HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe...

43
Studiedag Onderzoek Ruimte VlaanderenAUDITORIUM HADEWYCH, CONSCIENCEGEBOUW , BRUSSEL, 28/11/2013

Transcript of HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe...

Page 1: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

Studiedag ‘Onderzoek Ruimte Vlaanderen’ AUDITORIUM HADEWYCH, CONSCIENCEGEBOUW, BRUSSEL, 28/11/2013

Page 2: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

Onderzoeken voor Ruimte Vlaanderen 2010- 2013

ANN PISMAN DIRECTEUR ONDERZOEK

Page 3: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

St udiedag ‘Onderzoek Ru imte V laanderen ’ AUDITORIUM HADEWYCH, CONSCIENCEGEBOUW, BRUSSEL, 28/11/2013

Opbouw presentatie

Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013)

– Externe onderzoeken – www.ruimtelijkeordening.be

– Steunpunt Ruimte (en Wonen)

– Eigen onderzoeken

Onderzoek in de toekomst

– Onderzoeksagenda

– Andere initiatieven

Page 5: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

2010 - Selectie van kleinstedelijke gebieden in Vlaanderen

Evaluatie

Actualisatie van de (methodiek van) selectie van kleinstedelijke gebieden in Vlaanderen

Dynamische omgang met centraliteit?

Meten van netwerkverbondenheid?

Een dynamisch kleinstedelijkgebiedbeleid?

Page 6: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

2010 - Selectie van kleinstedelijke gebieden in Vlaanderen

Page 7: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

2010 - Selectie van kleinstedelijke gebieden in Vlaanderen

Page 8: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

2011 - Sturingsmodellen voor het wonen

“Sturingsmodellen voor het wonen zijn visies op het wonen in een ruimtelijke context die meestal vertrekken van ruimtelijke concepten. Ruimtelijke concepten worden sturingsmodellen als ze worden gekoppeld aan toekomstperspectieven waarmee men de vertaling van het betreffende concept op het terrein tracht te versterken (indien men het een wenselijk concept vindt) of integendeel tracht af te remmen (indien het om een onwenselijk geachte evolutie gaat, b.v. “urban sprawl”).”

Page 9: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

2011 - Sturingsmodellen voor het wonen

Theoretische beschrijving van:

• hiërarchie van de kernen-model

• rasterstad-model

• belvedère-model

• compacte stad-model

• polycentrisch model

• knooppunten-model

• transportminimalisatiemodel

• urban sprawl-model

Simulatie van de sturingsmodellen 2008-2030

Beleidsaanbevelingen

Page 10: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

2011 - Sturingsmodellen voor het wonen

Page 11: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

2011 - Sturingsmodellen voor het wonen

Page 12: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

2011 - Ruimtelijke visievorming voor een aantrekkelijk polycentrisch Vlaanderen

Ontwerpend onderzoek op regionale schaal

Voorbereiding BRV

“Een polycentrische structuur bestaat uit steden en dorpen die autonoom zijn maar profiteren van elkaars nabijheid. De steden en open ruimten raken in toenemende mate met elkaar geïntegreerd door hun nabijheid en complementariteit te versterken. (…) Het geheel bereikt een verstedelijkingsniveau dat nooit door de aparte delen kan worden bereikt.”

Page 13: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

2011 - Ruimtelijke visievorming voor een aantrekkelijk polycentrisch Vlaanderen

Page 14: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

2011 - Ruimtelijke visievorming voor een aantrekkelijk polycentrisch Vlaanderen

Page 15: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

2011 - Ruimtelijke visievorming voor een aantrekkelijk polycentrisch Vlaanderen

Page 16: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

2011 - Slim ruimtegebruik door hergebruik en omkeerbare ruimtegebruik

Conceptuele verkenning

→ hergebruik

→ omkeerbaar ruimtegebruik

Gebiedsgerichte toepassing

→ GISanalyses

Page 17: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

2011 - Slim ruimtegebruik door hergebruik en omkeerbare ruimtegebruik

Page 18: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

2011 - Slim ruimtegebruik door hergebruik en omkeerbare ruimtegebruik

Page 19: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

2011 - Onderzoek naar de ruimtelijke impact van technologische ontwikkeling 2020-2050

Trendanalyse van (de ruimtelijke impact van) technologie in de ICT, landbouw, industrie, energie en mobiliteit

kaarten…)

Beleidsaanbevelingen: academische zorgcampussen, lokale of regionale voedselketens, stadslandbouw, windmolenparken, energienetwerken, warmte- en energieuitwisseling, stedelijke logistiek, fietssnelwegen…

Page 20: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

2011 - Onderzoek naar de ruimtelijke impact van technologische ontwikkeling 2020-2050

Page 21: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

2012 - Evaluatie van de drukfactoren in agrarische gebieden en opstellen ruimtelijk afwegingskader voor niet-agrarische transformaties

Evaluatie van drukfactoren

→ vertuining, hobbylandbouw, verpaarding, verblijfstoerisme, economie, hernieuwbare energievoorzieningen

Relatie met ruimtelijke planning?

→ ‘spontane’ evoluties, relatie met generiek vergunningenbeleid

Voorstellen voor aanpassing en nieuw instrumentarium

→ gebiedsspecifiek beleid: vrijwaren gebieden hoge landbouwstrategische waarde inschatting maken transformatiegevoeligheid

→ inspirerende instrumenten: landtaks, verhandelbare ontwikkelings(bouw)rechten, recht van (landbouw)voorkeur, …

Page 22: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

2011 - Klimaatverandering en ruimtelijk beleid

Klimaaturgentie in Vlaanderen

Inspiraties voor oplossingsrichtingen

• Buitenlandse voorbeelden

• Experimenteren met gidsmodellen

Beleidssuggesties

• Groenblauwe netwerken

• Verdichting en uitdunning

• Energielandschappen

Page 23: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

2011 - Klimaatverandering en ruimtelijk beleid

Page 24: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

2011 - Klimaatverandering en ruimtelijk beleid

Page 25: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

2011 - Visievorming en conceptontwikkeling voor het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen

• Concept-studio’s met internationale experten

• Ontwerpend onderzoek – Productive Landscape’,

– ‘The Long Term, Uncertainty and Governance’

– ‘Welfare and Well-being’

Page 26: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

2011 - Visievorming en conceptontwikkeling voor het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen

Page 27: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

2011 - Visievorming en conceptontwikkeling voor het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen

Beleidsaanbevelingen

‘Palet aan kansen’

• Decentralisatie, organiseer verschil van onderop

• Stop de aansnijding van nieuwe open ruimte

• Een graduele transformatie en verantwoordelijkheid

• Maak incentives onderdeel van het instrumentarium

• Breng kosten en baten in evenwicht

• Verbind stad en land

• Call to action: stel niet uit tot morgen wat je vandaag al kan doen

Page 28: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

2011 - Inventarisatie van de voor het Vlaams ruimtelijk beleid relevante vormen van intergemeentelijke samenwerking

Context:

• Decreet intergemeentelijke samenwerking

• Ontvoogding gemeenten

Behoeften, noden, meerwaarde en praktijk van intergemeentelijke samenwerking RO

‘Sterke gemeenten in sterke samenwerking’

Bestaande instrumentarium RO ↔ IGS

Buitenlandse voorbeelden

Beleidsaanbevelingen

Page 29: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

2011 - Inventarisatie van de voor het Vlaams ruimtelijk beleid relevante vormen van intergemeentelijke samenwerking

Actieveld 1:

samenwerking om individueel sterker te worden (shared services) 1

op 1

Actieveld 2:

samenwerking, binnen de gemeentelijke taken en bevoegdheden, in

functie van gemeentegrensoverschrijdende beleidsthema’s

Actieveld 3:

samenwerking tussen gemeenten ingebed in interbestuurlijke

samenwerking voor bovenlokale thema’s

Page 30: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

2011 - Inventarisatie van de voor het Vlaams ruimtelijk beleid relevante vormen van intergemeentelijke samenwerking

Actieveld Toepassing Cases ter illustratie

Actieveld 1 – beheersperspectief met oog op schaalvergroting, capaciteitsversterking

Intergemeentelijke GSA

Intercommunales voor streekontwikkeling

[Andere]

Interlokale vereniging Westhoekpersoneel

Leiedal, IOK, Interleuven…

Actieveld 2 – beleidsmatig, issues van gemeentelijk belang

Intergemeentelijk RSP

Intercommunales voor streekontwikkeling

Vrijwillige samenwerking in stadsregio’s [Andere]

(Rupelstreek)

Leiedal, IOK, Interleuven…

Stadsregio Turnhout, Arnhem-Nijmegen, Barcelona, Dunkerque, Aken …

Actieveld 3 – beleidsmatig, interbestuurlijk, regionale ontwikkeling

Afbakeningsprocessen

Strategische projecten in uitvoering van het RSV

Gebiedsgerichte projecten provincies

Intercommunales voor streekontwikkeling

[Andere]

Stedelijk gebied, …

Albertknoop, Herk & Mombeek, Gentse Kanaalzone

Gestroomlijnd landschap

Stadsregio Turnhout, Arnhem-Nijmegen, Barcelona, Dunkerque, Aken Leiedal, IOK, Interleuven…

Page 31: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

2012 - Grafische ondersteuning bij de opmaak van kaart- en beeldmateriaal voor het beleidsplan Ruimte 2013 - Ondersteuning bij de uitwerking van het Witboek Beleidsplan Ruimte 2013 – Raamcontract VITO

Page 32: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

Steunpunt Ruimte en Wonen 2008-2012 www.steunpuntruimteenwonen.be

Onderzoek naar:

• Verstedelijking

• Economie

• Open ruimte

• Mobiliteit

• Toerisme en recreatie

• Ontwerpend onderzoek

• Beleidsinstrumenten

• Scenario’s

Page 33: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

Steunpunt Ruimte 2012-2016 www.steunpuntruimte.be

Verderbouwen op onderzoeksresultaten van steunpunt Ruimte en Wonen: – Scenario-onderzoek

– Ruimtemonitor (http://appsrv.sadl.kuleuven.be:8080/geonetwork/srv/nl/)

Nieuwe accenten: – Polycentrisme

– Veerkracht

Page 34: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

(WP1) (WP2)

(WP3)

Steunpunt Ruimte 2012-2016

Page 35: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

Eigen onderzoeken suburbanisatie - stavaza

Page 36: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

Eigen onderzoeken onbebouwde percelen in Vlaanderen - 2009

Page 37: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

Eigen onderzoeken ontwerpend onderzoek

RUP Bomaco - Zellik

Page 38: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

Eigen onderzoeken ontwerpend onderzoek

Page 39: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

Onderzoek in de toekomst

Page 40: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

Onderzoeksagenda

Doelstelling

• consensus binnen de organisatie over onderzoeksprioriteiten én bijhorende middelen → halfjaarlijkse programmatie

• grotere coherentie en meer samenhang in het onderzoek vanuit een meerjarig tijdsperspectief → afstemming onderzoeken en onderzoeksporen

Page 41: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

Onderzoeksagenda

Eigen onderzoek Labo Ruimte Ondersteunend

onderzoek

Totaal

200.000 € 500.000 € 400.000,00 € 1.100.000,00

INSTRUMENTARIUM

KLIMAAT

LANDSCHAP

STEDELIJK SYSTEEM

Page 42: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

Inhoudelijk verdiepen van de onderzoeksporen

Communiceren van de onderzoeksresultaten

• Website onderzoek

• Jaarlijkse studiedag

• Publicaties , papers

Actief werken aan ‘onderzoekspartnerschappen’

• Afstemmen van voorstellen met andere beleidsdomeinen, ….

• Uitwisselen van resultaten – data - …

• ESPON

Betrokkenheid?

Onderzoek in de toekomst

Page 43: HADEWYCH - Vlaanderen · Opbouw presentatie Onderzoeken Ruimte Vlaanderen (2010-2013) –Externe onderzoeken – –Steunpunt Ruimte (en Wonen) ... 2011 - Visievorming en conceptontwikkeling

St udiedag ‘Onderzoek Ru imte V laanderen ’ AUDITORIUM HADEWYCH, CONSCIENCEGEBOUW, BRUSSEL, 28/11/2013