire diensten en gebouwen.De eerste fase is het compleet saneren van ons oude gebouwbeheersysteem door een modern, innovatief, duurzaam en transparant systeem dat het binnenklimaat in onze gebouwen optimaal regelt en daarvoor zo min mogelijk fossiele energie gebruikt.Maar tevens moet het ons inzicht geven in de energiestromen die we hier verbruiken, zodat we voor de tweede fase genoeg kennis hebben hoe we het gebouw en de kli-maat installatie moeten aanpassen om het binnenklimaat te verbeteren en om daar-voor nog minder fossiele energie te verbruiken.
“We hebben een verant-woordelijkheid tegenover onze jeugd. We moeten er alles aan doen om onze aarde zo goed mogelijk te behan-delen. Zeker als groene school, moet je het goede voor-beeld stellen.”
Joost Veldman Manager Facility Servicesand Housing bijHAS Hogeschool
Joost Veltman liet daarvoor een aantal bedrijven naar de HAS in Den Bosch komen, waar hij zijn eisen voor dit project op tafel legde met het verzoek aan deze bedrijven hem te verbazen met hun innovatieve en creatieve ideeën.De samenwerking van Rensen Regeltechniek en Crijns Energy Controlling kwam daarbij als beste uit de bus.Zij boden MeteoViva® Climate voor een gesofisticeerde aansturing van het GBS aan.MeteoViva® Climate is de nieuwe merknaam voor het orginele Weather Forecast Con-trol. Een systeem, dat op basis van de lokale weersverwachting, de fysische gebouweigen-schappen en het gebouwgebruik, vooraf berekent hoeveel energie per zone nodig is om de gestelde criteria voor het binnenklimaat te realiseren om dan via het nieu-we GBS de huidige klimaatinstallatie aan te sturen om die energiehoeveelheid en niet meer te genereren.“Zij vertelden ons dat dit een behoorlijke energiebesparing, wel zo’n 15%, zou opleveren.” Maar het was wel duurder dan andere systemen. Daarom klopte Veltman bij het Bossche Energie Convenant en de gemeente ‘s Her-togenbosch aan. Daar werd vastgesteld dat de HAS met dit systeem in aanmerking kwam voor een subsidie. “Naast de meest duurzame keuze, was het economisch gezien nu ook een zeer voordelige optie.” De HAS koos voor het systeem en werd daarmee de eerste Hogeschool met MeteoViva® Climate. Een risico dat Veltman graag wilde nemen. “Wij wilden innovatief en duurzaam zijn, daarom moet je soms je nek uit durven steken.”Voordat Veltman definitief met MeteoViva® Climate in zee ging, vroeg hij nog advies aan de energieadviseur van de TU Eindhoven. Toen deze ook enthousiast was over het plan, hakte Veltman de knoop door.
De realisatie met MeteoViva® ClimateIn de voorbereiding op onze aanbieding hadden we met behulp van een vereenvoudigd si-mulatie model het gebouw en de klimaatinstallatie geanalyseerd. Daaruit bleek dat we metMeteoViva® Climate potentieel zo’n 30% op het energieverbruik van de gebouwen zouden kunnen gaan besparen. Doordat te gelijker tijd ook het GBS vernieuwd werd, werden al veel bestaande meet- en regel fouten ondervangen. Daarom gingen we in onze rentabiliteitsbere-keningen ervan uit dat MeteoViva® Climate de helft van het energiebesparingpotentieel zou realiseren. Voor MeteoViva® Climate deelden we de onderwijscampus in in 10 onafhankelijk te optimali-seren zones. In totaal zijn er 108 signaal- en meetpunten, set-points en vrijgave instellingen, nodig om alle individuele verwarmings-, ventilatie- en koelkringen aan te sturen en te meten. Al deze gegevens worden gedocumenteerd waardoor we de energiestromen kunnen bereke-nen en daarmee ook de energiebesparingen.
Het resultaatIn het eerste jaar heeft de toepassing van MeteoViva® Climate in de gebouwen het gasverbruik met 12,3% gereduceerd en het elektriciteitsverbruik met 17,8%. (In ver-gelijking tot het referentiejaar)Begin 2014 is HAS Hogeschool begonnen met de voorbereiding van de tweede fase.Hier wordt de indeling van de gebouwen in zijn geheel heroverwogen om naast een effectiever ruimtegebruik voor onderwijs en onderzoek een verdere verbetering van de kwaliteit van het binnenklimaat met en een nog lager energieverbruik te realiseren.
Voor meer informatie:
