GV Present Winter 2013/14

Thuis op vele fronten

WINTER 2013

P R E S E N TGV

Thuiskomen kost energie

Menswaardigheid voorop!

Gezongen soldatenverhalen

Kerstmenu van topkok Thielen

Iconen en Idolen

GV Present | Winter | 2013

Een heel nummer over sterren en helden. Dat leek ons tijdens de brainstormsessie afgelopen

januari wel wat. Het sluit mooi aan bij de richtinggevende kerstster en - waarschijnlijk een stuk

dichter bij de belevingswereld van velen - het sluit naadloos aan bij de hype die maar niet wil

overgaan: de eindeloze en overspannen zoektocht naar zing-dans-kook-entertain- en weet ik

veel wat nog meer- talent. Iedereen wil een ster zijn, of dan toch op zijn minst een ster kennen.

De bittere realiteit is dat veel omhooggeschoten sterren eendagsvliegen blijken. De echte

sterren, soms dichtbij, soms lichtjaren van ons verwijderd, zijn gewone, eenvoudige mensen

die op eigen doft met veel wilskracht en doorzettingsvermogen iets hebben bereikt.

Kerststerren als Jozef en Maria die onbaatzuchtig het ouderschap op zich nemen of een

iconische man als Nelson Mandela die de scheiding tussen twee werelden wist op te heffen.

Collega’s die taken opknappen waar niemand zijn vingers aan vuil wil maken, een groep

muzikanten die belangeloos andermans verhaal op muziek zet en daarmee het hart weten te

raken. Een IGK die met veteranen de vierdaagse loopt als kameraden onder elkaar, een groep

defensiejongeren die zichzelf ten doel heeft gesteld die vele andere jongeren binnen het bedrijf

bij elkaar te brengen. En dan zijn er ook nog die fascinerende mensen met een randje, die geen

blad voor de mond nemen en tegen de stroom in durven roeien, slechts gewapend met een

scherpe pen, tong of tekenstift, zoals onze cartoonist die ons ontvallen is. Het zijn stuk voor

stuk lichtdragers in het klein, maar met groeipotentie. Wat deze mensen gemeen hebben?

Ze hebben een boodschap, geloof, heilig vuur. Dan komt de sterrenstof vanzelf…

Namens de hele redactie wens ik u en uw dierbaren een mooie en gezegende Kerst en alle

goeds voor 2014! Maak er een mooi jaar van!!

Claudia Bisschops

colofon

inhoud

Iconen en Idolen

GV Present

GV Present wordt uitgegeven onder verantwoordelijkheid van de hoofden van dienst van de Diensten Geestelijke Verzorging.

redactie: Claudia Bisschops (hoofdredacteur), Henk Fonteyn (eindredacteur), John van Eenennaam, Hugo Houtgast, Gert de Wolf, Fred Omvlee (webredactie)

redactieadres: [email protected]

adresmutaties: [email protected]

aan dit nummer werkten mee: Feysal Bouziane, Ton van Ede, Erik Joosten, Ger Hindriks, Tiemen van der Waal en Bas Dorgé van Jong Defensie, Rob, Chris en Kevin van de KMar Brigade Vreemdelingenzaken, Norbert de Kooter, Hans Moerman, Niels Roelen, Lambertha Souman, Piet Thielen, Paul Vlaar en matrozen van de Voortgezette Vakopleiding op marinekazerne Erfprins, Liesbeth Zegveld

FotoGraFie en illustraties: Cynthia Amelsbeek, Wouter Boswinkel, Willy Lohmann+, Bob Meijwaard, Mike Roelofs, Pieter Visschers, e.a.

VormGeVinG: Wim Balyon (OBT)

druk: OBT bv, Den Haag

GV Present oP Facebook en twitter: www.Facebook.com/GVPresent of www.twitter.com/GVPresentof tweet met #GVPresent

Overname van de inhoud kan alleen geschieden met toestemming van de redactie

ISSN: 2214-2002

Oplage: 57.000

Missies 3 Heroes & villains 5Activiteitenkalender 7 Cartoon 8Ondertussen op facebook 9 Teamspirit 10Blikopener 12 Uitzettingen 14Kerstverhaal 18 Leven na Uruzgan 19 Kookrubriek 20 Het biechtgesprek 22 Denktank 24 De traditiekamer 26Boek & Film 28 Op het lijf geschreven 30

2

GV Present | Herfst | 2013

De MFO bestaat uit dertien troepen

leverende landen. Naast ons eigen land

zijn dat: Tsjechie, de Verenigde Staten,

Canada, Hongarije, Frankrijk, Noorwegen,

Australië, Nieuw-Zeeland, Fiji, Uruguay,

Colombia en Italië. De Sinai is verdeeld in 3

zones, A/B/C, waarin onderdelen van het

Egyptische leger gestationeerd zijn, en een

vierde, zone D, aan Israelische zijde. De

Multinational Force heeft in Zone C van

Noord tot Zuid observatieposten langs de

Egyptisch-Israelische grens. Deze

observatieposten raporteren bewegingen

van de aanwezige troepen en hun

materieel. In het zuiden heeft de Italiaanse

Coast Patrol Unit de taak om de wateren

tussen Egypte en Israel te observeren en

overtredingen alsook de verplaatsingen

van de scheepvaart te rapporteren. De

Nederlandse bijdrage is 4 man sterk, ‘paars’

samengesteld en rouleert om de 6

maanden. De taken zijn erg divers. Twee

collega’s behoren tot de Sectie Force

Protection in de branche Operaties. De

andere twee zijn rechercheurs en hebben

een ondersteunde, adviserende en

monitorende rol ten opzichte van hun

Hongaarse collega-rechercheurs.

Colombiaanse dodenmarsKenmerkend voor de MFO is het

multinationale karakter waarbij elk land

eigen tradities, culturele gebruiken,

normen, waarden en voedselspecialiteiten

met zich meebrengt. Regelmatig

organiseren de contingenten een

missies

VERSCHEIDENHEID MAAKT HET LEVEN RIJKER

Tussen Egypte en Israel bestaat al meer dan dertig jaar vrede! Een vrede die tot stand kwam toen de toenmalige Egyptische president Anwar Sadat naar Jeruzalem reisde om de Knesset, het Israelische parlement, toe te spreken. Dit leidde in maart 1979 tot het Camp David-akkoord. In de Sinaiwoestijn zien al meer dan dertig jaar internationale waarnemers toe op handhaving van de bepalingen uit dit vredesverdrag . Deze Multinational Force of Observers (MFO) observeert, rapporteert en verifieert. Ook Nederland draagt al vele jaren een steentje aan deze missie bij.

3Op excursie in smeltkroes Jeruzalem

De oude binnenstad van Jerusalem binnen de muren.

4


nationale dag, waarop de internationale

collega’s te gast zijn om nader kennis te

maken met de specifieke cultuur van de

gastheer. Daarnaast worden er door de

afzonderlijke landen regelmatig

activiteiten ontplooid om het land en het

contingent beter te leren kennen. Denk

aan een Colombiaanse dodenmars, een

Noorse rugzakmars, hardloopwedstrijden,

biathlons, schietwedstrijden, balsport

competities etc. Tevens worden er sociale

activiteiten georganiseerd in de vorm van

filmavonden, karaoke, halloween, pizza-

avonden, Kerst, Thanksgiving etc. De MFO

organisatie tracht de ontwikkeling van

internationale netwerken te bevorderen

door culturele tochten te organiseren naar

Egypte en Israel. Dat helpt ook voor beter

situationeel begrip voor wat er speelt

tussen de bevolkingsgroepen.

Uitdaging voor de zintuigenEen goed voorbeeld hiervan is een

culturele tocht naar Jeruzalem. Hierbij reis

je vanuit het Noordkamp naar de Nizzana

grenspost over de weg, via Beer Sheva naar

Masada en langs de Dode Zee naar

Jeruzalem. In Jeruzalem begeef je je in een

smeltkroes van mensen, talen, culturen en

spiritualiteit. De oude stad, niet groter dan

een flink dorp, is verdeeld in 4 wijken: de

Armeense, de Joodse, de Islamitische en de

Christelijke wijk. Dit alles bevindt zich

binnen de oude stadmuren en daarbinnen

respecteert men elkaar. De zintuigen van

een mens worden er tot het uiterst

uitgedaagd. Bijvoorbeeld in de smalle

straatjes van de Arabische sjoek, waar

allerlei kleurrijke specerijen, groenten,

gebaksoorten en vlees te koop worden

aangeboden. Of zoals bij een bezoek aan

de Heilige Grafkerk, opgericht op de plaats

profeten hierin te bezoeken. Daarnaast is

er ook de grot waarin de profeten

gezamenlijk hebben gebeden onder de

Gouden koepel. Kortom, een plek waar

historie, legendes en geloofstradities

elkaar treffen en voor mij een herinnering

om nooit meer te vergeten. Doordat

defensie wereldwijd optreedt, kom je op

allerlei plaatsen. Dat leidt er weer toe dat je

meer openstaat en begrip krijgt voor de

diverse bevolkingsgroepen, geloven en

culturen. Voor mij is dat een enorm

verrijkende ervaring!

kaPitein Feysal bouziane, teamlid MFO North Camp

Kenmerkend voor de MFO is het multinationale

karakter waarbij elk land eigen tradities, culturele

gebruiken, normen, waarden en

voedselspecialiteiten met zich meebrengt.

waar Jezus zou zijn gekruisigd, gebalsemd,

begraven en opgestaan. In de kerk is de de

marmeren plaat te zien, waarop Jezus eerst

gewassen en daarna gebalsemd zou zijn.

Heel veel devote bezoekers kussen het

marmer en bedekken het met geurige olie.

Op een steenworp afstand bevindt zich de

Al Aqsa moskee. Vanhier zou de profeet

Mohammed met het paard Buraaq

opgestegen zijn om de 7 hemelen en de


“Misschien gooien militairen alle luiken dicht, zodra ze mijn naam lezen!”

Plaatsen we Liesbeth Zegveld in deze artikelreeks bij de helden of bij de boeven? Zij is mensenrechtenadvocate, in haar vak een strijder. Na een jarenlang juridisch gevecht won zij een zaak van de Nederlandse Staat, die de krijgsmacht raakt. “Als je mensen die hun toevlucht bij je als militair hebben gezocht, actief de dood in stuurt, is dat verwijtbaar. Verschuil je dan niet achter de VN.” Wat drijft mevrouw Zegveld? Prestige om een zaak te winnen? Heeft ze veel aan deze zaak verdiend? Misschien heeft ze tips voor ons, straks in Mali…

heroes & villains

“Ik heb ook wel eens gedacht: O God, waar

gaan we naar toe?! Vanuit mijn

inhoudelijke betrokkenheid tot het

oorlogsrecht heb ik die zaak willen doen. Ik

heb nooit gedacht: nu ga ik een grote zaak

beginnen, waardoor ik beroemd zal

worden. De juridische bezinning op wat

zich daar allemaal heeft afgespeeld is vrij

laat op gang gekomen. Er werd wel

geroepen:‘nooit meer een tweede

Srebrenica!’ Maar er is pas na 12 jaar

procederen een uitspraak gekomen. Dit

was een zaak die vooral betaald werd uit

de rechtsbijstand. In de sociale advocatuur

heb je veel meer te maken met het lagere

tarief. Het is jammer dat advocaten in de

commerciële advocatuur ten nadele het

beeld van ons werk bepalen. We zijn geen

graaiers, we verdienen niet veel meer dan

de gemiddelde ambtenaren.”

Zegveld kiest voor slachtoffers in de positie van de underdog. Waarom? Zit het haar in de genen? Ik plaag haar: is er niet veel meer morele moed nodig om een (verdachte) dader te verdedigen? De advocaat die een beroepscrimineel verdedigt, daar haalt iedereen zijn neus voor op. Ook in deze kwestie had ze ervoor kunnen kiezen om een beroepsmilitair te verdedigen. Dan kreeg zij te maken met iemand onder levensbedreigende omstandigheden, in het heetst van de strijd, die misschien toch een verkeerde keuze maakte.

“Waar mijn drijfveer vandaan komt, weet ik

niet. Ik ben wel gevoelig voor autoriteit,

5

Natuurlijk besef ik dat militairen van

Dutchbat 3 in zekere zin ook slachtoffer zijn. Ik wil tot de eersten

behoren die de complexiteit van het

menselijk handelen wil begrijpen.

van Dutchbat 3 in zekere zin ook slachtoffer

zijn. Ik wil tot de eersten behoren die de

complexiteit van het menselijk handelen

wil begrijpen. Maar ik ga juridisch niet meer

aan die kant staan.”

Heeft het werk van een advocaat niet een heel gemakkelijke kant? Zegveld kan lekker veilig achter haar bureau vertellen hoe militairen daar en toen moesten handelen. Maar als de Servische generaal Mladic met de filmploeg erbij de Nederlandse commandant uitkaffert: “Jij bent geen commandant! Jij bent niets! Ik ben hier de baas!” Wat dan? Zijn zwaarbewapende troepen stonden tegenover een kleine groep Nederlandse militairen met geringe gevechtskracht. Werkt dan het overlevingsinstinct niet op volle toeren?

“Ik zou ook echt niet weten wat ik zou

hebben gedaan als ik als militair de

zeker als er botweg met macht wordt

gewerkt van de een op de ander. Ik

accepteer dat militairen de hiërarchie

gebruiken om effectief te kunnen werken.

Je hebt leiderschap nodig om ergens te

kunnen komen. Ik geef ook leiding aan

mijn kantoor. Als je als militair een

interventie moet plegen of de trekker over

moet halen, heb je volgens mij nog altijd je

eigen waarden en normen. Er is zoiets als

een ondergrens. Maar macht, nergens op

gebaseerd? Daar heb ik totaal niets mee!

Laatst zag ik in mijn dochter ook iets van

dat rechtsgevoel terug. Ik realiseerde me:

dat zit dus toch wel diep! Zit het in de

genen? Mijn vader, inmiddels

gepensioneerd, was personeelsjurist. Hij

doet nu werk met vluchtelingen. Bij hem

zie ik ook wel diezelfde strijdbaarheid: ‘niet

loslaten!’ Natuurlijk besef ik dat militairen


opdracht had gekregen om mensen naar

de bussen te begeleiden! Maar je hebt ook

een bepaalde plicht tot zorg. Toen de

mensen eenmaal met bussen vertrokken

waren, bleek dat je in die kleine situatie

van de tolk Hasan Nuhanovic, die je

eenheid toebehoorde, voor zijn broer en

vader meer had kunnen doen. Het redden

van die enkelingen, daarmee had je jezelf

niet meteen bloot gesteld aan evident

geweld. Had je er slechts één gered, dan

liet je zien dat je geprobeerd had om te

doen wat mogelijk was. Van de suggestie

dat Nederlandse militairen dan ook

geliquideerd zouden worden, waren geen

voorbeelden. Als je eigen angsten, gevaren

of waar je allemaal rekening mee zou

kunnen houden al bij voorbaat aanvoert

en daarvoor een mensenleven opoffert,

waar blijf je dan? Misschien had je zoiets

toch moeten proberen. Bij slechte afloop

had later een balans opgemaakt kunnen

worden: dat doen we daarom niet meer.”

Straks vertrekken er militairen naar Mali. In de politiek zijn de piketpalen gezet. Ik vraag

Zegveld wat haar boodschap zou zijn aan de uitgezonden militair. Waar moet je op letten?

”Ik heb teveel verhalen gehoord over

militairen die alleen hun focus richten op

hun militair optreden. Dan gaat de missie

over de hoofden van de burgers heen. Blijf

de mensen daar als mensen zien. Maak er

geen object van, zoals ik vaak hoor: ‘de

locals’. Het zijn mensen waarmee je wilt

samenwerken. Het zijn mensen die je ook

nodig hebt, om te kunnen komen waar je

wilt zijn. Zie die burgers als je partners.

Daar moet je goed contact mee zoeken.

Train daar militairen in. Wees bescheiden,

toon respect, wees vriendschappelijk.

Informeer ze over wie je bent. Vertel wat je

doet, behalve de gevoelige militair-

strategische informatie. Als er iets in hun

nadeel gebeurt, informeer dan meteen wat

er is gebeurd en hoe het is gegaan en wat

je daar aan wilt doen. Neem mensen

serieus, betrek ze er bij. Besef dat je op hun

grondgebied opereert. Laat de mensen in

hun waarde en probeer zoveel mogelijk

met hen rekening te houden. Loop daar

niet als een stoere kille macho rond, die de

‘burger’ niet ziet staan. Isoleer je niet in je

eigen missie, zie de mensen uitdrukkelijk

als jouw bondgenoten. Ga niet eindeloos

door, al is het moeilijk om een bepaalde lijn

te trekken. Er zijn conflicten, waarbij jouw

interventie veel, te veel burgerlevens kost.

Daar kun je vanwege het oorlogsrecht

maar beter niet zijn. Ik krijg soms van

veteranen die in Nederlands-Indië hebben

gevochten, boze brieven. Het was een vuile

oorlog en om die te winnen moest je wel

vuile handen maken! Er was geen andere

manier. Vraag je daarom als politiek en als

legerleiding ook af: wat is voor ons het

omkeerpunt?”

John Van eenennaam

[email protected]

Blijf de mensen daar als mensen zien. Maak er

geen object van, zoals ik vaak hoor: ‘de locals’.

In 1993 werd het bedreigde Srebrenica door de VN uitgeroepen tot “safe area”. De politieke keuze voor de missie was weinig gegrond op

een eigen risicoanalyse. Discussies over veiligheidsrisico’s volgden. Is de missie ‘verantwoord’ en ‘aanvaardbaar’? Volgens een Canadese

compagniescommandant was Sebrenica een ‘moeilijke’, maar ‘niet onmogelijke’ opdracht. Er bleef twijfel of Dutchbat het spel wel meester

kon zijn. Sinds 18 januari 1995 maakte het 13de infanteriebataljon luchtmobiel, Dutchbat III, onder commando van de Verenigde Naties

deel uit van de UNPROFOR vredesmacht van de Verenigde Naties. Nog geen maand later werd de bevoorrading door de Serven

geblokkeerd. In mei 1995 stelde commandant Karremans vast dat het bataljon niet meer operationeel was. Hij waarschuwde de

Nederlandse regering tegen ontruiming van de observatieposten als gevolg van die blokkade. De opdracht voor Dutchbat III om in Bosnië

de enclave Srebrenica te beschermen, mislukte definitief vanaf 11 juli 1995. Die datum markeerde men als ‘de val van Srebrenica’.

Dutchbat bleek inderdaad geen invloed meer te kunnen hebben over het gebied buiten de compound. Toch was het VN-mandaat ‘alle

redelijke maatregelen nemen om de vluchtelingen te beschermen.’ Ook was het een opdracht van de toenmalige minister Voorhoeve aan

commandant Karremans om zoveel mogelijk mensen te redden. Tot 21 juli 1995 zou het Bosnisch-Servische leger het gezag van Dutchbat

hebben gerespecteerd. Eerder echter besloot de staf van Dutchbat om broer Mohumed en vader Ibro van de tolk Hassan Nuhanovic van

de compound te sturen, waardoor zij de dood vonden. Na 18 jaar, op 6 september 2013, komt er een einde aan een juridische strijd. De

Hoge Raad laat de uitspraak van het Gerechtshof Den Haag in stand over de aansprakelijkheid van de Nederlandse Staat. Dus was er

sprake van onrechtmatig handelen tegenover de familie Nuhanovic en dat was verwijtbaar. Voor zover dat niet zou worden verhinderd

door de Serviërs, had men de keus kunnen maken om de broer en de vader van de tolk mee te nemen in de evacuatie van het

Nederlandse bataljon. Daarom wordt de Staat door het hof aansprakelijk gesteld voor de geleden schade.

7


Kerstvieringen:Kerstviering KMA/NLDA Breda op 24 december

Op 24 december zal er een traditionele kerstviering

plaatsvinden in de Grote Zaal van het Kasteel van Breda.

Thema: met hart en ziel. Voorganger: Claudia Bisschops.

Aanvang 21.45 uur. Muzikale medewerking van gospelkoor ’n

Tune. Na afloop is er een gezellig samenzijn onder het genot

van een hapje en een drankje. Aanmelden via: RJM.Blokvoort@

mindef.nl

Kerstviering Vliegbasis Eindhoven op 24 december

Op 24 december zal er om 20.00 uur een kerstviering

plaatsvinden in de Passagiersterminal, Flight Forum 1550,

Eindhoven. De dienst zal geleid worden door Sanneke

Brouwers, Ids Smedema en Marieke van Veen en wordt

opgeluisterd door het koor Southern Comfort Barber Gals en

een gelegenheidsorkest. Na afloop is er een gezellig samenzijn

onder het genot van een hapje en een drankje.

Kerstviering Schiphol op 24 december

Op 24 december zal er een kerstviering worden gehouden in

het Stiltecentrum (Meditation Centre) op de Airside (lounge 2).

Thema is: komt, verwondert u hier, mensen! Voorgangers: Wina

Hordijk en Ruurd van der Weg. De viering begint om 18.30 uur

en zal muzikaal worden ondersteund door twee koperblazers

van het Trompetterkorps Koninklijke Marechaussee. Na afloop

is er een hapje en een drankje. Vanwege het internationale

karakter van Schiphol zal de voertaal Engels zijn.

Agenda RKGVInformatiebijeenkomst Militaire Motorbedevaart

Lourdes op 29 januari 2014

Wel eens collega’s en veteranen horen praten over de

motorbedevaart naar Lourdes? En wel eens gedacht: zou dat

iets voor mij zijn? Kom dan naar de informatiebijeenkomst

over de Militaire Motorbedevaart op woensdag 29 januari

2014 om 16.00 uur in de Basechapel, Camp New Amsterdam,

Soesterberg. Tijdens deze bijeenkomst krijg je de verhalen te

horen en de beelden te zien van oud-deelnemers. Voor opgave

of meer informatie: [email protected]

Stille Omgang zaterdag 14 maart 2014

In de nacht van zaterdag 14 op zondag 15 maart zal de stille

omgang plaatsvinden, waarin het wonder van Amsterdam

wordt herdacht, voorafgegaan door een eucharistieviering.

Ontvangst van de deelnemers om 21.00 uur op de

marinekazerne Kattenburg. Van daaruit zal deelname aan de

viering in één van de kerken plaatsvinden en aansluitend de

stille omgang. Voor opgave of informatie: [email protected]

Symposium “1914-2014: 100 jaar RKGV”

op 25 maart 2014

Op 25 maart organiseren de Dienst Rooms-Katholieke

Geestelijke Verzorging, de Tilburg School of Catholic Theology

van de Universiteit van Tilburg en de Nederlandse

Defensieacademie een wetenschappelijk symposium met als

thema “1914-2014: 100 jaar Rooms-Katholieke geestelijke

verzorging bij de Krijgsmacht.” Hierbij zal het werk van

aalmoezeniers centraal staan, zowel in de hedendaagse

pastorale praktijk als in de ontwikkeling van de afgelopen 100

jaar. Ook zal er aandacht zijn voor de belangen en behoeften

van de Krijgsmacht.

Het symposium vindt plaats op de Koninklijke Militaire

Academie te Breda en begint om 12:00 uur. Toegang is gratis.

Zie voor het definitieve programma, aanmelding en verdere

informatie de intranetsite van de Diensten Geestelijke

Verzorging en de website van de TST, www.tilburguniversity.

edu/nl/over-tilburg-university/schools/theologie/.

Contactpersoon: [email protected], tel: 070 3166272.

Agenda HinGVHoli-viering op woensdag 12 maart 2014

Op woensdag 12 maart 2014 zal het traditionele

Hindoeïstische lentefeest Holi worden gevierd op de

Frederikkazerne in Den Haag in gebouw 147. Het feest zal

aanvangen om 13.00 uur en duren tot 18.00 uur. Toegang is

gratis. Iedereen is van harte welkom!

Activiteitenkalender Diensten Geestelijke Verzorging


8

Willy Lohmann (7 mei 1936 – 5 oktober 2013Lohmann had met vele bladen als tekenaar geschiedenis. Ook voor GV Present maakte hij elk nummer

een cartoon. In zijn kleine werkkamer op zijn woonboot in Halfweg beoefende Willy zijn kunsten met

inkt, pen en penceel. In zijn cartoons herkende je een ware kunstenaar die aan elke verbeelding ruimte

kon geven. Zijn uitvoering liet bovendien zien dat de hand van een meester het tekenaarschap eigen

was. Kritisch, spitsvondig, ludiek toverde hij een idee om tot een beeld, sterker dan duizend woorden.

Redactie en lezers van GV Present zullen hem en zijn creatieve bijdragen niet vergeten. Willy Lohmann

liet ons zien hoe rijk een mens met verbeelding kan zijn. Lohmann overleed tijdens een vakantie in

Turkije in de leeftijd van 77 jaar. Wij wensen zijn partner Joke en zijn kinderen heel veel sterkte.

9


9

ondertussen op facebook

Facebook-interview met Pieter, 31 jaar,

luitenant-ter-zee van administratie der 2e

klasse oudste categorie

“Ik werk sinds juni als militair waarnemer

voor de United Nations Truce Supervision

Organisation (UNTSO) op de Golan

hoogvlakte in Syrië. In juni 2014 kom ik weer

terug. Tussendoor mag ik ook drie keer naar

Nederland met verlof. Onze taak is het

controleren of Israël en Syrië zich houden

aan de wapenstilstandsovereenkomstvan

1974. Dat doen we door observatieposten te

bemannen aan de Syrische kant van de

bestandslijn. Tot de burgeroorlog ook op de

Golanhoogte uitbrak, deden we ook

patrouilles en inspecties, maar die zijn

vanwege de veiligheidssituatie opgeschort.

Op dit moment worden we vooral

geconfronteerd met de burgeroorlog die een flinke impact op

onze missie heeft.”

Wat kan je naast je werk doen?

“Tot ongeveer een jaar geleden woonden de waarnemers aan de

Syrische kant ook in Syrië, maar vanwege de situatie daar gaan we

nu wanneer we vrij zijn naar Tiberias in Israël. Daar huur ik een

appartementje met twee andere Nederlandse marinecollega’s. Het

contrast is dus erg groot: in Syrië heb je maar heel beperkte

bewegingsvrijheid, in Israël merk je eigenlijk niets van een

dreiging. Daar ga ik gewoon toeristische sites bezoeken. En daar

heb je d’r heel wat van in Israël. Ik heb laatst ook een korte

vakantie door Israël en Jordanië

gemaakt. Mooi om zoveel historie en

verschillende culturen te zien.”

Over culturen gesproken, hoe is het om met allemaal buitenlandse militairen te werken?

“We werken hier vooral samen met

Ieren, Zwitsers, Noren, Fiji’s, Esten,

Filipino’s, Finnen en Australiërs. Je

merkt natuurlijk wel dat je meer

gemeenschappelijk hebt met

Westerse culturen

Maar wanneer een Filipino een zelf

geslachte en gebraden gans op tafel

zet, dan is dat heel bijzonder! Omdat

je zelf kookt op de observatiepost, krijg je heel wat internationale

gerechten voorgeschoteld; de één wat meer geslaagd dan de

ander... En je merkt dat er nog wat aardig officieren van

middelbare leeftijd rondlopen die nog nooit gekookt hebben.”

Hoe maak je de feestdagen mee daar?

“Met Sinterklaas hebben we onze ‘national meeting’ en zijn we

met zoveel mogelijk Nederlanders als operationeel mogelijk is bij

elkaar om de komst van de goedheiligman te vieren. Wij trekken

ons hier niks aan van de pietendiscussie! Kerstmis zegt mijzelf niet

zo veel. Waarschijnlijk zit ik dan in Israël, daarna ga ik naar

Nederland en vlieg meteen door naar Curaçao om oud en nieuw

daar met mijn broer te vieren.”

Wat is jouw Kerstwens?

“In Nederland praat men vaak over vrede op aarde, maar in de

praktijk is het toch vaak ‘vreten op aarde’. Niks mis met dat laatste

overigens. Maar ik gun de mensen hier in Syrië beide. En dan

hopelijk wat langer dan alleen met kerst.”

Ingekomen: Harold A. Biervliet van de ACOM reageert op het

artikel Centenkwesties (Herfst) dat uiteraard leden van de ACOM

in aanmerking komen voor eventuele steunverlening vanwege

het Fonds Maatschappelijke Bijstand (FMB).

Volg ons op Facebook/com/GVPresent en Twitter.com/GVpresent

Fred Omvlee

Luitenant Pieter bij zijn OP


10

teamspirit

Waarom is het idee ontstaan om Jong Defensie opnieuw op de kaart te zetten? Tiemen: ‘Het is prachtig om collega’s met

elkaar in contact te brengen om kennis en

ervaring te delen. Zo creëer je een mooie

basis waarbij iedereen, ongeacht leeftijd,

rang of herkomst, met elkaar kan praten en

denken over de toekomst van Defensie.’

Bas: ‘De huidige samenleving wordt wel de

netwerksamenleving genoemd. Kennis en

contacten zijn twee begrippen die centraal

staan. Juist jongere medewerkers brengen

regelmatig nieuwe kennis in, of zien

nieuwe mogelijkheden om kennis in te

GEEN ‘HAAGSE KLIEK’, MAAR STERK LANDELIJK NETwERK!

De revival van Jong Defensie!

zetten. Echter, jongeren missen vaak een

netwerk en juist hierin kan Jong Defensie

faciliteren.’

Ger: ‘Kennis, begrip en vertrouwen op het

hoogste niveau leiden tot effectievere

uitvoering op het lagere niveau. Hier wordt

onze krijgsmacht sterker van. Het is mij

opgevallen dat dit tot op heden niet

helemaal uit de verf kwam. Wat we willen

is geen ‘Haagse kliek’, maar een sterk

landelijk netwerk.’

Juist jongere medewerkers brengen

regelmatig nieuwe kennis in, of zien

nieuwe mogelijkheden om kennis in te

zetten.

Wat is de doelstelling van Jong Defensie en wie is jullie doelgroep?Ger: ‘Formeel is de leeftijdsgrens 35, maar

wil je een wezenlijke bijdrage leveren, dan

mag je ook ouder zijn. Jong zijn zit niet per

definitie in leeftijd, maar vooral in denken.

Zelf ben ik 38, maar ik wil bijdragen aan

het overdragen van kennis en met frisse

denkbeelden helpen bij de

doorontwikkeling van onze krijgsmacht in

deze moeilijke tijden van aanpassing en

verandering.’

Erik: ‘Daarnaast zullen wij ons vooral

richten op de medewerkers die ergens

werken waar geen uitgebreid sociale

Een aantal jaren geleden was het een prachtig initiatief van een aantal - voornamelijk – burgermedewerkers in Den Haag. Doel: het netwerk en de effectiviteit vergroten van jonge defensiemedewerkers. Helaas doofde de aanvankelijke geestdrift, maar Jong Defensie blijkt een tweede leven gegund. Vijf frisse collega’s zijn de drijvende kracht achter Jong Defensie versie 2.0! De spirit is terug, maar mét lessons learned.


11

De revival van Jong Defensie!

structuur en cultuur is zoals we die bij

defensie kennen. Op plekken als Den Haag

en Utrecht werken wel veel mensen, maar

vaak in een losser verband dan op een veld

of kazerne waar de sociale binding groter

is door diners, messes etc.’

Wat zijn de leerpunten uit het verleden?Bas: ‘Voor jonge medewerkers is het

belangrijk dat ze opgedane kennis blijven

ontwikkelen door middel van inhoudelijke

activiteiten. De optimale mix voor

activiteiten is de combinatie van de

inhoudelijke en sociale component.’

Ger: ‘Daarnaast willen we de communicatie

beter afstemmen: meer gebruik van social

media en kracht van ons netwerk

aanboren!’

Tiemen: ‘En die communicatiemiddelen

effectiever inzetten om beter bij de

verschillende doelgroepen aan te sluiten.’

Hoe ben je zelf in aanraking gekomen met Jong Defensie?Bas:’De afgelopen jaren heb ik met veel

plezier de activiteiten van Jong Defensie

bezocht. Een open dag van de luchtmacht

en de gezellige borrels staan me hierbij

nog helder voor de geest. Dik een halfjaar

geleden hoorde ik dat het toenmalig

bestuur van Jong Defensie graag haar

taken zou overdragen aan een nieuwe

groep enthousiaste jonge

defensiemedewerkers. Voor mij een goed

moment om me beschikbaar te stellen

voor een functie in het nieuwe bestuur.’

Tiemen: ‘Via LinkedIn! Het oude bestuur

vroeg om sollicitanten. Ik heb gereageerd

op de functie bestuurslid communicatie &

PR.’

Ger: ‘Ik wil concreet bijdragen aan

mogelijke verbeteringen en niet alleen

maar klagen vanaf de zijlijn. Daarom heb ik

besloten om te reageren op de ‘noodkreet’

om invulling te geven aan de

activiteitencoördinatie.’

Hoe kenmerkt de onderlinge samenwerking zich tussen jullie als bestuur? Tiemen: ‘Wat ons uniek maakt is de

diversiteit. We hebben een goede mix van

burger/militair, krijgsmachtonderdeel,

leeftijd en rang. Ook in onze

activiteitencommissie hebben we een

goede vertegenwoordiging van onze

achterban. We hebben open en eerlijke

vergaderingen en gesprekken waarin een

ontspannen sfeer hangt, waardoor we het

beste uit elkaar halen.’

Bas: ‘In al onze onderlinge contacten

hebben humor en gezelligheid een

belangrijke plek. Ik vind het met name

mooi om te zien dat iedereen bereid is

taken van elkaar over te nemen als een van

ons tijdelijk extra krap in de tijd zit.’

Erik: ‘Ik heb in veel besturen gezeten. Dit

bestuur springt er qua inzet, motivatie en

activiteit echt uit. Als je niet snel genoeg

bent, heeft iemand anders het al opgepakt.

Dat is leuk want het houdt je scherp.

Iedereen wilt een waardevolle bijdrage

leveren.’

Wat gaan wij in de toekomst horen van Jong Defensie ?Tiemen: ‘We houden vast aan een aantal

“oude” activiteiten zoals de netwerkborrel

en de werkbezoeken. Er komen twee

locaties bij en de borrels worden eens in

de zoveel tijd gecombineerd met een

thema, zoals een filmavond of een lezing.

De activiteiten gaan meer het land in’.

Ger: ‘Daarnaast willen wij de dialoog tussen

de defensietop en ‘de jongeren’ vergroten.

Denk aan conferenties en themalunches

met onder andere de Commandant der

Strijdkrachten, de Inspecteur- Generaal der

Krijgsmacht en de Secretaris-Generaal. Ook

willen wij ons middels zogenaamde

‘linking pins’ makkelijker toegang

verschaffen tot defensieonderdelen. Dit

zijn mensen die vanuit hun functie

anderen graag deelgenoot willen maken

van hun werkzaamheden, taken en

verantwoordelijkheden en daarin willen

optreden als gastheer/vrouw voor een

werkbezoek.’

Erik: ‘Als aanvulling wil ik nog zeggen: bied

de jonge defensiemedewerker meer

potentie! Defensie staat veel stil bij het

heden. Reorganisaties bepalen de waan

van de dag. Ik denk dat ik niet alleen voor

mezelf spreek als ik zeg dat we onze blik

meer op de toekomst moeten houden.

Daar is de jonge (zelfbewuste en

ambitieuze) jonge defensiemedewerker bij

gebaat!’

Ilse Folkerts was wegens studieverlof in het

buitenland niet in de gelegenheid deel te

nemen aan het interview.

claudia bisschoPs

Juist jongere medewerkers brengen regelmatig nieuwe

kennis in, of zien nieuwe mogelijkheden om kennis in te zetten. Echter, jongeren missen

vaak een netwerk en juist hierin kan Jong Defensie helpen.

Defensie staat veel stil bij het heden. Reorganisaties bepalen de waan van de dag. Ik denk dat ik niet alleen voor mezelf spreek als ik zeg dat we onze

blik meer op de toekomst moeten houden.

Het bestuur van Jong Defensie bestaat uit:

Ilse Folkerts, voorzitter

Erik Joosten, penningmeester

Bas Dorgé, secretaris

Tiemen van der Waal, communicatie en PR

Ger Hindriks, activiteitencommissie

Voor meer informatie, ga naar Intranetportaal, service,

verenigingen: Jong Defensie. Via het mailadres

[email protected] kun je je aanmelden voor de

nieuwsbrief met daarin de geplande activiteiten.

Je kunt ook de Facebookpagina van Jong Defensie

bezoeken.

Ben je een linking pin en wil je een werkbezoek

organiseren, ga naar: [email protected]

12


Mijn grote voorbeeld!Voor talrijke wereldburgers was Nelson Mandela een stralend

voorbeeld. In ons persoonlijke leven zijn het toch meestal minder

beroemde, maar voor ons heel belangrijke mensen, die de grootste

invloed op ons hebben. Goed nieuws voor veel vaders en moeders

die zich in de puberteitsjaren van hun kinderen soms vertwijfeld

afvroegen wat ze toch fout hebben gedaan… Heel veel jonge mensen

kijken met respect en dankbaarheid naar pa of ma!

Ik ben drie weken geleden vader geworden van een zoontje. Hij en mijn vrouw inspireren mij te werken aan een goede toekomst binnen de Koninklijke Marine.

Sander

Mijn moeder is degene in mijn leven

die me altijd heeft gemotiveerd om

verder te leren. Zonder haar had ik geen

diploma’s gehaald.

Lars

Mijn vader heeft me veel geleerd op het gebied van de

techniek. Hij leerde me ook door te zetten als het even

tegen zit. Hij zat ooit zelf bij de Marine. Hij vertelde mooie

verhalen, maar vertelde ook over de kansen die er zijn bin-

nen het bedrijf om te leren en jezelf te ontwikkelen.

Mark

Mijn vader is een voorbeeld voor mij. Hij heeft

mij alles geleerd over Techniek. En dankzij

hem zit ik nu bij de Technische Dienst van de

Marine.

Robbertblikopener


column blikopener

Mijn grote voorbeeld!

13Mijn ouders roepen het beste in mij wakker. Ze

hebben me altijd gemotiveerd – maar nooit ge-dwongen – om het onderste uit de kan te halen.

Kevin

Ik heb veel respect voor mijn vader. Dankzij zijn doorzettingsvermogen en door hard weken heeft hij veel bereikt in het leven. Daarin wil ik graag op hem lijken.

Nick

Mijn grote voorbeeld is mijn vader. Hij is een hard-

werkende man die alles kan omzetten in positiviteit.

Rob

Mijn moeder is een voorbeeld in haar doorzettings-

vermogen. Dat heeft zij getoond na het overlijden van

mijn vader. Ze is gaan studeren en werken. Daar heb ik

bewondering voor.

Jonathan

A star is born

Ik bof. Mijn wekelijkse zaalvoetbalavondje

is op vrijdag. Daarmee heb ik een geldig

excuus om niet ‘voor de gezelligheid’ mee te

hoeven kijken naar een van de vele

programma’s waarin onbekende

Nederlanders bekend hopen te worden als

zanger of danser. Ik haast me eraan toe te

voegen dat ik het een buitengewoon

knappe programmaformule vind. En ik geef

eerlijk toe dat ik – als mijn omgeving heel

enthousiast is - via youtube wel eens een

inhaalslagje pleeg. Ik durf zelfs toe te geven

dat soms de tranen me in de ogen staan. Muziek kan op de

gevoelslaag keihard inslaan! En wat is het mooi om te zien hoe

mensen ergens voor gaan en iets doen met hun talent! Of al

die winnaars ook blijvertjes zijn, ligt in de toekomst verborgen.

En of ze onder druk van de zo plotseling verworven roem ook

zichzelf weten te blijven, valt alleen maar te hopen. Want we

hebben vooral behoefte aan idolen en ikonen die niet alleen

hebben leren zwemmen in hun geld, maar vooral beseffen dat

met die toegenomen bekendheid ook de maatschappelijke

verantwoordelijkheid toeneemt. Een positief voorbeeld

daarvan zag ik een maand of wat geleden. Ali B., de

Marokkaanse rapper die na zijn optreden bij het concert voor

War Child in de Rotterdamse Ahoy ineens alom bekend was,

trad op in een soort solotheaterprogramma, ‘Ali B. geeft

antwoord’. Kijken op youtube! Ontwapenend eerlijk, vol humor

en vol zelfspot, vertelt hij over de kleine crimineel die hij was, de

grote die hij dreigde te worden, de omkeer in zijn leven en de

liefde van zijn moeder die daarin doorslaggevend is geweest.

En over de betekenis die een bekend artiest als Marco Borsato

voor hem gehad heeft. Borsato herkende het talent van Ali B.

en gaf hem de kans, zich als artiest en als mens verder te

ontwikkelen. Van klein straatschoffie naar rolmodel, van etter

naar ster. Als iemand in jou gelooft, ga je groeien. En al worden

we niet allemaal topartiest, in potentie kunnen we allemaal

een ster worden voor anderen.

henk Fonteyn


14

Eenmaal aan boord volgt een tweede

kritiek moment. Op de achterste rij rechts

tussen Chris en Kevin in zit Mohammed

voor het oog heel rustig. ‘Maar het komt

ook voor,’ vertelt Rob, ‘dat de persoon in

Mohammed*, een jongeman zonder geldige verblijfstatus, loopt tussen twee stevige collega’s van de Koninklijke Marechaussee in de vliegtuigtrap op. De twee collega’s, Chris en Kevin, keurig in donkerblauw maatpak, vormen samen met escortcommandant Rob het begeleidingsteam. De vliegreis voert naar Casablanca. Dit is een kritiek moment in het begeleidingsproces. Aangezien Mohammed ongeboeid is, kan hij zich op dit moment laten vallen of naar beneden springen…

kwestie op dit moment trachten de vlucht

te frustreren door te gaan schreeuwen of

op een zodanige manier contact te zoeken

met andere passagiers, dat de

gezagvoerder moet besluiten om deze

persoon van boord te laten halen.’ Er zijn

weinig passagiers aan boord en door de

Marokkaanse muziek die klinkt, waan ik mij

reeds in Marokko. Iets later dan gepland

stijgen we op. Door de raampjes zien we

een inktzwarte lucht. Vanaf nu nemen de

kansen op problemen voor de mannen

van de Marechaussee af. Mohammed mag

bij het raam zitten en ik zie dat ‘ie even

later, voor het oog ontspannen, een krantje

leest. Kevin blijft aan het begin van de rij

zitten en houdt op die wijze een oogje in

het zeil. De andere collega’s en ikzelf zitten

in de rij ervoor. Het schouwspel dat zich

voor mijn oog afspeelt, lijkt puur toevallig

maar is het niet. Over elk detail is

nagedacht. Tijdens de training is alles wat

mis zou kunnen gaan aan de orde geweest.

Emoties bij Chris, Rob en Kevin zijn niet

zichtbaar, maar altijd aanwezig. En altijd

dienen de mannen alert te zijn op

mogelijke gebeurtenissen tijdens de

vliegreis.

Investeren in de deporteeNadat Mohammed bij de immigratiedienst

is afgeleverd en in een oogwenk is

verdwenen, blikken we met Rob terug.

Volgens hem kun je deze vlucht typeren

MENSEN ALS MENS BLIJVEN BEHANDELEN!

Uitzettingen: het gevoelige werk van de Marechaussee

Mohammed komt uit het detentiecentrum en wordt bij aankomst op Schiphol gefouilleerd.

Mohammed na de fouillering in de individuele ophoudruimte.

15


als een rustige begeleiding. ‘We hebben een

goede inschatting gemaakt van deze

persoon. En hoewel we wisten dat ‘ie

agressief kan zijn - hij heeft iemand met een

bezemsteel bedreigd en een

tramconducteur gebeten - heb ik toch

besloten om hem zonder dwangmiddelen

mee te nemen. Dat heeft in het vliegtuig

een rustige uitstraling. Daarvoor hebben we

wel van te voren, zoals wij dat noemen,

‘goed in deze uit te zetten vreemdeling

geïnvesteerd.’ Nadat hij uit het

detentiecentrum is opgehaald en

gefouilleerd, zijn we vandaag lange tijd met

hem in de individuele ophoudruimte

geweest om te werken aan een goed

contact, zodat hij ging begrijpen wat er te

gebeuren stond. We hebben hem op zijn

gemak gesteld, begrip getoond voor zijn

situatie, hij mocht roken en kreeg de

gelegenheid om te bellen met familie of

vrienden. Al met al viel deze begeleiding

mee. Maar dat is niet het geval wanneer er

een gezin met in Nederland gewortelde

kinderen wordt begeleid. Dat zijn lastige

klussen. Een aantal van deze kinderen

spreekt vloeiend Nederlands en is nooit in

bijvoorbeeld Afghanistan - het land waar ze

op dat moment naar toe worden gebracht

- geweest. Dat doet je veel meer dan zo’n

jongen die we vandaag hebben gezien.

Zo’n grote groep is sowieso moeilijker en

bijna iedereen van ons is vader. Je verplaatst

je dan gemakkelijker in zo’n gezin. Dan

kunnen emoties natuurlijk meer een rol

gaan spelen.’

Heftige begeleidingen‘De meest heftige begeleidingen zijn die

met personen die zichzelf snijden. Maar ik

moet vooral denken aan een van mijn

eerste begeleidingen. Ik was toen nog geen

escortcommandant. Het ging om een

begeleiding via Brussel naar Freetown in

Sierra Leone. Onze Belgische collega’s

waren van boord gegaan en wij zaten met

zijn vieren achterin. Nog voordat we

vertrokken kwam de uit te zetten

vreemdeling in verzet. Hij riep van allerlei

naar medepassagiers die ons daarop

begonnen te slaan en te bedreigen. Hijzelf

begon ons te spugen en we zaten

behoorlijk in het nauw. Vervolgens zijn we

toen met hem de pantry ingedoken. Het

aanwezige boordpersoneel heeft de

passagiers gekalmeerd. Daarna zijn we

onmiddellijk van boord gegaan. Zulke

ervaringen probeer je een plek te geven

door er met de collega’s over te praten. En

je weet dat deze gebeurtenissen zich

kunnen voordoen. Dat hoort gewoon bij

het werk. Al denk ik wel dat ik het erg

moeilijk zou vinden wanneer ik zelf net

vader zou zijn geworden en dan een gezin

met een heel klein kind zou moeten

begeleiden. Maar op dit moment heb ik het

idee dat ik alles aan kan.’

Een hand bij het afscheid‘De mooiste begeleidingen zijn die met

personen van wie wordt gedacht dat ze

geweld gaan gebruiken en die dan

uiteindelijk goed verlopen. Wanneer het jou

als begeleider lukt om hen op zodanige

wijze te benaderen dat ze je bij het afscheid

een hand geven en bedanken voor de

prettige behandeling, dan vind ik dat

prachtig. Ikzelf ben een rustig persoon en

redelijk tolerant. En wanneer je begrip toont

en ze zo goed mogelijk helpt in de situatie

is het vaak zo dat je rust terug krijgt. Het

gaat er steeds om de mensen humaan te

behandelen. Soms is er geen klik met de te

begeleiden man of vrouw en dan kun je het

beste een stap terug doen voor een collega,

die het contact dan van je overneemt.’

De volgende dag rijden we in een

krakkemikkige taxi met meer dan een

miljoen kilometer op de teller terug naar

het vliegveld. Ik denk even aan Mohammed.

Hoe zou het nu met hem gaan? Maar ik

denk ook aan Lenny Reesink van

Vluchtelingenwerk die tijdens de jaarlijkse

Wapendag van de Koninklijke

Marechaussee de begeleiders

complimenteerde met hun prettige

openheid, naar aanleiding van een

interview met hen in de serie ‘Uitgezet’. In

gedachten sluit ik me bij haar aan.

Gert de wolF

[email protected]

*Uit privacyoverwegingen wordt hier een gefingeerde

naam gebruikt.

Wanneer je begrip toont en ze zo goed mogelijk helpt in de situatie is

het vaak zo dat je rust terug krijgt. Het gaat er steeds om de mensen

humaan te behandelen.

Mohammed op weg naar het vliegtuig om uitgezet te worden

Tussen 2 leden van

de KMar in de

vliegtuigtrap op


16

Antwoord

wat moet ik met helden

in brons of beton

idolen op posterformaat

of sterren lichtjaren ver?

beelden worden neergehaald

sterren kunnen vallen

idolen raken uit de gratie

maar wat blijft is inspiratie

de bron die niet bevriest

het ideaal dat nooit ondersneeuwt

het vuur dat eeuwig brandt

ons heimwee onder de hemel

jouw naam genoemd in het niemandsland

houvast – ook op afstand dichtbij: jij

Lambertha Souman


17

18

kerstverhaal

Meneer Boon en andere sterrenToen ik op de lagere school zat, verzamelden we plaatjes van filmsterren. Ik herinner me Brigitte Bardot nog levendig, evenals het liedje dat over haar fysieke kenmerken de ronde deed (‘die heeft ze niet zo, maar zo!’). In diezelfde tijd begon de ster van de Beatles te stralen en natuurlijk waren er de sportieve sterren van Johan Cruyff, van de schaatsers Kees Verkerk en Ard Schenk (door een overspannen reporter eens als ‘blonde god’ aangeduid) en anderen.

Waarom is uitgerekend het beeld van een ster gekozen om mensen aan te duiden die het ver geschopt hebben in een bepaalde sector van de maatschappij? Ik heb een aantal verklaringen bedacht. Ten eerste omdat zij glans verlenen aan het vaak zo schemerige en doodse bestaan van veel mensen. Wie vijf dagen per week achter de lopende band staat, leeft voor het middagje voetbal op zondag. Wie de hele dag te maken heeft met middelmatige mensen en zichzelf ook een middelmatig mens voelt, leeft op bij een film waarin men zich met de sterspelers kan identificeren en kan wegdromen in de fantasie over een opwindend leven met snelle auto’s, mooie vrouwen, blonde goden en luxe woningen. Geen sores over geld en hypotheken, geen zeurderige personeelschef, geen ruzie met de buren over de hoogte van de beukenhaag. Nee, groots en meeslepend leven, al is het maar voor de duur van de film. Een tweede reden om het beeld van de ster te kiezen, zou gelegen kunnen zijn in het feit dat we tegen deze mensen opzien. Ze staan hoog boven ons alledaags bestaan te blinken, op onbereikbare afstand. Hun bestaan is één en al schittering en glans in onze ogen. Natuurlijk weten we wel beter als we bij de kapper de roddelbladen weer eens aandachtig bestudeerd hebben, maar toch...het lijkt op afstand alsof deze mensen werkelijk in glamourland leven.De ster in het kerstevangelie van Matteüs boeit me bijzonder. Niet als sterrenkundig verschijnsel, maar als wegwijzer naar de koning der Joden. Hier straalt een ster die niet op eigen roem uit is, maar een verwijzende functie heeft naar een ander licht.In mijn leven zijn er mensen geweest, die – misschien zonder zich dat zelf bewust te zijn – een ster voor me geweest zijn. Voorbeeldfiguren, mensen aan wie ik me kon oriënteren, die me een weg wezen. Soms met een opmerking, soms met een concrete daad.Ik herinner me een conciërge op de middelbare school. Onze docent liet op zich wachten en wij braken intussen het lokaal af. Opeens verscheen de conciërge. Hij posteerde zich in de deuropening en vouwde de armen over elkaar. Langzaam werd het stil in de klas. Meneer Boon was een stevig gebouwde man met een gebreide trui en een manchester broek. Ik stond het dichtst bij de deur, bezig een tafel op zijn kop te zetten. Toen het stil werd, draaide ik me om en ging tegenover hem staan om vervolgens op tartende wijze eveneens mijn armen over elkaar te vouwen. Nauwelijks had ik die demonstratie beëindigd of ik kreeg een fikse lel om mijn oren. Het gekke was echter dat ik niet kwaad werd. Ik keek de man aan en zag aan zijn ogen dat de klap ten diepste niet uit woede of agressie voortkwam. Ik zag in een flits wie ik in zijn ogen was. Een brutale zestienjarige lummel, bevoorrecht met een goed verstand en in staat gesteld om een gymnasiale opleiding te volgen die me straks in de maatschappij in een positie zou brengen waarin ik qua inkomen en verantwoordelijkheid hoger mocht mikken dan het conciërgeschap op een middelbare school. Ik voelde dat deze klap opvoedkundig bedoeld was. Hij deed verdraaid zeer, dat wel, maar ik wist dat deze man mijn vijand niet was. Hij strafte niet mij af, maar een verwende jongetjes-mentaliteit. Meneer Boon is een ster voor me geweest.

Henk Fonteyn

19


‘Leven na Uruzgan’ deed al voor de officiële presentatie – op 11

september van dit jaar – stof opwaaien. Defensie Voorlichting was

niet gelukkig met de keuze van de presentatiedatum en eigenlijk

ook niet met de inhoud. De getraumatiseerde Afghanistanveteraan

Vik de Wildt zou imago-schade voor Defensie betekenen. Men zou

kunnen denken dat alle militairen getraumatiseerd terugkeren van

een ernstmissie...

Auteur Niels Roelen doet er laconiek over. ‘Bij Defensie Voorlichting zijn

ze wel vaker benauwd als militairen een mening ventileren die afwijkt

van de officiële lijn. Maar het is niet zo dat elke individuele mening van

een militair automatisch de mening van de organisatie is of zou

moeten zijn. We leven in 2013. In een open samenleving, met een

overvloed aan mediamogelijkheden. ‘Embedded journalism’ is een

illusie. Laat staan dat er zoiets als preventieve censuur zou kunnen en

moeten zijn... Waarom toch die angst voor het imago van Defensie...

waarom dat krampachtige gedoe? Ik ben geen ongeleid projectiel.

Bovendien, dit is een roman, geen autobiografie. In Vik de Wildt klinken

weliswaar ervaringsverhalen van allerlei mensen, inclusief mijn eigen

levensverhaal, mee, maar het is en blijft fictie. Als schrijver heb ik daar

mijn eigen inkleuring aan gegeven.’

‘In tegenstelling tot mijn eerste boek, ‘Soldaat in Uruzgan’, dat vooral

‘Leven na Uruzgan’ - Niels Roelen

ISBN 9048816394 - Carrera, Amsterdam 2013 - 272 pagina’s - € 18,90

Na zijn succesvolle debuut met ‘Soldaat in Uruzgan’ heeft Niels Roelen

opnieuw een pakkende roman afgeleverd. We ontmoeten hoofdpersoon

Vik de Wildt uit het eerste boek opnieuw, nu vanaf zijn terugkeer in

Nederland. Niet op het militaire vliegveld in Eindhoven, maar op Schiphol,

temidden van de burgers, op reis naar hun wintervakantiebestemmingen

of hun zakelijke doelen. De spanning tussen twee werelden die elkaar

vrijwel nergens lijken te ontmoeten, is daarmee vanaf pagina 1 voelbaar.

Het is een spanning die het hele boek kenmerkt.

Vik de Wildt voelt zich niet meer thuis in het dagelijkse leven in de BV

Nederland, niet in zijn eigen huis, niet in zijn eigen bed bij zijn eigen

partner. En hoewel hij af en toe verteerd wordt door schuldgevoel, zeker in

de richting van zijn beide kinderen, zoekt hij alle mogelijke grenzen op. Hij

hoereert, zuipt, blowt, snuift en provoceert tot

hij van zijn eigen leven en dat van Lot, zijn

vrouw, en zijn twee kinderen, daadwerkelijk

de chaos heeft gemaakt die het in zijn hoofd

al die tijd al was. Het verhaal eindigt

buitengewoon suggestief: De Wildt midden

op een oude brug over de Waal, diep

inademend alvorens de grote sprong te

wagen... Hetzij het water van de Waal in om

een doodgelopen leven ten einde te brengen,

hetzij om terug te keren en te trachten, een

nieuw begin met zijn leven te maken. *****

NIELS RoELEN, AuTEuR VAN ‘LEVEN NA uRuzGAN:

Weer aanpassen aan het normale leven na een ernstmissie kost moeite en energie!

door militairen gelezen is ( en goed, de

uitgever wist maar liefst 40.000 exemplaren

om te zetten!), heb ik nu ook voor het

thuisfront geschreven. Het verhaal van een

man die niet meer zonder de spanning kan.

Voor wie de BV Nederland te aangeharkt, te

burgerlijk, te saai, te doodgeregeld is. Hij

heeft in Uruzgan ervaren hoe dun de

scheidslijn tussen leven en dood, tussen

gezondheid en verminking is. Boordevol

adrenaline keert hij terug in Nederland en

merkt daar dat zijn puzzelstukje niet meer past. Zijn heftige ervaringen

hebben zijn kijk op het leven volledig veranderd. De hang naar spanning

uit zich in allerlei grensoverschrijdend gedrag. Vreemd gaan, coke

snuiven, confrontaties opzoeken. Dat doet echt niet elke militair die

terugkeert van een missie. In mijn boek zet ik de dingen natuurlijk extra

aan. Maar toch... collega’s die mijn boek gelezen hebben en vergelijkbare

ervaringen hebben opgedaan in het missiegebied, vertrouwen me toe

dat ze die hang naar spanning en die moeite met aanpassen wel

degelijk herkennen. Een kameraad vertelde me dat hij thuis soms

tientallen meters met de ogen dicht op zijn motor rijdt, met hoge

snelheid. Die thrill, die spanning, te leven op de grens en daar intens te

ervaren dat je leeft...dat had je ook in het inzetgebied, bij confrontaties.

En dan valt het niet mee om eenmaal terug thuis je weer aan te passen

aan het tamme bestaan, met de in jouw ogen onbenullige discussies als

Zwarte Piet of een grap van Gordon. Het gaat van een 24/7 alertheid –

zelfs al zijn er momenten van verveling, die kunnen ineens afgewisseld

worden met actie -, naar het min of meer voorspelbare patroon van

08.00 tot 16.30 en daarna in de file!’

Schokkende gebeurtenissen‘In mijn boek probeer ik duidelijk te maken hoe heftige ervaringen

iemands kijk op het leven kunnen veranderen. In mijn geval met een

voorbeeld uit mijn eigen, militaire wereld, maar het geldt natuurlijk

evenzeer voor mensen na een hartinfarct, een verkeersongeluk of het

verlies van een dierbare. Dan zijn de gewone alledaagse dingen waar

mensen zich druk over maken, allemaal ontzettend relatief. Vik de Wildt

komt na zijn missie terug als een mens die mentaal ineens vele jaren

ouder is geworden. Dat moet hij ook zelf nog leren plaatsen. Ik denk dat

het thuisfront daar wel degelijk bij kan helpen. Het is niet zo dat ‘de

burgermaatschappij’ per definitie niet zou kunnen snappen wat er in

het hoofd van een militair omgaat en wat schokkende gebeurtenissen

met een mens kunnen doen. Het toneelstuk ‘AF’ (Terug naar Srebrenica)

van Cees Geel, geschreven door Kees van der Zwaard, - ik heb het

meermalen gezien – is voor mij het bewijs dat ook mensen die er niet bij

waren, zich wel degelijk kunnen inleven. Als ze daar tenminste echt

moeite voor willen doen! En de militair moet zijn best doen om te leren

praten!

henk Fonteyn

[email protected]

20

Voorgerecht:

Kroonjuweel van rauwe en gerookte zalm met kaviaar Ingrediënten

8 grote plakken gerookte zalm

400 gr verse zalm

4 sjalotten

zout en peper

balsamico-azijn


Nagerecht:

Sinaasappelparfait

culinair met een bite!

4 tomaten

1 dl room

30 g ( imitatie) kaviaar

¼ bosje dille

2 galia meloenen

Bereidingswijze

Leg de plakken gerookte zalm op plasticfolie

Blender de verse zalm met sjalotten en kruid met zout, peper en balsamico-azijn

Verdeel de farce over de gerookte zalm en rol er lange worsten van. Laat het geheel opstijven in de koelkast.Wrijf de

tomaten door een zeef en vermeng deze coulis met de geklopte room. Kruid met zout peper en balsamico-azijn

Lepel de saus midden op het bord

Schik op de rand van de saus 6 zalmcilindertjes van 2 cm en versier ze met een theelepeltje ( imitatie) kaviaar en een

takje dille. Leg er telkens 2 meloenbolletjes met een sprietje bieslook voor.

Haal de blaadjes veldsla door de kruidenolie en schuif deze in de tussenruimte van de zalmcilindertjes

Garneer in het midden met rode sla en krulandijvie.

Ingrediënten:

1 l sinaasappelsap

2 dl grand marnier

250 g suiker

6 eidooiers

1 ei

1 l slagroom

2 sinaasappels

4 blaadjes mint

poedersuiker

Meng het sinaasappelsap met 125 g suiker en 1 dl grand marnier en laat het tot ¼ inkoken. Laat de sinaasappelstroop

tot 70 graden afkoelen en voeg er de eierendooiers en het ei bij. Klop het mengsel schuimig en stevig in een waterbad

( au bain Marie)

Klop de slagroom met suiker stijf en parfumeer met de rest van de grand marnier. Meng de eierbinding met de room.

Giet het in een vormpje en laat de parfait opstijven in de diepvrieskist

Zet het sinaasappelparfait op een gekoeld bord en garneer af met sinaasappelpartjes, muntblaadjes vruchten en

vruchtencoulis en muntblaadjes

Recept vruchtencoulis

Op 200 gram vers fruit is 75 gram tafelsuiker meestal voldoende. Voeg een paar druppels citroensap toe, pureer de

vruchten en kook de puree alleen als het nodig is. Het geheel zeven en op ijs laten afkoelen om de mooie kleur

behouden.

Eventueel naar smaak een klein beetje passende likeur of l’eau de vie toevoegen.

12 bieslooksprietjes

24 blaadjes veldsla

¼ krop rode sla

¼ krop krulandijvie

1 dl kruiden-olie

4 frambozen

4 aardbeien

4 takjes rode bessen

vruchtencoulis

21

GV Present | Zomer | 2013

21

KerststerUit mijn vroegste kinderjaren heb ik eigenlijk alleen maar pijnlijke herinneringen aan Kerstmis. Ik zat (uiteraard) op een

katholieke basisschool en ieder jaar mochten de groepen 1, 2 en 3 het kerstspel opvoeren. Drie jaar lang was ik begin

december al op van de zenuwen welke rol ik zou krijgen: herder, engel op rij vier, misschien met mazzel wijze?? En drie jaar

lang was ik ontroostbaar bij de uitkomst: twee maal achtergrondopvulling met een kerstster en het derde jaar bleek zelfs

de rol van schaap te hoog gegrepen voor mij! Ik hoorde nu eenmaal niet bij de leuke kindjes voor wie de juf zo’n

overduidelijke voorkeur had. Maar ik liet het er niet bij zitten. Meteen na het derde kersttrauma vroeg ik aan mijn ouders of

ik bij een toneelvereniging mocht. En dat mocht. De Kerst daarop vertolkte ik de glansrol van aartsengel Gabriël - de

verkondiger van de blijde boodschap aan Maria - en stond ik prominent in de kerststal, pal achter het kindje in de kribbe!

claudia bisschoPs


Hoofdgerecht:

Reebokrug met Croustillade en amandel, wortelpuree, Franse boontjes met bospaddenstoelen en reejusVoor 4 personen

Ingrediënten:

800 gr reerugfilet

400 gr bospeentjes

¼ l creme fraiche

½ fles rode port

200 gr bospaddenstoelen

(diverse soorten)

400 gr Franse boontjes

(haricots verts)

100 gr blokjes abrikoos

peterselie, kervel, dragon

merg van een vanillestokje,

1 stuks eidooier

1 eiwit

75 gr merg (slager)

Croustillade:

Snijd de 75 gram merg brunoise, meng met 15 gram

gehakte kruiden van peterselie, kervel, dragon, 75 gram

paneermeel, 75 gram gebruineerd amandelschaafsel,

merg van een vanillestokje, een eidooier. Breng dit

mengsel op smaak met peper uit de molen en zout,

Wortelpuree:

Schil de bospeentjes, kook ze gaar in water met zout en

pureer ze als ze gaar zijn in de keukenmachine, met 15

gram roomboter. Maak dit smeuig met de creme fraiche

en breng op smaak met zout en peper.

Portreductie:

Kook een ½ fles rode port, inkoken tot 100 ml.

Reejus:

Laat ¼ l ree/wildjus inkoken en voeg de ingekookte

port toe. Breng op smaak met zout en peper en monteer

met koude vlokjes roomboter.

Reefilet:

Bak de filet rondom aan en voeg zout en peper uit de

molen toe. Snij van de reefilet één kant af en bestrijk

deze met eiwit en bestrijk het overige vlees dun met de

croustillade. Leg de filet op een bakplaatje (dit kan een

75 gr paneermeel

75 gr gebruineerd

amandelschaafsel

150 gr roomboter

dag eerder). Verwarm de oven voor tot 150 graden.

Laat de filet in de oven doorrijpen. De reefilet is goed bij een

kerntemperatuur van 50-52 graden. Haal de filet uit de oven

en laat nog enkele minuten rusten en snijd vervolgens het

vlees in de gewenste vorm.

Groentengarnituur

Maak de bospaddenstoelen schoon en blancheer de

haricots verts beetgaar. Llaat afkoelen in koud water met

een ijsblokje voor het behoud van de groene kleur.

Bak de bospaddenstoelen aan in een bijna droge pan,

verwarm de haricots verts in een klontje roomboter en

vermeng dit met de bospaddenstoelen en blokjes abrikoos.

Een kernthermometer meet perfect de gaarheid

van het vlees:

55-58 graden is medium rare

60-63 graden is medium a’point

65-67 graden is medium well

70 graden well done bien cuit (doorbakken)


22

De zeven deugdenPrudentia (wijsheid - verantwoordelijkheid) score: 7 Meestal blijkt pas achteraf wat wijsheid is. Zo ben ik bij toeval marinier

geworden. Omdat een schoolvriend naar de keuring ging, ging ik mee

om te kijken of ik gezond was. In de gang van het keuringscentrum zag ik

filmbeelden over de mariniers, net op tijd om de psycholoog te kunnen

overtuigen waarom ik dat wilde worden. Na afloop kreeg ik een telegram

met de mededeling dat ik kon rekenen op benoeming tot adelborst

der mariniers. Omdat ik toch de dienstplicht moest vervullen, heb ik die

stap gezet. Niet doordacht, maar achteraf gezien een zeer wijs besluit.

Vandaag is voor mij wijsheid vooral de ervaring die ik in mijn loopbaan

bij Defensie mocht opdoen. Je leert van je eigen fouten en van de goede

en slechte voorbeelden van anderen. Kennis en ideeën zijn in overvloed

beschikbaar als je maar wilt luisteren. De kunst is jezelf te blijven, actief te

zijn en te blijven leren.

Iustitia (rechtvaardigheid - rechtschapenheid) score: 8 Als jonge officier was ik officier-raadsman. Ik geloofde in de steun voor

de gedaagde vanuit de operationele praktijk. Het waren mooie en

leerzame ervaringen over recht, de kwetsbaarheid van het individu

en de menselijke maat. In mijn huidige functie zijn die elementen ook

belangrijk. Defensie is een bijzondere werkgever die veel vraagt van

haar personeel. Soms raken organisatiedelen of individuen in de knel.

Daarvoor wil ik me inzetten. Maar ook wil ik processen verbeteren om

te voorkomen dat ongelukkige situaties zich herhalen. De maatstaf is de

spiegel waarin ik mezelf altijd wil kunnen aankijken.

Temperantia (gematigdheid-zelfbeheersing) score: 7De controle raak ik niet snel kwijt. Dat heeft ook geen zin, omdat je met

negatieve emoties vooral jezelf kwelt. Ik heb het idee dat ik makkelijk

contact maak met anderen. In essentie ervaar ik daarbij geen verschil

tussen een autoriteit of een soldaat. Van nature ben ik geïnteresseerd in

mensen en die voelen dat haarscherp aan. Dat helpt ook om spanningen

te voorkomen. Maar het is niet alleen vrijheid en blijheid. Er moeten wel

resultaten worden behaald. Als dat me te lang duurt kan ik ongeduldig

en soms erg duidelijk zijn. Meerdere dagen niet sporten helpt daarbij

niet. Een stukje hardlopen is vaak de oplossing.

Fortitudo (moed - standvastigheid) score: 8Moed heeft voor mij vooral te maken met het onvoorwaardelijke

geloof in iets dat je wilt bereiken. Daarbij moet je niet te bang zijn om

verworvenheden te verliezen. Zo is het in het operatiegebied en zo

is het ook in Nederland. Naast toewijding en eer is moed een van de

belangrijkste waarden in onze krijgsmacht. Moed is ook de bereidheid

om met afwijkende ideeën te komen en je eigen tegenspraak te

organiseren. In tegenstelling tot wat sommigen denken, is mijn ervaring

dat een positief kritische inbreng ook in de loopbaan wordt beloond.

Als IGK heb ik een adviserende rol. Maar niet iedereen wordt blij als de

IGK de vinger op de zere plek legt. Ik ben niet bang om een afwijkend

standpunt in te nemen, maar zal dat wel altijd met respect voor de

ander doen. De toon bepaalt nog steeds de muziek.

Fides (geloof) score: 8Ik ben praktisch ingesteld: wie goed doet, goed ontmoet. De Nederlands

Hervormde waarden en normen die ik van huis uit mee kreeg, zijn nog

steeds relevant. Hoewel ik zelf niet meer naar de kerk ga, zie ik wel dat

geloof en godsdienst mensen kracht en houvast kunnen geven in

moeilijke situaties en geloof ik in het bestaan van een hogere macht.

Tegelijk blijf ik ook met de fundamentele vraag zitten, waarom er dan

toch zoveel onrecht is. Waarom zijn geluk en leed zo ongelijk verdeeld?

In het leven van alledag ligt de kern van geloof vooral in mezelf en in de

mensen om me heen. Als ik in iets geloof ga ik er volledig voor.

Spes (hoop) score: 6Met hoop kan ik niet zoveel. Ik geloof meer in het vertrouwen op de

goede afloop op basis van een gedegen voorbereiding. Door tijdig de

omgeving te betrekken bij die voorbereiding voorkom je tunnelvisie bij

jezelf. Dat geldt ook bij militaire operaties. Ik ben optimistisch van aard

en dat zorgt ervoor dat ik bij tegenslag niet snel uit het veld geslagen

ben. Bovendien weet ik me bij Defensie en thuis altijd omringd door een

goed team. Dat helpt om het vertrouwen vast te houden, ook als het

even tegenzit.

Caritas (naastenliefde) score: 7Naastenliefde is de basis waarop we als mensen met elkaar kunnen

samenleven. Kameraadschap is een diepe vorm van die naastenliefde.

Het heeft te maken met dienen. Als je op straat tegen iemand zegt dat

“je in dienst bent” dan weet die ander wat je bedoelt. Je bent niet in

dienst bij Albert Heijn, maar bij de krijgsmacht. Dat zegt genoeg. Zelf

ben ik vrij pragmatisch. Je kunt niet alle problemen in de wereld

oplossen. Maar je kunt wel beginnen binnen je eigen invloedssfeer. In de

functie van IGK kunnen mijn staf en ik door bemiddeling per jaar zo’n

400 collega’s direct helpen. Ook na werkbezoeken kan ik vaak een zetje

in de goede richting bieden. Dat geeft veel voldoening.

Zijn, doen, leren! De kernbegrippen uit de Visie Leidinggeven vormen ook het motto van de

Inspecteur- Generaal der Krijgsmacht. Voor deze editie onderwerpt generaal Ton van Ede zich, als

het morele baken van de krijgsmacht, aan het biechtgesprek.

23


biechtgesprek

ik kan er prima zonder als het er op enig moment niet meer is. Wel zal ik

het fijne team om me heen missen. Vroeger vond ik gezondheid, geluk

en plezier min of meer vanzelfsprekend. Als je ouder wordt, besef je

dat dit niet zo is. Ik prijs me zeer gelukkig met Geke en onze kinderen

en kleinkinderen. De belangrijke basis die zij bieden, maakt het ook

makkelijker om succes in het werk te bereiken. Dat is luxe.

Indivia (afgunst - jaloezie) score: 2In alle opzichten voel ik me een bevoorrecht mens en ben ik dik

tevreden met alles wat ik heb en ben. Rond mijn dertigste ben ik even

de dienst uit geweest om op termijn het makelaarsbedrijf van mijn

vader over te nemen. Daarvan heb ik geleerd dat ik een teamspeler

ben en niet iemand die voor zijn eigen gewin gaat. Na negen maanden

was ik weer terug. Wat Defensie uniek maakt is dat het succes van een

collega ook jouw succes is en omgekeerd. Dat is commercieel vaak

anders, hoewel ik ervan overtuigd ben dat ook in het bedrijfsleven een

win-win verhouding op termijn het meeste oplevert. Van die periode

buiten Defensie heb ik overigens wel erg veel geleerd. Ik had het niet

willen missen.

Gula (onmatigheid) score: 5Soms neig ik naar teveel: eten (vooral zoetigheid), sport, informatie,

werk, klussen. Gelukkig compenseren sommige zaken elkaar mooi,

zoals sport en lekker eten. Mijn bord moet altijd leeg. Daarin komt mijn

Protestante opvoeding naar boven. Verder heb ik een grote honger

naar kennis. Ik lees vier kranten en volg diverse social media. Zelf bericht

ik niet op Facebook en Twitter. Dat is een bewuste keuze om in mijn

huidige functie de onafhankelijkheid te waarborgen.

Ira (woede - wraak) score: 3Ik heb moeite met onrecht en met mensen die wel kunnen, maar niet

willen. Woedend of boos ben ik eigenlijk nooit. Maar als het me niet zint

dan merkt de omgeving dat wel. Ik kan daarbij voor anderen wel eens

confronterend zijn. Als ik achteraf tot de conclusie kom dat ik er naast

zat, zal ik niet schromen om dat toe te geven.

Acedia (luiheid) score: 2Sinds mijn eerste functie als jonge luitenant ben ik alles behalve lui.

Vroeger op school was ik dat wel. Tenzij ik het leuk vond. Zo heb ik

mezelf al jong Engels geleerd door songteksten van LP’s te vertalen. Het

verschil zit in de uitdaging, in het voelen van de verantwoordelijkheid

voor anderen en in de mate waarin je iets extra’s kunt bereiken. Als het

werk interessant is zal het resultaat beter zijn. Mijn principe is simpel:

boeiend = energie = succes = boeiend etc.

claudia bisschoPs

De zeven zondenSuperbia (hoogmoed - ijdelheid) score: 4Als iemand me vraagt wat ik doe, dan zeg ik: ik ben marinier. Niet

meer en niet minder. Het is een voorrecht om lid te mogen zijn van

de Korpsfamilie. De mooie carrière is me in zekere mate overkomen.

De commando’s die ik mocht vervullen onder operationele

omstandigheden in Cambodja en Ethiopië en Eritrea waren

hoogtepunten. Alles wat daarna kwam, heb ik als bonus ervaren.

Trots ben ik niet op mijn rang, positie of carrière. Wel op het feit dat

ik iedereen recht in de ogen kan kijken, ook mezelf. Verder komt de

euforie na een marathon in de buurt van trots. Van start tot finish

moet je het echt zelf doen. In de functie van IGK past bescheidenheid.

De egards horen bij de functie en zijn niet primair bedoeld voor de

persoon die tijdelijk deze prachtige functie mag vervullen.

Avaritia (hebzucht - gierigheid) score: 2Ik leef relatief sober en hecht niet sterk aan materieel bezit. Mijn auto

is 14 jaar oud en kamperen doen mijn vrouw Geke en ik bij voorkeur

in ons tentje, ver weg van de drukte. Ik besef overigens wel dat het

een luxe is om je geen zorgen te hoeven maken over materiële zaken.

Daarvoor moet een solide basis aanwezig zijn. En dat is niet iedereen

gegeven. Hebzucht zit voor mij misschien meer in prestatiedrang.

Succes en het enthousiasme van het team om me heen werken daarbij

als een suiker. Het werk heb ik altijd zeer de moeite waard gevonden.

Soms ben ik een perfectionist en vraag ik me af of ik de lat niet te hoog

leg. Ik had vroeger een baas die vaak zei: “als het niet kan zoals het moet,

dan moet het maar zoals het kan.” Daar heb ik nog steeds moeite mee.

Luxuria (zucht naar weelde - lust) score: 3Het is prachtig om in een omgeving als de Zwaluwenberg te mogen

werken, om een chauffeur te hebben en aan te zitten aan diners. Maar

Het eindoordeelZoals je van de IGK mag verwachten, scoren de deugden keurig boven de streep en de zonden er netjes onder. Energie, enthousiasme en daadkracht stralen op een dusdanig natuurlijke wijze van deze man af, dat we hem de relatief hoge score voor onmatigheid graag vergeven.

24

GV Present | Zomer | 2013

We weten allemaal maar al te goed hoe we,

al dan niet bewust, worden beïnvloed door

de mensen om ons heen. Zo ontstaan

hypes en trends. Honderden mensen

stonden een maand of wat geleden voor

de MacStore omdat de nieuwste iPhone

verscheen; in de reclamewereld maakt

men gebruik van bekende Nederlanders

om producten aan te prijzen in de hoop

dat wij willen zijn als zij. We hoeven ons

niet te schamen voor een gehoorapparaat,

want Loretta Schrijver loopt ook bij de

audicien. En Ronald Koeman probeert ons

de groenten van Hak te slijten. Daarnaast

hebben wij onze eigen helden. Dat kunnen

sporters en artiesten zijn die we

bewonderen om wat zij presteren of

maken. En mensen die we hoogachten om

wat zij doen en uitdragen. Zo wordt

voormalig Commandant der Strijdkrachten

generaal Peter van Uhm door velen binnen

en buiten defensie op handen gedragen.

Geboren volgersPsycholoog en bioloog Frans de Waal laat

in zijn prachtige boek Een tijd voor

empathie zien hoe het navolgen de mens

in de genen zit. De mens doet anderen

zowel in zijn handelingen na (let eens op

hoe wij tijdens vergaderingen elkaars

houding overnemen) als ook in zijn

verlangens (we gaan iets willen omdat

anderen dat ook willen – de laatste app,

dat bepaalde type zonnebril). De ander is

ons model. Deze instelling zorgt voor

massacultuur (de hype kledingmerken, de

massale sportevenementen) en kan leiden

tot kritiekloos volgen van

voorbeeldfiguren. Het kan zelfs negatieve

uitwassen veroorzaken als anorexia, omdat

meisjes willen voldoen aan het

schoonheidsideaal, supportersgeweld,

waarbij nette huisvader zich te

buiten gaan aan

gewelddadig gedrag en

grensoverschrijdend

gedrag bij militairen,

omdat anderen bepaald

gedrag ook vertonen.

Ook zondebokken

ontstaan door dit soort

gedrag: een bepaalde

mening wordt klakkeloos

nagevolgd en voordat je het

weet vinden we bijna

allemaal dat ….

Imitatie of inspiratieDe filosoof Joachim Duyndam pleit ervoor,

onze biologische geprogrammeerdheid te

gebruiken om er betere mensen van te

worden. We volgen kennelijk anderen na?

Laten we dat gegeven dan ten goede

gebruiken! Hij maakt hiertoe onderscheid

tussen imitatie en inspiratie. Iedereen kan

voorbeelden noemen van mensen die

hem inspireren. Dat kunnen bekende

figuren zijn als Nelson Mandela (“hij

straalt één en al menselijkheid

uit”), Linda de Mol of de

profeet Mohammed, maar

ook mensen uit eigen kring,

een moeder (“ik

vind het zo

knap hoe

zij met alle

Na-apen zit in onze genen. Mensen zijn in veel opzichten kuddedieren. Als Ronald Koeman de groenten aanprijst, lusten wij ook wel peultjes. Toch willen we allemaal ons leven zelf vormgeven en onze eigen, unieke, zelfstandige en onafhankelijke keuzes maken. Kunnen we onze neiging tot na-apen gebruiken om ons eigen leven in de hand te nemen? Van imitatie naar inspiratie!

denktank

NA-ApEN 2.0

Volg een ander en blijf jezelf!

Toen onze voorouders de bossen

verlieten en een open en gevaarlijke

omgeving betraden, werden ze

prooidieren en ontwikkelden een kudde-

instinct dat beter is dan van veel andere

dieren. We blinken uit in synchroon

handelen en beleven er zelfs genoegen

aan. (…) Tijdens sportevenementen

heffen we gecoördineerde spreekkoren

aan en maken we ‘waves’, tijdens

popconcerten deinen we samen op één

ritme, (….).

(Empathie, blz. 33)

Ik weet nog goed hoe ik op een ochtend

een restaurant verliet en me afvroeg

waarom ik liep te fluiten. Waaraan had ik

mijn goede humeur te danken? Het

antwoord: ik had vlak bij twee mannen

gezeten, oude vrienden blijkbaar (…) Ze

hadden elkaar op de schouders geslagen,

samen gelachen en elkaar leuke verhalen

verteld. Dat moet mij hebben opgevrolijkt,

ook al kende ik hen niet en had ik niet aan

hun gesprek deelgenomen.

(Empathie, blz. 19)

25


tegenslagen in het leven omgaat”), een

vriend, een collega.

De kracht van het goede voorbeeldIedereen van ons krijgt in zijn leven te

maken met lastige keuzes, momenten van

tegenslag en weerstand. Juist dan kan een

inspirerend voorbeeld kracht geven. Nu

kunnen we een inspirerend voorbeeld niet

zomaar nadoen. Deze persoon leefde zijn

leven en wij het onze. Duyndam wijst erop

dat we een vertaalslag moeten maken van

het leven van het voorbeeldfiguur naar

ons eigen leven. Een voorbeeldfiguur

spreekt mij aan vanwege bepaalde

waarden (respect, bescheidenheid, etc) of

handelingen (vasthoudend, moedig, etc)

die hij toepast in zijn leven. De kunst is nu

om deze waarden en handelingen te

vertalen naar het eigen leven. Ik imiteer

iemand dan niet klakkeloos, maar pas de

mij aansprekende waarden toe in mijn

eigen situatie. Dit vergt een bewuste

houding. Wat waarderen wij in iemand en

hoe we kunnen we dat in ons eigen leven

toepassen? Zelf word ik geraakt door de

menselijkheid van Nelson Mandela die na

27 jaar gevangenschap president werd van

zijn land en direct in overleg ging met zijn

voormalige onderdrukkers. Hij nam geen

wraak en waakte er zelfs voor dat ook hun

belangen een stem kregen in de nieuwe

verhoudingen. Deze vorm van

menselijkheid kan ik in mijn leven niet

imiteren omdat ik niet in zijn situatie leef.

Wel kan het mij inspireren en

helpen om bijvoorbeeld bij

lastige vergaderingen verder

te kijken dan mijn eigen

belang en ook dat van

mijn gesprekspartners

voor ogen te houden,

juist ook wanneer

emoties en mogelijke

gevoelens van antipathie

een rol spelen. Ik wil me er

niet door laten leiden of ik

iemand toevallig wel of niet

mag, maar naar de inhoud van

de zaak blijven kijken. Dit leert

Mandela mij.

Niet als kip zonder kopDeze houding begint met de erkenning

dat ook ik blootsta aan kuddegedrag. Ook

ik laat me leiden door groepsdruk, ben

gevoelig voor modegrillen, mooie

spulletjes enzovoorts. Dit besef is de eerste

stap. De tweede is om te beschouwen wat

ik nu zelf eigenlijk wil, welke waarden ik wil

nastreven en wie mij daarin kunnen

inspireren. De derde stap is het toepassen

van die waarden. Bij imitatie nemen we

kritiekloos gedrag van anderen over en

lopen we als een kip zonder kop achter de

voorbeelden van anderen aan. Bij inspiratie

ben je bewust bezig met wat jij wilt, met

welke richting jij aan je leven wilt geven.

Volg je helden en blijf jezelf!

huGo houtGast

[email protected]

Geraadpleegde literatuur

Joachim Duyndam ‘Rolmodel. Hoe volg je een held en

blijf je toch jezelf?’ Filosofie Magazine, december 2011.

Joachim Duyndam ‘Geestelijke weerbaarheid door

humanisme’ In: Naar eer en geweten; René de Boer, Jan

Peter van Bruggen en Ger Wildering; uitg. Damon,

Budel, 2012. blz. 128-145.

Frans de Waal: Een tijd voor empathie. Amsterdam: Atlas

Contact, 2012.

We volgen kennelijk anderen na. Laten we dat gegeven dan ten goede

gebruiken.

Wanneer ik een marcherend leger zie, zie

ik (...) het kudde-instinct: duizenden

mannen strak in de pas, bereid om hun

meerdere te gehoorzamen.

(Empathie blz. 34)


26

Your Song is een samenwerkingsproject,

waarbij alle deelnemers een eigen bijdrage

leveren en invloed hebben op het proces

en de resultaten. Er is veel dialoog,

enthousiasme en daadkracht nodig om het

project tot een goed einde te brengen. En

dan te bedenken dat alle artiesten hier

gratis aan meewerken! Dit is een

benadering die heel goed past bij het

humanisme. Als we onze verhalen delen,

Sinds een paar maanden zoemt het op de sociale media rond: Your Song. Een

project met verhalen van militairen, verzameld door humanistisch raadslieden

en gezongen door jong Nederlands talent.

VriendschapEen van de mensen die meedoen met Your

Song is Marc Brinkman, nu kolonel der

mariniers. “Leven op het scherpst van de

snede,” zegt Marc als ik hem vraag wat

militair zijn voor hem betekent. “Samen

met goede mensen bijzondere dingen

doen, waarbij hulp en rechtvaardigheid

een grote rol spelen.” In 2003/2004 was

Marc op uitzending naar Irak en als

delen we stukjes van het leven zelf: hoop,

onze dromen, onze angsten, vragen en

antwoorden, onze fouten en successen.

Door ons verhaal te delen, maken we

contact met elkaar en kunnen we van

elkaar leren. In Your Song delen wij

verhalen van militairen via muziek. Muziek

is een geweldig medium om mee te

communiceren. Het is heel direct en

toegankelijk.

SoLDATENVERHALEN MuzIKAAL VERToLKT

de traditiekamer

Your Song

My Favorite Scar ontmoet Joost en Frank


27

commandant verantwoordelijk voor het

gebied rondom Al Khidr. Daar leerde hij

Majid kennen, een van de lokale leiders in

het gebied. Vanuit totaal andere

achtergronden streden zij voor dezelfde

zaak: de opbouw van een land. En zij

hadden elkaar daarbij nodig.

Er ontstond een band tussen Marc en

Majid, dwars door alle culturele verschillen

heen. “Uiteindelijk ging het ook om samen

genieten, bijvoorbeeld tijdens maaltijden

bij hem thuis. En in gesprekken over

deugden kwamen we erachter dat we in

vele opzichten overeenkwamen. Dat was

MartelloDarkrockband My Favorite Scar maakt in

een heel andere stijl muziek. Voor Your

Song zijn ze aan de slag gegaan met het

verhaal van Frank van de Looy en Joost

Engel die samen in 2006 op uitzending

waren in Uruzgan. Op Forward Operating

Base Martello hebben zij zwaar onder vuur

gelegen. Een intense ervaring die ze alle

twee niet snel zullen vergeten.

“Het grind op de basis spat alle kanten op.

Kogels maken gaten in tentdoeken en

voertuigen,” vertellen ze tijdens de

ontmoeting met My Favorite Scar in

Schaarsbergen. De bandleden zijn

zichtbaar geboeid door het verhaal van

Frank en Joost. Het lijkt wel of de radartjes

meteen gaan draaien en de kiem voor de

muziek hier al wordt gelegd.

Met Your Song worden verhalen van

militairen verteld omdat het boeiende,

vertederende, grappige of heftige verhalen

zijn die het waard zijn om gehoord te

worden. Niet omdat het klassieke

‘heldenverhalen’ zijn, maar omdat iedereen

op zijn eigen manier een held is.

Meer verhalenEr worden nog veel meer verhalen van

militairen verwerkt in een song. Een groot

aantal artiesten heeft al toegezegd, onder

wie My Favorite Scar, Qeaux Qeaux Joans,

Aniek Maren, Maame Joses, Memru Renjaan

en Debrah Jade. De resultaten zijn te zien en

te beluisteren via www.Your-Song.nl en

natuurlijk via Facebook, Twitter en YouTube.

Ook wordt er door HUMAN een

documentaire gemaakt over het project, die

in 2014 te zien zal zijn. Met Your Song

worden verhalen van militairen verteld

omdat het boeiende, vertederende,

grappige of heftige verhalen zijn die het

waard zijn om gehoord te worden. Niet

omdat het klassieke ‘heldenverhalen’ zijn,

maar omdat iedereen op zijn eigen manier

een held is. Het gaat om jouw verhaal dat de

moeite van het vertellen waard is.

Niet elk verhaal wordt gebruikt voor een

song, er zijn ook bijdragen in de vorm van

een blog. Daarnaast is het mogelijk om zelf

een bijdrage te leveren aan het project. Kijk

ook daarvoor op de site. We laten met dit

project ook iets van het militaire leven aan

de samenleving zien. Het zou mooi zijn als

heel veel mensen op deze manier

kennismaken met verhalen van militairen.

Vandaar dat we iedereen oproepen om de

liedjes van Your Song te delen op

Facebook, Twitter et cetera.

norbert de kooter

[email protected]

Kijk voor meer verhalen, ontmoetingen

en de eerste songs op www.Your-Song.nl

“Muziek markeert. In Cambodja U2,

in Bosnië Sting, in Irak Robby Williams, in Afghanistan

The Script.” (Marc Brinkman)

Joep van Geffen kijkt mee in het uitzendboek van Marc Brinkman

bijzonder”. Toen de uitzending ten einde

kwam, namen zij afscheid van elkaar, een

afscheid van vrienden.

Joep van Geffen, klassiek geschoold

bariton, gaat deze ervaring van Marc

vertolken. Een eerste ontmoeting vond

plaats in het nieuwe gebouw van het

Veteraneninstituut in Doorn. “Een

bijzondere ontmoeting,” zegt Marc, “Joep is

vol passie met muziek bezig en zeer

geïnteresseerd”. Memru Renjaan en Debrah Jade gaan voor Your Song een samenwerking aan


Captain phillipsVerenigde Staten, 2013; regie: Paul

Greengrass

Inhoud: Deze actie-thriller is gebaseerd op

het waargebeurde verhaal van Captain

Richard Phillips (Tom Hanks) en de

gijzelneming door Somalische piraten van

het Amerikaanse vrachtschip MV Maersk

Alabama in 2009

Oordeel: Razend spannende film met

overtuigende contacten tussen de kapitein

van het gekaapte schip en de leider van de

piraten. Bijzonder: de film ging in première

aan boord van Zr.Ms. Johan de Witt, het

vlaggenschip van de missie Atalanta in

Somalië. De bemanning oordeelde dat de

film zeer realistisch overkomt.

****

soldaat van oranjeNederland, 1977; regie: Paul Verhoeven

Inhoud: Lotgevallen van groepje Leidse

studenten in WOII. Student Erik Lanshof

(Rutger Hauer) onderneemt met makker

Guus Lejeune (Jeroen Krabbé) de reis naar

Engeland om tegen de Duitsers te vechten.

28

Vriend Lex (Derek de Lint) wil juist voor de

Duitsers naar het Oostfront. De vrienden

blijken in oorlogstijd allemaal andere

keuzes te maken.

Oordeel: De musical is mooi, maar de film

is legendarisch. Paul Verhoeven begon met

een promotiefilm over het Korps Mariniers,

ging door met Floris en brak definitief door

met ‘Soldaat van Oranje’, Het werd zijn

springplank naar de VS. Inspireert nog

steeds corpsballen en militairen. Goed voor

de koude winteravonden.

****

Fill the voidIsrael, 2012; regie: Rama Burshtein

Inhoud: Een met respect gemaakte film

over de positive van de vrouw binnen een

variant van het streng-orthodoxe

Jodendom in tel Aviv. Wanneer Jochai bij

de geboorte van hun eerste kind zijn

vrouw Esther in het kraambed verliest,

beraamt de moeder plannen om de

treurende weduwnaar aan haar tweede,

achttienjarige, dochter Shira te koppelen,

hoewel deze in eerste instantie rekende op

een huwelijk met een ander. Behalvedat de

film inzicht biedt in de door allerlei

religieuze voorschriften bepaalde cultuur

en daarbij soms verbijstert, soms ook

begrip en sympathie oproept, is het ook

een warm menselijk document over liefde

en loyaliteit.

Oordeel: Geen actiefilm en als je dat als

kijker niet gewend bent, is het even

omschakelen. Het is een filmhuis-film met

aandacht voor alle ‘trage vragen’ van het

leven. Maar heel goed om te zien hoe

binnen een beweging die je als

buitenstaander snel als fundamentalistisch

en middeleeuws zou afdoen, de diepe

menselijke waarden van liefde, loyaliteit,

eerlijkheid en trouw volop aanwezig zijn.

****

Monty python’sliFe oF BrianEngeland, 1979; regie: Terry Jones

Inhoud: The Life of Brian is een komische

film die gaat over het leven van Brian, een

jongetje dat tegelijk met Jezus wordt

geboren en bij toeval - geheel tegen zijn

zin - een nagenoeg identieke

levenswandel gaat.

Oordeel: Bij verschijning hield deze film de

gemoederen ernstig bezig, omdat de film

destijds door bepaalde christelijke

groeperingen als sterk blasfemisch werd

ervaren. Heden ten dage zullen velen zich

dit soort sentimenten amper nog kunnen

voorstellen. Wat overblijft, is een film die

nog steeds verbluffend fris is, die de

mensheid te kijk zet in al zijn kuddedrang

en zucht naar helden(verering) én die in al

zijn absurditeit misschien wel het meest

realistische beeld van het Palestina in de

eerste eeuw schetst. Kortom: een

klassieker!

****(*)

* Niet kijken!

** Als je nou echt niet meer weet wat je moet doen...

*** Mwah

**** Gaan zien!

***** Wat? Nog niet gezien? Wat doe je hier nog?

KIJKWIJZER

29

GV Present | Winter | 2013leeswijzer

‘BRoTHERS IN ARMS, BRoTHERS oN BIKES´

Veteranencultuur op wielen

Michelle Schut, René Moelker

ISBN: 9789460360152

Uitg.Damon, Budel 2011

i.s.m. de Nederlandse Defensie Academie en het Veteranen

Instituut

144 pagina’s

€ 18,90

Nogal wat militairen en veteranen rijden motor. Er is verwantschap

tussen de spanning van het motorrijden (concentratie gewenst,

fouten kunnen fataal zijn) en het militaire beroep.

En net als militairen ervaren motorrijders een unieke onderlinge

verbondenheid. Voor veel veteranen is het samen met kameraden

motorrijden meer dan alleen een enerverende hobby. ‘Ik heb een

motor gekocht om zo af en toe mijn hoofd leeg te kunnen rijden,’

zegt een van de in dit boek geïnterviewde veteranen.

Door samen naar een militaire herdenking of een bedevaartsoord

als Lourdes te rijden, steunen veteranen elkaar. En waar nodig

kunnen ze hun verhaal aan elkaar kwijt.

Moelker en Schut, zelf motorliefhebbers, hebben een mooi boekje

geschreven over broederschap, militaire ervaringen en de

dynamiek van het motorrijden. Dit alles aan de hand van

interviews, waaronder dat met documentairemaker Vic Franke,

bekend van zijn gevechtservaringen bij de Special Forces in

Uruzgan, eruit springt. Het boek is met vele kleurenfoto’s verrijkt.

***

SoLDATENGLüCK

Mein Leben nach dem

Überleben

Robert Sedlatzek-Müller

ISBN 978-3-8419-0092-0

Edel Verlag, Hamburg 2012

288 pagina’s

€ 19,99

Robert Sedlatzek-Müller neemt ons mee op reis door zijn leven als

militair, maar ook als mens. Vanuit zijn stellige overtuiging dat ook

Duitsland, als onderdeel van de internationale gemeenschap, de

verplichting heeft bij te dragen aan vrede en veiligheid, meldt hij

zich aan als luchtmobiele parachutist. In een reeks zware

opleidingen, waarin hij zichzelf heeft leren kennen en zijn grenzen

heeft leren verleggen, beschrijft de auteur hoe hij gevormd is tot

een loyale, trotse en onoverwinnelijke soldaat in dienst van “het

vaderland”. Parallel aan de gebieden die wij Nederlandse militairen

ook bezocht hebben, zoals Kosovo en Afghanistan, wordt Selatzek-

Müller uitgezonden en maakt dingen mee die moeilijk te begrijpen

en te verwerken zijn. Zijn meest traumatische ervaring hierbij is het

“ontsnappen” aan de dood tijdens een EOD-ongeval in Kabul in

2003, waarbij 6 collega’s het leven lieten en 7 anderen zwaar

gewond en mentaal beschadigd terugkeerden naar Duitsland. In

een boeiende en aangrijpende schrijfstijl geeft Sedlatzek-Müller de

lezer een blik in “de keuken” waarin hij als professioneel opgeleide

kok nooit heeft willen werken. Onbegrip en bagatellisering zijn aan

de orde van de dag bij zowel familie als vrienden, maar ook binnen

zijn zo geliefde “Bundeswehr”. Zijn “diensthond” Idor blijkt zijn

meest trouwe en betrouwbare kameraad in de kwellende periode

van verdriet en onmacht over hetgeen hij heeft meegemaakt en

over de wijze waarop hij als loyale dienaar van het landsbelang

behandeld wordt door zijn eigen organisatie en land. Nooit heeft

hij kunnen vermoeden dat de kracht en het doorzettingsvermogen,

verkregen in zijn opleidingen, nodig zouden zijn om in te zetten

tegen zijn eigen militaire top en regering. Ondanks zijn PTSD blijft

hij in het einde trots overeind omdat hij heeft overwonnen… Niet

als militair, maar als mens die gevochten heeft voor zijn medemens,

in verre oorden en voor zijn kameraden in strijd voor erkenning.

“Mitten drin, statt nur darbei”.

****

GV Present | December | 2012op het lijf geschreven

Mijn liefde voor Elvis Presley begon in 1976, toen ik samen met

een vriendje een LP van hem luisterde. We waren allebei onder de

indruk van zijn stem.

Voor mijn verjaardag vroeg ik dus een LP van Elvis. Toen Elvis stierf

in 1977 brak een totale gekte uit. Mijn hele zakgeld ging eraan op.

Ik werd lid van een Elvisfanclub. Op bijeenkomsten zag je mensen

met de kleding en haardracht uit de jaren 50. Dat wilde ik ook! Bij

thuiskomst gelijk de vetpot van mijn vader gevraagd, maar die zei

dat ik beter naar een kuivenkapper kon gaan. Dat heb ik dus

gedaan. Het begin was gemaakt. Nu de kleding nog. Er bleek een

Rock and Roll kledingzaakje in Rotterdam centrum te zitten. Daar

hadden ze alles: drainpipe trousers, Drapes, overhemden, bolo ties,

Winkle Pickers (puntschoenen) en meer. Deze kleding droeg ik ook

naar school en in combinatie met mijn haardracht gaf dat nogal

wat bekijks. Het leverde me al snel de bijnaam ‘Elvis’ op. Goed voor

mijn imago! Helaas regent en waait het ook wel eens in Nederland

en dat leverde af en toe wat genante ogenblikken op…

kuifverzakking!

30

Passie voor Elvis

Vind je het leuk om een professionele fotoreportage te laten maken over je tatoeage en is het daarnaast een tattoo met een verhaal, mail dan je gegevens naar: [email protected]

In 1987 kocht ik mijn eerste Amerikaanse auto, een slee uit begin

jaren 80. De droom blijft natuurlijk om in een roze Cadillac uit de

jaren 50 te rijden. Het huis is intussen ook aardig in de fifties

omgetoverd. In 2005 ben ik in Memphis geweest en heb daar alle

plaatsen bekeken die met Elvis maken hebben. Die reis heeft een

enorme indruk op mij gemaakt.

Mijn eerste tattoo liet ik zetten op mijn 18de. Het was er uiteraard

een van Elvis. Later liet ik zijn handtekening eronder tatoeëren. Op

mijn andere arm kwam een notenbalk met Hound Dog, een van

zijn bekendste nummers. Er volgden nog een Elvis op mijn

schouder en een TCB bliksemschicht (TCB = Takin’ Care of Business,

de levensfilosofie van Elvis). Daarnaast een aantal Rockabilly-

tatoeëringen, een Straight Razor ( ouderwets scheermes) met

Teddy Boy eronder en een boksbeugel met TEDS (een afkorting

van Teddy Boys). Mijn sterrenbeeld in Native American en de

American Eagle met Rock and Roll. En als laatste het Japanse

symbool voor passie voor het leven!

hans moerman

31


Vormingscentrum Beukbergen voorjaar 2014 uitdagende werkvormen en zelfreflectie zul jij in

deze conferentie ontdekken op welke manier

filosofie een plaats kent in jouw leven. Aan de

hand van voor het humanisme belangrijke

filosofen zullen wij in twee dagen verschillende

filosofische denkbeelden verkennen.

Datum: 5-6 maart

Begeleider: Hester Schipper, humanistisch

raadsvrouw

Inschrijven t/m 1 februari

Respectvol Samenwerken

Juist nu in toenemende mate binnen de

krijgsmacht het besef ontstaat dat niet langer

vijanden verslagen, maar wel vertrouwen

gewonnen moet worden, is het belang van

respectvol samenwerken in de eigen groep en als

groep samen met anderen bijzonder groot. Zo

ook het bewust worden van de

risico’s van stereotypisch denken. Uiteindelijk kan

de houding van de individuele militair van

doorslaggevende betekenis zijn zowel in

missiegebieden als in alle andere werkverbanden.

Als vanouds raken de deelnemers aan de ReSa op

indringende wijze vertrouwd met het

omgaan met verschillen en met diversiteit binnen

de krijgsmacht.

Datum: 3-5 maart

Begeleiding: Marias van Dorp en Marlies

Joosten, humanistisch raadsman/vrouw

Inschrijven t/m: 3 februari

Bijzonderheden: driedaagse conferentie

Ken uzelf en begrijp de ander

Heb jij soms ook het gevoel dat de samenwerking

op de werkvloer niet loopt zoals jij zou willen? Je

ergert je aan sommige collega’s, maar wat het

precies is waar jij je aan stoort, je krijgt het niet

goed boven water. Ligt het aan de ander of ook

aan jezelf? Herken je je in dit soort situaties, dan is

deze themaconferentie wellicht iets voor jou (en

je collega’s). Ook voor teamleiders die de sfeer en

samenwerking binnen hun team willen

verbeteren, kan deze conferentie beslist verder

helpen, zo leert de ervaring. Aan de hand van

ondermeer DISC, het kernkwadrant en feedback-

werkvormen ontvang je een aantal tools om als

individu en als team verder te komen. Met beter

zicht op je eigen functioneren en dat van anderen.

Data: 10-11 maart

Begeleiding: Ties Schutte,

krijgsmachtpredikant

Inschrijving: t/m 5 februari

Pelgrimage naar Santiago de Compostela

Deze conferentie is zeer aan te bevelen voor

diegenen die met FLO gaan. Voor mensen dus die

zich al wandelend of fietsend willen bezinnen op

een nieuwe koers in hun leven.

Aan bod komt de vraag: Wat is pelgrimeren en

wat kan het doen met je? Maar daarnaast ook

vragen als: Hoe organiseer ik een langdurig

onderweg zijn? Vind ik voldoende slaapplaatsen?

Wat kost het allemaal? Deze conferentie wordt

verzorgd door ervaringsdeskundigen en bied

een oriëntatie zowel op geestelijk als op

praktisch niveau. Het is mogelijk om (tegen

betaling) samen met uw partner aan deze

conferentie deel te nemen.

Data: 13-14 februari

Begeleiding: Niels Morpey,

krijgsmachtaalmoezenier en René Heinrichs,

krijgsmachtaalmoezenier b.d.

Inschrijven: t/m 10 januari

Vallen en opstaan na ziekte, sterven en verlies

Als militair ben je ook maar een mens. Je zult

maar meemaken dat je ziek wordt, of dat een van

je naasten ernstig ziek wordt. Of dat je iemand

die je dierbaar is verliest. Onzekerheid, onmacht

en verdriet, niet weten hoe het nu verder moet,

kom je op je weg dan tegen. Hoe ga je daarmee

om? Hoe geef je het een plaats in je leven? Waar

vindt je de kracht om verder te gaan? Deze

conferentie is bedoeld als ontmoetingsplaats

voor mensen die een moment zoeken om op

adem te komen, kracht te hervinden en zin te

vinden te midden van vaak moeilijke

gebeurtenissen in je leven.

Datum: 13/14 februari

Begeleiding: Czarek Lubinski,

krijgsmachtaalmoezenier en Henk Fonteyn,


Inschrijven t/m: 17 januari

Max deelnemers: 8 pers.

THEMACoNFERENTIES

Aanmelden bij Liza Kok, tel. 03346-332136

Of per email: [email protected]

Voor het volledige aanbod kunt u de site

www.beukbergen.nl of de Defensie-intranet

agenda raadplegen.

Zit ziek thuis

Voor de P-zorgers in ons bedrijf. Technisch en

procedureel weten we wat ons te doen staat. We

opereren vanuit een SMT en hebben te maken

met verplichtingen in het kader van de Wet

Poortwachter. Maar hoe benader je een langdurig

zieke collega? Iemand wordt van zijn/haar stoel

afgehaald of krijgt zelfs te maken met

vermindering van inkomen. Hoe blijf je zakelijk

maar ook menselijk betrokken? En hoe houd je

daarin je evenwicht? We bespreken dit soort

vragen aan de hand van anoniem gemaakte

casuïstiek.

Datum: 11 februari

Begeleider: John van Eennennaam,


Inschrijven t/m 6 januari

Bijzonderheden: 1 daagse conferentie

Oorzaken van genocide

Is het mogelijk genocide te voorzien en te

voorkomen? Veel oorlogen in de moderne tijd

worden getypeerd door de grote schaal waarop

niet-oorlogvoerenden moedwillig worden

vermoord. Tijdens deze conferentie spreken twee

experts, Daniël Rozenga en Anna Coulouris, over

de Holocaust en over meer recente voorbeelden

van genocide. Genocide is geen toevallige

samenloop van omstandigheden, maar wordt

voorbereid en georganiseerd. Hoe kun je als

buitenstaander waarnemen wat er gaande is met

als doel de genocide te voorkomen?

Datum: 10 en 11 februari

Begeleiders: David Gaillard en Albert Ringer,

krijgsmachtrabbijnen

Inschrijven t/m 7 januari bij David Gaillard:

[email protected]

Bijzonderheden: voedingswensen gaarne van

te voren aangeven.

Filosofie: ik denk dus ik ben!

Heb jij je altijd afgevraagd waar filosofie nu

eigenlijk over gaat, en op welke manier het van

betekenis kan zijn in jouw leven? In deze

tweedaagse conferentie staan we stil bij de

ontwikkeling van de filosofie door de eeuwen

heen. Door middel van beeldmateriaal,

En jij, wie heb jij als

lichtend voorbeeld?

GV Present oP Facebook en twitter: www.facebook.com/GVPresent of www.twitter.com/GVPresent of tweet met #GVPresentGV bereikbaarheidsdienst: 0800 5 777 777

Thuis op vele fronten

WINTER 2013

P R E S E N TGV

GV Present Winter 2013/14

Documents

Transcript of GV Present Winter 2013/14