Schoolgids NTC Stavanger

International School of Stavanger Afdeling Nederlandse Taal en Cultuur

Schooljaar 2013-2014

2

EEN  WOORD  VOORAF   4  

Waarom  een  schoolgids  voor  ouders?   4  

Wat  staat  er  in  deze  schoolgids?   4  

Wie  hebben  aan  de  schoolgids  gewerkt?   4  

1   DE  SCHOOL   5  

1.1   Naam  van  de  school   5  

1.2   Directie  en  team   5  

1.3   Situering  van  de  school   5  

1.4   Leerlingen   5  

2   WAAR  DE  SCHOOL  VOOR  STAAT   6  

2.1   Missie   6  

2.2   Uitgangspunten   7  

2.3   Klimaat  in  de  school   7  

3   ONDERWIJS   7  

3.1   Organisatie  van  het  NTC-­‐onderwijs  in  de  Primary  School   7  

3.2   Groepering,  groepsgrootte  en  lesfrequentie   8  

3.3   NTC-­‐onderwijs  in  de  Middle  en  High  School   8  

3.4   Activiteiten  voor  de  kinderen   9  

4   ZORG  VOOR  DE  LEERLINGEN   12  

4.1   Wie  werken  er  in  de  school?   12  

4.2   Aannamebeleid  en  toelatingsprocedure   13  

4.3   Het  volgen  van  de  ontwikkeling  van  de  kinderen  in  de  school   14  

5   DE  LEERKRACHT   16  

5.1   Wijze  van  vervanging  door  ziekte,  verlof    of  scholing   16  

5.2   Personeelsbeleid   16  

5.3   Scholing  van  de  leerkracht   16  

3

6   DE  OUDERS   16  

6.1   Het  belang  van  de  betrokkenheid  van  ouders   16  

6.2   Informatievoorziening  aan  ouders  over  het  onderwijs  en  de  school   17  

6.3   Ouderactiviteiten   17  

6.4   Klachtenregeling   18  

6.5   Inspraak   19  

7   KWALITEITSZORG   20  

7.1   Activiteiten  ter  verbetering  van  het  onderwijs  in  de  school   20  

7.2   Zorg  voor  de  relatie  school  en  omgeving   22  

8   RESULTATEN  VAN  HET  ONDERWIJS   22  

8.1   Inspectie   22  

8.2   Tevredenheidsonderzoek   22  

9   PRAKTISCHE  ZAKEN   23  

9.1   Schooltijden  en  schoolkalender   23  

9.2   Vakantierooster   23  

9.3   Schoolgeld   23  

9.4   Schoolverzekering  voor  leerlingen   24  

10   NAMEN  EN  CONTACTGEGEVENS   24  

11   BIJLAGEN   26  

4

Een woord vooraf

Waarom een schoolgids voor ouders?

Nederlandstalige leerlingen van de International School of Stavanger, afdeling Primary School, wordt de mogelijkheid geboden om deel te nemen aan het programma Nederlandse Taal en Cultuur (NTC). Deze schoolgids is bedoeld om u te informeren over het NTC-onderwijs op onze school. Ouders (en leerlingen) kunnen de school gedurende het schooljaar aanspreken op de inhoud van de schoolgids. De schoolgids kan op deze en andere manieren een rol vervullen in de dialoog tussen school en ouders, wat betreft het NTC-onderwijs. Voor verdere informatie over de International School of Stavanger (ISS) verwijzen we naar de ISS-website (www.isstavanger.no).

Wat staat er in deze schoolgids?

Na een korte schets van onze school vindt u in deze schoolgids informatie over:

• hoe de school het NTC-onderwijs vorm geeft; • hoe de school de zorg voor kinderen in de praktijk uitwerkt; • wat ouders en school van elkaar mogen verwachten; • de resultaten van het NTC-onderwijs.

De schoolgids bevat uiteraard ook veel praktische informatie. De schoolgids sluit aan bij het schoolplan. Hierin hebben wij voor een periode van vier jaar uitgebreid beschreven hoe ons onderwijs in elkaar zit en wat onze plannen zijn om een goede school te blijven. U bent welkom om het schoolplan eens in te kijken.

Wie hebben aan de schoolgids gewerkt?

Deze schoolgids is samengesteld in overleg met het bestuur van NTC Stavanger. Daarbij is uitgegaan van de ‘Raamschoolgids NTC primair onderwijs’ van de Stichting Nederlands Onderwijs in het Buitenland (NOB). Indien ouders vragen of wensen hebben naar aanleiding van deze schoolgids, of suggesties voor verbetering, kan contact worden opgenomen met de leerkracht of de leden van het bestuur van NTC Stavanger.

5

1 De school

1.1 Naam van de school

NTC Stavanger is onderdeel van de International School of Stavanger (ISS), gevestigd in Hafrsfjord, Stavanger.

1.2 Directie en team

Het NTC-onderwijs op onze school wordt aangeboden als onderdeel van het lesprogramma van de International School of Stavanger, afdeling Early Childhood en Primary School. Het bestuur van NTC Stavanger ( waar Dr. Len Duevel ook deel van uit maakt) ziet erop toe dat de kwaliteitsnormen van de Stichting NOB gerespecteerd worden. Directrice ISS: Dr. Linda Duevel Schoolhoofd Primary School ISS: Dr. Leonard Duevel, Schoolhoofd Early Childhood ISS: Ms Jill Raven.

1.3 Situering van de school

Al onze leerlingen volgen dagonderwijs op de International School of Stavanger. De NTC-lessen worden gegeven in een daarvoor speciaal bestemd klaslokaal (nr.164). Om een beeld van de hele school en de locatie te krijgen, raden wij u aan even te surfen naar www.isstavanger.no.

1.4 Leerlingen

In augustus 2013 staan 30 leerlingen ingeschreven voor het onderwijs in de Nederlandse Taal en Cultuur. Deze groep bestaat uit 28 NTC-1 leerlingen en 2 NTC-2 leerlingen. De leerlingen zijn verdeeld over de groepen 2 tot en met 7. De lessen worden gegeven door één Nederlandse leerkracht, parttime (80%) in dienst van ISS. NTC Stavanger wordt ook zeer regelmatig bezocht door Belgische leerlingen. Opdat onze schoolgids vlot leesbaar zou zijn, hebben we ervoor gekozen om niet telkens zowel Nederland/Nederlands en België/Belgisch te vermelden wanneer we het bijvoorbeeld hebben over het cultuuronderwijs op onze school, alhoewel we uiteraard telkens beide bedoelen. Gelieve hiermee rekening te houden bij het lezen van onze schoolgids.

6

2 Waar de school voor staat

2.1 Missie

De afdeling Nederlandse Taal- en Cultuuronderwijs is volledig geïntegreerd in het onderwijsprogramma van de International School of Stavanger en werkt daarom vanuit de algemene missie van de school:

ISS VISION STATEMENT

Inspire a community of responsible, globally-engaged empowered learners.

ISS MISSION STATEMENT

ISS provides an internationally-accredited, engaging and challenging English-language education in a supportive, multi-cultural environment where students have the opportunity to fulfill their potential. (Approved at Board of Trustees Meeting on 4th February 2013)

Voor een uitgebreidere versie verwijzen we naar het ‘ISS Parent/Student Handbook’. Voor het NTC-onderwijs in het bijzonder hebben we de volgende aanvullende missie geformuleerd:

‘NEDERLANDSTALIGE WERELDBURGERS’

Ons NTC-onderwijs sluit aan bij de algemene missie van de Internationale School van Stavanger, behalve dat ons onderwijs uiteraard in het Nederlands verloopt. Ons NTC-onderwijs heeft als voornaamste doelstelling aan te sluiten bij het onderwijs in Nederland. We richten ons op het toewerken naar de kerndoelen zoals deze geformuleerd zijn voor de deelvaardigheden van de Nederlandse taal. Wij beschouwen het ook als deel van onze missie dat de Nederlandstalige leerlingen voeling blijven houden met de Nederlandse cultuur.

7

2.2 Uitgangspunten

- De International School of Stavanger – en dus ook de NTC-afdeling – kent een aantal uitgangspunten, die in belangrijke mate haar identiteit bepalen. Deze ‘Philosophies and Objectives’ staan tevens uitvoerig omschreven in het ‘ISS Parent/Student Handbook’, dat alle ouders ontvangen bij de aanvang van het nieuwe schooljaar.

- Prioriteiten:

Onze prioriteit is het aanbieden van goed Nederlands Taal- en Cultuuronderwijs, zodat onze leerlingen bij terugkeer naar Nederland zonder al te veel problemen, wat betreft de Nederlandse taal, kunnen instromen in het reguliere onderwijs.

2.3 Klimaat in de school

Veel mensen beseffen dat de sfeer waarin een kind moet opgroeien van groot belang is om een volwaardig mens te worden. Wij stellen daarom een vriendelijk en veilig klimaat met orde en regelmaat op prijs. Pas als een kind zich veilig voelt, kan het zich ontwikkelen. De integratie van het NTC-onderwijs in het ISS-systeem ondersteunt deze gedachte.

3 Onderwijs

3.1 Organisatie van het NTC-onderwijs in de Primary School

Het NTC-onderwijs op de International school of Stavanger is volledig geïntegreerd in het curriculum van de Primary School (Kindergarten-Grade 5). De lessen worden gegeven binnen het dagrooster en vallen onder het ‘Modern languages Programme’. Tevens worden er als aanvulling op het onderwijs van de dagschool, naschoolse lessen georganiseerd. Deze lessen, die in combinatiegroepen worden gegeven, zijn verplicht om aan het vereiste aantal NTC-uren te voldoen. Er zijn leerlingen die het Engels onvoldoende beheersen om de lessen aan de ISS goed te kunnen volgen. Omdat Engels de instructietaal op deze school is, krijgt dat de prioriteit en kan het mogelijk zijn dat deze kinderen gedurende het NTC-onderwijs naar de lessen ‘English as an Additional Language’ (EAL) gaan. Als het mogelijk is volgen zij een aangepast programma, wat neerkomt op het volgen van minder of geen NTC-lessen binnen het dagrooster. Deze leerlingen nemen dan alleen deel aan de naschoolse lessen.

8

3.2 Groepering, groepsgrootte en lesfrequentie

De groepen komen per leerjaar naar de Nederlandse les. Dit schooljaar bestaan de groepjes uit 3 tot 9 leerlingen. Dit maakt het mogelijk om iedere leerling individuele begeleiding te geven en een programma op maat aan te bieden. De aanbevolen NTC-lestijd bedraagt 120 uur per jaar, waarbij we ongeveer 100 uur besteden aan taalonderwijs en 20 uur aan cultuur. -Lesfrequentie binnen het dagrooster:

• Kindergarten (groep 2): twee lessen van 45 minuten per week

• Grade 1 (groep 3): twee lessen van 45 minuten per week

• Grade 2 (groep 4): twee lessen van 45 minuten per week

• Grade 3 (groep 5): drie lessen van 45 minuten per week

• Grade 4 (groep 6): drie lessen van 45 minuten per week

• Grade 5 (groep 7): drie lessen van 45 minuten per week -Lesfrequentie buiten het dagrooster: Iedere groep neemt elke week deel aan een naschoolse les. Deze lessen duren 105 minuten (15.15-17.00). Dit schooljaar vinden de naschoolse lessen voor groep 2 t/m 4 op donderdagmiddag plaats en voor groep 5 t/m 7 op maandagmiddag.

3.3 NTC-onderwijs in de Middle en High School

De Nederlandstalige leerlingen in de Middle en High School (grade 6-grade 12) kunnen ervoor kiezen om deel te nemen aan een afstandsprogramma samengesteld door Edufax of Wereldschool. Ze krijgen de mogelijkheid om buiten het dagrooster, op school te werken aan deze individuele lespakketten. Deze lessen duren 90 minuten en gebeuren onder toezicht van een bevoegde

9

Nederlandse leerkracht. Daarnaast zullen de leerlingen ook thuis nog tijd aan dit programma moeten besteden. De ouders zijn zelf verantwoordelijk voor het aanvragen van de lespakketten en het verzenden van de taken.

3.4 Activiteiten voor de kinderen

Het NTC-onderwijs kenmerkt zich door een grote diversiteit in leeftijdsgroepen en taalniveaus. Op basis van de doelstellingen van ons onderwijs maakt het NTC-onderwijs onderscheid tussen Richting 1, 2 en 3. Bijlage 1 geeft een overzicht van wat deze richtingen inhouden. Onze school heeft ervoor gekozen onderwijsaanbod te verschaffen voor NTC-richtingen 1 en 2. Bij de intake wordt getracht een zo goed mogelijk beeld te krijgen van het niveau van Nederlandse taal van het kind. Op basis daarvan wordt bepaald in welke richting het kind moet worden geplaatst. Leerkracht en ouders bespreken wat er van elkaar verwacht wordt om de vooropgestelde doelstellingen te bereiken.

3.4.1 Groep 2 In groep 2 ligt de nadruk op activiteiten die gericht zijn op de mondelinge taalvaardigheid. Er is aandacht voor de ontwikkeling van de woordenschat en de vormaspecten van de taal (auditieve synthese en analyse, visuele synthese en analyse etc.). Tevens proberen we op een speelse manier de belangstelling voor (prenten)boeken en geschreven taal te wekken. We werken met thema’s om het leren zoveel mogelijk betekenisvol te maken. Om de overgang naar groep 3 soepel te laten verlopen (en omdat de meeste leerlingen er cognitief al aan toe zijn), behandelen wij thema 1 van `De leessleutel 3´ aan het einde van groep 2.

3.4.2 Groep 3 In groep 3 ligt de nadruk op activiteiten die gericht zijn op het aanvankelijk lezen en de schrijfontwikkeling. Bij het aanvankelijk lees- en schrijfonderwijs leren de kinderen strategieën aan om de klank-tekenkoppeling te maken ten behoeve van het adequaat lezen en schrijven van (eenvoudige) woorden c.q. zinnen. Er is tevens grote aandacht voor het trainen van de auditieve, visuele en mondelinge taalvaardigheden. Voor groep 3 gebruiken we de methode `De Leessleutel 3`.

10

3.4.3 Groep 4 t/m 7 In groep 4 t/m 7 zetten we de ontwikkeling van de verschillende taaldomeinen voort. Daarbij gebruiken we de methode `Taalactief` (taalbeschouwing, spelling, woordenschat, stellen), voor begrijpend lezen de methode `Nieuwsbegrip` en om het voortgezet technisch lezen te bevorderen, gebruiken we o.a. de methode `De focus op lezen`. Buiten de aangeboden werkvormen in de methoden wordt de mondelinge taalvaardigheid gestimuleerd door het voorbereiden en houden van presentaties. Tevens bespreken we elke week het actuele nieuws waarbij een beroep wordt gedaan op het vormen van een eigen mening maar ook leren de kinderen vraag- en discussietechnieken te gebruiken.

3.4.4 Cultuurlessen Daar waar de lessen uit de taalmethode een goed aanknopingspunt bieden met de Nederlandse cultuur worden die onderwerpen uitvoerig behandeld. Ook wordt aandacht besteed aan typisch Nederlandse feestdagen, o.a. Prinsjesdag, Sinterklaas en Koningsdag. De Nederlandse Vereniging van Stavanger is ook erg actief in het organiseren van vieringen zoals Sinterklaas en Koningsdag. Het thema Nederlandse jeugdliteratuur krijgt extra aandacht tijdens de Nederlandse Kinderboekenweek.

11

Bij het bepalen van de inhoud van het cultuurgedeelte van het NTC-programma wordt o.a. gebruik gemaakt van de Nederlandse cultuurmodules `Nederland in zicht` die de Stichting NOB daarvoor speciaal heeft ontwikkeld. Zoveel mogelijk passen we de modules aan om de onderwerpen ook voor eventuele Belgische leerlingen interessant te maken. Verder proberen we regelmatig speciale cultuuractiviteiten te organiseren. In maart 2012 bijvoorbeeld, hebben we bezoek gekregen van theatergroep „Ziezus“. Deze heeft met workshops en een theatervoorstelling voor en door de kinderen, en voor de ouders op speelse wijze het leven van een expatkind belicht.

3.4.5 Huiswerk De leerlingen vanaf groep 3 krijgen elke week een huiswerktaak om de ontwikkeling van het taalonderwijs te ondersteunen. Het huiswerk wordt meestal tijdens de naschoolse les uitgedeeld en dient uiterlijk de daaropvolgende naschoolse les te worden ingeleverd. Voor groep 3 is het huiswerk bijna iedere week hetzelfde: - werkbladen maken bij het actuele thema - een (AVI) boekje lezen Voor groep 4 t/m 7 is het huiswerk niet elke week hetzelfde maar heeft wel vaste elementen: - werkbladen bij het actuele thema en/of; - tekst en vragen `Nieuwsbegrip` (begrijpend lezen) en/of; - een leesopdracht en/of; - een stelopdracht en/of; - maken en voorbereiden van een presentatie Eens in de drie weken krijgen de leerlingen van groep 4 t/m 7 een spellingtest. De betreffende woordenlijst wordt in de huiswerkmap gestopt. Natuurlijk worden de woorden ook op school geoefend, maar voor sommige leerlingen is het essentieel om ze thuis ook nog eens te oefenen. In de huiswerkplanner wordt de datum vermeld waarop het dictee plaats zal vinden. Om de schoolse thema´s thuis levendig te houden, voegt de leerkracht tevens elke maand een lijst met de nieuwe themawoorden toe. Wij hopen op uw medewerking bij het goed laten verlopen van het huiswerk maken en het op tijd inleveren.

12

3.4.6 Leesboeken -NTC Stavanger bezit een uitgebreide collectie Nederlandstalige boeken. De boeken zijn ondergebracht in het NTC-klaslokaal en worden via de leerkracht uitgeleend. Ook zijn er een aantal boeken beschikbaar voor Middle School en High School studenten. Dit zijn voornamelijk boeken die voorkomen op de leeslijsten van bijvoorbeeld Edufax. --Wij raden aan uw kind te stimuleren om Nederlandse boeken te lezen als een dagelijkse activiteit. Een kind dat regelmatig leest, vergroot niet alleen de woordenschat, maar ook het leestempo en het leesbegrip. Aangezien de kinderen op onze school in een meertalige setting opgroeien, is het (voor)lezen nog meer van belang om de Nederlandse taalontwikkeling te onderhouden en te ondersteunen. - In januari 2013 zijn wij begonnen met het project `Leesmotivatie´ om het lezen te stimuleren d.m.v. `Het kilometer lezen´. In bijlage 2 vindt u handige leestips om het lezen thuis te ondersteunen.

4 Zorg voor de leerlingen

4.1 Wie werken er in de school?

Het schoolhoofd van de Primary School, Dr. Len Duevel is verantwoordelijk voor algemene onderwijskundige zaken betreffende het NTC-onderwijs op ISS.Tevens coördineert hij het NTC-lesrooster. De leerkracht is verantwoordelijk voor het NTC-leerstofaanbod en is daarnaast belast met taken op het gebied van:

• onderwijskundig beleid op het gebied van NTC-onderwijs, in samenspraak met het bestuur van NTC Stavanger en de directie van ISS;

• systematisch registreren van de prestaties en vorderingen; • de zorg voor kinderen met specifieke behoeften; • contact met ouders en leerkrachten ISS; • contact met Stichting Nederlands Onderwijs Buitenland (NOB) en

Nederlandse inspectie. Tevens maakt zij, in overleg met het bestuur van NTC Stavanger, jaarlijks de NTC-schoolgids en één keer in de vier jaar het NTC-schoolplan.

13

4.2 Aannamebeleid en toelatingsprocedure

NTC Stavanger heeft als doelstelling het NTC-onderwijs zoveel mogelijk te integreren in het bestaande dagonderwijs van ISS. Het NTC-lesprogramma is hierop aangepast. Een voorwaarde voor aanname is dan ook dat de leerling toegelaten (en ingeschreven) wordt op ISS. Aangezien leerlingen gedurende het hele schooljaar worden toegelaten op ISS (indien plaats), is dit ook van toepassing op het NTC-onderwijs. Het NTC-onderwijs op ISS wordt verzorgd aan kinderen vanaf groep 2 (Kindergarten) tot en met groep 7 (grade 5). De ouders die hun kind willen aanmelden voor het NTC-onderwijs, moeten zich uiteraard eerst in verbinding stellen met de directie van ISS. Via Dr. Len Duevel wordt er vervolgens een afspraak gepland met de NTC-leerkracht. Tijdens dit intakegesprek wordt getracht een zo goed mogelijk beeld van de leerling te krijgen. Het is fijn als de ouders bij aanmelding een leerlingendossier van hun kind kunnen voorleggen. Hierin zijn bij voorkeur opgenomen:

• het onderwijskundige rapport met toelichting bij eventuele remediëring, bijvoorbeeld een handelingsplan;

• recente toetsgegevens van het leerlingvolgsysteem; • een kopie van het laatste schoolrapport.

14

In overleg met Dr. Duevel besluiten we in welke groep en in welk instapniveau we het kind plaatsen. We houden rekening met de leeftijd van het kind en proberen natuurlijk zo naadloos mogelijk aan te sluiten bij de groep van de vorige school. Soms kan de directie van ISS besluiten prioriteit te geven aan het extra ondersteunen van de Engelse taalvaardigheden (EAL). In dat geval krijgen deze kinderen een aangepast NTC-programma en/of stromen ze later in het NTC-onderwijs. Indien blijkt dat het bestaande lesprogramma helemaal niet aansluit bij de behoeften van specifieke leerlingen, behoudt de NTC-leerkracht, in overleg met ISS, zich het recht voor een kind niet in aanmerking te laten komen voor de NTC-lessen.

4.3 Het volgen van de ontwikkeling van de kinderen in de school

4.3.1 Methodegebonden toetsen Met behulp van methodegebonden toetsen en observaties worden de vorderingen van de leerlingen bijgehouden. Dit zijn toetsen die bij de gebruikte lesmethoden horen en na elk thema of periode afgenomen worden.

4.3.2 Het leerling- en onderwijsvolgsysteem (LOVS) Onafhankelijk van de verschillende methoden gebruiken we de toetsen van het Cito Leerling- en onderwijsvolgsysteem. Voor groep 2 betekent dit ‘Taal voor Kleuters’, waarmee de taalontwikkeling van kleuters gemeten wordt. Voor groep 3 t/m groep 7 meten deze toetsen de vorderingen van het technisch en begrijpend leesniveau, de woordenschat en de spellingvaardigheden. In de afgelopen schooljaren zijn de vernieuwde versies van betreffende toetsen aangeschaft en geïmplementeerd. Deze toetsen worden op verschillende momenten in het schooljaar afgenomen, m.n. in januari/februari en mei. De toetsresultaten die systematisch geregistreerd en geanalyseerd worden m.b.v. het Cito toetsverwerkingsprogramma, laten zich duidelijk weergeven in een grafiek, een soort `groeicurve` voor leerresultaten. Hierdoor is het gemakkelijk te constateren of de leerling goed `meegroeit`, stilstaat of misschien zelfs achteruit gaat. In de laatste twee gevallen zal de leerkracht een individueel handelingsplan opstellen.

4.3.3 Het rapport Het NTC-rapport maakt deel uit van het algemene rapportage-systeem op ISS. Dat betekent dat ouders vier maal per jaar (oktober, januari, maart en juni) een rapport krijgen van de vorderingen van hun kind. De beoordelingscijfers op het NTC-rapport worden vastgesteld volgens de normen van ISS. Het verslag is in het Engels geschreven. Twee maal per jaar (dit jaar in november en februari) organiseert ISS oudercontactdagen waarop de vorderingen van de leerlingen besproken kunnen worden met de homeroom teacher maar ook met de ’special teachers’ zoals de NTC-leerkracht. Uiteraard kan er tussentijds in het schooljaar altijd een afspraak gemaakt worden, zowel op initiatief van de NTC-leerkracht als van de ouders.

15

4.3.4 Het leerlingdossier Onderdeel van het leerlingvolgsysteem is het leerlingdossier dat van iedere leerling wordt bijgehouden. Daarin is opgenomen:

• het NTC-intakeformulier; • toets- en rapportgegevens; • relevante gegevens over leerlingbesprekingen; • eventuele bevindingen betreffende speciale onderzoeken; • eventuele handelingsplannen.

4.3.5 De zorg voor kinderen met specifieke behoeften Op onze school streven wij naar adaptief onderwijs, aansluitend op de individuele behoeften van de leerlingen. Hierdoor kunnen de leerlingen op hun eigen niveau werken. We hebben ook aandacht voor leerlingen met specifieke behoeften zoals:

• Leerlingen die een aangepast programma nodig hebben en voor een bepaald onderdeel of voor het hele taalprogramma op een hoger of lager niveau werken.

• Leerlingen die uitvallen op een bepaald leerstofonderdeel en extra hulp nodig hebben.

• Leerlingen die een deeltijdprogramma volgen i.v.m. EAL-lessen. Voor iedere leerling met specifieke behoeften wordt een handelingsplan ingevuld. Dit plan wordt eerst met de ouders besproken en vervolgens in werking gesteld. Eventueel kan in overleg met de ouders en ISS een test worden aangevraagd om specifieke problematiek nader te onderzoeken. De leerkracht kan daarbij behulpzaam zijn als intermediair tussen ISS, de ouders en externe instanties.

4.3.6 De overgang naar de Middle School of vertrek naar een andere school

Bij de overgang naar de Middle School of vertrek naar een andere school worden de resultaten en het schooladvies individueel met de ouders en/of leerlingen besproken. In aanvulling op de ISS-rapportage krijgen de ouders van de NTC-afdeling de volgende documenten mee:

• de gegevens van het Leerling- en Onderwijsvolgsysteem (LOVS); • een onderwijskundig verslag; • eventueel andere relevante gegevens, bijvoorbeeld

handelingsplannen, gemaakte toetsen etc. Bij de overgang van de Primary School naar Middle School op ISS zijn de ouders zelf verantwoordelijk voor het aanvragen van eventuele individuele lespakketten Nederlands zoals Edufax die verzorgt. Uiteraard is de NTC-leerkracht bereid hierbij te adviseren.

16

5 De leerkracht

5.1 Wijze van vervanging door ziekte, verlof of scholing

Er kunnen redenen zijn op grond waarvan de leerkracht niet aanwezig kan zijn. In dat geval zal door ISS vervanging worden geregeld om zoveel mogelijk te voorkomen dat leerlingen de NTC-les moeten missen.

5.2 Personeelsbeleid

ISS is verantwoordelijk voor de selectie en aanwerving van de leerkracht. Het NTC-bestuur heeft hierbij een adviserende rol.

5.3 Scholing van de leerkracht

Net als in vele andere beroepen is het ook voor onderwijsgevenden van belang dat zij de ontwikkelingen binnen het onderwijs blijven volgen en aandacht schenken aan de vergroting van hun deskundigheid. Onze school biedt de leerkracht de gelegenheid om zich hiertoe verder te bekwamen. De leerkracht probeert één keer in de twee jaar de NOB zomercursus te bezoeken. Daarnaast biedt ISS de NTC-leerkracht de mogelijkheid om deel te nemen aan door ISS georganiserende bijscholingsactiviteiten en trainingen. Voorts heeft de school abonnementen op vakbladen zoals `Onderwijs Buiten Nederland`en `Praxis`. Tenslotte kan, indien nodig, een beroep worden gedaan op de Stichting NOB voor begeleiding en advies.

6 De ouders

6.1 Het belang van de betrokkenheid van ouders

Door de school toegankelijk te maken voor de ouders wordt getracht een goede samenwerking te creëren. Er wordt zoveel mogelijk informatie verstrekt. Op verzoek kan meer uitgebreide informatie worden verkregen, zowel mondeling als schriftelijk. Met uitzondering van persoonlijke dossiers van leerkrachten en leerlingen en specifieke vertrouwelijke stukken zijn alle gegevens ter inzage, bijvoorbeeld het schoolplan, het Leerling- en onderwijsvolgsysteem, etc. Juist in het kader van het NTC-onderwijs is het noodzakelijk dat ouders en school dezelfde doelen stellen ten aanzien van het te bereiken niveau van taalbeheersing van de kinderen. Daarbij kunnen de ouders een grote bijdrage

17

leveren door op verschillende manieren thuis het gebruik van het Nederlands te stimuleren, bijvoorbeeld:

• consequent Nederlands spreken • in het Nederlands voorlezen (zie leestips in bijlage 2) • samen naar het Jeugdjournaal kijken • toezien op het NTC-huiswerk en de schoolse thema’s levendig houden • indien nodig, het Nederlands van het kind corrigeren

Van de ouders wordt verder verwacht dat zij vertrouwen hebben in het onderwijzend personeel. Begrip en respect voor elkaar is de basis voor een goede communicatie.

6.2 Informatievoorziening aan ouders over het onderwijs en de school

Wij achten het van groot belang om de ouders zo dikwijls mogelijk op de hoogte te brengen van wat er in de klas gebeurt. Er is regelmatig mailcontact om de ouders te informeren over lopende zaken en hebben we de intentie om een aantal keer per jaar relevante artikelen m.b.t. het (NTC) onderwijs te verzenden. Aan het begin van het schooljaar wordt een `Open House` voor de Primary School georganiseerd waarbij algemene zaken worden uitgelegd als materiaal- en methodengebruik, doelstellingen etc. Op deze avond kunt u ook het NTC-klaslokaal bezoeken en zich laten informeren door de NTC-leerkracht/bestuur. Op deze avond worden geen individuele leerlingen besproken. Informatie over de oudercontactdagen, zie paragraaf 4.3.3. Voor individuele vragen over het onderwijs en de voortgang die uw kinderen maken kunt u bij de leerkracht terecht, email: mlpedersen@isstavanger.no . Voor alle andere vragen, organisatorisch, werkgroepen, culturele activiteiten, etc. kunt u bij het bestuur terecht, email ntc.stavanger@gmail.com .

6.3 Ouderactiviteiten

ISS heeft de traditie om ouders in te schakelen als vrijwilligers, om de leerkracht te helpen. Dat gebeurt ook zo in de Nederlandse klas. Ouders kunnen ingeschakeld worden voor diverse activiteiten zoals het organiseren van de bibliotheek, het onderhoud van materialen, de sinterklaasviering en andere culturele evenementen. Dit gebeurd in de vorm van werkgroepen waar ook altijd een bestuurslid bij betrokken is. Wij verwelkomen ook graag nieuwe initiatieven voor geschikte evenementen.

18

6.4 Klachtenregeling

De klachtenprocedure voor het NTC-onderwijs is in grote lijnen dezelfde als voor ISS. Bij een klacht wordt er altijd een stappenplan gevolgd. Dat ziet er als volgt uit:

Stap 1 De ouders nemen de klacht rechtstreeks op met de leerkracht. Stap 2 Vinden de ouders en/of leerkracht geen bevredigende oplossing

voor het probleem, dan wordt het betreffende schoolhoofd van de school ingeschakeld. Deze kan overigens ook al in de eerste stap bij de kwestie worden betrokken, maar alleen met instemming van een van beide partijen. Het is belangrijk te vermijden dat het gezag van de leerkracht ondermijnd wordt.

Stap 3 Indien ook na het overleg met het schoolhoofd en/of de

directrice de kwestie niet bevredigend kan worden opgelost, wordt de zaak voorgelegd aan het ISS-schoolbestuur. Die zal in voortdurend overleg met de directrice van ISS de kwestie inzien en hopelijk tot een oplossing kunnen brengen.

Voor zaken die specifiek het NTC-programma betreffen en onder de verantwoordelijkheid vallen van het NTC-bestuur, wordt de klacht in deze stap voorgelegd aan het NTC-bestuur.

In de meeste gevallen worden zaken waarover men een klacht indient, opgelost door de leerkracht persoonlijk aan te spreken.

19

Er kan ook beroep gedaan worden op de vertrouwenspersonen die aan de school verbonden zijn. Voor de Primary School zijn dat Jack Raven counselor, en Heather Melhus, school nurse. Er een centraal meldpunt vertrouwensinspecteurs operationeel. Dit meldpunt is ook bedoeld voor ouders met schoolgaande kinderen in scholen voor primair en voortgezet onderwijs in het buitenland. Op het meldpunt is dagelijks tussen 8.00 uur en 17.00 uur een vertrouwensinspecteur bereikbaar. Voor het buitenland is het meldpunt te bereiken via het inspectiekantoor Utrecht, telefoon +31 306706001.

6.5 Inspraak

Om een kwalitatief goed Nederlands programma te waarborgen, is het NTC-onderwijs op ISS sinds 2006 aangesloten bij de Stichting NOB. Het bestuur van NTC Stavanger heeft een ondersteunende en adviserende rol. Het NTC-bestuur heeft als taken:

• promotie van de Nederlandse taal en cultuur voor alle Nederlandstalige leerlingen op ISS;

• bewaken van het budget • toezien dat de richtlijnen van de Stichting NOB gerespecteerd worden; • contacten verzorgen met de Stichting NOB en de Nederlandse

overheid; • advies bij de selectie van de NTC-leerkracht; • advies en ondersteuning van de NTC-leerkracht; • coördinatie van ouderhulp in de Nederlandse klas; • samen met de NTC-leerkracht schoolgids en schoolplan

maken/aanpassen. Het NTC-bestuur heeft de intentie om een jaarlijkse oudervergadering te organiseren om ouders op de hoogte te houden van de beslissingen van het bestuur. De verslagen van de bestuursvergadering liggen ter inzage in de ISS-library. Voor het schooljaar 2013-2014 hebben de volgende leden zitting in het bestuur: Sandra Montoulives (voorzitter), Charlotte Smit-Veeger (penningmeester), Gerda Blackstone (secretaris), José Barten (lid), Kristin van Horenbeek (lid) en Dr. Len Duevel (lid). Het bestuur vergadert tenminste 3 keer per jaar.

20

7 Kwaliteitszorg

7.1 Activiteiten ter verbetering van het onderwijs in de school

Een deel van het kwaliteitsbeleid valt onder de zorg van ISS. Het NTC-onderwijs op school maakt namelijk deel uit van het Modern Languages Program van de ISS, en wordt als zodanig beoordeeld en geëvalueerd in het kader van de regelmatige self assessment and accredition. Dit gebeurt volgens de richtlijnen van de Council of International Schools en de new England Association of Schools and Colleges, twee organisaties die de accreditatie ondersteunen op school. De verantwoordelijkheid van NTC Stavanger voor kwaliteitszorg begint met het verzamelen van signalen over de kwaliteit van de school. Bronnen hiervoor zijn bijvoorbeeld: het inspectierapport, het verslag van het schoolbezoek van de Stichting NOB, het zelfevaluatie-instrument voor NTC-scholen en een ouderenquête. De volgende stap in kwaliteitszorg is kwaliteitsverbetering door alle verbeterpunten in een plan te schrijven: een Schoolverbeterplan. In een Schoolverbeterplan staan zaken die extra aandacht zullen krijgen in het komende schooljaar met het oog op verbetering. Er wordt ook in beschreven op welke manier die zaken aangepakt zullen worden. De aandachtspunten die voort zijn gekomen uit bovengenoemde bronnen, hebben geleid tot een Schoolverbeterplan, waar we het afgelopen schooljaar aan gewerkt hebben. Hieronder volgt eerst een korte evaluatie van het schoolverbeterplan 2012-2013.

1. De taken, verantwoordelijkheden van het bestuur en docent zijn omschreven. Dit doel is ten dele gehaald. Het grootste gedeelte is omschreven. De taken en verantwoordelijkheden van dr. Duevel als afgevaardigde van de ISS in het bestuur van het NTC moeten nog omschreven worden. Dit doel wordt meegenomen in het nieuwe schoolverbeterplan.

2. Het NTC beschikt over een planningscyclus. Dit doel is behaald. Er is een planningscyclus geschreven . Deze is terug te vinden op “mijn school”

3. NTC Stavanger vaardigt 2 keer per jaar een nieuwsbrief uit. Dit doel is ten dele behaald. Het afgelopen jaar is er 2 keer een brief uitgegaan over het leesproject. Het komende jaar komt dit doel terug waarin een logo/briefhoofd wordt ontwikkeld.

4. Het NTC Stavanger beschikt over een financieel meerjarenplan Dit doel komt opnieuw terug in het komende schooljaar. De

21

Nederlandse regering heeft besloten de subsidie aan het NOB stop te zetten. Dit was een substantieel gedeelte van ons budget. Er gaat met behulp van een werkgroep gekeken worden hoe dit op te vangen.

5. Er is een uitgewerkte checklist voor de tussendoelen op groepsniveau

6. Het bestuur heeft inzicht in de zorgen en mogelijke problemen die voortvloeien uit de uitbreiding van het ISS curriculum met Noorse lessen. Dit doel is behaald. De docent heeft een aantal keren overleg gehad met de homeroomteachers met betrekking tot de gemiste lessen van de NTC leerlingen. Er zijn geen problemen geconstateerd. Ook uit de resultaten van de genormeerde toetsen komen geen significante verschillen met betrekking tot voorgaande jaren naar voren. De docent heeft niet het idee dat de leerlingen hinder ondervinden van het volgen van Noorse lessen voor wat betreft hun ontwikkeling in de Nederlandse taal. Bij het bestuur zijn geen zorgen binnengekomen met betrekking tot het invoeren van de Noorse lessen.

Het komende jaar staat in het teken van veranderingen. Het aantal leerlingen is fors gegroeid (in augustus 2013 staan 30 leerlingen ingeschreven ten opzichte van 18 leerlingen in augustus 2012) en er zijn NT2 leerlingen bijgekomen. De docent heeft aangegeven dat de grootte van met name de naschoolse donderdaggroep en de niveauverschillen tussen de leerlingen te groot zijn om in haar eentje te kunnen lesgeven met behoud van kwaliteit. De subsidie vanuit het NOB is stopgezet, waardoor het inkomen dat er beschikking staat voor het NTC substantieel verminderd is. Verder komt de inspectie in april 2014 langs en moet er een nieuw schoolplan geschreven worden. Tot slot zijn er 2 doelen die uit het verbeterplan van 2012-2013 komen. Tijdens de evaluatie van deze doelen bleek dat ze te omvangrijk waren om binnen een jaar te halen. Voor een overzicht van de doelen verwijzen we naar bijlage 3: Schoolverbeterplan 2013-2014 Zoals eerder vermeld is, wordt de kwaliteitszorg mede bewaakt door het NTC-bestuur, onder ander door middel van een dooor Stichting NOB samengestelde zelfevaluatie. Daarnaast is er ook het periodieke kwaliteitsonderzoek door de Nederlandse onderwijsinspectie (4-jaarlijks) en het 5-jaarlijks schoolbezoek door medewerkers van de Stichting NOB. In april 2010 heeft de inspectie een periodiek kwaliteitsonderzoek afgelegd aan NTC Stavanger. Het volledige rapport kan bekeken worden op de internetpagina van ISS; www.isstavanger.no / academics/ primaryschool/ Dutch information. Tevens is dit veslag uiteraard te lezen op de internetpagine van de inspectie; www.onderwijsinspectie.nl. Voor 2014 staat het volgende bezoek gepland.

22

7.2 Zorg voor de relatie school en omgeving

Een goede relatie tussen NTC Stavanger en de ISS staat voorop in onze school, er wordt nauw samengewerkt om de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren. Het schoolhoofd van de ISS Primary School is algemeen lid van het bestuur van NTC Stavanger.

8 Resultaten van het onderwijs

Om op een objectieve manier uitspraken te kunnen doen over de vorderingen van een leerling menen wij dat niet-methodegebonden toetsen noodzakelijk zijn. Daarom maken wij gebruik van het Cito Leerling- en onderwijsvolgsysteem. Dit systeem volgt de leerresultaten van elk kind individueel over de hele basisschoolperiode. De resultaten geven aan hoe elk kind zich verhoudt tot de andere klasgenoten en tot landelijke cijfers. Presteert het kind beneden de verwachtingen, dan wordt aangegeven hoe te handelen om de prestaties te optimaliseren. Wij nemen de volgende Citotoetsen af :

• Taal voor Kleuters • DMT/AVI • Spelling • Woordenschat • Begrijpend Lezen

8.1 Inspectie

In het rapport van het periodiek kwaliteitsonderzoek (april 2010) concludeert de inspecteur dat NTC Stavanger voldoende leerresultaten realiseert zowel tussentijds als aan het einde van de schoolperiode. De inspectie heeft dit vastgesteld aan de hand van landelijk genormeerde toetsen.

8.2 Tevredenheidsonderzoek

Hieronder treft u een samenvatting van de tweejaarlijkse ouder enquête aan (samengesteld door Stichting NOB en uitgevoerd in april 2013. In totaal hebben 9 van de 11 ouders gehoor gegeven aan ons verzoek om mee te doen aan de ouder enquête. We leiden hier uit af dat ouders zich betrokken voelen bij het NTC-onderwijs. Na inventarisatie van de ingestuurde formulieren mogen we stellen dat ouders zeer tevreden zijn over het NTC-onderwijs. We hebben een schaal van 1 tot 4 gehanteerd: 1=slecht, 2=matig, 3=redelijk, 4= goed. Het onderzoek viel uiteen in drie hoofdcategorieën.:

23

• Het onderwijs van de NTC-afdeling: totale gemiddelde score is 3.84 • De identiteit van de NTC-afdeling: totale gemiddelde score is 3.88 • De organisatie van de NTC-afdeling: totale gemiddelde score is 3.93 Ouders hebben in hun commentaar aangegeven zeer tevreden te zijn. Zij zijn zeer blij met de leerkracht, de kinderen willen geen les missen en kijken er naar uit. De Nederlandse les helpt de kinderen zich thuis te voelen op de ISS, “zachte landing”. Jammer dat het klassikale NTC onderwijs ophoudt na groep 7.

9 Praktische zaken

9.1 Schooltijden en schoolkalender

De NTC-lessen zijn opgenomen in het dagrooster van de International School. ISS is verantwoordelijk voor de samenstelling van de roosters. Surf naar www.isstavanger.no om de schoolkalender te bekijken. U vindt de kalender onder ‘Calendars’. De naschoolse lessen vinden als volgt plaats:

• Op maandagmiddag van 15.15-17.00: groep 5, 6 en 7 • Op donderdagmiddag van 15.15-17.00: groep 2, 3 en 4

9.2 Vakantierooster

Het vakantierooster is conform aan het vakantierooster van ISS (zie hiervoor de ISS-schoolkalender). De ISS en de NTC-afdeling stellen het zeer op prijs als de ouders hun verlof en vakantie met de schoolvakanties van de ISS laten overeenkomen. Indien dit niet lukt, krijgen de kinderen voor de periode dat zij afwezig zijn huiswerk mee om de leerachterstand zoveel mogelijk te beperken. De ouders worden verzocht de leerkracht hierover op tijd te informeren.

9.3 Schoolgeld

Naast het jaarlijkse ISS-schoolgeld wordt er ook een bijdrage gevraagd voor de NTC-lessen. Vorig schooljaar bedroeg de bijdrage 4000 NOK per leerling. De plotselinge wijzigingen in het beleid van de Nederlandse regering op het gebied van Nederlands onderwijs in het buitenland, hebben geresulteerd in het wegvallen van de subsidies (400 euro per kind) Hierdoor is de ouderbijdrage voor dit schooljaar nu nog niet bekend. Te verwachten valt dat de eigen bijdrage substantieel hoger zal worden dit jaar. Norske Shell financiert het loon van de leerkracht en de bijdrage voor leerlingen wiens ouders voor Norske Shell werken.

24

9.4 Schoolverzekering voor leerlingen

ISS is volledig verzekerd zoals bepaald volgens de Noorse wet.

10 Namen en contactgegevens

School NTC Stavanger p/a International School of Stavanger Treskeveien 3 4043 Hafrsfjord Noorwegen Tel: +47/51 55 43 00 Website: www.isstavanger.no

Schooldirectie ISS: Directrice ISS Dr. Linda Duevel Email: LDuevel@isstavanger.no Aanspreekpunt van de ISS voor NTC Stavanger en Schoolhoofd Primary School ISS Dr. Leonard Duevel Email: LPDuevel@isstavanger.no Schoolhoofd Early Childhood ISS Ms Jill Raven Email: jill.raven@isstavanger.no

NTC-leerkracht: Marike van der Linden-Pedersen Email: mlpedersen@isstavanger.no

Bestuur NTC Stavanger:

Sandra Montoulives (Voorzitter) Charlotte Smit-Veeger (Penningmeester Gerda Blackstone (Secretaris) José Barten (Algemeen bestuurslid) Kristin van Horenbeek (Algemeen bestuurslid) Dr. Leonard Duevel (Algemeen bestuurslid) Email: ntc.stavanger@gmail.com

Schoolbegeleiding: Stichting NOB Parkweg 20a

25

2271 AJ Voorburg Nederland Tel: + 31 / 70 386 66 46 Website: www.stichtingnob.nl Email: info@stichtingnob.nl

Inspectie: Inspecteur Basisonderwijs Buitenland Rijksinspectiekantoor Breda Postbus 7447 4800 GK Breda Tel: + 31 88 669 60 00 Website: www.onderwijsinspectie.nl Email: buitenland@owinsp.nl

26

11 Bijlagen Bijlage 1: Richtingen in het NTC-onderwijs Het NTC-onderwijs kenmerkt zich door een grote diversiteit in leeftijdsgroepen en taalniveaus. Op basis van de doelstellingen van ons onderwijs maakt het NTC-onderwijs onderscheid tussen NTC-richting 1, 2 en 3.

NTC-richting 1: Is gericht op directe aansluiting bij onderwijs in

Nederland en moet een terugkeer in het Nederlandse onderwijs faciliteren. Binnen deze richting wordt toegewerkt naar de kerndoelen van de Nederlandse taal en de tussendoelen zoals geformuleerd ondermeer in de verschillende onderwijsmethodes voor de verschillende jaargroepen.

Bij deze leerlingen is Nederlands de dominante taal in de thuissituatie; daarnaast spreken zij de dagschooltaal en eventueel de taal van het land. De woordenschat zal daarom variëren en het schriftelijk taalgebruik zal beïnvloed zijn door het onderwijs in de dagschooltaal.

NTC-richting 2: Doel is het zo goed mogelijk op peil houden van de

Nederlandse taal, met het oog op een eventuele terugkeer naar Nederland. Bij deze leerlingen wordt doorgaans met een van de ouders Nederlands gesproken en de taal van de andere ouder valt vaak samen met de dagschooltaal. Deze taal zal de dominante taal zijn binnen het gezin. Kerndoelen en tussendoelen voor verschillende jaargroepen worden op een maximale afstand van twee jaar gevolgd. Deze kinderen zullen thuis wel Nederlands spreken, maar over het algemeen zal in het gezin een andere taal dominant zijn. De nadruk in het NTC-onderwijs zal in dit geval liggen op het bereiken van een zo hoog mogelijk niveau van mondelinge taalvaardigheid.

NTC-richting 3: Deze leerlingen leren Nederlands als vreemde taal, met

het oog op een eventuele terugkeer naar Nederland. Het leerstofaanbod is gericht op de gewenste taalontwikkeling voor deze leerlingen gezien hun startniveau.

Het betreft kinderen die thuis geen Nederlands spreken en de taal ook nog niet of nauwelijks beheersen.

27

Bijlage 2: Leestips voor ouders (informatiebrief) Ouders willen het beste voor hun kinderen. Dat merken wij als we op bezoek zijn bij de Nederlandse scholen in het buitenland. Bij ‘het beste’ hoort aandacht voor lezen. Lezen is essentieel voor de ontwikkeling van uw kind. Wij hopen dat u na het lezen van deze brief overtuigd bent van het belang om Nederlands te blijven lezen, en dat u handvatten heeft om dit ook samen met uw kind te doen. Natuurlijk blijft het altijd zoeken naar de balans tussen wat wenselijk en haalbaar is. Waarom is lezen zo belangrijk? Voor schoolsucces is kunnen lezen een voorwaarde. Goed kunnen lezen in combinatie met een goede woordenschat zijn de belangrijkste voorspellers van schoolsucces. Want alle kennis doe je op via woorden en veelal via teksten. Denk eens aan al die boeken bij de geschiedenisles of aardrijkskunde. Zelfs voor het maken van rekenopgaven moeten kinderen tegenwoordig goed kunnen lezen. Daarnaast is lezen van maatschappelijk belang. Als je niet goed kunt lezen, kun je minder eenvoudig een geschikte baan vinden en kost iets simpels als de trein nemen, veel moeite. Ook is lezen een prettige bezigheid voor veel mensen: wie zich door een tekst moet worstelen, zal niet het genot kennen van wegzinken in een boek. Kortom, kunnen lezen is essentieel voor mensen, en dus een van de prioriteiten in de ontwikkeling van een kind, de ontwikkeling van úw zoon of dochter! Waarom moet er thuis Nederlands gelezen worden? U woont met uw kind in het buitenland waardoor uw kind meertalig opgroeit. U heeft ervoor gekozen om de Nederlandse taal en cultuur te blijven stimuleren en daarom volgt uw kind NTC-onderwijs. Hier wordt onder andere aandacht besteed aan lezen, spelling en woordenschat. Echter, de tijd die uw zoon of dochter op de Nederlandse school doorbrengt is minimaal vergeleken met kinderen op een basisschool in Nederland. Voor Nederlandse kinderen in het buitenland geldt dat – doordat ze een dagschool bezoeken waar in een andere taal wordt

lesgegeven – de Nederlandse woordenschat bijna altijd achterloopt bij die van hun

leeftijdgenootjes in Nederland. Juist door ook thuis aandacht te blijven besteden aan voorlezen en lezen in het Nederlands, vergroot de woordenschat van uw kind. In veel gevallen heeft uw kind ook leeswerk en/of huiswerk van de dagschool. Toch pleiten wij ervoor om tijd en aandacht te blijven houden voor het lezen van Nederlandse boeken.

Tips om thuis te lezen -Goed voorbeeld doet goed volgen. Kinderen die hun ouders regelmatig zien lezen, ervaren dat dit leuk, spannend, ontspannend of functioneel kan zijn. Andersom geldt dat kinderen die hun ouders nooit een boek, tijdschrift of krant zien lezen, zelf ook niet snel een boek zullen pakken. -Laat uw kind zien dat lezen een functie heeft, bijvoorbeeld door in zijn aanwezigheid een gebruiksaanwijzing, spoorboekje of recept te lezen. Maak

28

samen een boodschappenbriefje dat u er in de supermarkt er demonstratief bij pakt. -Lees samen met uw kind boeken die hem aanspreken Vermijd dwang en de nadruk op goed presteren. Het gaat erom samen met uw kind op een ontspannen manier bezig te zijn. -Blijf uw kind ook voorlezen in hogere groepen. Kinderen vinden voorlezen fijn en het is goed voor de ontwikkeling van de luistervaardigheid en de woordenschat. -Lees liever tien minuten dagelijks, dan eens per week een uur. Het is belangrijker voor de leesontwikkeling van uw kind dat u dagelijks bijvoorbeeld voor het naar bed gaan tien minuten met hem leest, dan dat u daar een keer per week een uur aan besteedt. -Toon belangstelling voor wat uw kind op school doet en leert. Laat uw kind bijvoorbeeld thuis nog eens voordoen welke nieuwe letters en woorden hij alweer kan lezen. -Stimuleer uw kind om boeken te kopen of uit de bibliotheek mee te nemen Hoe kan ik voorlezen? Lees uw kind veel voor. Probeer hierbij met zinvolle vragen de aandacht van het kind op het verhaal te richten. Dit kan voor, tijdens en na het lezen. Natuurlijk past u de vraag aan de leeftijd van uw kind aan. Bijvoorbeeld voor het lezen: Waarom heb je voor dit boek gekozen? Waar denk je dat de tekst over gaat als je kijkt naar de titel en de plaatjes? Hebben we al vaker een boek over …. gelezen? Heb je zelf een … in huis? Tijdens het lezen: -Waarom is …. verdrietig/ blij/ te laat? Hoe zal het verhaal verder gaan? Na het lezen: Liep het verhaal af zoals je gedacht had? Was het boek leuk/spannend/eng? Wat vind je van de hoofdpersoon? Vind je hem aardig of stoer? U kunt boeken gerust meerdere keren aan uw zoon of dochter voorlezen. Zeker jonge kinderen vinden dit leuk en gaan daardoor het boek of verhaal beter begrijpen. Vraag aan de leerkracht van uw kind wat het thema is op school en probeer hier eens een passend boek bij te zoeken. Mijn kind zit in groep 3, waar moet ik op letten? Op de meeste scholen starten de kinderen in groep 3 met aanvankelijk leren lezen. Ze leren de afzonderlijke letters en lettercombinaties (bijvoorbeeld de ui/eu/au). In de meeste methodes gebeurt dit aan de hand van een voorbeeldwoord. Ze leren het woord ‘naam’ en de letter ‘n’ wordt als losse letter aangeboden. Ook leren ze de letters ‘aan elkaar te plakken’. Als u thuis met uw kind wilt oefenen, houd dan rekening met de volgorde waarin uw kind op school de letters leert. Belangrijk is dan ook de manier waarop u de letters uitspreekt. Er is een aantal duidelijke verschillen in uitspraak van letters tussen het Nederlands en bijvoorbeeld het Engels. Spreek de letters bij het lezen niet uit zoals u dat doet wanneer u het alfabet opzegt, maar zoals in de onderstaande voorbeelden: a als in tak aa als in maan b bu, met een bijna onhoorbare u

29

e als in zes ee als in teen f fff (geen ef) h hu, met een bijna onhoorbare u z zzz (geen zet) Benoem dat ook als het kind leert lezen in het Nederlands. Als uw kind moeite heeft met het lezen van een woord, kunt u vragen om eerst de letters van dat woord afzonderlijk te lezen, bijvoorbeeld b-oe-k en daarna de letters ‘aan elkaar te plakken’ en het hele woord vloeiend te lezen: ‘boek’. Er zijn veel boekjes die u helpen om thuis in te haken op het leesonderwijs in groep 3. Op de boekjes staat dikwijls vermeld ‘geschikt voor na 3 weken, 6 weken, 9 weken leesonderwijs’. Ook wordt het niveau van de boekjes vaak met een AVI-niveau aangeduid. Als u wilt weten welk AVI-niveau voor uw kind het beste is, kunt u bij de leerkracht van uw kind terecht. Wat zijn leeskilometers? In groep 3 heeft uw kind alle letters en lettercombinaties geleerd. In groep 4 gaat het verder met ‘voortgezet lezen’. Dit betekent dat uw kind moeilijkere woorden en teksten vlot leert lezen. Daarvoor is veel oefening nodig, ofwel, het maken van leeskilometers. Soms zal uw kind leesbladen van school mee krijgen om bepaalde woorden snel te leren lezen. Hierbij is herhaling nodig om de woorden goed en snel te leren lezen. Daarnaast is het lezen van een gewoon leesboek leuk en belangrijk. Vanwege de leeskilometers en het leesplezier. Het is zinvol als uw kind ook regelmatig informatieve teksten leest, zoals tijdschriften en de krant. Deze teksten zijn uitstekend om het tekstbegrip te oefenen. Voor het aanschaffen en lenen van boeken kunt u gebruik maken van de AVI-aanduidingen. Vraag aan de leerkracht op welk AVI-niveau uw kind het beste kan lezen. Houd hierbij voor ogen dat de motivatie van een kind om een bepaald boek te lezen belangrijker is dat het exacte leesniveau. Zeker als het kind stil leest, kan het vaak hogere niveaus prima aan. Hoe motiveer ik mijn kind om te lezen? Niet elk kind is van nature een even grote lezer. Niettemin is er voor elk kind een passend boek te vinden. Kinderen hoeven niet altijd hoogstaande kinderliteratuur te lezen. Denkt u bij lezen ook aan stripboeken, tijdschriften of informatieve boeken. Populair zijn de boeken van de Kinderjury, verfilmde boeken en boekenseries over Snelle Jelle (voetbal) of de Schippers van de Kameleon. Op onze website vindt u meer suggesties bij ‘Mediatips voor ouders’. Voor sommige kinderen is het prettig als u ze even helpt om in het boek te komen. Dit kan door een stuk voor te lezen of door om en om te lezen. Mocht u vragen hebben over de inhoud van deze brief of over het leesniveau van uw kind, aarzel dan niet om de leerkracht van uw kind te benaderen. Wij wensen u veel leesplezier, Stichting Nederlands Onderwijs in het Buitenland (NOB) www.stichtingnob.nl Leesproblemen en Dyslexie is te bestellen via www.lcowijzer.nl.

30

Bijlage 3: Schoolverbeterplan 2013-2014 Diagnose (bepalen van de kwaliteit) Het komend jaar staat in het teken van veranderingen. Het aantal leerlingen is fors gegroeid (in augustus 2013 staan 30 leerlingen ingeschreven ten opzichte van 18 leerlingen in augustus 2012) en er zijn NT2 leerlingen bijgekomen. De docent heeft aangegeven dat de grootte van met name de naschoolse donderdaggroep en de niveauverschillen tussen de leerlingen te groot is om in haar eentje te kunnen lesgeven met behoud van de kwaliteit. De subsidie vanuit de NOB is stopgezet, waardoor het inkomen dat ter beschikking staat voor het NTC onderwijs substantieel verminderd is. Verder komt de inspectie in april 2014 langs en moet er een nieuw schoolplan geschreven worden. Tot slot zijn er 2 doelen die uit het verbeterplan van 2012-2013 komen. Tijdens de evaluatie van deze doelen bleek dat de ze te omvangrijk waren om binnen een jaar te behalen. Prioriteiten/verbeteringen (doelen)

1. De financiële ouderbijdrage is berekend. Er is een werkgroep samengesteld (bestaande uit Jan Paul Couwenberg, Hugo Dijkgraaf, Charlotte Smit-Veeger en Sandra Montoulives) die een meerjarenplan ontwerpt voor een financieel gezond NTC, hierbij rekening houdend met de wegvallende subsidie van de NOB. September 2013

2. De donderdaggroep draait door zonder dat de kwaliteit wordt aangetast. De eerste 4 weken wordt de docent ondersteund door een assistent. Ondertussen wordt er vanuit de docent bekeken waar er precies behoefte aan is en vanuit het bestuur of en hoe er mogelijkheden zijn ter ondersteuning. September 2013

3. Er is een nieuw schoolplan April 2014

4. NTC vaardigt 2 nieuwsbrieven uit. José Barten

5. Er wordt een instaptoets voor NTC 2 leerlingen ontwikkeld/aangeschaft. Het afgelopen jaar zijn er een aantal keren NT2 leerlingen aangemeld die onvoldoende kennis van de Nederlandse taal bezaten om in te kunnen stromen in de lessen. Het is van belang om een instaptoets te hebben om te kunnen bepalen wat het huidige niveau is van de

31

aangemelde leerling, waar de eventuele hiaten zitten en wat er moet gebeuren om het niveau op een peil te krijgen dat de leerling kan profiteren van de NTC lessen op een manier dat het geen invloed heeft op de kwaliteit van de lessen voor de andere leerlingen. Marike van der Linden, José Barten en Kristin van Horenbeek vormen een werkgroep ten behoeve van deze instaptoets. December 2013

6. De taken en verantwoordelijkheden van het bestuur zijn omschreven. Dit doel komt uit het schoolverbeterplan 2012-2013. Het afgelopen jaar bleek te kort om dit doel helemaal te kunnen afronden. De definitieve versie moet nog geschreven worden en gedigitaliseerd en de specifieke taken en verantwoordelijkheden van dr. Duevel als afgevaardigde van de ISS binnen het bestuur van het NTC moeten nog geformuleerd worden. December 2013 Gerda Blackstone