H1: Wereld

Het noorden tegenover het zuiden

H1: Wereld

Ontwikkeling

Mindmap

Ontwikkeling (herhaling 2e klas)

Welvaart meten:

BNP/hoofd

Koopkracht

Verdeling beroepsbevolking:LandbouwIndustrie Diensten

Ontwikkeling (herhaling 2e klas)

Welzijn meten:Basisbehoeften:

WonenGezondheidszorgOnderwijsEten / drinken

1 Choi en Rosanne aan de koffie

We lezen gezamelijk de tekstMaak uit het werkboek (A) van paragraaf

1 tijdens de les de volgende opdrachten (na15 minuten bespreken we deze na):

6a3b5b

Huiswerk:

L aantekeningen Ontwikkeling M par 1: opgaven 1,2a t/m h,j, 3 t/m 6

Opm: bij opgave 6b en 6e moet ongelijkheid staan (i.p.v. regionale ongelijkheid)

2 Noord-Zuidverhoudingen

Steeds grotere verschillen tussen centrum en periferie.

Verklaring verschillen:

1 Ontwikkelingen binnen rijke en arme landen

Na WOII rijke landen snelle ontwikkeling:Politieke rustTechnologische vooruitgangGoed onderwijsGoede infrastructuurAfname bevolkingsgroei

Net onafhankelijke kolonies maakten moeizame ontwikkeling door

2 Relaties tussen de rijke en arme landen

Rijke landen hebben grote invloed op de internationale arbeidsverdeling en de ontwikkelingen in de armere landen.

Internationale arbeidsverdeling: taakverdeling in de productie van goederen

Rangorde economische en politieke macht:

Wereldtriade: Eerste generatie NIC’sTweede generatie NIC’s BRIC-landenSub-Sahara Afrika

Global shift

Economisch zwaartepunt wereldhandel verschuift; grotere invloed NIC’s en BRIC-landen

Productie naar periferie

Dit komt door:Beter vervoerHandelsbarrieres verdwenen

MNO’s kunnen makkelijker gebruik maken van lage lonen

Rangorde in geldstromen

Rijke landen bepalen of er geld gaat naar arme landen en onder welke voorwaarden

Dit gaat via het IMF en/of de Wereldbank

Millenniumdoelen

Huiswerk:

Lz. Par 2M 1 t/m 5

Filmpje (nog) bij par.2

Kloof tussen arm en rijk:http://www.wereldinbeeld.be/

3 De globalisering en het Zuiden

Oneerlijke handel tussen Noord en Zuid:ExportsubsidieProtectiemaatregelen

Importbelastingen• Tarievenescalatie: belastingen lopen op naarmate

producten verder bewerkt zijn

Verborgen protectie:• Hoge kwaliteitseisen• Aparte verpakkingseisen• invoerquota

B.v. Katoen

Filmpje: Het effect van Amerikaanse katoensubsidies op Afrikaanse katoentelers

http://www.wereldinbeeld.be/

De globalisering en het Zuiden

?

• exportsubsidies • protectiemaatregelen (tarievenescalatie)

Gedrag Multinationals

Vestiging in Zuiden:Lagere lonen (kostengerichte globalisering)Grotere afzetmarkt (marktgerichte

globalisering)

Voordelen ontwikkelingsland:

Directe en indirecte werkgelegenheidWelvaart groeitExport diverserMeer relaties met Noorden

Nadelen voor ontwikkelingsland:

MNO’s betalen weinig belastingWinst naar NoordenUitschuivingOngezonde / onzekere

arbeidsomstandigheden; moeilijk te controleren (subcontractors)

v.b. Productie in China

3. Het leven in Chinese fabrieken http://www.wereldinbeeld.be/

Het Vliegende Ganzenmodel

Als je op een bepaalde plek goedkoper kunt produceren dan elders, kent dit gebied eencomparatief voordeel.

Comparatieve voordelen verschuiven, dus mno’s verhuizen.

Het Vliegende Ganzenmodel

Dit land heeft nu wel / geen comparatieve voordelen voor de productie van textiel.

Dit land heeft nu geen comparatieve voordelen voor de productie van textiel.

Huiswerk:

Lz par 3M 1 t/m 6L par 2

Mondelinge overhoring par. 2

De rangorde in de wereldhandel

Tot welke groep horen deze gebieden en dit land?

de wereldtriade

De rangorde in de wereldhandel

Tot welke groep horen deze gebieden en dit land?

de BRIC-landen

De rangorde in de wereldhandel

Tot welke groep horen deze gebieden en dit land?

de babytijgers

De rangorde in de wereldhandel

Tot welke groep horen deze gebieden en dit land?sub-Sahara Afrika

De rangorde in de wereldhandel

Tot welke groep horen deze steden en landen?

de Aziatische tijgers of newly industrialized countries (NIC's)

De rangorde in de productie

De verschuiving van productiewerk van de wereldtriade naar de lagelonenlanden heet • beter vervoer (containers) • verdwijnen handelsbarrières.

Hoofdkantoor mno blijft vaak in wereldtriade.

Deze global shift is mogelijk geworden door:

global shift.

Nabespreken huiswerk:

Par 2, WbA, blz. 9Vraag 4a, is stelling II juist?Vraag 4b, zoeken in trefwoordenregister

Banken – Wereld – kaart? (atlas gebruiken)

Vraag 5aVraag 5a, is stelling II juist? (atlas

gebruiken)

4 Goedbedoelde hulp en oneerlijke handel

We zijn allemaal hier, meneer.Bemester, pestcontroleur, zaadadviseur en bodemtester - maar ik vraag me af wie die man is die daar staat!

Dit is een voorbeeld van

• fair trade

• ontwikkelingshulp

• ontwikkelingssamenwerking?

Goedbedoelde hulp en oneerlijke handel

Dit is een voorbeeld van

• fair trade

• ontwikkelingshulp

• ontwikkelingssamenwerking?

• fair trade

Producent van Max Havelaarbananen.

http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20040531_handel01

http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20051101_fairtrade01

http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20081030_returntosender01

Fair trade

Zonder fair trade bouwen arme landen een enormeop.

schuld

De legendaomschrijving kan vervangen worden door het begripschuldendienst.

Arme landen en het IMF

Arme landen met een grote schuldendienst krijgen van het IMF alleen nog geld als ze:• bezuinigen op overheidsuitgaven• privatiseren.

Dit leidt tot grotere armoedeen kan tot sociale onrust leiden.

Ontwikkeling van de hulp

Nederland gaat van ontwikkelingshulp via ontwikkelings-samenwerking naar steeds meer steun voor fair trade.

Of alle landen zich in navolging van de NIC-landenkunnen ontwikkelen zonder hulp is nog de vraag.