Handboek GDI-Vlaanderen Deel 1: Kader voor de uitbouw van de...

Handboek GDI-Vlaanderen

Deel 1: Kader voor de uitbouw van de Vlaamse GDI

Juni 2010

Kader voor de uitbouw van de Vlaamse GDI

i

INHOUDSTAFEL

Samenvatting ............................................................................................................. 3

Voorwoord ................................................................................................................. 5

1 Inleiding ............................................................................................................. 6

2 Visie ................................................................................................................... 7

3 Een geografische data-infrastructuur: wat en waarom ................................. 9 3.1 Kenmerken van geografische gegevens ............................................................................. 9 3.2 Evoluties en tendensen bij het gebruik van geografische informatie ................................ 10 3.3 Basisprincipes van een geografische data-infrastructuur .................................................. 11

4 INSPIRE-richtlijn en GDI-decreet ................................................................... 14 4.1 De INSPIRE-richtlijn ........................................................................................................... 14 4.2 Het GDI-decreet ................................................................................................................. 17

4.2.1 Het GDI-decreet: waarom? ...................................................................................... 17 4.2.2 GIS-Vlaanderen wordt GDI-Vlaanderen .................................................................. 18 4.2.3 Uitvoeringsbesluiten bij het GDI-decreet ................................................................. 20 4.2.4 Wat betekent het GDI-decreet concreet? ................................................................ 20

5 Componenten van de Vlaamse GDI ............................................................... 21 5.1 Geografische gegevens ..................................................................................................... 21

5.1.1 Inhoud van de Vlaamse GDI ................................................................................... 21 5.1.2 Metadata .................................................................................................................. 24 5.1.3 Harmonisatie en modelleren van geografische gegevens ...................................... 25

5.2 GDI-architectuur ................................................................................................................. 25 5.2.1 Een service-georiënteerde architectuur .................................................................. 25 5.2.2 Geografische netwerkdiensten ................................................................................ 26 5.2.3 Geografische Service Bus ....................................................................................... 29

5.3 Monitoring van en rapportering over de uitbouw en de dienstverlening ............................ 30 5.4 Geodata beleid ................................................................................................................... 30 5.5 Geoportaal ......................................................................................................................... 31 5.6 Netwerk van knooppunten ................................................................................................. 31

6 Het invoeringstraject ...................................................................................... 33 6.1 Het omzetten van de richtlijn naar regionale wetgeving met een afsprakenkader

tussen de betrokken partijen .............................................................................................. 33 6.2 Het participeren in het voorbereidend traject van de uitvoeringsbepalingen..................... 34 6.3 Het opzetten van een organisatie- en coördinatiestructuur ............................................... 35

6.3.1 Organisatie .............................................................................................................. 35 6.3.2 Coördinatie .............................................................................................................. 38

6.4 Het opzetten van een communicatiestructuur en een communicatieplan ......................... 39 6.4.1 Communicatie over INSPIRE .................................................................................. 39 6.4.2 Communicatie over het GDI-decreet ....................................................................... 40

6.5 De inrichting van een technische infrastructuur voor het ter beschikking stellen van geo-informatie met metadata, inclusief de opbouw van een Vlaams geoportaal .............. 40 6.5.1 Gedistribueerde infrastructuur ................................................................................. 40 6.5.2 Centrale diensten aangeboden door het AGIV ....................................................... 41 6.5.3 Uitbouw van de infrastructuur .................................................................................. 43

6.6 Harmoniseren en gebruiksklaar maken van geografische data sets, inclusief de metadata ............................................................................................................................ 45 6.6.1 Harmonisatie van geografische gegevens .............................................................. 45 6.6.2 Metadata van geografische gegevens en diensten ................................................. 46

6.7 Bevorderen toegankelijkheid en het gebruik van de geografische gegevens en de metadata ............................................................................................................................ 47 6.7.1 Uitvoeringsbesluit GDI-decreet m.b.t. toegangs- en gebruiksregels ....................... 48 6.7.2 Stimulering gebruik .................................................................................................. 48 6.7.3 Afspraken en validatie ............................................................................................. 48


ii

6.8 Ondersteunen van betrokken partijen ................................................................................ 49 6.9 Monitoring en rapportering ................................................................................................. 51 6.10 Opstellen financieel plan .................................................................................................... 52

7 Mijlpalen en timing .......................................................................................... 53 7.1 Mijlpalen voor alle datasets binnen de Vlaamse GDI ........................................................ 53 7.2 Mijlpalen voor (toekomstige) authentieke geografische gegevensbronnen (INSPIRE-

datasets en niet INSPIRE-datasets) .................................................................................. 55

8 Kosten/Baten en risico's ................................................................................ 57 8.1 Baten .................................................................................................................................. 57 8.2 Kosten ................................................................................................................................ 59 8.3 Risico's ............................................................................................................................... 60

8.3.1 Decentraal aanbod van gegevens en diensten ....................................................... 60 8.3.2 Top-down gestuurde infrastructuur ......................................................................... 60 8.3.3 Technologie-georiënteerd ........................................................................................ 61 8.3.4 Gebrek aan kennis bij de betrokken besturen ......................................................... 61 8.3.5 Communicatie .......................................................................................................... 61

8.4 Concreet voorbeeld 1: kosten om de Vlaamse Hydrografische Atlas conform het GDI-decreet aan te bieden ........................................................................................................ 61 8.4.1 Metadata .................................................................................................................. 62 8.4.2 Aanbieden van zoekdienst ...................................................................................... 62 8.4.3 Dataharmonisatie .................................................................................................... 62 8.4.4 Aanbieden van raadpleegdiensten .......................................................................... 63 8.4.5 Aanbieden van rechtstreekse overdrachtdiensten .................................................. 64 8.4.6 Aanbieden van downloaddiensten .......................................................................... 64 8.4.7 kwaliteitsgaranties voor authentieke geografische gegevensbronnen .................... 65 8.4.8 Regelen van toegang en gebruik ............................................................................ 65 8.4.9 Monitoring en rapportering ...................................................................................... 65 8.4.10 Overzicht .................................................................................................................. 66

8.5 Concreet voorbeeld 2: kosten om de Inventaris onbebouwde percelen conform het GDI-decreet aan te bieden ................................................................................................ 66 8.5.1 Metadata .................................................................................................................. 67 8.5.2 Aanbieden van zoekdienst ...................................................................................... 67 8.5.3 Dataharmonisatie .................................................................................................... 67 8.5.4 Aanbieden van downloaddiensten .......................................................................... 67 8.5.5 Regelen van toegang en gebruik ............................................................................ 68 8.5.6 Monitoring en rapportering ...................................................................................... 68 8.5.7 Overzicht .................................................................................................................. 68

Bijlage 1: GDI-decreet ............................................................................................. 70

Bijlage 2: INSPIRE-richtlijn ..................................................................................... 83

Bijlage 3: Lijst INSPIRE-datasets ........................................................................... 95

Bijlage 4: geraadpleegde bronnen ....................................................................... 102


3

Samenvatting

Milieu, mobiliteit, ruimtelijke ordening, openbare orde en veiligheid, onderwijs, gezondheidszorg: in vele maatschappelijke domeinen speelt locatie een belangrijke rol. Ook voor het bedrijfsleven neemt het belang van plaatsgebonden informatie steeds meer toe: transport en logistiek, inplanten van bedrijven, organisatie van verkoopsteams, landbouw, ... 80% van de informatie bij overheden en bedrijven bevat één of andere verwijzing naar een locatie. Geografische informatie is multifunctioneel en domeinoverschrijdend en kan ingezet worden in tal van toepassingen. Vergeleken met andere gegevensbronnen, neemt het verzamelen en verwerken van geografische gegevens veel tijd in beslag en vraagt het een gedegen kennis van zaken. Geografische gegevens efficiënt en doelmatig inzamelen en optimaal inzetten binnen en tussen domeinen is dus een grote uitdaging.

Een goed uitgebouwde infrastructuur voor geografische informatie vergroot de toepasbaarheid van de gegevens, verbetert de actualiteit, betrouwbaarheid en volledigheid en maakt het mogelijk om een waaier aan diensten op te zetten om gegevens met elkaar te combineren. Aan de basis van deze geografische data-infrastructuur (GDI) liggen volgende principes: eenmalig verzamelen, meervoudig gebruiken; eenvoudige en duurzame toegang tot de gegevens; een infrastructuur ingebed in een groter geheel van regelgeving en afspraken. Deze principes worden vormgegeven via een samenstel van regelgevende, technologische en organisatorische afspraken.

Op institutioneel niveau wordt een geografische data-infrastructuur ingebed in een regelgevend kader. Het legt vast welke organisaties en belanghebbenden betrokken zijn bij de geografische data-infrastructuur en hoe de coördinatie gebeurt. Via uitvoeringsbesluiten legt de regelgeving vast hoe de verschillende componenten van de geografische data-infrastructuur worden gerealiseerd. Op Europees niveau schept de INSPIRE-richtlijn, van kracht sinds 15 mei 2007, het kader voor de Europese GDI. De Europese GDI heeft tot doel het gemeenschappelijk milieubeleid te ondersteunen. Het GDI-decreet van 20 februari 2009 is de vervanging van het GIS-decreet en zet de INSPIRE-richtlijn om naar Vlaamse regelgeving. Bij de omzetting werd ook rekening gehouden met de regelgeving rond hergebruik van overheidsinformatie door derden, e-government, de toegang van het publiek tot bestuurlijke informatie en de bescherming van de persoonlijke levenssfeer.

Op organisatorisch en technologische niveau is een geografische data-infrastructuur de verzameling van componenten om geografische gegevens op te slaan en te beheren, te ontsluiten en te combineren met vele andere gegevens. De componenten bestaan uit metadata, dataharmonisatie, geo-databanken, GIS-software, geografische netwerkdiensten, monitoren van de infrastructuur, geodata-beleid.

De technologische aspecten worden bepaald door de GDI-architectuur, een service-georiënteerde architectuur die bestaat uit netwerkdiensten die geografische gegevensbronnen ontsluiten volgens open standaarden. Open standaarden zijn softwarespecificaties die zorgen voor interoperabiliteit: softwaretoepassingen die aan deze standaarden voldoen kunnen naadloos met elkaar samenwerken.

De organisatorische aspecten omvatten afspraken omtrent de toegang tot en het gebruik van geografische gegevens en diensten, de processen en procedures voor het monitoren van de infrastructuur en de coördinatie ervan. De stuurgroep GDI-Vlaanderen bepaalt hoe de GDI in Vlaanderen zal uitgebouwd en geëxploiteerd worden. De GDI-raad, met een vertegenwoordiging van diverse maatschappelijke actoren, geeft strategisch advies aan de stuurgroep GDI-Vlaanderen. Het AGIV staat in voor de operationele coördinatie en ondersteuning van de uitbouw van de GDI en realiseert de gemeenschappelijke voorzieningen. De GDI-deelnemers, beheerders en gebruikers van geografische informatie, zijn zelf verantwoordelijk voor de realisatie van de nodige GDI-componenten.

Via de uitbouw van de geografische data-infrastructuur zullen organisaties het beheer en gebruik van geografische gegevens verbeteren. Hierdoor optimaliseren ze hun operationele werking en financiële inspanningen en verhogen ze hun dienstverlening aan burger en bedrijf. Met een gepast geodata-beleid zullen bedrijven nieuwe toepassingen ontwikkelen in domeinen buiten de overheid en zo nieuwe markten creëren. Kennisinstellingen en bedrijven kunnen met innovatieve oplossingen bijdragen tot de uitbouw van de GDI-Vlaanderen.

De kosten van een geografische data-infrastructuur hebben te maken met het initiëren van de infrastructuur, en de kosten om de infrastructuur operationeel te houden: aankoop van hardware en software, onderhoud van de data, de dienstverlening voor het opzetten van de infrastructuur, personeelskosten. In het kader van de INSPIRE-richtlijn werd berekend dat de kosten ruimschoots


4

gecompenseerd worden door de baten. Dit moet nog tastbaar op het terrein vastgesteld worden, de baten zullen pas zichtbaar worden na een langere periode.

Eén van de fundamenten van een geografische data-infrastructuur is de decentrale opbouw, beheer en ontsluiting van geografische gegevens. Deze decentrale werking is meteen ook een zwakte van de geografische data-infrastructuur indien de coördinatie van alle deelnemende organisaties - aanbieders en gebruikers - niet op punt staat. Daarom is een coördinerende organisatie als het AGIV noodzakelijk om ieder op weg te zetten naar die Vlaamse GDI.

En last but not least is de mens de cruciale factor voor een succesvolle implementatie van een GDI: opleiding, kennis en de bereidheid tot samenwerken zijn primordiaal.


5

Voorwoord

Dit handboek is het resultaat van een samenwerking van AGIV met Trasys – GIM nv (juni 2009-maart 2010). Het voorliggend document beoogt een overzicht te bieden over INSPIRE en de GDI-Vlaanderen volgens de huidige kennis en inzichten (eind april 2010). Het wettelijk kader van zowel INSPIRE als van GDI-Vlaanderen dienen evenwel nog verder uitgewerkt en zullen met de tijd op een aantal punten meer duidelijkheid brengen.

We menen dat dit handboek al een goede houvast biedt om van start te gaan met de uitwerking van INSPIRE en de GDI in uw organisatie. Bovendien vormt dit handboek een belangrijke denkoefening, als uitgangspunt voor de verdere uitwerking en fine-tuning van de GDI-Vlaanderen.

We danken ieder die een steentje bij gedragen heeft aan de opmaak van dit document, zoals de medewerkers van Trasys–GIM nv, de GDI-werkgroep, de Cel Geografische Informatie van de Stafdienst van de Vlaamse Regering van het Departement DAR en de vele collega‘s binnen het AGIV.


6

1 Inleiding

Dit document is het eerste deel van het Handboek GDI-Vlaanderen. Het Handboek GDI-Vlaanderen is opgebouwd uit 3 delen:

1. Kader voor de uitbouw van de Vlaamse GDI

2. Praktische leidraad GDI-Vlaanderen

3. Begrippenlijst

Het hoofddoel van het handboek is om voor alle deelnemers aan GDI-Vlaanderen duidelijkheid te scheppen over wat de INSPIRE-richtlijn en het GDI-decreet inhouden, wat deze regelgevingen betekenen voor de Vlaamse instanties en welke concrete acties de deelnemers moeten ondernemen. Daarnaast is dit handboek ook bedoeld voor alle belanghebbenden die meer te weten willen komen over de Vlaamse GDI. Het eerste deel van het handboek schetst een algemeen kader voor de uitbouw van de Vlaamse GDI. Het tweede deel, de praktische leidraad, is opgebouwd uit een aantal beslissingsbomen die leiden tot een aantal steekkaarten. Door het doorlopen van deze bomen komen de beheerders en gebruikers van GDI-Vlaanderen datasets en diensten tot een aantal steekkaarten die hen zullen helpen om te bepalen wat de impact is, specifiek voor hun organisatie. Terwijl deel 1 generiek is, is deel 2 meer ‗gepersonaliseerd‘. Het derde deel geeft een overzicht van alle belangrijke GDI-gerelateerde begrippen die werden gebruikt in deel 1 en 2, en verklaart deze begrippen, zoals ze worden bedoeld in dit handboek. De drie delen kunnen afzonderlijk gelezen worden. Indien men weinig vertrouwd is met de Vlaamse GDI, doet men er best aan om eerst deel 1 te lezen. Men kan ook starten met deel 2, en teruggrijpen naar het algemeen kader (deel 1) of naar de begrippenlijst (deel 3) indien men over een bepaald item meer informatie wil. Dit eerste deel, Kader voor de uitbouw van de Vlaamse GDI, is opgebouwd uit acht hoofdstukken en drie bijlagen. Na deze inleiding wordt kort de visie van GDI-Vlaanderen en de Vlaamse GDI geschetst. Waar mogelijk worden, ook in de verdere hoofdstukken, zoveel mogelijk concrete voorbeelden aangehaald met de bedoeling het document vlotter leesbaar, duidelijker en toegankelijker te maken. In een volgend hoofdstuk wordt het belang en de basisprincipes van een geografische data-infrastructuur weergegeven. Hoofdstuk vier gaat dieper in op de INSPIRE-richtlijn en het GDI-decreet. Een beschrijving en toelichting van de verschillende componenten van de Vlaamse GDI komen aan bod in het vijfde hoofdstuk. In het zesde en meest omvangrijke deel kan de lezer meer te weten komen over het invoeringstraject om de INSPIRE-richtlijn en het GDI-decreet te implementeren in Vlaanderen. In dit hoofdstuk komt de lezer ook te weten welke ondersteuning de deelnemers aan GDI-Vlaanderen mogen verwachten van het AGIV. Voor welke taken kunnen zij een beroep doen op het AGIV, voor welke niet? De belangrijkste mijlpalen en bijhorende tijdsbepalingen bij deze implementatie worden nog eens weergegeven in hoofdstuk 7, opgesplitst volgens de ‗status‘ van de geografische dataset die men beheert. Tot slot worden in het laatste hoofdstuk kort de voornaamste kosten, baten en risico‘s aangehaald en worden deze met 2 concrete voorbeelden geïllustreerd. De richtlijn, het decreet, de lijst van INSPIRE-datasets en de geraadpleegde bronnen zijn te vinden in de bijlagen.


7

2 Visie

16 april 2010: een aswolk, afkomstig van een uitgebarsten vulkaan in Ijsland legt een belangrijk deel van het vliegverkeer in Europa lam. Deze aswolk stopt immers niet aan een landsgrens. Het belang van de locatie en de verspreiding van die wolk zijn cruciaal voor het al dan niet beslissen om luchthavens terug open te stellen. Vele gestrande reizigers wachten in de onzekerheid. Luchtvaartorganisaties zijn afhankelijk van goede en actuele geo-informatie om de veiligheid te garanderen. Wat is bovendien de impact voor de luchtkwaliteit, het milieu, …

Dit voorbeeld toont het belang aan geo-informatie en van harmonisatie van die geo-informatie. Ook de coördinatie en samenwerking van tal van overheden en bedrijven is cruciaal.

Zo‘n voorvallen kunnen ons alleen inspireren om werk te maken van INSPIRE, want zowel voor een moderne overheidswerking als in het bedrijfsleven neemt het belang van goede locatiegebonden informatie steeds meer toe: ruimtelijke ordening, veiligheid, milieu, mobiliteit, transport en logistiek, geomarketing, vestigingsproblematiek,…

En met de komst van populaire internettoepassingen zoals Google Earth, buienradar en navigatiesystemen als TomTom is ook de burger nu vertrouwd met digitale kaarten.

Er is enorm veel geografische informatie beschikbaar. 80% van de informatie bij overheden en bedrijven bevat één of andere verwijzing naar een locatie. Toch wordt deze informatie niet ten volle benut. Het is moeilijk om te weten te komen welke informatie werkelijk beschikbaar is. Het zoeken naar de juiste informatie neemt tijd in beslag en bij gebrek aan kennis over hun beschikbaarheid worden gegevens verschillende keren opnieuw ingezameld. Geografische gegevens zijn niet altijd eenvoudig uitwisselbaar of niet goed op elkaar afgesteld. Dat maakt het moeilijk om gegevens uit verschillende bronnen te combineren. Ook het gebruik van geografische gegevens, vooral voor het bedrijfsleven, is niet altijd goed geregeld. Kansen om nieuwe diensten en producten te ontwikkelen blijven zo onderbenut. Kennisinstellingen en bedrijven kunnen via innovatieve oplossingen een bedrage leveren tot de uitbouw van de Vlaamse GDI.

Een goed uitgebouwde infrastructuur voor geografische informatie vergroot de toepasbaarheid van de gegevens, verbetert de actualiteit, betrouwbaarheid en volledigheid en maakt het mogelijk om een waaier aan diensten op te zetten om gegevens met elkaar te combineren. Aan de basis van deze geografische data-infrastructuur (GDI) liggen volgende principes:

Eenmalig verzamelen, meervoudig gebruiken

Gegevens worden ingezameld op de plek waar dit het meest kosten-effectief kan gebeuren. Inzamelen en actualiseren van geografische gegevens gebeurt het best in de processen die het eerst geconfronteerd worden met een wijziging. Authentieke gegevensbronnen garanderen kwaliteit. Meervoudig gebruik voorkomt dubbel werk en administratieve overlast.

Eenvoudige en duurzame toegang tot de gegevens

Geharmoniseerde en kwaliteitsvolle gegevens, gestandaardiseerde diensten en eenduidige gebruiksvoorwaarden maken het mogelijk om betrouwbare toepassingen te maken.

Aan het inrichten van de geografische data-infrastructuur zijn kosten gebonden. Die hebben in de eerste plaats te maken met het harmoniseren van geografische gegevens en diensten en de implementatie en het onderhoud van de technische infrastructuur. Ook het afstemmen van het geodata-beleid en de coördinatie van het geheel zijn een kostenpost.

Bij de overheid worden de baten van de geografische data-infrastructuur gevonden in meer kwaliteitsvolle en betrouwbare gegevens, een verbeterde operationele werking en dienstverlening, en een effectievere beleidsvorming en beleidsevaluatie. Redenen waarom geografische informatie als belangrijke grondstof voor een betere overheidswerking wordt beschouwd in het Vlaanderen in Actieplan (VIA).

Ook bedrijven en burgers hebben voordelen bij een betere toegang tot geografische informatie. Een betere en snellere publieke dienstverlening en meer transparantie in het overheidsbeleid zijn belangrijke baten. Door bedrijfsgegevens met overheidsgegevens te combineren verbeteren bedrijven hun interne organisatie. Zowel de private sector als de overheid heeft hier voordeel bij: denk bijvoorbeeld aan een verbeterde planning bij het bestrijden of voorkomen van rampen. Tenslotte


8

zullen bedrijven op basis van de geografische diensten nieuwe producten en diensten van toegevoegde waarde en nieuwe markten creëren, m.a.w. geo-informatie als katalysator voor innovatie.

Een geografische data-infrastructuur combineert zowel organisatorische, technologische als regelgevende elementen. Deze elementen zijn op elkaar afgestemd. Zowel de Europese INSPIRE-richtlijn als het GDI-decreet integreren deze beide aspecten in hun regelgeving. Eerder dan een opgelegde maatregel, is deze regelgeving dan ook een opportuniteit en een richtsnoer om orde op zake te stellen en een modern geografisch informatiesysteem met een toekomstgerichte architectuur te bouwen. Deze architectuur is gebaseerd op het principe van authentieke gegevensbronnen, diensten en open standaarden.

Authentieke gegevensbronnen - zoals adressen, bedrijven, percelen, topografie, ... - worden op een geharmoniseerde, interoperable en operationele wijze ter beschikking gesteld en bieden aan de gebruiker de garantie van actualiteit, kwaliteit en beschikbaarheid. Open standaarden en diensten zorgen voor een optimale wisselwerking en open oplossingen. Elk zichzelf respecterende software producent van geografische informatiesystemen heeft intussen oplossingen die voldoen aan deze open standaarden. Zowel commerciële pakketten als open source software zijn beschikbaar en bieden een grote keuze aan mogelijke implementaties.

Voorbeelden

De burger zoekt een nieuwe woning. Wat is het bestemmingsgebied? Kan hij de woning verbouwen? Waar is de dichtstbijzijnde school? Is er openbaar vervoer? De notaris en vastgoedmakelaar willen hun klant zo goed mogelijk informeren. De stedenbouwkundig ambtenaar wil oordelen of hij een vergunning voor een bouwaanvraag kan afleveren.

Een bedrijf zoekt een optimale vestigingsplaats. Zijn de percelen groot genoeg? Wat zijn de transportaansluitingen? Hoe kan het personeel op het werk geraken? Is het toegelaten om gevaarlijke producten op te slaan? Het Agentschap Ondernemen en de Kamer van Koophandel willen het bedrijf zo goed mogelijk bijstaan. De milieuambtenaar evalueert de criteria voor een milieuvergunning.

Deze alledaagse voorbeelden tonen aan dat om op deze pertinente vragen te antwoorden, een grote hoeveelheid aan geografische informatie uit verschillende gegevensbronnen moeten geraadpleegd worden. Dit is vandaag geen eenvoudige zaak.

Een ander concreet voorbeeld is het inlichtingenformulier vastgoedinformatie.

Gemeenten gebruiken dit formulier om notarissen, makelaars, bedrijf en burger stedenbouwkundige en andere informatie op een vlotte manier te verschaffen. Het bevat onder andere een overzicht van de plannen die van toepassing zijn op het perceel, een overzicht van de vergunningen die zijn verstrekt en informatie over milieu en natuur, huisvesting en economie, bescherming van het onroerend erfgoed, andere erfdienstbaarheden van openbaar nut, gemeentelijke belastingen en -heffingen.

De notaris of vastgoedmakelaar moet vandaag gemiddeld ongeveer 30 dagen wachten op het 'inlichtingenformulier vastgoedinformatie' dat door de gemeente wordt afgeleverd. Daarmee scoort België internationaal ondermaats. Naast die lange doorlooptijd krijgen notaris en vastgoedmakelaar ook onvoldoende garanties over de juistheid van de gegevens. Op dit ogenblik zijn er onvoldoende authentieke gegevensbronnen die deze garantie kunnen bieden. Ook de status van bepaalde geografische gegevensbronnen is onduidelijk en geven aanleiding tot verschillende juridische en ruimtelijke appreciaties. De informatie die nodig is om het inlichtingenformulier op te stellen komt van vele verschillende besturen. Voor de lokale stedenbouwkundige ambtenaar is het niet eenvoudig om de meest actuele gegevens te verzamelen. Hij heeft nood aan een eenvoudige toepassing die, met een druk op de knop, het formulier kan opmaken.

Geografische informatie vormt een aanzienlijk onderdeel van de input voor het 'Inlichtingenformulier vastgoedinformatie'. De Geografische data-infrastructuur kan dan ook een belangrijk deel van de oplossing bieden om de betere informatie sneller te leveren. Het vastleggen van authentieke geografische gegevensbronnen is een belangrijk aspect. Het beter ontsluiten van de geografische gegevens is een ander element. Dit kan via aanbieden van open, interoperable en operationele diensten en door een aangepast geodata-beleid. De lokale besturen en hun softwareleveranciers zorgen voor de toepassing op maat van de stedenbouwkundige ambtenaar en de klanten die deze bedient.


9

3 Een geografische data-infrastructuur: wat en waarom

3.1 Kenmerken van geografische gegevens

Een geografisch informatiesysteem (GIS) is een informatiesysteem zoals een ander en geografische gegevens zijn gegevens zoals andere gegevens. Nee toch? Waar tot voor kort deze geografische gegevens behoorden tot het domein van specialisten, worden ze door de informatie- en beeldcultuur steeds meer toegankelijk en worden ze toegepast in het dagelijks gebruik: denken we maar aan de manier waarop gebruikers informatie delen op Google Earth of hoe routeplanners en navigatiesystemen up-to-date file-informatie presenteren.

Wat maakt deze gegevens dan enerzijds aantrekkelijk, maar toch zo uniek?

Een kaart zegt meer dan 1000 woorden

Geografische gegevens worden gekenmerkt door een ruimtelijke component: ze zijn te lokaliseren op een plaats op deze aarde. Kaarten werden al van oudsher gebruikt om de positie van ruimtelijke gegevens onderling te kunnen voorstellen. Dit is meteen de kracht van de cartografie: met één kaart kan je in één oogopslag meer weergeven dan met 1000 woorden tekst. Ook met de moderne technieken is het raadplegen onder de vorm van kaarten de meest gebruikte vorm van geografische gegevens. Met de opkomst van geografische informatiesystemen is het bovendien mogelijk om 2 of meer verschillende kaartlagen boven elkaar voor te stellen, waardoor heel snel nieuwe themakaarten ontstaan en nieuwe mogelijkheden tot analyse. Bovendien kunnen nu heel snel en eenvoudig de legende, symboliek en tekstannotaties aangepast worden, zodat alle mogelijkheden beschikbaar zijn om kaarten digitaal te dupliceren en te publiceren. Met een gepaste symboliek vindt men direct een molen, een waterloop of een autosnelweg terug.

Multifunctioneel inzetbaar en domeinoverschrijdend

Geografische gegevens zijn de sleutel die andere gegevens met elkaar verbinden. Wat zich op een zelfde plaats bevindt of wat op eenzelfde plaats gebeurt is vaak de koppeling tussen op het eerste gezicht onsamenhangende gegevens. Daarom doorkruist geografische informatie alle afdelingen in een organisatie en overschrijdt ze ook de grenzen tussen organisaties. Het geografisch object "perceel", bijvoorbeeld, wordt meestal gecreëerd bij de stedenbouwkundige dienst van een lokaal bestuur en wordt beheerd op federaal niveau door FOD Financiën. Het is een sleutelobject voor tal van toepassingen. Binnen het lokale bestuur wordt het gebruikt voor planning, vergunningen, bevolking, mobiliteit, milieu, ... Voor de Vlaamse overheid is het een belangrijk object voor beleidsopvolging: ruimtelijke ordening, leefmilieu, ondernemen, ...

Informatierijkdom en complex informatiemodel

Geografische informatie is informatierijk, maar heeft hierdoor ook een complex informatiemodel. Waar vroeger geografische gegevens voorgesteld werden op een papieren kaart op een specifieke kaartschaal, worden deze gegevens nu opgeslagen in een schaalonafhankelijke databank met enerzijds geometrische kenmerken (een vlak, een lijnstructuur, puntcoördinaten) en anderzijds beschrijvende kenmerken (de nauwkeurigheid, de opnamedatum, type, een naam,…). Zo kan men desgewenst een rivier voorstellen als een veelhoek op een grootschalige kaart (bv. op 1 : 2 500), maar evenzeer met dezelfde gegevens uit de databank deze rivier voorstellen als een aslijn op een kleinschalige kaart (bv. 1 : 100 000). In de huidige databanksystemen streeft men er bovendien naar om geografische gegevens op te slaan als elementaire bouwstenen of objecten. Zo kan men aan het object "rivier" een attribuut "riviernaam" toekennen en kan men ook meer intelligente eigenschappen toekennen: bv. een rivier stroomt van een hoger naar een lager niveau of een rivier mondt uit in een andere waterloop of in de zee. Ook kan men de ruimtelijke relatie met andere objecten meegeven: een rivier stroomt onder een brug bijvoorbeeld. Zo kan men die informatie gebruiken om zowel de rivier als een eenvoudige lijn op een kaart voor te stellen als om de analyse van stroombekkens uit te voeren.

Overzicht en detail

Geografische informatie kan met de huidige inwinnings- en verwerkingstechnieken heel snel ingewonnen worden over grote gebieden. Denk bv. aan luchtfoto‘s bij overstromingen. Anderzijds kan een landmeter een gebied heel gedetailleerd in kaart brengen met een GPS-toestel, een


10

inwinmethode die veel meer tijd vraagt. Afhankelijk van het beoogde gebruik van de geografische informatie zal men opteren voor overzicht dan wel voor detail. Dit zal ook bepalen hoe complex en hoe volumineus en ook hoe duur de ingewonnen gegevens zullen zijn.

Tijdsgebonden

Geografische gegevens zijn een snapshot in de tijd. Ze geven de toestand weer van hoe een gebied eruitzag op een bepaald moment. Gezien de vaak snel veranderende omgeving is een regelmatige bijwerking en actualisatie van de gegevens noodzakelijk. Houdt men beide toestanden in een geografische databank bij, dan kan men ook evoluties zien in de tijd (zoveel % meer bos in zoveel jaar tijd).

Meerdere dimensies

Meer en meer wordt het platte vlak van de papieren kaart vervangen door digitale kaarten met een derde dimensie in de kaartvoorstelling. Zo worden hoogtemodellen opgebouwd en kan men door toevoegen van andere informatie virtueel rondvliegen door een steeds meer fotorealistische virtuele stad.

Specifieke competentie vereist

Omwille van die ongelimiteerde mogelijkheden met geografische informatie vraagt het inwinnen, het beheren, het analyseren de nodige competentie en technische infrastructuur. Het vormt de uitdaging van de geo-wereld om deze complexe informatie toegankelijk en bruikbaar te maken voor dagelijkse toepassingen zowel bij de overheid, de bedrijven als de burger.

3.2 Evoluties en tendensen bij het gebruik van geografische informatie

Omdat geografische informatie alle afdelingen in een organisatie doorkruist en tussen organisaties wordt uitgewisseld, moet het geografische informatie systeem een grote waaier aan bedrijfsprocessen kunnen ondersteunen. Vroeger was dit door de geslotenheid en specialistische inslag van geografische informatiesystemen een moeilijke zaak. Intussen wordt de geografische software steeds meer modulair en open, zodat integratie met bedrijfsprocessen een haalbare kaart wordt.

Van gesloten gespecialiseerde geografische informatiesystemen met een beperkt toepassingsgebied

Vroeger waren geografische informatiesystemen gesloten software systemen. Deze systemen hadden een eigen dataformaat, met eigen databanken, en waren slechts toegankelijk voor gebruikerstoepassingen van een en dezelfde softwarefamilie. Geografische gegevens werden centraal georganiseerd en via onpraktische en dure uitwisselingsmethodes tussen organisaties gedeeld. Het zorgen voor actuele versies was moeilijk en leidde tot grote onduidelijkheid over welke geografische gegevensbronnen ter beschikking waren en welke effectief moesten gebruikt worden.

Omdat de gesloten software systemen slechts met beperkte gebruikerstoepassingen beschikbaar waren, was de toegang tot geografische informatie alleen weggelegd voor 'specialisten'. De toepassingsgebieden beperkten zich meestal tot de domeinen waar geografische informatie de hoofdrol speelt. De gegevens werden dan ook opgemaakt voor specifieke en beperkte doeleinden, bijvoorbeeld om een bepaald beleid te ondersteunen.

Deze constellatie leidde tot gegevens die moeilijk te vinden zijn, moeilijk met elkaar te combineren zijn en die moeilijk inzetbaar zijn voor andere toepassingsgebieden.

Naar open en modulair GIS, gebaseerd op diensten en open standaarden

De algemene evolutie in de IT-wereld naar meer modulaire en open systemen heeft intussen ook in de geo-wereld plaatsgevonden. Van een gesloten software systeem is de geografische software geëvolueerd naar een systeem van componenten, die op verschillende manieren kunnen ingezet worden en die combineerbaar zijn met andere softwaretoepassingen.

Deze technologische evolutie maakt dat ook de organisatie rond het creëren, beheren en gebruiken van geografische informatie nu totaal anders kan verlopen.

Geografische informatie beheerd bij de bron


11

Gegevens kunnen nu beheerd worden op de plaats waar dit organisatorisch het beste plaatsvindt. Specifieke en gebruiksvriendelijke toepassingen laten toe aan niet-gespecialiseerde medewerkers om de geografische informatie bij te werken tijdens hun dagelijks werkproces. Een adres kan bijvoorbeeld door de ambtenaar van de dienst bevolking eenvoudig gecreëerd of bijgewerkt worden op het moment dat hij persoonsgegevens registreert.

Geografische informatie beheerd bij de bron biedt meer garanties voor actualiteit en kwaliteit: de gegevens worden bijgehouden in een dagelijks proces door een medewerker met kennis van zaken van het toepassingsdomein.

Geografische gegevens inzetbaar voor verschillende toepassingsgebieden

Door veel aandacht te schenken aan de harmonisatie van geografische gegevens en bij de opbouw van het datamodel rekening te houden met vele verschillende domeinen, kunnen de gegevens ingezet worden in veel meer toepassingsgebieden. Hergebruik van geografische informatie wordt hierdoor gemaximaliseerd en de inwinkost kan gedeeld worden door vele gebruikers. De kost voor harmonisatie mag evenwel niet onderschat worden.

Geografische gegevens aangeboden als geografische diensten

Door het internet, de toegenomen bandbreedte en de daarmee gepaard gaande IT-evolutie is het nu mogelijk om geografische gegevens aan te bieden onder de vorm van diensten, dit zijn modulaire softwarecomponenten die afgebakende functies aanbieden en die gemakkelijk in softwaretoepassingen kunnen ingebouwd worden. Er is dus een alternatief voor GIS-software beschikbaar en het zal niet altijd meer nodig zijn om geografische data sets uit te wisselen en te transformeren tussen verschillende databanken. De geografische gegevens kunnen onmiddellijk vanuit de originele gegevensbron via de geografische diensten gebruikt worden door softwaretoepassingen.

Voorbeeld

Tot op heden moest de stedenbouwkundig ambtenaar, bij de opmaak van het „inlichtingenformulier vastgoed' (zie ook 2 Visie) bij verschillende instanties de nodige informatie verzamelen. Dit is een tijdrovende bezigheid. Door de nieuwe evoluties in de GIS- en GDI-wereld, zal in de nabije toekomst de gebruikerstoepassing van de stedenbouwkundig ambtenaar automatisch 'aankloppen' bij de diensten aangeboden door FOD Financiën, Departement Leefmilieu, Departement Ruimtelijke Ordening, AGIV, .... De ingewonnen informatie komt dan automatisch, onder de vorm van een kaart of geografische gegevens bij de ambtenaar terecht en wordt rechtstreeks gecombineerd met de informatie op lokaal niveau, die reeds bij de ambtenaar aanwezig was. Dit zal een grote tijdswinst betekenen.

3.3 Basisprincipes van een geografische data-infrastructuur

Het aanbieden van geografische gegevens gebaseerd op diensten en open standaarden ligt aan de basis van een geografische data-infrastructuur. De definitie uit het GDI-decreet vertelt ons dat een geografische data-infrastructuur een logisch geheel is van

- metadata, geografische data en diensten,

- technische specificaties en standaarden,

- overeenkomsten betreffende de uitwisseling, de toegang en het gebruik van de data en diensten,

- met de daarbij horende netwerkdiensten, technologieën, technische specificaties en standaarden

- alsook de monitoring van alle processen en procedures die door het GDI-decreet worden ingesteld.

Het woord "infrastructuur" wordt gebruikt om het concept van een duurzame, ondersteunende omgeving, analoog aan bijvoorbeeld een wegen- of telecommunicatienetwerk, te promoten.

De basisprincipes van een geografische data-infrastructuur zijn de volgende:

Eenmalig inzamelen van gegevens. Het beheer van de gegevens gebeurt op het (bestuurlijk) niveau waar dit het meest kosten-effectief en efficiënt kan gebeuren.


12

Gegevens uit verschillende bronnen kunnen naadloos met elkaar gecombineerd worden en ingezet voor een grote waaier aan toepassingen.

Gegevens worden op één (bestuurlijk) niveau ingezameld en kunnen gebruikt worden door vele andere niveaus.

Gegevens worden gemakkelijk gevonden en de evaluatie van hun mogelijk gebruik/inzetbaarheid is eenvoudig.

De gebruiksvoorwaarden zijn beschikbaar en eenduidig.

Gegevens zijn eenvoudig te gebruiken en te interpreteren omdat ze op een open en gestandaardiseerde manier worden aangeboden.

Technologische aspecten

Op technologisch niveau is een geografische data-infrastructuur de set van componenten om geografische gegevens in te winnen, op te slaan en te beheren, ze te ontsluiten op een open manier en ze te raadplegen, te wijzigen, te analyseren en te gebruiken in combinatie met vele andere gegevens in de specifieke processen van een organisatie. Met een geografische data-infrastructuur evolueert GIS van een "zwarte doos" toepassing gericht op specialistisch gebruik, naar een infrastructuur die geïntegreerd is in de IT-architectuur van de organisatie en wordt geografische informatie één van de vele databronnen die beschikbaar zijn voor de bedrijfsprocessen.

De technologische aspecten worden geregeld door het gebruik van open standaarden. Open standaarden zijn softwarespecificaties die zorgen voor interoperabiliteit. Dat wil zeggen dat softwareontwikkelaars die zich baseren op deze standaarden, onafhankelijk van elkaar oplossingen kunnen ontwikkelen die elkaar zonder enig probleem kunnen aanspreken.

Voorbeeld:

De ene softwareontwikkelaar ontwikkelt een dienst om een percelenkaart aan te bieden. Een andere softwareontwikkelaar een gebruikerstoepassing om de kaart te tonen en erin te navigeren. Omdat ze beide gebruik gemaakt hebben van dezelfde open standaard, hebben de softwareontwikkelaars geen eigen afsprakenkader nodig. Meer nog, de softwareontwikkelaar die de gebruikerstoepassing heeft gemaakt, kan zonder extra inspanning, ook andere kaarten aanbieden, bijvoorbeeld het bestemmingsplan, omdat dat volgens dezelfde open standaard wordt aangeboden. Het gebruik van open standaarden zorgt dus ook voor efficiëntere softwareontwikkeling.

Organisatorische en regelgevende aspecten

Op organisatorisch niveau wordt vastgesteld welke organisaties en belanghebbenden betrokken zijn bij de geografische data-infrastructuur en hoe de coördinatie van de geografische data-infrastructuur gebeurt.

De technisch organisatorische opbouw van een geodata-infrastructuur neemt in de praktijk de vorm aan van een netwerkstructuur, bestaande uit één of meerdere hoofdknooppunten, medio-knooppunten en mini-knooppunten. Afhankelijk van de expertise en middelen kunnen knooppunten zelfstandig een aantal diensten bouwen en aanbieden ofwel hiervoor gaan aankloppen bij een hogere knoop. AGIV als hoofdknooppunt zal de technische coördinatie van de Vlaamse GDI op zich nemen en een aantal generieke diensten voor alle gebruikers aanbieden.

Binnen de GDI moet duidelijk zijn wie wat zal doen, en hoe alles het best gebeurt:

Welke geografische gegevensbronnen zijn onderdeel van de geografische data-infrastructuur? Hoe wordt dit bepaald?

Hoe worden geografische gegevens beschreven en opzoekbaar gemaakt?

Welke vereisten zijn er voor het harmoniseren van geografische informatie. Hoe wordt de dataharmonisatie gecoördineerd?

Welke geografische diensten worden aangeboden? Wat zijn hun technische specificaties en kwaliteitsvereisten?

Welke technische infrastructuur is beschikbaar voor het aanbieden van geografische gegevens en diensten? Wie is verantwoordelijk voor deze infrastructuur?


13

Wie heeft toegang tot de geografische gegevens en diensten? Wie bepaalt de regels in verband met toegang tot en gebruik van geografische informatie? Hoe worden mogelijke vergoedingen voor het gebruik berekend?

Wie stuurt de geografische data infrastructuur aan en wie coördineert ze?

De organisatie van de GDI ligt voornamelijk bij de stuurgroep GDI-Vlaanderen, de GDI-raad, de cel Geografische Informatie van de Stafdienst van de Vlaamse Regering van het Departement Diensten Algemeen Regeringsbeleid (DDAR) en het Agentschap voor Geografische Informatie Vlaanderen (AGIV). Het regelgevend kader legt onder meer vast welke organisaties en belanghebbenden betrokken zijn bij de geografische data-infrastructuur en hoe de coördinatie van de geografische data-infrastructuur gebeurt. Via uitvoeringsbesluiten wordt bepaald hoe de verschillende componenten van de geografische data-infrastructuur worden gerealiseerd. Sommige aspecten zullen echter enkel worden geregeld door een beslissing van de stuurgroep GDI-Vlaanderen en hoeven niet in een uitvoeringsbesluit te worden verankerd.


14

4 INSPIRE-richtlijn en GDI-decreet

4.1 De INSPIRE-richtlijn

Om ervoor te zorgen dat binnen de Europese Unie geografische data gemakkelijk kan gevonden en uitgewisseld worden, werd op Europees niveau de INSPIRE-richtlijn in het leven geroepen. De richtlijn werd op 15 mei 2007 van kracht. INSPIRE staat voor INfrastructure for Spatial InfoRmation in the European Community. Met deze kaderrichtlijn schept de Europese Commissie een kader waarbij een Europese GDI wordt opgericht ten behoeve van het gemeenschappelijk milieubeleid, of het beleid met een directe of indirecte impact op het milieu. De basisprincipes van een GDI en dus ook van INSPIRE, of de Europese GDI, werden reeds toegelicht. Onder INSPIRE vallen datasets die betrekking hebben op het milieubeleid in de breedste zin van het woord. Alle datasets, waarvan geoordeeld werd dat zij nodig zijn voor een gedegen milieugerelateerd beleid, werden ondergebracht in 34 thema‘s. Deze thema‘s zijn op hun beurt onderverdeeld in drie categorieën, die als drie bijlagen bij de richtlijn zijn gevoegd (zie Tabel 1). Deze bijlagen zijn samen met de richtlijn ook als bijlage bij dit document gevoegd (bijlage 1). De eerste bijlage bij de INSPIRE-richtlijn omvat de datasets die de ruggengraat van de GDI moeten vormen (vervoersnetwerken, hydrografie, administratieve eenheden etc). Bijlage II omvat belangrijke ondersteunende datasets zoals bvb. gegevens over de hoogte van het terrein. De zuiver milieu-thematisch gebonden data zijn ondergebracht in de derde bijlage. Hieronder vallen bv. landgebruik, habitats en biotopen, meteorologische geografische kenmerken etc. Bij de uitvoering van alle bepalingen in de richtlijn wordt rekening gehouden met deze bijlagen. Er is geopteerd voor een gefaseerde aanpak: het is haalbaarder en logisch dat de basisdata uit bijlage I eerst uitwisselbaar moeten zijn binnen de EU en eerder moeten voldoen aan de regels die de richtlijn oplegt, en pas daarna de meer thematische datasets.

Bijlage I

1. Systemen voor verwijzing door middel van coördinaten

2. Geografisch rastersysteem

3. Geografische namen

4. Administratieve eenheden

5. Adressen

6. Kadastrale percelen

7. Vervoersnetwerken

8. Hydrografie

9. Beschermde gebieden

Bijlage II

1. Hoogte

2. Bodemgebruik

3. Orthobeeldvorming

4. Geologie

Bijlage III

1. Statistische eenheden

2. Gebouwen

3. Bodem

4. Landgebruik

5. Menselijke gezondheid en veiligheid

6. Nutsdiensten en overheidsdiensten

7. Milieubewakingsvoorzieningen

8. Faciliteiten voor productie en industrie

9. Faciliteiten voor landbouw en aquacultuur

10. Spreiding van de bevolking — demografie

11. Gebiedsbeheer, gebieden waar beperkingen gelden, gereguleerde gebieden en rapportage-eenheden

12. Gebieden met natuurrisico's

13. Atmosferische omstandigheden

14. Meteorologische geografische kenmerken

15. Oceanografische geografische kenmerken

16. Zeegebieden

17. Biogeografische gebieden

18. Habitats en biotopen

19. Spreiding van soorten

20. Energiebronnen

21. Minerale bronnen

Tabel 1: drie bijlagen bij de INSPIRE-richtlijn, met 34 thema’s


15

Om een goed werkende geografische data-infrastructuur binnen de EU uit te bouwen voorziet INSPIRE in vijf actieterreinen:

- de verzameling, het beheer en de ontsluiting van informatie over metadata over bestaande geografische data en diensten;

- de afstemming of harmonisatie van datamodellen (bv. wat zijn de criteria om een weg te beschouwen als snelweg) voor 34 thema‘s zoals gedefinieerd in de bijlagen bij de richtlijn;

- de uitbouw van diensten die gebruik maken van internet of andere telecommunicatienetwerken;

- de verplichting om zowel binnen de lidstaten als tussen lidstaten onderling en ten aanzien van supranationale overheden de geografische data en diensten ter beschikking te stellen en gezamenlijk te gebruiken. Het vragen van een vergoeding voor de toegang tot geografische data en diensten is hierbij niet uitgesloten, maar duidelijk ondergeschikt aan de verplichting tot het delen van data tussen overheidsinstanties;

- tenslotte wordt voorzien in een systeem van monitoring en rapportering teneinde nodige aanpassingen aan de Europese GDI tijdig te onderkennen en onderbouwen.

Voor elk actieterrein worden uitvoeringsbepalingen (‗Implementing Rules‘) en bijhorende technische ondersteunende documenten (‗Technical Guidance Documents‘) opgesteld. De uitvoeringsbepalingen, die gepubliceerd worden in het Officieel Publicatieblad van de EU en bindend zijn, komen op een democratische manier tot stand. Alle belanghebbenden binnen de lidstaten van de EU, maar ook daarbuiten, kunnen actief bijdragen door het geven van opmerkingen en het maken van suggesties ten aanzien van voorlopige versies van die uitvoeringsbepalingen. Bovendien worden die bepalingen goedgekeurd door het INSPIRE comitologiecomité dat bestaat uit vertegenwoordigers van elke lidstaat. Het opstellen van de verschillende uitvoeringsbepalingen en de voorlegging ervan aan het INSPIRE comitologiecomité, gevolgd door de goedkeuring (‗aanneming‘), gebeurt gefaseerd (zie tabel 2). De gefaseerde aanpak komt nog meer naar voor in de deadlines die in de uitvoeringsbepalingen zelf worden opgelegd. Zo moeten bijvoorbeeld voor de geografische datasets uit de eerste bijlage, de zogenoemde basisdata, metadata voorzien worden tegen eind 2010, terwijl men voor de datasets die meer thematisch zijn en vallen onder bijlage 3 tijd heeft tot 2013 om metadata ter beschikking te stellen (tabel 2). Merk op dat INSPIRE zich niet uitspreekt over de aanmaak en beheerprocessen van bestaande geo-informatie. Enkel over de uitwisseling legt Europa specificaties op. Als een nieuwe dataset wordt opgebouwd stelt Europa dat deze conform de nieuwe specificaties wordt aangemaakt.

TIJDSCHEMA WETGEVEND TRAJECT INSPIRE-UITVOERINGSBEPALINGEN

Datum Artikel Beschrijving

15 mei 2007 - INSPIRE-richtlijn van kracht & start omzetting in wetgeving lidstaten

15 augustus 2007

22§2 Oprichting INSPIRE Comité (EU-niveau)

14 mei 2008 5§4 Uitvoeringsbepaling metadata is voorgelegd aan INSPIRE Comité & positief geadviseerd

3 december 2008

5§4 Uitvoeringsbepaling metadata is aangenomen

19 december 2008

21(4) Uitvoeringsbepaling voor monitoring en rapportering is voorgelegd aan INSPIRE Comité & positief geadviseerd

19 december 2008

16 Uitvoeringsbepaling voor zoeken raadpleegdiensten is voorgelegd aan INSPIRE Comité & positief geadviseerd

24 december 2008

5§4 Uitvoeringsbepaling metadata is van kracht

15 mei 2009 24§1 Bepalingen van de Richtlijn hebben kracht van wet in de lidstaten (einde omzetting in nationale/regionale wetgeving)

5 juni 2009 17(8) Uitvoeringsbepaling voor het regelen van toegang tot data en diensten aan de instellingen en organen van de Gemeenschap is voorgelegd aan INSPIRE Comité (IR data sharing) & positief geadviseerd

5 juni 2009 21(4) Uitvoeringsbepaling voor monitoring en rapportering is aangenomen & van kracht

19 oktober 2009

16 Aanneming uitvoeringsbepaling voor zoeken raadpleegdiensten

14 december 2009

16 Uitvoeringsbepaling voor downloaddiensten is voorgelegd aan INSPIRE Comité & positief geadviseerd


16

Naast deze bindende uitvoeringsbepalingen zijn er ook (technische) ondersteunende documenten (technical guidance documents) beschikbaar die de lidstaten moeten helpen om de verplichtingen uit de uitvoeringsbepalingen om te zetten in de praktijk. Dit is meestal een tekstdocument met uitleg, beschrijvingen, voorbeelden en een mogelijke methodologie, maar kan bv ook een eenvoudige Excel-template zijn om de lidstaten te helpen bij monitoren van hun activiteiten. De INSPIRE-richtlijn is een Europese kaderrichtlijn en dient door alle lidstaten te worden omgezet in eigen regelgeving. Voor Vlaanderen resulteerde dit in het GDI-decreet, maar ook Wallonië, Brussel en de federale staat dienen te voorzien in respectievelijk een decreet, een ordonnantie en een wet. Daarenboven zal een samenwerkingsakkoord de nationale coördinatie inzake de implementatie van de INSPIRE-richtlijn verzekeren. De verschillende - in vergelijking met de richtlijn zelf eerder technische - uitvoeringsbepalingen hebben onmiddellijk kracht van wet en moeten niet worden omgezet in nationale en/of regionale wetgeving. Zoals hoger vermeld zijn de lidstaten niet verplicht om de voorschriften uit de ondersteunende documenten te volgen, al is het wel raadzaam om deze documenten grondig te lezen en te bestuderen wil men een correcte implementatie van INSPIRE bewerkstelligen. Tabel 3 geeft een overzicht van de soort documenten die over INSPIRE gepubliceerd zijn. Er wordt vermeld of ze in alle EU-talen, dus ook in het Nederlands beschikbaar zijn of enkel in het Engels, en of deze gepubliceerd zijn (of worden) in het Publicatieblad van de Europese Unie

1 of enkel op de

INSPIRE-website2. Alleen de documenten gepubliceerd in het Publicatieblad zijn wettelijk bindend.

SOORT DOCUMENT TAAL WAAR

Richtlijn EU-talen INSPIRE-website + Publicatieblad van de Europese Unie

Uitvoeringsbepaling (Implementing Rule)

EU-talen INSPIRE-website + Publicatieblad van de Europese Unie

Tabel 2: tijdschema het wetgevend traject van de INSPIRE-uitvoeringsbepalingen. De acties die reeds hebben plaatsgehad zijn gemarkeerd in grijs en cursief waargegeven.

Richtlijn EU-talen INSPIRE-website + Publicatieblad van de Europese Unie

Uitvoeringsbepaling (Implementing Rule)

EU-talen INSPIRE-website + Publicatieblad van de Europese Unie

Ondersteunende documenten (guidance documents)

Engels INSPIRE-website

Andere documenten (rapporten, resultaten van testen en consultaties etc)

Engels INSPIRE-website

Tabel 3: overzicht van de soort documenten die gepubliceerd zijn in het kader van INSPIRE

1 Publicatieblad van de Europese Unie: http://eur-lex.europa.eu/

2 INSPIRE-website: http://inspire.jrc.ec.europa.eu/

14 december 2009

16(a) Uitvoeringsbepaling voor verwerkingsdiensten is voorgelegd aan INSPIRE Comité & positief geadviseerd

14 december 2009

9(a) Uitvoeringsbepaling voor interoperabiliteit van verzamelingen ruimtelijke data en diensten voor bijlage I is voorgelegd aan INSPIRE comité (IR dataspecificaties bijlage I) & positief geadviseerd

december 2009 17(8) Aanneming uitvoeringsbepaling voor het regelen van toegang tot data en diensten aan de instellingen en organen van de Gemeenschap (IR data sharing)

januari 2012 16 Uitvoeringsbepaling voor middleware-diensten (=diensten die het mogelijk maken diensten m.b.t. ruimtelijke data op te roepen) voorleggen aan INSPIRE Comité

15 mei 2012 9(b) Uitvoeringsbepaling voor interoperabiliteit van verzamelingen ruimtelijke data en diensten voor bijlage II en III voorleggen aan INSPIRE comité (IR dataspecificaties bijlagen II en III)


17

4.2 Het GDI-decreet

4.2.1 Het GDI-decreet: waarom?

4.2.1.1 Omzetting INSPIRE-richtlijn Het decreet van 20 februari 2009 betreffende de Geografische Data-infrastructuur Vlaanderen (GDI-decreet) vervangt het GIS-decreet

3 van 17 juli 2000 dat in de oprichting van het

samenwerkingsverband GIS-Vlaanderen voorzag, en vervult de formele verplichting van Vlaanderen om de kaderrichtlijn om te zetten in eigen regelgeving. Het GDI-decreet gaat echter verder en is meer dan enkel de omzetting van de INSPIRE-richtlijn. Het decreet regelt ook een aantal zaken die buiten de richtlijn staan zoals de invoering van het concept ‗authentieke geografische gegevensbronnen‘ (zie 4.2.2 GIS-Vlaanderen wordt GDI-Vlaanderen).

4.2.1.2 Aanpassing bestuurlijke organisatie van het samenwerkingsverband GDI-Vlaanderen nodig na BBB

De bestuurlijke organisatie van het samenwerkingsverband GDI-Vlaanderen is niet meer aangepast aan de nieuwe omgeving gecreëerd door de vernieuwingsoperatie Beter Bestuurlijk Beleid (BBB)

4.

Hoewel er reeds een aanzet werd gegeven door de oprichting van het publiekrechtelijk vormgegeven extern verzelfstandigd Agentschap voor Geografische Informatie Vlaanderen

5 (AGIV) en de inbedding

van een cel Geografische Informatie bij de afdeling Stafdienst van de Vlaamse Regering van het Departement Diensten voor Algemeen Regeringsbeleid (DAR), waren de organen van GIS-Vlaanderen onvoldoende aangepast aan de nieuwe omgeving waarin zij moeten functioneren. De vertegenwoordiging binnen de stuurgroep is aangepast aan de nieuwe BBB-structuur. Het wetenschappelijk comité GIS-Vlaanderen, dat vooral een belangrijke rol gespeeld heeft bij de oprichting van het samenwerkingsverband GIS-Vlaanderen, en de GI-raad, het adviesorgaan van GIS-Vlaanderen, worden vervangen door de GDI-raad, bestaande uit vertegenwoordigers van belangengroepen in de geosector (het bedrijfsleven, kennisinstellingen, de middenveldorganisaties samen met enkele onafhankelijke deskundigen).

4.2.1.3 Afstemming op regelgevingen die impact hebben op geografische informatie Tot slot zijn er sinds het in werking treden van het GIS-decreet nog een reeks andere Europese richtlijnen en Vlaamse decreten die op de een of andere manier een impact hebben op de werking van GIS-Vlaanderen. Hergebruik van overheidsinformatie Het GDI-decreet sluit aan op de regelgeving

6 betreffende het hergebruik van overheidsinformatie door

derden (bv. private ondernemingen) voor commerciële of niet-commerciële doeleinden andere dan het oorspronkelijke doel binnen de publieke taak waarvoor de bestuursdocumenten zijn geproduceerd. De stuurgroep GDI-Vlaanderen bepaalt de vergoedingen en voorwaarden voor hergebruik van geografische overheidsinformatie. In het kader van hergebruik van overheidsinformatie en de informatisering van de handel doet ook het concept ‗e-commerce‘ volop zijn intrede. Het GDI-decreet houdt ook hiermee rekening. E-government Ook met de bepalingen uit het decreet betreffende het elektronisch bestuurlijk verkeer (e-gov-decreet)

7 wordt rekening gehouden. Door het uitbouwen van ‗authentieke geografische

gegevensbronnen‘ wordt het e-government-principe van het gebruik van authentieke bronnen

3

Vlaams Parlement (17 juli 2000), Decreet houdende het Geografisch Informatie Systeem Vlaanderen (GIS-

decreet), Belgisch Staatsblad van 2 september 2000 4

Vlaams Parlement (18 juli 2003), Kaderdecreet bestuurlijk beleid (BBB-decreet), Belgisch Staatsblad van 22 augustus 2003 5 Vlaams Parlement (7 mei 2004), Decreet houdende de oprichting van het publiekrechtelijk vormgegeven extern

verzelfstandigde agentschap ―Agentschap voor Geografische Informatie Vlaanderen‖ (AGIV-decreet), Belgisch

Staatsblad van 8 juni 2004

6 Vlaams Parlement (27 april 2007), Decreet betreffende het hergebruik van overheidsinformatie, Belgisch

Staatsblad van 5 november 2007

7 Vlaams Parlement (18 juli 2008), Decreet betreffende het elektronische bestuurlijke gegevensverkeer (e-GOV-

decreet), Belgisch Staatsblad van 29 oktober 2008


18

toegepast rekening houdende met de specifieke kenmerken van geografische informatie. Dit betekent dat er voor informatie die van belang is voor zowel overheid, bedrijven als burgers, zoals bijvoorbeeld adressen, gebouwen, transportnetwerken, één dataset wordt aangeduid, die gegarandeerd nauwkeurig, actueel en volledig is en die verplicht moet worden gebruikt door alle Vlaamse instanties. Bovendien moeten deze datasets toegankelijk zijn via een raadpleegdienst en overdraagbaar zijn via een overdrachtdienst. Uiteraard moet de informatie omtrent de eigenaar van de dataset, de voorwaarden van gebruik etc. duidelijk beschreven worden in de metadata. Door het invoeren van het concept ‗authentieke geografische gegevensbronnen‘ wordt ervoor gezorgd dat iedereen met dezelfde data werkt, dat voor deze datasets een hoge kwaliteit gegarandeerd wordt en dat ze gemakkelijk toegankelijk en overdraagbaar zijn. Dit voorkomt ook dat er door verscheidene instanties op verschillende manieren hetzelfde type dataset wordt ingezameld. Met andere woorden: enkelvoudige inzameling, meervoudig gebruik. De deelnemers aan het samenwerkingsverband zijn verplicht om de authentieke geografische gegevensbronnen te gebruiken voor taken van algemeen belang. Het GDI-decreet volgt ook de procedures in verband met de bescherming van persoonsgegevens die zijn vastgelegd in het E-government decreet. Openbaarheid van bestuur – toegang tot milieu-informatie Een derde wetgeving waaraan GIS-decreet moest worden afgestemd is de richtlijn inzake de toegang tot milieu-informatie van 28 januari 2003

8. Samen met het decreet betreffende de openbaarheid van

bestuur van 14 maart 2004, dat de omzetting is van de richtlijn in een Vlaams decreet, bepalen deze regelgevingen de toegang van het publiek tot bestuurlijke informatie. Hoewel de INSPIRE-richtlijn en het GIS-decreet in de eerste plaats de uitwisseling van informatie tussen overheidsinstanties regelen, wordt ook in een luik publieke toegang tot geografische informatie voorzien. Aangezien het zoeken naar, raadplegen en bevragen van geografische informatie drie vormen van openbaarheid zijn, is het essentieel dat het GDI-decreet op één lijn ligt met regelgevingen omtrent openbaarheid van bestuur. Privacy Aangezien sommige geografische datasets persoonsgegevens zijn, zoals bijvoorbeeld adressen van natuurlijke personen, of mobile mapping beelden waarop natuurlijke personen kunnen geïdentificeerd worden, is het tenslotte noodzakelijk dat het GDI-decreet strookt met de regelgeving voor de persoonlijke levenssfeer en dat zo de privacy van deze personen gegarandeerd wordt.

4.2.2 GIS-Vlaanderen wordt GDI-Vlaanderen

Het GDI-decreet is meer dan louter de verplichte omzetting van de INSPIRE-richtlijn. Het zorgt ook voor een aanpassing, verruiming en actualisering van het samenwerkingsverband GIS-Vlaanderen, dat wordt omgedoopt tot GDI-Vlaanderen. Meer deelnemers aan het samenwerkingsverband Ten eerste zullen meer instanties verplicht deel uitmaken van het samenwerkingsverband, dat met het van kracht worden van het GDI-decreet, niet langer GIS-Vlaanderen heet, maar GDI-Vlaanderen. Zo krijgen intergemeentelijke samenwerkingsverbanden, O.C.M.W.‘s, de lokale politie en provinciale ontwikkelingsmaatschappijen nu ook vlotter toegang tot geografische informatie. De nieuwe deelnemersgroepen zijn voornamelijk gebruikers en geen producenten of beheerders van geografische gegevens Verschuiving van verantwoordelijkheden inzake geografische diensten Het GIS-decreet bevat geen bepalingen in verband met geografische diensten. Het GDI-decreet voorziet nu dat het AGIV een aantal algemeen bruikbare diensten voor de gebruikers zal aanbieden, zoals zoekdiensten, downloaddiensten en algemene verwerkingsdiensten (bv. coördinatenverwerkingsdiensten). De deelnemers aan het samenwerkingsverband zijn verplicht om de geografische diensten die zij beheren toe te voegen aan de GDI. Bovendien zijn de beheerders van authentieke geografische gegevensbronnen ook verplicht een aantal diensten aan te bieden, te beheren en te onderhouden, waaronder raadpleegdiensten, overdrachtdiensten die het mogelijk maken om rechtstreeks toegang te hebben tot de databank, en specifieke verwerkingsdiensten (bv. dataverwerkingsdiensten). Indien gewenst kan tussen die beheerder en het AGIV een overeenkomst worden gemaakt waarin bepaald wordt dat het AGIV deze diensten zal ontwikkelen en beheren voor de betreffende beheerder.

8 Richtlijn 2003/4/EG van het Europees Parlement en de Raad van 28 januari 2003 inzake de toegang van het

publiek tot milieu-informatie en tot betrekking van de Richtlijn 90/313/EEG van de Raad


19

Toegangsdrempel tot geodata nog meer verlagen Ten derde heeft de Vlaamse decreetgever ervoor gekozen om de toegangsdrempel tot geodata in Vlaanderen nog meer te verlagen. De deelnemers aan GDI-Vlaanderen mogen de data en diensten die zijn toegevoegd aan de Vlaamse GDI kosteloos gebruiken voor alle taken van algemeen belang. Bovendien is het zoeken en raadplegen van datasets gratis voor iedereen. Voor het effectief downloaden van data door niet-deelnemers kan door de data-eigenaar wel geopteerd worden om een vergoeding te vragen. Invoering concept ‘authentieke geografische gegevensbronnen’ Om ervoor te zorgen dat verschillende geografische datalagen vlot gecombineerd kunnen worden, zowel qua positie als qua inhoud, is het nodig om een soort referentie te hebben waarop alles kan worden afgestemd. Daarom voorzag het GIS-decreet reeds in referentiebestanden. Met het toenemende belang van ruimtelijke informatie en diensten, is ook de nood aan correcte, actuele en volledige informatie gestegen. Vandaar dat de referentiebestanden uit het GIS-decreet worden opgewaardeerd tot ‗authentieke geografische gegevensbronnen‘, in navolging van de ‗authentieke gegevensbronnen‘ die erkend worden in het e-government-decreet. Zoals reeds eerder vermeld moeten zij voldoen aan een aantal specifieke voorwaarden: Een authentieke geografische gegevensbron

biedt kwaliteitsgaranties in verband met actualiteit, nauwkeurigheid en volledigheid;

is beschreven aan de hand van metadata die conform zijn aan het GDI-Vlaanderen

metadataprofiel;

is raadpleegbaar via een raadpleegdienst;

is overdraagbaar via een overdrachtdienst;

is geharmoniseerd overeenkomstig de voorschriften opgelegd door de stuurgroep GDI-

Vlaanderen.

Het is de Vlaamse Regering die, op voorstel van de Stuurgroep GDI-Vlaanderen, zal aanduiden welke datasets authentieke geografische bronnen worden. Naast de gegevensbron zelf, wijst de Vlaamse Regering

9 ook de beheersinstantie aan die

verantwoordelijk is voor het beheren van de authentieke geografische gegevensbron. Deze instantie moet:

de hoger vermelde bepalingen respecteren;

de samenwerking met de gebruikers van deze gegevensbron verzorgen;

gepaste organisatorische structuren opzetten om de gegevens te verwerken in de gegevensbron;

gepaste processen invoeren om de gegevens te verwerken in de gegevensbron;

de juiste infrastructuur opzetten om de gegevens te verwerken in de gegevensbron;

een meldpunt aanwijzen dat meldingen van onnauwkeurige, onvolledige of onjuiste gegevens registreert en onderzoekt. De persoon die het probleem gemeld heeft, dient te worden ingelicht van het resultaat van het onderzoek. Indien de melding terecht is, dienen de gegevens gecorrigeerd te worden.

De beheersinstantie kan er voor opteren om een of meer van de bovenvermelde taken uitbesteden. De deelnemers aan GDI-Vlaanderen, dus eigenlijk alle Vlaamse instanties, zijn verplicht om de authentieke geografische gegevensbronnen te gebruiken. Dit heeft als grote voordeel, naast de hoge kwaliteitsgaranties van de dataset, dat iedereen met dezelfde dataset werkt.

9 Besluit van 15 mei 2009 van de Vlaamse Regering houdende de uitvoering van het decreet van 18 juli 2008

betreffende het elektronische bestuurlijke gegevensverkeer (B.S. 14 juli 2009)


20

Een dataset zal niet van de ene dag op de andere authentieke bron worden. Datasets kunnen eerst toekomstige authentieke bron worden, en dit op beslissing van de stuurgroep GDI-Vlaanderen. Hierna zullen de databeheerders voldoende tijd hebben om ervoor te zorgen dat de dataset voldoende actueel, volledig en nauwkeurig wordt gemaakt en op de voorgeschreven manieren kan gevonden, bekeken en gedownload worden. Kortom, ervoor zorgen dat de dataset voldoet aan alle regels om authentiek te worden. Hierop staat momenteel nog geen timing.

4.2.3 Uitvoeringsbesluiten bij het GDI-decreet

Het GDI-decreet werd in het Staatsblad gepubliceerd op 28 april 2009, maar is bij publicatie (mei 2010) nog niet in werking getreden. De Vlaamse Regering bepaalt voor elk van de artikelen de inwerkingtreding. Dit gebeurt aan de hand van een aantal uitvoeringsbesluiten en beslissingen. Het uitvoeringsbesluit over de samenstelling van de stuurgroep GDI-Vlaanderen en de GDI-raad

10

werd op 24 juli 2009 goedgekeurd door de Vlaamse Regering en daarna gepubliceerd in het Staatsblad. Via een ministerieel besluit van 18 december 2009

11 zijn ook de effectieve leden van de

stuurgroep GDI-Vlaanderen benoemd en op 2 april 2010 werden ook de leden van de GDI-raad aangesteld. Een van de belangrijkste uitvoeringsbesluiten is het besluit omtrent de toegangs- en gebruiksregels van geografische data, diensten en metadata die aan de GDI zijn toegevoegd. Zodra deze regels door de Vlaamse Regering zijn bepaald kan de Stuurgroep GDI-Vlaanderen data en diensten aan de GDI toevoegen, zodat de GDI kan functioneren. Dit uitvoeringsbesluit is momenteel in voorbereiding en zal van kracht worden in 2010. Het is op dat ogenblik dat alle resterende artikelen van het GDI-decreet in werking zullen treden. Andere aspecten die zullen of kunnen geregeld worden in een besluit of beslissing zijn onder andere de aanduiding van de authentieke geografische gegevensbronnen, de eventuele extra voorwaarden waaraan een dataset moet voldoen om authentieke bron te kunnen zijn, de elementen om de kostprijs voor het gebruik van de centrale e-commercedienst te bepalen etc. Kortom alle aspecten waar in het GDI-decreet staat ‗de Vlaamse Regering beslist/bezorgt/duidt aan etc…‘ zullen of kunnen worden geregeld in een besluit of beslissing van de Vlaamse Regering.

4.2.4 Wat betekent het GDI-decreet concreet?

In hoofdstuk 5 en 6 worden de grote pijlers van het GDI-decreet toegelicht. Maar hoe zal de Vlaamse geografische data-infrastructuur er concreet uitzien? Wat betekent het decreet concreet voor iedereen die in aanraking komt met geografische informatie, zowel voor databeheerders als datagebruikers? Om een antwoord op deze vragen te bieden werd het tweede deel van het handboek, de praktische leidraad, opgesteld. Aan de hand van een aantal beslissingsbomen en steekkaarten moet duidelijk worden wat het GDI-decreet concreet betekent voor iedereen die betrokken is bij geografische informatie in Vlaanderen.

10

Besluit van 24 juli 2009 van de Vlaamse Regering betreffende de samenstelling en de werking van de

stuurgroep GDI-Vlaanderen en van de GDI-raad (B.S. 15 oktober 2009)

11 Ministerieel besluit van 18 december 2009 houdende de benoeming van de voorzitter en de leden van de

stuurgroep GDI-Vlaanderen (B.S. 12 januari 2010)


21

5 Componenten van de Vlaamse GDI

De organisatorische en technische infrastructuur van de Vlaamse GDI bestaat uit volgende componenten: metadata, geografische gegevensbronnen en diensten, technische specificaties en standaarden, afspraken omtrent de toegang tot en het gebruik van geografische gegevens en diensten, mechanismen, processen en procedures voor het toezicht over en de coördinatie van de infrastructuur.

Deze componenten worden hieronder toegelicht en gekaderd.

5.1 Geografische gegevens

5.1.1 Inhoud van de Vlaamse GDI

De Vlaamse GDI bevat geografische gegevensbronnen, diensten om deze geografische gegevensbronnen te ontsluiten en metadata die de geografische gegevensbronnen en diensten beschrijven.

Geografische gegevensbronnen en hun bijhorende diensten en metadata vormen onderdeel van de Vlaamse GDI en kunnen opgedeeld worden naargelang het beheer of hun status:

In functie van hun beheer:

Geografische gegevensbronnen die worden beheerd door deelnemers aan GDI-Vlaanderen en die vallen onder één van de INSPIRE-thema‘s.

Voorbeeld: de Vlaamse Hydrografische Atlas wordt beheerd door de Vlaamse Milieumaatschappij en valt onder de INSPIRE-thema‟s “Transportnetwerken” en "Hydrografie".

Geografische gegevensbronnen die worden beheerd door deelnemers aan GDI-Vlaanderen en waarvan de stuurgroep GDI-Vlaanderen heeft vastgesteld dan ze nodig zijn voor uitvoeren van taken van algemeen belang of voor het uitvoeren van taken i.v.m. het milieu.

Voorbeeld: de Atlas der Buurtwegen die beheerd wordt door de vijf provincies

Geografische gegevensbronnen die worden beheerd door derden (niet-deelnemers aan GDI-Vlaanderen) en waarvan de stuurgroep GDI-Vlaanderen heeft vastgesteld dat ze nodig zijn voor het uitvoeren van taken van algemeen belang of voor het uitvoeren van taken i.v.m. het milieu.

Voorbeeld: de digitale kadastrale percelenplannen zijn eigendom van en worden beheerd door de Federale Overheidsdienst Financiën.

Geografische gegevensbronnen die gezamenlijk, door deelnemers en niet-deelnemers aan GDI-Vlaanderen werden aangemaakt.

Voorbeeld: het Middenschalig Referentiebestand Wegen is een oplossing die uitgewerkt wordt in het kader van GDI-Vlaanderen, samen met het Nationaal Geografisch Instituut (NGI) om tegemoet te komen aan de noden van de gebruikers van wegenbestanden: wegbeheerders, openbaar vervoer, mobiliteit.

in functie van hun "status":

Status van (toekomstige) authentieke geografische gegevensbron

Een authentieke geografische gegevensbron is een op elektronische wijze bijgehouden verzameling van geografische gegevens die als de meest volledige en kwalitatief hoogstaande door de Vlaamse Regering erkend is, en die nuttig of noodzakelijk is in het kader van het elektronische bestuurlijke gegevensverkeer.

Een authentieke geografische gegevensbron biedt kwaliteitsgaranties in verband met actualiteit, nauwkeurigheid en volledigheid. Ze is beschreven aan de hand van metadata die conform zijn aan het GDI-Vlaanderen metadataprofiel en raadpleegbaar en overdraagbaar via netwerkdiensten. Een authentieke geografische gegevensbron is geharmoniseerd overeenkomstig de voorschriften opgelegd door de stuurgroep GDI-Vlaanderen.

Er moet dus aan heel wat voorwaarden voldaan zijn om authentieke geografische bron te kunnen worden. Veel datasets zullen dan ook zogenaamde ‗toekomstige‘ authentieke geografische


22

gegevensbronnen worden, waarmee wordt aangegeven dat ze op termijn zullen uitgroeien tot authentieke geografische bronnen.

(Toekomstige) authentieke geografische gegevensbronnen kunnen worden onderverdeeld in 2 categorieën: deze die onder INSPIRE vallen en deze die niet onder INSPIRE vallen

1. (Toekomstige) authentieke geografische gegevensbron en INSPIRE-dataset

Alle datasets die kunnen ondergebracht worden onder een van de 34 INSPIRE-thema zijn INSPIRE-datasets. Deze moeten conform gemaakt worden met de bepalingen die INSPIRE oplegt. Het is niet altijd eenvoudig om te bepalen welke datasets kunnen ondergebracht worden onder de INSPIRE-thema‘s en welke niet. In bijlage 3 is een lijst opgenomen met de bij het AGIV bekende datasets die onder INSPIRE vallen. Deze lijst is echter niet limitatief en zal nog moeten aangepast worden. Indien iemand een mogelijks relevante dataset beheert die onder een thema van INSPIRE valt, maar nog niet vermeld is op de lijst, dan wordt de beheerder verzocht om dit te melden aan de stuurgroep GDI-Vlaanderen.

Alle Vlaamse INSPIRE-datasets zullen op termijn authentieke geografische gegevensbronnen worden. In een eerste fase zullen zij door de stuurgroep voorgesteld worden als toekomstige authentieke geografische gegevensbron. Op deze manier krijgt de beheerder voldoende tijd om aan alle voorwaarden voor authenticiteit te voldoen. Hoeveel tijd een beheerder hiervoor krijgt is op het ogenblik van dit schrijven niet gekend.

Voorbeeld:

Voor het thema Hydrografie zijn er een aantal geografische gegevensbronnen die in aanmerking komen: de Vlaamse Hydrografische Atlas beheerd door de Vlaamse Milieumaatschappij en bepaalde objecten uit het Grootschalig Referentiebestand beheerd door het AGIV.

2. (Toekomstige) authentieke geografische gegevensbron en geen INSPIRE-dataset

Naast de INSPIRE-datasets kunnen er ook andere datasets, die niet onder INSPIRE vallen, authentieke geografische gegevensbron worden. Het is de Vlaamse Regering die, op voorstel van de stuurgroep GDI-Vlaanderen, zal bepalen welke datasets authentieke geografische gegevensbron worden.

Voorbeeld:

De landbouwstreken beheerd door het Agentschap Landbouw en Visserij valt niet onder INSPIRE, maar zal waarschijnlijk wel authentiek geografische gegevensbron worden.

Status van geografische gegevensbron van algemeen belang die geen authentieke bron zal worden

Naast datasets die onder INSPIRE vallen, en datasets die op voorstel van de stuurgroep GDI-Vlaanderen door de Vlaamse Regering worden erkend als authentieke geografische gegevensbron, zullen er binnen GDI-Vlaanderen ook nog een aantal andere datasets zijn. Namelijk deze datasets waarvan de stuurgroep heeft vastgesteld dat de onderlinge uitwisseling ervan nodig is, voor het uitvoeren van taken van algemeen belang, en niet onder INSPIRE vallen, en ook geen authentieke geografische gegevensbron zullen worden.

Voorbeeld:

Bebossing op de Ferrariskaarten (1771-1778)

Geografische gegevensbronnen van lokaal of specifiek belang

Deze geografische informatie wordt meestal door een beperkt aantal overheden gebruikt en wordt niet opgenomen in de Vlaamse GDI. Een lokale wandelroutekaart is interessant voor de betrokken gemeente, maar is niet van algemeen belang voor de GDI-Vlaanderen gemeenschap, noch voor Europa. Het is de stuurgroep GDI-Vlaanderen die oordeelt of iets van lokaal belang is, of van algemeen belang.

Voorbeeld:

Een dataset met de locatie van de vuilnisbakken in Leuven


23

Samenvattend kunnen we geografische gegevensbronnen die tot de Vlaamse GDI behoren volgens hun ‗status‘ onderverdelen in twee hoofdcategorieën, met 1 onderverdeling voor de eerste categorie:

1. (Toekomstige) authentieke geografische gegevensbron

a. INSPIRE-dataset

b. Geen INSPIRE-dataset

2. Geografische gegevensbron van algemeen belang die geen authentieke bron zal worden (en dus ook niet onder INSPIRE valt, want alle GDI-Vlaanderen datasets die onder INSPIRE vallen zullen op termijn authentieke bron worden)

Indien een gegevensbron valt onder één van beide categorieën, dan dient de beheerder deze toe te voegen aan de Vlaamse GDI. Dat wil zeggen dat de beheerder ervoor zorgt dat de gegevens ontsloten worden onder de vorm van GDI-componenten, waarvan de voorschriften worden vastgesteld door de stuurgroep GDI-Vlaanderen.

In concreto moet ervoor gezorgd worden dat

voor de geografische gegevensbron metadata worden opgesteld en bijgehouden;

de geografische gegevens aangeboden worden, geharmoniseerd volgens de vastgestelde dataspecificaties;

voor de meeste geografische gegevensbronnen netwerkdiensten aangeboden worden: zoekdiensten, raadpleegdiensten, overdrachtdiensten en verwerkingsdiensten, en eventueel e-commerce-diensten; en dat ook voor deze diensten metadata opgesteld en bijgehouden worden;

de juiste afspraken gemaakt worden die toegang tot en gebruik van de geografische gegevensbron regelen;

het gebruik van de geografische gegevensbron en bijhorende diensten wordt gemonitord en dat hierover wordt gerapporteerd aan de Vlaamse Regering.

Hoe de beheerder zijn processen van aanmaak, beheer en bijhouding moet organiseren, wordt niet vastgesteld door het GDI-decreet.

Naast deze hoger beschreven gegevensbronnen kunnen ook geografische gegevensbronnen van derden (private firma‘s) of andere overheden (bv. federale overheid) deel uitmaken van de Vlaamse GDI. Dit kunnen datasets zijn die onder INSPIRE vallen, maar ook andere. Het is de stuurgroep GDI-Vlaanderen die beslist welke datasets van private bedrijven of van niet-Vlaamse instanties worden toegevoegd aan de Vlaamse GDI. Hiervoor is steeds een overeenkomst nodig. Daarenboven kan de Vlaamse Regering datasets beheerd door niet-Vlaamse instanties aanduiden als zogenaamde ‗aangeduide gegevensbronnen‘, wat impliceert dat GDI-Vlaanderen deelnemers verplicht zijn om ze te gebruiken of ernaar te verwijzen bij het uitvoeren van taken van algemeen belang.

Figuur 1 tracht visueel weer te geven welke geografische gegevensbronnen (geodata) deel uitmaken van de Vlaamse GDI.


24

Figuur 1: voorstelling van de geografische gegevensbronnen die deel uitmaken van de Vlaamse GDI.

5.1.2 Metadata

Metadata - gegevens over gegevens - beschrijven geografische gegevensbronnen en geografische diensten. Via de metadata wordt het mogelijk om gegevensbronnen en diensten te inventariseren, op te zoeken en op een efficiënte en correcte manier te gebruiken. Metadata zijn erg belangrijk: zonder context en documentatie zijn geografische gegevensbronnen zo goed als onbruikbaar.

Regels voor metadata

Om de uitwisseling van metadata mogelijk te maken en deze te kunnen gebruiken in zoekdiensten is het belangrijk dat metadata op een consistente wijze worden opgesteld en bijgehouden. Hiervoor bestaan internationale standaarden. Op basis van deze standaarden stelt de stuurgroep GDI-Vlaanderen de regels vast voor metadata.

De Vlaamse metadatastandaard voor geografie bevat een aanbeveling voor de uitwisseling van metadata op basis van verschillende ISO-normen en de INSPIRE-uitvoeringsbepaling (INSPIRE Implementing Rule for Metadata van 3 december 2008).

Invoeren en beheren van metadata

Metadata worden ingevoerd en beheerd met een metadata-editor. Dit is een softwaretoepassing waarmee de gebruiker metadata kan creëren, aanpassen en verwijderen. Een metadata-editor kan een web-gebaseerde toepassing zijn of een desktop-toepassing. Een metadata-editor kan ingebed zijn in de GIS-software die gebruikt wordt om de geografische gegevens te beheren.

AGIV biedt kosteloos voor alle deelnemers van GDI-Vlaanderen een online web-gebaseerde metadata-editor aan waarin de gebruiker rechtstreeks metadata kan invoeren. Na validatie komen de metadata onmiddellijk in de zoekdienst van het AGIV terecht.


25

5.1.3 Harmonisatie en modelleren van geografische gegevens

Interoperabiliteit betekent dat het mogelijk moet zijn om op een consistente manier ruimtelijke gegevens en diensten uit verschillende bronnen te combineren, tussen verschillende organisaties en domeinen, tussen regio's en tussen Europese lidstaten.

Daarom is het belangrijk om geografische gegevens te harmoniseren: het afstemmen van geografische objectdefinities, objectidentificatie, objectmodellering, objectkenmerken en coderingswijze. De harmonisatie van gegevens wordt vastgelegd in dataspecificaties. Dataspecificaties zijn een lijst van vereisten en aanbevelingen die - binnen een bepaald toepassingsdomein - interoperabiliteit mogelijk maken en die vastgelegd worden in een gegevensmodel.

Om te voldoen aan de INSPIRE-dataspecificaties zullen bestaande geografische gegevensbronnen moeten herwerkt worden. Dat kan ofwel door de gegevensbestanden zelf om te zetten naar het nieuwe gegevensmodel, maar het kan ook onder de vorm van zogenaamde "verwerkingsdiensten", waarbij gegevens eventueel "on-the-fly" worden omgezet naar het afgesproken datamodel. Elke beheerder van geografische gegevens zal moeten evalueren welke methode voor zijn geografische gegevensbron het meest geschikt is.

Nieuw op te bouwen datasets moeten direct conform zijn met de dataspecificaties van INSPIRE en is het aan te bevelen om direct het INSPIRE-datamodel te hanteren. Het spreekt voor zich dat het harmoniseren van geografische gegevensbronnen een enorme opdracht is die veel coördinatie vergt met alle betrokkenen.

Wat de INSPIRE-richtlijn betreft, hebben alle betrokkenen de mogelijkheid om deel te nemen aan dit proces, door het aanbieden van referentiemateriaal, door deel te nemen aan consultatierondes en door voorstellen te bespreken en te becommentariëren. Als beheerder van een INSPIRE-gegevensbron is het belangrijk aan dit proces deel te nemen, bv. om op tijd de impact op de eigen organisatie in te schatten, en om mee te sturen.

Voorbeeld:

Door gebruik te maken van een gemeenschappelijk gegevensmodel voor het thema "Hydrografie" dat overeengekomen is tussen verschillende regio's, is het mogelijk om grensoverschrijdende toepassingen te maken, waarbij de gebruiker de zekerheid heeft dat bijvoorbeeld het object 'oever' op dezelfde wijze gedefinieerd is over de grenzen heen, en dat de oevers ook over de grenzen heen aansluiten.

5.2 GDI-architectuur

5.2.1 Een service-georiënteerde architectuur

De architectuur voor de geografische data-infrastructuur is een service-georiënteerde architectuur (Eng. Service Oriented Architecture - SOA) die bestaat uit netwerkdiensten die geografische gegevensbronnen ontsluiten.

Netwerkdiensten bestaan uit zogenaamde services en webtoepassingen of gebruikersapplicaties .

Services zijn modulaire, zelfstandige softwarecomponenten, gebouwd volgens open standaarden en die met elkaar spreken volgens een gemeenschappelijk protocol en een specifieke output geven.

Webtoepassingen of gebruikersapplicaties zijn toepassingen aanspreekbaar via het web, die gebruik maken van services.


26

Figuur 2: voorstelling van een service georiënteerde architectuur voor de Vlaamse GDI

Een service -georiënteerde architectuur biedt een aantal belangrijke voordelen ten opzichte van andere systemen:

Een service is als het ware een ―black box‖. De afnemer heeft geen weet van de implementatie van de dienst, waardoor de verantwoordelijkheid expliciet is vastgelegd bij de leverancier. De afnemer en leverancier hebben een contract voor de levering van een welbepaalde functionaliteit.

Een service is bij voorkeur gestandaardiseerd. Hierdoor is de service gemakkelijk te vervangen (modulair) door een service van een andere leverancier.

Een service is "los" gekoppeld. Dat wil zeggen dat de componenten zonder probleem onafhankelijk van elkaar kunnen werken. Bij andere systemen zijn twee componenten vaak erg in elkaar verstrengeld en dus meer van elkaar afhankelijk voor hun functioneren.

De technologische benadering van een service -georiënteerde architectuur is bedoeld om platformonafhankelijke communicatie te bewerkstelligen. De diensten zijn meestal gedistribueerd, dat betekent dat ze zich op verschillende plekken bevinden, op verschillende software platformen en beheerd worden door verschillende organisaties. Een service -georiënteerde architectuur komt daarom vooral tot zijn recht in organisaties waar dit distributie-aspect belangrijk is. De GDI-Vlaanderen en INSPIRE zijn inderdaad initiatieven waarbij de communicatie tussen vele verschillende systemen en platformen en tussen verschillende organisaties op een zo vlot mogelijke manier moet kunnen verlopen en waarbij hergebruik van diensten een prioritaire doelstelling is.

5.2.2 Geografische netwerkdiensten

De diensten in een service georiënteerde architectuur worden uitgebouwd als netwerkdiensten. De geografische data-infrastructuur bestaat uit zoekdiensten, raadpleegdiensten, overdrachtdiensten en verwerkingsdiensten. Deze diensten zijn interoperabel en ze helpen om geografische informatie te publiceren, te ontdekken, er toegang toe te verkrijgen en ze te gebruiken via het internet en voor geheel Europa op lokaal, nationaal en Europees niveau.

Netwerkdiensten moeten voldoen aan bepaalde kwaliteitseisen:

prestaties: de snelheid waarbinnen een verzoek binnen een netwerkdienst kan worden uitgevoerd

capaciteit: het maximum aantal simultane dienstverzoeken dat met prestatiewaarborg wordt uitgevoerd

beschikbaarheid: de waarschijnlijkheid dat de netwerkdienst beschikbaar is


27

Om interoperabele geografische netwerkdiensten op te zetten, is het belangrijk deze te realiseren volgens standaard specificaties. De stuurgroep GDI-Vlaanderen doet voorstellen over de standaarden en voorschriften voor het opstellen van geografische netwerkdiensten en zorgt ervoor dat deze conform zijn aan de relevante INSPIRE-uitvoeringsbepalingen. Deze zijn op hun beurt gebaseerd op de internationale standaarden.

5.2.2.1 Zoekdiensten

Via een zoekdienst is het mogelijk om geografische gegevensbronnen en diensten op te zoeken op basis van de inhoud van de overeenkomstige metadata, en de inhoud van de metadata weer te geven. Via een zoekdienst kunnen geografische gegevensbronnen en diensten, aan de hand van hun metadata, op een meer efficiënte manier gevonden worden.

Regels voor zoekservices

De webtoepassingen kunnen zoekservices aanspreken conform de Catalogue Services for the Web (CSW) standaard, gepubliceerd door het Open Geospatial Consortium (OGC). Dit is een implementatiespecificatie die de manier waarop webtoepassingen metadata over geografische gegevensbronnen en diensten kunnen ontdekken, raadplegen en ondervragen standaardiseert.

De INSPIRE-bepalingen en technische aanbevelingen zijn gebaseerd op het gebruik van de CSW standaard. In plaats van Catalogue services (CSW) gebruikt INSPIRE de term ‗discovery services‘. Of in het Nederlands zoekservices versus catalogue services. Beiden betekenen echter exact hetzelfde.

Metadatatoepassing: metadata-viewer en metadata-editor

Metadata-viewers en metadata-editors zijn eindapplicaties die zoekservices aanspreken. Een metadata-viewer is webtoepassing waarmee de gebruiker zoekcriteria kan ingeven en de resultaten kan raadplegen. Via een metadata-editor kan een gebruiker metadata aanmaken waarna deze via de zoekservice in de metadatabank terechtkomt. Via deze editor kunnen ook bestaande metadata geüpdate of verwijderd worden. Een metadata-viewer of metadata-editor kan ook ingebed zijn in een desktop GIS toepassing.

Voorbeeld:

Het INSPIRE-geoportaal bevat een metadatatoepassing waarmee kan gezocht worden naar geografische gegevensbronnen en diensten over heel Europa. De AGIV-metadatatoepassing geeft de mogelijkheid om geografische gegevensbronnen in Vlaanderen op te sporen, alsook om metadata aan te maken en te editeren.

Metadata en zoekdiensten

Zoekdiensten worden gebruikt om geografische gegevensbronnen en diensten op te zoeken. Het zijn de metadata die het mogelijk maken om bij het zoeken de overeenkomstige geografische gegevensbronnen te vinden. Het is daarom nodig om de metadata ter beschikking te stellen aan een zoekdienst.

Dit kan op verschillende manieren:

door een metadata-databank die rechtstreeks met de zoekdienst is gekoppeld;

door metadata via een metadata-uitwisselingsbestand uit te wisselen met de zoekdienst.

Koppelen van zoekdiensten

Interoperabele zoekdiensten kunnen aan elkaar gekoppeld worden. Zo is het mogelijk om een netwerk van zoekdiensten op te bouwen en zo alle geografische gegevensbronnen en diensten opzoekbaar te maken.

Zoekdiensten kunnen ofwel de zoekopdrachten en antwoorden rechtstreeks naar elkaar doorsturen, ofwel elkaars metadata op regelmatige tijdstippen 'oogsten'.

5.2.2.2 Raadpleegdiensten

Via een raadpleegdienst is het mogelijk om geografische gegevensbronnen raadpleegbaar te maken: ze weer te geven en ze te bevragen. Bij een raadpleegdienst wordt ofwel een kaart aangeboden - dat


28

is een visuele weergave of portrettering van de gegevens - ofwel een presentatie van de kenmerken van een bepaald geografisch object.

Net zoals de zoekdiensten bestaan de raadpleegdiensten uit de services en de daarbij horende eindapplicaties.

Regels voor raadpleegservices

De raadpleegtoepassingen kunnen raadpleegservices aanspreken conform de Web Map Service (WMS) standaard, een internationale standaard, gepubliceerd door de internationale standaardenorganisaties CEN, ISO en OGC. Het is een implementatiespecificatie die de manier waarop webklanten kaarten aanvragen en webservers kaarten doorsturen standaardiseert.

De INSPIRE-bepalingen en technische aanbevelingen zijn gebaseerd op het gebruik van de Web Map Service standaard.

Raadpleegtoepassingen

Een raadpleegtoepassing is een softwaretoepassing die raadpleegservices aanspreekt. Een webtoepassing waarmee de gebruiker kaarten kan raadplegen, in de kaart kan navigeren en informatie opvragen is een voorbeeld van een raadpleegtoepassing. Ook een desktop GIS of CAD software kan optreden als een raadpleegtoepassing wanneer kaarten opgevraagd worden via een raadpleegservice.

Voorbeeld:

De website van Databank Ondergrond Vlaanderen is een voorbeeld van een raadpleegtoepassing. Verschillende ondergrond-gerelateerde gegevens kunnen worden gecombineerd met elkaar en overlegd worden met andere referentiegegevens zoals de topografische kaart.

5.2.2.3 Overdrachtdiensten

Via een overdrachtdienst is het mogelijk om geografische gegevensbronnen geheel of gedeeltelijk te downloaden, en, als dat praktisch mogelijk is, ze rechtstreeks ter beschikking te hebben.

Een rechtstreekse overdrachtdienst bevraagt de gegevens uit de geografische gegevensbron en stelt het resultaat van de bevraging onmiddellijk ter beschikking in een geografisch gegevensformaat. De eindapplicatie van de gebruiker maakt dus via de rechtstreekse overdrachtservice rechtstreeks contact met de brondatabank.

De bevraging kan ruimtelijke en tijdscriteria bevatten, of criteria die te maken hebben met de eigenschappen van de objecten in de geografische gegevensbron (bv. perceelsnummer, bodemtype, oppervlakte, ...). In tegenstelling tot een raadpleegdienst, die enkel een ‗beeldje‘ toont, biedt een rechtstreekse overdrachtdienst de gegevens zelf aan.

Met een onrechtstreekse overdrachtdienst of downloaddienst is het mogelijk geografische gegevens onder vorm van bestanden op te vragen. Een bestand bevat ofwel de gehele geografische gegevensbron ofwel een subset ervan. Het bestand wordt effectief overgedragen (‗gedownload‘) en wordt op de eigen PC of server geplaatst.

Regels voor overdrachtdiensten

Rechtstreekse overdrachtdiensten

De eindapplicatie van de rechtstreekse overdrachtdiensten kunnen services aanspreken conform de Web Feature Service (WFS) standaard,een internationale standaard, gepubliceerd door de internationale standaardenorganisaties CEN, ISO en OGC. Het is een implementatiespecificatie die de manier waarop toepassingen of eindapplicaties geografische vector gegevens opvragen en webservers de gevraagde gegevens doorsturen, standaardiseert.

De Web Coverage Service (WCS) standaard is een standaard van het OGC. Het is een implementatiespecificatie die de manier waarop toepassingen of eindapplicaties geografische raster gegevens opvragen en webservers de gevraagde gegevens doorsturen, standaardiseert.

De INSPIRE-bepalingen en technische aanbevelingen zijn gebaseerd op het gebruik van de Web Feature Service (WFS) standaard voor vector gegevens. Voor raster gegevens bestaan er op dit ogenblik nog geen technische aanbevelingen.


29

Onrechtstreekse overdrachtdiensten of downloaddienst

Voor onrechtstreekse overdrachtdiensten of downloaddiensten bestaan geen specifieke geografische standaarden. Datasets kunnen worden gedownload volgens algemene IT-standaarden, meer bepaald W3C standaarden. Voorbeelden zijn http(s) en ftp(s).

Toepassingen of eindapplicaties die overdrachtdiensten gebruiken

Via rechtstreekse overdrachtdiensten kan een gebruikerstoepassing de geografische gegevensbron op een intelligente manier ondervragen en worden enkel de geografische gegevens die precies nodig zijn (en alleen die) doorgestuurd naar de gebruikerstoepassing (bv. geef alle percelen in de omtrek van een aandachtspunt).

Op die manier kunnen geografische objecten in een waaier aan toepassingen gebruikt worden, zoals administratieve en operationele toepassingen met ruimtelijke analyse functionaliteit, ontwerp- en analysesoftware,... Ook de meeste GIS-desktop toepassingen ondersteunen rechtstreekse overdrachtdiensten.

5.2.2.4 Verwerkingsdiensten

Via een verwerkingsdienst kunnen geografische gegevensbronnen getransformeerd worden. Ze zorgen ervoor dat gegevens van één gegevensmodel naar een ander worden getransformeerd, omgevormd naar een ander coördinaten-referentiestelsel of omgezet naar een conform gegevensformaat.

Verwerkingsdiensten zijn hulpdiensten die kunnen gekoppeld worden aan andere netwerkdiensten, of die op zichzelf kunnen bestaan. Ze helpen ervoor zorgen dat de betreffende dataset of netwerkdienst INSPIRE-conform wordt. Een verwerkingsdienst kan bijvoorbeeld gekoppeld worden aan een downloaddienst om zo on-the-fly gegevens te transformeren tot het gewenste gegevensmodel of coördinaten-referentiestelsel.

Synchronisatieservices kunnen ontwikkeld worden om de gegevens van databanken onderling te synchroniseren.

Regels voor verwerkingsdiensten

Er bestaat een INSPIRE uitvoeringsbepaling die de conceptuele specificaties voor verwerkingsdiensten vastlegt.

5.2.3 Geografische Service Bus

Binnen een service-georiënteerde architectuur zorgt de Enterprise Service Bus voor de gestandaardiseerde communicatie tussen de services en de toepassingen die de services aanspreken. Een Enterprise Service Bus zorgt voor een beter beheer en een grotere beheersbaarheid van het informatiesysteem. De Enterprise Service Bus monitort onder andere of het systeem voldoet aan de nodige vereisten betreffende performantie, beschikbaarheid, betrouwbaarheid. De Enterprise Service Bus maakt ook de schaalbaarheid van het systeem mogelijk.

De Enterprise Service Bus die door het AGIV wordt beheerd is de Geografische Service Bus voor de Vlaamse GDI. De Geografische Service Bus is het centraal aanspreekpunt van al de geografische netwerkdiensten binnen GDI-Vlaanderen en zorgt voor een aantal ondersteunende diensten:

authenticatie en authorisatie: toegang verlenen tot de diensten

het monitoren van de diensten: hun beschikbaarheid en performantie

rapportering over gebruik, beschikbaarheid en performantie van de diensten

koppelen van diensten in zogenaamde dienstenketens.

Naast bovenstaande ondersteunende diensten zal het AGIV minimaal ook volgende geografische diensten aanbieden op de Geografische Service Bus:

Zoekdienst: een centrale zoekdienst waarmee alle geografische gegevensbronnen en diensten kunnen opgezocht worden;

Generieke verwerkingsdiensten, zoals bijvoorbeeld een coördinaat-verwerkingsdienst, die toegankelijk zijn voor alle deelnemers van GDI-Vlaanderen;


30

Validatiediensten waarmee een aanbieder van geografische gegevens kan nagaan of het datamodel voldoet aan de specificaties.

5.3 Monitoring van en rapportering over de uitbouw en de dienstverlening

De uitbouw van de GDI-Vlaanderen en de infrastructuur voor INSPIRE wordt regelmatig opgevolgd met de bedoeling om de stand van zaken te kennen en om bij te sturen waar nodig.

De Vlaamse Regering bezorgt elk jaar aan het Vlaams Parlement een rapport over de stand van zaken van de GDI en het gebruik ervan. De Vlaamse Regering rapporteert ook om de drie jaar aan de Europese Commissie. Al deze rapporten zijn publiek en worden gepubliceerd op het Internet.

Regels voor monitoring en rapportering

De concrete regels i.v.m. monitoring en rapportering zijn vastgelegd in het GDI-decreet. Voor de rapportering aan de Europese Commissie moeten deze regels voldoen aan de betreffende INSPIRE-uitvoeringsbepaling.

Volgens de INSPIRE-uitvoeringsbepaling wordt de monitoring gebaseerd op een reeks van indicatoren. Deze indicatoren worden bij de beheerders van geografische gegevensbronnen en diensten en andere betrokken partijen verzameld. Deze indicatoren geven inzicht in de stand van zaken omtrent de aangeboden metadata, geografische gegevensbronnen en hun conformiteit, de toegang tot en het gebruik van de verschillende geografische diensten.

De verslaggeving gaat over de organisatorische aspecten zoals de coördinatie van de infrastructuur, de afspraken omtrent het geodata-beleid en de kosten-batenanalyse van de implementatie van INSPIRE.

5.4 Geodata beleid

Het doel van het GDI-decreet en de INSPIRE-richtlijn is om voor een vlotte uitwisseling van gegevens en diensten te zorgen, tussen de deelnemers van GDI-Vlaanderen, maar ook met andere instanties (Belgische en andere regionale overheden, Europese overheid en Europese lidstaten, ...), de burger en het bedrijfsleven. De toegang en gebruik voor GRB-gegevens werden eerder al vastgesteld in het besluit van 30 oktober 2009 ter uitvoering van het GRB-decreet.

De grote lijnen voor de toegang tot en gebruik van geografische gegevensbronnen en diensten die toegevoegd zijn aan GDI-Vlaanderen zijn vastgelegd in het GDI-decreet. Nadere toegangs- en gebruiksregels worden vastgesteld door de Vlaamse Regering op voorstel van de stuurgroep GDI-Vlaanderen. Voor de geografische gegevensbronnen die behoren tot één van de INSPIRE-thema's houden de regels rekening met de betreffende uitvoeringsbepaling van de INSPIRE-richtlijn.

Belangrijkste principes voor toegang en gebruik:

Deelnemers aan GDI-Vlaanderen hebben kosteloos toegang tot gegevens en diensten voor het vervullen van hun taken van algemeen belang.

Andere instanties:

Belgische instanties (Federale en regionale overheden en instanties) hebben toegang tot de gegevens en diensten voor het uitvoeren van taken van algemeen belang. De Vlaamse Regering sluit hiertoe overeenkomsten met de federale staat, de regio's en de gemeenschappen, of de instanties die ervan afhangen.

Instellingen en organisaties van de Europese Gemeenschap hebben toegang tot en gebruik van de gegevens en diensten voor het vervullen van hun taken van algemeen belang met betrekking tot het milieu.

De deelnemers kunnen, in overleg met de stuurgroep GDI-Vlaanderen, vergoedingen vaststellen om hun gegevens en diensten ter beschikking te stellen aan derden.

Derden (burger, bedrijf) krijgen toegang tot geografische gegevensbronnen en diensten via het Vlaamse geoportaal. In principe zijn alle geografische gegevensbronnen en diensten die aan de GDI zijn toegevoegd toegankelijk voor taken van algemeen belang. Een beperking kan enkel worden


31

ingeroepen wanneer de rechtsgang, de openbare veiligheid, de nationale defensie of de internationale betrekkingen in gevaar worden gebracht. De toegang kan ook beperkt worden indien de geografische gegevensbron informatie over geïdentificeerde of identificeerbare natuurlijke personen bevatten (Privacywet).

Derden hebben kostenloze toegang tot en gebruik van zoeken raadpleegdiensten (voor niet-commerciële doeleinden). Voor overdracht- en verwerkingsdiensten kunnen de deelnemers, in overleg met de stuurgroep GDI-Vlaanderen, vergoedingen vaststellen. Indien een vergoeding wordt gevraagd, dient de beheerder e-commercediensten te gebruiken of zich aansluiten bij de centrale e-commercedienst die het AGIV dient te voorzien.

5.5 Geoportaal

Een geoportaal is een internet toepassing die centrale toegang verschaft tot een geografische data-infrastructuur. Via het geoportaal kunnen gebruikers met de zoektoepassing geografische gegevensbronnen en diensten opzoeken. Een geoportaal bevat ook een raadpleegtoepassing waarmee gebruikers op een snelle en eenvoudige manier geografische gegevensbronnen kunnen bekijken en combineren. Via de downloadtoepassing kunnen gebruikers datasets downloaden, of rechtstreeks toegang krijgen tot de databank (WFS).

Het AGIV zet het Vlaamse geoportaal op die toegang geeft tot alle geografische gegevens en diensten van de Vlaamse GDI.

Het INSPIRE portaal is de centrale toegang tot het Europese GDI. Het Vlaamse geoportaal is gelinkt met zowel het nationale als het INSPIRE-geoportaal.

5.6 Netwerk van knooppunten

GDI-Vlaanderen wordt in de praktijk opgebouwd door een netwerk van knooppunten. Een GDI-knooppunt omvat de organisatorische en technische infrastructuur om de toegang tot en het gebruik van geografische gegevensbronnen mogelijk te maken. De geografische gegevensbronnen worden ontsloten via geografische diensten: zoekdiensten, raadpleegdiensten en overdrachtdiensten en via het knooppunt ter beschikking gesteld.

Elk knooppunt speelt een specifieke rol binnen de GDI-Vlaanderen. Volgende knooppunten worden onderscheiden:

mini-knooppunt

Een mini-knooppunt beheert de geografische gegevensbronnen en metadata van haar organisatie en zorgt ervoor dat deze geografische gegevensbronnen en metadata ontsloten worden volgens geografische netwerkdiensten die conform zijn aan de GDI-voorschriften.

Een organisatie kan aansluiten bij een medio-knooppunt en ervoor kiezen de geografische gegevensbronnen en metadata niet zelf te ontsluiten, maar via de diensten die aangeboden worden door het medio-knooppunt.

Een mini-knooppunt kan ook rechtstreeks koppelen aan een hoofdknooppunt, om op die manier de geografische gegevensbronnen en metadata beschikbaar te maken voor andere organisaties.

Voorbeeld:

Een gemeente

medio-knooppunt

Een medio-knooppunt voorziet in de meeste organisatorische en technische aspecten van de GDI en doet slechts in beperkte mate beroep op de diensten van het hoofdknooppunt. Het kan ook een aantal diensten aanbieden aan mini-knooppunten. Een medio-knooppunt kan een samenwerkingsverband zijn tussen verschillende organisaties die samen een organisatorische en technische infrastructuur opzetten. Verschillende samenwerkingsverbanden zijn mogelijk: volgens regio (een groepering van verschillende Vlaamse overheidsdiensten, een provinciaal of interlokaal medio-knooppunt voor lokale besturen, een themagroepering )

Een medio-knooppunt koppelt de diensten van de aangesloten mini-knooppunten en voorziet eventueel in een zoekdienst waarmee deze diensten kunnen gevonden worden.


32

Een medio-knooppunt koppelt aan een hoofdknooppunt om op die manier de geografische gegevensbronnen ook voor andere organisaties toegankelijk te maken.

Voorbeeld:

MercatorNet

hoofdknooppunt

Een hoofdknooppunt koppelt alle onderliggende medio- en mini-knooppunten en zorgt ervoor dat alle geografische diensten van die knooppunten ontsloten worden naar andere hoofdknooppunten. Het bevat een centrale zoekdienst waarmee de geografische gegevensbronnen en diensten kunnen gevonden worden.

AGIV-hoofdknooppunt

In haar rol van operationele coördinator van de uitbouw en exploitatie van de GDI zet het AGIV het hoofdknooppunt op voor GDI-Vlaanderen.

Hiertoe zet het AGIV een Geografische Service Bus op en werkt het bestaande Vlaamse geoportaal verder uit tot een INSPIRE-conform geoportaal.

Een hoofdknooppunt voorziet een geoportaal. Het geoportaal bevat minstens een zoektoepassing, een raadpleegtoepassing en een downloadtoepassing.

INSPIRE-hoofdknooppunt

Op Europees niveau is er één hoofdknooppunt, het INSPIRE-hoofdknooppunt. Via het INSPIRE-geoportaal van dit knooppunt is het mogelijk om toegang te krijgen tot alle geografische gegevensbronnen en diensten die in het kader van de INSPIRE-richtlijn door de lidstaten ontsloten worden.

Deze indeling in knooppunten is niet vermeld in het GDI-decreet. De voorgestelde netwerkbenadering met knooppunten sluit echter aan bij de filosofie van INSPIRE om de verspreiding en beheer van gegevens op basis van netwerkdiensten te realiseren.

Mini Mini Mini Mini Mini Mini

Medio Medio

Hoofd ( AGIV )

Hoofd ( andere regio )

Mini Mini Mini

Medio

Hoofd (nationaal – Belgisch)

Hoofd ( ander land )

Hoofd INSPIRE

Figuur 3: netwerk van GDI-knooppunten


33

6 Het invoeringstraject

De uitbouw van een geografische data-infrastructuur, zowel binnen Europa als binnen Vlaanderen, is een zeer omvangrijke opdracht. De invoering van de INSPIRE-richtlijn en van het GDI-decreet is een complexe operatie die meerdere jaren in beslag zal nemen. Vandaar dat geopteerd wordt voor een invoeringstraject met volgende sporen:

1. het omzetten van de richtlijn naar regionale wetgeving met een afsprakenkader tussen de

betrokken partijen;

2. het participeren in het voorbereidend traject van de INSPIRE uitvoeringsbepalingen;

3. het opzetten van een organisatie- en coördinatiestructuur;

4. het opzetten van een overlegstructuur, communicatiestructuur en communicatieplan;

5. de inrichting van een technische infrastructuur voor het ter beschikking stellen van

geografische gegevens met metadata, inclusief de opbouw van een Vlaams geoportaal;

6. de afstemming en het gebruiksklaar maken van de geografische datasets, inclusief de

metadata;

7. het bevorderen van de toegankelijkheid en het gebruik van de geografische datasets en de

metadata;

8. het monitoren en rapporteren van de realisaties;

9. het opstellen van een financieel plan voor de realisatie van de GDI;

10. het ondersteunen van de betrokken partijen en gebruikers.

Elk onderdeel van het traject bestaat op zijn beurt uit meerdere afgebakende projecten. Bij de invoering van de INSPIRE-richtlijn en van het GDI-decreet in Vlaanderen zijn er taken weggelegd voor zowel AGIV als de andere deelnemers aan GDI-Vlaanderen. Globaal gezien zijn twee grote taken weggelegd voor het AGIV: procesbegeleiding (coördinatie en operationele ondersteuning) en realisatie van gemeenschappelijke/algemeen bruikbare technische voorzieningen. Databeheerders en datagebruikers zijn zelf verantwoordelijk voor de eigenlijke implementatie, inspanningen, aanpak, communicatie en kosten voor de invoering van de INSPIRE-richtlijn en het GDI-decreet binnen hun organisatie. Het spreekt voor zich dat het AGIV de databeheerders bij veel aspecten van de implementatie zal ondersteunen: dat gaat van het aanbieden van een heel aantal services en gebruikersapplicaties tot het helpen bij het aanpassen van het datamodel. Het laatste punt van dit invoeringstraject maakt duidelijk wat de deelnemers van het AGIV mogen verwachten en wat niet. Naast facilitator van het Vlaamse hoofdknooppunt is het AGIV ook zelf databeheerder (GRB, CRAB). Bij de verschillende onderdelen van het invoeringstraject, die hieronder verder worden uitgewerkt, wordt steeds aangeduid wie welke taken tegen wanneer moet uitvoeren. Taken die buiten de Vlaamse bevoegdheid vallen worden niet of slechts summier vermeld.

6.1 Het omzetten van de richtlijn naar regionale wetgeving met een afsprakenkader tussen de betrokken partijen

De Europese kaderrichtlijn INSPIRE diende uiterlijk tegen 15 mei 2009 door iedere lidstaat te worden omgezet in eigen regelgeving. Voor België betekent dit een Vlaams en Waals decreet, een Brusselse ordonnantie en een federale wet. Op Vlaams niveau werd met het GDI-decreet van 20 februari 2009 deze taak succesvol en tijdig volbracht. Aangezien het GDI-decreet een kaderdecreet is, zijn er een aantal uitvoeringsbesluiten nodig om één en ander in werking te stellen. Op het ogenblik van schrijven zijn er één uitvoeringsbesluit goedgekeurd en gepubliceerd en één in voorbereiding (zie 4.2.3 Uitvoeringsbesluiten bij het GDI-decreet). Hoewel de INSPIRE-uitvoeringsbepalingen onmiddellijk kracht van wet hebben en dus niet omgezet moeten worden in nationale en regionale wetgeving, zal het in sommige gevallen opportuun blijken om


34

de bepalingen duidelijker te formuleren of bijkomende informatie te geven, direct toegepast voor GDI-Vlaanderen. De praktijk zal moeten uitwijzen waar er nood is aan ‗op maat‘ ‗geherformuleerde‘ bepalingen. Hierin kunnen ook aspecten van de niet-bindende (technische) ondersteunende documenten (guidance documents of technische richtlijnen) worden opgenomen, die vaak noodzakelijk zijn om de regelgeving correct te kunnen implementeren. Een andere taak binnen dit onderdeel is het maken van goede afspraken met de andere gewesten en de federale overheid. Om alle Belgische initiatieven met betrekking tot INSPIRE te coördineren en op elkaar af te stemmen, hebben de gewesten en de federale staat een samenwerkingsakkoord opgezet. Dit akkoord zal ingediend worden ter ondertekening door de betrokken ministers in de loop van 2010.

TAAK WIE WANNEER

Omzetting INSPIRE-richtlijn Vlaamse Regering en Vlaams Parlement

Is reeds gebeurd dmv GDI-decreet van 20 februari 2009

Uitvoeringsbesluiten bij GDI-decreet opstellen

Vlaamse Regering (op voorstel van de stuurgroep)

2009-2012

Goedkeuring (instemmingsdecreet) samenwerkingsakkoord

Vlaamse Regering en Vlaams Parlement

2010

‗Herformuleren‘ INSPIRE-uitvoeringsbepalingen (met inbegrip van de technische richtlijnen)

AGIV Ad hoc

Tabel 4: wetgevende taken

6.2 Het participeren in het voorbereidend traject van de uitvoeringsbepalingen

Bij het voorbereidende traject van de uitvoeringsbepalingen kunnen belanghebbenden inspraak hebben in het beslissingsproces van de Europese Commissie. De belanghebbenden kunnen zich via de INSPIRE-website registreren als LMO (Legally Mandated Organisation) of als SDIC (Spatial Data Interest Community). Het is ook mogelijk om aan te sluiten bij een bestaande SDI Community. GDI-Vlaanderen (SDI GIS-Flanders) is geregistreerd als SDIC, maar dit neemt niet weg dat deelnemers zich ook nog kunnen registeren als LMO. Tijdens de consultatierondes voor LMOs en SDICs, die steeds worden georganiseerd wanneer de tweede voorlopige versie van een (onderdeel van een) uitvoeringsbepaling beschikbaar is, kunnen deze belanghebbenden hun opmerkingen ventileren naar Europa. Het nationaal contactpunt of member state contact point (MSCP ) heeft een netwerk met Single Points of Contact (SPOCs) opgebouwd zodat alle belanghebbenden, inclusief zij die zich niet hebben geregistreerd als LMO of SDIC, geïnformeerd worden en input kunnen geven (figuur 5). Een eerste draagvlak voor INSPIRE werd zo gecreëerd. Het is van primordiaal belang dat de belanghebbenden de nodige tijd investeren in het analyseren en becommentariëren van de voorlopige versies van de uitvoeringsbepalingen. De Europese Commissie houdt absoluut rekening met de gegeven opmerkingen door de diverse stakeholders in de verschillende lidstaten bij het opstellen van de finale versie van de uitvoeringsbepalingen. Daarnaast kunnen de belanghebbenden participeren in de totstandkoming van de uitvoeringsbepalingen door als expert actief deel uit te maken van de drafting teams (= zij die de uitvoeringsbepalingen schrijven), de thematische werkgroepen (= zij die de dataspecificaties voor de verschillende thema‘s uitwerken) of andere (technische) werkgroepen. Wanneer men als expert in zo een thematische werkgroep zetelt, heeft men de mogelijkheid om zijn eigen stempel door te drukken en kan men trachten ervoor te zorgen dat het Europees datamodel zo weinig mogelijk afwijkt van het ‗eigen‘ datamodel. Naast de drafting teams en thematische werkgroepen kan de Commissie ook andere werkgroepen oprichten wanneer zij daar de nood toe ziet. Zo richtte zij begin 2009 de ‗Initial Operating Capability Task Force‘ op. Dit is een werkgroep, bestaande uit technische experts

12, waarin

besproken wordt hoe de technische uitbouw van de Europese GDI praktisch moet/kan verlopen. In de loop van 2010 zal waarschijnlijk nog een werkgroep worden opgericht die zich zal bezighouden met het onderhouden van de dataspecificaties.

12

Per lidstaat kon één expert worden aangeduid en een plaatsvervanger.


35

Verder heeft men ook de mogelijkheid om ‗referentiedocumenten‘ door te spelen aan de Europese Commissie. Hiermee beoogt men ‗best practices‘ die model kunnen staan voor de Europese standaard. Vanuit Vlaanderen heeft bijvoorbeeld het datamodel van CRAB (Centraal Adressen Referentie Bestand), samen met enkele andere bestaande modellen, als basis gediend voor het INSPIRE datamodel voor adressen. Tot slot kan men deelnemen aan tests wanneer de Commissie deze organiseert. Dit houdt bijvoorbeeld in dat men gaat proberen om het eigen datamodel om te zetten naar het voorgestelde INSPIRE datamodel, om zo de dataspecificaties uit te testen. Maar dit kan eenvoudigweg het ter beschikking stellen zijn van de datasets en services die men beheert om deze trachten te ontsluiten via het INSPIRE-geoportaal.

TAAK WIE WANNEER

Registeren als LMO of (lid van) SDIC

Alle belanghebbenden Kan altijd

Becommentariëren van voorlopige versies van uitvoeringsbepalingen

Alle belanghebbenden. Geregistreerde LMOs en SDICs via INSPIRE website, andere via het MSCP

Tijdens consultatierondes. Dit is meestal ongeveer een jaar tot een half vóór voorlegging van de uitvoeringsbepaling aan het Comité (data zie tabel 2). MSCP brengt SPOCs steeds op de hoogte.

Registeren als expert Alle geïnteresseerde experts

- Kan altijd (eerst registeren als SDIC of LMO is noodzakelijk)

- Of wanneer de Commissie het expliciet vraagt. MSCP brengt SPOCs op de hoogte. Op 09/09/09 werd een nieuwe oproep

13

gelanceerd; inschrijven kan tot 20/05/12.

Leveren van referentiemateriaal

Geregistreerde LMOs en SDICs

Kan altijd via INSPIRE-website

Deelnemen aan tests Geregistreerde LMOs en SDICs

Ad hoc. MSCP brengt SPOCs op de hoogte

Tabel 5: voorbereidende taken INSPIRE-bepalingen

6.3 Het opzetten van een organisatie- en coördinatiestructuur

6.3.1 Organisatie

Een invoeringstraject over tien jaar heeft nood aan een degelijke organisatiestructuur met overleg tot in alle geledingen van de overheid en andere belanghebbenden. Het GDI-decreet voorziet in zo een organisatiestructuur en geeft tevens de rol aan van elk van de betrokkenen (figuur 4).

- het samenwerkingsverband GDI-Vlaanderen:

In Vlaanderen wordt met het nieuwe GDI-decreet het samenwerkingsverband GDI-Vlaanderen opgericht als vervanger van het vroegere GIS-Vlaanderen samenwerkingsverband. Naast de vroegere deelnemers (het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, de IVA‘s en EVA‘s, de provincies en de gemeenten) worden nu ook andere Vlaamse instanties zoals de Vlaamse intergemeentelijke samenwerkingsverbanden, lokale politie, OCMW‘s en onderwijsinstellingen opgenomen. Hierdoor worden de doelgroepen voor een optimaal gebruik van geografische informatie verbreed. De deelnemers brengen nuttige datasets kosteloos in de GDI-Vlaanderen in en krijgen in ruil ook kosteloos toegang tot andere data binnen de GDI-Vlaanderen.

13

http://inspire.jrc.ec.europa.eu/index.cfm/newsid/3740

http://inspire.jrc.ec.europa.eu/index.cfm/newsid/3740


36

De strategische doelstellingen van het samenwerkingsverband worden vastgesteld in het GDI-plan en worden gedetailleerd in het GDI-uitvoeringsplan. Het spreekt voor zich dat hierin het implementatietraject wordt meegenomen.

- de stuurgroep GDI-Vlaanderen:

De stuurgroep GDI-Vlaanderen, bestaande uit afgevaardigden van de deelnemers aan GDI-Vlaanderen, stuurt het samenwerkingsverband aan, hierin ondersteund door DAR en het AGIV (zie verder). De stuurgroep kan ten aanzien van de bevoegde minister voorstellen formuleren i.v.m. de invoering van de INSPIRE-richtlijn en het GDI-decreet. Via de stuurgroep kunnen de deelnemers samen vorm geven aan de Vlaamse GDI.

- De GDI-raad

De GDI-raad geeft of eigen initiatief of verzoek van de minister strategisch advies over de uitbouw van de GDI. De GDI-raad is samengesteld uit vertegenwoordigers van diverse maatschappelijke actoren (wetenschappelijk experts, belanghebbenden uit het middenveld, de private sector etc) en onafhankelijke experts.

- Beleidsondersteunend en uitvoerend orgaan

De Cel Geografische Informatie de afdeling Stafdienst van de Vlaamse Regering van het Departement Diensten voor het Algemeen Regeringsbeleid (DDAR) is belast met beleidsondersteunende taken inzake geografische informatie, terwijl het Agentschap voor Geografische Informatie Vlaanderen (AGIV) instaat voor de beleidsuitvoering.

Figuur 4: organisatie INSPIRE-implementatie in Vlaanderen

In de schoot van de stuurgroep werd een werkgroep voor de uitbouw van de Vlaamse GDI (GDI-werkgroep) opgericht, die zich vooral aan de technische en organisatorische aspecten van de uitbouw van de GDI zal wijden. De GDI-werkgroep zal instaan voor het uittekenen van de architectuur van de GDI en het nodige afsprakenkader om deze te operationaliseren. Binnen Vlaanderen wordt op die manier een organisatiestructuur opgezet, die aansluit bij de nationale organisatiestructuur met het Voorlopig Coördinatie Comité (VCC), het Member State Contact Point (MSCP) of INSPIRE nationaal contactpunt, en het INSPIRE-forum (figuur 5). Deze structuur wordt formeel vastgelegd in het Samenwerkingsakkoord dat tussen de drie gewesten en de federale staat


37

zal gesloten worden. Na publicatie in het Staatsblad en het van kracht worden van het Samenwerkingsakkoord (voorzien eind 2010) wordt het Voorlopig Coördinatie Comité INSPIRE vervangen door het Coördinatie Comité INSPIRE. Het (Voorlopig) Coördinatie Comité INSPIRE staat in voor de coördinatie tussen de federale staat en de gewesten om in België te komen tot een efficiënte implementatie van de INSPIRE-richtlijn en de opbouw van de Belgische GDI. Het nationaal contactpunt of member state contact point (MSCP) is het kruispunt van informatie-uitwisseling tussen de Europese Commissie en België. Binnen België communiceert het nationaal contactpunt met de betrokken instanties via vertegenwoordigers, één per instantie, de zogenaamde Single Points of Contact (SPOCs). Het MSCP, een rol die momenteel verzorgd wordt door Leen De Temmerman van het AGIV, heeft bij de start van de INSPIRE-transpositie (eind 2007 – begin 2008) alle leidinggevenden van Belgische instanties die mogelijks een dataset beheren die onder INSPIRE valt gecontacteerd en gevraagd om een contactpersoon, de zogenaamde SPOC, aan te duiden. Deze contactpersoon is de link tussen het MSCP en de organisatie die hij/zij vertegenwoordigt. De SPOC ontvangt alle informatie over INSPIRE via het MSCP en staat in voor de informatieverspreiding binnen zijn/haar organisatie. Instanties, die voor om het even welke reden nog geen SPOC hebben, kunnen alsnog een contactpersoon aanduiden en dit communiceren aan het MSCP ([email protected]). Eens het samenwerkingsakkoord van kracht wordt, zal het nationaal contactpunt uitgroeien tot de INSPIRE-cel, met vertegenwoordigers uit de gewesten en de federale staat. Het forum, voorgezeten door het NGI, biedt een platform voor discussie en gedachtenuitwisseling in verband met geografische informatie voor alle belanghebbenden bij INSPIRE. Verder is het Waalse Gewest aangeduid om België te vertegenwoordigen wanneer er op Europees vlak zaken moeten worden beslist waarbij de lidstaten inspraak hebben en de commissie wordt bijgestaan door een comité. Dit gebeurt volgens de zogenaamde comitéprocedure of ‗comitologie‘. De Belgische GDI zal toegankelijk zijn via een nationaal geoportaal. Het Vlaams portaal, en ook andere gewestelijke geoportalen, zullen aangesloten worden op dit nationaal portaal.

Figuur 5: organisatiestructuur van INSPIRE-implementatie in België

mailto:[email protected]


38

6.3.2 Coördinatie

Als uitvoerend orgaan binnen het samenwerkingsverband fungeert het AGIV als aanspreekpunt voor de operationele coördinatie van de uitbouw en exploitatie van het GDI-netwerk. Dit houdt ondermeer de ondersteuning en begeleiding in van de verschillende deelnemers opdat hun metadata, geografische gegevens en diensten daadwerkelijk en tijdig in de GDI kunnen worden ingebracht. Het AGIV staat in voor algemeen bruikbare diensten, bv. om geografische datasets op te zoeken, en voor het opzetten van een e-commercedienst, die toelaat via het internet geografische datasets te downloaden en toegang te krijgen tot de data-infrastructuur, al dan niet tegen betaling. Er wordt centraal een Geografische Service Bus (GSB) uitgebouwd waar alle diensten gestructureerd op aansluiten om zo te komen tot een service georiënteerde architectuur (SOA) (zie 5.2 GDI-architectuur). Het AGIV zorgt voor de uitbouw hiervan en coördineert de aansluiting van de verschillende diensten op deze bus. Vanuit deze bus worden de data en diensten ontsloten via het Vlaams geoportaal. Dit, via het internet te raadplegen portaal (website), biedt centrale toegang tot de GDI en is publiek toegankelijk. Via deze weg kan alle geografische informatie die zich binnen de GDI bevindt bekeken worden, gedownload worden etc. De e-commercedienst zal bv. ook via dit internetportaal toegankelijk zijn. Het AGIV is belast met de oprichting, organisatie en exploitatie van dit geoportaal. Het AGIV zorgt er ook voor dat het Vlaamse geoportaal kan gekoppeld worden aan het Europees INSPIRE-portaal en het Belgisch nationaal geoportaal.

TAAK WIE WANNEER

GDI-decreet van kracht en daarmee oprichting van vernieuwde organisatiestructuur in Vlaanderen

Vlaamse Regering 2010

Voorstellen formuleren i.v.m. de invoering van INSPIRE-uitvoeringsbepalingen en GDI-decreet

Stuurgroep GDI-Vlaanderen Ad hoc (vergaderfrequentie = maandelijks)

Advies verlenen inzake uitbouw Vlaamse GDI

GDI-raad Ad hoc (op eigen initiatief of vraag van de minister)

Uittekenen van de architectuur van de GDI en het nodige afsprakenkader om deze te operationaliseren

GDI-werkgroep Continu (vergaderfrequentie= tweemaandelijks)

Coördineren van de implementatie GDI-decreet en INSPIRE-richtlijn in Vlaanderen

AGIV Continu

Formaliseren Belgische coördinatiestructuur (goedkeuring en publicatie samenwerkingsakkoord) en daarmee oprichting van Belgsiche organisatiestructuur (INSPIRE-cel, forum etc)

Alle regeringen en parlementen

Verwacht: midden 2010

Coördineren implementatie INSPIRE-richtlijn in België

(Voorlopig) Coördinatie Comité INSPIRE

Continu (vergaderfrequentie = driemaandelijks)

Informatie-uitwisseling tussen de Europese Commissie en de Belgische stakeholders

Nationaal contactpunt (Leen De Temmerman) – INSPIRE-cel

Ad hoc

Opzetten van informatie- en discussieplatform op Belgisch niveau

INSPIRE-forum (Ingrid Vanden Berghe)

Nog uit te werken (jaarlijks evenement?)

België vertegenwoordigen in Europees comité

Belgisch vertegenwoordiger (Jean-Pierre Kinnaert)

Telkens wanneer een uitvoeringsbepaling moet worden goedgekeurd

Tabel 6: organisatorische -en coördinatietaken


39

6.4 Het opzetten van een communicatiestructuur en een communicatieplan

Goede communicatie is de eerste stap in het samenwerken rond INSPIRE. Er zal zowel communicatie noodzakelijk zijn tussen de lidstaat en Europa, binnen de lidstaat zelf als tussen de lidstaten onderling. Wat betreft het GDI-decreet staat logischerwijs de communicatie binnen Vlaanderen centraal. Communicatie loopt als een rode draad doorheen alle aspecten van het invoeringstraject. Het doel van de communicatie is tweeledig: ten eerste wordt beoogd om de kennis van alle betrokkenen op te bouwen en/of te verhogen. Voor vele organisaties vormt de INSPIRE-richtlijn en het GDI-decreet een zwarte (of grijze) doos. Het is van belang dat alle doelgroepen weten wat de INSPIRE-richtlijn en het GDI-decreet verwachten: ―wat moet, wat kan, wie voert uit, wie regisseert, tegen wanneer‖. Daarnaast wil men via communicatie ook het nodige draagvlak creëren. Hiermee wordt gebouwd aan een positief imago van beide GDI‘s (de Europese en de Vlaamse) als waardevolle infrastructuren en GDI-Vlaanderen als een waardevol samenwerkingsverband. Het is pas als deze initiatieven gedragen worden door de belanghebbenden dat zij succesvol kunnen en zullen zijn. Niet alleen overheidsinstellingen, maar ook de bedrijven en de burger zullen ge-inspire-erd moeten worden. Grosso modo worden er 2 doelgroepen onderscheiden:

1. Beheerders

a. Beheerders van een INSPIRE-dataset en (toekomstige) authentieke geografische

gegevensbron

b. Beheerders van andere (toekomstige) authentieke geografische gegevensbronnen

(geen INSPIRE-dataset)

c. Beheerders van andere datasets die zijn toegevoegd aan de Vlaamse GDI

2. Gebruikers

Gebruikers kunnen eventueel beroep doen op gespecialiseerde bedrijven en instellingen om

toepassingen te ontwikkelen.

6.4.1 Communicatie over INSPIRE

De INSPIRE-website (http://inspire.jrc.ec.europa.eu/) is één van de belangrijkste communicatiemiddelen. Deze website, beheerd door het Joint Research Center (JRC) van de Europese Commissie, biedt informatie over de richtlijn zelf, de diverse uitvoeringsbepalingen met alle bijhorende documenten en extra informatie, een lijst met alle LMOs en SDICs, een link naar het INSPIRE geoportaal, een overzicht van alle INSPIRE-gerelateerde evenementen etc. Na registratie krijgt men toegang tot het gepersonaliseerde ‗stakeholder panel‘ waar men kan deelnemen aan consultaties, experten kan registeren of referentiemateriaal kan opladen. Naast deze ‗passieve‘ communicatie worden de belanghebbenden, via de SPOCs, ook actief geïnformeerd over de belangrijkste aspecten met betrekking tot de Europese GDI door het nationaal contactpunt. Verder moet het INSPIRE-forum op Belgisch niveau een platform bieden voor alle belanghebbenden bij INSPIRE, voor discussie en gedachtenuitwisseling in verband met geografische informatie. De coördinatie van de communicatie is cruciaal bij ieder aspect van het gefaseerde invoeringstraject. Voor Vlaanderen zal een algemeen communicatieschema opgezet worden, dat naarmate INSPIRE meer duidelijkheid geeft, verfijnd zal worden. Deze communicatie wordt afgestemd met het INSPIRE-tijdschema, opgelegd door Europa. De in te zetten communicatiemiddelen zullen worden afgestemd op de boodschap die gebracht moet worden. Dit kan variëren van berichten in het AGIV e-zine, mailings, een INSPIRE-luik op de AGIV-website, tot gespecialiseerde opleidingen en infosessies. De AGIV-trefdag zal voorzien in een INSPIRE-luik. Naast (pro-)actieve communicatie binnen Vlaanderen, is een goede afstemming en kennisuitwisseling met de federale en andere gewestelijke partijen belangrijk. Niet te verwaarlozen is de communicatie en kennisuitwisseling met andere landen die eveneens geconfronteerd worden met dezelfde invoeringsproblematiek. Europa vraagt immers dat de data tussen lidstaten op elkaar afgestemd worden. De grootste uitdaging, zal hier liggen in het geometrisch harmoniseren. Een klassiek voorbeeld hier is het ‗aansluiten‘ van de rivieren ter hoogte van landsgrenzen (en uiteraard ook gewestgrenzen). Hiervoor zullen beheerders van gelijkaardige datasets met elkaar contact moeten opnemen en de nodige maatregelen treffen.

http://inspire.jrc.ec.europa.eu/


40

6.4.2 Communicatie over het GDI-decreet

Voor Vlaanderen hangt de communicatie over INSPIRE uiteraard heel nauw samen met de communicatie rond het GDI-decreet, daar dit de Vlaamse omzetting is van de richtlijn. Aangezien het decreet op vele vlakken verder gaat dan de richtlijn, zal over deze aspecten (bv authentieke geografische gegevensbronnen) uiteraard ook duidelijk gecommuniceerd moeten worden. Bij het op te zetten communicatieplan zullen volgende communicatiemiddelen gehanteerd kunnen worden:

- INSPIRE/GDI-luik op AGIV-website of Vlaams geoportaal + FAQ

- Mailings

- INSPIRE/GDI-luik op AGIV-trefdag

- Specifieke infosessies (via GDI-werkgroep, via stuurgroep, voor alle deelnemers, voor alle

belanghebbenden)

- Presentaties op andere evenementen

- Items in het E-zine

- Artikels in vaktijdschriften

Deze communicatie is gebaseerd op voortschrijdende kennis. Bij het opmaken van dit handboek bestaat er om verscheidene redenen (technische, financiële, organisatorische,…) nog onduidelijkheid over verschillende aspecten. Ook de impact is vaak nog niet 100% gekend.

TAAK WIE WANNEER

INSPIRE-website JRC Continu

Actieve communicatie tussen de Europese Commissie en de belanghebbenden

Nationaal contactpunt Ad hoc

Opzetten van informatie- en discussieplatform op Belgisch niveau

INSPIRE-forum (NGI) Nog uit te werken (jaarlijks evenement?)

Opstellen en uitvoeren communicatieplan voor Vlaanderen

AGIV 2010 en ook daarna

Luik INSPIRE/GDI creëren op de AGIV-website of Vlaams geoportaal

AGIV 2010

Organiseren van infosessies AGIV/DAR Ad hoc

Deelnemers GDI-Vlaanderen/alle belanghebbenden informeren over INSPIRE en Vlaamse GDI via e-zine, mailings, infosessies,…

AGIV Ad hoc

Tabel 7: communicatietaken

6.5 De inrichting van een technische infrastructuur voor het ter beschikking stellen van geo-informatie met metadata, inclusief de opbouw van een Vlaams geoportaal

6.5.1 Gedistribueerde infrastructuur

De technische infrastructuur van de GDI ondersteunt het beheer en het ter beschikking stellen van geografische informatie, volgens de wettelijke bepalingen. Het is een gedecentraliseerde realisatie van de GDI-componenten. De infrastructuur bevindt zich bij de verschillende deelnemers van GDI-Vlaanderen (inclusief het AGIV) en wordt gecoördineerd door het AGIV.


41

Infrastructuur voor het beheer van geografische gegevens

Deze infrastructuur bevindt zich in principe bij de beheerders van geografische gegevensbronnen en kan zeer divers zijn in functie van het type van gegevens, de richtlijnen van de organisatie, de manier van gegevensverzameling en -actualisatie en het gebruik van de gegevens.

Infrastructuur voor het beheer van metadata

Voor het creëren en actueel houden van metadata zijn verschillende opties mogelijk. Beheerders kunnen kosteloos gebruik maken van de centrale metadata-editor die aangeboden wordt door het AGIV en die via het internet toegankelijk is. Of ze maken gebruik van interne software, er bestaat een grote verscheidenheid aan softwareoplossingen voor het beheer van metadata, waarbij ze de metadata met het AGIV uitwisselen. De metadata dient in elk geval conform het GDI-Vlaanderen metadata-profiel te worden opgesteld.

Infrastructuur voor het ontsluiten van de geografische gegevensbronnen en diensten

De geografische gegevensbronnen worden ontsloten via geografische diensten. De verantwoordelijkheid voor het aanbieden van geografische diensten ligt bij de beheerder van de geografische gegevensbron. Hij kan er wel voor kiezen om het opzetten en operationeel houden van deze diensten uit te besteden, aan het AGIV, aan een medio-knooppunt of extern. Het AGIV zal, voor alle datasets die in de AGIV-productdatabank zitten en die momenteel geen authentieke gegevensbron zijn, raadpleeg –en overdrachtdiensten aanmaken en aanbieden. Deze zullen toegankelijk zijn via het Vlaams geo-portaal.

De infrastructuur voor netwerkdiensten bestaat uit geografische server software die aangesloten wordt op een geografische databank en die de nodige conforme functionaliteit verschaft voor raadpleeg-, overdracht- en verwerkingsdiensten.

Infrastructuur voor toegangsbeheer

Deze infrastructuur regelt de toegangscontrole tot de geografische diensten. Vele organisaties hebben reeds een systeem voor toegangsbeheer. Het is logisch dat in voorkomend geval de geografische diensten hierop worden aangesloten. Ook het AGIV zal diensten aanbieden voor toegangscontrole waarop geografische diensten van de GDI-deelnemers kunnen aangesloten worden.

Infrastructuur voor de coördinatie van de netwerkdiensten

Voor het coördineren van de netwerkdiensten, het koppelen en orkestreren ervan, wordt door het AGIV een geografische (enterprise) service bus ingericht.

6.5.2 Centrale diensten aangeboden door het AGIV

Het GDI-decreet belast het AGIV met de coördinatie van de uitbouw en de exploitatie van de GDI. Daarnaast zal het AGIV ook bepaalde diensten aanbieden.

Geografische Service Bus

De kern van ondersteunende infrastructuur is de Geografische Service Bus. De Geografische Service Bus zal door het AGIV uitgebouwd worden als het centraal aanspreekpunt voor alle geografische netwerkdiensten in Vlaanderen.

Centrale metadata-editor

Met de centrale metadata-editor, die via het internet kan gebruikt worden, kunnen de beheerders hun geografische gegevensbronnen en diensten kosteloos beschrijven, conform de gevraagde specificaties. Door gebruik te maken van de centrale metadata-editor zijn de beheerders ervan verzekerd dat hun gegevens en diensten kunnen gevonden worden via het geoportaal.

Geografische diensten

Het voorzien van de meeste geografische diensten valt onder de verantwoordelijkheid van de individuele GDI-deelnemers. Het AGIV zal een aantal diensten aanbieden, minimaal zoals geregeld in het GDI-decreet:

Centrale zoekdienst


42

De centrale zoekdienst moet de mogelijkheid bieden om zowel geografische gegevensbronnen als diensten op te zoeken. De centrale zoekdienst maakt gebruik van een catalogus of metadatabank waar zowel metadata van data als van diensten wordt opgeslagen. De catalogus vormt het zwaartepunt van het geoportaal en biedt de mogelijkheid aan deelnemers om de metadata van hun geografische gegevensbronnen en diensten te publiceren, waardoor gedistribueerd zoeken van data en diensten kan gerealiseerd worden.

Centrale overdrachtdiensten (rechtstreekse overdrachtdiensten en onrechtstreekse overdrachtdienst of downloadapplicatie)

De centrale downloadapplicatiekomt er niet alleen voor geografische datasets die door het AGIV worden beheerd, maar ook voor datasets van deelnemers. Datasets die centraal vanuit het AGIV worden gedistribueerd, zullen via deze downloadapplicatie kunnen gedownload worden. Zeker voor datasets met een lage updatefrequentie is dit een aangewezen methode met (quasi) geen impact voor de databeheerder.

Voor alle datasets die centraal via het AGIV worden gedistribueerd, zal het AGIV ook rechtstreekse overdrachtdiensten (WFS-diensten) aanmaken. Via deze diensten krijgt de gebruiker rechtstreeks toegang tot de centrale AGIV databank.

Voor datasets die (heel) frequent worden geüpdate is het echter aan te bevelen dat de gebruiker rechtstreeks toegang krijgt tot de brondatabank, namelijk de databank van de beheerder zelf. Dit is beter omdat de centrale databank bij het AGIV niet steeds de meest recente versie van de dataset bevat. Een overdrachtdienst die rechtstreeks (WFS) de brondatabank van de beheerder raadpleegt, zal door de beheerder zelf moeten worden voorzien.

Algemene verwerkingsdiensten

Het AGIV zal een coördinatenverwerkingsdienst aanbieden, die minstens de coördinaatsystemen ondersteunt die belangrijk zijn in het kader van Vlaanderen, België en Europa en die opgelegd worden door het GDI-decreet of INSPIRE.

Het AGIV zal in eerste instantie geen verwerkingsdiensten aanbieden voor het transformeren van een specifiek data-modelnaar een model zoals opgelegd door de INSPIRE-regels voor dataharmonisatie. Dit kan mogelijks wel na het sluiten van een aparte overeenkomst met het AGIV.

Raadpleegdiensten

Het AGIV zal voor alle datasets die centraal via het AGIV worden verdeeld, een raadpleegdienst (WMS) voorzien. Via een generieke viewer in het Vlaams geoportaal zullen deze datasets geraadpleegd kunnen worden.

Ondersteunende diensten

E-commerce

Conform het GDI-decreet zal het AGIV een centrale e-commercedienst opzetten. De e-commercedienst regelt bestelling, betaling en de controle op de levering van de gegevens of het gebruik van diensten.

Toegangscontrolediensten regelen authenticatie en authorisatie.

Validatiediensten worden aangeboden om data-schema's te valideren en de conformiteit van netwerkdiensten te valideren. Het AGIV zal voor deze laatste ook een soort certificering voorzien.

Het geoportaal GDI-Vlaanderen

Het AGIV bouwt het Vlaamse geoportaal.

Het geoportaal voorziet:

een zoektoepassing via de welke gebruikers alle geografische gegevensbronnen en diensten die toegevoegd zijn aan de GDI kunnen opzoeken en er informatie over opvragen.

een raadpleegtoepassing onder de vorm van een generieke viewer, voor het raadplegen, bekijken en combineren van de geografische gegevens.

een downloadtoepassing waarmee de gebruikers geografische datasets kunnen downloaden.

Het geoportaal is afgestemd met het nationale en het Europese geoportaal.


43

6.5.3 Uitbouw van de infrastructuur

Sinds 2008 werden bij het AGIV diverse initiatieven gestart met het oog op de uitbouw van een INSPIRE-compatibele Vlaamse GDI.

Hieronder worden de belangrijkste projecten vermeld die reeds gerealiseerd, in uitvoering of gepland zijn.

6.5.3.1 GDI-testbed

Het GDI-testbed is een testportaal opgezet door het AGIV en dient als technisch GDI-communicatieplatform. Het richt zich tot toekomstige gebruikers,aanbieders van geografische diensten en toepassingsbouwers die willen kennis maken met de diensten die door de GDI zullen worden aangeboden en technisch willen experimenteren.

Het doel van het GDI-testbed is:

toegang verlenen tot diensten en toepassingen die in testfase zijn;

ontwikkelaars en GIS-experten de mogelijkheid geven om te experimenteren met bestaande en toekomstige GDI-diensten en kennis te maken met de GDI en INSPIRE technologie (zoals gestandaardiseerde geografische web services);

zorgen voor interactie tussen de technici van het AGIV en de GDI-deelnemers;

de GDI-deelnemers bewust te maken van wat gestandaardiseerde geografische diensten zijn en wat de GDI-infrastructuur zal aanbieden;

het verzamelen van feedback en gebruikersbehoeften;

het aanbieden van een technisch discussieplatform en het creëren van een technische denktank over oplossingen voor de GDI;

komen tot input voor de gemeenschappelijke GDI-Vlaanderen profielen voor geografische diensten.

Het testbed geeft een overzicht van mogelijke oplossingen voor de GDI onder de vorm van projecten met diensten en toepassingen. Voor elk van die projecten stelt het AGIV de nodige informatie, handleidingen, voorbeeldcode, weblinks, enz. ter beschikking.

De ontwikkelaars van het AGIV zullen voor elk project blogberichten publiceren om testbed-gebruikers te helpen bij de implementatie van services. Gebruikers van het GDI-Vlaanderen testbed kunnen hierop reageren en zo hun ervaringen en bevindingen delen.

6.5.3.2 Vlaamse metadatastandaard voor geografie en metadatabank

De Vlaamse metadatastandaard voor geografie bevat een aanbeveling voor de uitwisseling van metadata. Het is een formele beschrijving van de metadatastandaard die het Agentschap voor Geografische Informatie Vlaanderen heeft opgesteld op basis van verschillende ISO-normen en de INSPIRE-richtlijn (INSPIRE Implementing Rule for Metadata).

Deze aanbeveling is bedoeld om de uitwisseling van metadata mogelijk te maken zoals bepaald in het GDI-decreet.

De aanbeveling is geschreven voor de gebruikersgemeenschap van metadatasystemen en iedereen die de algemene principes voor het opstellen en uitwisselen van metadata wil kennen. Bij elke uitwisseling van geografische informatie waar deelnemers aan GDI-Vlaanderen bij betrokken zijn, horen metadata volgens de Vlaamse metadatastandaard opgesteld te zijn.

Op basis van deze metadatastandaard werd een metadatabank opgesteld. Een metadataviewer voor het zoeken en raadplegen van metadata is op het internet publiek beschikbaar. De GDI-deelnemers kunnen online hun metadata beheren met de online metadata-editor. Zowel het raadplegen van metadata als het editeren ervan, is kosteloos.

De toepassingen zijn operationeel en toegankelijk via http://metadata.agiv.be/.

6.5.3.3 Operationele diensten en toepassingen

WS CRAB

http://metadata.agiv.be/


44

De CRAB-webservice biedt online de relationele informatie uit het Centraal Referentie Adressen Bestand (CRAB) aan.

WS CAPAKEY

De CAPAKEY-webservice ontsluit online informatie van een subset van de entiteiten uit CADMAP.

KLIP: Kabel- en Leiding Informatie Portaal en diensten

KLIP vervult een centrale rol binnen de activiteiten van de Vlaamse overheid om informatie over kabels en leidingen meer efficiënt te ontsluiten. KLIP werkt mee aan het voorkomen van graafschade aan kabels en leidingen.

Geo-Vlaanderen

Geo-Vlaanderen wil geografische beleidsinformatie aanbieden via het web. Via internetloketten kan men thematische en beleidsinformatie geografisch bevragen.

GIRAF

Met GIRAF - Geographical Information Retrieval Application for Flanders - kan men geografische producten bestellen.

Mobile Mapping

De Mobile Mapping toepassing geeft toegang tot mobile mapping data ter controle van de verkeersbordendatabank.

FLEPOS

FLEPOS (Flemish Positioning Service) is een dienst die, via een netwerk van permanent opgestelde GNSS-referentiestations, observatiedata ter beschikking stelt voor nauwkeurige plaatsbepaling met het Global Navigation Satellite System (GNSS).

De FVP (FLEPOS VerdichtingsPunten)-Webapplicatie is een toepassing voor het documenteren van gematerialiseerde grondslagpunten die met de FLEPOS dienstverlening werden opgemeten.

6.5.3.4 Lopende en geplande projecten

Hierbij volgt een lijst van projecten of activiteiten die zullen opstarten in de periode 2009 - 2011.

DALI: ontwikkelen van afhandeling van authenticatie en autorisatie voor webtoepassingen als netwerkservices.

Catalogusservice

Het bouwen van een zoekdienst conform de INSPIRE en GDI-standaarden. De catalogusservice ontsluit de centrale metadatabank en voorziet ook in transactionele of harvesting-methodes voor het ontsluiten van metadata die in zich in andere zoekdiensten bevinden.

Metadata voor Webservices

Het opstellen van een metadataprofiel voor alle diensten die via de Geografische Service Bus zullen ontsloten worden. Specifiek zullen profielen voorzien worden voor Web Map Services (raadpleegdiensten), Web Feature Services (overdrachtdiensten) en Web Coverage Services (overdrachtdiensten voor rasterdata).

Metadata voor rasterdata

Uitbreiding op de Vlaamse metadatastandaard voor geografie voor het beschrijven van rasterdata.

GeoDRM voor geografische gegevens en diensten

Met GeoDRM (Digital Rights Management voor geografische informatie) wordt de toegang tot en het gebruik van geografische gegevens en diensten technisch geregeld.

Framework WMS/WFS

Opstellen van een aanbeveling voor het Vlaamse profiel voor Web Map Services en Web Feature services, die conform zijn aan de internationale standaarden en de INSPIRE-voorschriften. Binnen dit project wordt ook de architectuur voor deze diensten onderzocht, met name in functie van de schaalbaarheid en hun koppeling met de Geografische Service Bus. Ook aanbevelingen omtrent de eigenlijke implementatie worden uitgewerkt.


45

Logging, rapportering en melding systeem

Dit systeem monitort de beschikbaarheid en het gebruik van verschillende diensten op de Geografische Service Bus en logt alle nodige informatie om de werking van de infrastructuur (hardware en software) te kunnen rapporteren en problemen te melden, met het oog op het naleven van de INSPIRE-vereisten betreffende capaciteit, beschikbaarheid en performantie.

Opstellen Service Level Agreements

Voor de geografische diensten gelden bepaalde kwaliteitseisen i.v.m. performantie, capaciteit en beschikbaarheid. Deze kwaliteitseisen en hoe daaraan zal voldaan worden wordt vastgelegd in een Service Level Agreement (SLA).

Helpdesk component

Voor de ondersteuning van de GDI is een helpdesk systeem nodig dat fouten probleemmeldingen registreert en opvolgt, via een zogenaamd ticketing systeem.

Consultatie van rastergegevens (Web Coverage Services - WCS)

Onderzoek naar de mogelijkheid om rastergegevens (bv. orthofoto) ter beschikking te stellen via Web Coverage Services.

Generieke viewer toepassing

Met de Generieke Viewer zal het mogelijk zijn gegevens die via raadpleegdiensten worden aangeboden te raadplegen, te bekijken en te combineren.

Het doel van de Generieke Viewer is om als voorbeeldtoepassing te dienen om de mogelijkheden van geografische diensten aan te tonen. Later kan de Generieke Viewer een flexibel alternatief te vormen voor de huidige AGIV Geoloketten.

De Generieke Viewer zal beschikbaar zijn via het Vlaamse Geoloket.

Downloadtoepassing

Deze toepassing komt in de plaats van de huidige GIRAF-toepassing en voldoet aan de standaarden en kwaliteitsvereisten die zijn opgelegd door het GDI-decreet en de INSPIRE-richtlijn.

De downloadtoepassing zal beschikbaar zijn via het Vlaamse geoportaal.

6.6 Harmoniseren en gebruiksklaar maken van geografische data sets, inclusief de metadata

6.6.1 Harmonisatie van geografische gegevens

Datasets die onder INSPIRE vallen dienen geharmoniseerd te worden volgens de INSPIRE-dataspecificaties zodat de datasets uit de verschillende lidstaten inter-operabel worden. Harmonisatie kan op 2 manieren: ofwel past men het eigen datamodel aan het INSPIRE-datamodel aan. In sommige gevallen zal het rechtstreeks toepassen van de dataspecificaties een grondige herstructurering van de databank impliceren. Een tweede mogelijkheid is om het eigen, al dan niet reeds bestaande datamodel ongemoeid te laten, zodat het optimaal blijft voor het doel waarvoor de dataset werd gemaakt, en de dataset INSPIRE-conform te maken door middel van een transformatie. De databeheerder is volledig vrij welke methode hij verkiest. Wanneer men opteert voor de tweede manier, dus om niets te veranderen aan het eigen datamodel, heeft men 3 opties (figuur 6). Ofwel gebeurt de transformatie van het eigenmodel naar het INSPIRE-model ‗on-the-fly‘. Dit wil zeggen dat men in de downloaddienst een transformatieservice moet integreren waarbij tijdens het downloaden het ene model wordt omgezet in het andere. Ofwel werkt men ‗off-line‘. Hierbij voorziet men een parallelle databank waarbij het datamodel is opgebouwd volgens de INSPIRE-specificaties. De download service spreekt deze tweede databank aan. Uiteraard dienen beide databanken (min of meer) synchroon geüpdate te worden. Een laatste optie, die minder geschikt is omwille van de soms grote datastroom en bijgevolg mogelijks lange verwerkingstijden, is naast een downloadservice te voorzien in een aparte transformatieservice. De gebruiker downloadt de dataset en transformeert hem nadien via een externe transformatieservice die door de beheerder ontwikkeld is.


46

Figuur 6: drie mogelijke manieren om gegevens te harmoniseren. Bron: C. Portele, 2009

Het is de databeheerder die verantwoordelijk is voor het harmoniseren van zijn datasets volgens een van de hoger vermelde mogelijkheden. AGIV zal de deelnemers begeleiden om te voldoen aan de opgelegde dataspecificaties. Naast de omzetting van het eigen datamodel naar het datamodel van INSPIRE volgens de INSPIRE-dataspecificaties, moeten de datasets ook geometrisch en topologisch geharmoniseerd zijn. INSPIRE-datasetDit heeft vooral betrekking op de datasets aan de grenzen (gewestgrenzen of grenzen met buurlanden): deze moeten mooi op elkaar moeten aansluiten. De betrokken databeheerders dienen hiervoor onderling de nodige afspraken te maken. Datasets die geen INSPIRE-dataset zijn vallen uiteraard buiten hoger vermelde verplichtingen. De andere datasets binnen de Vlaamse GDI (zowel authentieke geografische gegevensbronnen als andere), moeten voldoen aan de dataspecificaties opgelegd door de stuurgroep GDI-Vlaanderen. Deze specificaties worden echter in overleg opgesteld en zullen derhalve in de praktijk slechts beperkte inspanningen vragen van de beheerder.

6.6.2 Metadata van geografische gegevens en diensten

Iedere dataset moet gedocumenteerd worden met metadata volgens de vooropgestelde standaard. Zoals hoger beschreven bestaan er verschillende standaarden: ISO, CEN …INSPIRE volgt deze standaarden. Binnen GDI-Vlaanderen is door de stuurgroep GDI-Vlaanderen afgesproken om de metadata aan te leveren volgens het GDI-Vlaanderen metadataprofiel. Dit metadataprofiel

14 opgesteld

door het AGIV, bevat alle metadata-elementen die voor de deelnemers aan het samenwerkingsverband van belang zijn, en is conform de vigerende standaarden. Wie zijn metadata aanlevert volgens dit profiel is dus in regel met INSPIRE voor wat betreft metadata. Via de metadata-applicatie van het AGIV (http://metadata.agiv.be/) kan metadata op een gebruiksvriendelijke manier kosteloos geraadpleegd, gecreëerd, geüpdate (editeren) of verwijderd worden. Voor deze laatste drie acties dient men zich eerst te registreren en de rol van metadatabeheerder aan te vragen. Metadata aangemaakt met deze applicatie is uiteraard overeenkomstig het GDI-Vlaanderen profiel en voldoet aan de ISO- en INSPIRE-standaarden. AGIV zal ook voorzien in een validatietool voor metadata en metadata-editors om na te gaan of deze conform zijn met de GDI-Vlaanderen profielen.

14

http://www.agiv.be/gis/downloads/?SID=48

http://metadata.agiv.be/

http://www.agiv.be/gis/downloads/?SID=48


47

TAAK WIE WANNEER

Toepassen van INSPIRE-dataspecificaties op INSPIRE-datasets

Databeheerder

Juni 2012* voor nieuw verzamelde en uitgebreid geherstructureerde ruimtelijke data en diensten uit bijlage I

Januari 2015* voor nieuw verzamelde en uitgebreid geherstructureerde ruimtelijke data en diensten uit bijalge II en III

Juni 2017* voor reeds bestaande ruimtelijke data en diensten uit bijlage I

Mei 2019 voor reeds bestaande ruimtelijke data en diensten uit bijlage II en III

Toepassen van GDI-Vlaanderen dataspecificaties op alle datasets die zijn toegevoegd aan de Vlaamse GDI

Databeheerder

Op het ogenblik dat de datasets worden toegevoegd aan de GDI of wanneer de stuurgroep GDI-Vlaanderen dit oplegt

Geometrisch en topologisch harmoniseren van INSPIRE-datasets die geografisch aan elkaar grenzen

Databeheerders

Zelfde als deadlines bij ‗toepassen van INSPIRE-dataspecificaties op INSPIRE-datasets‘ (1

e rij in deze tabel)

Metadata-applicatie beheren AGIV Continu

Metadata van datasets behorende tot de GDI aanmaken en actueel houden conform het GDI-Vlaanderen metadataprofiel

Databeheerder

Continu. Wat betreft INSPIRE-datasets zijn er strikte deadlines voor het ter beschikking stellen van actuele metadata:

24 december 2010 voor metadata van datasets uit bijlage I en II

24 december 2013 voor metadata van datasets uit bijlage III

Tabel 8: taken metadata en dataharmonisatie

*Datum afhankelijk van inwerkingtreding van de uitvoeringsbepalingen over dataspecificaties

6.7 Bevorderen toegankelijkheid en het gebruik van de geografische gegevens en de metadata

De INSPIRE-richtlijn en de uitvoeringsbepaling rond toegang tot de geografische gegevens en diensten vraagt om een herziening van een aantal toegangs- en gebruiksvoorwaarden binnen Vlaanderen. Het opzet van INSPIRE is immers dat deze toegangs- en gebruiksvoorwaarden geen drempel mogen opwerpen bij het gebruik van deze geografische gegevens. De vergoedingen en gebruiksbeperkingen moeten minimaal zijn tussen overheden onderling. Het GIS-Vlaanderen databeleid streeft reeds sinds 1995 naar een zo laag mogelijke drempel voor toegang tot de data. Dit houdt in dat de meeste geografische gegevens ofwel gratis ofwel tegen marginale kostprijs ter beschikking staan. Voor deelnemers aan GDI-Vlaanderen is, voor het uitoefenen van taken van algemeen belang, de toegang tot de GDI en het gebruik van de gegevens en diensten volledig gratis. Onder impuls van de INSPIRE-richtlijn en de e-government principes wordt er verder gestreefd naar kosteloos gebruik van data en diensten voor niet-deelnemers die taken van algemeen belang uitvoeren. Wanneer men de geodata en diensten wenst te gebruiken voor taken die niet vallen onder ‗algemeen belang‘, dit kan zowel commercieel als niet- commercieel gebruik impliceren, voorziet het GDI-decreet dat de stuurgroep GDI-Vlaanderen specifieke toegangs- en gebruiksvoorwaarden kan voorzien. Hier gelden de regels van het decreet van hergebruik van overheidsinformatie.


48

6.7.1 Uitvoeringsbesluit GDI-decreet m.b.t. toegangs- en gebruiksregels

De toegangs- en gebruiksregels voor de deelnemers aan GDI-Vlaanderen worden vastgelegd in het ‗Uitvoeringsbesluit GDI-decreet m.b.t. toegangs- en gebruiksregels‘. De belangrijkste beginselen van dit uitvoeringsbesluit zijn:

- Toegang en gebruik moeten zo open mogelijk zijn, zonder onnodige beperkingen en zonder

praktische belemmeringen op de plaats van gebruik. Dit houdt in dat de voorwaarden en de

vergoedingen transparant moeten zijn, zodat de gebruiker weet waar hij aan toe is. Daarnaast

moeten de formaliteiten zo veel mogelijk beperkt, en in ieder geval elektronisch kunnen worden

geregeld, zodat een vlotte toegang kan worden verzekerd.

- Het doeleinde van het gebruik staat centraal: zolang het gebruik voor taken van algemeen belang

is (of milieu voor de buitenlandse en EU-instellingen), moet in principe elk soort gebruik kunnen,

mits eventuele uitzonderingen. Het mogelijke gebruik moet dus algemeen omschreven worden,

zodat het mogelijke toekomstige toepassingen omvat. Dit houdt zeker elk intern gebruik in en,

indien het deel uitmaakt van een taak van algemeen belang, ook een verspreiding naar derden of

naar het publiek. Tegelijk moet ongeoorloofd gebruik door de instanties, derden of het publiek

worden vermeden.

- De verplichtingen van de gebruikers worden vastgelegd in het besluit. Deze mogen echter de

uitvoering van hun taken van algemeen belang niet belemmeren.

Er is gekozen voor een gefaseerde aanpak. In een eerste fase wordt het gebruik en de toegang voor algemeen belang door deelnemers aan GDI-Vlaanderen geregeld. In een tweede fase worden de toegangs- en gebruiksregels vastgelegd voor taken die niet onder ‗algemeen belang‘ vallen, dus het hergebruik van overheidsinformatie. De regeling van de toegang en het gebruik voor taken van algemeen belang door de instanties die geen deelnemer zijn aan de GDI-Vlaanderen (de federale instanties en de andere gewesten; de buitenlandse instanties en de Europese instellingen en organen) worden behandeld in een derde fase. Hiervoor moet eerst worden overlegd met de federale overheid en de gewesten over een gezamenlijke of minstens een vergelijkbare aanpak voor de onderlinge uitwisseling van geografische gegevensbronnen en geografische diensten. Voor GRB-gegevens is een specifieke regeling voor toegang en gebruik vastgelegd voor taken van algemeen belang en alsook voor niet-commercieel en commercieel hergebruik.

6.7.2 Stimulering gebruik

De Vlaamse GDI en de Europese GDI zullen pas succesvolle initiatieven zijn indien de realisaties ook effectief gebruikt worden. Een ongebruikte infrastructuur is immers een nutteloze investering. Daarom is het belangrijk om zowel de aanbieders van geografische data, de beheerders dus, als de gebruikers van geografische gegevens te stimuleren om de geografische data-infrastructuur maximaal te gebruiken. De databeheerders zullen vooral gestimuleerd moeten worden om door middel van diensten aan te sluiten op het netwerk en zo hun data te ontsluiten. Gebruikers van geografische informatie zullen aangespoord worden om de data te gebruiken via de diensten (overdrachtdiensten), en niet langer door middel van het bestellen van dvd‘s of cd‘s indien beide mogelijkheden voorhanden zijn. Het uitbouwen van de GDI gebeurt gefaseerd. In de eerste fase zal het AGIV moeten voorzien dat de basisinfrastructuur voorhanden is. Vervolgens zullen de databeheerders moeten gestimuleerd worden om aan te sluiten op de GDI en via diensten hun data uit te ontsluiten. Eens men zo ver staat zullen de gebruikers aangemoedigd worden om deze diensten te gebruiken. Opleiding en ondersteuning zullen noodzakelijk zijn om dit draagvlak te bekomen. De menselijke factor is immers de sleutel tot een succesvolle GDI. Instrumenten hiervoor zijn dezelfde als deze aangehaald bij het onderdeel 6.4 Het opzetten van een communicatiestructuur en een communicatieplan en 6.8 Ondersteunen van betrokken partijen.

6.7.3 Afspraken en validatie

Voortbouwend op de ervaringen opgedaan met de GIS-Vlaanderen kerndatasetovereenkomsten, zullen er binnen GDI-Vlaanderen ook duidelijke afspraken worden gemaakt alvorens een dataset te kunnen toevoegen aan de Vlaamse GDI. Het is nog niet duidelijk of de term ‗kerndatasetovereenkomsten‘ zal behouden blijven, maar het principe blijft alleszins bestaan.

TAAK WIE WANNEER

Toegang regelen tot de GDI voor deelnemers voor taken

Vlaamse Regering (op voorstel van stuurgroep)

Juli 2010


49

van algemeen belang

Toegang regelen tot de GDI voor taken die niet onder algemeen belang vallen


2010

Toegang regelen tot de GDI voor niet-deelnemers voor taken van algemeen belang


2010

Stimuleren gebruik GDI AGIV Gefaseerd

Kerndatasetovereenkomsten (of equivalent) afsluiten

AGIV – deelnemers Bij toevoeging van een dataset aan de GDI

Tabel 9: taken toegang en gebruik

6.8 Ondersteunen van betrokken partijen

Als voormalig ‗Ondersteunend Centrum GIS-Vlaanderen‘ zal het AGIV de betrokken partijen ondersteunen bij de implementatie van het GDI-decreet en de INSPIRE-richtlijn. De ondersteuning zal geschieden op verschillende vlakken.

- Ter beschikking stellen van algemeen bruikbare diensten en applicaties

Het AGIV stelt algemeen bruikbare diensten en applicaties ter beschikking aan de deelnemers van GDI-Vlaanderen, zodat zij deze niet zelf moeten ontwikkelen of moeten aankopen. Er bestaan reeds enkele veel gebruikte applicaties (GIRAF, metadataviewer, etc), maar de uitbouw van de Vlaamse GDI noodzaakt de ontwikkeling van andere diensten of de vernieuwing van bestaande applicaties. Zo wordt er een nieuwe downloadapplicatie ontwikkeld en is er reeds een nieuwe metadata-applicatie beschikbaar. Hieronder is een overzicht te vinden van welke diensten en applicaties het AGIV ontwikkelt of reeds ontwikkeld heeft en al dan niet kosteloos door de databeheerder zal kunnen gebruikt worden bij de ontsluiting van zijn data:

Dienst Service of Applicatie

Timing Gratis

Metadata-applicatie (met metadatabank)

A Is reeds online Ja

Catalogusservice S Is reeds online

Downloadapplicatie A Ontwikkeling lopende Gebruik van de applicatie: ja gebruik van de data: ja, voor deelnemers en indien voor algemeen belang. Ander gebruik: nog te bepalen

E-commerceservice S Analyse in 2010 Ja, indien data kosteloos ter beschikking wordt gesteld. Betalend indien data betalend is.

E-commerce bestelapplicatie

A Analyse in 2010 Ja, indien data kosteloos ter beschikking wordt gesteld. Betalend indien data betalend is.

WMS S Lopende. Reeds enkele WMS-en beschikbaar in testbed. In productie vanaf 2010 voor alle datasets die rechtstreeks via het AGIV worden gedistribueerd (kan vroeger op specifieke vraag)

Ja

WFS S Lopende. Reeds enkele WFS-en beschikbaar in testbed. In productie vanaf 2010 voor alle datasets die rechtstreeks via het

Ja


50

AGIV worden gedistribueerd (kan vroeger op specifieke vraag)

Generieke viewer A Ontwikkeling lopende. Eerste versie beschikbaar voor zomer 2010

Ja

Authorisatie- en authenticatie- systeem

A Ter beschikking voor services en applicaties aangeboden door het AGIV

Ja

Validatietool voor metadata en metadata-editors, om te checken of deze conform zijn met de GDI-Vlaanderen profielen

A + S Analyse in 2010 Ja

Aanbieden van synchronisatieservices

S Analyse in 2010-2011 Ja

Tabel 10: AGIV -diensten

- Ondersteuning bieden bij het harmoniseren van gegevensbronnen

Het harmoniseren van gegevensbronnen wordt een belangrijke uitdaging. AGIV heeft in het verleden

al diverse transformaties van datamodellen uitgevoerd. De uitdaging bestaat erin om een perfecte

conversie te bekomen zonder informatie-verlies met een minimum aan manuele operaties.

- Validatie van metadata en services

Databeheerders en ontwikkelaars zullen kunnen nagaan of de door hen aangeboden producten conform zijn met de voorschriften van GDI-Vlaanderen. Dit zal onder andere mogelijk zijn voor metadata die niet zijn aangemaakt via de AGIV-metadata-editor. Via een validatietool zal men kunnen nagaan of het gebruikte profiel conform is of niet. Het AGIV zal ook een soort certificering aanbieden indien metadatatools en objectencatalogi conform zijn met de GDI-Vlaanderen profielen.

Voor de ontwikkeling van services zal het AGIV een WMS- en WFS-profiel aanmaken en ter

beschikking stellen. Daarnaast zal het AGIV ook een aantal validatietools voorzien zodat

ontwikkelaars kunnen nagaan of hun services conform zijn met de GDI-Vlaanderen profielen.

- GDI-testbed

Het AGIV zal voor de uitbouw van de technische infrastructuur een aantal testomgevingen opzetten

die de reële situatie zo dicht mogelijk benadert, zogenaamde ‗testbeds‘ http://gditestbed.agiv.be ,

zodat de deelnemers en het AGIV zelf ervaringen kunnen opdoen met de verschillende diensten en

bevindingen kunnen uitwisselen. Het testbed geeft een overzicht van mogelijke oplossingen voor de

GDI onder de vorm van projecten met services en applicaties. Voor elk van die projecten stelt het

AGIV de nodige informatie, handleidingen en voorbeeldcode beschikking. De communicatie tussen de

ontwikkelaars van het AGIV en de experten die de aangeboden software testen, verloopt via de blog.

Op deze manier wordt een technisch GDI-communicatieplatform opgebouwd om de ontwikkeling van

de GDI in Vlaanderen te ondersteunen. Vooraleer het AGIV een service of applicatie in productie

brengt, zal het telkens eerst ter beschikking worden gesteld in het testbed zodat het indien nodig nog

kan aangepast worden aan de noden van de gebruikers (en van het AGIV) die dankzij het testen aan

het licht zijn gekomen.

- GDI-werkgroep

Naast deze puur technische ondersteuning, bedoeld voor ontwikkelaars en GDI-experten, zullen ook

kennis en ervaringen worden uitgewisseld via de GDI-werkgroep. Dit behelst zowel technische, als

beleidsmatige en organisatorische aspecten.

- Handboek GDI-Vlaanderen

Naast dit eerste deel, ‗Kader voor de uitbouw van de Vlaamse GDI‘, dat alle betrokkenen een beter

beeld moet geven van wat de implementatie van het GDI-decreet en van de INSPIRE-richtlijn inhoudt,

zorgt het AGIV ook voor een ‗praktische leidraad‘ waaruit elke betrokkene kan afleiden wat hij nu

precies moet, mag en kan doen. Deze leidraad vormt het tweede deel van het handboek GDI-

Vlaanderen. Bovendien kan de beheerder of de gebruiker van geodata aan de hand van een aantal

beslissingsbomen gemakkelijk inschatten welke baten en kosten hij heeft bij de implementatie en kan

hij uit de steekkaarten die bij de praktische leidraad zitten ook in een oogopslag vaststellen met welke

http://gditestbed.agiv.be/


51

deadlines hij eventueel rekening moet houden. Het ‘kader voor de uitbouw‘ (dit document) en de meer

concrete praktische leidraad hebben tot doel de GIS-coördinatoren te ondersteunen bij de GDI-

implementatie. Om beleidsmakers een idee te geven van de betekenis van de Vlaamse GDI, geeft het

AGIV ook een brochure en een folder uit. Deze documenten, zoveel mogelijk vrij van vakjargon, zijn

bedoeld voor een breed publiek.

- Helpdesk

Naast hoger vermelde initiatieven om de belanghebbenden te ondersteunen is het de bedoeling dat

er een GDI-helpdesk komt waar iedereen terecht kan met zijn technische en minder technische

vragen over het GDI-decreet, de INSPIRE-richtlijn en (vooral) de implementatie ervan. De GDI-

helpdesk zal zowel telefonisch als via mail kunnen worden gecontacteerd.

- Infosessies

Op regelmatige tijdstippen zullen algemene of specifieke infosessies worden georganiseerd. Algemene sessies komen er minstens jaarlijks tijdens de AGIV-trefdag, en specifieke sessies worden georganiseerd wanneer er bijvoorbeeld een bepaalde dienst of applicatie in testomgeving komt of in productie. Dit zal ad hoc gebeuren wanneer blijkt, via bv de GDI-werkgroep of stuurgroep GDI-Vlaanderen of via het testbed, dat daar nood aan is. Dit kan dus op vraag gebeuren van de deelnemers, of op initiatief van het AGIV.

TAAK WIE WANNEER

Ter beschikking stellen van algemeen bruikbare diensten en applicaties

AGIV Zie tabel 10

Ondersteuning bieden bij harmoniseren van data en diensten

AGIV Vanaf 2011

Valideren en certificeren van metadata, metadatatools, objectencatalogi en services

AGIV Vanaf 2011

Diensten en applicaties aanbieden via het GDI-testbed

AGIV Gefaseerd en continu

Ondersteuning bieden via GDI-werkgroep

AGIV Tweemaandelijks

Opstellen ‘handboek GDI-Vlaanderen‘

AGIV Eerste versie, mei 2010

Oprichten en exploiteren GDI-helpdesk

AGIV 2010

Organiseren van infosessies AGIV Ad hoc

Tabel 11: taken AGIV

6.9 Monitoring en rapportering

De EC vraagt om op regelmatige tijdstippen de voortgang van het invoeringstraject te rapporteren. De rapportage bestaat uit 2 delen: een kwantitatief gedeelte (monitoring, bv. hoeveel datasets hebben reeds metadata, en zo ja, is deze INSPIRE-conform) en een kwalitatief gedeelte (de eigenlijke rapportering, bv. een raming van de kosten een voorbeelden van vastgestelde baten). De cel Geografische Informatie van de afdeling Stafdienst van het Departement DAR staat in voor de monitoring en rapportering, bijgestaan door het AGIV. Voor het monitoringsgedeelte zullen de betrokken partijen, dit zijn de beheerders van de INSPIRE-datasets, tijdig gecontacteerd worden en geïnformeerd worden over welk cijfermateriaal zij dienen bij te houden. Indien nodig zullen de databeheerders en -gebruikers bevraagd worden omtrent de eigenlijke rapportering. Op gepaste tijdstippen zal eveneens naar het Vlaamse Parlement een voortgangsrapportering gecommuniceerd worden. De rapportage naar de EC is driejaarlijks, deze naar het Vlaamse Parlement jaarlijks. Zowel binnen de EU als binnen GDI-Vlaanderen kan uit het monitoren van de activiteiten blijken dat technische of organisatorische bijsturing nodig is. Merk op dat de monitoring en rapportering, net als


52

de implementatie van het decreet en de richtlijn zelf, gefaseerd zal verlopen via een groeiproces. Naarmate de uitbouw van de infrastructuren vorderen zal meer gemonitord en gerapporteerd kunnen worden.

TAAK WIE WANNEER

Coördineren van INSPIRE monitoringsproces

DAR + AGIV

Continu en uiterlijk op 15 mei 2010 leveren van lijst met indicatoren aan de Europese Commissie, en nadien jaarlijks

Monitoring van gevraagde INSPIRE-indicatoren

AGIV en alle beheerders van INSPIRE-datasets

Continu en uiterlijk op 15 mei 2010, en nadien jaarlijks

Rapportering naar de Europese Commissie over INSPIRE-implementatie

MSCP Eerste keer op 15 mei 2010, daarna driejaarlijks

Rapportering naar het Vlaamse Parlement over GDI-implementatie

Vlaamse Regering Jaarlijks

Tabel 12: taken monitoring en rapportering

6.10 Opstellen financieel plan

Aan de hand van de praktische leidraad en de bijhorende steekkaarten kunnen de deelnemers inschatten wat de kosten zullen zijn voor de GDI- en INSPIRE-implementatie. Elke deelnemer zal met behulp van het handboek zelf een financieel plan moeten opstellen, en zal ook zelf voor de nodige financiering moeten zorgen. Voor de implementatie van INSPIRE stelt de Europese Unie geen middelen ter beschikking van de lidstaten. Het GDI-decreet laat ruimte voor mogelijke financiering voor beheerders van authentieke geografische gegevensbronnen door de Vlaamse overheid, al is op dit ogenblik niet voorzien in een structurele financiering en is het ook niet zeker of er financiering zal komen. Vlaams minister-president Kris Peeters zegt in zijn beleidsnota Algemeen Regeringsbeleid van 2009 (VR 2009 1610 MED.0426.01) het volgende over de financiering van de Vlaamse GDI: “De stapsgewijze uitbouw van de geografische dienstverlening als investering voor een Vlaamse kenniseconomie vereist een financieel programma dat gekoppeld wordt aan het GDI-uitvoeringsplan, waarin de uitbouw van gegevensbronnen tot authentieke geografische gegevensbronnen en de ontsluiting ervan via netwerkdiensten en het Vlaams geo-portaal worden gepland.” Het AGIV zal moeten voorzien in een voortschrijdende financiële planning om haar eigen datasets en diensten INSPIRE-conform te maken en om te voldoen aan de vereisten van authentieke geografische gegevensbronnen. Daarnaast, en vooral, zal het AGIV de kosten voor het ontwikkelen en onderhouden van de algemene voorzieningen, namelijk de GSB en de algemeen bruikbare diensten en applicaties, moeten opnemen in haar financiële planning. Dit zal worden meegenomen in de beheersovereenkomst 2011-2015.

TAAK WIE WANNEER

Opstellen voortschrijdend financieel plan

AGIV + DAR + deelnemers 2010-2019

Tabel 13: taken financiële planning


53

7 Mijlpalen en timing

Bij een overzicht van de belangrijkste mijlpalen en bijhorende deadlines is een duidelijk onderscheid noodzakelijk naargelang de ―status‖ van de dataset en de bijhorende diensten:

1. (toekomstige) authentieke geografische gegevensbronnen (INSPIRE of niet), 2. andere datasets binnen de Vlaamse GDI

Hieronder worden eerst de mijlpalen opgesomd die algemeen gelden binnen de Vlaamse GDI, dus voor alle GDI-Vlaanderen datasets en daarna de mijlpalen die in het bijzonder van toepassing zijn op authentieke geografische gegevensbronnen (zowel INSPIRE-datasets als niet INSPIRE-datasets). Er wordt een verwijzing gegeven naar het artikel van de wetgevende teksten (GDI-decreet en INSPIRE-richtlijn). De laatste kolom verwijst naar de steekkaart of beslissingsboom uit de praktische leidraad.

7.1 Mijlpalen voor alle datasets binnen de Vlaamse GDI

De mijlpalen (MP) weergegeven in tabel 14 zijn algemeen geldig binnen de Vlaamse GDI. In de kolom ―datum‖ staat in vele cellen een ―?‖. Dit is omdat op het ogenblik van het schrijven nog geen formele data gekend zijn tegen wanneer aan de betreffende verplichtingen moet worden voldaan. Het is mogelijk dat bepaalde besluiten en beslissingen van de Vlaamse Regering hierover duidelijkheid brengen.

MIJLPALEN GELDIG VOOR HEEL DE VLAAMSE GDI

MP Datum

Art. GDI-decreet Beschrijving

Bijhorende steekkaart uit praktische leidraad (deel 2 van het handboek)

1 ? 12 §1 en 27 §2

Deelnemers aan de GDI-Vlaanderen voegen de geografische gegevensbronnen, geografische diensten en metadata die zij beheren en vallen onder de INSPIRE-thema‘s, of nodig zijn voor uitoefenen van taken van algemeen belang, toe aan de GDI als de stuurgroep dat vaststelt

/

2 ? 14

Metadata is beschikbaar voor data en diensten beheerd door deelnemers GDI-Vlaanderen en [vallende onder de INSPIRE-thema‘s, of] nodig zijnde voor uitoefenen van taken van algemeen belang (verantwoordelijkheid databeheerder)

M/1, M/2.1, M/2.2

3 ? 15, 16 en 17

De Vlaamse Regering stelt de toegangs-en gebruiksregels vast

TG/1

4 ? 19 §2

Deelnemers bepalen de eventuele vergoedingen die zij willen vragen voor het gebruik van hun data en diensten door niet-deelnemers (data en diensten zoeken en raadplegen is sowieso gratis) onder de nadere bepalingen van de Vlaamse Regering

TG/1

5 ? 25

De stuurgroep stelt de technische voorschriften vast voor interoperabiliteit en harmonisatie

D/1

10 ? 26 §2

Het AGIV ontwikkelt en biedt zoekdiensten, downloaddiensten en algemeen bruikbare verwerkingsdiensten aan

Z/2.2, DL/1, T/2.2

11 ? 27 §1

De stuurgroep stelt de technische voorwaarden vast waaronder koppeling van de data en diensten met de GDI mogelijk is

/

? 27 §2

De deelnemers koppelen de gegevens en diensten die zij beheren aan het netwerk. Het AGIV biedt technische ondersteuning.

Zoekdiensten: Z/1, Z/1.1, Z/2.1, Z/2.2. Raadpleegdiensten: R/1,


54

R/1.1, R/2.1, R/2.2. Rechtstreekse overdrachtdiensten: O/1, O/1.1, O/2.1, O/2.2. Downloaddiensten: DL/1, DL/2, DL/3. Verwerkingsdiensten: V/1, V/1.1, V/2.1, V/2.2. E-commerce-diensten: EC1, EC2

12 ? 29 Het AGIV richt het publiek toegankelijke Vlaams geoportaal op

/

13 ? 34 §1 Het AGIV ontwikkelt en beheert een centrale e-commercedienst

EC2

14 ? 35 Het AGIV koppelt de Vlaamse GDI aan de Europese GDI en het INSPIRE portaal

/

15 15 mei 2010 36

De Vlaamse Regering bezorgt jaarlijks aan het Vlaams Parlement en driejaarlijks aan de Europese Commissie een rapport over de stand van zaken van de GDI en het gebruik ervan

MR/1

MP Datum

Art. INSPIRE-richtlijn Beschrijving

Juni 2012

1 7§3, 9(a)

Nieuw verzamelde en uitgebreid geherstructureerde ruimtelijke data en diensten corresponderend met bijlage I zijn afgestemd op de uitvoeringsbepaling interoperabiliteit (en op de voorschriften van de stuurgroep GDI-Vlaanderen mbt interoperabiliteit – GDI-decreet art.25)

D/1, D/2

Januari 2015

1 7§3, 9(b)

Nieuw verzamelde en uitgebreid geherstructureerde ruimtelijke data en diensten corresponderend met bijlagen II en III zijn afgestemd op de uitvoeringsbepaling interoperabiliteit (en op de voorschriften van de stuurgroep GDI-Vlaanderen mbt interoperabiliteit – GDI-decreet art.25)

D/1, D/2

Juni 2017

1 7§3, 9(a)

Andere ruimtelijke data en diensten corresponderend met bijlage I zijn afgestemd op de uitvoeringsbepaling interoperabiliteit (en op de voorschriften van de stuurgroep GDI-Vlaanderen mbt interoperabiliteit – GDI-decreet art.25)

D/1, D/2

30 mei 2019 7§3, 9(b)

Andere ruimtelijke data en diensten corresponderend met bijlagen II en III zijn afgestemd op de uitvoeringsbepaling interoperabiliteit (en op de voorschriften van de stuurgroep GDI-Vlaanderen mbt interoperabiliteit – GDI-decreet art.25)

D/1, D/2

Tabel 14: mijlpalen voor de Vlaamse GDI

1 Datum afhankelijk van van kracht worden van de uitvoeringbepaling


55

7.2 Mijlpalen voor (toekomstige) authentieke geografische gegevensbronnen (INSPIRE-datasets en niet INSPIRE-datasets)

Met betrekking tot datasets die in aanmerking komen om authentieke bron te worden, of die reeds authentieke bron zijn, is het belangrijk om de mijlpalen in tabel 15 voor ogen te houden. Voor deze gegevensbronnen gelden bovendien ook de mijlpalen die algemeen gelden voor de Vlaamse GDI (zie tabel 14).

MIJLPALEN VOOR ALLE (TOEKOMSTIGE) AUTHENTIEKE GEOGRAFISCHE GEGEVENSBRONNEN

MP Datum

Art. GDI-decreet Beschrijving

Bijhorende steekkaart uit praktische leidraad (deel 2 van het handboek)

1 ? 22 De dataset is actueel, nauwkeurig en volledig

AB/1

2 ? 22 Dataset is raadpleegbaar via raadpleegdienst (verantwoordelijkheid databeheerder)

R/1, R/1.1, R/2.1, R/2.2

3 ? 22

Dataset is overdraagbaar via overdrachtdienst (door rechtstreeks contact met de databank), en indien nodig via een verwerkingsdienst (verantwoordelijkheid databeheerder)

O/1, O/1.1, O/2.1, O/2.2, V/1, V/1.1, V/2.1, V/2.2

4 ? 22

De Vlaamse Regering duidt aan welke datasets erkend worden als authentieke geografische gegevensbronnen, en duidt de verantwoordelijke beheersinstantie aan (+ art.3 besluit van 15/05/09 bij het egov-decreet

15)

Beslissingsboom stap 1

MIJLPALEN VOOR (TOEKOMSTIGE) AUTHENTIEKE GEOGRAFISCHE GEGEVENSBRONNEN DIE OOK INSPIRE DATASET ZIJN

MP Datum

Art. INSPIRE-richtlijn Beschrijving

1

30 november 2010 15

De EC zet een geoportaal op en exploiteert dit op gemeenschapsniveau (prototype: http://www.inspire-geoportal.eu/)

/

2

24 december 2010 6(a)

Metadata beschikbaar voor ruimtelijke data corresponderend met bijlagen I en II

M/1, M/2.1, M/2.2

3 9 mei 2011 16

Zoek- en raadpleegdiensten operationeel met initiële operationele capabiliteit

16

Zoekdiensten: Z/1, Z/1.1, Z/2.1, Z/2.2. Raadpleegdiensten: R/1, R/1.1, R/2.1, R/2.2.

4

9 november 2011 16

Zoek- en raadpleegdiensten operationeel conform INSPIRE

Zoekdiensten: Z/1, Z/1.1, Z/2.1, Z/2.2. Raadpleegdiensten: R/1, R/1.1, R/2.1, R/2.2.

5 mei 20121

16(a) Overdracht- en verwerkingsdiensten zijn operationeel met initiële operationele capabiliteit

15

Rechtstreekse overdrachtdiensten: O/1, O/1.1, O/2.1, O/2.2. Downloaddiensten: DL/1, DL/2, DL/3. Verwerkingsdiensten: V/1, V/1.1, V/2.1, V/2.2.

15

15 MEI 2009. - Besluit van de Vlaamse Regering houdende de uitvoering van het decreet van 18 juli 2008

betreffende het elektronische bestuurlijke gegevensverkeer

16 Initiële operationele capabiliteit betekent dat de service beschikbaar en bruikbaar moet zijn, maar dat deze nog

niet moet voldoen aan de INSPIRE-voorschriften. Pas zes maanden later moet de services conform INSPIRE

zijn. Dit moet de betrokkenen voldoende tijd geven om alles aan te passen.

http://www.inspire-geoportal.eu/


56

6 november 2012

1 16 (a)

Overdracht- en verwerkingsdiensten zijn operationeel conform INSPIRE

Rechtstreekse overdrachtdiensten: O/1, O/1.1, O/2.1, O/2.2.

Downloaddiensten: DL/1, DL/2, DL/3. Verwerkingsdiensten: V/1, V/1.1, V/2.1, V/2.2.

1 Datum afhankelijk van het van kracht worden van de uitvoeringbepaling

Tabel 15: mijlpalen voor authentieke geografische gegevensbronnen


57

8 Kosten/Baten en risico's

De ontwikkeling en het operationeel houden van een geografische data-infrastructuur is een grote uitdaging. Niet alleen de technische haalbaarheid moet onder de loep genomen worden. Een juiste beoordeling van de kosten en de baten zijn even belangrijk.

In de aanloop van de INSPIRE-richtlijn heeft de Europese Commissie al een aantal studies laten uitvoeren

17. Ervaring toont aan dat het proces voor het uitbouwen van een geografische data-

infrastructuur stapsgewijs en in nauwe samenwerking met alle belanghebbenden dient te gebeuren om mogelijke kosten te verminderen en de baten te maximaliseren.

8.1 Baten

Geografische informatie wordt gebruikt door tal van organisaties: bij publieke overheden van lokaal en regionaal tot federaal en Europees niveau, bij bedrijven en door privépersonen.

Lokale besturen gebruiken geografische gegevens bij het informeren van de burger over de status van een vastgoed, het leveren van een stedenbouwkundige of milieuvergunningen en bij het uitstippelen van het gemeentelijk bestemmings- of mobiliteitsplan. Hiervoor gebruiken ze niet alleen de geografische gegevens die ze zelf ingewonnen hebben. Ze zijn ook in grote mate afhankelijk van de gegevens van de hogere administraties.

De Vlaamse overheid gebruikt geografische gegevens voor haar interne processen, het uitstippelen, uitvoeren en opvolgen van het Vlaamse beleid. Op haar beurt is de Vlaamse overheid afhankelijk van gegevens die ingezameld worden door de lokale besturen en provincies, en van de federale overheid.

Geografische informatie wordt ook gebruikt door derden die direct of indirect de overheid ondersteunen bij de voorbereiding, het uitvoeren en het opvolgen van het beleid. Milieustudiebureaus bijvoorbeeld hebben voor het opstellen van milieueffectenrapporten een hele reeks van geografische informatie nodig die ze betrekken bij organisaties op verschillende bestuurlijke niveaus.

Bedrijven gebruiken geografische informatie om hun interne werking te optimaliseren. Grote bedrijven in de chemische sector bijvoorbeeld kunnen geografische overheidsinformatie ook nuttig gebruiken bij het opstellen van hun interne rampenplan; de geografische gegevens van het bedrijf zelf zijn dan weer zeer belangrijke input voor het provinciale rampenplan.

In verschillende studies18

werden de gebruikers gepolst naar hun bevindingen. Alle gebruikers meldden de volgende barrières die een optimaal gebruik van geografische informatie in de weg staan:

Kennis over het bestaan van geografische gegevens:

gebruikers weten niet welke geografische gegevens beschikbaar zijn, met het gevolg dat bepaalde diensten of processen niet goed kunnen uitgevoerd worden of dat gegevens dubbel worden aangemaakt;

Beperkte toegang tot en gebruik van de geografische gegevens :

veel gebruikers krijgen geen toestemming om de gegevens te gebruiken, of kunnen dit slechts doen voor een bepaald type van eindgebruik, bv. enkel voor onderzoeksopdrachten;

Gebrek aan coherentie van geografische gegevens en diensten:

gegevens of diensten van verschillende bronnen kunnen moeilijk of slechts mits een grote omzettingskost met elkaar gecombineerd worden omdat ze incompatibel zijn;

Kost

de kostprijs van geografische gegevens is ver boven het budget van vele gebruikers;

17

Extended Impact Assessment of INSPIRE based on revised scope, Eurostat, 1 maart 2004

Lessons learnt from Italian NSDI, JRC, 23 maart 2004

Advanced Regional Spatial Data Infrastructures in Europe, JRC, EUR 23716 EN - 2009

Report of International Workshop on Spatial Data Infrastructures Cost-Benefit / Return on Investment, JRC, 28

september 2006


58

Kwaliteit

de nauwkeurigheid en accuraatheid is slecht beschreven of zelfs onbekend;

Kwantiteit

de ruimtelijke en temporele resolutie is niet voldoende voor het beoogde gebruik;

Gebrek aan coördinatie:

gebrek aan coördinatie zowel tussen verschillende bestuursniveaus binnen een regio's en grensoverschrijdend tussen verschillende regio's belemmert het gebruik van geografische gegevens.

Het doel van een geografische data-infrastructuur is om deze barrières te slopen. De baten van een geografische data-infrastructuur zijn dus hier te vinden.

Via de uitbouw van een geografische data-infrastructuur

zullen organisaties de aanmaak, het beheer en gebruik van geografische gegevens verbeteren:

via decentraal beheer en gebruik kunnen nieuwe of geactualiseerde gegevens sneller verwerkt worden en ter beschikking gesteld worden;

de geografische data-infrastructuur verzorgt de processen die controle op gebruik (welke gegevens en wie voor welke doeleinden) organiseren;

binnen een geografische data-infrastructuur worden duidelijke afspraken gemaakt rond de geografische gegevens en dienstverlening (actualiteit, kwaliteit, beschikbaarheid);

door geografische gegevens te koppelen aan geografische diensten kunnen geografische gegevens in een waaier van gebruikstoepassingen ingepast worden.

zullen organisaties hun operationele werking verbeteren:

een geografische data-infrastructuur is een moderne, toekomstgerichte en duurzame infrastructuur;

een geografische data-infrastructuur zorgt voor een betere samenwerking binnen de organisatie, promoot hergebruik van gegevens en de integratie in verschillende toepassingsdomeinen;

een geografische data-infrastructuur zorgt ook voor een betere samenwerking tussen organisaties, over de verschillende beleidsniveaus en regio‘s heen.

zullen organisaties meer waarde krijgen voor hun financiële inspanningen:

informatie wordt op een betere en efficiëntere wijze beheerd;

kosten i.v.m. gegevensbeheer en gebruik worden vermeden door een verbeterd hergebruik van gegevens en diensten, overtollige gegevens of dubbele aanmaak van gegevens worden voorkomen;

gegevens worden op een veel grotere schaal gebruikt, eventueel mits vergoeding.

zullen burger en bedrijven een betere dienstverlening krijgen van de overheid:

beter beschikbare kwaliteitsvolle geografische gegevens leiden tot een beter en sneller beslissingsproces en kortere doorlooptijden bij het informeren van burger en bedrijf;

bedrijven kunnen de geografische gegevens gebruiken om hun eigen interne werking te verbeteren en in hun contacten met de overheid;

een GDI is een belangrijk onderdeel van de e-government infrastructuur die als doel heeft om communicatie en samenwerking tussen overheid en burger en tussen overheid en bedrijf te optimaliseren.

zullen tal van nieuwe toepassingen ter beschikking komen:

mits het juiste geodata-beleid zullen bedrijven nieuwe toepassingen ontwikkelen in domeinen buiten de overheid en zo nieuwe markten creëren;

hoe meer geografische gegevens gebruikt worden, hoe beter de kwaliteit wordt; bedrijven en consumenten kunnen helpen bij het melden van fouten en problemen.


59

8.2 Kosten

De kosten voor een geografische data-infrastructuur hebben enerzijds betrekking op globale kosten eigen aan de organisatie van de infrastructuur (zoals coördinatie, communicatie, opleiding...) en anderzijds specifieke kosten voor het invoeren en operationeel houden van elk van de GDI-componenten: metadata, geografische gegevens, netwerkdiensten, een geodata-beleid en monitoring en rapportering.

De kosten kunnen onderverdeeld worden in de invoeringskosten die nodig zijn voor het initialiseren van de infrastructuur en de operationele kosten die terugkerend zijn.

Kosten hebben zowel te maken met de aankoop van hardware en software, de dienstverlening voor het opzetten van de infrastructuur, als met personeelskosten. Uit ervaring in het buitenland blijkt dat bij de invoeringskosten ongeveer 75% van de kosten personeelskosten zijn, en 25% investeringskosten (hardware, software, eenmalig maatwerk en configuratie). Tijdens de operationele periode verhoogt het aandeel van de personeelskosten tot meer dan 90%.

Metadata

Metadata moeten voor alle geografische gegevensbronnen die toegevoegd zijn aan de geografische data-infrastructuur opgesteld en onderhouden worden en ter beschikking gesteld worden aan zoekmachines.

Kostendrijvers zijn het vervangen of aanpassen van bestaande toepassingen voor het beheer van metadata aan de GDI-standaarden, het voorzien van de nodige infrastructuur en het migreren van de bestaande metadata. Personeel is nodig dat de nodige competentie en voldoende tijd heeft om de toepassing en de infrastructuur te beheren en de metadata aan te maken en te actualiseren.

In Vlaanderen zijn de meeste metadata reeds beschikbaar en zijn de kosten relatief laag. Metadata kan kosteloos bekeken, aangemaakt en geëditeerd worden via de online AGIV metadata-editor.

Geharmoniseerde gegevens

Het harmoniseren van geografische gegevensbronnen is een enorme opdracht die veel coördinatie vergt met alle betrokkenen. Initieel is personeel met de nodige competentie en voldoende tijd nodig om mee te werken aan het proces voor het opstellen van de gegevensmodellen en deel te nemen aan de verschillende consultatierondes.

Eenmaal de gegevensmodellen vastliggen, zullen de geografische gegevensmodellen toegepast worden op de bestaande geografische gegevensbronnen door de gegevens te transformeren. De kost die hiermee gepaard gaat is in grote mate afhankelijk van hoever het originele model afwijkt van het gevraagde.

Voor de operationele werking kunnen verschillende keuzes gemaakt worden: ofwel bij het oude gegevensmodel blijven en de transformatie uitvoeren bij elke bevraging van de geografische gegevens, ofwel definitief naar het nieuwe model overstappen. De kosten zijn afhankelijk van de keuze: in het eerste geval moet de kost voor de transformatie ingebracht worden, in het tweede geval de kost voor het aanpassen van bestaande toepassingen die op het originele gegevensmodel zijn gebaseerd.

Ook de gebruiker zal mogelijks zijn toepassingen moeten aanpassen aan de nieuwe dataspecificaties van de data.

Netwerkdiensten

De nodige infrastructuur met hardware, software en organisatorische processen moet worden voorzien. De initiële kost heeft voornamelijk te maken met de aankoop van hardware en software en de configuratie ervan. De terugkerende kost heeft te maken met het operationeel onderhouden van de netwerkdiensten volgens de kwaliteitsvereisten van performantie, capaciteit en beschikbaarheid. Bij een groot succes van de netwerkdiensten zal de technische infrastructuur moeten uitgebreid worden.

Personeel met de nodige competentie en voldoende tijd is nodig om de netwerkdiensten operationeel te houden.

Ook de gebruiker zal mogelijks zijn toepassingen moeten ombouwen om netwerkdiensten te kunnen aanspreken.

Authentieke geografische gegevensbronnen


60

Hiervoor gelden dezelfde kosten van de GDI-componenten als voor gewone geografische gegevensbronnen. Bijkomende kostendrijvers zijn deze die te maken hebben met de kwaliteitsgaranties i.v.m. actualiteit, nauwkeurigheid en volledigheid en met het beheer van een meldingsdienst voor het melden en opvolgen van fouten.

Regelen van toegang en gebruik

Kosten zijn verbonden aan het opstellen van de gebruiksvoorwaarden.

Het kan dat bepaalde geografische gegevensbronnen en diensten waarvoor de organisatie nu een vergoeding vraagt, niet meer tegen vergoeding kunnen aangeboden worden. De organisatie derft inkomsten.

Monitoring en rapportering

Initiële kosten zijn verbonden aan het opstellen van de processen om de monitoring te automatiseren en deze processen te implementeren. De terugkerende kosten zijn beperkt.

Met betrekking tot de ontwikkeling van het technisch kader voor de Vlaamse GDI werd reeds een éénmalige investeringsbedrag aan het AGIV toegekend in 2009 en werd voorzien in een terugkomend bedrag voor de onderhoudskosten.

De Europese Commissie berekende dat voor de invoering van INSPIRE per lidstaat de totale kosten (gemiddeld +/- 4,5 miljoen euro per jaar) ruimschoots gecompenseerd worden door de baten (in de orde van een 10-voud), maar dit moet nog tastbaar op het terrein vastgesteld worden. Bovendien worden de baten in vele gevallen pas zichtbaar na een lange periode. Organisaties zijn vaak geneigd om enkel de verplichtingen te bekijken, en hebben minder oog voor de voordelen ervan. Vanuit Europa worden voor de invoering van INSPIRE op basis van bovenstaande redenering (meer baten dan kosten), geen middelen voorzien voor de lidstaten.

8.3 Risico's

8.3.1 Decentraal aanbod van gegevens en diensten

De organisatie van een geografische data-infrastructuur is een complex gegeven met vele belanghebbenden en een lang implementatietraject. Coördinatie en communicatie zijn belangrijke elementen om het succes van de realisatie en het voorbestaan van de geografische data-infrastructuur te garanderen.

Eén van de fundamenten van een geografische data-infrastructuur is de decentrale opbouw, beheer en ontsluiting van geografische gegevens. Deze manier van werken steunt op de visie dat decentraal beheerde gegevens van hoge kwaliteit zijn en meer up-to-date omdat ze beheerd worden daar waar ze ontstaan.

Deze decentrale of gedistribueerde werking is meteen ook een zwakte van de geografische data-infrastructuur indien de coördinatie van alle deelnemende organisaties - aanbieders en gebruikers - niet op punt staat. Een volledig decentrale infrastructuur zal in de praktijk moeilijk haalbaar zijn. In veel gevallen, zeker in de beginfase van de uitbouw van een GDI, zal een combinatie van centrale en decentrale aanbieding van diensten en gegevens aangewezen zijn. Zeker voor datasets die niet vaak veranderen, kan een centrale distributie voordelen geven. Er moet over gewaakt worden dat er een gezond evenwicht is tussen centrale en decentrale distributie.

Het is belangrijk dat belanghebbenden voldoende vertegenwoordigd zijn in de structuren die overleg plegen over de manier van distribueren: de stuurgroep GDI-Vlaanderen, de GDI-Raad, maar ook in organisatorische en technische werkgroepen zoals de GDI-werkgroep, de INSPIRE- thematische werkgroepen, als geregistreerde LMO of SDIC.

Vele organisaties zullen vinden dat de realisatie van de geografische data-infrastructuur te traag of juist te snel verloopt. Omdat de geografische data-infrastructuur uit componenten is opgebouwd is het mogelijk om gefaseerd te werk te gaan. De praktische leidraad (deel 2 van het handboek GDI-Vlaanderen), die uitlegt hoe die fasering kan verlopen en welke componenten prioritair moeten ontwikkeld worden, laat toe aan organisaties om hun taken in te schatten en in te plannen.

8.3.2 Top-down gestuurde infrastructuur

Het gevaar bestaat dat de uitbouwen van de geografische data-infrastructuur te veel top-down gestuurd wordt. Bij een geografische data-infrastructuur kan dit negatieve gevolgen hebben. De kans


61

is dan groot is dat de geografische data-infrastructuur, de gegevens en diensten die aangeboden worden en de toepassingen waarin ze worden gebruikt niet voldoende aansluiten bij de noden en dagelijkse processen van de gebruikers.

Door het modulaire karakter van de geografische data-infrastructuur is het mogelijk om snel en eenvoudig bij te sturen zonder dat de hele architectuur onderuit gehaald wordt. Regelmatige monitoring en een grondige evaluatie van het gebruik van de diensten is een belangrijke vereiste.

8.3.3 Technologie-georiënteerd

De geografische data-infrastructuur heeft een belangrijke technologische component die gebaseerd is op de huidige state-of-the-art en best practice in het IT domein.

Vanuit de coördinatie van de geografische data-infrastructuur moet er continu oog zijn voor technologische veranderingen, zonder per se steeds de laatste technologieën te willen najagen. Prioritair is om een operationele bruikbare infrastructuur te maken.

Door het modulaire karakter van de geografische data-infrastructuur is het wel mogelijk om, indien noodzakelijk, de technologische veranderingen tijdig op te vangen en gefaseerd en modulair te implementeren.

8.3.4 Gebrek aan kennis bij de betrokken besturen

Aangezien veel aspecten van een GDI vrij technisch en complex zijn (allerlei technische standaarden: services, metadata, dataspecificaties), bestaat het risico dat de betrokken besturen niet over voldoende technisch-inhoudelijke kennis beschikken om aan alle vereisten te voldoen. Daarom is het noodzakelijk dat de beheerders en gebruikers op voldoende ondersteuning kunnen rekenen van het AGIV. Opleidingstrajecten dienen de nodige kennisoverdracht te voorzien, zodat binnen de organisaties een draagvlak gecreëerd wordt om de GDI succesvol tot in het kleinste knooppunt te implementeren. Kennisinstellingen of bedrijven kunnen hier eveneens hun steentje bijdragen.

8.3.5 Communicatie

Het is noodzakelijk om te allen tijde duidelijk te communiceren naar alle betrokkenen. Een gebrek aan communicatie kan leiden tot een gebrek aan inzet om mee te bouwen aan de GDI. Dit kan zijn omdat de gebruikers en de beheerders niet op de hoogte zijn van wat INSPIRE en het GDI-decreet betekent, of omdat zij de impact te licht, te zwaar of verkeerd inschatten. Daarom moet erover gewaakt worden dat er in alle fasen van de uitbouw van de GDI goed gecommuniceerd wordt.

8.4 Concreet voorbeeld 1: kosten om de Vlaamse Hydrografische Atlas conform het GDI-decreet aan te bieden

Deze becijfering is een ruwe inschatting van de middelen die nodig zijn om de Vlaamse Hydrografische Atlas conform het GDI-decreet en de INSPIRE-uitvoeringsbepalingen aan te bieden. Aan de hand van de Praktische Leidraad (deel 2 handboek GDI-Vlaanderen) werd voor deze dataset, die een (toekomstige) authentieke geografische gegevensbron en INSPIRE-dataset is, geraamd wat de kost is voor de verschillende GDI-componenten. De kost wordt uitgedrukt in mensdagen of geldelijke waarde. Deze schatting is gemaakt volgens de geldende tarieven in maart 2010. Waar van toepassing werd het onderscheid gemaakt tussen iets zelf te doen, of het uitbesteden aan externen.

Voor een aantal stappen wordt door AGIV een standaardoplossing kosteloos aangeboden (o.a. metadata-editor, zoekdiensten, generieke viewer voor raadpleegdiensten, downloaddienst). Voor specifieke stappen kan beroep gedaan worden op het AGIV, al dan niet tegen betaling.

Met behulp van de Praktische Leidraad werd vastgesteld dat de volgende GDI-componenten van toepassing zijn:

Stap 2: beheren van metadata

Stap 3: aanbieden van zoekdiensten

Stap 4: dataharmonisatie

Stap 5: aanbieden van raadpleegdiensten


62

Stap 6: aanbieden van rechtstreekse overdrachtdiensten

Stap 7: aanbieden van downloaddiensten

Stap 10: kwaliteitsgaranties voor authentieke geografische gegevensbronnen

Stap 11: regelen van toegang en gebruik

Stap 12: monitoring en rapportering

8.4.1 Metadata

Scenario: gebruik van medio-knooppunt of AGIV-knooppunt metadata editor

8.4.1.1 Hardware en software infrastructuur

Component Kost

Internetverbinding Geen

Merk op: er dienen geen extra kosten voorzien indien de bestaande internetverbinding performant genoeg is om aan de vereisten van INSPIRE te voldoen.

8.4.1.2 Personeel

Taak Mensdagen

Opstellen en actualiseren van metadata 1 dag/jaar

8.4.2 Aanbieden van zoekdienst

In het scenario 'gebruik van medio-knooppunt of AGIV-knooppunt metadata editor' worden de metadata ontsloten via de zoekdienst van het medio-knooppunt of AGIV-knooppunt.


Component Kost

Geen Geen

8.4.2.2 Personeel

Taak Mensdagen

Geen Geen

8.4.3 Dataharmonisatie

Scenario:

Gegevens worden geharmoniseerd volgens de INSPIRE dataspecificaties. Hierbij zijn geen aanpassingen nodig in functie van de inwinning van de gegevens.

De originele gegevensbron blijft bestaan en een afgeleide INSPIRE-dataset wordt gecreëerd op basis van transformatiemodel, met wekelijkse of maandelijkse updates.


Component Kost

PC voor het uitvoeren van de transformatie 1.500,00 EUR

Transformatiesoftware (ETL software bv.) 3.000,00 EUR (1)

(1) Er bestaat ook open source transformatiesoftware, waardoor deze kosten wegvallen. De kwaliteit van deze

software is op dit ogenblik nog niet gekend, daarom werd voorlopig geopteerd voor commerciële software.


63

8.4.3.2 Personeel

Taak Mensdagen

Analyse INSPIRE dataspecificaties en evaluatie eigen databronnen 10 dagen

Opstellen en implementatie van transformatiemodel en automatisatie voor creëren van afgeleide INSPIRE-dataset

20 dagen

Creëren van maandelijkse updates - gebeurt automatisch, enkel opvolging/controle proces is nodig

2 dagen/jaar

Creëren van wekelijkse updates - gebeurt automatisch, enkel opvolging/controle proces is nodig

5 dagen/jaar

8.4.4 Aanbieden van raadpleegdiensten

Scenario:

ontsluiten van geografische gegevensbronnen via eigen raadpleegdienst, die de afgeleide INSPIRE-dataset aanspreekt

kwaliteit conform INSPIRE: prestaties, capaciteit en beschikbaarheid


In huis

Component Kost

Web Map Server - hardware (al het nodige om gevraagde kwaliteit te waarborgen)

8.000,00 EUR

Webserver/applicatieserver software

commercieel (bv. GlassFish Enterprise Premium Plus) 5.000,00 EUR

open source (bv. JBoss) 0,00 EUR

Web Map Server software

commercieel (bv. ArcGIS Server Enterprise level/standard edition - Lijstprijs)

40.000,00 EUR

Extern

Component Kost

Web Map server - hardware (al het nodige om gevraagde kwaliteit te waarborgen, inclusief SLA en operationeel houden van de infrastructuur)

4.000,00 EUR/jaar

Webserver/applicatieserver software

commercieel (bv. GlassFish Enterprise Premium Plus) 5.000,00 EUR

open source (bv. JBoss) 0,00 EUR

Web Map Server software

commercieel (bv. ArcGIS Server Enterprise level/standard edition - Lijstprijs)

40.000,00 EUR

open source (bv. GeoServer) 0,00 EUR


64

8.4.4.2 Personeel

In huis

Taak Mensdagen

Opzetten van IT-infrastructuur 10 dagen

Implementatie van Web Map Services conform INSPIRE dataspecificaties (portrayal) en raadpleegdienst specificaties

5 dagen


Operationeel houden van de IT-infrastructuur - bij interne hosting 12 dagen/jaar

Extern

Taak Mensdagen

Opzetten van IT-infrastructuur 3 dagen

Implementatie van Web Map Services conform INSPIRE dataspecificaties (portrayal) en raadpleegdienst specificaties

5 dagen


Operationeel houden van de IT-infrastructuur - bij externe hosting 1 dag/jaar

8.4.5 Aanbieden van rechtstreekse overdrachtdiensten

Scenario:

ontsluiten van geografische gegevensbronnen via eigen rechtstreekse downloaddienst, die de afgeleide INSPIRE-dataset aanspreekt

kwaliteit conform INSPIRE: prestaties, capaciteit en beschikbaarheid


Voor de rechtstreekse downloaddiensten wordt gebruik gemaakt van dezelfde hardware en software infrastructuur. Deze moet dus niet opnieuw aangekocht of gehuurd worden.

8.4.5.2 Personeel

Omdat voor de rechtstreekse downloaddiensten gebruik gemaakt wordt van dezelfde hardware en software infrastructuur, zijn er geen extra personeelskosten voor het opzetten en operationeel houden van de IT-infrastructuur.

Taak Mensdagen

Implementatie van Web Feature Services conform INSPIRE dataspecificaties (GML) en downloaddienst specificaties

10 dagen


8.4.6 Aanbieden van downloaddiensten

Scenario:

ontsluiten van geografische gegevensbronnen via downloaddienst van een medio-knooppunt of het AGIV-hoofdknooppunt.

een aantal voorgedefinieerde datasets worden aangeboden, als basis wordt de afgeleide INSPIRE-dataset gebruikt.


65


De hardware en software nodig voor het creëren van de voorgedefinieerde datasets is dezelfde als deze voor dataharmonisatie.

Component Kost


8.4.6.2 Personeel

Taak Mensdagen

Opstellen, implementatie van transformatiemodel voor voorgedefinieerde datasets, automatisatie creëren van datasets + aanleveren aan medio of hoofdknooppunt

10 dagen

Creëren en aanleveren van maandelijkse updates - gebeurt automatisch, enkel opvolging/controle proces is nodig

2 dagen/jaar

Creëren en aanleveren van wekelijkse updates - gebeurt automatisch, enkel opvolging/controle proces is nodig

5 dagen/jaar


8.4.7 kwaliteitsgaranties voor authentieke geografische gegevensbronnen

Een authentieke geografische gegevensbron:

biedt kwaliteitsgaranties in verband met actualiteit, nauwkeurigheid en volledigheid

zie 8.4.3 - Dataharmonisatie

is beschreven aan de hand metadata die conform zijn aan het GIS-Vlaanderen metadataprofiel

zie 8.4.1 - Metadata en 8.4.2 - Aanbieden van zoekdiensten

is raadpleegbaar via een raadpleegdienst

zie 8.4.4 - Aanbieden van raadpleegdiensten

is overdraagbaar via een rechtstreekse overdrachtdienst

zie 8.4.5 - Aanbieden van zoekdiensten

is geharmoniseerd overeenkomstig de voorschriften van de GDI-Vlaanderen

zie 8.4.3 - Dataharmonisatie

8.4.8 Regelen van toegang en gebruik

De beheerder zorgt ervoor dat de regels voor toegang tot en gebruik van de geografische gegevensbron en bijhorende diensten conform zijn aan de regels van het GDI.

8.4.8.1 Personeel

Taak Mensdagen

Studie van, bijdrage tot de toegangs- en gebruiksregels van GDI-Vlaanderen

3 dagen

Evaluatie eigen gebruiksregels, opstellen of aanpassen eigen gebruiksregels

5 dagen

8.4.9 Monitoring en rapportering

De beheerder van de geografische gegevensbron zorgt ervoor dat de stand van zaken i.v.m. de implementatie van de verschillende GDI-componenten systematisch wordt opgevolgd, alsook het gebruik van de geografische gegevensbronnen en diensten via deze GDI-componenten.


66

8.4.9.1 Personeel

Taak Mensdagen

Studie van, bijdrage tot de regels i.v.m. monitoring en rapportering 3 dagen

Opstellen en implementatie van nodige monitoringsprocessen en rapporteringsprocessen.

5 dagen

8.4.10 Overzicht

Intern gehost Extern gehost

HW/SW Personeel(1)

HW/SW Personeel(1)

Metadata Geen 1 md/jaar - -

Zoekdienst Geen - - -

Dataharmonisatie 4.500 EUR (3)

30 md 2 md/jaar

- 30 md (2)

2 md/jaar

Raadpleegdiensten

8.000 EUR 15 md 13 md/jaar

4.000 EUR/jaar 8 md (2)

2 md/jaar

Open source - -

Commerciële sw 45.000 EUR 45.000 EUR

Rechtstreekse overdrachtdienst

10 md 1 md/jaar

10 md (2)

1 md/jaar

Downloaddienst - 10 md 3 md/jaar

- 10 md (2)

3 md/jaar

Regelen toegang / gebruik

8 md

Monitoring & rapportering

8 md

(1) Personeel dat nodig is bij de organisatie zelf.

(2) Dit werk kan uitbesteed worden, aantal benodigde mandagen blijft grosso-modo hetzelfde (zowel intern als extern personeel heeft de juiste competenties).

(3) Er bestaat ook open source transformatiesoftware, waardoor dit bedrag gereduceerd wordt tot 1500 EUR. De kwaliteit van deze software is op dit ogenblik nog niet gekend, daarom werd voorlopig geopteerd voor commerciële software.

Bij deze kostenraming wordt uitgegaan van competente medewerkers. Vooral bij het intern uitvoeren van een aantal taken zal de nodige opleiding dienen voorzien. De voordelige open source software vraagt evenzeer een goede opleiding van uw medewerkers.

8.5 Concreet voorbeeld 2: kosten om de Inventaris onbebouwde percelen conform het GDI-decreet aan te bieden

Deze becijfering is een ruwe inschatting van de middelen die nodig zijn om de Inventaris van de Onbebouwde Percelen conform het GDI-decreet aan te bieden. Aan de hand van de Praktische Leidraad (deel 2 handboek GDI-Vlaanderen) werd voor deze dataset, die mogelijks geen (toekomstige) authentieke geografische gegevensbron en ook geen INSPIRE-dataset is, geraamd wat de kost is voor de verschillende GDI-componenten. De kost wordt uitgedrukt in mensdagen of geldelijke waarde. Deze schatting is gemaakt volgens de geldende tarieven in maart 2010.

Met behulp van de Praktische Leidraad werd vastgesteld dat de volgende GDI-componenten van toepassing zijn:

Stap 2: beheren van metadata

Stap 3: aanbieden van zoekdiensten

Stap 4: dataharmonisatie


67

Stap 7: aanbieden van downloaddiensten

Stap 11: regelen van toegang en gebruik

Stap 12: monitoring en rapportering

8.5.1 Metadata

Scenario: gebruik van medio-knooppunt of AGIV-knooppunt metadata editor


Component Kost


De bestaande internetverbinding kan volstaan; hiervoor dient geen extra kost voorzien.

8.5.1.2 Personeel

Taak Mensdagen


8.5.2 Aanbieden van zoekdienst

In het scenario 'gebruik van medio-knooppunt of AGIV-knooppunt metadata editor' worden de metadata ontsloten via de zoekdienst van het medio-knooppunt of AGIV-knooppunt.


Component Kost

Geen Geen

8.5.2.2 Personeel

Taak Mensdagen

Geen Geen

8.5.3 Dataharmonisatie

Scenario:

Gegevens moeten slechts weinig aangepast worden, het huidige gegevensmodel kan blijven bestaan, enkel verschillende formaten worden aangeboden. Dat kan vanaf de bestaande GIS-software en is niet geautomatiseerd.


Component Kost

Geen

8.5.3.2 Personeel

Taak Mensdagen

Creëren van maandelijkse updates 6 dagen/jaar

8.5.4 Aanbieden van downloaddiensten

Scenario:

ontsluiten van geografische gegevensbronnen via downloaddienst van een medio-knooppunt of het AGIV-hoofdknooppunt.


68

een aantal voorgedefinieerde datasets worden aangeboden, enkel verschillende formaten worden aangeboden.


De hardware en software nodig voor het creëren van de voorgedefinieerde datasets is dezelfde als deze voor dataharmonisatie.

Component Kost


8.5.4.2 Personeel

Taak Mensdagen

Creëren en aanleveren van maandelijkse updates 3 dagen/jaar


8.5.5 Regelen van toegang en gebruik

De beheerder zorgt ervoor dat de regels voor toegang tot en gebruik van de geografische gegevensbron en bijhorende diensten conform zijn aan de regels van het GDI.

8.5.5.1 Personeel

Taak Mensdagen

Studie van, bijdrage tot de toegangs- en gebruiksregels van GDI-Vlaanderen

3 dagen

Evaluatie eigen gebruiksregels, opstellen of aanpassen eigen gebruiksregels

5 dagen

8.5.6 Monitoring en rapportering

De beheerder van de geografische gegevensbron zorgt ervoor dat de stand van zaken i.v.m. de implementatie van de verschillende GDI-componenten systematisch wordt opgevolgd, alsook het gebruik van de geografische gegevensbronnen en diensten via deze GDI-componenten.

8.5.6.1 Personeel

Taak Mensdagen

Studie van, bijdrage tot de regels i.v.m. monitoring en rapportering 3 dagen

Opstellen en implementatie van nodige monitoringsprocessen en rapporteringsprocessen.

5 dagen

8.5.7 Overzicht

Intern Extern

HW/SW Personeel(1) HW/SW Personeel(1)

Metadata Geen 1 md/jaar - -

Zoekdienst Geen 2 md/jaar - -

Dataharmonisatie 6 md/jaar - -

Downloaddienst Geen 4 md/jaar - -

Regelen toegang / gebruik

8 md(2) -

Monitoring & 8 md(2) -


69

rapportering

(1) Personeel dat nodig is bij de organisatie zelf.

(2) (2) Dit werk kan uitbesteed worden, aantal benodigde mandagen blijft grosso-modo hetzelfde (zowel intern als extern personeel heeft de juiste competenties).


70

Bijlage 1: GDI-decreet

GOUVERNEMENTS DE COMMUNAUTE ET DE REGION

GEMEENSCHAPS- EN GEWESTREGERINGEN GEMEINSCHAFTS- UND REGIONALREGIERUNGEN

VLAAMSE GEMEENSCHAP — COMMUNAUTE FLAMANDE

N. 2009 — 1521 VLAAMSE OVERHEID [C − 2009/35346]

20 FEBRUARI 2009. — Decreet betreffende de Geografische Data-Infrastructuur Vlaanderen (1)

Het Vlaams Parlement heeft aangenomen en Wij, Regering, bekrachtigen hetgeen volgt: Decreet betreffende de Geografische Data-Infrastructuur Vlaanderen.

HOOFDSTUK I. — Algemene bepalingen

Artikel 1. Dit decreet regelt een gewesten gemeenschapsaangelegenheid.

Art. 2. Dit decreet regelt onder meer de omzetting van richtlijn 2007/2/EG van het Europees Parlement en de Raad van 14 maart 2007 tot oprichting van een infrastructuur voor ruimtelijke informatie in de Europese Gemeenschap (INSPIRE).

Dit decreet doet op geen enkele wijze afbreuk aan de wet van 8 december 1992 tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten opzichte van de verwerking van persoonsgegevens en het decreet van 18 juli 2008 betreffende het elektronische bestuurlijke gegevensverkeer.

Art. 3. In dit decreet wordt verstaan onder :

1° instantie: een instantie als vermeld in artikel 3, 3°, van het decreet van 26 maart 2004 betreffende de openbaarheid van bestuur;

2° derde partij: een natuurlijke persoon, een rechtspersoon of een groepering ervan die geen instantie is :

3° geografische gegevens: elektronische gegevens die direct of indirect verwijzen naar een specifieke locatie of een specifiek geografisch gebied;

4° geografisch object: een abstracte voorstelling van een reëel verschijnsel in relatie tot een specifieke locatie of een specifiek geografisch gebied;

5° geografische gegevensbron: een identificeerbare verzameling van geografische gegevens;

6° geografische diensten: de bewerking van de geografische gegevens die zich in geografische gegevensbronnen bevinden of de verwerking van de aanverwante metagegevens door middel van een computertoepassing;

7° metagegevens: informatie waarin geografische gegevensbronnen en geografische diensten worden beschreven en die het mogelijk maakt die gegevens te zoeken, te inventariseren en te gebruiken;

8° Geografische Data-Infrastructuur, hierna GDI te noemen: een logisch geheel van metagegevens, geografische gegevensbronnen en geografische diensten, technische specificaties en standaarden en de overeenkomsten betreffende de uitwisseling, de toegang en het gebruik ervan, met de daarbij behorende netwerkdiensten en technologieën, technische specificaties en standaarden, en de in overeenstemming met dit decreet ingestelde, beheerde of beschikbaar gemaakte mechanismen, processen en procedures en monitoring ervan;

9° deelnemer aan GDI-Vlaanderen: iedere instantie in de zin van artikel 4, § 1, van het decreet van 26 maart 2004 betreffende de openbaarheid van bestuur;

10° interoperabiliteit: de mogelijkheid dat, zonder terugkerende handmatige verrichtingen, geografische gegevensbronnen zodanig worden gecombineerd en geografische diensten zodanig op elkaar inwerken dat het verkregen resultaat coherent is en de meerwaarde van de geografische gegevensbronnen en geografische diensten wordt verhoogd;

11° minister: de Vlaamse minister, bevoegd voor de uitbouw van een geografische informatie-infrastructuur;

12° agentschap: het Agentschap voor Geografische Informatie Vlaanderen, opgericht bij het decreet van 7 mei 2004 houdende oprichting van het publiekrechtelijk vormgegeven extern verzelfstandigde agentschap « Agentschap voor Geografische Informatie Vlaanderen »;

13° de INSPIRE-richtlijn: richtlijn 2007/2/EG van het Europees Parlement en de Raad van 14 maart 2007 tot oprichting van een infrastructuur voor ruimtelijke informatie in de Europese Gemeenschap (INSPIRE);

14° harmonisering van geografische gegevensbronnen: de afstemming van geografische objectdefinities, objectidentificatie, objectmodellering, objectkenmerken en coderingswijze in functie van interoperabiliteit met geografische diensten die gelijksoortige geografische gegevens aanbieden;

15° geoportaal: een internetsite die een centrale toegang verschaft tot de GDI, of een equivalent daarvan;


71

16° e-commercedienst: een elektronische dienst die tot doel heeft de bestelling, betaling en eventueel ook de voortgangscontrole op de levering van geografische gegevensbronnen en geografische diensten op een veilige wijze af te handelen via het internet;

17° zoekdienst: een geografische dienst die het mogelijk maakt om geografische gegevensbronnen en geografische diensten op te zoeken en de inhoud van de metagegevens weer te geven;

18° raadpleegdienst: een geografische dienst die het minstens mogelijk maakt raadpleegbare geografische gegevensbronnen weer te geven en te bevragen;

19° overdrachtdienst: een geografische dienst die het mogelijk maakt om geografische gegevensbronnen geheel of gedeeltelijk te downloaden en uploaden en, als dat praktisch mogelijk is, ze rechtstreeks ter beschikking te hebben;

20° verwerkingsdienst: een geografische dienst die het mogelijk maakt om geografische gegevensbronnen te transformeren om tot interoperabiliteit te komen.

HOOFDSTUK II. — Het samenwerkingsverband GDI-Vlaanderen

Afdeling I. — Oprichting en doel van het samenwerkingsverband GDI-Vlaanderen

Art. 4. Er wordt een samenwerkingsverband GDI-Vlaanderen opgericht, hierna GDI-Vlaanderen te noemen, dat tot doel heeft de aanmaak, het beheer, de uitwisseling, het gebruik en het hergebruik van geografische gegevensbronnen en geografische diensten te optimaliseren.

Art. 5. GDI-Vlaanderen zal instaan voor de uitbouw en de exploitatie van de GDI. Dat houdt onder meer in:

1° het gemeenschappelijk verwerven van geografische gegevensbronnen en geografische diensten;

2° het aanmaken, het beheren en het distribueren van geografische gegevensbronnen, geografische diensten en metagegevens;

3° het begeleiden, coördineren en promoten van geografische diensten;

4° het streven naar interoperabiliteit van geografische diensten en harmonisering van geografische gegevensbronnen-

5° het ontwikkelen van authentieke geografische gegevensbronnen;

6° het opzetten van geografische diensten voor het zoeken, het raadplegen, de overdracht en de verwerking van geografische gegevensbronnen;

7° het opzetten van opleidingsprogramma‘s met betrekking tot geografische gegevensbronnen en geografische diensten;

8° het opzetten van een documentatiecentrum met het oog op kennisoverdracht en archivering van geografische gegevensbronnen en geografische diensten;

9° het valoriseren van Vlaamse GDI-expertise in binnen- en buitenland;

10° de organisatie en coördinatie van de toegang tot de GDI;

11° het opstellen van technische voorschriften in verband met specificaties en standaarden die nodig zijn voor het functioneren van de GDI.

Afdeling II. — Organisatie van het samenwerkingsverband GDI-Vlaanderen

Onderafdeling I. — Het agentschap

Art. 6. Het agentschap is belast met de operationele coördinatie van de uitbouw en de exploitatie van de GDI, rekening houdend met de bevoegdheden die door de bepalingen van deze afdeling zijn toegekend aan de Vlaamse Regering, de stuurgroep GDI-Vlaanderen en de GDI-raad.

Onderafdeling II. — Stuurgroep GDI-Vlaanderen

Art. 7. Er wordt een stuurgroep GDI-Vlaanderen opgericht, hierna de stuurgroep te noemen, bestaande uit afgevaardigden van de deelnemers aan GDI-Vlaanderen.

De stuurgroep heeft onder meer de volgende taken:

1° op eigen initiatief of op verzoek van de minister beleidsvoorstellen doen met betrekking tot strategische beleidsbeslissingen over de uitbouw van de GDI;

2° voorstellen doen over het opstellen van het ontwerp van GDI-plan en GDI-uitvoeringsplan;

3° voorstellen doen over de toegang, het gebruik, de uitwisseling en het hergebruik van geografische gegevensbronnen en geografische diensten;

4° voorstellen van standaarden en richtlijnen uitwerken met betrekking tot de aanmaak, het beheer, de uitwisseling en het gebruik van geografische gegevensbronnen en geografische diensten;

5° voorstellen welke geografische gegevensbronnen moeten evolueren naar authentieke geografische gegevensbronnen en als dusdanig kunnen worden erkend;

6° voorstellen doen over de bijdrage van de deelnemers aan GDI-Vlaanderen aan de kosten die verbonden zijn aan de ontwikkeling en het beheer van de centrale e-commercedienst, vermeld in artikel 34;

7° het vaststellen van de geografische gegevensbronnen en geografische diensten die moeten kunnen worden uitgewisseld door middel van de GDI;

8° het vaststellen van:

a) de functionaliteiten waaraan de GDI moet voldoen;

b) de zoekcriteria die de zoekdiensten, vermeld in artikel 26, § 1, 1°, moeten omvatten;

c) de elementen waarop de metagegevens, vermeld in artikel 14, betrekking hebben;


72

d) nadere regels voor het opstellen van metagegevens als vermeld in artikel 14;

9° het vaststellen van de technische voorschriften voor interoperabiliteit van geografische diensten en harmonisering van geografische gegevensbronnen;

10° het bewaken van de verhouding van GDI-Vlaanderen tot andere samenwerkingsverbanden;

11° het vaststellen van algemene richtlijnen met betrekking tot de gebruikerseisen en de bruikbaarheid van geografische diensten als vermeld in artikel 26, § 2, derde lid;

12° het vaststellen van de technische voorwaarden die een koppeling mogelijk maken tussen de geografische gegevensbronnen en geografische diensten uit de GDI en het netwerk, vermeld in artikel 26.

De Vlaamse Regering bepaalt de samenstelling en de werking van de stuurgroep en van een secretariaat dat belast is met de administratieve ondersteuning en de organisatie van de stuurgroep. De Vlaamse Regering benoemt de voorzitter en de leden van de stuurgroep.

Onderafdeling III. — GDI-raad

Art. 8. Er wordt een GDI-raad opgericht, bestaande uit vertegenwoordigers van de maatschappelijke actoren en onafhankelijke experts die deskundig zijn voor geografische informatie.

De GDI-raad heeft als opdracht om op eigen initiatief of op verzoek van de minister strategisch advies te geven over de uitbouw van de GDI. Dit houdt onder meer in :

1° het geven van advies over de beleidsbrief en de beleidsnota van de minister;

2° het geven van advies over het ontwerp van GDI-plan;

3° het geven van advies over de toegang tot de GDI van derde partijen van wie de geografische gegevensbronnen en geografische diensten gekoppeld zijn aan het netwerk, vermeld in artikel 26.

De GDI-raad is voor authentieke geografische gegevensbronnen als vermeld in artikel 22, een afnemersforum als vermeld in artikel 4, § 4, van het decreet van 18 juli 2008 betreffende het elektronische bestuurlijke gegevensverkeer.

De Vlaamse Regering bepaalt de samenstelling en de werking van de GDI-raad en van een secretariaat, belast met de administratieve ondersteuning en de organisatie van de GDI-raad. De Vlaamse Regering benoemt de voorzitter en de leden van de GDI-raad.

Art. 9. De Vlaamse Regering kan commissies oprichten die in de door haar bepaalde gevallen door de GDI-raad worden geraadpleegd.

De Vlaamse Regering bepaalt de samenstelling en de werking van de commissies en benoemt de voorzitters en de leden.

HOOFDSTUK III. — Planning van GDI-Vlaanderen

Afdeling I. — Opstellen van het GDI-plan en het GDI-uitvoeringsplan

Art. 10. §1. Het GDI-plan is het strategisch beleidsdocument van de Vlaamse Regering houdende de doelstellingen van GDI-Vlaanderen.

Het GDI-uitvoeringsplan is een gefaseerd uit te voeren voortschrijdend meerjarenprogramma voor de realisatie van de doelstellingen van GDI-Vlaanderen.

§ 2. De minister stelt een ontwerp van het GDI-plan en een ontwerp van het GDI-uitvoeringsplan op. Hij raadpleegt daarover de stuurgroep, die zelf een ontwerp kan voorstellen. Het ontwerp van het GDI-plan en het ontwerp van het GDI-uitvoeringsplan worden goedgekeurd door de Vlaamse Regering. De Vlaamse Regering stelt de nadere regels vast voor het opstellen en goedkeuren van het ontwerp van het GDI-plan en van het GDI- uitvoeringsplan.

Afdeling II. — Gezamenlijke aanmaak, bijwerking en financiering van geografische gegevensbronnen, geografische diensten en metagegevens, opgenomen in het GDI-plan en het GDI-uitvoeringsplan

Art. 11. Het agentschap is gemachtigd om, voor projecten die gepland zijn in het GDI-uitvoeringsplan, in naam en voor rekening van het Vlaamse Gewest overeenkomsten te sluiten met de deelnemers aan GDI-Vlaanderen, met instanties die geen deelnemer aan GDI-Vlaanderen zijn en met derde partijen, voor de gezamenlijke aanmaak, bijwerking, het gebruik en de financiering van geografische gegevensbronnen, geografische diensten en metagegevens.

HOOFDSTUK IV. — De GDI Afdeling I. — Inhoud van de GDI.

Art. 12. De GDI bevat de volgende geografische gegevensbronnen, geografische diensten en metagegevens:

1° die welke beheerd worden door de deelnemers aan GDI-Vlaanderen en die vallen onder een van de categorieën, vermeld in de bijlage, die bij dit decreet is gevoegd;

2° die welke beheerd worden door de deelnemers aan GDI-Vlaanderen en waarvan de stuurgroep heeft vastgesteld dat de onderlinge uitwisseling ervan nodig is voor het uitvoeren van taken van algemeen belang of het uitoefenen van verantwoordelijkheden of functies of het verlenen van openbare diensten met betrekking tot het milieu;

3° die welke beheerd worden door een derde partij of een instantie die geen deelnemer aan GDI-Vlaanderen is en waarvan de stuurgroep heeft beslist dat de toevoeging aan de GDI nodig is, voor zover een overeenkomst als vermeld in artikel 13, § 2, die toevoeging mogelijk maakt;

4° die welke, ter uitvoering van een overeenkomst als vermeld in artikel 11, gezamenlijk zijn aangemaakt.

De Vlaamse Regering past de bijlage aan volgens de wijzigingen die worden aangebracht aan de INSPIRE-richtlijn.


73

Afdeling II. — Verplichtingen van de deelnemers en het agentschap met betrekking tot de GDI. Onderafdeling I. — Toevoeging van geografische gegevensbronnen en geografische diensten en metagegevens

Art. 13. §1. De deelnemers aan GDI-Vlaanderen voegen de geografische gegevensbronnen, geografische diensten en metagegevens, vermeld in artikel 12, eerste lid, 1° en 2°, die ze beheren, aan de GDI toe overeenkomstig de richtlijnen die zijn vastgesteld door de stuurgroep.

§ 2. Het agentschap is gemachtigd om, in naam en voor rekening van het Vlaamse Gewest, met instanties die geen deelnemer aan GDI-Vlaanderen zijn en met derde partijen, overeenkomsten te sluiten om de toevoeging aan de GDI van de geografische gegevensbronnen, geografische diensten en metagegevens die zij beheren, mogelijk te maken.

Het agentschap kan die overeenkomsten pas sluiten nadat de stuurgroep heeft vastgesteld dat de toevoeging van de desbetreffende geografische gegevensbronnen, geografische diensten en metagegevens nodig is voor het uitvoeren van taken van algemeen belang, of voor het uitoefenen van verantwoordelijkheden of functies of het verlenen van openbare diensten met betrekking tot het milieu.

De geografische gegevensbronnen, geografische diensten en metagegevens waarop de overeenkomsten betrekking hebben, worden door liet agentschap toegevoegd aan de GDI, overeenkomstig de richtlijnen die zijn vastgesteld door de stuurgroep. Onderafdeling II. — Opstellen van metagegevens

Art. 14. De deelnemers aan GDI-Vlaanderen stellen metagegevens op voor de geografische gegevensbronnen en geografische diensten, vermeld in artikel 12, eerste lid, 1° en 2°, die ze beheren, en werken ze bij.

De stuurgroep stelt in overeenstemming met de uitvoeringsbepalingen die de Europese Commissie ter uitvoering van artikel 5 van de INSPIRE-richtlijn heeft uitgevaardigd, de nadere regels vast voor het opstellen van de metagegevens. Ze bepaalt eveneens op welke elementen die metagegevens betrekking hebben. Het gaat minstens om:

1° de overeenstemming van de geografische gegevensbronnen met de uitvoeringsbepalingen, uitgevaardigd door de Europese Commissie ter uitvoering van de INSPIRE-richtlijn;

2° de voorwaarden voor de toegang tot en het gebruik van verzamelingen van geografische gegevens en geografische diensten en de eventuele daarmee samenhangende vergoedingen;

3° de kwaliteit en de geldigheid van de geografische gegevensbronnen;

4° de instanties die verantwoordelijk zijn voor de oprichting, het beheer, het onderhoud en de verspreiding van de verzamelingen van geografische gegevensbronnen en de geografische diensten;

5° de volgens artikel 31 vastgestelde beperkingen van de publieke toegang en de motieven daarvoor.

Het agentschap biedt de deelnemers aan GDI-Vlaanderen de nodige ondersteuning voor het opstellen en bijwerken van metagegevens in overeenstemming met het tweede lid, zodat die metagegevens van volledige en toereikende kwaliteit zijn om de geografische gegevensbronnen en geografische diensten, vermeld in artikel 12, eerste lid, 1° en 2°, te kunnen opzoeken, inventariseren en gebruiken.

Afdeling III. — Toegang tot en gebruik van de GDI.

Onderafdeling I. — Toegang voor en gebruik door deelnemers aan GDI-Vlaanderen

Art. 15. De deelnemers aan GDI-Vlaanderen hebben toegang tot de geografische gegevensbronnen, geografische diensten en metagegevens die toegevoegd zijn aan de GDI. Ze kunnen de geografische gegevensbronnen en geografische diensten gebruiken voor de vervulling van taken van algemeen belang, met inbegrip van de uitoefening van verantwoordelijkheden of functies, of het verlenen van openbare diensten met betrekking tot het milieu, tenzij die toegang beperkt is overeenkomstig artikel 18.

De Vlaamse Regering stelt, op voorstel van de stuurgroep, de nadere toegangs- en gebruiksregels vast. Die regels voorkomen in het bijzonder dat er op de plaats van gebruik praktische belemmeringen voor de uitwisseling ontstaan. Indien nodig houdt ze daarbij rekening met de gebruiksvoorwaarden die vastgesteld zijn voor de geografische gegevensbronnen en geografische diensten, vermeld in artikel 12, eerste lid, 3° en 4°.

Onderafdeling II. — Toegang voor en gebruik door instanties die geen deelnemer zijn

Art. 16. De instanties die geen deelnemer aan GDI-Vlaanderen zijn, hebben toegang tot de geografische gegevensbronnen, geografische diensten en metagegevens, vermeld in artikel 12, eerste lid, 1°, 2° en 4°, tenzij die toegang beperkt is overeenkomstig artikel 18. Ze kunnen ze gebruiken, voor zover en onder de voor-waarden die door de Vlaamse Regering zijn vastgesteld. Die voorwaarden zijn ten volle verenigbaar met de doelstelling om de toegang tot en het gebruik van de geografische gegevensbronnen en geografische diensten te vergemakkelijken. De Vlaamse Regering kan in verband daarmee de nodige overeenkomsten sluiten met de bevoegde Federale Staat en/of de bevoegde gemeenschappen of gewesten, of met de bevoegde instantie die ervan afhangt. Indien nodig houdt ze daarbij rekening met de gebruiksvoorwaarden die vastgesteld zijn voor de geografische gegevensbronnen en geografische diensten, vermeld in artikel 12, eerste lid, 4°.

Onderafdeling III. — Internationale toegang en gebruik

Art. 17. De instellingen en organen van de Europese Gemeenschap en iedere natuurlijke persoon en rechtspersoon of een groepering ervan die volgens het nationaal recht van een van de lidstaten openbare bestuursfuncties uitoefent of adviserende bevoegdheid heeft, hebben, met het oog op de uitoefening van verantwoordelijkheden of functies of het verlenen van openbare diensten met betrekking tot het milieu, toegang tot de geografische gegevensbronnen, geografische diensten en metagegevens, vermeld in artikel 12, eerste lid, 1°, 2° en 4°, tenzij die toegang beperkt is overeenkomstig artikel 18.


74

Op basis van wederkerigheid en gelijkwaardigheid hebben de organen die opgericht zijn bij een internationale overeenkomst waarbij de Europese Gemeenschap. en haar lidstaten partij zijn, met het oog op de uitoefening van verantwoordelijkheden of functies of het verlenen van openbare diensten met betrekking tot het milieu, toegang tot de geografische gegevensbronnen, geografische diensten en metagegevens, vermeld in artikel 12, eerste lid, 1°, 2° en 4°, tenzij die toegang beperkt is overeenkomstig artikel 18.

De Vlaamse Regering stelt de nadere toegangs- en gebruiksregels vast. Indien nodig houdt ze daarbij rekening met de gebruiksvoorwaarden die vastgesteld zijn voor de geografische gegevensbronnen en geografische diensten, vermeld in artikel 12, eerste lid, 4°. Deze regels worden, voor zover nodig, aangepast om de instellingen en organen van de Europese Gemeenschap toegang te verlenen overeenkomstig geharmoniseerde voorwaarden.

Onderafdeling IV. — Uitzonderingen op de toegang

Art. 18. §1. De Vlaamse Regering kan, op voorstel van de stuurgroep, de toegang tot de geografische gegevensbronnen en geografische diensten die toegevoegd zijn aan de GDI, beperken, voor zover en in de mate dat deze toegang een gevaar oplevert voor de volgende aangelegenheden:

1° het vertrouwelijke karakter van de internationale betrekkingen van het Vlaamse Gewest of de Vlaamse Gemeenschap en van de betrekkingen van het Vlaamse Gewest of de Vlaamse Gemeenschap met de supranationale instellingen, met de Federale Staat en met andere gemeenschappen en gewesten;

2° de openbare veiligheid en de nationale defensie;

3° de rechtspleging in een strafrechtelijk, burgerlijk, administratief of sociaalrechtelijk rechtsgeding.

§2. Wanneer de geografische gegevens informatie van geïdentificeerde of identificeerbare natuurlijke personen bevatten, moeten deze gegevens als persoonsgegevens in de zin van artikel 1, § 1, van de wet van 8 december 1992 tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten opzichte van de verwerking van persoonsgegevens worden gekwalificeerd. De toegang tot die geografische persoonsgegevens gebeurt overeenkomstig artikelen 8 en 9 van het decreet van 18 juli 2008 betreffende het elektronische bestuurlijke gegevensverkeer.

De toegang tot geografische persoonsgegevens door instanties wordt in ieder geval uitsluitend verleend voor zover

de latere verwerking kadert binnen of verenigbaar is met de wettelijk of reglementair bepaalde taken van de instantie in kwestie die de toegang tot of het gebruik van de betreffende gegevens vraagt.

Onderafdeling V. — Vergoedingen

Art. 19. §1. Het gebruik van geografische gegevensbronnen, en geografische diensten die toegevoegd zijn aan de GDI, is kosteloos. Die kosteloosheid geldt onder meer in de volgende gevallen:

1° als de geografische gegevensbronnen, andere dan grootschalige referentiegegevens als vermeld in artikel 2, 2°, van het decreet van 16 april 2004 houdende het Grootschalig Referentie Bestand (GRB), en geografische diensten worden gebruikt door deelnemers aan GDI-Vlaanderen, met het oog op de vervulling van taken van algemeen belang, met inbegrip van de uitoefening van verantwoordelijkheden of functies of het verlenen van openbare diensten met betrekking tot het milieu;

2° als de geografische gegevensbronnen en geografische diensten nodig zijn en worden gebruikt ter vervulling van de verplichtingen die België heeft met betrekking tot verslaglegging krachtens de Gemeenschapswetgeving inzake het milieu.

§2. Buiten de gevallen, vermeld in § 1, 1° en 2°, kunnen de deelnemers aan GDI-Vlaanderen, in afwijking van §1, het gebruik van de aan de GDI toegevoegde geografische gegevensbronnen en geografische diensten die ze beheren, afhankelijk maken van de betaling van een vergoeding. Ze plegen hierover vooraf overleg met de stuurgroep.

De vaststelling van een vergoeding voor het gebruik van de aan de GDI toegevoegde grootschalige referentiegegevens, vermeld in artikel 2, 2°, van het decreet van 16 april 2004 houdende het Grootschalig Referentie Bestand (GRB), gebeurt overeenkomstig de bepalingen van het voormelde decreet.

De vergoedingen, vermeld in het eerste en het tweede lid, blijven in elk geval beperkt tot het minimum dat nodig is om de noodzakelijke kwaliteit en beschikbaarheid van de geografische gegevensbronnen en geografische diensten te garanderen, eventueel vermeerderd met een redelijk rendement op de investering, in voorkomend geval met inachtneming van de vereisten voor zelffinanciering van de deelnemer aan GDI-Vlaanderen die de geografische gegevensbronnen en geografische diensten verstrekt. De Vlaamse Regering stelt de nadere regels vast voor de vergoedingsregeling, zonder evenwel de vergoeding zelf te bepalen.

Afdeling IV. — Financiering van de GDI.

Art. 20. De uitbouw en de exploitatie van de GDI worden gefinancierd door:

1° een jaarlijkse dotatie van het Vlaamse Gewest aan het agentschap;

2° de vergoedingen die aan het agentschap verschuldigd zijn voor de toegang tot de GDI;

3° de vergoedingen die door het agentschap worden aangerekend voor de dienstverlening met betrekking tot het beheer van de geografische gegevensbronnen en geografische diensten in het kader van de GDI;

4° de middelen die het Vlaamse Gewest toewijst voor de realisatie van het GDI-uitvoeringsplan;

5° de middelen die het Vlaamse Gewest toewijst voor het opzetten, het beheer en de bijhouding van een authentieke geografische gegevensbron;

6° eventuele bijdragen voor de gezamenlijke aanmaak van geografische gegevens, geografische diensten en metagegevens.

HOOFDSTUK V. — Authentieke geografische gegevensbronnen

Afdeling I. — Algemeen


75

Art. 21. Voor de toepassing van het decreet van 18 juli 2008 betreffende het elektronische bestuurlijke gegevensverkeer, wordt elke authentieke geografische gegevensbron als vermeld in artikel 22, beschouwd als een authentieke gegevensbron als vermeld in artikel 2, 2°, van voormeld decreet.

Afdeling II. — Erkenning als authentieke geografische gegevensbron

Art. 22. Een geografische gegevensbron als vermeld in artikel 12, eerste lid, 1°, 2° en 4°, wordt, op voorstel van de stuurgroep, door de Vlaamse Regering erkend als een authentieke geografische gegevensbron voor zover ze voldoet aan de volgende voorwaarden:

1° ze biedt voldoende kwaliteitsgaranties in verband met actualiteit, nauwkeurigheid en volledigheid;

2° ze is beschreven door middel van metagegevens die in overeenstemming zijn met de regels die de stuurgroep overeenkomstig artikel 14 heeft opgesteld;

3° ze is raadpleegbaar via een raadpleegdienst;

4° ze is overdraagbaar via een overdrachtdienst;

5° ze is geharmoniseerd overeenkomstig de technische voorschriften, vermeld in artikel 25.

Met behoud van de toepassing van het eerste lid, kan de Vlaamse Regering extra voorwaarden bepalen waaraan een geografische gegevensbron moet voldoen om als authentieke geografische gegevensbron erkend te worden.

Afdeling III. — Toekomstige authentieke geografische gegevensbronnen

Art. 23. De Vlaamse Regering duidt, op voorstel van de stuurgroep, aan welke van de geografische gegevensbronnen, vermeld in artikel 12, eerste lid, 2° en 4°, zullen worden erkend als authentieke geografische gegevensbronnen. Ze bepaalt eveneens de wijze waarop de aanpassingen die noodzakelijk zijn om te evolueren naar een authentieke geografische gegevensbron, worden gefinancierd.

Afdeling IV. — Verplicht gebruik van authentieke geografische gegevensbronnen en aangeduide gegevensbronnen

Art. 24. Bij het uitvoeren van taken van algemeen belang, met inbegrip van de uitoefening van verantwoordelijkheden of functies of het verlenen van openbare diensten met betrekking tot het milieu, zijn de deelnemers van GDI-Vlaanderen verplicht om gebruik te maken van de authentieke geografische gegevensbronnen of ernaar te verwijzen.

Zij zijn in dat kader ook verplicht om gebruik te maken van of te verwijzen naar de door de Vlaamse Regering aangeduide geografische gegevensbronnen die beheerd worden door instanties die geen deelnemer van GDI- Vlaanderen zijn en waarvan de Vlaamse Regering het gebruik heeft mogelijk gemaakt. Daartoe kan ze de nodige overeenkomsten sluiten.

HOOFDSTUK VI. — Interoperabiliteit van geografische diensten en harmonisering van geografische gegevensbronnen

Art. 25. De stuurgroep stelt, op voorstel van het agentschap, de technische voorschriften vast voor de interoperabiliteit van geografische diensten en, waar mogelijk, voor de harmonisering van geografische gegevensbronnen die aan de GDI zijn toegevoegd. Deze technische voorschriften zijn in overeenstemming met de uitvoeringsbepalingen die de Europese Commissie in uitvoering van hoofdstuk III van de INSPIRE-richtlijn heeft uitgevaardigd.

De deelnemers aan GDI-Vlaanderen brengen de geografische gegevensbronnen en de desbetreffende geografische diensten, vermeld in artikel 12, 1°, 2° en 4°, in overeenstemming met deze technische voorschriften binnen de termijnen die verstrijken op de volgende dagen :

1° wat betreft de geografische gegevensbronnen, vermeld in artikel 12, eerste lid, 1°, waarvan de geografische gegevens werden verzameld na de dag waarop de uitvoeringsbepalingen, vermeld in het eerste lid, in werking treden, uiterlijk twee jaar na die dag;

2° wat betreft de geografische gegevensbronnen, vermeld in artikel 12, eerste lid, 1°, die grondig werden geherstructureerd na de dag waarop de uitvoeringsbepalingen, vermeld in het eerste lid, in werking treden, uiterlijk twee jaar na die dag;

3° wat betreft de overige geografische gegevensbronnen, vermeld in artikel 12, eerste lid, 1°, en de geografische gegevensbronnen, vermeld in artikel 12, eerste lid. 2° en 4°, uiterlijk zeven jaar na de dag waarop de uitvoeringsbepalingen. vermeld in het eerste lid, in werking treden.

Het agentschap maakt alle informatie die nodig is om te voldoen aan deze technische voorschriften algemeen bekend.

HOOFDSTUK VII. — Netwerkdiensten

Afdeling I. — Algemeen

Art. 26. §1. Het agentschap is belast met de coördinatie van zowel de oprichting als de exploitatie van een netwerk van de volgende geografische diensten met betrekking tot de geografische gegevensbronnen en geografische diensten die toegevoegd zijn aan de GDI :

1° zoekdiensten;

2° raadpleegdiensten;

3° overdrachtdiensten;

4° verwerkingsdiensten.

§2. De deelnemers aan GDI-Vlaanderen ontwikkelen en bieden de volgende geografische diensten aan betreffende de authentieke geografische gegevensbronnen die ze beheren, tenzij in een overeenkomst tussen het agentschap en de deelnemers bepaald wordt dat het agentschap hiervoor instaat:

1° raadpleegdiensten;


76

2° overdrachtdiensten die het mogelijk maken om de authentieke geografische gegevensbronnen rechtstreeks ter beschikking te hebben;

3° verwerkingsdiensten.

Met behoud van de toepassing van wat bepaald is in een overeenkomst als vermeld in het eerste lid, ontwikkelt en biedt het agentschap de volgende geografische diensten aan met betrekking tot de authentieke geografische gegevensbronnen en de overige geografische gegevensbronnen:

1° zoekdiensten;

2° overdrachtdiensten om geografische gegevensbronnen geheel of gedeeltelijk te downloaden;

3° de door de Vlaamse Regering aangeduide verwerkingsdiensten die algemeen bruikbaar zijn.

De deelnemers en, in voorkomend geval, het agentschap zien erop toe dat alle voornoemde geografische diensten rekening houden met de relevante gebruikerseisen en gemakkelijk bruikbaar zijn door en beschikbaar voor het publiek. De stuurgroep stelt met dat doel algemene richtlijnen op. Het agentschap maakt die richtlijnen algemeen bekend, en houdt toezicht op de correcte toepassing ervan.

§3. De stuurgroep stelt, op voorstel van het agentschap, de zoekcriteria vast die de zoekdiensten, vermeld in §1, 1°, moeten omvatten. Ze omvatten minstens de zoekcriteria, vermeld in artikel 11, tweede lid, van de INSPIRE-

richtlijn.

§4. De geografische diensten, vermeld in § 1, moeten op zodanige wijze met elkaar worden gecombineerd dat ze kunnen worden geëxploiteerd conform met de uitvoeringsbepalingen uitgevaardigd door de Europese Commissie in uitvoering van hoofdstuk III van de INSPIRE-richtlijn.

Afdeling II. — Koppeling aan het netwerk van geografische gegevensbronnen en geografische diensten

Art. 27. §1. De stuurgroep stelt de technische voorwaarden vast waaronder een koppeling van geografische gegevensbronnen en geografische diensten, met het netwerk, vermeld in artikel 26, mogelijk is.

§2. De deelnemers aan GDI-Vlaanderen koppelen de aan de GDI toegevoegde geografische gegevensbronnen en geografische diensten die ze beheren met het netwerk, vermeld in artikel 26.

Het agentschap biedt de deelnemers aan GDI-Vlaanderen de nodige ondersteuning opdat ze kunnen voldoen aan de technische voorwaarden, vermeld in §1.

Art. 28. Elke derde partij die geografische gegevensbronnen en geografische diensten beheert die voldoen aan de vereisten inzake metagegevens, netwerkdiensten en interoperabiliteit die overeenkomstig dit decreet zijn vastgesteld, kan die koppelen aan het netwerk, vermeld in artikel 26, op voorwaarde dat ze het agentschap daarom verzoekt en de technische voorwaarden, vermeld in artikel 27, in acht neemt.

De Vlaamse Regering bepaalt de nadere voorwaarden die verbonden zijn aan die koppeling.

Afdeling III. — Vlaams geoportaal

Onderafdeling I. — Algemeen

Art. 29. Het agentschap is belast met de oprichting, de organisatie en de exploitatie van een Vlaams geoportaal dat door middel van de geografische diensten, vermeld in artikel 26, §1, een centrale toegang verleent tot de GDI. Het Vlaams geoportaal is publiek toegankelijk.

Onderafdeling II. — Publieke toegang

Art. 30. De geografische gegevensbronnen en geografische diensten, vermeld in artikel 12, eerste lid, 1°, 2° en 4°, worden via het Vlaamse geoportaal openbaar gemaakt, tenzij die toegang beperkt is overeenkomstig artikelen 18, § 2, en 31.

Art. 31. §1. De deelnemers aan GDI-Vlaanderen en de derde partijen, vermeld in artikel 28, kunnen weigeren om, via de diensten, vermeld in artikel 26, § 1, 1°, publieke toegang te verlenen tot de geografische gegevensbronnen en geografische diensten die ze beheren, als ze van oordeel zijn dat het belang van de toegang niet opweegt tegen de bescherming van een van de volgende belangen:

1° het vertrouwelijke karakter van de internationale betrekkingen van het Vlaamse Gewest of de Vlaamse Gemeenschap, en van de betrekkingen van het Vlaamse Gewest of de Vlaamse Gemeenschap met de supranationale instellingen, met de Federale Staat en met andere gemeenschappen en gewesten;

2° de openbare veiligheid en de nationale defensie.

§2. De deelnemers aan GDI-Vlaanderen en de derde partijen, vermeld in artikel 28, kunnen weigeren om, via de geografische diensten, vermeld in artikel 26, § 1, 2° tot en met 4°, publieke toegang te verlenen tot de geografische gegevensbronnen en geografische diensten die ze beheren, indien ze van oordeel zijn dat het belang van de toegang niet opweegt tegen de bescherming van een van de volgende belangen:

1° de openbare veiligheid en de nationale defensie;

2° het geheim van de beraadslagingen van de Vlaamse Regering en van de verantwoordelijke overheden die ervan afhangen, het geheim van de beraadslagingen van de organen van het Vlaams Parlement, alsook het bij wet of decreet bepaalde geheim van de beraadslagingen van de organen van de deelnemers aan GDI-Vlaanderen;

3° het vertrouwelijke karakter van de internationale betrekkingen van het Vlaamse Gewest of de Vlaamse Gemeenschap, en van de betrekkingen van het Vlaamse Gewest of de Vlaamse Gemeenschap met de supranationale instellingen, met de Federale Staat en met andere gemeenschappen en gewesten;

4° de rechtspleging in een burgerlijk, administratief of sociaalrechtelijk rechtsgeding, en de mogelijkheid een eerlijk proces te verkrijgen;


77

5° het vertrouwelijke karakter van informatie die uitsluitend ten behoeve van de strafvordering of de vordering van een administratieve sanctie werd opgesteld;

6° het vertrouwelijk karakter van informatie die uitsluitend ten behoeve van de mogelijke toepassing van tuchtmaatregelen werd opgesteld, zolang de mogelijkheid om een tuchtmaatregel te nemen blijft bestaan;

7° het vertrouwelijke karakter van commerciële en industriële informatie, als die informatie beschermd wordt om een gelegitimeerd economisch belang te vrijwaren, tenzij degene van wie de informatie afkomstig is, met de openbaarheid instemt;

8° de bescherming van de persoonlijke levenssfeer, tenzij de betrokken persoon met de openbaarmaking instemt;

9° de bescherming van de informatie die door een derde werd verstrekt zonder dat hij daartoe verplicht werd en die hij uitdrukkelijk als vertrouwelijk heeft bestempeld, tenzij die persoon met de openbaarmaking instemt;

10° de vertrouwelijkheid van het handelen van een deelnemer aan GDI-Vlaanderen, voor zover die vertrouwelijkheid noodzakelijk is voor de uitoefening van de administratieve handhaving, de uitvoering van een interne audit of de politieke besluitvorming;

11° de bescherming van het milieu waarop de informatie betrekking heeft;

12° de bescherming van de intellectuele-eigendomsrechten.

§3. Voor zover de informatie betrekking heeft op emissies in het milieu, zijn de uitzonderingsgronden, vermeld in §2, 2°, 7°, 8°, 9°, 10° en 11°, niet van toepassing.

Voor de uitzonderingsgronden, vermeld in §2, 1°, 3°, 4°, 5° en 6°, wordt in aanmerking genomen of de verzochte informatie betrekking heeft op emissies in het milieu.

§4. De deelnemers aan GDI-Vlaanderen brengen het agentschap op de hoogte van hun beslissing om de publieke toegang tot de geografische gegevensbronnen en de desbetreffende geografische diensten te weigeren, alsook van de motieven voor die weigering.

Art. 32. De volgens artikel 31 bepaalde uitzonderingen worden geval per geval restrictief uitgelegd, waarbij rekening wordt gehouden met het openbaar belang dat gediend is met de toegang tot de geografische gegevensbronnen en de desbetreffende geografische diensten.

Onderafdeling III. — Vergoedingen

Art. 33. Het gebruik van de geografische diensten, vermeld in artikel 26, § 1, 1° en 2°, is kosteloos.

Het gebruik van de geografische diensten, vermeld in artikel 26, § 1, 3° en 4°, kan overeenkomstig artikel 19, § 2, afhankelijk gemaakt worden van de betaling van een vergoeding.

Onderafdeling IV. — E-commercediensten

Art. 34. §1. Het agentschap ontwikkelt en beheert een centrale e-commercedienst met betrekking tot de geografische gegevensbronnen en geografische diensten die overeenkomstig de bepalingen van dit decreet toegankelijk zijn.

Die e-commercedienst heeft zowel betrekking op de geografische gegevensbronnen en geografische diensten die door middel van de overdrachtdiensten, vermeld in artikel 26, § 1, 3°, kosteloos ter beschikking worden gesteld, als op de geografische gegevensbronnen en geografische diensten die tegen een vergoeding ter beschikking worden gesteld.

§2. De deelnemer aan GDI-Vlaanderen die het gebruik van overdrachtdiensten, vermeld in artikel 26, §1, 3°, afhankelijk heeft gemaakt van de betaling van een vergoeding, stelt de desbetreffende geografische gegevensbronnen ter beschikking via eigen e-commercediensten of via de centrale e-commercedienst, vermeld in §1.

De deelnemer, vermeld in het eerste lid, die geen gebruik maakt van een eigen e-commercedienst, is het agentschap een bijdrage verschuldigd voor het gebruik van de centrale e-commercedienst.

De Vlaamse Regering beslist, op voorstel van de stuurgroep, welke elementen in acht moeten worden genomen bij het vaststellen van de verschuldigde bijdrage. Het gaat minstens om de ontwikkelings- en beheerskosten die aan de centrale e-commercedienst verbonden zijn.

De bijdrage, vermeld in het tweede lid, wordt door het agentschap in overleg met de stuurgroep vastgesteld.

Afdeling IV. — Koppeling met INSPIRE-geoportaal

Art. 35. Het agentschap bezorgt aan de Europese Commissie alle informatie die nodig is voor de koppeling tussen het netwerk, vermeld in artikel 26, en het INSPIRE-geoportaal, vermeld in artikel 15, punt 1, van de INSPIRE-richtlijn.

HOOFDSTUK VIII. — Monitoring en rapportering

Art. 36. §1. De Vlaamse Regering bezorgt, vanaf 15 mei 2010, aan het Vlaams Parlement een jaarlijks rapport over de stand van zaken van de GDI en het gebruik ervan. Dit rapport is openbaar.

§2. Uiterlijk op 15 mei 2010 bezorgt de Vlaamse Regering aan de Europese Commissie de nodige informatie met betrekking tot volgende onderwerpen:

1° de coördinatie tussen leveranciers en gebruikers van geografische gegevensbronnen en geografische diensten en bemiddelende organen alsook een beschrijving van de relaties met derden en van de organisatie van de kwaliteitsbewaking;

2° de bijdrage die deelnemers aan GDI-Vlaanderen of derden leveren voor de werking en coördinatie van de GDI;

3° de overeenkomsten over gegevensuitwisseling tussen deelnemers aan GDI-Vlaanderen;

4° de kosten en baten van de tenuitvoerlegging van de INSPIRE-richtlijn.


78

Om de drie jaar en uiterlijk op 15 mei 2013, bezorgt de Vlaamse Regering aan de Europese Commissie bijgewerkte informatie over de onderwerpen, vermeld in het eerste lid.

HOOFDSTUK IX. — Coördinatie

Art. 37. De Vlaamse Regering maakt de nodige afspraken met de Federale Staat en/of de gemeenschappen en gewesten met betrekking tot de volgende aangelegenheden:

1° het verzekeren van de nodige coherentie tussen de geografische gegevens die betrekking hebben op een geografisch object dat zich buiten de grenzen van het Vlaamse Gewest uitstrekt;

2° het aanwijzen van een Belgisch contactpunt als vermeld in artikel 19 van de INSPIRE-richtlijn;

3° het oprichten en bepalen van de werking van een coördinatiecomité dat het Belgische contactpunt ondersteunt en dat onder meer belast is met:

a) de coördinatie van de uitoefening, door deelnemers aan het coördinatiecomité, van hun bevoegdheden die betrekking hebben op de tenuitvoeringlegging van de INSPIRE-richtlijn;

b) de verslaggeving aan de Europese Commissie, die door artikel 21 van de INSPIRE-richtlijn aan de lidstaten is opgelegd.

HOOFDSTUK X. — Wijzigingsbepalingen

Afdeling I. — Het decreet van 16 april 2004 houdende het Grootschalig Referentie Bestand

Art. 38. In artikel 2 van het decreet van 16 april 2004 houdende het Grootschalig Referentie Bestand (GRB), gewijzigd bij het decreet van 21 april 2006, worden de volgende wijzigingen aangebracht:

1° punt 5° wordt opgeheven;

2° punt 6° wordt vervangen door wat volgt:

«6° stuurgroep GDI-Vlaanderen : de stuurgroep GDI-Vlaanderen, vermeld in artikel 7 van het GDI-decreet;»;

3° punt 8° wordt vervangen door wat volgt :

«8° derden : natuurlijke personen of rechtspersonen die geen netbeheerder van een fysiek leidingnet zijn en niet de hoedanigheid hebben van het Vlaamse Gewest, de Vlaamse Gemeenschap, een intern verzelfstandigd agentschap met rechtspersoonlijkheid, een publiekrechtelijk vormgegeven extern verzelfstandigd agentschap, een privaatrechtelijk vormgegeven extern verzelfstandigd agentschap, een Vlaamse openbare instelling, een provincie en een gemeente.»

Art. 39. In artikel 4 van hetzelfde decreet, gewijzigd bij het decreet van 21 april 2006, worden de woorden «deelnemers aan GIS-Vlaanderen» vervangen door de woorden «het Vlaamse Gewest, de Vlaamse Gemeenschap, de intern verzelfstandigde agentschappen met rechtspersoonlijkheid, de publiekrechtelijk vormgegeven extern verzelfstandigde agentschappen, de privaatrechtelijk vormgegeven extern verzelfstandigde agentschappen, de Vlaamse openbare instellingen, de provincies en gemeenten».

Art. 40. In artikel 6, tweede lid, van hetzelfde decreet, gewijzigd bij het decreet van 21 april 2006, wordt het woord «GIS-

Vlaanderen» vervangen door het woord «GDI-Vlaanderen».

Art. 41. In artikel 8 van hetzelfde decreet, gewijzigd bij het decreet van 21 april 2006, worden de woorden «deelnemers aan GIS-Vlaanderen» vervangen door de woorden «het Vlaamse Gewest, de Vlaamse Gemeenschap, de intern verzelfstandigde agentschappen met rechtspersoonlijkheid, de publiekrechtelijk vormgegeven extern verzelfstandigde agentschappen, de privaatrechtelijk vormgegeven extern verzelfstandigde agentschappen, de Vlaamse openbare instellingen, de provincies en gemeenten».

Art. 42. Artikel 9 van hetzelfde decreet wordt vervangen door wat volgt:

«Artikel 9. Het GDI-plan, vermeld in artikel 10, § 1, van het GDI-decreet, omvat de strategische beleidsvisie inzake de implementatie van het GRB door het Vlaamse Gewest, de Vlaamse Gemeenschap, de intern verzelfstandigde agentschappen met rechtspersoonlijkheid, de publiekrechtelijk vormgegeven extern verzelfstandigde agentschappen, de privaatrechtelijk vormgegeven extern verzelfstandigde agentschappen, de Vlaamse openbare instellingen, de provincies en gemeenten.».

Art. 43. In artikel 10 van hetzelfde decreet, gewijzigd bij het decreet van 21 april 2006, wordt het woord «GIS-Vlaanderen» telkens vervangen door het woord «GDI-Vlaanderen».

Art. 44. In artikel 12 van hetzelfde decreet, gewijzigd bij de decreten van 21 april 2006 en 25 mei 2007, wordt het woord «GIS-Vlaanderen» telkens vervangen door het woord «GDI-Vlaanderen».

Art. 45. In artikel 13 van hetzelfde decreet, gewijzigd bij het decreet van 21 april 2006, worden de woorden «deelnemers aan. GIS-Vlaanderen» telkens vervangen door de woorden «het Vlaamse Gewest, de Vlaamse Gemeenschap, de intern verzelfstandigde agentschappen met rechtspersoonlijkheid, de publiekrechtelijk vormgegeven extern verzelfstandigde agentschappen, de privaatrechtelijk vormgegeven extern verzelfstandigde agentschappen, de Vlaamse openbare instellingen, de provincies en gemeenten».

Art. 46. In artikel 16 van hetzelfde decreet worden de volgende wijzigingen aangebracht:

1° de woorden «stuurgroep GIS-Vlaanderen» worden vervangen door de woorden «stuurgroep GDI- Vlaanderen»;

2° de woorden «deelnemers aan GIS-Vlaanderen» worden vervangen door de woorden «het Vlaamse Gewest, de Vlaamse Gemeenschap, de intern verzelfstandigde agentschappen met rechtspersoonlijkheid, de publiekrechtelijk vormgegeven extern verzelfstandigde agentschappen, de privaatrechtelijk vormgegeven extern verzelfstandigde agentschappen, de Vlaamse openbare instellingen, de provincies en gemeenten».


79

Art. 47. In artikel 17 van hetzelfde decreet worden de woorden «deelnemers aan GIS-Vlaanderen» telkens vervangen door de woorden «het Vlaamse Gewest, de Vlaamse Gemeenschap, de intern verzelfstandigde agentschappen met rechtspersoonlijkheid, de publiekrechtelijk vormgegeven extern verzelfstandigde agentschappen, de privaatrechtelijk vormgegeven extern verzelfstandigde agentschappen, de Vlaamse openbare instellingen, de provincies en gemeenten».

Art. 48. In artikel 19, tweede lid, van hetzelfde decreet gewijzigd bij het decreet van 21 april 2006, wordt het woord «GIS-Vlaanderen» vervangen door het woord «GDI-Vlaanderen».

Art. 49. In artikel 20 van hetzelfde decreet wordt het woord «GIS-Vlaanderen» telkens vervangen door het woord «GDI-Vlaanderen».

Afdeling II. — Het decreet van 7 mei 2004 houdende de oprichting van het publiekrechtelijk vormgegeven extern verzelfstandigde agentschap

«Agentschap voor Geografische Informatie Vlaanderen»

Art. 50. In artikel 2 van het decreet van 7 mei 2004 houdende de oprichting van het publiekrechtelijk vormgegeven extern verzelfstandigde agentschap «Agentschap voor Geografische Informatie Vlaanderen» worden de volgende wijzigingen aangebracht:


«4° GDI-Vlaanderen: Geografische Data-Infrastructuur Vlaanderen;»;

2° punt 5° wordt vervangen door wat volgt :

«5° GDI-decreet : decreet van 20 februari 2009 betreffende de Geografische Data-Infrastructuur Vlaanderen;»;


«6° Geografische Data-Infrastructuur, hierna GDI te noemen : een logisch geheel van metagegevens, geografische gegevensbronnen en geografische diensten en de overeenkomsten betreffende de uitwisseling, de toegang en het gebruik ervan, met de daarbij horende netwerkdiensten en technologieën en de in overeenstemming met dit decreet ingestelde, beheerde of beschikbaar gemaakte mechanismen, processen en procedures en monitoring ervan;».

Art. 51. In artikel 5 van hetzelfde decreet, vervangen bij het decreet van 21 april 2006, worden de volgende wijzigingen aangebracht:

1° in de inleidende zin wordt het woord «GIS-decreet» vervangen door het woord «GDI-decreet»;


«5° mee te werken aan de uitvoering van het GDI-plan en het GDI-uitvoeringsplan, vermeld in artikel 10 van het GDI-decreet;»;

3° in punt 12° worden de woorden «metadata als vermeld in artikel 2, 10°, van het GIS-decreet» vervangen door de woorden «metagegevens als vermeld in artikel 3, 7°, van het GDI-decreet»;

4° er worden een punt 17°, 18°, 19° en 20° toegevoegd, die luiden als volgt :

«17° de deelname aan en het bijdragen tot nationale en internationale normeringsinitiatieven op het vlak van geografische informatie;

18° het uitwerken en invoeren van standaarden voor specifieke toepassingen binnen GDI-Vlaanderen teneinde het gebruik van geografische gegevensbronnen te optimaliseren en te integreren in beslissingsprocedures waaraan een ruimtelijke component verbonden is;

19° het valoriseren van Vlaamse GDI-expertise in binnen- en buitenland;

20° het doen van voorstellen van :

a) nadere regels voor het opstellen van metagegevens als vermeld in artikel 14 van het GDI-decreet;

b) de criteria waarop de metagegevens betrekking hebben;

c) technische voorschriften voor interoperabiliteit en harmonisering als vermeld in artikel 25 van het GDI-decreet;

d) technische voorwaarden voor de koppeling van geografische gegevensbronnen en geografische diensten met het netwerk, vermeld in artikel 26 van het GDI-decreet.».

Art. 52. In artikel 7, vijfde lid, van hetzelfde decreet, vervangen bij het decreet van 21 april 2006, wordt punt 1° vervangen door wat volgt:

«1° de Stuurgroep GDI-Vlaanderen en de GDI-raad, als vermeld in het GDI-decreet;».

Art. 53. In artikel 13, § 1, 10°, van hetzelfde decreet wordt het woord «GIS-decreet» vervangen door het woord «GDI-decreet».

Art. 54. In artikel 18, eerste lid, van hetzelfde decreet worden de woorden «het Geografisch Informatiesysteem Vlaanderen » vervangen door de woorden «de Geografische Data-Infrastructuur Vlaanderen».

Afdeling III. — Het decreet van 16 juni 2006 betreffende het oprichten van de Vlaamse Grondenbank en houdende wijziging van diverse bepalingen

Art. 55. In artikel 8 van het decreet van 16 juni 2006 betreffende het oprichten van de Vlaamse Grondenbank en houdende wijziging van diverse bepalingen wordt § 1 vervangen door wat volgt:

«§1. Het AGIV bouwt het centraal informatiesysteem uit als onderdeel van de GDI, zoals bepaald in artikel 3, 8°,


80

van het GDI-decreet.».

Afdeling IV. — Het decreet van 27 april 2007 betreffende het hergebruik van overheidsinformatie

Art. 56. In artikel 8, tweede lid, van het decreet van 27 april 2007 betreffende het hergebruik van overheidsinformatie worden de woorden «het samenwerkingsverband GIS-Vlaanderen zoals bedoeld in hoofdstuk II van het decreet van 17 juli 2000 houdende het Geografisch Informatiesysteem Vlaanderen en niet de deelnemers waaruit het samenwerkingsverband bestaat, dat» vervangen door de woorden «de stuurgroep GDI-Vlaanderen, vermeld in artikel 7, eerste lid, van het decreet van 20 februari 2009 betreffende de Geografische Data-Infrastructuur Vlaanderen en niet de deelnemers aan GDI-Vlaanderen, die».

HOOFDSTUK XI. — Slotbepalingen

Art. 57. De artikelen 23 en 28 van het decreet van 18 juli 2008 betreffende het elektronische bestuurlijke gegevensverkeer worden opgeheven.

Art. 58. Het decreet van 17 juli 2000 houdende het Geografisch Informatie Systeem Vlaanderen, gewijzigd bij de decreten van 16 april 2004, 7 mei 2004, 21 april 2006 en 25 mei 2007, wordt opgeheven.

Art. 59. Dit decreet wordt aangehaald als: GDI-decreet.

Art. 60. De Vlaamse Regering bepaalt voor elk van de artikelen de datum van inwerkingtreding. Kondigen dit decreet af, bevelen dat het in het Belgisch Staatsblad zal worden bekendgemaakt. Brussel, 20 februari 2009.

De minister-president van de Vlaamse Regering,

Vlaams minister van Institutionele Hervormingen, Bestuurszaken, Buitenlands Beleid, Media, Toerisme, Havens, Landbouw, Zeevisserij en Plattelandsbeleid, K. PEETERS

De Vlaamse minister van Openbare Werken, Energie, Leefmilieu en Natuur, Mevr. H. CREVITS

Bijlage bij het decreet van 20 februari 2009 betreffende de Geografische Data-Infrastructuur Vlaanderen

In artikel 12, eerste lid, 1°, vermelde categorieën van geografische gegevensbronnen en de desbetreffende geografische diensten en metagegevens

1. Systemen voor verwijzing door middel van coördinaten

Systemen om aan ruimtelijke informatie een unieke reeks coördinaten (x, y, z) en/of breedte, lengte en hoogte toe te kennen, gebaseerd op een horizontaal en verticaal geodetische datum.

2. Geografisch rastersysteem

Geharmoniseerde multiresolutieraster met een gemeenschappelijk beginpunt en gestandaardiseerde plaats en grootte van de gridcellen.

3. Geografische namen

Namen van gebieden, regio‘s, plaatsen, steden, voorsteden, gemeenten, nederzettingen, of andere geografische of topografische kenmerken van openbaar of historisch belang.

4. Administratieve eenheden

Door administratieve grenzen gescheiden lokale, regionale en nationale bestuurlijke eenheden die deel uitmaken van gebieden waarover de lidstaten rechtsbevoegdheid hebben en/of uitoefenen.

5. Adressen

Locatie van onroerende zaken, gebaseerd op adresaanduidingen, gewoonlijk aan de hand van de straatnaam, het huisnummer en de postcode.

6. Kadastrale percelen

Gebieden die worden bepaald door kadastrale registers of een equivalent daarvan.

7. Vervoersnetwerken

Netwerken voor vervoer over de weg, per spoor, in de lucht en over het water en de aanverwante infrastructuur met inbegrip van koppelingen tussen verschillende netwerken en het trans-Europees vervoersnetwerk, zoals gedefinieerd in Beschikking nr. 1692/96/EG van het Europees Parlement en de Raad van 23 juli 1996 betreffende communautaire richtsnoeren voor de ontwikkeling van een trans-Europees vervoersnet en de latere herzieningen van deze beschikking.

8. Hydrografie

Hydrografische elementen, waaronder mariene gebieden en alle andere waterlichamen en daarmee verband houdende elementen, met inbegrip van stroomgebieden en deelstroomgebieden, in voorkomend geval volgens de omschrijvingen vermeld in Richtlijn 2000/60/EG van het Europees Parlement en de Raad van 23 oktober 2000 tot vaststelling van een kader voor communautaire maatregelen betreffende het waterbeleid en in de vorm van netwerken.

9. Beschermde gebieden

Gebieden die worden aangeduid of beheerd in het kader van internationale en communautaire wetgeving of wetgeving van de lidstaten om specifieke doelstellingen op het vlak van milieubescherming te verwezenlijken.

10. Hoogte

Digitale hoogtemodellen voor land-, ijs- en oceaanoppervlakken, inclusief landhoogte, bathymetrie en kustlijn.

11. Bodemgebruik

Fysieke en biologische bedekking van het aardoppervlak, met inbegrip van kunstmatige oppervlakken, landbouwgebieden, bossen, halfnatuurlijke gebieden, moeraslanden en wateroppervlakken.


81

12. Orthobeeldvorming

Geogerefereerde beeldgegevens van het aardoppervlak, afkomstig van sensoren op satellieten of vliegtuigen.

13. Geologie

Geologie, gekenmerkt volgens samenstelling en structuur, inclusief vast gesteente, waterhoudende grondlagen en geomorfologie.

14. Statistische eenheden

Eenheden voor verspreiding en gebruik van statistische informatie.

15. Gebouwen

Geografische locatie van gebouwen.

16. Bodem

Bodem en ondergrond, gekenmerkt volgens diepte, textuur, structuur en inhoud van deeltjes en organisch materiaal, steenachtigheid, erosie en, waar passend, gemiddelde hellingsgraad en verwachte wateropslagcapaciteit.

17. Landgebruik

Het grondgebied, gekenmerkt volgens zijn huidige en geplande toekomstige functionele dimensie of sociaaleconomische bestemming (bv. wonen, industrieel, commercieel, landbouw, bosbouw, recreatie).

18. Menselijke gezondheid en veiligheid

De geografische spreiding van ziekten (allergieën, kankers, ademhalingsziekten, enz.), informatie over de gevolgen voor de gezondheid (biomarkers, vruchtbaarheidsdaling, epidemieën) of het welzijn van de mens (vermoeidheid, stress, enz.) die direct (luchtvervuiling, chemicaliën, aantasting van de ozonlaag, lawaai, enz.) of indirect (voedsel, genetisch gemodificeerde organismen, enz.) samenhangen met de kwaliteit van het milieu.

19. Nutsdiensten en overheidsdiensten

Nutsvoorzieningen zoals riolering, afvalbeheer, energievoorziening, watervoorziening, bestuurlijke en maatschappelijke instanties van de overheid, zoals bestuurlijke overheden, civiele bescherming, scholen en ziekenhuizen.

20. Milieubewakingsvoorzieningen

Locatie en werking van milieubewakingsvoorzieningen, met inbegrip van waarneming en meting van emissies, de staat van de milieucompartimenten en van andere ecosysteemparameters (biodiversiteit, ecologische omstandigheden van vegetatie, enz.) door of namens de overheidsinstanties.

21. Faciliteiten voor productie en industrie

Industriële productievestigingen, met inbegrip van installaties die onder Richtlijn 96/61/EG van de Raad van 24 september 1996 inzake geïntegreerde preventie en bestrijding van verontreiniging vallen en waterontrekkingsfaciliteiten, mijnbouw, opslagplaatsen.

22. Faciliteiten voor landbouw en aquacultuur

Landbouwuitrusting en productiefaciliteiten (met inbegrip van irrigatiesystemen, broeikassen en stallen).

23. Spreiding van de bevolking - demografie

Geografische spreiding van de bevolking, met inbegrip van bevolkingskenmerken en activiteitsniveaus, verzameld per raster, regio, administratieve eenheid of andere analytische eenheid.


Gebieden die worden beheerd, gereguleerd of gebruikt voor rapportage op internationaal, Europees, nationaal, regionaal en lokaal niveau, met inbegrip van stortplaatsen, gebieden rond drinkwaterbronnen waar beperkingen gelden, nitraatgevoelige gebieden, gereguleerde vaarwegen op zee of op grote binnenwateren, gebieden voor het storten van afval, gebieden waar geluidsbeperkingen gelden, gebieden met toestemming voor exploratie en mijnbouw, stoomgebieden, relevante rapportage-eenheden en gebieden voor kustbeheer.

25. Gebieden met natuurrisico‘s

Kwetsbare gebieden die worden gekenmerkt door natuurrisico‘s (alle atmosferische, hydrologische, seismische, vulkanische verschijnselen en ongecontroleerde branden die door hun locatie, hevigheid en frequentie, mogelijk ernstige maatschappelijke gevolgen kunnen hebben), zoals overstromingen, aardverschuivingen en -verzakkingen, lawines, bosbranden, aardbevingen en vulkaanuitbarstingen.

26. Atmosferische omstandigheden

Fysische omstandigheden in de atmosfeer, met inbegrip van ruimtelijke gegevens die gebaseerd zijn op metingen, modellen of een combinatie daarvan, en met inbegrip van meetlocaties.

27. Meteorologische geografische kenmerken

Weersomstandigheden en de meting daarvan; neerslag, temperatuur, verdamping, windsnelheid en windrichting.

28. Oceanografische geografische kenmerken

Fysische kenmerken van oceanen (stroming, zoutgehalte, golfhoogte, enz.). 29. Zeegebieden

Fysische kenmerken van zeeën en zoutwateroppervlakken, ingedeeld in regio‘s en subregio‘s met gemeenschappelijke kenmerken.

30. Biogeografische gebieden Gebieden met betrekkelijk homogene ecologische omstandigheden die gemeenschappelijke kenmerken vertonen. 31. Habitats en biotopen

Geografische gebieden die worden gekenmerkt door specifieke ecologische omstandigheden, processen, structuur en (leven ondersteunende) functies die fysiek de daar levende organismen ondersteunen, met inbegrip van volledig natuurlijke of semi-natuurlijke landen wateroppervlakken, onderscheiden naar geografische, abiotische en biotische


82

kenmerken.

32. Spreiding van soorten

Geografische spreiding van dier- en plantensoorten per raster, regio, administratieve eenheid of andere analytische eenheid.

33. Energiebronnen

Energiebronnen met inbegrip van koolwaterstof, waterkracht, bio-energie, zon, wind enz., waar passend met inbegrip van diepte/hoogte-informatie over de omvang van de bron.

34. Minerale bronnen

Minerale bronnen met inbegrip van metaalertsen, industriële mineralen enz., waar passend met inbegrip van diepte/hoogte-informatie over de omvang van de bron.

(1) Zitting 2008-2009 : Nota

Stukken. — Ontwerp van decreet : 2022 - Nr. 1. — Verslag : 2022 - Nr. 2. — Tekst aangenomen door de plenaire vergadering : 2022 - Nr. 3. Handelingen. — Bespreking en aanneming: Vergadering van 11 februari 2009.


83

Bijlage 2: INSPIRE-richtlijn

(Besluiten op grond van het EG- en het Euratom-Verdrag waarvan publicatie verplicht is)

RICHTLIJNEN

RICHTLIJN 2007/2/EG VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD

van 14 maart 2007

tot oprichting van een infrastructuur voor ruimtelijke informatie in de Gemeenschap (Inspire)

HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE,

Gelet op het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeen schap, en met name op artikel 175, lid 1, Gezien het voorstel van de Commissie, Gezien het advies van het Europees Economisch en Sociaal Comité18, Gezien het advies van het Comité van de Regio's, Handelend volgens de procedure van artikel 251 van het Verdrag, en gezien de gemeenschappelijke tekst die op 17 januari 2007 door het Bemiddelingscomité is goedgekeurd19, Overwegende hetgeen volgt: (1) De Gemeenschap streeft er in haar milieubeleid naar een hoog niveau van milieubescherming tot stand te brengen, rekening houdende met de uiteenlopende situaties in de verschillende regio's van de Gemeenschap. Bovendien is informatie, inclusief ruimtelijke informatie, nodig voor het opstellen en toepassen van dit beleid en van communautair beleid op andere gebieden. Overeenkomstig artikel 6 van het EG-Verdrag moeten de eisen inzake milieubescherming worden geïntegreerd in het beleid van de Gemeenschap. Om dit te verwezenlijken moet een zekere mate van coördinatie tussen de gebruikers en leveranciers van informatie tot stand worden gebracht, zodat informatie en kennis uit verschillende sectoren kan worden gecombineerd. (2) Overeenkomstig het Zesde Milieuactieprogramma, dat bij Besluit nr. 1600/2002/EG van het Europees Parlement en de Raad van 22 juli 200220 is vastgesteld, moet er terdege op worden toegezien dat de communautaire beleidsvorming op milieugebied op een geïntegreerde wijze verloopt, waarbij rekening wordt gehouden met regionale en lokale verschillen. Er bestaan een aantal problemen op het vlak van de beschikbaarheid, kwaliteit, organisatie, toegankelijkheid en uitwisseling van de ruimtelijke informatie die nodig is om de doelstellingen van het programma te verwezenlijken.

(3) Deze problemen op het vlak van de beschikbaarheid, kwaliteit, organisatie, toegankelijkheid en uitwisseling van de ruimtelijke informatie doen zich voor met betrekking tot een groot aantal beleids- en informatiethema's en op alle overheidsniveaus. Om deze problemen op te lossen moeten maatregelen worden genomen met betrekking tot de uitwisseling van, toegang tot en het gebruik van interoperabele ruimtelijke gegevens en diensten op het vlak van ruimtelijke gegevens op alle overheidsniveaus en over de grenzen van de sectoren heen. Daarom moet een infrastructuur voor ruimtelijke informatie in de Gemeenschap worden opgericht. (4) De infrastructuur voor ruimtelijke informatie in de Gemeenschap, Inspire genaamd, moet dienen ter ondersteuning van de vorming van beleidsmaatregelen en activiteiten die een directe of indirecte invloed kunnen hebben op het milieu.

(5) Inspire moet gebaseerd worden op de bestaande infrastructuren voor ruimtelijke informatie in de lidstaten die door gemeenschappelijke uitvoeringsbepalingen combineerbaar worden gemaakt en door deze aan te vullen met maatregelen op communautair niveau. Deze maatregelen hebben tot doel de infrastructuren voor ruimtelijke informatie in de lidstaten combineerbaar en bruikbaar te maken in een communautaire en grensoverschrijdende context. 2007 en wetgevingsresolutie van het Europees Parlement van 13 februari 2007 (nog niet bekendgemaakt in het Publicatieblad). (6) De infrastructuren voor ruimtelijke informatie in de lidstaten moeten zodanig zijn ontworpen dat de ruimtelijke

18

PB C 221 van 8.9.2005, blz. 33.

19 Advies van het Europees Parlement van 7 juni 2005 (PB C 124 E van

25.5.2006, blz. 116), gemeenschappelijk standpunt van de Raad van 23 januari 2006 (PB C 126 E van 30.5.2006, blz. 16) en standpunt van het Europees Parlement van 13 juni 2006 (nog niet bekendgemaakt in het Publicatieblad). Besluit van de Raad van 29 januari 20

PB L 242 van 10.9.2002, blz. 1.


84

gegevens op een passend niveau worden opgeslagen, beschikbaar worden gemaakt en worden onderhouden, dat ruimtelijke gegevens uit verschillende bronnen in de Gemeenschap op consistente wijze kunnen worden gecombineerd en kunnen worden uitgewisseld tussen verschillende gebruikers en toepassingen, dat ruimtelijke gegevens die op een bepaald overheidsniveau zijn vergaard, kunnen worden uitgewisseld met andere overheidsniveaus, dat de ruimtelijke gegevens onder zodanige voorwaarden beschikbaar worden gemaakt dat het grootschalige gebruik ervan niet onnodig wordt belemmerd, dat de beschikbare ruimtelijke gegevens gemakkelijk kunnen worden opgezocht, dat gemakkelijk kan worden nagegaan of de ruimtelijke gegevens geschikt zijn voor het beoogde doel en onder welke voorwaarden deze gegevens mogen worden gebruikt. (7) De ruimtelijke informatie waarop deze richtlijn betrekking heeft en de ruimtelijke informatie waarop Richtlijn 2003/4/ EG van het Europees Parlement en de Raad van 28 januari 2003 inzake de toegang van het publiek tot milieu- informatie21 betrekking heeft, overlappen elkaar in zekere mate. Deze richtlijn moet Richtlijn 2003/4/EG onverlet laten.

(8) Deze richtlijn moet Richtlijn 2003/98/EG van het Europees Parlement en de Raad van 17 november 2003 inzake het hergebruik van overheidsinformatie22 onverlet laten. De doelstellingen van Richtlijn 2003/98/EG zijn complementair aan de doelstellingen van deze richtlijn.

(9) Deze richtlijn dient het bestaan of de eigendom van intellectuele eigendomsrechten van overheidsinstanties onverlet te laten.

(10) De oprichting van Inspire trekt profijt van andere communautaire initiatieven, zoals Verordening (EG) nr. 876/2002 van de Raad van 21 mei 2002 tot oprichting van de gemeenschappelijke onderneming Galileo23 en de mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad Wereldwijde monitoring voor milieu en veiligheid (GMES): Totstandbrenging van een GMES- capaciteit tegen 2008 (Actieplan 2004-2008), en geeft op zijn beurt een aanzienlijke toegevoegde waarde aan deze initiatieven. De lidstaten moeten overwegen om de gegevens en diensten van Galileo en GMES te gebruiken naarmate ze beschikbaar worden, met name de gegevens en diensten met betrekking tot de tijds- en ruimte- aanduidingen van Galileo. (11) Op nationaal en communautair niveau worden veel initiatieven genomen om ruimtelijke informatie te vergaren en om de verspreiding en het gebruik van deze informatie te organiseren en te harmoniseren. Deze initiatieven nemen de vorm aan van communautaire wetgeving, zoals Beschikking 2000/479/EG van de Commissie van 17 juli 2000 inzake de totstandbrenging van een Europees emissiere- gister van verontreinigende stoffen (EPER) overeenkomstig artikel 15 van Richtlijn 96/61/EG van de Raad inzake geïntegreerde preventie en bestrijding van verontreiniging (IPPC)24, en Verordening (EG) nr. 2152/2003 van het Europees Parlement en de Raad van 17 november 2003 inzake de bewaking van bossen en milieu-interacties in de Gemeenschap (Forest focus)25, en worden genomen in het kader van programma's die door de Gemeenschap worden gefinancierd (bijvoorbeeld Corine land cover, Europees informatiesysteem over het vervoerbeleid) of vloeien voort uit initiatieven die op nationaal of regionaal niveau zijn genomen. Deze richtlijn zal deze initiatieven niet alleen aanvullen middels het verschaffen van een kader om ze interoperabel te maken, maar zal om doublures te vermijden, ook voortbouwen op de opgedane ervaring en de reeds bestaande initiatieven. (12) Deze richtlijn is van toepassing op ruimtelijke gegevens die door of ten behoeve van overheidsinstanties worden bewaard en op het gebruik van ruimtelijke gegevens door overheidsinstanties bij de uitvoering van hun openbare taken. Onder bepaalde voorwaarden is ze echter ook van toepassing op ruimtelijke gegevens die worden bewaard door natuurlijke personen of rechtspersonen die geen overheidsinstantie zijn, voor zover deze natuurlijke personen of rechtspersonen daarom vragen. (13) In deze richtlijn worden geen eisen gesteld voor de vergaring van nieuwe gegevens of voor de rapportage van dergelijke informatie aan de Commissie omdat deze zaken geregeld worden in andere wetgeving met betrekking tot het milieu.

(14) De nationale infrastructuren moeten geleidelijk worden opgezet en aan de thematische categorieën ruimtelijke gegevens die onder deze richtlijn vallen, moeten verschillende prioriteitsniveaus worden toegekend. Bij de uitvoering moet rekening worden gehouden met de mate waarin ruimtelijke gegevens nodig zijn voor een breed gamma aan toepassingen op diverse beleidsgebieden, met de prioriteit van acties waarin wordt voorzien door communautaire beleidsmaatregelen die geharmoniseerde ruimtelijke gegevens nodig hebben en met de vooruitgang die reeds geboekt is dankzij de harmonisatie-inspanningen in de lidstaten.

(15) De tijd en middelen die moeten worden geïnvesteerd in het zoeken naar bestaande ruimtelijke informatie en in het beoordelen of deze informatie bruikbaar is voor een bepaald doel, vormen een belangrijke belemmering voor de volledige benutting van de beschikbare gegevens. De lidstaten moeten daarom beschrijvingen van hun verzamelingen ruimtelijke gegevens en hun diensten op dit gebied ter beschikking stellen in de vorm van metagegevens. (16) De grote verscheidenheid aan indelingen en structuren waarin de ruimtelijke gegevens in de Gemeenschap zijn georganiseerd en kunnen worden geraadpleegd vormt een belemmering voor de efficiënte opstelling,

21

PB L 41 van 14.2.2003, blz. 26.

22 PB L 345 van 31.12.2003, blz. 90.

23 PB L 138 van 28.5.2002, blz. 1.

24 PB L 192 van 28.7.2000, blz. 36.

25 PB L 324 van 11.12.2003, blz. 1. Verordening gewijzigd bij Verordening (EG) nr. 788/2004 (PB L 138 van 30.4.2004, blz. 17).


85

tenuitvoerlegging, monitoring en evaluatie van communautaire wetgeving die direct of indirect van invloed is op het milieu. Er moeten dan ook uitvoeringsmaatregelen worden genomen om het gebruik van ruimtelijke gegevens die afkomstig zijn uit bronnen in verschillende lidstaten, te vergemakkelijken. Deze maatregelen moeten zodanig zijn ontworpen dat ze de verzamelingen ruimtelijke gegevens interoperabel maken. De lidstaten moeten erop toezien dat de gegevens of informatie die nodig zijn om deze interoperabiliteit te verwezenlijken beschikbaar zijn op voorwaarden die het gebruik ervan voor dat doel niet beperken. Uitvoeringsbepalingen dienen voor zover mogelijk op internationale standaarden te zijn gebaseerd en mogen voor de lidstaten geen excessieve kosten tot gevolg hebben.

(17) Er zijn netwerkdiensten nodig om ruimtelijke gegevens te kunnen uitwisselen tussen de verschillende overheidsniveaus in de Gemeenschap. Dergelijke netwerkdiensten moeten het mogelijk maken ruimtelijke gegevens te zoeken, te bewerken, te raadplegen en te downloaden, diensten met betrekking tot ruimtelijke gegevens en e-commerce op te roepen. De werking van de netwerkdiensten moet beantwoorden aan gezamenlijk vastgestelde specificaties en minimumprestatievereisten, om de interoperabiliteit van de door de lidstaten opgerichte infrastructuren te verzekeren. De netwerkdiensten moeten ook de technische mogelijkheid omvatten die overheidsinstanties in staat stelt hun ruimtelijke gegevens en diensten beschikbaar te maken. (18) Bepaalde ruimtelijke gegevens en diensten die relevant zijn voor communautaire beleidsmaatregelen die direct of indirect van invloed zijn op het milieu, worden door derde partijen bewaard en beheerd. De lidstaten moeten derde partijen de mogelijkheid bieden mee te werken aan de nationale infrastructuren, voor zover dit niet ten koste gaat van de samenhang en de gebruikersvriendelijkheid van de ruimtelijke gegevens en de aanverwante diensten die onder deze infrastructuren vallen.

(19) Uit ervaringen in de lidstaten is gebleken dat een minimumaantal diensten gratis ter beschikking van het publiek moet worden gesteld om de infrastructuur voor ruimtelijke informatie succesvol te kunnen opbouwen. De lidstaten moeten minstens de functie „zoeken‖ en, onder bepaalde specifieke voorwaarden, „raadplegen‖ van verzamelingen ruimtelijke gegevens gratis ter beschikking stellen. (20) Om de integratie van de nationale infrastructuren in Inspire in de Gemeenschap te bevorderen, dienen de lidstaten via een communautair geoportaal dat door de Commissie wordt beheerd en via toegangspunten die zij besluiten zelf te beheren, toegang te verlenen tot hun infrastructuren.

(21) Om informatie van verschillende overheidsniveaus beschikbaar te maken, moeten de lidstaten de praktische belemmeringen uit de weg ruimen waarmee de overheidsinstanties op nationaal, regionaal en lokaal niveau worden geconfronteerd bij de uitoefening van openbare taken die direct of indirect van invloed kunnen zijn op het milieu.

(22) De overheidsdiensten moeten bij de uitoefening van hun taken vlot toegang hebben tot de benodigde verzamelingen ruimtelijke gegevens en diensten met betrekking tot ruimtelijke gegevens. Die toegang kan worden belemmerd, indien telkens wanneer om toegang wordt verzocht de betrokken overheidsinstanties vooraf overleg moeten plegen. De lidstaten moeten de nodige maatregelen nemen om deze praktische belemmeringen voor de uitwisseling van gegevens tegen te gaan, bijvoorbeeld door middel van vooraf tussen de overheidsinstanties gemaakte afspraken. (23) Indien een overheidsdienst een andere overheidsdienst in dezelfde lidstaat verzamelingen ruimtelijke gegevens en diensten met betrekking tot ruimtelijke gegevens verstrekt die nodig zijn ter vervulling van verplichtingen met betrekking tot verslaglegging krachtens de Gemeenschapswetgeving inzake het milieu, dient de betrokken lidstaat de mogelijkheid te hebben om te beslissen dat voor deze verzamelingen ruimtelijke gegevens en diensten met betrekking tot ruimtelijke gegevens geen vergoeding wordt verlangd. In de mechanismen voor de uitwisseling van verzamelingen ruimtelijke gegevens en diensten met betrekking tot ruimtelijke gegevens tussen de centrale overheid en andere overheidsinstellingen en natuurlijke of rechtspersonen die openbare bestuursfuncties naar nationaal recht vervullen, dient rekening te worden gehouden met de noodzaak van bescherming van de financiële levensvatbaarheid van overheidsinstanties, met name die welke verplicht zijn inkomsten te genereren. In elk geval mogen de in rekening gebrachte vergoedingen niet hoger zijn dan de kosten van verzameling, productie, vermenigvuldiging en verspreiding, vermeerderd met een redelijk rendement op de investering. (24) De verstrekking van netwerkdiensten dient te geschieden in volledige overeenstemming met de beginselen inzake de bescherming van persoonsgegevens overeenkomstig Richtlijn 95/46/EG van het Europees Parlement en de Raad van 24 oktober 1995 betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens en betreffende het vrije verkeer van die gegevens26. (25) Het kader voor het uitwisselen van ruimtelijke gegevens tussen overheidsinstanties die door de richtlijn een uitwisselingsverplichting opgelegd krijgen, moet neutraal zijn ten opzichte van de overheidsinstanties in een lidstaat, maar ook ten opzichte van de overheidsinstanties in andere lidstaten en de communautaire instellingen. Aangezien de communautaire instellingen en organen regelmatig ruimtelijke informatie uit alle lidstaten moeten integreren en beoordelen, moeten zij op geharmoniseerde voorwaarden toegang kunnen krijgen tot en gebruik kunnen maken van ruimtelijke informatie en de desbetreffende diensten. (26) Om derde partijen aan te moedigen diensten met meerwaarde voor zowel overheidsinstanties als het publiek te ontwikkelen, moet de toegang tot ruimtelijke gegevens over administratieve en nationale grenzen heen worden vergemakkelijkt. (27) Om infrastructuren voor ruimtelijke informatie doeltreffend te kunnen implementeren, moeten de inspanningen

26

PB L 281 van 23.11.1995, blz. 31. Richtlijn gewijzigd bij verordening (EG) nr. 1882/2003 (PB L 284 van 31.10.2003, blz. 1).


86

van een ieder die een belang heeft bij de oprichting van dergelijke infrastructuren, hetzij als leverancier, hetzij als gebruiker, worden gecoördineerd. Daarom moeten geschikte coördinatiestructuren worden opgericht die de diverse overheidsniveaus omvatten en die rekening houden met de bevoegdheidsverdeling binnen de lidstaten.

(28) Om profijt te kunnen trekken van de nieuwste techniek en de meest recente ervaring van informatiestructuren is het wenselijk dat de voor de tenuitvoerlegging van deze richtlijn nodige maatregelen worden gebaseerd op internationale standaarden en op standaarden die door Europese normalisatie-instellingen zijn goedgekeurd, overeenkomstig de procedure van Richtlijn 98/34/EG van het Europees Parlement en de Raad van 22 juni 1998 betreffende een informatieprocedure op het gebied van normen en technische voorschriften en regels betreffende de diensten voor de informatiemaatschappij27.

(29) Aangezien het Europees Milieuagentschap dat bij Verordening (EEG) nr. 1210/90 van de Raad van 7 mei 1990 inzake de oprichting van het Europees Milieuagentschap en het Europees milieuobservatie- en -informatienetwerk28 is opgericht, tot taak heeft de Gemeenschap objectieve, betrouwbare en vergelijkbare milieu-informatie op communautair niveau te verschaffen en er onder meer naar streeft de stroom van beleidsrelevante milieu-informatie tussen de lidstaten en de communautaire instellingen te verbeteren, moet dit agentschap een actieve bijdrage leveren tot de uitvoering van deze richtlijn.

(30) Overeenkomstig punt 34 van het interinstitutioneel akkoord „Beter wetgeven‖29 worden de lidstaten ertoe aangespoord om voor zichzelf en in het belang van de Gemeenschap hun eigen tabellen op te stellen die zoveel mogelijk het verband weergeven tussen deze richtlijn en de omzettingsmaatregelen, en deze openbaar te maken.

(31) De voor de uitvoering van deze richtlijn vereiste maatregelen dienen te worden vastgesteld overeenkomstig Besluit 1999/468/EG van de Raad van 28 juni 1999 tot vaststelling van de voorwaarden voor de uitoefening van de aan de Commissie verleende uitvoeringsbevoegdheden30.

(32) In het bijzonder moet de Commissie de bevoegdheid worden gegeven, de in de bijlagen I, II en II bedoelde beschrijving van de bestaande thematische categorieën aan te passen. Daar dit maatregelen van algemene strekking betreft tot wijziging van niet-essentiële onderdelen van deze richtlijn, moeten zij worden vastgesteld volgens de in artikel 5 bis van Besluit 1999/468/EG vastgestelde regelgevingsprocedure met toetsing.

(33) De Commissie moet tevens de bevoegdheid worden gegeven, de uitvoeringsbepalingen met de technische voorschriften voor de interoperabiliteit en de harmonisatie van de verzamelingen ruimtelijke gegevens en diensten met betrekking tot ruimtelijke gegevens, de regels inzake de voorwaarden voor de toegang tot deze verzamelingen en diensten, alsmede de regels inzake technische specificaties en verplichtingen van netwerkdiensten, vast te stellen. Daar dit maatregelen van algemene strekking betreft ter aanvulling van deze richtlijn met nieuwe niet-essentiële onderdelen, moeten zij worden vastgesteld volgens de in artikel 5 bis van Besluit 1999/468/EG vastgestelde regelgevingsprocedure met toetsing. (34) In het kader van de voorbereidende werkzaamheden met betrekking tot de uitvoering van deze richtlijn en met het oog op de toekomstige ontwikkeling van Inspire, moet permanent toezicht worden gehouden op de uitvoering van de richtlijn en moet hierover regelmatig verslag worden uitgebracht.

(35) Aangezien de doelstelling van deze richtlijn, namelijk de oprichting van Inspire, niet voldoende door de lidstaten kan worden verwezenlijkt en derhalve vanwege de transnationale aspecten die ermee verbonden zijn en omdat er in de Gemeenschap behoefte is aan coördinatie van de voorwaarden voor de toegang tot en de uitwisseling van ruimtelijke informatie beter door de Gemeenschap kan worden verwezenlijkt, kan de Gemeenschap, overeenkomstig het in artikel 5 van het Verdrag neergelegde subsidiariteitsbeginsel, maatregelen nemen. Overeenkomstig het in hetzelfde artikel neergelegde evenredigheidsbeginsel gaat deze richtlijn niet verder dan wat nodig is om deze doelstelling te verwezenlijken.

HEBBEN DE VOLGENDE RICHTLIJN VASTGESTELD:

HOOFDSTUK I: ALGEMENE BEPALINGEN

Artikel 1

1. Het doel van deze richtlijn is het vaststellen van algemene regels voor de oprichting van een infrastructuur voor ruimtelijke informatie in de Gemeenschap, hierna Inspire te noemen, ter ondersteuning van het communautaire milieubeleid en beleidsmaatregelen of activiteiten die van invloed kunnen zijn op het milieu.

2. Inspire bouwt voort op de infrastructuren voor ruimtelijke informatie die door de lidstaten zijn opgericht en door hen worden beheerd. Artikel 2

27

PB L 204 van 21.7.1998, blz. 37. Richtlijn laatstelijk gewijzigd bij de toetredingsakte van 2003.

28 PB L 120 van 11.5.1990, blz. 1. Verordening laatstelijk gewijzigd bij Verordening (EG) nr. 1641/2003 van het Europees Parlement

en de Raad (PB L 245 van 29.9.2003, blz. 1).

29 PB C 321 van 31.12.2003, blz. 1.

30 PB L 184 van 17.7.1999, blz. 23. Besluit gewijzigd bij Besluit 2006/512/EG (PB L 200 van 22.7.2006, blz. 11).


87

1. Deze richtlijn laat Richtlijn 2003/4/EG en Richtlijn 2003/98/EG onverlet. 2. Deze richtlijn laat het bestaan of de eigendom van intellectuele eigendomsrechten van overheidsinstanties onverlet.

Artikel 3 In deze richtlijn wordt verstaan onder:

1. „infrastructuur voor ruimtelijke informatie‖: metagegevens, verzamelingen ruimtelijke gegevens en diensten met betrekking tot ruimtelijke gegevens, netwerkdiensten en -technologieën, overeenkomsten betreffende de uitwisseling van, de toegang tot en het gebruik van de gegevens, en overeenkomstig deze richtlijn ingestelde, beheerde of beschikbaar gemaakte mechanismen, processen en procedures voor coördinatie en monitoring;

2. „ruimtelijke gegevens‖: gegevens die direct of indirect verwijzen naar een specifieke locatie of een specifiek geografisch gebied;

3. „verzameling ruimtelijke gegevens‖: een identificeerbare verzameling ruimtelijke gegevens; 4. „diensten met betrekking tot ruimtelijke gegevens‖: de verwerking van de ruimtelijke gegevens die zich in die

verzamelingen bevinden of de verwerking van de aanverwante metagegevens door middel van een computertoepassing; 5. ruimtelijk object‖: een abstracte voorstelling van een reëel verschijnsel in relatie tot een specifieke locatie of een

specifiek geografisch gebied; 6. „metagegevens‖: informatie waarin verzamelingen ruimtelijke gegevens en diensten met betrekking tot ruimtelijke

gegevens worden beschreven en die het mogelijk maakt deze gegevens en diensten te zoeken, te inventariseren en te gebruiken;

7. „interoperabiliteit‖: de mogelijkheid dat, zonder terugkerende handmatige verrichtingen, verzamelingen ruimtelijke gegevens zodanig worden gecombineerd en dat diensten zodanig op elkaar inwerken dat het resultaat coherent is en de meerwaarde van de verzamelingen gegevens en de diensten wordt verhoogd;

8. „Inspire-geoportaal‖: een internetsite, of een equivalent daarvan, die toegang verschaft tot de in artikel 11, lid 1, bedoelde diensten;

9. „overheidsinstantie‖: a) een regering of een andere bestuurlijke overheid, met inbegrip van openbare adviesorganen, op nationaal,

regionaal of lokaal niveau; b) een natuurlijke of rechtspersoon die openbare bestuursfuncties naar nationaal recht uitoefent, met inbegrip van

specifieke taken, activiteiten of diensten met betrekking tot het milieu; en c) een natuurlijke of rechtspersoon die onder toezicht van een orgaan of persoon als bedoeld onder a) of b) belast is

met openbare verantwoordelijkheden of functies of openbare diensten op milieugebied verleent. De lidstaten kunnen bepalen dat wanneer instanties of instellingen in een gerechtelijke of wetgevende hoedanigheid optreden, zij voor de toepassing van deze richtlijn niet als overheidsinstanties worden beschouwd;

10. „derde partij‖: natuurlijke of rechtspersoon die geen overheidsinstantie is. Artikel 4

1. Deze richtlijn heeft betrekking op verzamelingen ruimtelijke gegevens die aan de volgende voorwaarden voldoen: a) ze hebben betrekking op een gebied waar een lidstaat rechten ten aanzien van de rechtsbevoegdheid heeft

en/of uitoefent; b) ze zijn beschikbaar in elektronisch formaat; c) ze worden bewaard door of namens:

i) een overheidsinstantie, in de zin dat ze zijn geproduceerd of ontvangen dan wel worden beheerd of bijgewerkt door die instantie en binnen haar publieke taak vallen; ii) een derde partij waaraan het netwerk ter beschikking is gesteld overeenkomstig artikel 12;

d) ze hebben betrekking op een of meer van de in de bijlagen I, II of III vermelde thematische categorieën. 2. Ingeval door of namens verscheidene overheidsinstanties meerdere identieke exemplaren van dezelfde verzameling

ruimtelijke gegevens worden bewaard, is deze richtlijn alleen van toepassing op de referentieversie waaraan de verscheidene exemplaren worden ontleend.

3. Deze richtlijn heeft tevens betrekking op de diensten met betrekking tot ruimtelijke gegevens die verband houden met gegevens die deel uitmaken van de in lid 1 bedoelde verzamelingen ruimtelijke gegevens.

4. Deze richtlijn vereist niet dat nieuwe ruimtelijke gegevens worden verzameld. 5. In het geval van verzamelingen ruimtelijke gegevens die aan de voorwaarden van lid 1, onder c), voldoen, maar

waarvan een derde partij intellectuele eigendomsrechten heeft, mag de overheidsinstantie alleen actie ondernemen overeenkomstig deze richtlijn als de derde partij daarmee instemt.

6. In afwijking van lid 1 is deze richtlijn uitsluitend van toepassing op verzamelingen ruimtelijke gegevens die worden bijgehouden door of namens een overheidsinstantie op het laagste bestuurlijke niveau in een lidstaat, indien de lidstaat over wet- of regelgeving die tot de verzameling of verspreiding ervan noopt beschikt.

7. De beschrijvingen van de in de bijlagen I, II en III opgesomde bestaande categorieën ruimtelijke gegevens kunnen worden aangepast overeenkomstig de regelgevingsprocedure met toetsing van artikel 22, lid 3, om rekening te houden met de ontwikkeling van de behoeften aan ruimtelijke gegevens ter ondersteuning van communautaire beleidsmaatregelen die van invloed zijn op het milieu.

HOOFDSTUK II METAGEGEVENS

Artikel 5 1. De lidstaten zorgen ervoor dat metagegevens worden opgesteld en bijgewerkt voor de verzamelingen ruimtelijke

gegevens en diensten met betrekking tot ruimtelijke gegevens die met de in de bijlagen I, II en III vermelde categorieën corresponderen.

2. Metagegevens hebben onder meer betrekking op: a) de overeenstemming van verzamelingen ruimtelijke gegevens met de uitvoeringsbepalingen waarnaar in artikel 7,

lid 1, wordt verwezen;


88

b) de voorwaarden voor de toegang tot en het gebruik van verzamelingen ruimtelijke gegevens en diensten met betrekking tot ruimtelijke gegevens en, indien van toepassing, de daarmee samenhangende vergoedingen;

c) de kwaliteit en geldigheid van verzamelingen ruimtelijke gegevens; d) de overheidsinstanties die verantwoordelijk zijn voor de oprichting, het beheer, het onderhoud en de verspreiding

van verzamelingen ruimtelijke gegevens en diensten met betrekking tot ruimtelijke gegevens; e) beperkingen voor de publieke toegang en de redenen voor deze beperkingen, overeenkomstig artikel 13. 3. De lidstaten nemen de nodige maatregelen om ervoor te zorgen dat de metagegevens volledig en van toereikende

kwaliteit zijn om aan het in artikel 3, punt 6, gestelde doel te beantwoorden. 4. De bepalingen ter uitvoering van dit artikel worden uiterlijk op 15 mei 2008 volgens de in artikel 22, lid 2, bedoelde

regelgevingsprocedure vastgesteld. In deze bepalingen wordt rekening gehouden met de relevante bestaande internationale standaarden en gebruikerseisen, met name met betrekking tot metagegevens inzake geldigheid.

Artikel 6 De lidstaten stellen de in artikel 5 vermelde metagegevens op overeenkomstig het volgende tijdsschema:

a) uiterlijk twee jaar na de datum van aanneming van de uitvoeringsbepalingen overeenkomstig artikel 5, lid 4, voor de verzamelingen ruimtelijke gegevens die overeenstemmen met de in de bijlagen I en II vermelde thematische categorieën;

b) uiterlijk vijf jaar na de datum van aanneming van de uitvoeringsbepalingen overeenkomstig artikel 5, lid 4, voor de verzamelingen ruimtelijke gegevens die overeenstemmen met de in bijlage III vermelde thematische categorieën.

HOOFDSTUK III: INTEROPERABILITEIT VAN VERZAMELINGEN RUIMTELIJKE GEGEVENS EN VAN DIENSTEN MET BETREKKING TOT RUIMTELIJKE GEGEVENS

Artikel 7

1. De uitvoeringsbepalingen, die niet-essentiële onderdelen van deze richtlijnen beogen te wijzigen door haar aan te vullen, en die de technische voorschriften voor de interoperabiliteit en, waar mogelijk, de harmonisatie van de verzamelingen van ruimtelijke gegevens en diensten betreffen, worden vastgesteld volgens de in artikel 22, lid 3, bedoelde regelgevingsprocedure met toetsing. Bij het opstellen van de uitvoeringsbepalingen wordt rekening gehouden met gebruikerseisen, bestaande initiatieven en internationale normen om verzamelingen ruimtelijke gegevens te harmoniseren, alsmede met de haalbaarheid en het kosten- batenaspect. Ingeval internationaalrechtelijke organisaties normen hebben vastgesteld met het oog op interoperabiliteit of harmonisatie van verzamelingen ruimtelijke gegevens en diensten met betrekking tot ruimtelijke gegevens, worden deze normen geïntegreerd en wordt, in voorkomend geval, in de in dit lid bedoelde uitvoeringsbepalingen naar de bestaande technische middelen verwezen.

2. Als basis voor de ontwikkeling van de in lid 1 bedoelde uitvoeringsbepalingen verricht de Commissie analysen om ervoor te zorgen dat de bepalingen op het vlak van de te verwachten kosten en baten haalbaar en proportioneel zijn en maakt zij het in artikel 22, lid 1, bedoelde comité deelgenoot van de resultaten van deze analysen. De lidstaten verstrekken de Commissie desgevraagd de informatie die zij nodig heeft om dergelijke analysen te verrichten.

3. De lidstaten zorgen ervoor dat alle nieuw verzamelde en uitgebreid geherstructureerde verzamelingen van ruimtelijke gegevens en de desbetreffende diensten uiterlijk twee jaar na de aanneming van de in lid 1 bedoelde uitvoeringsbepalingen in overeenstemming daarmee beschikbaar zijn en dat andere nog in gebruik zijnde verzamelingen van ruimtelijke gegevens en desbetreffende diensten uiterlijk zeven jaar na de aanneming van de uitvoeringsbepalingen in overeenstemming daarmee beschikbaar zijn. De verzamelingen ruimtelijke gegevens worden in overeenstemming met de uitvoeringsbepalingen ter beschikking gesteld door de aanpassing van de bestaande verzamelingen van ruimtelijke gegevens dan wel door de in artikel 11, lid 1, onder d), bedoelde verwerkingsdiensten.

4. De in lid 1 bedoelde uitvoeringsbepalingen hebben betrekking op de definitie en classificatie van ruimtelijke objecten die relevant zijn voor de verzamelingen ruimtelijke gegevens met betrekking tot de in de bijlagen I, II en III opgesomde thematische categorieën en de wijze waarop deze ruimtelijke gegevens geogerefereerd zijn.

5. Vertegenwoordigers van de lidstaten op nationaal, regionaal en lokaal niveau alsmede andere natuurlijke of rechtspersonen die wegens hun rol in de infrastructuur voor ruimtelijke informatie een belang hebben bij de desbetreffende ruimtelijke gegevens, zoals gebruikers, leveranciers, verleners van diensten met toegevoegde waarde of coördinatieorganen, krijgen de mogelijkheid om vóór de bespreking door het in artikel 22, lid 1, bedoelde comité deel te nemen aan de voorbereidende besprekingen over de inhoud van de uitvoeringsbepalingen, als genoemd in lid 1. Artikel 8

1. In het geval van verzamelingen ruimtelijke gegevens die onder een of meer van de in bijlage I of II opgesomde thematische categorieën vallen, moeten de in artikel 7, lid 1, vermelde uitvoeringsbepalingen aan de voorwaarden van de leden 2, 3 en 4 van dit artikel voldoen.

2. De uitvoeringsbepalingen moeten betrekking hebben op de volgende aspecten van ruimtelijke gegevens: a) een gemeenschappelijk kader voor de eenvormige identificatie van ruimtelijke objecten, waarin identificatoren uit

nationale systemen kunnen worden ingepast, teneinde de onderlinge interoperabiliteit te waarborgen; b) het verband tussen ruimtelijke objecten; c) de belangrijkste kenmerken en de overeenkomstige meertalige thesauri die in het algemeen vereist zijn voor

beleidsmaatregelen die van invloed zijn op het milieu; d) informatie over de tijdsdimensie van de gegevens; e) actualiseringen van de gegevens. 3. De uitvoeringsbepalingen worden zodanig opgesteld dat de samenhang wordt gegarandeerd tussen informatie-

eenheden die naar dezelfde locatie verwijzen of tussen informatie-eenheden die verwijzen naar hetzelfde object maar op verschillende schaal gepresenteerd worden.

4. De uitvoeringsbepalingen worden zodanig opgesteld dat de informatie uit verschillende verzamelingen ruimtelijke gegevens vergelijkbaar is voor wat de in artikel 7, lid 4, en de in lid 2 van dit artikel genoemde aspecten betreft. Artikel 9 De in artikel 7, lid 1, vermelde uitvoeringsbepalingen worden overeenkomstig het volgende tijdschema aangenomen:


89

a) uiterlijk op 15 mei 2009 voor de verzamelingen ruimtelijke gegevens die overeenstemmen met de in bijlage I vermelde thematische categorieën;

b) uiterlijk op 15 mei 2012 voor de verzamelingen ruimtelijke gegevens die overeenstemmen met de in bijlage II of III vermelde thematische categorieën. Artikel 10

1. De lidstaten zien er op toe dat alle informatie, waaronder gegevens, codes en technische classificaties die nodig zijn om te voldoen aan de in artikel 7, lid 1, vermelde uitvoeringsbepalingen, onder zodanige voorwaarden ter beschikking van overheidsinstanties of derde partijen wordt gesteld dat die informatie zonder beperking voor dat doel kan worden aangewend.

2. Om de coherentie te verzekeren van ruimtelijke gegevens die betrekking hebben op een geografisch kenmerk dat zich over twee of meer lidstaten uitstrekt, moeten de lidstaten overeenstemming bereiken over de afbeelding en de plaats van dergelijke gemeenschappelijke kenmerken.

HOOFDSTUK IV NETWERKDIENSTEN

Artikel 11

1. De lidstaten dragen zorg voor de oprichting en exploitatie van een netwerk van de volgende diensten met betrekking tot de verzamelingen ruimtelijke gegevens en de diensten met betrekking tot ruimtelijke gegevens waarvoor overeenkomstig deze richtlijn metagegevens zijn opgesteld:

a) zoekdiensten, die het mogelijk maken verzamelingen ruimtelijke gegevens en diensten met betrekking tot ruimtelijke gegevens op te zoeken op basis van de inhoud van de overeenkomstige metagegevens, en de inhoud van de metagegevens weer te geven;

b) raadpleegdiensten, die het minstens mogelijk maken raadpleegbare verzamelingen ruimtelijke gegevens weer te geven, in deze verzamelingen te navigeren, in of uit te zoomen, panoramisch of met overlays weer te geven en om de verklaring van de informatie en de relevantie van de metagegevens weer te geven;

c) downloaddiensten, die het mogelijk maken kopieën van verzamelingen ruimtelijke gegevens geheel of gedeeltelijk te downloaden en er, waar praktisch mogelijk, rechtstreeks toegang toe te hebben;

d) verwerkingsdiensten, die het mogelijk maken verzamelingen ruimtelijke gegevens te veranderen om tot interoperabiliteit te komen;

e) diensten die het mogelijk maken diensten met betrekking tot ruimtelijke gegevens op te roepen. Deze diensten moeten rekening houden met relevante gebruikerseisen en gemakkelijk bruikbaar, beschikbaar voor

het publiek en via internet of via andere telecommunicatiemiddelen toegankelijk zijn. 2. De in lid 1, onder a), bedoelde diensten moeten ten minste de volgende zoekcriteria omvatten: a) trefwoorden; b) classificering van ruimtelijke gegevens en diensten; c) de kwaliteit en geldigheid van verzamelingen ruimtelijke gegevens; d) mate van overeenstemming met de uitvoeringsbepalingen bedoeld in artikel 7, lid 1; e) geografische locatie; f) voorwaarden voor de toegang tot en het gebruik van verzamelingen ruimtelijke gegevens en diensten met

betrekking tot ruimtelijke gegevens; g) de overheidsinstanties die verantwoordelijk zijn voor de oprichting, het beheer, het onderhoud en de verspreiding

van verzamelingen ruimtelijke gegevens en diensten met betrekking tot ruimtelijke gegevens. 3. De in lid 1, onder d), vermelde verwerkingsdiensten moeten op zodanige wijze met de andere diensten van lid 1

worden gecombineerd dat al deze diensten overeenkomstig de in artikel 7, lid 1, vermelde uitvoeringsbepalingen kunnen worden geëxploiteerd. Artikel 12 De lidstaten dragen er zorg voor dat de overheidsinstanties de technische mogelijkheid krijgen om hun verzamelingen ruimtelijke gegevens en diensten met betrekking tot ruimtelijke gegevens te koppelen aan het in artikel 11, lid 1, bedoelde netwerk. Deze dienst wordt op verzoek ook ter beschikking van derde partijen gesteld wier verzamelingen ruimtelijke gegevens en diensten met betrekking tot ruimtelijke gegevens voldoen aan de uitvoeringsbepalingen waarin eisen zijn vastgesteld voor, met name, metagegevens, netwerkdiensten en interoperabiliteit. Artikel 13

1. In afwijking van artikel 11, lid 1, mogen de lidstaten de publieke toegang tot verzamelingen ruimtelijke gegevens en diensten met betrekking tot ruimtelijke gegevens via de in artikel 11, lid 1, onder a), indien de toegang afbreuk zou doen aan de internationale relaties, de openbare veiligheid of de nationale defensie.

In afwijking van artikel 11, lid 1, mogen de lidstaten de publieke toegang tot verzamelingen ruimtelijke gegevens en diensten met betrekking tot ruimtelijke gegevens via de in artikel 11, lid 1, onder b) tot en met e), vermelde diensten of tot de in artikel 14, lid 3, vermelde e-commercediensten beperken indien de toegang afbreuk zou doen aan:

a) het vertrouwelijke karakter van handelingen van overheidsinstanties, indien deze vertrouwelijkheid bij wet is voorzien;

b) internationale betrekkingen, openbare veiligheid of nationale defensie; c) de rechtsgang, de mogelijkheid voor een persoon een eerlijk proces te krijgen of de mogelijkheid voor een overheid

om een onderzoek van strafrechtelijke of disciplinaire aard in te stellen; d) de vertrouwelijkheid van commerciële of industriële informatie, wanneer deze vertrouwelijkheid in de nationale of

de communautaire wetgeving geboden wordt om een gewettigd economisch belang te beschermen, met inbegrip van het algemeen belang dat met statistische en fiscale geheimhouding is gediend;

e) intellectuele-eigendomsrechten; f) de vertrouwelijkheid van persoonsgegevens en/of -dossiers met betrekking tot een natuurlijk persoon wanneer die

persoon niet heeft ingestemd met bekendmaking van de informatie aan het publiek, wanneer in deze vertrouwelijkheid is voorzien in het nationaal of het Gemeenschapsrecht;


90

g) de belangen of de bescherming van diegene die de verzochte informatie op vrijwillige basis heeft verstrekt zonder daartoe wettelijk verplicht te zijn of te kunnen worden, tenzij die persoon ermee heeft ingestemd dat de betrokken informatie wordt vrijgegeven;

h) de bescherming van het milieu waarop die informatie betrekking heeft, zoals de habitat van zeldzame soorten. 2. De in lid 1 vermelde redenen voor het beperken van de toegang dienen restrictief te worden geïnterpreteerd,

waarbij rekening moet worden gehouden met het openbaar belang dat gediend wordt met de toegang. In alle gevallen moet het openbaar belang van de toegang worden afgewogen tegen het belang dat wordt nagestreefd door het beperken van de toegang of het stellen van voorwaarden aan de toegang. De lidstaten mogen de toegang tot informatie die betrekking heeft op emissies in het milieu niet op grond van lid 1, onder a), d), f), g) en h), beperken.

3. Binnen dit kader en voor de toepassing van lid 1, onder f), zorgen de lidstaten ervoor dat aan de vereisten van Richtlijn 95/46/EG is voldaan. Artikel 14

1. De lidstaten zorgen ervoor dat het publiek kosteloos gebruik kan maken van de in artikel 11, lid 1, onder a) en b), vermelde diensten:

2. In afwijking van lid 1 mogen de lidstaten een openbare autoriteit die een in artikel 11, lid 1, onder b), bedoelde dienst levert, toestaan vergoedingen in rekening te brengen indien die vergoedingen ervoor zorgen dat de verzamelingen ruimtelijke gegevens en de overeenkomstige diensten met betrekking tot gegevens in stand worden gehouden, met name ingeval van zeer grote hoeveelheden realtimegegevens.

3. De gegevens die beschikbaar worden gesteld via de in artikel 11, lid 1, onder b), vermelde raadpleegdiensten mogen worden geleverd in een vorm die hun hergebruik voor commerciële doeleinden verhindert.

4. Indien de overheidsinstanties de in artikel 11, lid 1, onder b), c) of e), vermelde diensten tegen betaling ter beschikking stellen, moeten de lidstaten er op toezien dat e-commercediensten beschikbaar zijn. Aan deze diensten kunnen bewijzen van afstand, klikvergunningen of indien noodzakelijk vergunningen worden gekoppeld.

Artikel 15 1. De Commissie zal op communautair niveau een Inspire- geoportaal opzetten en exploiteren. 2. De lidstaten zullen via het in lid 1 bedoelde Inspire- geoportaal toegang verlenen tot de in artikel 11, lid 1, vermelde diensten. De lidstaten mogen ook via hun eigen toegangspunten toegang verlenen tot deze diensten. Artikel 16

Uitvoeringsbepalingen die niet-essentiële onderdelen van dit hoofdstuk beogen te wijzigen door het aan te vullen, worden vastgesteld volgens de in artikel 22, lid 3 bedoelde regelgevingsprocedure met toetsing, en betreffen met name het volgende:

a) technische specificaties voor de in de artikelen 11 en 12, vermelde diensten en minimumprestatiecriteria voor deze diensten, rekening houdende met de bestaande rapportage- voorschriften en de in het kader van de communautaire milieuwetgeving aangenomen aanbevelingen, de bestaande e-commercediensten en de technologische vooruitgang;

b) de in artikel 12 vermelde verplichtingen.

HOOFDSTUK V GEGEVENSUITWISSELING Artikel 17

1. Elke lidstaat stelt maatregelen vast voor het uitwisselen van verzamelingen ruimtelijke gegevens en diensten met betrekking tot ruimtelijke gegevens tussen zijn overheidsinstanties als bedoeld in artikel 3, punt 9, onder a) en b). Deze maatregelen stellen die overheidsinstanties in staat om toegang te verkrijgen tot verzamelingen ruimtelijke gegevens en diensten met betrekking tot ruimtelijke gegevens en om deze verzamelingen en diensten uit te wisselen en te gebruiken voor overheidstaken die van invloed kunnen zijn op het milieu.

2. De in lid 1 vermelde maatregelen moeten voorkomen dat praktische belemmeringen, die zich voordoen op de plaats van gebruik, worden geschapen voor de uitwisseling van verzamelingen ruimtelijke gegevens en diensten.

3. De lidstaten kunnen overheidsdiensten die verzamelingen ruimtelijke gegevens en diensten met betrekking tot ruimtelijke gegevens verstrekken, toestaan om een vergunning en/of vergoeding te verlangen van de overheidsdiensten of instellingen en instanties van de Gemeenschap die deze verzamelingen ruimtelijke gegevens en diensten met betrekking tot ruimtelijke gegevens gebruiken. Dergelijke vergoedingen en vergunningen moeten ten volle verenigbaar zijn met de algemene doelstelling om de uitwisseling van verzamelingen ruimtelijke gegevens tussen overheidsdiensten te vergemakkelijken. Indien een vergoeding wordt verlangd, blijft deze beperkt tot het minimum dat nodig is om de noodzakelijke kwaliteit en beschikbaarheid van verzamelingen ruimtelijke gegevens en diensten met betrekking tot ruimtelijke gegevens te garanderen, vermeerderd met een redelijk rendement op de investering, in voorkomend geval met inachtneming van de vereisten inzake zelffinanciering van de overheidsdiensten die verzamelingen ruimtelijke gegevens en diensten met betrekking tot ruimtelijke gegevens verstrekken. In geen geval wordt betaling verlangd voor door lidstaten aan instellingen en instanties van de Gemeenschap verstrekte verzamelingen ruimtelijke gegevens en diensten met betrekking tot ruimtelijke gegevens die zij nodig hebben ter vervulling van hun verplichtingen met betrekking tot verslaglegging krachtens de Gemeenschapswetgeving inzake het milieu.

4. De in de leden 1, 2 en 3 bedoelde regelingen voor de uitwisseling van verzamelingen ruimtelijke gegevens en diensten staan met het oog op overheidstaken die van invloed zijn op het milieu open voor de in artikel 3, punt 9, onder a) en b), bedoelde overheidsdiensten van de andere lidstaten en voor de instellingen en instanties van de Gemeenschap.

5. De in de leden 1, 2 en 3 bedoelde regelingen voor de uitwisseling van verzamelingen ruimtelijke gegevens en diensten met betrekking tot ruimtelijke gegevens staan, met het oog op de uitvoering van taken die van invloed zijn op het milieu, op basis van wederkerigheid en gelijkwaardigheid open voor organen die zijn opgericht bij internationale overeenkomsten waarbij de Gemeenschap en de lidstaten partij zijn.

6. Indien de regelingen voor de uitwisseling van de in de leden 1, 2 en 3 bedoelde verzamelingen ruimtelijke gegevens en diensten met betrekking tot ruimtelijke gegevens overeenkomstig de leden 4 en 5 ter beschikking worden gesteld, kunnen voorwaarden volgens het nationaal recht worden vastgesteld met betrekking tot het gebruik daarvan.

7. In afwijking van dit artikel kunnen de lidstaten de uitwisseling beperken wanneer deze de rechtsgang, de openbare


91

veiligheid, de nationale defensie of de internationale betrekkingen in gevaar brengt. 8. De lidstaten verlenen de instellingen en organen van de Gemeenschap overeenkomstig geharmoniseerde

voorwaarden toegang tot verzamelingen ruimtelijke gegevens en diensten met betrekking tot ruimtelijke gegevens. De uitvoeringsbepalingen met betrekking tot deze voorwaarden, die niet-essentiële onderdelen van deze richtlijn beogen te wijzigen door haar aan te vullen, worden vastgesteld volgens de regelgevingsprocedure met toetsing van artikel 22, lid 3. Deze uitvoeringsbepalingen nemen de beginselen van de leden 1 tot en met 3 in acht.

HOOFDSTUK VI: COÖRDINATIE EN AANVULLENDE MAATREGELEN

Artikel 18 De lidstaten zien erop toe dat passende structuren en mechanismen worden ingesteld voor de coördinatie, door de diverse overheidsniveaus heen, van de bijdragen van iedereen die een belang heeft in hun infrastructuren voor ruimtelijke informatie. Deze structuren coördineren de bijdragen van onder meer gebruikers, leveranciers, verleners van diensten met toegevoegde waarde en coördinatie-instanties met betrekking tot het opsporen van relevante verzamelingen gegevens, de vaststelling van de behoeften van gebruikers, het verstrekken van informatie over bestaande werkwijzen en het terugkoppelen over de tenuitvoerlegging van deze richtlijn.

Artikel 19 1. De Commissie is verantwoordelijk voor de coördinatie van Inspire op communautair niveau, en wordt hierin

bijgestaan door bevoegde organisaties, met name het Europees Milieu-agentschap. 2. Elke lidstaat wijst een contactpunt aan, in de regel een overheidsinstantie, dat verantwoordelijk is voor de contacten

met de Commissie in verband met deze richtlijn. Dit contactpunt wordt ondersteund door een coördinatiestructuur, rekening houdend met de bevoegdheidsverdeling binnen de lidstaten.

Artikel 20 In de in deze richtlijn bedoelde uitvoeringsbepalingen wordt naar behoren rekening gehouden met door Europese normalisatie-instellingen overeenkomstig de procedure van Richtlijn 98/34/EG vastgestelde standaarden en met internationale standaarden.

HOOFDSTUK VII SLOTBEPALINGEN

Artikel 21

1. De lidstaten houden toezicht op de uitvoering en het gebruik van hun infrastructuren voor ruimtelijke informatie. Zij bieden de Commissie en het publiek permanente toegang tot het resultaat van dit toezicht.

2. Uiterlijk op 15 mei 2010 doen de lidstaten aan de Commissie een verslag toekomen met een korte beschrijving van: a) de coördinatie tussen leveranciers en gebruikers van verzamelingen ruimtelijke gegevens en diensten met

betrekking tot ruimtelijke gegevens en bemiddelende organen, alsook een beschrijving van de relaties met derde partijen en van de organisatie van de kwaliteitsbewaking;

b) de bijdrage die overheidsinstanties of derde partijen leveren tot de werking en coördinatie van de infrastructuur voor ruimtelijke informatie;

c) de informatie over het gebruik van de infrastructuur voor ruimtelijke informatie; d) de overeenkomsten over gegevensuitwisseling tussen overheidsinstanties; e) de kosten en baten van de tenuitvoerlegging van deze richtlijn. 3. Om de drie jaar en voor het eerst uiterlijk op 15 mei 2013 doen de lidstaten aan de Commissie een verslag

toekomen met bijgewerkte informatie over de in lid 2 vermelde onderwerpen. 4. Overeenkomstig de regelgevingsprocedure van artikel 22, lid 2, worden nadere bepalingen voor de uitvoering van

dit artikel vastgesteld. Artikel 22

1. De Commissie wordt bijgestaan door een comité. 2. Wanneer naar dit lid wordt verwezen, zijn de artikelen 5 en 7 van Besluit 1999/468/EG van toepassing, met

inachtneming van artikel 8 daarvan. De in artikel 5, lid 6, van Besluit 1999/468/EG bedoelde termijn wordt vastgesteld op drie maanden. 3. Wanneer naar dit lid wordt verwezen, zijn de artikelen 5 bis, leden 1 tot en met 4, en artikel 7 van Besluit

1999/468/EG van toepassing, met inachtneming van artikel 8 daarvan. Artikel 23 Uiterlijk op 15 mei 2014 en daarna om de zes jaar dient de Commissie bij het Europees Parlement en de Raad een verslag over de uitvoering van deze richtlijn in, dat onder meer gebaseerd is op de verslagen van de lidstaten uit hoofde van artikel 21, leden 2 en 3. Voor zover nodig gaat het verslag vergezeld van voorstellen voor communautaire maatregelen. Artikel 24

1. De lidstaten doen de nodige wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen in werking treden om uiterlijk op 15 mei 2009 aan deze richtlijn te voldoen.

Wanneer de lidstaten die bepalingen aannemen, wordt in de bepalingen zelf of bij de officiële bekendmaking daarvan naar deze richtlijn verwezen. De regels voor de verwijzing worden vastgesteld door de lidstaten.

2. De lidstaten delen de Commissie de tekst van de belangrijkste bepalingen van nationaal recht mee die zij op het onder deze richtlijn vallende gebied vaststellen. Artikel 25


92

Deze richtlijn treedt in werking op de twintigste dag volgende op die van haar bekendmaking in het Publicatieblad van de Europese Unie. Artikel 26 Deze richtlijn is gericht tot de lidstaten.

Gedaan te Straatsburg, 14 maart 2007. Voor het Europees Parlement, de voorzitter, H.-G. PÖTTERING Voor de Raad, de voorzitter, G. GLOSER

BIJLAGE I: IN ARTIKEL 6, ONDER A), ARTIKEL 8, LID 1, EN ARTIKEL 9, ONDER A), VERMELDE THEMATISCHE CATEGORIEËN RUIMTELIJKE GEGEVENS

1. Systemen voor verwijzing door middel van coördinaten Systemen om aan ruimtelijke informatie een unieke reeks coördinaten (x, y,z) en/of breedte, lengte en hoogte toe te kennen, gebaseerd op een horizontaal en verticaal geodetische datum. 2.Geografisch rastersysteem Geharmoniseerde multiresolutieraster met een gemeenschappelijk beginpunt en gestandaardiseerde plaats en grootte van de gridcellen. 3. Geografische namen Namen van gebieden, regio's, plaatsen, steden, voorsteden, gemeenten, nederzettingen, of andere geografische of topografische kenmerken van openbaar of historisch belang. 4. Administratieve eenheden Door administratieve grenzen gescheiden lokale, regionale en nationale bestuurlijke eenheden die deel uitmaken van gebieden waarover de lidstaten rechtsbevoegdheid hebben en/of uitoefenen. 5. Adressen Locatie van onroerende zaken, gebaseerd op adresaanduidingen, gewoonlijk aan de hand van de straatnaam, het huisnummer en de postcode. 6. Kadastrale percelen Gebieden die worden bepaald door kadastrale registers of een equivalent daarvan. 7. Vervoersnetwerken Netwerken voor vervoer over de weg, per spoor, in de lucht en over het water en de aanverwante infrastructuur met inbegrip van koppelingen tussen verschillende netwerken en het trans-Europees vervoersnetwerk, zoals gedefinieerd in Beschikking nr. 1692/96/EG van het Europees Parlement en de Raad van 23 juli 1996 betreffende communautaire richtsnoeren voor de ontwikkeling van een trans-Europees vervoersnet31 en de latere herzieningen van deze beschikking. 8. Hydrografie Hydrografische elementen, waaronder mariene gebieden en alle andere waterlichamen en daarmee verband houdende elementen, met inbegrip van stroomgebieden en deelstroomgebieden, in voorkomend geval volgens de omschrijvingen vermeld in Richtlijn 2000/60/EG van het Europees Parlement en de Raad van 23 oktober 2000 tot vaststelling van een kader voor communautaire maatregelen betreffende het waterbeleid32 en in de vorm van netwerken. 9.Beschermde gebieden Gebieden die worden aangeduid of beheerd in het kader van internationale en communautaire wetgeving of wetgeving van de lidstaten om specifieke doelstellingen op het vlak van milieubescherming te verwezenlijken.

BIJLAGE II: IN ARTIKEL 6, ONDER A), ARTIKEL 8, LID 1, EN ARTIKEL 9, ONDER B), VERMELDE THEMATISCHE CATEGORIEËN RUIMTELIJKE GEGEVENS

1. Hoogte Digitale hoogtemodellen voor land-, ijs- en oceaanoppervlakken, inclusief landhoogte, bathymetrie en kustlijn. 2. Bodemgebruik Fysieke en biologische bedekking van het aardoppervlak, met inbegrip van kunstmatige oppervlakken, landbouwgebieden, bossen, halfnatuurlijke gebieden, moeraslanden en wateroppervlakken.

31

PB L 228 van 9.9.1996, blz. 1. Beschikking laatstelijk gewijzigd bij Verordening nr. 1791/2006/EG van de Raad (PB L 363 van

20.12.2006, blz. 1. 32

PB L 327 van 22.12.2000, blz. 1. Richtlijn gewijzigd bij Beschikking nr. 2455/2001/EG (PB L 331 van 15.12.2001, blz. 1)


93

3. Orthobeeldvorming Geogerefereerde beeldgegevens van het aardoppervlak, afkomstig van sensoren op satellieten of vliegtuigen. 4. Geologie Geologie, gekenmerkt volgens samenstelling en structuur, inclusief vast gesteente, waterhoudende grondlagen en geomorfologie.

BIJLAGE III: IN ARTIKEL 6, ONDER B), EN ARTIKEL 9, ONDER B), VERMELDE THEMATISCHE CATEGORIEËN RUIMTELIJKE GEGEVENS

1. Statistische eenheden Eenheden voor verspreiding en gebruik van statistische informatie. 2. Gebouwen Geografische locatie van gebouwen. 3. Bodem Bodem en ondergrond, gekenmerkt volgens diepte, textuur, structuur en inhoud van deeltjes en organisch materiaal, steenachtigheid, erosie en, waar passend, gemiddelde hellingsgraad en verwachte wateropslagcapaciteit. 4. Landgebruik Het grondgebied, gekenmerkt volgens zijn huidige en geplande toekomstige functionele dimensie of sociaaleconomische bestemming (bv. wonen, industrieel, commercieel, landbouw, bosbouw, recreatie). 5. Menselijke gezondheid en veiligheid De geografische spreiding van ziekten (allergieën, kankers, ademhalingsziekten, enz.), informatie over de gevolgen voor de gezondheid (biomarkers, vruchtbaarheidsdaling, epidemieën) of het welzijn van de mens (vermoeidheid, stress, enz.) die direct (luchtvervuiling, chemicaliën, aantasting van de ozonlaag, lawaai, enz.) of indirect (voedsel, genetisch gemodificeerde organismen, enz.) samenhangen met de kwaliteit van het milieu. 6. Nutsdiensten en overheidsdiensten Nutsvoorzieningen zoals riolering, afvalbeheer, energievoorziening, watervoorziening, bestuurlijke en maatschappelijke instanties van de overheid, zoals bestuurlijke overheden, civiele bescherming, scholen en ziekenhuizen. 7. Milieubewakingsvoorzieningen Locatie en werking van milieubewakingsvoorzieningen, met inbegrip van waarneming en meting van emissies, de staat van de milieucompartimenten en van andere ecosysteemparameters (biodiversiteit, ecologische omstandigheden van vegetatie, enz.) door of namens de overheidsinstanties. 8. Faciliteiten voor productie en industrie Industriële productievestigingen, met inbegrip van installaties die onder Richtlijn 96/61/EG van de Raad van 24 september 1996 inzake geïntegreerde preventie en bestrijding van verontreiniging33 vallen en waterontrekkingsfaciliteiten, mijnbouw, opslagplaatsen. 9. Faciliteiten voor landbouw en aquacultuur Landbouwuitrusting en productiefaciliteiten (met inbegrip van irrigatiesystemen, broeikassen en stallen). 10. Spreiding van de bevolking — demografie Geografische spreiding van de bevolking, met inbegrip van bevolkingskenmerken en activiteitsniveaus, verzameld per raster, regio, administratieve eenheid of andere analytische eenheid. 11. Gebiedsbeheer, gebieden waar beperkingen gelden, gereguleerde gebieden en rapportage-eenheden Gebieden die worden beheerd, gereguleerd of gebruikt voor rapportage op internationaal, Europees, nationaal, regionaal en lokaal niveau, met inbegrip van stortplaatsen, gebieden rond drinkwaterbronnen waar beperkingen gelden, nitraatgevoelige gebieden, gereguleerde vaarwegen op zee of op grote binnenwateren, gebieden voor het storten van afval, gebieden waar geluidsbeperkingen gelden, gebieden met toestemming voor exploratie en mijnbouw, stoomgebieden, relevante rapportage-eenheden en gebieden voor kustbeheer.

12. Gebieden met natuurrisico's Kwetsbare gebieden die worden gekenmerkt door natuurrisico's (alle atmosferische, hydrologische, seismische, vulkanische verschijnselen en ongecontroleerde branden die door hun locatie, hevigheid en frequentie, mogelijk ernstige maatschappelijke gevolgen kunnen hebben), zoals overstromingen, aardverschuivingen en -verzakkingen, lawines, bosbranden, aardbevingen en vulkaanuitbarstingen. 13. Atmosferische omstandigheden Fysische omstandigheden in de atmosfeer, met inbegrip van ruimtelijke gegevens die gebaseerd zijn op metingen, modellen of een combinatie daarvan, en met inbegrip van meetlocaties.

33

PB nr. L 257 van 10.10.1996, blz. 26. Richtlijn laatstelijk gewijzigd bij Verordening (EG) nr. 166/2006 van het Europees Parlement en de

Raad (PB L 33 van 4.2.2006, blz. 1).


94

14. Meteorologische geografische kenmerken Weersomstandigheden en de meting daarvan; neerslag, temperatuur, verdamping, windsnelheid en windrichting. 15. Oceanografische geografische kenmerken Fysische kenmerken van oceanen (stroming, zoutgehalte, golfhoogte, enz.). 16. Zeegebieden Fysische kenmerken van zeeën en zoutwateroppervlakken, ingedeeld in regio's en subregio's met gemeenschappelijke kenmerken. 17. Biogeografische gebieden Gebieden met betrekkelijk homogene ecologische omstandigheden die gemeenschappelijke kenmerken vertonen. 18. Habitats en biotopen Geografische gebieden die worden gekenmerkt door specifieke ecologische omstandigheden, processen, structuur en (leven ondersteunende) functies die fysiek de daar levende organismen ondersteunen, met inbegrip van volledig natuurlijke of semi-natuurlijke landen wateroppervlakken, onderscheiden naar geografische, abiotische en biotische kenmerken. 19. Spreiding van soorten Geografische spreiding van dier- en plantensoorten per raster, regio, administratieve eenheid of andere analytische eenheid. 20. Energiebronnen Energiebronnen met inbegrip van koolwaterstof, waterkracht, bio-energie, zon, wind enz., waar passend met inbegrip van diepte/hoogte-informatie over de omvang van de bron. 21. Minerale bronnen Minerale bronnen met inbegrip van metaalertsen, industriële mineralen enz., waar passend met inbegrip van diepte/hoogte-informatie over de omvang van de bron.


95

Bijlage 3: Lijst INSPIRE-datasets

Onderstaande tabel geeft een overzicht van alle datasets die voor de lidstaat België onder de INSPIRE-thema‘s uit de bijlage van de richtlijn vallen. Deze lijst is dynamisch. Deze lijst geldt voor mei 2010. Op elk ogenblik kunnen datasets worden toegevoegd of verwijderd. Dit laatste kan het geval zijn wanneer een dataset onterecht is opgenomen in de tabel, of wanneer hij vervangen wordt door een andere (betere) datasets. Omgekeerd kunnen ook datasets die onder INSPIRE vallen, maar om een of andere reden nog niet zijn opgenomen in deze tabel, worden toegevoegd. Het opstellen van de lijst gebeurt door de stuurgroep GDI-Vlaanderen. Een deelnemer aan GDI-Vlaanderen kan dus via de stuurgroep GDI-Vlaanderen voorstellen doen om datasets toe te voegen of te verwijderen.

De datasets die beheerd worden door deelnemers aan GDI-Vlaanderen zijn gemarkeerd in een donkere tint. De andere datasets zijn deze die beheerd worden door federale, Waalse of Brusselse instanties.

Verantwoordelijk beheerder

Bij-lage Thema Naam dataset

AGIV I 1. Systemen voor verwijzing door middel van coördinaten Meetkundige verdichtingspunten (GRB)

IGNB I 1. Systemen voor verwijzing door middel van coördinaten BE-ETRS89/LB08

IGNB I 2. Geografisch rastersysteem BE-ETRS89/LB08

IGNB I 3. Geografische namen Belgonym

MUMM I 3. Geografische namen GEOSEA

CIRB-CIBG I 3. Geografische namen UrbIS-Adm (TO - Toponymy)

AGIV I 4. Administratieve eenheden Voorlopig referentiebestand gemeentegrenzen

VMM I 4. Administratieve eenheden Grenzen van polders en wateringen

AGDP I 4. Administratieve eenheden GeLi

IGNB I 4. Administratieve eenheden ITGI-Vref

IGNB I 4. Administratieve eenheden ITGI-Vgen

IGNB I 4. Administratieve eenheden TOP250v-GIS

MUMM I 4. Administratieve eenheden GEOSEA

CIRB-CIBG I 4. Administratieve eenheden UrbIS-Adm (RE - Region)

CIRB-CIBG I 4. Administratieve eenheden UrbIS-Adm (MU - Municipality)

CIRB-CIBG I 4. Administratieve eenheden UrbIS-Adm (SD - Statistical district)

CIRB-CIBG I 4. Administratieve eenheden UrbIS-Adm (MD - Monitoring district)

CIRB-CIBG I 4. Administratieve eenheden UrbIS-Adm (POL - Police district)

CIRB-CIBG I 4. Administratieve eenheden UrbIS-Adm (MZ - Municipal zip)

SPW I 5. Adressen Adresse + Rue (PICC)

AGIV I 5. Adresses Adresposities (CRAB)

IGNB I 5. Adressen StreetNames

AGDP I 5. Adressen Address

CIRB-CIBG I 5. Adressen UrbIS-Adm (Ad - Address)

AGIV I 6. Kadastrale percelen Themabestand rechten van voorkoop

VMSW I 6. Kadastrale percelen Gebieden met recht van voorkoop, Vlaamse Wooncode

VLM I 6. Kadastrale percelen Gebieden met recht van voorkoop, ruilverkaveling

Dept. RWO - Vlaamse provincies - Vlaamse gemeenten I 6. Kadastrale percelen

Gebieden met recht van voorkoop, ruimtelijke ordening

ANB I 6. Kadastrale percelen Gebieden met recht van voorkoop, natuur

AGIV I 6. Kadastrale percelen Administratieve percelen en perceelsreconstructiepunten GRB


96

AGDP I 6. Kadastrale percelen B-Capa

AGIV I 7. Vervoersnetwerken Kunstwerken GRB

AGIV I 7. Vervoersnetwerken Wegbaan, weginrichting, wegbaanopdeling, spoorbaan, spoorrail GRB

AGIV I 7. Vervoersnetwerken Wegverbindingen en wegknopen GRB

De Lijn I 7. Vervoersnetwerken Halte- en reisweggevens

NV De Scheepvaart I 7. Vervoersnetwerken River Information Services (RIS)

Maritieme Dienstverlening en Kust I 7. Vervoersnetwerken Elektronische zeekaarten (ENC)

IGNB I 7. Vervoersnetwerken ITGI-Vref

IGNB I 7. Vervoersnetwerken ITGI-Vgen

IGNB I 7. Vervoersnetwerken TOP250v-GIS

CIRB-CIBG I 7. Vervoersnetwerken UrbIS-Adm (PW - Public way)

CIRB-CIBG I 7. Vervoersnetwerken UrbIS-Adm (SS - Street section)

CIRB-CIBG I 7. Vervoersnetwerken UrbIS-Adm (SA/SN - Street axis/Street node)

CIRB-CIBG I 7. Vervoersnetwerken UrbIS-Map (TB - Tube Block)

CIRB-CIBG I 7. Vervoersnetwerken UrbIS-Map (RB - Tube Block)

STIB-MIVB I 7. Vervoersnetwerken STIB-0909_ligne (toutes les lignes de la STIB (hors carrefour)

STIB-MIVB I 7. Vervoersnetwerken STIB-0909_connect (toutes les lignes de la STIB (dans les carrefour)

STIB-MIVB I 7. Vervoersnetwerken STIB-0909_Linsu (tous les sens uniques des lignes STIB)

STIB-MIVB I 7. Vervoersnetwerken STIB-0909_metro (toutes les ligne sde métro (surface et ss-terrain)

STIB-MIVB I 7. Vervoersnetwerken

STIB-0904_place_ID (tous les arrêts (regoupement de poteaux de même nom) de la STIB)

STIB-MIVB I 7. Vervoersnetwerken STIB-0904_stop_ID (tous les poteaux de la STIB)

Bruxelles Mobilité - Mobiel brussel I 7. Vervoersnetwerken Bruxelles-Mobilité-Voiries régionales

Bruxelles Mobilité - Mobiel brussel I 7. Vervoersnetwerken

Bruxelles-Mobilité-Itinéraires cyclables régionaux

Bruxelles Mobilité - Mobiel brussel I 7. Vervoersnetwerken Bruxelles-Mobilité-Tunnels

Bruxelles Mobilité - Mobiel brussel I 7. Vervoersnetwerken Bruxelles-Mobilité-Zones 30

Bruxelles Mobilité - Mobiel brussel I 7. Vervoersnetwerken Bruxelles-Mobilité-Parkings

Bruxelles Mobilité - Mobiel brussel I 7. Vervoersnetwerken Bruxelles-Mobilité-Taxis et Collecto

Bruxelles Mobilité - Mobiel brussel I 7. Vervoersnetwerken

Bruxelles-Mobilité-Équipements pour cyclistes

SPW I 8. Hydrografie BDREF_DGARNE__HYDRO

SPW I 8. Hydrografie BDREF_DGARNE__BASSINS

SPW I 8. Hydrografie BDREF_DGARNE__MASSES_EAU_SURF

SPW I 8. Hydrografie BDREF_DGARNE__MASSES_EAU_SOUT

VMM I 8. Hydrografie VHA Waterloopsegmenten en waterlopen

VMM I 8. Hydrografie VHA-Zones, -deelbekkens en -bekkens

AGIV I 8. Hydrografie Watergang en rand watergang GRB

AGIV I 8. Hydrografie Grachten GRB

VMM I 8. Hydrografie Grondwaterlichamen

De Vlaamse Provincies I 8. Hydrografie Atlassen van de onbevaarbare waterlopen

IGNB I 8. Hydrografie ITGI-Vref


97

IGNB I 8. Hydrografie ITGI-Vgen

IGNB I 8. Hydrografie TOP250v-GIS

MUMM I 8. Hydrografie GEOSEA

IBGE-BIM I 8. Hydrografie IBGE-BIM-All_obu_2008 (objets bleus unitaires)

IBGE-BIM I 8. Hydrografie IBGE-BIM-Sous_bassin_hydro

SPW I 9. Beschermde gebieden BDREF_DGARNE__CONSNAT

ANB I 9. Beschermde gebieden Vogelrichtlijngebieden (en habitats in vogelrichtlijngebieden)

ANB I 9. Beschermde gebieden Habitatrichtlijngebieden en habitats

ANB I 9. Beschermde gebieden Ramsar-gebieden

ANB I 9. Beschermde gebieden VEN/IVON

ANB I 9. Beschermde gebieden Natuurreservaten

ANB I 9. Beschermde gebieden Bosreservaten

ANB I 9. Beschermde gebieden Gebieden duinendecreet

Ruimte en Erfgoed I 9. Beschermde gebieden Beschermde landschappen, stads- en dorpsgezichten

Ruimte en Erfgoed I 9. Beschermde gebieden Beschermde archeologische sites

Ruimte en Erfgoed I 9. Beschermde gebieden Beschermde monumenten

VIOE I 9. Beschermde gebieden Geïnventariseerd bouwkundig erfgoed

MUMM I 9 .Beschermde gebieden GEOSEA

IBGE-BIM I 9. Beschermde gebieden IBGE-BIM-natura_2000_stations

IBGE-BIM I 9. Beschermde gebieden IBGE-BIM-natura_2000_habitats

IBGE-BIM I 9. Beschermde gebieden IBGE-BIM-rpa (zones bénéficiant d'un statut de protection européen)

IBGE-BIM I 9. Beschermde gebieden IBGE-BIM-Zone1_protection_captage_galerie

IBGE-BIM I 9. Beschermde gebieden IBGE-BIM-Zones_2et3_protection_captage_Pg

AATL-BROH I 9. Beschermde gebieden AATL-zhvb_PRAS

AATL-BROH I 9. Beschermde gebieden AATL -ensemble classé (arrêté définitif)

AATL-BROH I 9. Beschermde gebieden AATL -site classé (arrêté définitif)

AATL-BROH I 9. Beschermde gebieden AATL -monument classé (arrêté définitif)

AATL-BROH I 9. Beschermde gebieden AATL -site archéologique classé (arrêté définitif)

AATL-BROH I 9. Beschermde gebieden AATL -zone de protection (arrêté définitif)

VMM + DMOW II 1. Hoogte DHM-Vlaanderen (punten en rasters)

IGNB II 1. Hoogte ITGI-DTM10k

CIRB-CIBG II 1. Hoogte UrbIS-Topo BH03

SPW II 1. Hoogte MNT ERRUISSOL

SPW II 1. Hoogte MNS DGA

SPW II 1. Hoogte MNT (PICC)

ANB II 2. Bodemgebruik Bosreferentielaag (Boskartering van Vlaanderen)

ALV II 2. Bodemgebruik Landbouwgebruikspercelen

IGNB II 2. Bodemgebruik Corine Bodemgebruik

IGNB II 2. Bodemgebruik ITGI-Vref

IGNB II 2. Bodemgebruik ITGI-Vgen

IGNB II 2. Bodemgebruik TOP250v-GIS

IBGE-BIM II 2. Bodemgebruik IBGE-BIM-All_obu_2008 (objets bleus unitaires)

CIRB-CIBG II 2. Bodemgebruik UrbIS Map Rb (rail)

CIRB-CIBG II 2. Bodemgebruik UrbIS Map Gb (espace vert)

CIRB-CIBG II 2. Bodemgebruik UrbIS Map Wb (eau)

CIRB-CIBG II 2. Bodemgebruik UrbIS Map Tb (métro)


98

AGIV - Vlaamse provincies II 3. Orthobeeldvorming Middenschalige kleurenortho's

IGNB II 3. Orthobeeldvorming ITGI-Imagery

CIRB-CIBG II 3. Orthobeeldvorming Urbis Ortho

SPW II 3. Orthobeeldvorming Orthos SPW

Dept. LNE II 4. Geologie Tertiair geologische kaart

Dept. LNE + DOV II 4. Geologie Isohypsen tertiair

Dept. LNE II 4. Geologie Kwartair geologische kaart

Dept. LNE - ALBON + MOW - AGEO + VMM- AOW II 4. Geologie Boringen

Dept. LNE - ALBON + MOW - AGEO + VMM- AOW II 4. Geologie Lithologische beschrijvingen

Dept. LNE - ALBON + MOW - AGEO + VMM- AOW II 4. Geologie

Geologische interpretaties: classificatie volgens standaarden (formele, informele, quartaire)

Dept. LNE - ALBON II 4. Geologie Geologische waarnemingen

Dept. LNE - ALBON II 4. Geologie Geologische Subcropkaarten

Dept. LNE - ALBON II 4. Geologie Geologische Profieltypekaarten

Dept. LNE - ALBON II 4. Geologie Geologische Voorkomensgrenzen

II 4. Geologie Breuken

Dept. LNE - ALBON II 4. Geologie Profielen

II 4. Geologie Geologie 3D-model

II 4. Geologie Geologische geschiktheidskaarten

VMM- AOW II 4. Geologie HCOV-grids

Dept. MOW - AGEO + Dept. LNE - ALBON II 4. Geologie Sonderingen

Dept. LNE - ALBON II 4. Geologie Isopachen kwartair

SGB II 4. Geologie Geological maps of Belgium (1:40 000)

SGB II 4. Geologie Geological maps of the Coastal Plain (1:25 000)

SGB II 4. Geologie Geological Archives of Belgium

SGB II 4. Geologie Offshore Boreholes archives

SGB II 4. Geologie Geological map of Belgium (1:250 000)

IBGE-BIM II 4. Geologie IBGE-BIM-gwb (masses d'eau souterraines)

CIRB-CIBG III 1. Statistische eenheden UrbIS Adm Sd

DGSIE III 1. Statistische eenheden Secteurs statistiques de Belgique-Statistische sectoren van België

AGIV III 2. Gebouwen Gebouwen, gevels, gevelpunten en gebouwaanhorigheden (GRB)

AGDP III 2. Gebouwen CaBu

IGNB III 2. Gebouwen ITGI-Vref

IGNB III 2. Gebouwen ITGI-Vgen

IGNB III 2. Gebouwen TOP250v-GIS

CIRB-CIBG III 2. Gebouwen UrbIS Adm Bu

SPW III 2. Gebouwen Bâtiments (PICC)

AGIV III 3. Bodem Bodemkaart

III 3. Bodem Potentiële bodemerosiekaart

Dept. LNE - ALBON III 3. Bodem Erosiegevoeligheid van de gemeenten

Dept. LNE - ALBON III 3. Bodem Oplossingsscenario's voor erosieknelpunten

Dept. LNE - ALBON III 3. Bodem Gekarteerde grondverschuivingen

Dept. LNE - ALBON III 3. Bodem Bodemkundig erfgoed


99

Dept. LNE - ALBON III 3. Bodem Bodemdatank: profielen, …

CIW III 3. Bodem Erosiegevoelige gebieden (Watertoetoets)

MUMM III 3. Bodem GEOSEA

MUMM III 3. Bodem IDOD

Dept. RWO III 4. Landgebruik Gewestplan (vectorieel)

Dept. RWO III 4. Landgebruik Gewestplan Raster

Vlaamse gemeenten III 4. Landgebruik Bijzondere en algemene plannen van aanleg (contouren + kaart scans)

Dept. RWO III 4. Landgebruik Ruimtelijke uitvoeringsplannen: contouren + GewRUP

Vlaamse provincies III 4. Landgebruik Ruimtelijke uitvoeringsplannen: PRUP en GRUP's

VLAO III 4. Landgebruik Bedrijventerreinen - contouren

VLAO - POM's III 4. Landgebruik Bedrijventerreinen - percelen

IGNB III 4. Landgebruik ITGI-Vref

IGNB III 4. Landgebruik ITGI-Vgen

IGNB III 4. Landgebruik TOP250v-GIS

IBGE-BIM III 4. Landgebruik IBGE-BIM-espaces_verts_region_bruxelloise

III 5. Menselijke gezondheid en veiligheid

VMM/Gemeenten/ Aquafin III

6. Nutsdiensten en overheidsdiensten Rioleringsnetwerk (gemeentelijk)

VMM/Gemeenten/ Aquafin III

6. Nutsdiensten en overheidsdiensten Rioleringsnetwerk (gewestelijk)

VMM III 6. Nutsdiensten en overheidsdiensten Grondwaterwinningen voor drinkwater

IGNB III 6. Nutsdiensten en overheidsdiensten ITGI-Vref

IGNB III 6. Nutsdiensten en overheidsdiensten ITGI-Vgen

IGNB III 6. Nutsdiensten en overheidsdiensten TOP250v-GIS

MUMM III 6. Nutsdiensten en overheidsdiensten GEOSEA

CIRB-CIBG III 6. Nutsdiensten en overheidsdiensten UrbIS Topo BR06 (taques d'égout)

VMM III 7. Milieubewakingsvoorzieningen Lozingspunten bedrijven

VMM III 7. Milieubewakingsvoorzieningen Meetnet Oppervlaktewaterkwaliteit Vlaams Gewest (m.i.v. MAP-meetnet)

VMM III 7. Milieubewakingsvoorzieningen Meetnet Lucht

VMM III 7. Milieubewakingsvoorzieningen Waterbodemmeetnet (Waterbodemkwaliteit)

VMM + Dept. MOWn III 7. Milieubewakingsvoorzieningen

Meetnet Oppervlaktewaterkwantiteit Vlaams Gewest: bevaarbare en onbevaarbaer waterlopen

VMM + Dept. LNE III 7. Milieubewakingsvoorzieningen Grondwatermeetnet

MUMM III 7. Milieubewakingsvoorzieningen IDOD

IBGE-BIM III 7. Milieubewakingsvoorzieningen IBGE-BIM-StationsSW_cyprinicole

IBGE-BIM III 7. Milieubewakingsvoorzieningen IBGE-BIM-reseau_surv_piezo_art8

IBGE-BIM III 7. Milieubewakingsvoorzieningen IBGE-BIM-StationsSW_qualite_physique_chimique

IBGE-BIM III 7. Milieubewakingsvoorzieningen IBGE-BIM-StationsGW_Controles_2007

Bruxelles Mobilité - Mobiel brussel III 7. Milieubewakingsvoorzieningen Bruxelles Mobilité-caméras de vitesse

VMM III 8. Faciliteiten voor productie en industrie

Grondwaterwinningen voor industriële en productieactiviteiten

IGNB III 8. Faciliteiten voor productie en ITGI-Vref


100

industrie

IGNB III 8. Faciliteiten voor productie en industrie ITGI-Vgen

IGNB III 8. Faciliteiten voor productie en industrie TOP250v-GIS

MUMM III 8. Faciliteiten voor productie en industrie GEOSEA

III 9. Faciliteiten voor landbouw en aquacultuur

ALV III 9. Faciliteiten voor landbouw en aquacultuur Landbouwproductiefaciliteiten

VMM III 9. Faciliteiten voor landbouw en aquacultuur

Grondwaterwinningen voor landbouwactiviteiten

MUMM III 9. Faciliteiten voor landbouw en aquacultuur GEOSEA

DGSIE III 10. Spreiding van de bevolking — demografie

Statistique démographique - Bevolkingsstatistiek

IGNB III 10. Spreiding van de bevolking — demografie TOP250v-GIS

VLM III

11. Gebiedsbeheer, gebieden waar beperkingen gelden, gereguleerde gebieden en rapportage-eenheden Perimeters van ruilverkavelingsprojecten

VLM III


Weidevogelgebieden (beheersovereenkomsten)

VLM III


Gebieden botanisch beheer (beheersovereenkomsten)

VMM III


Beschermingszones van grondwaterwinning (grondwaterdecreet)

Dept. LNE III

11. Gebiedsbeheer, gebieden waar beperkingen gelden, gereguleerde gebieden en rapportage-eenheden Milieuvergunningen

VMM III

11. Gebiedsbeheer, gebieden waar beperkingen gelden, gereguleerde gebieden en rapportage-eenheden Grondwatervergunningen

VMM III


Afgrenzing gebieden voor winning van drinkwater uit oppervlaktewater

WatLab + CIW III

11. Gebiedsbeheer, gebieden waar beperkingen gelden, gereguleerde gebieden en rapportage-eenheden Winterbedkaart (Watertoets)

CIW III

11. Gebiedsbeheer, gebieden waar beperkingen gelden, gereguleerde gebieden en rapportage-eenheden Infiltratiegevoelige bodems (Watertoets)

CIW III


Grondwaterstromingsgevoelige gebieden (Watertoets)

VMM III

11. Gebiedsbeheer, gebieden waar beperkingen gelden, gereguleerde gebieden en rapportage-eenheden Hydrogeologisch homogene zones

VMM III

11. Gebiedsbeheer, gebieden waar beperkingen gelden, gereguleerde gebieden en rapportage-eenheden Grondwatersystemen

VMM III

11. Gebiedsbeheer, gebieden waar beperkingen gelden, gereguleerde gebieden en rapportage-eenheden Grondwaterlichamen

VMM III

11. Gebiedsbeheer, gebieden waar beperkingen gelden, gereguleerde gebieden en rapportage-eenheden Heffingsgebieden


101

VMM III

11. Gebiedsbeheer, gebieden waar beperkingen gelden, gereguleerde gebieden en rapportage-eenheden Verziltingskaart

VMM III

11. Gebiedsbeheer, gebieden waar beperkingen gelden, gereguleerde gebieden en rapportage-eenheden Nitraatgevoelige zones

MUMM III

11. Gebiedsbeheer, gebieden waar beperkingen gelden, gereguleerde gebieden en rapportage-eenheden GEOSEA

IBGE-BIM III


IBGE-BIM-Zone1_protection_captage_galerie

IBGE-BIM III


IBGE-BIM-Zones_2et3_protection_captage_Pg

IBGE-BIM III


IBGE-BIM-rpa (zones bénéficiant d'un statut de protection européen)

AATL-BROH III

11. Gebiedsbeheer, gebieden waar beperkingen gelden, gereguleerde gebieden en rapportage-eenheden AATL -zone de protection (arrêté définitif)

WatLab + VMM III 12. Gebieden met natuurrisico‟s Risicozones voor overstromingen

CIW III 12. Gebieden met natuurrisico‟s Overstromingsgevoelige gebieden (Watertoets)

VMM III 12. Gebieden met natuurrisico‟s Recent overstroomde gebieden (ROG)

VMM III 12. Gebieden met natuurrisico‟s Van nature overstroombare gebieden (NOG)

Dept. LNE - ALBON III 12. Gebieden met natuurrisico‟s Gevoeligheid voor grondverschuivingen

Dept. LNE - ALBON III 12. Gebieden met natuurrisico‟s Kaart seismische gevarenkaart op het niveau van de harde sokkel

III 13. Atmosferische omstandigheden

III 14. Meteorologische geografische kenmerken

III 15. Oceanografische geografische kenmerken

III 16. Zeegebieden

MUMM III 16. Zeegebieden OPTOS

MUMM III 16. Zeegebieden IDOD

INBO III 17. Biogeografische gebieden Ecoregio's en ecodistricten

INBO III 18. Habitats en biotopen Biologische waarderingskaart versie 1

INBO III 18. Habitats en biotopen Biologische waarderingskaart versie 2

MUMM III 18. Habitats en biotopen GEOSEA

IBGE-BIM III 18. Habitats en biotopen IBGE-BIM-natura_2000_habitats

MUMM III 19. Spreiding van soorten GEOSEA

MUMM III 19. Spreiding van soorten IDOD

INBO III 19. Spreiding van soorten Floradatabank

III 20. Energiebronnen

III 21. Minerale bronnen


102

Bijlage 4: geraadpleegde bronnen

Advanced Regional Spatial Data Infrastructures in Europe, JRC, EUR 23716 EN - 2009 Report of International Workshop on Spatial Data Infrastructures Cost-Benefit / Return on Investment, JRC, 28 september 2006 Beleidsbrief Geografische Informatie 2009, Kris Peeters, Oktober 2008 Beleidsnota 2009-2014, Algemeen Regeringsbeleid, Kris Peeters, Minister-President Decreet betreffende de Geografische Data-Infrastructuur Vlaanderen, Belgisch Staatsblad, 28 april 2009 Extended Impact Assessment of INSPIRE based on revised scope, Eurostat, 1 maart 2004 Lessons learnt from Italian NSDI, JRC, 23 maart 2004 Het ‗Plan van aanpak INSPIRE in Nederland, Geonovum, 17 september 2007, v 1.0 INSPIRE begint vandaag – Wat de EU-kaderrichtlijn INSPIRE voor provincies gaat betekenen, juni 2009, Interprovinciale Overleggroep GEO INSPIRE Drafting Team ―Data Specifications‖, INSPIRE Conference, presentatie, C. Portele, 17 juni 2009 Mogelijke innovatieve oplossingen door Vlaamse bedrijven en kennisinstellingen voor de uitbouw van de Geografische Data-Infrastructuur voor Vlaanderen, AGIV, maart 2010 Ontwerp van decreet betreffende de Geografische Data-Infrastructuur Vlaanderen, Memorie van toelichting en Verslag, Vlaams Parlement, Stuk 2022 (2008-2009), Nr. 1 en Nr. 2 Op weg naar performante geodata infrastructuur in Vlaanderen, een multidisciplinaire kijk (2009) Crompvoets, J. en G. Bouckaert, SPATIALIST-onderzoek, Rapport D/2009/10107/001, p 3. Overzicht regelgeving ―Agentschap voor Geografische Informatie Vlaanderen‖, AGIV, 27 april 2007 Some Benefit-Cost study results, Crompvoets J., SPATIALIST-onderzoek, 2009 Vlaanderen in Actie – Doorbraken 2020, Vlaamse overheid, januari 2009 Vlaams Tijdschrift voor Overheidsmanagement – themanummer Vlaanderen Geoland, die Keure, juli-aug-sept 2009 AGIV: www.agiv.be Geonovum http://www.geonovum.nl INSPIRE-website: http://inspire.jrc.ec.europa.eu/

http://www.agiv.be/

http://www.geonovum.nl/

http://inspire.jrc.ec.europa.eu/

Handboek GDI-Vlaanderen Deel 1: Kader voor de uitbouw van de...

Documents

Transcript of Handboek GDI-Vlaanderen Deel 1: Kader voor de uitbouw van de...