Haren de Krant SPECIAL Oud Haren

12
Speciale bewaarkrant >> februari 2010 HAREN DÉ KRANT Haren S p o r t , k u n s t e n c u l t u u r : s u b s i d i e v r e t e r s ? GroenLinks gaat voor een versterking van sport en cultuurvoorzieningen. Waar u jaren lang naar heeft lopen zoeken, waar u altijd over heeft gedroomd. U kunt het zo gek niet bedenken of TIB heeft het. Of het nu gaat om unieke porseleinen lichtknopjes die in uw Renaissancewoning niet mogen ontbreken; bakkelieten deurkrukken of liever een riolering die zelfs degene met een absoluut gehoor niet opmerkt: TIB is het adres. Je zou kunnen zeggen dat wij bij TIB er een sport van hebben gemaakt om de gekste zaken, de meest unieke pro- dukten, de meest merkwaardige diensten aanbieden. Dus ga nu niet weken, maanden, jaren alle vlooienmarkten langs voor een oude scha- kelaar, maar kom eerst eens bij ons langs. U zult versteld staan! TIB Totaal Installateurs Middelhorsterweg 30 Haren T. (050) 534 99 02 F. (050) 534 57 23 email: [email protected] WWW.TIB.NL DE GEMAKSWINKEL! AL JAREN OP ZOEK NAAR RETRO LICHTKNOPJES? Openingstijden winkel ma t/m vrijdag 13.00 - 18.00 uur Openingstijden installatiebedrijf ma t/m vrijdag 08.00 - 12.30 uur 13.00 - 18.00 uur Oud-Haren in woord en beeld Haren bestaat 850 jaar en dat wordt gevierd. Daarom treſt u in deze jaarlijkse Special Oud Haren ook bijdragen aan van de commissie Haren 850. Verder is onlangs de Harense Historische Kring ‘Old Go’ opgericht. Die club gaat de lokale geschiedenis van Haren onderzoeken en toegankelijk maken voor het brede publiek. Ook aandacht voor dat iniaef in deze speciale bewaarkrant. En natuurlijk, zoals u bent gewend, weer veel foto’s met informae over voorbije jden. Leer het verleden kennen, opdat u het heden beter begrijpt. Onder dat moo wens ik u weer veel leesplezier. Speciale dank aan de adverteerders, die deze uitgave mogelijk hebben gemaakt! Hein Bloemink, redace Oud-Haren >> Waar zit de schilder >> De harense politiek >> Hoe was Haren in 1932 02 08 11 Kerkstraat in de periode rond 1920. Het is in ieder geval vóór 1927, dat kunnen we zien aan het schoolgebouw. Dat staat op de plaats van het plein voor ’t Clockhuys. Het was de openbare lagere school (meester Zondag). In 1927 werd om dit gebouw heen de nieuwe lagere school gebouwd, die we nu kennen als ’t Clockhuys. Op deze foto staat er nog een oude boerderij. Herkent u deze straat? De foto is gemaakt in 1952 toen Haren opbloeide na de oorlog. Beide foto’s laten de plaats zien waar Albert Heijn nu is gevesgd. Hier zat kwekerij De Rozeknop van Coenraad Dijkhuizen, hier neergestreken in 1925. Hij had ook gronden op de plaats van Tubana en aan de Oosterweg (Zwienekampen). In 1952 verkocht hij zijn bloeiende bloemenzaak aan Van der Woude, die de locae later aan Albert Heijn zou verkopen, die al sinds 1946 een winkeltje verderop had. De joodse winkelier Sam Nathans was een humorist. Die zou tegen klanten weleens hebben gegrapt: ‘Heb je het gehoord? Dijkhuizen is opgepakt. Hij heeſt in een bloempot gescheten en het als kaktus verkocht.” In vogelvlucht over de Dilgtweg in Haren (1950). In de zomer van 2010 zullen de laatste resten van Huize Avondlicht worden gesloopt. Hier is het gebouw nog in volle omvang te zien, bovenaan de foto loopt de Dilgtweg. De ziekenboeg van Avondlicht zou later het verpleeghuis Dilgtoord worden. Anno 2010 noemen we deze locae De Dilgt. Nog meer Harense nostalgie? Deze krant staat er bol van! Deze krant is een uitgave van Haren de Krant (Close-Up Media), Schweitzerlaan 2, Groningen. Zie ook: www.harendekrant.nl. Redace: Hein Bloemink. E-mail: [email protected] Oplage: 20.000. Verspreiding: Gemeente Haren, Paterswolde, Eelde, Groningen-Zuid.

description

special oud haren veel foto's

Transcript of Haren de Krant SPECIAL Oud Haren

Page 1: Haren de Krant SPECIAL Oud Haren

Speciale bewaarkrant >> februari 2010

HARENDÉ KRANT

H a r e n

Sport, kunst en cultuur: subsidievreters?GroenLinks gaat voor een versterking van sporten cultuurvoorzieningen.

advertentie 2:Opmaak 1 28-1-2010 8:52 Pagina 1

Waar u jaren lang naar heeft lopen zoeken, waar u altijd over heeft gedroomd. U kunt het zo gek niet

bedenken of TIB heeft het. Of het nu gaat om unieke porseleinen lichtknopjes die in uw Renaissancewoning niet mogen ontbreken; bakkelieten deurkrukken of liever een riolering die zelfs degene met een absoluut gehoor niet opmerkt: TIB is het adres. Je zou kunnen zeggen dat wij bij TIB er een sport van hebben gemaakt om de gekste zaken, de meest unieke pro-dukten, de meest merkwaardige diensten aanbieden.

Dus ga nu niet weken, maanden, jaren alle vlooienmarkten langs voor een oude scha-kelaar, maar kom eerst eens bij ons langs. U zult versteld staan!

TIB Totaal Installateurs Middelhorsterweg 30 Haren T. (050) 534 99 02 F. (050) 534 57 23 email: [email protected] www.TIB.nl

de gemakswinkel!

al jaren op zoek

naar retro

lichtknopjes?

Openingstijden winkelma t/m vrijdag 13.00 - 18.00 uurOpeningstijden installatiebedrijfma t/m vrijdag 08.00 - 12.30 uur 13.00 - 18.00 uur

Oud-Haren in woord en beeldHaren bestaat 850 jaar en dat wordt gevierd. Daarom treft u in deze jaarlijkse Special Oud Haren ook bijdragen aan van de commissie Haren 850. Verder is onlangs de Harense Historische Kring ‘Old Go’ opgericht. Die club gaat de lokale geschiedenis van Haren onderzoeken en toegankelijk maken voor het brede publiek. Ook aandacht voor dat initiatief in deze speciale bewaarkrant. En natuurlijk, zoals u bent gewend, weer veel foto’s met informatie over voorbije tijden. Leer het verleden kennen, opdat u het heden beter begrijpt. Onder dat motto wens ik u weer veel leesplezier. Speciale dank aan de adverteerders, die deze uitgave mogelijk hebben gemaakt!

Hein Bloemink, redactie

Oud-Haren

>> Waar zit de schilder >> De harense politiek >> Hoe was Haren in 193202 08 11

Kerkstraat in de periode rond 1920. Het is in ieder geval

vóór 1927, dat kunnen we zien aan het schoolgebouw.

Dat staat op de plaats van het plein voor ’t Clockhuys.

Het was de openbare lagere school (meester Zondag). In

1927 werd om dit gebouw heen de nieuwe lagere school

gebouwd, die we nu kennen als ’t Clockhuys. Op deze

foto staat er nog een oude boerderij.

Herkent u deze straat?

De foto is gemaakt in 1952 toen Haren

opbloeide na de oorlog. Beide foto’s

laten de plaats zien waar Albert Heijn

nu is gevestigd. Hier zat kwekerij De

Rozeknop van Coenraad Dijkhuizen,

hier neergestreken in 1925. Hij had ook

gronden op de plaats van Tubantia en aan

de Oosterweg (Zwienekampen). In 1952

verkocht hij zijn bloeiende bloemenzaak

aan Van der Woude, die de locatie later aan

Albert Heijn zou verkopen, die al sinds 1946

een winkeltje verderop had. De joodse

winkelier Sam Nathans was een humorist.

Die zou tegen klanten weleens hebben

gegrapt: ‘Heb je het gehoord? Dijkhuizen

is opgepakt. Hij heeft in een bloempot

gescheten en het als kaktus verkocht.”

In vogelvlucht over de Dilgtweg in Haren (1950). In de zomer van 2010 zullen de laatste

resten van Huize Avondlicht worden gesloopt. Hier is het gebouw nog in volle omvang

te zien, bovenaan de foto loopt de Dilgtweg. De ziekenboeg van Avondlicht zou later het

verpleeghuis Dilgtoord worden. Anno 2010 noemen we deze locatie De Dilgt.

Nog meer Harense nostalgie? Deze krant staat er bol van! Deze krant is een uitgave van Haren de

Krant (Close-Up Media), Schweitzerlaan 2,

Groningen. Zie ook: www.harendekrant.nl.

Redactie: Hein Bloemink.

E-mail: [email protected] Oplage:

20.000. Verspreiding: Gemeente Haren,

Paterswolde, Eelde, Groningen-Zuid.

Page 2: Haren de Krant SPECIAL Oud Haren

W W W. E N T R E E D E P U N T. N L ( TEVENS GROOTHANDEL )

PASEN BIJ

BETAALBARE WOONWINKELKoffie & Theehuis

Grootste collectie van Noord Nederland

Ambacht en ouderwetse service ontmoeten elkaar bij C1000 Pepping

Vakmensen, vers & klantvriendelijkVroeger allemaal heel gewoon en nu? Nog steeds!

C1000 Pepping Haren

C1000 Pepping Haren Kroonkampweg 10 Haren

A A N B I E D I N GBeemster 30+ kaas (gerijpt)Ambachtelijk vervaardigd, vers van het mes

van € 13,49 NU

NUNU€ 9,98

per kilo

Glimmen Zuidlaarderweg 3, 9756 CE Tel. (050) 406 23 15 Fax (050) 406 15 68 Haren Onnerweg 69, 9751 VC Tel. (050) 534 82 68 Fax (050) 402 87 56

een afspraak is snel gemaakt. en wie weet staat ook uw huis er

binnenkort weer stralend bij.

www.walterhoogestegerschilders.nl

2

Een creatieve ondernemer stemt natuurlijk VVD

Hein Frima, lijsttrekker

[email protected]

Page 3: Haren de Krant SPECIAL Oud Haren

Oude Beroepen in Haren

Leedaanzegger Laten we eens nader ingaan op een paar oude beroepen, die de sfeer tekenen van het dorp Haren in de vorige eeuw.

In het oude dorp Haren verdienden mensen hun geld met allerlei beroepen, die nu niet

meer bestaan. Zo had je de petroleumventer, kiepkerel en….de leedaanzegger. In Glimmen

was voor de oorlog een leedaanzegger in dienst van de plaatselijke begrafenisvereniging.

Het was de heer Buist, die overigens nog heel wat andere beroepen uitoefende om in zijn

onderhoud te voorzien. Zo was hij schilder, petroleumventer, boerenknecht en postbode.

Als iemand in het dorp was overleden, stak hij zich in een net pak en zette een steek op

zijn hoofd. Dan ging hij langs bepaalde adressen en deed aan de deur het droevige bericht

dat ‘gisteren kalm en vredig is overleden……’. Leedaanzeggers waren vroeger heel gewoon,

totdat de rouwkaarten en rouwadvertenties hun intrede deden.

BlauwververDe pas opgerichte Harense Historische Kring heeft zich verdiept in het merkwaardige beroep ‘blauwverver’ Ali Bakker bericht.

Harense Historische Kring ‘Old Go’

Deur naar de historie staat wagenwijd openMet de oprichting van de nieuwe Harense Historische Kring ‘Old Go’ staat de deur van de alledaagse geschiedenis van de gemeente Haren wijd open. Initiatiefnemer is Ali Bakker uit Haren, die inmiddels een bestuur heeft geformeerd en 28 januari vond de oprichting plaats bij notariskantoor Kuin. Wat kunnen we verwachten van de nieuwe club? Tien vragen aan oprichter Ali Bakker.

Wie herkent de locatie?

Waar zat de schilder?Op de Harense schilderclub kreeg Ab Deelmanvan de Harense Historische Kring van het clublid Henk Staal een fotokopie van een aquarel . Het is een aquarel van Gerrit van Houten gemaakt op de Achterweg te Haren in 1883. Gerrit van Houten is geboren op 29 augustus 1866 te Groningen, als zoon van een houthandelaar.

Wilt u zich voorstellen?Wij zijn een groep enthousiaste mensen,

die bezig is met de geschiedenis van

Haren en de dorpen, Glimmen Onnen

en Noordlaren. Wij hebben daarom een

vereniging opgericht, Harense Historische

Kring “ Old Go”, waarvan iedereen lid kan

worden.

Wat zijn de plannen van jullie vereniging? Wij willen door middel van werkgroepen

onderzoek doen in de archieven, lezingen

en excursies organiseren. En ook de

plaatselijke interesse voor de lokale

geschiedenis bundelen, stimuleren en

uitdragen.

Is er al een werkgroep actief? Ja, rondom oude topografische kaarten van

deze omgeving. Daarnaast is het bestuur

hard bezig een website te maken. Leden,

donateurs en sponsoren te werven en een

programmering op zetten.

Weten liefhebbers jullie te vinden?Wij zijn voorlopig te bereiken via de email.

We hopen binnenkort een eigen website

te hebben

Kan iedereen meedoen?Ja, iedereen die enthousiast is over de

plaatselijke geschiedenis kan meedoen

en lid worden. Ook kun je ons financieel

steunen door donateur te worden.

Doen de inwoners van de buitendorpen ook mee?Ja, dat is wel de bedoeling er zijn al

deelnemers uit de dorpen.

Nu heb ik ook gehoord van een groepje Wam dames?Dit klopt, deze drie dames zijn bezig

met het organiseren van het leggen

van “Stolpersteine”in april 2010. De

Duitse kunstenaar Demnig legt ze voor

de huizen waar in de oorlog Joodse

mensen woonden, en van waaruit ze

zijn weggevoerd. Er zal ook een boek

verschijnen over deze mensen. Ook over de

oorlogsslachtoffers die op het monument

staan

Zijn er wensen voor de toekomst?Een ruimte in het centrum van het dorp

Haren, of in de dorpen voor het opzetten

van een archief. En ook een plek waar

3

Ali Bakker, voorzitter van ‘Old Go’.

mensen kunnen binnenlopen met vragen

over hun omgeving of andere zaken

rondom de plaatselijke geschiedenis.

Er is toch al zoiets in Haren?Ja, er is in Haren een gemeentelijke

Harense Historische commissie die

de Harener Historische Reeks maakt.

Een serie boeken over de plaatselijke

geschiedenis.

Heeft “Haren de krant nog iets met Old Go te maken?We hopen vaak verhalen over de

plaatselijke geschiedenis te kunnen

plaatsen in een vaste rubriek.

Op de foto het kersverse bestuur. V.l.n.r. Ria Hordijk ( penningmeester) Ali Bakker ( voorzitter) Rika Pater ( secretariaat) Ab Deelman ( bestuurslid Jan Dijkema ( bestuurslid) Bonno van der Horst ( bestuurslid). Mailadres: [email protected]

In het archief van Haren bevinden zich mappen waarin volkstellingen beschreven staan. Nederland kende volkstellingen vanaf 1795 tot 1971.Het mooie van deze volkstellingen is, dat ze een schat aan historische gegevens opleveren.

Zo vond ik een lijst met de beroepen van 1849 die er toen in de gemeente Haren waren. Een van de beroepen sprak tot mijn verbeelding: blauwverver. Er waren in 1849 twee blauwververs in Haren, waarvan er een een leerling was.

Na enig speurwerk weet ik nu wat een blauwverver is: de kortste uitleg vond ik op Wikipedia.

“ een blauwverver is iemand die gebruikmakend van de kleurstof indigo kleding blauw verft bv. een pak tot op het zwarte af. Kleding laten verven was goedkoper dan nieuwe kleding aanschaffen. Vroeger werd er langdurig gerouwd en droeg men zwarte kleding”. Bij verder zoeken blijkt er veel informatie over het beroep te bestaan . Er zijn tentoonstellingen over geweest. Op oude ambachtsmarkten wordt het beroep nog uitgebeeld.Vraag van de Harense Historische Kring is: weet iemand in de gemeente Haren nog iets over blauwververs, uit familieoverlevering of nog mooier oude foto’s?

Graag reactie aan:aliabakker@ home.nl tel. 050-5340834

Gerrit was een zeer talentvolle jonge schilder, hij was toen hij deze aquarel maakte nog maar 17 jaar. De cruciale

vraag is, waar maakte hij deze aquarel ? Het probleem is namelijk dat er rond 1883 twee wegen waren in Haren

met de naam ‘Achterweg’ : de Lutsborgweg en de Kerklaan volgens oude Topografisch- Militaire kaarten van het

Kadaster en het Nationaal Archief.

Mogelijk kan het zicht op de molen een uitkomst bieden, want sinds het jaar 1871 heeft het Harener centrum de

molen “De Hoop”. De bebouwing van Haren was in die jaren beperkt tot weerskanten van de Rijksstraatweg en

de Kerkstraat. De bewuste molen zou het dus het beste te zien zijn aan de westzijde van het dorp ,mogelijk vanaf

het punt waar de Lutsborgweg en Ruitersteeg samenkomen, maar een standpunt vanaf de Kerklaan kan men niet

uitsluiten. Wie kan met zekerheid een oplossing geven voor dit probleem,laat dit dan weten aan de redactie.SINDS 1918

Deze krant gaat over gisteren.

Lees het nieuws van morgen opwww.harendekrant.nl

Page 4: Haren de Krant SPECIAL Oud Haren

SINDS 1907

Boten- en Kanoverhuur

Meerweg 136 Haren (Gr)T 050-3091486 www.friescheveen.nl

Koning Winter regeert met harde hand en auto’s hebben zwaar te lijden onder de kou. Hans Dekker zegt dat veel winterproblemen met auto’s prima te voorkomen zijn. “En daar heb je lang niet altijd de automonteur bij nodig”, zegt hij er met nadruk bij. Opmerkelijk uit de mond van een garagehouder. Zorg dat je beslagen ten ijs komt!

Hans Dekker: “De kachel werkt niet goed, de portieren dichtgevroren, je glijdt van de weg af. Winterproblemen die voor ergernis en gevaarlijke situaties zorgen. Zelf kun je al heel veel doen, zonder dat er een monteur aan te pas hoeft te komen. Het gaat erom dat je beslagen ten ijs komt. Dat je bent voorbereid op winterse weersomstandigheden. En je kunt ons altijd inschakelen voor b.v. het monteren van winterbanden. Die maken absoluut het verschil tussen stilstaan of botsen!”

Hans Dekker over winterproblemen met auto’s: “Winterbanden maken het verschil tussen stilstaan en botsen!”

Automobielbedrijf Hans Dekker

All RoundHelper Oostsingel 429722 AW Groningen

Telefoon 050-5277087Fax 050-5278027

www.hansdekker.nl

Zelf doen in de winter:- in de ruitensproeier antivries doen (in de zomer: anti-insectenvloeistof)- luchtrooster (parafan) onder de voorruit schoonhouden (voorkomt kachelprobleem)- siliconenspray op de portierrubbers spuiten (dan vriezen ze niet vast)- auto goed ijs- en sneeuwvrij maken (ruiten, dak, verlichting)

Wat wij doen in de winter:- accu controleren en op tijd vervangen- winterbanden monteren (is echt niet kostbaar, wél zeer veilig)- ruitenwisserbladen vervangen- auto controleren, technisch en motorisch onderhouden

Samen met Hans Dekker bent u een goed team. Veilig voor uzelf en andere weggebruikers. “Wilt u ook met ons samenwerken voor zorgeloos autorijden? Bel voor een afspraak.”TIP VAN DE MAAND:

Wist u dat voor- en achterwielen niet

dezelfde remkracht hebben?

Achterwielen moeten iets minder hard

remmen om slippen te voorkomen. Als

een remkrachtbegrenzer niet werkt,

kan dat gevaarlijk zijn bij een noodstop.

Laat ‘m door ons controleren!

Wijnhuis Enotria’s

Natuurzuivere Authentieke

Wijnen Verwarmen het Hart Verlichten de Geest Verkwikken de Ziel

En zijn bovenal kostelijk, doch beslist niet kostbaar!

Rijksstraatweg 222-1 9752BT Haren 050-5350974 Mail naar [email protected] voor een gratis Abonnement op de Nieuwsbrief

Wijnhuis Enotria’s

Natuurzuivere Authentieke

Wijnen Verwarmen het Hart Verlichten de Geest Verkwikken de Ziel

En zijn bovenal kostelijk, doch beslist niet kostbaar!

Rijksstraatweg 222-1 9752BT Haren 050-5350974 Mail naar [email protected] voor een gratis Abonnement op de Nieuwsbrief

Wijnhuis Enotria’s

Natuurzuivere Authentieke

Wijnen Verwarmen het Hart Verlichten de Geest Verkwikken de Ziel

En zijn bovenal kostelijk, doch beslist niet kostbaar!

Rijksstraatweg 222-1 9752BT Haren 050-5350974 Mail naar [email protected] voor een gratis Abonnement op de Nieuwsbrief

Wijnhuis Enotria’s

Natuurzuivere Authentieke

Wijnen Verwarmen het Hart Verlichten de Geest Verkwikken de Ziel

En zijn bovenal kostelijk, doch beslist niet kostbaar!

Rijksstraatweg 222-1 9752BT Haren 050-5350974 Mail naar [email protected] voor een gratis Abonnement op de Nieuwsbrief

Wijnhuis Enotria’s

Natuurzuivere Authentieke

Wijnen Verwarmen het Hart Verlichten de Geest Verkwikken de Ziel

En zijn bovenal kostelijk, doch beslist niet kostbaar!

Rijksstraatweg 222-1 9752BT Haren 050-5350974 Mail naar [email protected] voor een gratis Abonnement op de Nieuwsbrief

4

Liberale politiek met beide benen op de grond, dat is

voor mij de VVD!

Bernard Prenger, lijst VVD

[email protected]

Page 5: Haren de Krant SPECIAL Oud Haren

Naast de dorpskerk Haren…

Laatste rustplaats van een zaagmolenaarToen de gemeente Haren nog groter was (in 1884 is een gedeelte tot aan het Helperdiepje en daarna in 1915 Helpman aan buurman gemeente Groningen afgestaan), stonden er in de gemeente ook een zestal zaagmolens en woonden er zaagmolenaars. Hoe we dat weten? Via het aardrijkskundig woordenboek

Kris kras door de 20e eeuw!

PRINTPROFS.NL

JE MOOISTE SPORTMOMENT, KUNSTWERK OF TEKENING OP CANVAS

al vanaf

E17,95 GROOT

GROTERGROOTST!XXL PRINTING TOT 160 cm BREED

o.a. BEHANG • MUURPOSTERSREKLAMEPOSTERS • CANVASONE WAY VISION STICKERSREKLAMEBORDEN • BANNERSVLAGGEN • POSTERS etc

TROUWKAARTEN GEBOORTEKAARTEN ROUWKAARTEN BRIEFPAPIERENVELOPPENFLYERSVISITEKAARTJES etc

SNELLE LEVERTIJDEN!!

DIGITAALDRUKKEN

RELATIEGESCHENKEN

TEXTIELBEDRUKKING

AUTOBELETTERING

BEWEGWIJZERING

GEVELREKLAME

PLAKLETTERS etc

RIJKSSTRAATWEG 131 050 534 33 339752 BD HAREN www.printprofs.nl

Q U A L I T Y P R I N T I N G

*

* Prijs geldt voor formaat 30 x 40 cm

van Van der Aa bijvoorbeeld , maar ook via het oude kerkhof rond de Dorpskerk in het centrum. Er liggen nog een zestal grafstenen. Eén daarvan dekt het graf van Pieter Gerrits Mulder.

Op een klein tekstbordje en de steen zelf is niet aangegeven waar hij is geboren, maar

Pieter is geboren in Foxhol en gedoopt in de Ned. Herv. kerk van Kropswolde op 28

september 1784. Hij was zoon van Gerrit Pieters (Mulder), zaagmolenaar te Helpman en

Annechien Hendriks (Post). Hij overleed te Helpman (Haren) op 18 februari 1851, oud 66

jaar, bij overlijden van beroep houtkoper.

De familienamen (tussen haakjes) zijn pas ontstaan bij de invoering van de familienamen

in 1812, die zoals u misschien weet, door Napoleon bij wet was voorgeschreven. Pieter

Gerrits Mulder was zaagmolenaar in Helpman onder Haren, de zaagmolen stond aan het

Winschoterdiep. Een verhaal over de vele molens in de gemeente Groningen is te vinden

in de Groningsche Volksalmanak voor 1931, daarin ook een foto van de zaagmolen ‘De

Zaaier’ van zoon Gerrit Pieters Mulder.

Ik ben liberaalen stem VVD!

Kor Buist

5

†Pieter Gerrits Mulder

trouwde twee maal:

eerst te Groningen op 26 maart 1806 met Geesje Jans (Kuipers)

gedoopt Groningen op 28 december 1785, overleden aldaar in mei

of juni 1810, dr van Jan Roelfs en Elsje Lukas.

Vervolgens te Haren 17 mei 1815 met Hindrikje Berends Hindriks

(later Bosman), geb Helpman in 1782, dochter van Berend Hendriks en

Hinderkien Roelofs, landbouwers te Helpman.

Uit beide huwelijken zijn drie kinderen bekend, Gerrit, Geesje en Beerend;

de beide eersten zijn in het zaagmolenvak gebleven.

Deze informatie werd ons verstrekt door de Harense Historische Kring ‘Old Go’.

Een sombere en bouwvallige boerderij, die stond aan de Kerkstraat tegenover de begraafplaats. Je zou kunnen zeggen: links van de winkel Beauty VOF, Kerkstraat 6. Tot 1925 woonde hier de familie Hendriks, later de familie Veenhuis. In de achterwoning woonde doodgraver Geert Luiken. De boerderij werd gesloopt, want er werd een nieuwe lagere school gebouwd, waar nu ’t Clockhuys deels is ondergebracht.

Pentekening van Jacob van Lennep (1824). Een unieke manier om te zien hoe Haren er in die tijd uitzag. De keien op de hoek liggen er anno 2010 nog steeds. De toren had nog een stompe spits, want de huidige spits werd er pas in 1914 opgezet.

Bron: Speurtocht…Harens oude kerk, H.R. Aiking.

Als ons dorpscentrum nou eens zo’n hotel-billiard had! Hotel Suurd stond op de plaats waar nu de ABN Amro staat. Het hotel brandde af en werd herbouwd. Later werd het hotel Van der Woude, dat eveneens begin jaren 60 afbrandde. Toen werd er een winkelpand gebouwd door de modewinkel Drent, die later zou overgaan in Bertram. In de vroege jaren 90 bouwde ABN er haar kantoor. Links op de achtergrond is nog net het toenmalige gemeentehuis te zien op de hoek van de Meerweg. Het hoge donkere huis links stond op de plaats waar nu modewinkel Poggibonsi zit (Rijksstraatweg 171). Foto 1912.

Page 6: Haren de Krant SPECIAL Oud Haren

Maarwold Service Appartementen Haren

Maarwold

Service Appartementen

Nesciolaan 32 9752 HM Haren

Tel. 050 534 64 22

Fax 050 534 09 17

www.maarwold.nl

Maarwold Service Appartementen in Haren

staat in hoog aanzien van senioren die

gewend zijn de goede dingen des levens

te genieten. De bewoners van onze service

appartementen zijn in het algemeen mensen

die het arbeidsproces hebben verlaten, nog

een (redelijke) goede gezondheid genieten en

zich kunnen veroorloven op een prettige wijze hun

leven in te richten.

Zoveel mogelijk service en zo weinig mogelijk zorgen.

Riant, zelfstandig wonen, voorzien van alle gemakken. Zeer

comfortabel en volledige privacy en als het onverhoopt nodig is,

is de zorg dichtbij. Dit zijn de zijn sleutelbegrippen voor het wonen in

de Service Appartementen van Maarwold.

De kostenHet wonen en leven in “Maarwold” is niet duurder dan het wonen in een eigen huis. In de servicekosten zitten veel kosten die u nu ook betaald. Koopt u een apparte-ment in “Maarwold” dan krijgt u te maken met aankoopkosten van het appartement en met maandelijkse servicekosten. De hoogte hiervan hangt af van het appartementstype en wordt jaarlijks vastgesteld.

AppartementenIn “Maarwold” hebt u de keuze uit ruim bemeten 2 kamer- en 3 kamer- en 2 x 2 kamerappartementen, al-lemaal op het zonnige zuiden en westen gelegen, met 1 of 2 slaap-kamers. Woonkamers zijn minimaal 28 m2 tot 52 m2. U hebt de beschik-king over een berging in de kelder en veelal een eigen garage. Het is mogelijk om twee naastge-legen appartementen aan te kopen en samen te voegen.

Uw zorg onze zorgEen vast team van medewerkers van thuiszorgorganisatie Zorgga-rant is dag en nacht in Maarwold aanwezig. Zij verlenen de nood-hulp- en calamiteitenservice aan de bewoners en combineren dit met het verlenen van thuiszorg krachtens AWBZ / PGB / WMO des-gewenst aangevuld met privézorg. Comfortabel wonen in Haren, bij dorp en natuur

Coöperatie“Maarwold” is een coöperatie U.A. en kent een bestuur van overwe-gend eigen bewoners. Na aan-koop van een appartement wordt u lid van de coöperatie. Deze houdt 2x per jaar een ledenver-gadering, waarin o.a. de begro-ting en de jaarrekening worden vastgesteld en bestuursledenworden verkozen. Leden van de coöperatie zijn de appartement-eigenaren. Het bestuur en de directie zorgen voor het beheer.

ToelatingNa aankoop van een appartement vindt er door enkele bestuursleden een kennismakingsgesprek plaats met het kandidaat lid. Bepaald wordt, onder het genot van een kopje kof-fie, of u het lidmaatschapsrecht kan worden verleend. Er wordt gelet op of u een redelijke goede gezondheid hebt, zelfredzaam bent, past in het woonleefklimaat van de coöperatie.

Maarwold heeft de Leeftijdsgrens los gelaten!80+ is ook van harte welkom!Door de toenemende vraag van senioren ouder dan tachtig jaar die nog in goede gezondheid ver-keren heeft Maarwold sinds kort de leeftijdsgrens los gelaten.

Informatie

Wij kunnen ons voorstellen dat u na het lezen van dit artikel vragen hebt. De directie van Maarwold Service Appartementen is gaarne be-reid uw vragen in een gesprek te beantwoorden en u rond te leiden.

Onder collectieve service verstaan wij o.a.

• de dagelijks warme maaltijd (uit eigen keuken) • centrale verwarming watergebruik en boiler-

huur • onderhoud gebouw, terrein en installaties • w.a. verzekering, verzekering gebouw • 24-uurs noodhulp- en calamiteitendienst door

thuiszorgorganisatie ZorgGarant• schoonmaak algemene

ruimten, huisvuil- inzameling• gebruik recreatiezaal

Individuele comfortdiensten ter aanvulling op de collectieve service

• huishoudelijke hulp• wasserette• logeerkamers• horecavoorzieningen • extra maaltijden voor uw

gasten• post- en krantbezorging• huismeester

Maarwold Service Appartementen HarenMaarwold Service Appartementen HarenMaarwold Service Appartementen Haren

Maarwold verlegt haar grenzen! 80+ ook welkom!

De heer en mevrouw van Brus-sel verlieten de Achterhoek in 1996 om zich te vestigen in het Haren. “De kinderen woonden hier en dat was voor ons reden genoeg om naar het Noorden te komen. We hebben met heel veel plezier ruim elf jaar aan de Mun-tinglaan gewoond. Daar hadden we een prachtige tuin.” De heer van Brussel vertelt over zijn grote passie; tuinieren. “Misschien is dat ook wel een van de redenen waarom wij ons hier bij de eerste bezichtiging, nu zo’n 2 jaar geleden, direct thuis voelden”, aldus de heer van Brussel. “Het was in eerste instantie niet ons plan om naar Maarwold te gaan, we fietsten er wel eens langs maar nooit met de gedachte om daar te gaan wonen. Totdat wij middels een adverten-tie werden geattendeert op een prachtig twee-kamer-appartement dat vrijkwam op de begane grond. Met uitzicht op de enorme tuin die vanuit ons balkon direct bereikbaar is via een eigen trapje. We voelden ons hier meteen thuis en we hebben vrijwel direct besloten tot de aankoop over te gaan. En het mooie is, we hebben er nog geen uurtje spijt van gehad. Onze zoon uit Brabant komt regelmatig bij ons op bezoek. Hij kan dan gebruik maken van het logeerapparte-ment hier in Maarwold. Beter kun je het niet hebben, toch?” Samen genieten de heer en mevrouw van Brussel van de rust binnen de muren van ‘hun thuis’ maar ook van alle activiteit binnen Maar-wold. Ook genieten ze nog regelmatig van de mogelijkheid er met de auto op uit te gaan. “Een perfecte balans” vinden ze beiden.

Aankoop, verkoop en huur en verhuurVoor de actuele informatie over het aanbod van Service Apparte-menten in Maarwold en het bezich-tigen daarvan kunt u ook direct contact opnemen met Maarwold. Bespreekbaar is de datum van aanvaarding/overdracht. In enkele

gevallen is de verkopende partij bereid het betreffende apparte-ment voor bepaalde- of onbepaal-de tijd te verhuren. Belt u gerust wanneer u vragen hebt. De heer M. Schipper en/of de heer H. Hammenga van Maarwold staan u graag te woord.

Wel zo handig!Om het de bewoners zo geriefe-lijk mogelijk te maken kunt u bin-nen Maarwold ook terecht voor uw boodschappen en bloemen. Ook zijn er een dames- en heren-kapper, een pedicure en een opti-ciën aanwezig.

Collectieve en individuele serviceBij Maarwold maakt u gebruik van collectieve service. Desgewenst kunt u deze aanvullen met indivi-duele service zoals u dat wilt. Een vast team van betrokken en heel goed op elkaar ingespeelde mede-werkers staat -dag en nacht voor u klaar.

Maarwold is trots op haar eigen keuken!Maarwold beschikt over een uit-stekende nieuwe keuken waar, in samenspraak met de bewoners, de meest heerlijke, afwisselende en altijd verse menu’s worden bereid. Iedere dag, 365 dagen per jaar. Vanzelfsprekend kunnen wij ook rekening houden met diëten.Maar wist u dat er binnen Maar-wold zo’n acht keer per jaar ook de mogelijkheid bestaat deel te nemen aan een zeer exclusief diner? Dat en vele andere extra’s maken het leven in Maarwold zo bijzonder aangenaam.

Sociale levenEr is een actieve groep bewoners die zorgen voor de organisatie van een tal van activiteiten en daarmee ook voor een rijk sociaal leven binnen Maarwold.

U kunt hierbij denken aan o.a.: bridgen, biljarten of schaken. Maar u kunt ook binnen Maarwold naar de koffie-ochtend, diner-middag, thema-avond, spelavond of een filmavond. U kunt ook eens een gespreksgroep bezoeken.

Maar wat echt exclusief is voor Maarwold zijn wel de lezingen (van, door en met bewoners), excursies, muziekavonden en de gezellige feestavonden als Sinterklaas en Kerstavond en het Kerst-diner. Zo komt er in december o.a een Byzantijns koor, en is er een

wintermarkt. Het afgelopen jaar hebben wij met groot genoegen geluis-terd naar een bijzonder optreden van het NNO. Hebben we op sterren niveau culinair genoten van diverse een 6 gangen menu’s en hebben we uitstapjes gemaakt per bus naar o.a. kunstschilder Henk Helmantel, de Vicarie in Midwolda en de water-tuinen in Jonkersvaart.

Kortom u wordt in Maarwold een welkome aanvulling geboden op uw reeds bestaande sociale contacten.

6

Page 7: Haren de Krant SPECIAL Oud Haren

7

Maarwold Service Appartementen Haren

Maarwold

Service Appartementen

Nesciolaan 32 9752 HM Haren

Tel. 050 534 64 22

Fax 050 534 09 17

www.maarwold.nl

Maarwold Service Appartementen in Haren

staat in hoog aanzien van senioren die

gewend zijn de goede dingen des levens

te genieten. De bewoners van onze service

appartementen zijn in het algemeen mensen

die het arbeidsproces hebben verlaten, nog

een (redelijke) goede gezondheid genieten en

zich kunnen veroorloven op een prettige wijze hun

leven in te richten.

Zoveel mogelijk service en zo weinig mogelijk zorgen.

Riant, zelfstandig wonen, voorzien van alle gemakken. Zeer

comfortabel en volledige privacy en als het onverhoopt nodig is,

is de zorg dichtbij. Dit zijn de zijn sleutelbegrippen voor het wonen in

de Service Appartementen van Maarwold.

De kostenHet wonen en leven in “Maarwold” is niet duurder dan het wonen in een eigen huis. In de servicekosten zitten veel kosten die u nu ook betaald. Koopt u een apparte-ment in “Maarwold” dan krijgt u te maken met aankoopkosten van het appartement en met maandelijkse servicekosten. De hoogte hiervan hangt af van het appartementstype en wordt jaarlijks vastgesteld.

AppartementenIn “Maarwold” hebt u de keuze uit ruim bemeten 2 kamer- en 3 kamer- en 2 x 2 kamerappartementen, al-lemaal op het zonnige zuiden en westen gelegen, met 1 of 2 slaap-kamers. Woonkamers zijn minimaal 28 m2 tot 52 m2. U hebt de beschik-king over een berging in de kelder en veelal een eigen garage. Het is mogelijk om twee naastge-legen appartementen aan te kopen en samen te voegen.

Uw zorg onze zorgEen vast team van medewerkers van thuiszorgorganisatie Zorgga-rant is dag en nacht in Maarwold aanwezig. Zij verlenen de nood-hulp- en calamiteitenservice aan de bewoners en combineren dit met het verlenen van thuiszorg krachtens AWBZ / PGB / WMO des-gewenst aangevuld met privézorg. Comfortabel wonen in Haren, bij dorp en natuur

Coöperatie“Maarwold” is een coöperatie U.A. en kent een bestuur van overwe-gend eigen bewoners. Na aan-koop van een appartement wordt u lid van de coöperatie. Deze houdt 2x per jaar een ledenver-gadering, waarin o.a. de begro-ting en de jaarrekening worden vastgesteld en bestuursledenworden verkozen. Leden van de coöperatie zijn de appartement-eigenaren. Het bestuur en de directie zorgen voor het beheer.

ToelatingNa aankoop van een appartement vindt er door enkele bestuursleden een kennismakingsgesprek plaats met het kandidaat lid. Bepaald wordt, onder het genot van een kopje kof-fie, of u het lidmaatschapsrecht kan worden verleend. Er wordt gelet op of u een redelijke goede gezondheid hebt, zelfredzaam bent, past in het woonleefklimaat van de coöperatie.

Maarwold heeft de Leeftijdsgrens los gelaten!80+ is ook van harte welkom!Door de toenemende vraag van senioren ouder dan tachtig jaar die nog in goede gezondheid ver-keren heeft Maarwold sinds kort de leeftijdsgrens los gelaten.

Informatie

Wij kunnen ons voorstellen dat u na het lezen van dit artikel vragen hebt. De directie van Maarwold Service Appartementen is gaarne be-reid uw vragen in een gesprek te beantwoorden en u rond te leiden.

Onder collectieve service verstaan wij o.a.

• de dagelijks warme maaltijd (uit eigen keuken) • centrale verwarming watergebruik en boiler-

huur • onderhoud gebouw, terrein en installaties • w.a. verzekering, verzekering gebouw • 24-uurs noodhulp- en calamiteitendienst door

thuiszorgorganisatie ZorgGarant• schoonmaak algemene

ruimten, huisvuil- inzameling• gebruik recreatiezaal

Individuele comfortdiensten ter aanvulling op de collectieve service

• huishoudelijke hulp• wasserette• logeerkamers• horecavoorzieningen • extra maaltijden voor uw

gasten• post- en krantbezorging• huismeester

Maarwold Service Appartementen HarenMaarwold Service Appartementen HarenMaarwold Service Appartementen Haren

Maarwold verlegt haar grenzen! 80+ ook welkom!

De heer en mevrouw van Brus-sel verlieten de Achterhoek in 1996 om zich te vestigen in het Haren. “De kinderen woonden hier en dat was voor ons reden genoeg om naar het Noorden te komen. We hebben met heel veel plezier ruim elf jaar aan de Mun-tinglaan gewoond. Daar hadden we een prachtige tuin.” De heer van Brussel vertelt over zijn grote passie; tuinieren. “Misschien is dat ook wel een van de redenen waarom wij ons hier bij de eerste bezichtiging, nu zo’n 2 jaar geleden, direct thuis voelden”, aldus de heer van Brussel. “Het was in eerste instantie niet ons plan om naar Maarwold te gaan, we fietsten er wel eens langs maar nooit met de gedachte om daar te gaan wonen. Totdat wij middels een adverten-tie werden geattendeert op een prachtig twee-kamer-appartement dat vrijkwam op de begane grond. Met uitzicht op de enorme tuin die vanuit ons balkon direct bereikbaar is via een eigen trapje. We voelden ons hier meteen thuis en we hebben vrijwel direct besloten tot de aankoop over te gaan. En het mooie is, we hebben er nog geen uurtje spijt van gehad. Onze zoon uit Brabant komt regelmatig bij ons op bezoek. Hij kan dan gebruik maken van het logeerapparte-ment hier in Maarwold. Beter kun je het niet hebben, toch?” Samen genieten de heer en mevrouw van Brussel van de rust binnen de muren van ‘hun thuis’ maar ook van alle activiteit binnen Maar-wold. Ook genieten ze nog regelmatig van de mogelijkheid er met de auto op uit te gaan. “Een perfecte balans” vinden ze beiden.

Aankoop, verkoop en huur en verhuurVoor de actuele informatie over het aanbod van Service Apparte-menten in Maarwold en het bezich-tigen daarvan kunt u ook direct contact opnemen met Maarwold. Bespreekbaar is de datum van aanvaarding/overdracht. In enkele

gevallen is de verkopende partij bereid het betreffende apparte-ment voor bepaalde- of onbepaal-de tijd te verhuren. Belt u gerust wanneer u vragen hebt. De heer M. Schipper en/of de heer H. Hammenga van Maarwold staan u graag te woord.

Wel zo handig!Om het de bewoners zo geriefe-lijk mogelijk te maken kunt u bin-nen Maarwold ook terecht voor uw boodschappen en bloemen. Ook zijn er een dames- en heren-kapper, een pedicure en een opti-ciën aanwezig.

Collectieve en individuele serviceBij Maarwold maakt u gebruik van collectieve service. Desgewenst kunt u deze aanvullen met indivi-duele service zoals u dat wilt. Een vast team van betrokken en heel goed op elkaar ingespeelde mede-werkers staat -dag en nacht voor u klaar.

Maarwold is trots op haar eigen keuken!Maarwold beschikt over een uit-stekende nieuwe keuken waar, in samenspraak met de bewoners, de meest heerlijke, afwisselende en altijd verse menu’s worden bereid. Iedere dag, 365 dagen per jaar. Vanzelfsprekend kunnen wij ook rekening houden met diëten.Maar wist u dat er binnen Maar-wold zo’n acht keer per jaar ook de mogelijkheid bestaat deel te nemen aan een zeer exclusief diner? Dat en vele andere extra’s maken het leven in Maarwold zo bijzonder aangenaam.

Sociale levenEr is een actieve groep bewoners die zorgen voor de organisatie van een tal van activiteiten en daarmee ook voor een rijk sociaal leven binnen Maarwold.

U kunt hierbij denken aan o.a.: bridgen, biljarten of schaken. Maar u kunt ook binnen Maarwold naar de koffie-ochtend, diner-middag, thema-avond, spelavond of een filmavond. U kunt ook eens een gespreksgroep bezoeken.

Maar wat echt exclusief is voor Maarwold zijn wel de lezingen (van, door en met bewoners), excursies, muziekavonden en de gezellige feestavonden als Sinterklaas en Kerstavond en het Kerst-diner. Zo komt er in december o.a een Byzantijns koor, en is er een

wintermarkt. Het afgelopen jaar hebben wij met groot genoegen geluis-terd naar een bijzonder optreden van het NNO. Hebben we op sterren niveau culinair genoten van diverse een 6 gangen menu’s en hebben we uitstapjes gemaakt per bus naar o.a. kunstschilder Henk Helmantel, de Vicarie in Midwolda en de water-tuinen in Jonkersvaart.

Kortom u wordt in Maarwold een welkome aanvulling geboden op uw reeds bestaande sociale contacten.

Page 8: Haren de Krant SPECIAL Oud Haren

Waar ‘woonde’ de Harense politiek in de vorige eeuw?

Lokaal bestuur toen,nu en…morgenDe verkiezingen zijn op komst. In de debatten gaat het vast en zeker weer over de keuze om een nieuw gemeentehuis te bouwen. Dat was een heet hangijzer de afgelopen jaren. Mooie aanleiding om eens een kijkje te nemen in het verleden, toen Haren werd bestuurd vanuit café’s, hotels en diverse gemeentehuizen. Politieke perikelen in zwartwit! De informatie is ons aangeboden door de commissie ‘Haren 850 jaar’.

Thuis in HarenHet thuis van onze gemeente is het gemeentehuis. Eind dit jaar zal naar verwachting

een nieuw gemeentehuis worden voltooid. In de negentiende eeuw beschikte de

gemeenteraad nog niet over een eigen ‘huis van de gemeente’. Toen vergaderde de

raad nog in een café, zoals het vroegere hotel-restaurant Horst, vh. De Jachtwagen, of

het café waarin nu de bewoners van Huize Weltevreden in Glimmen zijn gehuisvest.

Er is een plan om de nieuw te kiezen gemeenteraad nog eens op zo’n oude locatie

bijeen te roepen. Huize Weltevreden is er te klein voor. De andere raadsvergaderzalen

bestaan niet meer. Maar het Clubhuis van VW DTP zou een stijlvolle plek kunnen zijn.

Het gebouw aan de boorden van het Paterswoldsemeer werd op initiatief van de

Groninger grootindustrieel Jan Evert Scholten in 1917 als buitensociëteit in gebruik

genomen.

In het uiterst leesbare en interessante boek van Wil Legemaat en Elsbeth Wieselman-

Versteeg, `Rood in de Groene Parel´ wordt de plaatselijke politiek nauwkeurig

beschreven. Dit boek is de bron voor dit artikel.De gemeenteraad van 1946-1974 kent

een evenredige zetelverdeling tussen de liberalen, socialisten en christendemocraten.

Het College wordt van 1949 tot 1966 steeds gevormd door christendemocraten en

liberalen. In 1970 kondigt zich een verandering aan die in 1974 leidt tot een links

College. In 1978 zijn weer de hoofdstromen uit de politiek aan het roer. D66 is reeds

vanaf 1970 onafgebroken in de Harener raad vertegenwoordigd. De Christen Unie

heeft een zetel vanaf 1986 en GroenLinks is na de jaren ´70 weer in de raad terug in

1990. VVD, PvdA en CDA vormen jarenlang samen het College tot vorig jaar de VVD

het College verliet en de Christen Unie een wethouder leverde.

Soms is er niets nieuws onder de zon:“Het is teleurstellend te moeten constateren dat zo weinig consideratie bij vele

automobilisten bestaat voor de voetganger en het openbaar plantsoen”, verzucht

in 1964 de burgemeester. Als raadlid heeft men veel oog voor details. Raadslid Jan

Veldhuis stelt voor om de nieuw te bouwen woningwetwoningen van grote ruiten

te voorzien “ …om de aanblik gezelliger te maken en de woningen een voornamer

aanzien te geven…” (raadsperiode 1962-1966)

In 1974 wordt Olga Scheltema-de Nie de eerste vrouwelijke wethouder van Haren.

Met drie kinderen in leeftijd variërend van een tot vijf jaar vindt men dat maar een

vreemde zaak en soms zelfs afkeurenswaardig. “En voor mij voelde het ook dubbel:

ik wilde graag werken, maar thuis mocht van mij niemand daar wat van merken.”

De collegebesprekingen worden gehouden tussen vijf uur ‘s middags en half acht

‘s avonds. “En ik zei meteen: dan kan ik niet, dan is het spitsuur bij mij thuis. Daar

sputterden ze wel tegen…. Maar de vergadertijden zijn wel aangepast.”

in Haren?” “Is de Harener Holt

een prettige villabuurt of een

hockeycentrum?” “Bestaat onze

gemeente dan hoofdzakelijk

uit 50+’ers?; hebben wij al

onze voorzieningen aangepast

aan de minder vitale oudere

(zoals bijvoorbeeld brede

parkeervakken)?” “Rijden er busjes

in Haren voor transport binnen de

gemeente door publieke of private

partijen?” “Is Haren aangesloten op

de lightrailverbinding die Groningen

met Assen verbindt?” “Staat er een

zes verdiepingen hoog ‘flatgebouw’

bij het spoorwegstation en biedt

een nabij het station gesitueerde

parkeergarage voldoende plek voor

al die P+R-klanten die in Haren op

de trein of uit de trein stappen?”

“Is Haren het modecentrum van het

Noorden?” “Is het Hortusgebied

veranderd in een Chinese wijk?”

Dergelijke vragen prikkelen de

aan de verkiezingen deelnemende

partijen om ook de lange termijn

goed in de gaten te houden.

Ik heb een groen hartde VVD ook

Jan Vrieling, agrariër

8

Binnenkort in Haren 850!De korte termijn heeft eerder betrekking op het programma van dit jubileumjaar. De agenda van maart van ‘850 jaar Thuis in Haren’ ziet er alsvolgt uit:

1 maart presentatie van de postzegel van de maand17 maart 20.00 uur, Openbare Bibliotheek: Lezing door provinciaal archeoloog Henny Groenendijk over ‘Haren vóór 1160’, gratis entree; tegelijkertijd is in ‘t Clockhuys een expositie ingericht over de oudste, opgegraven geschiedenis van Haren.20 maart 14-16 uur: Historische fietstocht olv mevr. Ali Bakker. Aanmelden bij de VVV, gratis deelname

Alle activiteiten zijn te lezen op www.haren850.nl.U zou die site toch minstens eens per week moeten bezoeken.

Toekomst//toekomstOp 3 maart aanstaande kiezen wij een nieuwe gemeenteraad. Daaraan voorafgaand zijn

er ontmoetingen van lijsttrekkers en kandidaten met de bevolking. Op donderdag 18

februari is er een lijsttrekkersdebat in het gemeentehuis. Het zal gaan over het heden en

de toekomst.

Daarnaast zullen in het kader van 850 jaar Thuis in Haren de politici nadrukkelijk wor-

den gevraagd naar hun visie op Haren in het jaar 2030. Daar kunnen vragen aan de orde

komen als: “Zijn wij in 2030 na 880 jaar nog steeds thuis

College van B & W 1974-1978 met rechts burgemeester R.S. Hofstee Holtrop, het gezelschap poseert voor de deur van het gemeentehuis, op de plek waar nu De Brinken is.

Achter de collegetafel in het oude gemeentehuis, op de hoek van de Meerweg.

Het is 1977, wethouder Olga Scheltema-de Nie (D66) en burgemeester R.S. Hofstee Holtrop openen het sportpark in Glimmen.

In 1986 was er in het kader van de verkiezingen een politiek café in de (huidige) raadszaal. Kenners zullen de jonge versies herkennen van wethouder G. Neutel, toekomstige wethouders Michiel Verbeek en Annegees Schleurholts en ook van raadslid Albert Steenbergen.

Uitslag van de verkiezingen, gretige blikken van lijsttrekker Michiel Verbeek (midden) en we zien wethouder Marten de Jong (financiën). Rechts een jonge uitgave van secretaris Eppo van Koldam.

De statige burgemeester van Haren, F.W. van Ketwich Verschuur, die de ambtsketen droeg van 1946 tot zijn overlijden in 1973. Hij had gezag, deelde bekeuringen uit als het moest en sprak winkeliers wel eens aan dat het weer tijd werd voor een schilderbeurt.

Page 9: Haren de Krant SPECIAL Oud Haren

ACTIE VLOERENKortingen op vloerbedekking in 13 kleuren vanaf59,95inclusiefleggen!Laminaat vanaf22,95p/m2

Eiken cafévloer vanaf55,00p/m2

Jatoba vanaf69,00p/m2inclusiefleggen, aluplate,platteplintengeölied.

NIEUW: Stepper PVC vloeren vanaf45,00p/m2inclusiefleggen

ZONWERING- Screens- Zipscreens- Terrasschermen- Markiezen ookbekledenwijuwzonwering! Jalouzieën 25mm

NU 20% KORTING

Steentilstraat 31 Groningen

Tel. 050-3136312www.sunfloor.nl

ZO

NW

ER

ING

& V

LOE

RE

N

NU 20% KORTING

P

AANBIEDINGEN• Stolwijkse boerenkaas van jong tot oud

• Defijnstevleeswaren,zoalsboerenbeenham,parma, ardennerenpatanegrahammen.Nu Serranoham 100gr voor € 1,99

• Soepenvandekleinstesoepfabriek!• Ambachtelijkestreekproducten• Grotekeuzeinzuidvruchten nu gedroogde pruimen met of zonder pit 500 gram:€ 2,99• Hetbestevangroenteenfruit• Dagelijks vers brood vanbakkerijDunnewind

Sommige dingen in Haren veranderen nooit…

Wolters Kruidenier al 40 jaar een vertrouwd adres!

InhuizeWoltershebbenzeeenhelderekijkophetvak:dienstbaarzijn,kwaliteit

levereneneenvriendelijkwoordvooriedereklant.Dieformulewasin1969

(toendewinkelaandeMeerweg42startte)heelgebruikelijk.Anno2010doen

ouderwetseserviceenhoffelijkheidhetnogheelgoed!Sterkernog,klantenzijn

weeropzoeknaarklantvriendelijkewinkelswaarvakmensenwerken.

Wolterslevertvanoudsherzuivelproducten,kaas,vleeswaren.Maarhet

assortimentisforsuitgebreidmetculinaireproducten,specialiteitenvoorhapjes

enlekkerdineren.DaardoorisWolters(dewinkelisinmiddelsdoortweezoons

vandeoprichtervoortgezet)eenbegripvoormensendiezichnietwillenlaten

opjageninvollesupermarkten.Parkerenkanvoordedeureneenhelpendehand

bijhetinladenisheelgewoon.“Enalsmensenerprijsopstellenbiedenweook

nogsteedsdebezorgserviceaanhuis”,zegtFokkoJanWolters.

Kruidenier WoltersMeerweg42,Haren

050-5350096

U bent altij

d welkom!

Smeedwerk… het sieraad om de hals van uw huis

Siersmeedwerk is als een sieraad om je hals. De tuin en de woning worden er fraaier van. Wilpstra in Grootegast is de siersmid die het beste van het beste maakt op dit gebied. Zelfs de meest kritische consument weet het : als het hekwerk van Wilpstra komt is het goed tot in de kleinste details. Mevrouw G. Gerrits, eigenaar van dit ambachtelijke bedrijf, is zélf minstens zo kritisch. “We werken hier met de beste vakmensen en de beste apparatuur. En als ik niet tevreden ben, gaat het hekwerk niet naar de klant.

Wilpstra is aangesloten bij het Nederlandse Gilde van Kunstsmeden, een extra garantie voor professionaliteit. In eigen huis worden hekwerken, tuinornamenten en lantaarns met geavanceerde ontwerpprogramma’s ontworpen en door vakkundige handen vervaardigd. “We hebben al tientallen jaren ervaring”, zegt mevrouw Gerrits. “Die ervaring zie je terug in ons werk. We zijn creatief met ijzer, kunnen er bij wijze van spreken alles van maken. We zien hier zowel particulieren als aannemers en hoveniers. Ze willen topkwaliteit en krijgen topkwaliteit.”

In de showroom te Grootegast is een deel van

de collectie te zien. Niets teveel gezegd, bijna alles is

mogelijk:•Buitenverlichting klassiek, ook met geslepen glas,

eventueel in brons geleverd.•Ronde koperen kappen met echt glas. •Brievenbussen, diverse modellen, ook inbouw.•Deurroosters, leverbaar in afmetingen tot 800 x 2000 mm.•Hekwerken en inrijpoorten met en zonder afstandsbediening en intercom.•Levensbomen worden door ons op maat geleverd

met en zonder hoekjes in diverse modellen.•Kettingpalen met en zonder ketting.•Muurankers gegoten of gesmeed.•Schoorsteenkappen, ook in koper uitvoering.•Trapspijlen, gegoten of gesmeed.•Tuinbanken, diverse modellen.•Uithangborden. •Vlaggenmasthouders, windwijzers.•Zonnewijzers tot een diameter van 1 meter.

Hekwerken maken een woning veiliger, maar ook mooier. Wilpstra kan ook voor moderne woningen

prachtige hekwerken maken.

Hoofdstraat 160

9861 AM Grootegast

Telefoon 0594-612112

Ma-vr 8-17 uur Za 9-16 uur

A M B A C H T E L I J K S I E R S M E E D W E R K

9

Page 10: Haren de Krant SPECIAL Oud Haren

Hoe was Haren in 1932?Dit is onze oudste luchtfoto van Haren en we hebben hem lang geleden al eens in onze krant afgedrukt. Dat leidt meestal tot dankbare reacties, want het is leuk om zo’n pagina onder de lamp te leggen en op onderzoek te gaan in het oude Haren. Deze foto is van 1932. We helpen u een beetje op weg met vier herkenningspunten.

Hippische historie rond 1900 in Haren en GlimmenIn de geschiedenis van Haren en Glimmen komen twee renbanen voor. Zijn de sporen van deze hippische historie nog te vinden in het landschap? Ja en nee. De renbaan Harener-molen is in overwoekerde staat nog te herkennen. De renbaan aan de Vogelzangsteeg (nabij Appèlbergen), waar ooit koningin Emma nog te gast was, is helemaal weg.

10

Brug Meerweg over het Noordwillemskanaal.

Gloriejaren in Harenermolen…In 1903 kocht herenboer H.K. Glas uit

Loppersum een perceel grond aan de

Rijksstraatweg in Harenermolen, tegenover

de Boerlaan (tussen Haren en Glimmen).

Daar werd een renbaan van 800 meter

aangelegd in een soort driehoek. De tribune

stond aan de westzijde met de rug naar de

Rijksstraatweg. Nu is nog een bult te zien,

waar resten van de tribune na de sloop

werden bergaven. De baan werd niet veel

gebruikt tot 1917, daarna vonden er draverijen plaats. In 1936

werden er stallen bij gebouwd, waarvan de ruïnes nu nog zijn te

vinden. Pikeurs van naam en faam in die tijd waren Mensinga en

Van Hemmen. Aan de gloriejaren kwam in de jaren 50-60 weer een

einde, toen de baan nog slechts werd gebruikt als trainingsbaan

door trainer-pikeurs J. Bakker (hij woont nog in Noordlaren) en H.

Grift. Sinds de jaren 80 rijden er geen sulkies meer en is de grote

verwildering begonnen.Voor dit artikel ontleenden wij gegevens die door R. Rozema zijn verzameld voor de dorpskrant Glimmerlei (januari 2010).Voorts gebruikten wij informa-tie uit het boek over oud-Glimmen deel 2 door W. Rutgers.

Voormalige haven aan de Westersedrift. Nu is daar de brandweerkazerne.

Dorpskerk in het centrum van Haren.

Kerklaan richting de stad, u ziet dat het overgaat in een zandpaadje.

o.a.

Verlengde Hereweg 90, Groningen 050 - 527 12 45 www.vanark.nl

OPRUIMINGOPRUIMINGOPRUIMINGOPRUIMING30%KORTING

TOTOPRUIMINGOPRUIMINGOPRUIMING

30%30%KORTINGKORTING

TOTTOTOPRUIMING

TOTOPRUIMING

30%KORTING

TOT

Drafbaan Vogelzangsteeg

Drafbaan Harenermolen

Laten we rond 1890 beginnen bij de

Vogelzangsteeg, die te vinden is aan de

zuidgrens van het bos Appèlbergen. In

die jaren was industrieel J.E. Scholten

betrokken bij de organisatie van

harddraverijen in Paterswolde (locatie:

Oosterbroek) nabij het huidige vliegveld.

De baan was 400 meter en men wilde

graag een ban van 1250 meter. Men vond

een locatie bij landgoed Vogelzang in

Glimmen. Een deel van de percelen werd

gehuurd om de grasbaan aan te leggen.

Op 24 juni 1892 werd de baan officieel

geopend door Koningin Emma, die de

jonge prinses Wilhelmina bij zich had. De

nacht voor het feest was het noodweer en

werd de Koninklijke loge zelfs beschadigd.

Op verzoek van de koningin ging de opening met draverij gewoon

door. Later, in 1898 hebben Koningin Wilhelmina en haar gemaal de

baan ook nog eens bezocht. Het publiek kwam in die tijd massaal

toestromen via paardentram, te voet, per fiets of met schaarse

auto’s. Treinreizigers stapten uit op het station van De Punt, dat

heeft gestaan op de plaats van de huidige Parallelweg te Glimmen.

Problemen ontstonden rond 1900, toen de gemeente het koersen

op zondag verbood en het publiek klaagde dat Glimmen te ver

van Groningen lag. Daar werd toen een baan aan de Korreweg

geopend. Vanaf 1900 begon het verval van de baan in Glimmen.

Page 11: Haren de Krant SPECIAL Oud Haren

Kris kras door de eeuw!

Haren op de kaart

11

Kaart uit plm. 1700. Wie de namen bestudeert, zal veel huidige namen herkennen. Op deze kaart is Glimmen bij de pijl te vinden. Verder zien we ‘Nordlaren’ en ‘Onne’. Haren is te herkennen aan het symbooltje van de dorpskerk. Het Paterswoldsemeer (toen kennelijk ’t Meer genoemd) is een oriëntatiepunt.

Kaart van Beckering 1781. De locatie van het oude klooster van Essen is te

zien (rond 1400).

We zijn aangeland in Noordlaren, het jaar 1904. Waar nu de ingang is naar het recreatiepark

De Bloemert, stond dit landgoed. Destijds in gebruik als hotel-pension

Harenermolen in 1929. Nog steeds vragen mensen zich af waarom de bordjes langs de Rijksstraatweg

‘Harendermolen’ vermelden. Het lijkt ons een verbastering te zijn van de vermelding op de oude kaarten,

waar de molen werd aangeduid met ‘Haardermolen’. Deze stond achter het voormalige restaurant Grillon

aan de Rijksstraatweg. Deze foto toont Hotel-café Bolhuis, precies op de plaats waar nu de Doorrid is

(naast de Viaductweg). In de jaren 70 heette deze uitspanning Hoogenberg (door brand verwoest en

gesloopt ten behoeve van woningbouw). De busdienst van de GDS had hier haar keerpunt. Op de foto is

de tramrails te zien. De tram liep in die jaren van Groningen naar De Punt (Glimmen). Eén tramhalte is

bewaard gebleven, bij de kruising met de Holsteinlaan. Daar was een dubbele rails gelegd, zodat de trams

elkaar konden passeren. De naam van de woning op de hoek verwijst hier nog naar: Holsteinwissel.

Page 12: Haren de Krant SPECIAL Oud Haren

In 1911 begonnen aan de Rijksstraatweg

Het was de tijd van carbit en stadsgasDoor Erik van Westveen

Het winkelpand waar tegenwoordig juwelier Ten Berge is gevestigd vormt de ba-

kermat van F. Konings Sr. die er in 1911 zijn bedrijf begon. Zinkwerken, rijwielen

en natuurlijk het werken aan gasleidingen. In Haren brandde in die jaren nog

carbit, thuis én in fietslampen. Ook straatverlichting was vaak voorzien van carbit.

Konings leverde vaten carbit in de winkel. Natuurlijk waren ook petroleumlampen

nog heel gebruikelijk, Haren had zelfs meerdere petroleumventers. Zo was de vader

van de bekende ondernemer Kor Buist ook petroleumventer, naast allerlei andere

beroepen. Na enige jaren verhuisde Konings naar de andere kant van de Rijks-

straatweg. In dat pand is nu pattaterie De Harenaar gevestigd.

In 1854 was er in de stad Groningen al een gasfabriek opgericht (Bloemsingel), die

werd gestookt op fossiele brandstoffen (zoals kolen). De fabriek leverde stadsgas,

dat in leidingen ook naar Haren werd geperst. In de beginjaren van Konings

werden steeds meer woningen verlicht met stadsgas, dat door leidingen in het huis

naar gaslampen werd gestuurd. De lampen waren voorzien van een brandkousje.

F. Konings jr. heeft menig huis in Haren voorzien van de benodigde gasleidingen,

die vaak vakkundig werden weggewerkt achter b.v. lambrizering en tussen plafonds.

Frederik Konings, één van de kleinzonen van de oprichter, weet nog hoe hij als

Honderd jaar warmte en licht

jongeman moest helpen met het verwijderen van die gasleidingen, omdat het stads-

gas was vervangen door aardgas (jaren 60) en de lampen brandden op elektra..

In 1953 verhuisde Konings naar het huidige pand aan de Rijksstraatweg 208. Het

bedrijf ontwikkelde zich door de vorige eeuw heen op het gebied van riolering,

waterleidingen, elektra, verlichting. Daarover schrijven we in een volgende uitgave

van Haren de Krant.

Konings Totaalinstallateurs is gevestigd aan de Rijksstraatweg 208-216 te Haren. Telefoon: 050-5344735

Konings Totaalinstallateurs is het oudste bedrijf in het centrum van Haren.

In 1911 opgericht door F. Konings. Het 100-jarig bestaan wordt in 2011

gevierd. Op weg naar dat jubileum verschijnen in Haren de Krant artikelen

over ‘honderd jaar warmte en licht’.

Kris kras door honderd jaar Konings in Haren.

Voor al uw werkzaamheden op het gebied van:

- Elektra, gas en waterinstallaties - Zink, dakbedekking en riolering- Sanitaire en verwarmingsinstallaties - Verlichting en netwerken

Verbouw, nieuwbouw en renovatie. Ook voor onderdelen.

Oud-GlimmenDeze prachtige foto uit het vooroorlogse Glimmen past prima in een nostalgische krant. Het winkelpand is Rijksstraatweg 64, waar installatiebedrijf Smid is gevestigd. Het bedrijf is na de oorlog groot geworden dankzij de inzet van Rieks Smid en zijn vrouw Jantje, beiden onlangs helaas overleden. In de winkel verkocht mevrouw Smid huishoudelijke artikelen en speelgoed, het was een echt dorpswinkeltje. In de werkplaats repareerde haar man rijwielen en gaf hij leiding aan het installatiewerk. In de loop van de jaren 90 is de winkel gesloten, het installatiebedrijf bleef. Tientallen jaren stond Smid klaar voor gas, elektra, water en dat is nu nog steeds het geval. De zoon van de oprichter, Geert-Willem, heeft het bedrijf overgenomen en in 1997 verkocht aan de huidige eigenaar. Dat is de familie Boer. Medewerker sinds jaren, Gert Haak, staat klaar om binnenkort het stokje over te nemen.

Rijksstraatweg 64 | Glimmen | 050 - 406 13 62 | www.smidglimmen.nl

NEFKENS NOORD B.V.Assen Tel.: (0592) 37 71 77 Groningen Tel.:(050) 544 55 00 Stadskanaal Tel.: (0599) 69 70

70 Veendam Tel.:(0598)69 80 80 Winsum (0595) 44 45 46 Roden Tel.: (050) 309 73 10

www.nefkens-noord.nl

NEFKENS NOORD B.V.Assen Tel.: (0592) 37 71 77 Groningen Tel.:(050) 544 55 00Stadskanaal Tel.: (0599) 69 70 70 Veendam Tel.:(0598)69 80 80 Winsum Tel.:(0595) 44 45 46 Roden (050) 309 73 10 www.nefkens-noord.nl

NEFKENS NOORD B.V.Assen Tel.: (0592) 37 71 77 Groningen Tel.:(050) 544 55 00 Stadskanaal Tel.: (0599) 69 70

70 Veendam Tel.:(0598)69 80 80 Winsum (0595) 44 45 46 Roden Tel.: (050) 309 73 10

www.nefkens-noord.nl

In de nieuwe 5008 zit iedereen op de beste plaats! Waar u ook plaatsneemt, iedereen geniet evenveel van het ruime en comfortable interieur. Als bestuurder begint het genieten al bij het bijzonder dyna-mische rijgedrag van de 5008. En de nieuwste moderne technologieën ten behoeve van de veiligheid, maken uw rijplezier compleet. In de nieuwe Peugeot 5008 zit óók de bestuurder op de beste plaats!

De Peugeot 5008 is er vanaf €24,550,- In genoemde consumentenadviesprijs is de bonus-malusregeling op basis van het energielabel verwerkt.Vraag naar de voorwaarden in de showroom. Wijzigingen voorbehouden.

Gem. verbr. (afh. van type motor) 1/100 km: 5,2-7,4; km/l: 19,2-13,5; CO2:137-172gr/km