1

Handleiding Archis 3 Zoeken & Vinden versie 1.1 Inleiding

Deze handleiding voor het Zoeken & Vinden deel van Archis 3 is een ‘voorlopige’ versie. Zoeken & Vinden zal op een aantal momenten in de toekomst nog

worden aangepast en uitgebreid. Vanzelfsprekend zal deze handleiding dan, indien nodig, worden aangepast. Het eerste deel van de handleiding bestaat uit

tekst. In dit tekstdeel worden de verschillen tussen Archis 2 en Archis 3 kort uitgelegd en beschreven. Na dit tekstuele gedeelte volgt in schermafbeeldingen

een aantal voorbeelden hoe men stapsgewijs zaken kan raadplegen in Archis 3 Zoeken & Vinden.

Tip: Het wordt aangeraden Zoeken & Vinden in browsers als Google Chrome of Mozilla Firefox te gebruiken.

N.B. De betreffende voorbeelden in deze handleiding zijn gegenereerd in een testdatabase dus de aantallen zullen afwijken als men de betreffende

voorbeelden in de productieomgeving van Zoeken & Vinden zal uitvoeren.

Inhoudsopgave

Deel 1: De verschillen tussen Archis 2 en Archis 3 uitgelegd 2

Deel 2: Het beginscherm van Zoeken & Vinden 8

Deel 2: De uitleg/verklaring van een aantal ‘knoppen’ in Zoeken & Vinden. 9 (in deel 4, 5 en 6 zal duidelijk worden wanneer deze ‘knoppen’ worden getoond en kunnen worden gebruikt)

Deel 4: Een aantal tips en trucs voor de Archis Zoeken & Vinden kaart 10

Deel 5: De tabbladen ‘Archeologische gebeurtenissen’, ‘Cultuurhistorische objecten’ en ‘Kaart’. 12

Deel 6: De Tabbladen ‘Archeologische Rijksmonumenten’ en ‘Kaart’ 50

2

Archis 3

Inleiding

Er zijn veel veranderingen doorgevoerd bij de overgang naar het nieuwe Archis 3. Het datamodel van Archis is aangepast aan een ander werkmodel: ‘het

zaakgericht werken’, en het is onderdeel geworden van een veel meer omvattend documentatiesysteem van CultuurHistorische Objecten Informatie (CHOI).

Archis is niet meer een specifieke database en GIS toolkit voor de archeologen, het is nu veel breder van opzet. Dat betekent dat de structuur van de

achterliggende database ingrijpend is veranderd, er zijn allemaal andere tabellen met andere variabelen. Ook de inhoud (de waarde) van variabelen is

anders geworden. Veel referentielijsten die in het oorspronkelijke Archeologisch Basis Register (ABR; 1992) stonden, zijn inmiddels opgenomen in de

erfgoedthesaurus (abr.erfgoedthesaurus.nl) en, in samenspraak met de SIKB, herzien. In de nieuwe opzet is het bijvoorbeeld ook mogelijk om de classificatie

van een voorwerp te koppelen aan een bepaalde persoon, waardoor er in principe twee “meningen” naast elkaar kunnen worden vastgelegd.

Het conceptuele model, de eenheden waarmee archeologen hun werk en bevindingen vastleggen, zijn natuurlijk niet of nauwelijks veranderd. We denken in

termen als een onderzoeksgebied, waarbinnen op één of meerdere locaties archeologische vondsten en/of grondsporen zijn aangetroffen (een vindplaats of

archeologische site). Begrippen als vindplaats en site werden en worden echter in verschillende betekenissen gebruikt en zijn toentertijd bij het ontwerp van

Archis 2 bewust zo veel mogelijk vermeden. Daarin was sprake van bijvoorbeeld vondstmeldingen, waarnemingen, complexen en onderzoeksmeldingen.

Deze concepten hebben deels in Archis 3 een nieuwe definitie of terminologie gekregen, volgend op de bredere inkadering.

Zaken en cultuurhistorische objecten

Binnen de overheid geldt momenteel een benadering van “zaakgericht werken”. Een zaak bestaat uit een serie samenhangende activiteiten die in de tijd

een duidelijk begin en eind kennen.

Bij een zaak kunnen zowel interne als externe personen en organisaties betrokken zijn en een zaak zal resulteren in een aantal (on)gestructureerde

gegevens en documenten.

Een goed voorbeeld van een zaak in de archeologie is een onderzoeksproject, zoals een opgraving inclusief de uitwerking tot een rapportage en deponering.

Een dergelijke zaak doorloopt een vast traject van enkele jaren van de eerste onderzoeksmelding (waarbij een uniek zaaknummer wordt verkregen), via de

melding eerste bevindingen tot aan de afmelding (waarbij het rapport wordt ge-upload en de vondsten en interpretatie (vondstcomplexen) worden

beschreven en de deponering plaatsvindt.

Deel 1: De verschillen tussen Archis 2 en Archis 3

uitgelegd

3

Elke zaak heeft een tiencijferige zaakidentificatie (waarvan de laatste drie cijfer altijd “100” zijn, hetgeen intern gebruikt wordt als registratie volgnummer).

In het verleden gebruikten archeologen een Archis 2 onderzoeksmeldingsnummer als unieke sleutel, waarmee allerlei gerelateerde documenten en bij verschillende organisaties, tot op de

dozen in een depot toe, konden worden teruggevonden. De zaakidentificatie neemt deze rol in Archis3 over. Een concordantielijst tussen de oude onderzoeksmeldingsnummers en de nieuwe

zaaknummers kan uit de downloadbare bestanden worden afgeleid.

Voorheen waren er in Archis 2 veel verschillende identifiers, unieke nummers, waarmee verschillende aspecten kunnen worden teruggevonden. Denk

bijvoorbeeld aan het vondstmeldingsnummer, waarnemingsnummer, onderzoeksmeldingsnummer, onderzoeksnummer of het rapportmeldingsnummer.

Ook intern gebruikte Archis 2 nog tal van unieke identifiers, die in principe niet meer terugkomen in het nieuwe Archis.

Of het nu gaat om een toevalsvondst bij een bouwproject, een vondstmelding van een amateurarcheoloog die op een akker verscheidene vondsten had

gedaan of KNA conform archeologisch onderzoek, in het nieuwe Archis worden al deze gevallen als een zaak geregistreerd, met de bijbehorende unieke

zaakidentificatie.

Zowel de oude vondstmelding (waarneming nadat ze waren opgewerkt), als de onderzoeksmelding zijn dus in het nieuwe Archis als het ware een

zaakmelding geworden. Ook de rapportmelding is een integraal onderdeel van de zaakmelding geworden.

Een zaak in de archeologie is binnen Archis 3 van één van drie volgende specialisaties:

• Registratie rapportplichtige onderzoeksmelding (destructief onderzoek, booronderzoek, veldverkenning, archeologische begeleiding)

• Registratie niet-rapportplichtige onderzoeksmelding (geofysisch onderzoek, bureau onderzoeken)

• Registratie archeologische vondst(melding)

Bij een zaak hoort een grote variatie aan eigenschappen, welke dat precies zijn is afhankelijk van het type. Bij een zaak zijn personen en organisaties

betrokken, elk in verschillende rollen. Aan een zaak kunnen enkelvoudige of meervoudige (digitale) documenten worden gekoppeld. Bij een zaak horen dus

ook gegevens over zaakbetrokkenen, zaakeigenschappen en zaakdocumenten.

Naast het concept Zaak neemt het concept Cultuurhistorische objecten (CHO) een belangrijke plaats in in het nieuwe Archis. CH-objecten horen bij een zaak

en worden als zodanig als zaakobjecten betiteld.

4

CultuurHistorisch Objecten zijn er in een aantal verschillende specialisaties, waarvan de belangrijkste voor de archeologie zijn:

• Archeologische vondstlocatie: voor geografisch begrensde gebieden, waar binnen min of meer aaneensluitend archeologisch sporen en/of vondsten

zijn aangetroffen, eventueel van verschillende ouderdom. Lees: de vindplaats, als onderdeel van een vondst- of onderzoeksmelding.

• Vondst, als onderdeel van een Archeologische vondstlocatie: mobiele voorwerpen of mobiel geraakte onderdelen van archeologische resten

• Grondspoor, als onderdeel van een Archeologische vondstlocatie: grondsporen en structuren

• Archeologisch complex, als onderdeel van een Archeologische vondstlocatie, een interpretatie naar activiteit en datering

• Rijksmonument, de wettelijk beschermde archeologisch terreinen

• Complex, vondstcomplex binnen een (archeologisch) rijksmonument

Cultuurhistorische objecten hebben ook een unieke identificatie (variabele: cho_id). CH-objecten zijn op basis van de zaakidentificatie onderdeel van een

zaak. Vanzelfsprekend is in Archis 3 ook de onderlinge samenhang tussen CH-objecten vastgelegd, bijvoorbeeld welke vondsten horen bij een vondstlocatie.

Aan een CH-object wordt een locatie gekoppeld, soms simpelweg in de vorm van een adres, gemeente-plaats-toponiem en/of als een kaartobject

(geometrie). Voor onderzoeksgebieden is de geometrie een polygoon (vlak, area) en voor vondstlocaties is dat een (X-,Y-coördinaat) puntlocatie.

Er zijn momenteel 4 specialisaties van de CH-objecten relevant voor de archeologie. Daarvan zijn alle samenhangende gegevens en de locatie informatie

bijeengebracht. Het betreft de afzonderlijke eenheden, die terugkomen in de presentatie en downloadbare tabellen, voor:

• Vondstlocaties (geometrie in de vorm van een puntlocatie)

• Vondsten (objecten)

• Grondsporen (grondsporen en structuren)

• Archeologische complexen

Hiermee is een eenvoudig conceptueel model gedefinieerd, dat vermoedelijk goed aansluit bij de werkwijze in het werkveld en nog veel van de bekende

elementen uit het oude Archis bevat. Het is een eenvoudige weergave van gegevens uit een veel meer omvattend CultuurHistorische Objecten Informatie

systeem, waarin gegevens uit tal van disciplines een samenhangend geheel vormen.

5

De veranderingen ten opzichte van Archis 2

Het is waarschijnlijk goed om, naast de hierboven beschreven nieuwe concepten en het nieuwe databaseontwerp, de concrete verschillen tussen Archis 2

en 3 op een rijtje te zetten.

Waar zijn de rapportmeldingen gebleven?

In Archis 2 bestond de registratie van een onderzoeksproject uit een groot aantal verschillende meldingen, te weten (in een min-of-meer chronologische

volgorde):

- Onderzoeksmelding (inclusief eventuele (deel)onderzoeken, de upload van PvA/PvE, de melding eerste bevindingen en de afmelding)

- één of meerdere vondstmelding(en), waarin de eventuele resultaten van een onderzoek werden vastgelegd. Na goedkeuring door de RCE werden

deze opgewerkt tot de waarneming(en)

- de rapportmelding (incl. de upload van het eindrapport)

Vergunninghouders moesten hiervoor afzonderlijke handelingen verrichten. Bovendien golden voor al deze registraties dat er aparte, unieke

identificatienummers werden uitgegeven. Nu zijn deze activiteiten allemaal samengebracht in één procesgang: de registratie van één zaak (van de

specialisatie onderzoeksmelding), met de daarbij (eventueel) aangetroffen vondstlocaties en vondsten/sporen/complexen. Het geheel heeft één unieke

zaakidentificatie.

Waar zijn de waarnemingen?

In Archis 2 bestond de registratie van een toevalsvondst uitsluitend uit de registratie van een vondstmelding (na de controle/opwerking: de waarneming).

Binnen de vondstmelding waren er zowel kenmerken die betrekking hadden op de ontdekking (de gebeurtenis), als kenmerken van de vondsten en sporen

(de resultaten). Die twee elementen zijn conceptueel in het nieuwe Archis losgekoppeld in één zaak van de specialisatie vondstmelding en de (enige) daarbij

horende vondstlocatie. Vondstmeldingen worden niet meer door de RCE omgezet naar een nieuwe gegevenstabel. De waarnemingen zijn komen te

vervallen. De vondstlocatie is datgene dat conceptueel het dichtbij het oude begrip waarneming komt. Binnen één vondstlocatie zijn één of meerdere

vondsten, sporen en/of complexen aangetroffen.

6

Vondsten en sporen zijn gesplitst

In Archis 2 werden bij de beschrijving van de resultaten de vondsten en grondsporen niet van elkaar gescheiden. In het ABR stonden de grondsporen (zoals

paalkuil) tussen de vondsten (zoals bijl). In Archis 3 zijn deze twee type archeologische objecten wel van elkaar gescheiden (incl. een opsplitsing van de

termen uit het ABR). Tevens wordt bij de invoer nog een nader onderscheid gemaakt in grondsporen en structuren (samenhangend geheel van meerdere

grondsporen).

Archis 2 Archis 3

Onderzoeksmelding Onderzoeksmelding met eventuele vondstlocatie(s)

Onderzoek deelgebied binnen een onderzoeksgebied

Rapportmelding

Vondstmelding Vondstmelding met één vondstlocatie Waarneming gecontroleerde en ‘opgewerkte’

vondstmelding

Vondsten en sporen

met vaste datering en voorlopige complexen Vondsten

Sporen en structuren

Complexen

De hiërarchie van de terminologie

De ingevulde waarden van variabelen in diverse tabellen van Archis 3 zijn niet meer hetzelfde als in Archis 2. Het omzetten van het, inmiddels verouderde,

ABR naar de erfgoedthesaurus heeft geleid tot een aantal correcties en aanvullingen. Om even een voorbeeld te noemen, bij de periodes zijn de coderingen

voor de Middeleeuwen en Nieuwe tijd aangepast aan de systematiek van alle overige coderingen. Dat wil zeggen dat bijvoorbeeld VMEB nu MEVB

(Middeleeuwen Vroeg B) is en NTA vervangen is door NTV (Nieuwe Tijd Vroeg). De (nog niet vastgestelde) periodes ‘Metaaltijden’, ‘Volle Middeleeuwen’ en

‘Tweede Wereldoorlog’ zijn in de versie van augustus 2016 geconverteerd naar wel vastgestelde periodes (resp. NEOLB-IJZ, MEVD-MELA en NTL).

De complextypes (de functionele interpretatie van een groep vondsten en/of grondsporen) zijn in 2008 herzien, gedocumenteerd (De Wit G. & Sloos A.

2008, De interpretatie van archeologische waarnemingen in Archis. Een concept voor een nieuwe set complextypen) en in het nieuwe Archis opgenomen.

Een andere ingrijpende verandering betreft de beschrijving van het type vondsten en grondsporen. Het oude Archis kende twee, hiërarchisch aan elkaar

gerelateerde variabelen: code algemeen en code specifiek. In de erfgoedthesaurus en daarmee ook in Archis 3 is dat één variabele geworden, met een

7

waarde die uit twee delen bestaat, gescheiden door een punt, bijv. PSTG.PINGSDRF (lees: “proto-steengoed.pingsdorf”). Een dergelijk type vondst is nu in de

thesaurus onderdeel van een uitgebreidere classificatie (/artefacten/technieken/aardewerk/proto-steengoed/pingsdorf) geworden en is bovendien de

strikte, vaste datering bij de invoer losgelaten.

De (voorlopige)complextypes

In Archis 3 is ook de strikte koppeling tussen vondsten/sporen en de interpretatie in de zin van bepaalde activiteiten uit een bepaalde fase (het

vondstcomplex, voorlopig complextype) verlaten. In de nieuwe opzet wordt vastgelegd welke vondstcomplexen er op een vondstlocatie voorkomen,

vanzelfsprekend op basis van de aangetroffen vondsten, sporen en structuren. Maar welke vondsten precies tot welke interpretatie hebben geleid wordt

niet meer gedocumenteerd, ten voorkoming van eindeloze herhalingen van hetzelfde voorlopige complextype bij elke vondst.

8

Nadat men de webpagina https://zoeken.cultureelerfgoed.nl heeft geopend en vervolgens heeft ingelogd, verschijnt

het hier getoonde scherm.

● Het tabblad ‘Archeologische gebeurtenissen’ is het voorliggende tabblad in het eerste met een zwarte rand

omkaderde gedeelte in de bovenste donkergeel gekleurde balk. Onder de ‘Archeologische gebeurtenissen’ bevinden

zich bijvoorbeeld de administratieve gegevens van archeologisch onderzoek. Objecten/voorwerpen zoals bijvoorbeeld

vuurstenen bijlen kan men opzoeken onder ‘Cultuurhistorische objecten’. Het tabblad ‘Kaart’ is alleen bedoeld voor het

ruimtelijk selecteren van objecten m.b.v. de kaart in een door de gebruiker gekozen gebied in Nederland.

● Het tweede met een zwarte rand omkaderde deel betreft alleen de ‘Archeologische Rijksmonumenten’. Onder het

tabblad ‘Archeologische Rijksmonumenten’ kan men administratief deze monumenten raadplegen. Via het tabblad

‘Kaart’ kunnen deze monumenten ruimtelijk worden geselecteerd in een bepaald gebied in Nederland.

Deel 2: Het beginscherm van Zoeken & Vinden

9

Print een pdf met alle gegevens

van de op de pagina getoonde

(10) zaken.

Download de 144 hier

geselecteerde zaken in GeoJSon

of XML formaat. De GeoJSon

bevat alleen puntlocaties de XML

bevat ook contouren.

Genereer een kaart met de

144 resultaten uit deze

voorbeeld query.

Zet d.m.v. één klik Zoeken & Vinden

weer in de ‘begin stand’.

Door een klik op het kruisje

verwijder je deze variabele uit de

query en wordt de query aangepast.

Deel 3: De uitleg/verklaring van een aantal ‘knoppen’ in het systeem. (in deel 4, 5 en 6 zal duidelijk worden wanneer deze ‘knoppen’ worden getoond en kunnen worden gebruikt)

10

Deel 4: Een aantal tips en trucs voor de Archis Zoeken & Vinden kaart

12 13 14

2 1 15

6

11

4

5 7 8

9 10

3

11

Beschrijving van de nummers in de afbeelding:

1. Zoom in en uit met de plus- en minknop. In- en uitzoomen kan ook met het wieltje van uw muis;

2. Klik op deze knop om de lijst met kaartlagen in de linker zijbalk te openen (en weer te sluiten);

3. Kies desgewenst een andere achtergrondlaag: een luchtfoto, de topografie in kleur of een blanco achtergrond;

4. Klik op dit zwarte foldertje om een kaartlaaggroep open te klappen en de kaartlagen die erin zitten te zien;

5. Klik in het oogje voor de kaartlaagnaam om een kaartlaag aan of uit te zetten (te tonen of te laten verdwijnen);

6. Klik op deze knop om de legenda van de kaartlaag te openen of te sluiten (in de rechter zijbalk);

7. Klik op dit pijltje-naar-rechtsonder om het lijstje met kaartlaagopties te tonen (alleen beschikbaar voor

voorgrondlagen; niet voor achtergrondlagen);

8. Klik op ‘Toon extra informatie’ om informatie over de kaartlaag in de rechter zijbalk te tonen (indien zinvol), zoals

een beschrijving van de kaartlaag en het schaalbereik waarbinnen de kaartlaag zichtbaar is;

9. Klik op ‘Metadata’ om uitgebreidere informatie over de kaartlaag op te vragen uit het Nationaal Georegister, zoals een

uitgebreide beschrijving, wie de bronhouder van de kaartlaag is en wat de actualiseringsfrequentie is;

10. Klik op ‘Transparantie’ en draai aan het wiel (meestal ingesteld op 25%) om de mate van transparantie van de

kaartlaag aan te passen. Hierdoor kan de topografie of luchtfoto onder de kaartlaag beter zichtbaar worden;

11. De tekenvolgorde van de kaartlagen kan worden veranderd door op de naam van een kaartlaag te klikken en deze naar

boven of beneden te verslepen. Manoeuvreer totdat er een groen vinkje voor de kaartlaag verschijnt;

12. Klik op de knop ‘Basis’ om de werkbalk beschikbaar te krijgen met knoppen om de kaart te kunnen verplaatsen,

informatie over een object op te kunnen vragen (met de i-knop) en de kaart te kunnen afdrukken;

13. Gebruik de i-knop om informatie over een object in de kaart op te vragen door op het object te klikken;

14. Klik op deze groene knop om de werkbalk ‘Basis’ weer in te klappen. De Basis knoppen verdwijnen; Klik op deze knop om de linker en rechter zijbalk te sluiten. Dit toont weer de gehele kaart.

12

In dit eerste deel worden enkele voorbeelden gegeven

hoe er met het eerste zwart omkaderde deel kan

worden gezocht. Op het tabblad ‘Archeologische

gebeurtenissen’ kan worden gezocht op ‘Alle velden’ of

een keuze worden gemaakt uit de onderdelen in de hier

getoonde ‘scrollijst’. Vervolgens kan men op de plek

waar hier de tekst ‘Zoek’ staat datgene invullen wat

men wil opzoeken, daarna moet op het ‘vergrootglas’

naast dit veld worden geklikt om de zoekopdracht uit te

voeren.

Deel 5: De tabbladen ‘Archeologische gebeurtenissen’,

‘Cultuurhistorische objecten’ en ‘Kaart’.

13

In dit voorbeeld is gezocht op een bekend Archis 2

Onderzoeksmeldingsnummer nl. 45252. Dit zoekresultaat wordt nu

beknopt getoond in één regel.

Hier is nu o.a. te zien dat het een onderzoek van Archol uit 2011 in

Geleen betreft. Voor deze regel staat een zwart driehoekje. Er

wordt meer informatie getoond als op dit driehoekje wordt geklikt,

zoals (deels) op de volgende pagina is te zien.

14

Na het uitklappen van het zwarte driehoekje wordt meer

informatie getoond. Tevens is te zien dat er bij deze

opgraving ‘Vondstlocaties’ horen en ‘Zaakdocumenten’.

Op de volgende twee pagina’s worden de hier zichtbare

onderdelen uitgeklapt duidelijker getoond.

Nadere informatie over de ‘Zaak’, wordt nu weergegeven.

15

Door op het zwarte driehoekje onder ‘Vondstlocaties’ te

klikken, zal nadere informatie (o.a. vondsten, sporen en

structuren, en complexen) zichtbaar worden. Omdat het

in dit voorbeeld veel informatie en ook veel tekst betreft,

en dit niet allemaal op één pagina past, wordt op de

volgende twee pagina’s slechts een deel van deze

informatie afgebeeld.

16

Er is nu (o.a.) een uitgebreide ‘Toelichting’ over de

vondstlocatie zichtbaar.

De diverse vondstcategorieën worden nu

ook getoond, inclusief aantallen en

datering. Door op het zwarte driehoekje

te klikken, kan de (eventuele) toelichting

bij de betreffende vondstcategorie

worden bekeken.

17

Door verder naar beneden te scrollen

kunnen de ‘Sporen en structuren’ en

‘Complexen’ worden bekeken van deze

opgraving. In dit specifieke geval

betreft het alleen complextypen. Ook

hier zijn weer zwarte driehoekjes te

zien. Door op deze driehoekjes te

klikken kan weer de (eventuele)

nadere informatie worden bekeken

van bijvoorbeeld de desbetreffende

complextypen.

18

Door helemaal naar beneden te scrollen kan

informatie over de ‘Zaakdocumenten’ worden

geraadpleegd. Hier is het zwarte driehoekje

weer aanwezig. Door erop te klikken kan de

(eventuele) ‘link’ naar (o.a.) het digitale rapport

van deze opgraving worden gevonden. Dit is

op de volgende pagina te zien.

19

Hier staat in sommige gevallen o.a. de ‘link’ naar

het rapport. Door op deze link te klikken kom je op

de locatie terecht waar het digitale rapport is te

vinden om te raadplegen en/of te downloaden.

20

Opnieuw via het tabblad ‘Archeologische

Gebeurtenissen’ ‘Archis 2

Onderzoeksmeldingsnummer’ 44252

opzoeken. Vervolgens klikken op het tabblad

‘Cultuurhistorische objecten’. Op de

volgende pagina is het resultaat te zien.

21

In totaal levert dit 12

resultaten op. Dit is een

andere weergave van de

vondsten, sporen en

complexen zoals in het eerste

voorbeeld is te zien bij de

‘Vondstlocatie’.

De 12 resultaten zijn

verdeeld over 6 complexen

en 6 vondstcategorieën.

22

Wederom wordt opnieuw via het tabblad

‘Archeologische Gebeurtenissen’ ‘Archis 2

Onderzoeksmeldingsnummer’ 44252

opgezocht. Vervolgens klikken we op de

button ‘TOON OP KAART’. Op de volgende

pagina is het resultaat weergegeven.

23

Het ‘lila’ gekleurde gebied

geeft het gebied weer dat is

onderzocht.

24

De legenda van de kaart kan d.m.v. de grijze pijl open en dicht worden geklapt. Is de legenda opengeklapt dan

kan door het plaatsen van een ‘bullit’ voor de betreffende kaartlaag deze kaart worden ‘aangezet’. In het

voorbeeld op de volgende pagina is de kaart ‘Topografie rond 1900 (Bonnebladen)’ aangezet.

Als deze pijl wordt aangeklikt verschijnt er

een legenda, waarop is aangegeven welke

kaarten er op dat moment zijn ‘aangezet’.

25

Om de kaart te printen: klik op ‘Basis’ en er

zal een print icoon verschijnen zoals op de

volgende pagina is te zien.

26

Klik op dit printericoon en het printmenu zal verschijnen

zoals op de volgende pagina wordt getoond.

27

Klik op meer instellingen en het uitgebreide

printmenu zal verschijnen zoals op de

volgende pagina is te zien.

28

De getoonde blauwe opties staan aan en deze kunnen door de gebruiker worden aangepast. Om daadwerkelijk een print te

maken dient op de knop ‘Voorbeeld’ te worden geklikt. Er zal een nieuw scherm verschijnen (let op pop-up blokkering

uitzetten). Vanuit dit scherm kan de gegenereerde pdf worden opgeslagen naar de computer van de gebruiker.

NB. Voorgaande uitleg over het printen is gebaseerd op het gebruik van de webbrowser Google Chrome. In andere

webbrowsers kan het genereren van de pdf op een iets andere manier gaan.

Klik op het kruisje om af te sluiten.

29

We starten opnieuw, en doen of we net zijn

ingelogd op https://zoeken.cultureelerfgoed.nl

Vervolgens klikken we op het tabblad

‘Cultuurhistorische objecten’. Op de volgende

pagina is het resultaat zichtbaar.

30

Na het klikken op het tabblad

‘Cultuurhistorische objecten’ ziet het scherm

er uit, zoals hier deels wordt getoond.

31

Klik op de pijl achter ‘Alle velden’ en maak

een keuze uit de geboden mogelijkheden uit

de scrollijst. In dit geval wordt gekozen voor

‘Type’ en in het zoekveld wordt ‘Vuistbijl’

ingevoerd, vervolgens wordt op het

vergrootglas geklikt om de zoekvraag of

query uit te voeren.

Het resultaat van deze zoekvraag is op de

volgende pagina te zien.

32

De zoekvraag of query levert in dit voorbeeld 96

resultaten op waar één of meer vuistbijlen zijn

aangetroffen. Klik nu op ‘TOON OP KAART’ en er

wordt een verspreidingskaart weergegeven van

de betreffende vondslocaties, zoals op de

volgende pagina wordt weergegeven.

33

De verspreiding van de vondstlocaties

waar één of meer vuistbijlen zijn

aangetroffen worden hier getoond. Sluit

de kaart door op het kruisje rechts bovenin

de kaart te klikken. Het zoekscherm wordt

nu weer zichtbaar. Zie pagina hieronder.

34

Klik nu op het tabblad archeologische

gebeurtenissen. Het scherm

‘Archeologische gebeurtenissen’ wordt

vervolgens getoond. Zie de afbeelding

op de volgende pagina.

35

Bij 94 ‘Archeologische gebeurtenissen’ zijn dus één of

meer vuistbijlen zijn aangetroffen.

36

We starten opnieuw, en doen of we net zijn ingelogd op

https://zoeken.cultureelerfgoed.nl. Vervolgens klikken we

op het tabblad ‘Kaart’. Zie de volgende pagina voor het

resultaat.

37

We gaan nu inzoomen op een locatie m.b.v. het

‘Navigeren’. Met een muisklik op ‘Navigeren’ wordt het

venster ‘navigeren’ geopend. Zie volgende pagina.

De kaart kan niet alle te selecteren ‘Archeologische

objecten’ tonen op de volledige kaart van

Nederland. Vandaar dat de betreffende kaartlaag

dan ook nog ‘licht grijs’ wordt getoond. Er zal dus

op de kaart moeten worden ingezoomd totdat de

‘Archeologische objecten’ wel worden getoond.

38

Er worden nu een aantal keuze opties gegeven. In dit

voorbeeld is gekozen voor het vergrootglas met het

+ teken. Klik op deze button en trek vervolgens een

aantal keer een kader over de kaart totdat de te

selecteren ‘Archeologische objecten’ zichtbaar

worden. Op de volgende pagina wordt het resultaat

getoond.

39

De te selecteren ‘Archeologische objecten’ zijn nu

zichtbaar geworden op de kaart. In de legenda aan de

linkerkant is nu ook te zien dat deze kaart nu ‘zwart’

wordt getoond. Nu kan dus een selectie van objecten

op de kaart worden gemaakt. Zie volgende pagina.

40

We gaan nu informatie vanaf de kaart halen. Klik op

‘Selecteer features’ . Nu kan een ‘selectie kader’ over de

kaart worden getrokken. In dit voorbeeld wordt over het

grootste zichtbare deel van de kaart een kader getrokken.

Op de volgende pagina is het resultaat te zien.

41

In blauw worden de geselecteerde Archeologische

objecten getoond. M.a.w. de objecten waaromheen het

kader is getrokken of door de randen van het kader zijn

‘geraakt’. Klik nu op het tabblad ‘Archeologische

gebeurtenissen’. Op de volgende pagina het resultaat.

42

In totaal dus 309 resultaten, die hier ‘administratief’

worden weergegeven. Via een muisklik op het

zwarte driehoekje voor ‘Zaakidentificatie’ wordt

meer informatie getoond. Zoals deels in het

voorbeeld op de volgende pagina is te zien.

43

44

We starten opnieuw, en doen of we net zijn

ingelogd op https://zoeken.cultureelerfgoed.nl.

Vervolgens klikken op het tabblad

‘Cultuurhistorische objecten’. Op de volgende

pagina het resultaat.

45

Via het facet zoeken in de linker kolom gaan we nu

een query uit laten voeren. We kiezen onder

‘Materiaal’ voor ‘Materialen’ in dit voorbeeld, en

klappen dit open d.m.v. een klik op het zwarte

driehoekje (dus niet aanvinken!) dat voor deze

optie staat. Het (deel)resultaat is te zien op de

volgende pagina.

46

Nu zijn de hoofdgroepen onder ‘Materialen’ te zien. Zet vervolgens

een ‘vinkje’ bij ‘Vuursteen’. Klap vervolgens (zie volgende pagina!)

onder ‘Type’ het zwarte driehoekje open bij ‘Artefacten’,

vervolgens ‘Gebruiksvoorwerp’ openklappen d.m.v. het zwarte

driehoekje en vervolgens ‘Bijl’ op dezelfde wijze openklappen.

Zie eveneens de volgende pagina voor het resultaat van

bovengenoemde acties.

47

Zet nu een vinkje bij ‘Flint-Rechteckbeil’.

Zie volgende pagina voor het resultaat.

48

Op deze pagina wordt het resultaat getoond van het zoeken

m.b.v. de facetten naar ‘Flint-Rechteckbeil’.

Klik op ‘TOON OP KAART’ om een

verspreidingskaart te genereren.

Zie volgende pagina.

49

Hier worden de locaties getoond waar één of

meerdere ‘Flint-Rechteckbeilen’ zijn aangetroffen.

50

Deel 6: De tabbladen ‘Archeologische Rijksmonumenten’ en ‘Kaart’

In dit deel worden enkele voorbeelden gegeven hoe er

met het tweede zwart omkaderde deel kan worden

gezocht. Op het tabblad ‘Archeologische

Rijksmonumenten’ kan worden gezocht op ‘Alle velden’

of een keuze worden gemaakt uit de onderdelen in de

hier getoonde ‘scrollijst’. Vervolgens kan men op de

plek waar hier de tekst ‘Zoek’ staat datgene invullen

wat men wil opzoeken, daarna moet op het

‘vergrootglas’ naast dit veld worden geklikt om de

zoekopdracht uit te voeren.

51

In dit voorbeeld is gezocht op Complextype gekozen uit de scrollijst en

de term Grafheuvel in het vrije zoekveld. Dit levert 409 resultaten op.

Voor de getoonde regels staat een zwart driehoekje. Er wordt meer

informatie getoond als op het driehoekje wordt geklikt, zoals op de

volgende pagina is te zien.

52

Nadere informatie over de deelterreinen wordt zichtbaar gemaakt

door op het zwarte driehoekje te klikken. Zie volgende pagina.

53

Verdere informatie over de complexen wordt zichtbaar gemaakt door op het

zwarte driehoekje te klikken. Dit wordt hier niet verder uitgewerkt.

54

Hier wordt hetzelfde voorbeeld als hierboven is gebruikt, dus er is

gezocht op ‘Complextype’ gekozen uit de scrollijst en de term

‘Grafheuvel’ in het vrije zoekveld. Dit leverde 409 resultaten op.

Klik nu op ‘TOON OP KAART’. Zie voor resultaat volgende pagina.

55

In deze kaart van Nederland zijn nu de terreinen met wettelijk beschermde grafheuvels weergegeven.

56

We starten opnieuw, en doen of we net zijn ingelogd op

https://zoeken.cultureelerfgoed.nl. Vervolgens klikken we

op het tabblad ‘Kaart’ in het tweede zwart omkaderde

deel. Zie de volgende pagina voor het resultaat.

57

De kaart kan niet alle te selecteren

‘Archeologische Rijksmonumenten’ tonen op

de volledige kaart van Nederland. Vandaar

dat de betreffende kaartlaag dan ook nog

‘licht grijs’ wordt getoond. Er zal dus op de

kaart moeten worden ingezoomd totdat

deze objecten wel worden getoond.

We gaan nu inzoomen op een locatie m.b.v. het

‘Navigeren’. Met een muisklik op ‘Navigeren’ wordt het

venster ‘navigeren’ geopend. Zie volgende pagina.

58

Er worden nu een aantal keuze opties gegeven. In dit

voorbeeld is gekozen voor het vergrootglas met het

+ teken. Klik op deze button en trek vervolgens een

aantal keer een kader over de kaart totdat de te

selecteren ‘Archeologische objecten’ zichtbaar

worden. Op de volgende pagina wordt het resultaat

getoond.

59

Na ver genoeg inzoomen zijn de te selecteren

‘Archeologische Rijksmonumenten’ zijn nu zichtbaar

geworden op de kaart. In de legenda aan de

linkerkant is nu ook te zien dat deze kaart nu ‘zwart’

wordt getoond. Nu kan dus een selectie van objecten

op de kaart worden gemaakt. Zie volgende pagina.

60

We gaan nu informatie vanaf de kaart halen. Klik op

‘Selecteer features’ . Nu kan een ‘selectie kader’ over

de kaart worden getrokken. In dit voorbeeld wordt

over het grootste zichtbare deel van de kaart een

kader getrokken. Op de volgende pagina is het

resultaat te zien.

61

In blauw worden de geselecteerde ‘Archeologische

Rijksmonumenten’ getoond. M.a.w. de objecten waaromheen

het kader is getrokken of door de randen van het kader zijn

‘geraakt’. Klik nu op het tabblad ‘Archeologische

Rijksmonumenten’. Op de volgende pagina het resultaat.

62

In totaal dus 70 resultaten, die hier ‘administratief’

worden weergegeven. Via een muisklik op het

zwarte driehoekje voor ‘Rijksmonumentnummer’

wordt meer informatie getoond. Zoals deels in het

voorbeeld op de volgende pagina is te zien.

63

Nadere informatie over het ‘Rijksmonument’, wordt hier weergegeven.

Na het uitklappen van het zwarte

driehoekje wordt meer informatie

getoond. Tevens is te zien dat er bij

dit Rijksmonument ‘Deelterreinen’

horen. Op de volgende pagina is

het hier zichtbare onderdeel

uitgeklapt duidelijker getoond.

64

De informatie betreffende het

deelterrein wordt getoond. Tevens is , na

uitklappen van het zwarte driehoekje,

nadere informatie over het complextype

te zien.

65

We starten opnieuw, en doen of we net zijn

ingelogd op https://zoeken.cultureelerfgoed.nl

Vervolgens klikken we op het tabblad

‘Archeologische Rijksmonumenten’. Op de

volgende pagina’s wordt een voorbeeld gegeven

hoe er m.b.v. het facet zoeken gezocht kan

worden.

66

Zet een vinkje bij het jaartal 1969

onder ‘Jaar van aanwijzing’

en vervolgens bij Drenthe

onder ‘Provincie’.

Het resultaat wordt getoond op

de volgende pagina.

67

Het aanvinken van de betreffende facetten levert 4 resultaten

op. Meer informatie over deze monumenten kan worden

geraadpleegd d.m.v. het openklappen van de zwarte

driehoekjes (zoals al eerder beschreven). In de kolom van het

facet zoeken is nu (o.a.) te zien dat alle 4 de Rijksmonumenten

in de gemeente Tynaarlo liggen in 4 verschillende plaatsen.

Klik nu op de knop ‘TOON OP KAART’. Er zal een

kaart gegenereerd worden met de contouren van de

4 monumenten. Zie volgende pagina.

68

De kaart met de contouren van de 4 geselecteerd Rijksmonumenten in de gemeente Tynaarlo