Handleiding Jong zkt Oud

8
Een solidariteitsproject voor de basisschool bij de Welzijnszorgcampagne van 2012: ‘Armoede verjaart niet’

description

Handleiding voor de leerkracht bij het project 'Jong zkt oud' van Spoor ZeS

Transcript of Handleiding Jong zkt Oud

Page 1: Handleiding Jong zkt Oud

Een solidariteitsproject voor de basisschool bij de Welzijnszorgcampagne van 2012:

‘Armoede verjaart niet’

Page 2: Handleiding Jong zkt Oud

jong zkt oud

2

VoorwoordDag leerkracht

Je hebt de gloednieuwe handleiding ‘Jong zkt

oud’ van Spoor ZeS in handen, die je een boeiend

solidariteitsproject aanbiedt in deze laatste maanden

van het jaar. Net zoals vorige jaren laten we ons

onderdompelen in het leven van Robby, een jongen in

armoede. Dit jaar ontmoet hij twee oudere mensen,

Kamiel en Rosa, die een belangrijke rol zullen spelen. Als

je Robby een beetje kent, dan weet je dat er je weer een

boeiend verhaal te wachten staat.

Centraal in dit project staat de verbondenheid tussen

jong en oud. Het project biedt je de kans om samen

met je klas even stil te staan in een drukke periode en die

verbondenheid te voelen. Wie weet word je wel weer

even verwonderd door wat zo’n project losmaakt bij

kinderen.

We wensen je een project toe met momenten van

oprechte bewondering.

De werkgroep Lagereschoolproject:

Annelies, Kathleen, Ludwig, Geert, Marie en Emilie

Ook zin om mee te

werken aan dit project?

Mail ons via

[email protected]

Page 3: Handleiding Jong zkt Oud

3

Page 4: Handleiding Jong zkt Oud

jong zkt oud

4

Inhoudsopgave

Voorwoord .................................................................................................................................................. 2

Inhoudsopgave ........................................................................................................................................... 4

Het project in één oogopslag .................................................................................................................... 5

Hoe werk je met dit project? ..................................................................................................................... 6

De opzet ............................................................................................................................................................................................... 6

Het schoolteam ................................................................................................................................................................................. 6

De materialen .................................................................................................................................................................................. 10

Achtergrond Welzijnszorgcampagne 2012: ‘Armoede verjaart niet’ ................................................... 12

Het verhaal ................................................................................................................................................ 14

Week 1 ............................................................................................................................................................................................... 14

Week 2 ............................................................................................................................................................................................... 16

Week 3 ............................................................................................................................................................................................... 18

Week 1 – Een onverwachte gast in de klas .............................................................................................. 20

Basisidee ........................................................................................................................................................................................... 20

Onderbouw ..................................................................................................................................................................................... 20

Bovenbouw ..................................................................................................................................................................................... 21

Afsluiter ............................................................................................................................................................................................. 23

Week 2 – Een opa en oma voor Robby? .................................................................................................. 24

Basisidee ........................................................................................................................................................................................... 24

Onderbouw ..................................................................................................................................................................................... 24

Bovenbouw ..................................................................................................................................................................................... 25

Afsluiter ............................................................................................................................................................................................. 27

Week 3 – Harten troef of hartendief? ..................................................................................................... 28

Basisidee ........................................................................................................................................................................................... 28

Onderbouw ..................................................................................................................................................................................... 29

Bovenbouw ..................................................................................................................................................................................... 30

Afsluiter ............................................................................................................................................................................................. 32

Drie weken met Robby in de kleuterklas ................................................................................................ 33

Aanknopingspunten met de godsdienstles en het leerplan godsdienst ............................................. 42

Bijlagen ...................................................................................................................................................... 47

Page 5: Handleiding Jong zkt Oud

Het project in een oogopslag

Thema Korte methodiek Lesmoment

Week

1

Verbondenheid tussen kinde-

ren en ouderen

ONDERBOUW

Het album (blz. 20)

ONDERBOUW

Oud of jong? (blz. 20)

BOVENBOUW

Levensweg (blz. 21)

BOVENBOUW

Oud of jong? (blz. 22)

Week

2

Armoede bij ouderen ONDERBOUW

Klasgesprek: Robby ontmoet Kamiel

en Rosa (blz. 24)

ONDERBOUW

De centen van Kamiel en Rosa

(blz. 25)

BOVENBOUW

Klasgesprek: akkoord of niet akkoord

(blz. 25)

BOVENBOUW

Budgetoefening (blz. 26)

Week

3

Verwondering, vieren ONDERBOUW

Rollenspel: De kerststal (blz. 29)

ONDERBOUW

Ganzenbord: Op weg naar de kerst-

stal (blz. 29)

BOVENBOUW

Kruiswoordpuzzel (blz. 28)

BOVENBOUW

Schimmenspel (blz. 30)

5

Page 6: Handleiding Jong zkt Oud

11

BestelinfoOfwel op het nationaal secretariaat van Chirojeugd-Vlaanderen vzw, Kipdorp 30, 2000 Antwerpen,

tel. 03-231 07 95, e-mail: [email protected], spoorzesindeklas.be

Ofwel via Welzijnszorg:

* Bestel je campagnemateriaal vanaf nu online via welzijnszorg.be. Eenvoudig én goedkoop!

* Je bestelling wordt gratis thuis, op school of op een ander zelfgekozen adres afgeleverd.

* Grote hoeveelheden moeten ruim op voorhand besteld worden. Er zijn geen grote voorraden meer beschikbaar op de regionale

diensten van Welzijnszorg.

* Met vragen over materiaal bestellen of depots aanvragen, kun je terecht op de regionale diensten van Welzijnszorg.

CONTACTGEGEVENS WELZIJNSZORG

Nationaal

Huidevettersstraat 165

1000 Brussel

T 02-502 55 75

E [email protected]

welzijnszorg.be

Regionale diensten

Openingsuren: van 10 tot 12.30 uur en van 13.30 tot 16.30 uur

Gesloten op maandag, zaterdag en zondag

Brussel

Huidevettersstraat 165

1000 Brussel

T 02-213 04 73

E [email protected]

Vlaams-Brabant/Mechelen

Varkensstraat 6

2800 Mechelen

T 015-29 84 58

E [email protected]

West-Vlaanderen

Sint-Jorisstraat 13

8800 Roeselare

T 051-26 08 08

E [email protected]

Limburg

Tulpinstraat 75

3500 Hasselt

T 011-24 90 20

E [email protected]

Oost-Vlaanderen

Sint-Salvatorstraat 30

9000 Gent

T 09-269 23 40

E [email protected]

Antwerpen

Rolwagenstraat 73

2018 Antwerpen

T 03-217 24 90

E [email protected]

Page 7: Handleiding Jong zkt Oud

21

Lesmoment – Oud of jong?

INLEIDING In deze les laten we de leerlingen kennismaken met het eerste

deel van het verhaal en introduceren we het thema ‘oud en

jong’. We laten hen zoeken naar de kenmerken van oud zijn of

ouder worden en laten hen zien dat er over de grenzen van

leeftijd heen heel wat gelijkenissen zijn tussen hen en ouderen.

Ze beoordelen situaties naar gevoel en leeftijd.

MATERIAAL Kleurpotloden

Leerlingenboekje blz. 2 of werkblad 2 in bijlage 8

Gevoelskaarten in bijlage 9 gekopieerd voor elke leerling en

uitgeknipt

VERLOOP

Deel 1

Bouw een woordweb op over ‘oud zijn’ en neem de woorden die

niet gedrukt zijn over op blz. 2 van het leerlingenboekje of op

werkblad 2.

Overloop de woorden samen. Laat de leerlingen er een rode

cirkel rond trekken als het volgens hen met ‘oud zijn’ te maken

heeft, en een blauwe als het over ‘jong zijn’ gaat.

Bespreek het woordweb met de kinderen. Welke woorden zijn

enkel rood? Welke enkel blauw? Zijn er woorden die beide

kleuren moeten hebben?

Deel 2

Deel de gevoelskaarten van bijlage 9 uit en vertel dat ze

situaties gaan horen waarbij ze een gevoel moeten kiezen.

Lees situatie per situatie voor. Laat de kinderen voor elke situatie

een gevoelskaart opsteken. Bespreek hun antwoorden kort.

Welk gevoel heb je? Waarom? Zijn er andere gevoelens

mogelijk? Waarom?

Kan iemand die oud/jong is dit doen? Waarom denk je dat?

Heb jij dit al gedaan? Is dit je al overkomen? Hoe voelde je je?

Kom samen tot het besluit : hoewel oudere mensen andere

dingen doen dan jonge mensen, zijn er ook veel dingen gelijk.

Oud of jong, we kunnen ons blij, bang of verdrietig voelen. Kijk

nu nog eens naar het woordweb. Zijn er woorden die misschien

beide kleuren moeten krijgen?

Als afsluiter kun je het Karrewietfilmpje tonen dat bij de laatste

situatie past (zie verder).

Situatieschetsen:

Marie staat elke maandag met een goed humeur op om naar

school de gaan.

Joram voelt zich soms alleen.

Berdien gaat elke week naar de zwemclub.

Nathan doet ’s avonds alle lichten uit.

Lieve geeft een dikke knuffel aan Pieter en Jolien.

Margot betaalt de rekeningen van de huur, het water en de

elektriciteit.

Assat gaat naar de winkel.

Lea speelt op haar Nintendo DS.

Gek nieuws uit Schotland: een 100-jarige oma is

verzot op haar Nintendo DS. Elke dag speelt ze allerlei

spelletjes om haar hersenen in vorm te houden.

Google eens op ‘oma nintendo DS’, dan kom je zeker een

bruikbaar filmpje tegen.

BOVENBOUW

Korte methodiek – Levensweg

INLEIDING In deze methodiek reconstrueren de leerlingen de levensloop

van Gerda. Er komt uitbreiding bij de info van het verhaal. Ze

krijgen een aantal foto’s die ze in de juiste volgorde moeten

plaatsen en nadien op de juiste plaats op de levensweg kleven.

MATERIAAL Foto’s in bijlage 10, voor elke leerling gekopieerd

Een schaar voor elke leerling

Het leerlingenboekje op blz. 3 of werkblad 3 in bijlage 11

VERLOOPLaat de leerlingen eerst individueel de foto’s uitknippen en laat

hen daarna de foto’s in de juiste volgorde te leggen.

Laat hen, na de controle per twee, de foto’s op de juiste plaats

kleven.

Als ze dat gedaan hebben, laat hen dan de lege vakjes in de

levensweg aanvullen.

EXTRA OF VARIANTEen nog leukere oefening is om dezelfde levensweg te maken

maar voor één van hun eigen grootouders. Laat de leerlingen

daarvoor hun grootouders interviewen. Een leeg werkblad

daarvoor vind je in bijlage 12.

Page 8: Handleiding Jong zkt Oud

35

ACTIVITEITEN BIJ DE PRENTEN

Prent 1

VERHAAL

Alle kinderen zitten in een kring in de klas. “Vandaag krijgen we

bezoek!” zegt de juf! Lena en Robby kijken elkaar aan. Wie zou

er komen?

“Ik heb mijn oma uitgenodigd” zegt de juf. “Ze heet Gerda en is

al heel oud.”

Dan klopt iemand op de deur. Het is oma Gerda. Ze heeft witte

krulletjes en haar gezicht zit vol rimpels.

De kindjes stellen Gerda heel veel vragen. “Welke spelletjes

speelde je toen je klein was? Wat was je lievelingseten? Hadden

jullie ook een lieve juf in de klas?”. Gerda antwoordt op alle

vragen. Ze toont de kindjes ook foto’s van toen ze zelf nog een

kleuter was.

Dan gaat oma Gerda terug naar huis. Ze vond het bezoek aan de

klas heel fijn.

Daarna vertelt de juf: “Jullie hebben allemaal opa’s en oma’s. We

zullen jullie opa’s en oma’s ook uitnodigen in onze klas. Dan

vieren we allen samen ons kerstfeestje.” Alle kindjes juichen!

Alleen Robby is stil en een beetje droevig. Hij kent zijn oma en

opa helemaal niet.

ACTIVITEIT 1: VERHAAL EN PRENTBESPREKING

Laat de kleuters de prent zien:

Wat zie je op de tekening?

Waaraan denkt Robby?

Hoe ziet jouw oma of opa eruit?

Hoe zal jij eruitzien als je oud bent?

Eventueel kan je de kleuters vooraf vragen om een foto

mee te brengen van oma en opa. Die kunnen ze tijdens dit

kringgesprek gebruiken om te vertellen over wie hun oma of

opa is.

Vertel vervolgens het verhaal.

Waarom is Robby een beetje droevig?

Zou jij ook triest zijn als je oma of opa niet kent? Waarom?

ACTIVITEIT 2: HOE ZAL IK OUD WORDEN?

Laat de kinderen een tekening maken over hoe zij zichzelf zien

als oma of opa. Je kunt ervoor kiezen om hen enkel een portret

te laten tekenen of je kunt op grote vellen papier werken. Teken

voor iedere kleuter de contouren van een voor hen levensgrote

persoon. Ze kunnen die dan zelf versieren en inkleuren tot ze

hun eigen ‘oude’ evenbeeld gemaakt hebben.