maandelijkse e-zine over kunst, cultuur en wat dies meer zij

GUILLYMANJARO Juni 2012 www.guillymanjaro.com

ROSANNA VAN STRATEN

De dominee is vrouwmens

KEMPI golft

JAZZYBELLES LIFE

ROBERT HARMAN

Voor zolang als ik het me kan herinneren wilde ik al uitgever

zijn van een mooi blad. Dat blad zou dan bol staan van de

mooie vrouwen en mannen die ik zelf had uitgezocht. Urenlang

zou ik door de foto's op mijn chique eikenhouten bureau heen

bladeren, om ze een voor een af te keuren. Niets, behalve het

beste zou goed genoeg zijn. En dan, dan wanneer ik er een

had uitgezocht, dan zou ik verliefd op haar zijn. De hele

maand lang. Want, de volgende maand zou de eer ten beurt

van ander vallen. De artikelen zouden kritisch zijn en het

personeel staat dan zwetend op de gang omdat ze weten

dat ik streng doch rechtvaardig ben. Bakken met geld zou ik

verdienen en me laten rond rijden door mijn chauffeur in een

chique glimmende auto. Op de achterbank blader ik dan door de

nieuwe editie en er verschijnt een glimlach rond mijn mond om-

dat ik tevreden ben.

Wel nu, dankzij internet, wat gekraakte programma’ s en You

Tube waar ik de trucjes van Photoshop en Illustrator leer ben

ik vandaag aan mijn eerste magazine begonnen. Mijn tafel is van

hout maar komt van Ikea. Personeel heb ik niet en mijn fiets is

onlangs gestolen. De mooie mannen en vrouwen haal mik veel al

van hun Facebook pagina’ s. Het is 03.55 als ik dit stukje

typ en ik heb honger en een lege portemonnee.

Maar kritisch ben ik wel en ik heb een brede grijns over mijn

gezicht. Hier is de eerste! Veel plezier ermee.

Guilly Koster.

Van de hoofdredacteur:

Het is algemeen bekend dat Surinamers niet vies zijn van een goed feest. Op die feesten staat dan in elk huis staat een goede fles op tafel en vooral lekker eten. Met oud op nieuw bijvoorbeeld gaat de familie bij elkaar op bezoek, om de beste wensen te doen. Het is dan verplicht dat je een klein hapje eet voor je verder trekt. Maar ja, bij de volgende fa-milie die je bezoekt moet je ook eten. Tenslotte is in eigen huis ook iets lekkers speciaal voor de jaarwisseling klaargemaakt.

Een makkelijke wegkomer op de tocht langs de familie, is een stukje pom met een halve gekookte bakbanaan, een gekookte aardappel en wat rode bieten ernaast. Pom is een aard knol (tayer) die geraspt wordt. In het mengsel gaan stukjes kip en Surinaamse zoutvlees (pekelvlees). Een ovengerecht dat eeuwen geleden door de Joden in Suriname is geïntro-duceerd en dat vervolgens door de nakomelingen van de slaven is over-genomen. Pom heet dan ook een creools gerecht. Maar in het multi-etnische Suriname maken de Hindoestanen zelfs een vegetarische pom, met wortelen en doperwten. Voor Moslims is de kip dan ritueel ge-slacht. Ja pom kan op duizend manieren!

Hiernaast het recept in een bewerking uit het receptenboek 'Mijn keu-kengeheimen' van mevrouw Alletrino. Een bewerking, want ik zie thuis ook hoe mijn echtgenote het klaarmaakt. Maar ik geef niet alle kneepjes van haar mengsel mee, want iedereen vindt dat haar pom de beste is.

Tekst: Roy Kehmradj.

Benodigdheden:

Een panklare kip Een zak ingevroren pomtayer, verkrijgbaar bij de Surinaamse/Chinese toko 2 grote tomaten 1 pakje margarine 1 eetlepel suiker 2 uien 250 gram pekelvlees(zoutvlees) 2 blokjes kippenbouillon peper zout nootmuskaat peterselie sap van twee sinaasappels

Kip in kleine stukken, wassen en afdrogen. Vervolgens inwrijven met mengsel van peper, zout en nootmuskaat. Zoutvlees in stukjes snijden, wassen en laten uitlekken. Margarine heet maken, de ge-sneden uien fruiten en kip+zoutvlees hierin bruin bakken. Daarna de twee tomaten erdoor in kleine stukjes, de blokjes, takjes peterse-lie naar smaak. Alles zachtjes laten stoven.

Vocht van de ontdooide tayer laten uitlekken. Neem nu alleen de jus van het vlees en meng deze met de tayer met toevoeging van de sinaasappelsap. Suiker, toevoegen en op smaak afmaken met zout en peper. In een beboterde vuurvaste schaal, de helft van de tayer-massa doen. Hierop de stukken kip en zoutvlees leggen, die met overige tayermassa worden bedekt. Pom nu overgieten met de overige jus van het vlees en in een hete over (150 graden) de pom gaar en bruin laten bakken. De pom is gaar als een mes erdoor gestoken een bruine massa vertoont.

IN DEZE E-DITIE:

Miles Smiles - over zijn EP ‘Yo Mama’

en meer ideeën - blz. 4.

Jazzybelles life - fashion blog van

Jazzmin Nilsson - blz. 8.

De dominee is vrouwmens - erotisch

verhaal blz.10.

When Rosanna clicks - foto’s van su-

pertalent Rosanna van Straten - blz.18

Robert Harman - nieuw talent op het

podium blz 28.

Golf - zwart op groen. Bekend Neder-

land golft - blz.32

Caroline vam Leerdam - op solo toer.-

Blz 36

Column - Arman LeJaques - blz. 38

Ten Slotte - blz. 39

is niet alleen een goede bassist maar ook een zeer

getalenteerd voetballer die ooit bij Ajax speelde, een

eigenzinnige producer met een eigen geluid en sinds kort

ook labelbaas. Op moederdag bracht hij de EP Yo’ Mama

uit.

Miles‘Smiles’Tjon

Yo’! Miles.. Tot zijn zeventiende had hij maar een droom: topvoetballer worden bij een topclub. Ajax leek een goede start. Miles Tjon speelde bij de junioren van de Godenzonen. Hij was onderdeel van de lichting van Ryan Babel, Quinsy Owusu en Urby Emanuelsson. Als ik aan Ryan Babel vraag wat voor speler Miles was hoeft hij geen seconde na te denken: ’Hij was lastig!’ grijnst de ex-aanvaller van Liverpool. Door allerlei omstandigheden en een zeu-rende blesure is de voetbalcar-rière van Miles vroegtijdig geëindigd. ‘Het was een mooie tijd waar ik met plezier aan te-rug denk, maar ik ben ook heel erg blij met wie ik nu ben. Mu-ziek heeft naast sport altijd een belangrijke rol in mijn leven ge-speeld en dat gaat nooit meer veranderen.’.

Muziek maken zit in Miles bloed . Miles’ vader Marius Tjon is drummer bij talloze bands waaronder de Ameri-kaanse band The Tramps. Miles’ oom Lloyd ‘Brakuku’, de broer van zijn vader, is ook een drummer die naam ge-maakt heeft in de Nederlandse muziek scene . ‘Eigenlijk is het heel logisch dat ik de muziek in rolde. Toen ik heel jong was ging ik al mee met mijn vader naar optredens. Dan kroop ik tijdens de repetities altijd achter het drumstel van mijn pa. Dus die hoopte dat ik ook drummer zou worden. Maar van mijn moeders kant zijn er ook veel muzikanten in de familie. De trompettist die bij Lieve Hugo speelde ‘Schet’, is mijn moeders broer.’

Toen bleek dat Miles’ toe-komst niet in de voetballerij

zou liggen, zocht hij een oom op, van wie hij wist dat hij een muziekstudio had. ‘Die studio lag hele-maal in puin en die oom van mij gebruikte het als op-slagplaats voor ouwe vage troep. We hebben toen samen de boel opgeruimd en daar zijn we op een oude Atari computer begonnen met een gekraakte versie van Cubase 1.0 en een bandrecorder die meeliep via een ingenieus apparaatje aan de zijkant van de Atari. Dat waren prehistorische tijden in het digitale tijdperk, maar er werd mooie muziekgemaakt!’. Omdat de studio in een kelder lag en met een pot rode verf werd op gekalefaterd werd deze omgedoopt tot de ‘Red Basement Studios’.

Miles Tjon is uit eindelijk per vergissing bassist geworden. Hij wilde eigenlijk een elektrische gi-taar maar hij zei tegen zijn pa dat hij een ‘basgitaar’ wilde. ‘Eigenlijk is het geen vergissing, maar een roeping geweest. Toen ik een paar keer op mijn bas gespeeld had wist ik dat dit mijn hoofd instru-ment zou gaan worden. In het begin had ik heel erg de neiging om veels te veel noten te spelen. Mijn oom noemde mij dan een ‘Modjo meid’. Dat is Surinaams voor sletje! Hij zei dat ik minder noten en meer basis moet spelen.’

Tjon besefte dat zijn muzikale kennis beperkt was

en dat hij scholing nodig had. Het conservatorium was toen nog een lat te hoog en hij besloot via de ROC popmu-ziek een tussenstap te maken. Daar leerde hij muziek maken binnen een groep. ‘In de studio doet de opnameapparatuur altijd wat jij wil, maar in een band heb je ook te maken met de ka-rakters van de bandleden. En dat is andere koek. Ik ben begon-nen met een groep muzikanten en medeleerlingen waarvan ik echt dacht dat dit het was! We werden vrienden en deelden alles met elkaar. En toch is daar rela-tief snel een einde aangekomen.’

Na de ROC popmuziek door-lopen te hebben had Miles een diploma op zak waarmee hij toelatingsexamen voor het conservatorium kon doen. Hij werd aangenomen. ‘Op het conservatorium begon ik eigen-lijk helemaal opnieuw met mu-ziek maken. De eerste paar jaar was het zweten. Ik moest meer afleren dan aanleren. Ik zat hele dagen te studeren op mijn ka-mertje. Weer of geen weer. Ik voelde mij daar ook wel gevan-gen. Als een aap die wilde slin-geren, maar de ruimte van een dierentuin kreeg.’

Het programma Reason van Propellorhead is van groot belang geweest in de compo-sities van Miles Tjon. Het relatief eenvoudig te bedienen programma stelde hem in-staat op mooie composities te maken. ‘In die tijd heb ik hon-derden liedjes geschreven.’

In 2011 kwam Miles in con-tact met Pete Philly. De klik was er meteen tussen de rap-per en de bassist. ‘Pete is een

coole gast die zijn shit wel op orde heeft. Ik leer veel van hem en de organisatie om hem heen. Wanneer ik met mijn eigen act ga toeren heb een schatten aan informatie. We spelen voor hele grote mensen massa’s in heel Europa. Ik zou er zomaar verslaafd aan kunnen raken.’

Behalve met Pete Philly speelt Miles ook met een kern van muzikanten die hij van school kent. ‘We spelen in verschillende formaties. Het is ‘Naijazzy’ om met mijn mati’s te spelen. Ik speel graag met Eddy Addai (drums), Gerson Main (gitaar), Ramon Ginton (gitaar), Anan den Boer, (keyboards) en Marvin Schoobaar (keyboards). Met die peeps kan ik alles spe-len. Van Jazz tot R&B. We hebben in maart nog met die oom van mij een tourtje naar Muchen gedaan.

Met ‘Marv Scooba’ heeft Miles een paar nummers van de EP Yo’ Mama ge-produceerd. ‘Ik vond dat de tijd rijp was om een begin te ma-ken met aan de wereld te laten ho-ren wat ik in mijn muzikaal hoofd heb. Ik ben mijn moeder heel erg dankbaar voor wat ze voor mij betekend heeft, dus van-daar de ode aan haar . Tegelijker tijd is het ook een ode aan alle andere moeders van de wereld. Daarom leek Moe-derdag een geschikte datum om de EP te releasen.’ .

De EP met vier nummers erop is hier gratis te down-loaden.

Net als iedere jonge getalenteerde muzikant heeft Mi-les Tjon dromen over een succesvolle carrière. ’Op dit

moment ben ik tevreden met mijn leven, maar ik heb wel ambities die hoger op liggen. Ik ben door mijn ouders ge-noemd naar Miles Davis. Dat is iemand waar ik enorm tegenop kijk op het vlak van jazz. Marcus Miller is ook een van mijn top favorieten. Ik heb hem ook ontmoet op het North Sea Jazz festival. Daar heb ik trouwens verschillende van mijn favoriete muzikanten ontmoet. Daar heb ik gezien

dat er twee soorten sterren zijn. 1 soort dat opstijgt en hoog aan de hemel gaat staan en een ander

soort dat gewoon met beide benen op de grond blijft staan en een ster is om

dat ze schitteren! Ik sprak met Erykah Badu en dat was een

hele gewone en super normale vrouw zonder spatsies. Stan-ley Clark en Raphael Saadiq net zo. DE artiest die ik nog wil ontmoeten is mijn mannetje D’Angelo. Dat is de absolute top. Maar mijn tijd komt ook nog wel. Dan

zal de wereld weten dat ik besta. ’

Miles ’Smiles’ Tjon is een sympathieke getalenteerde bas-

sist die ondanks zijn jonge leeftijd reeds een lange weg heeft afgelegd en

nog minstens een vier keer zo lange heeft af te leggen. Maar wie heel even naar hem kijkt weet dat we met een ‘met beide benen op de grond’ - ster, te maken hebben.

Email: milestjon@hotmail.com.

Tekst: GK.

Hi guys!

Yesterday was my birthday!! Whoeeehoee and I finally turned 18! This was what I was wearing, a simple but classy summer dress. I had such a great little party at home with my family and friends! The weather was one of the presents I got hihi, but I also got so much lovely stuff. Defenitely going to post about that later this week! Also want to thank everybody for all the b-day wishes and sweet comments! Tonight is the Styled By You event in the nightclub Jimmy Woo in Amsterdam where I posted earlier about, so that's going to be part 2 of my bday hihi! I have to be there at 16.00 to prepare the whole event, so working again with other stylists, models and again a day with a lot of fashion!! And next Saturday I'm going to celebrate it with a big party with all my friends again! So my 18th birthday I will never forget!

Hope you all enjoy the lovely sun and have a great week-end.

De dominee is vrouwmens door Guilly Koster

S urinamers, het volk waaruit ik voortgekomen ben, zijn godvrezende mensen. Althans, de meesten dan. God, dat Grote Ondefinieerbare Ding, meegenomen door de kolonialist en de slavendrijver heeft greep op de samenleving. De huichelaars die door de week vlijtig handel dreven met hoerenzo-

nen, zondaars en andere uitwassen zaten zondags in de kerk. De dominee vertelde dan op bulderend niveau verhalen uit het heilige boek. Verzen en psalmen werden over de hoofden van de gemeente gestrooid als muis-jes op beschuit. Vroeger wilde ik ook dominee worden. Niet omdat ik zo Christelijk van aard ben, maar omdat wanneer de dominee sprak, ieder ander zijn kop hield. Jaren later was ik journalist. Ook een soort dominee, een verhalenverteller. Dat beroep bracht mij naar de uithoeken der aarde.

Het Surinaams accent is charmant en wordt vaak op semihumoristische manier nagedaan door foute Hollanders die denken dat ze grappig zijn. Door de ‘W’ zwaar aan te dikken en het als ‘Oe-wee’ uit te spreken trachten ze dan Surina-mers na te doen. Er is geen enkele Surinamer die het grappig vindt. Het Suri-naams accent kent gradaties en nuances. Iemand uit Coronie spreekt anders dan iemand uit de stad. Iemand uit een volksbuurt weer anders dan iemand uit de elite. Niets nieuws onder de zon. Ik herken een Surinaams accent uit dui-zenden. Bij het eerste woord al:

‘Hallo’?

Dit is een Surinaamse dacht ik. Surinamers in deze negorij van Nederland? Voor de redactie van ‘Beeld en Maatschappij’ was ik gewapend met laptop, IPod en fototoestel neergestreken in Altweerterheide . In het Limburgs klinkt het als: Altwieërthei-j. Het is een kerkdorp ten zuidwesten de stad Weert. Altweerterheide is de meest westelijk gelegen plaats in Nederlands Limburg; het ligt op fietsafstand van België. Voor de redactie was ik opzoek naar een Turkse oud-bokser die in de buurt zou moeten wonen. Mehmet Gölpinar heet-te de brave borst. Een wereld bokser moet het geweest zijn, een kampioen. Zomaar midden jaren tachtig was hij uit Turkije verdwenen. Naar Holland, opgegaan in de droom van een ‘betere toekomst’. Na een tip van een collega was ik hem op het spoor gekomen. Mooi verhaal leek het de eindredacteur. Binnen een weekend moesten ik hem vinden. Gewoon maandag weer terug op de redactie. Meer dan Weert had ik niet. Via een Turkse portier was ik in Alt-weerterheide aangekomen. Dat kwam goed uit want het hotel daar was scho-ner, goedkoper en mooier. In de telefoongids stond maar een Turkse naam: S. Metin. Toen ik het nummer draaide hoorde ik het Surinaamse accent.

‘Neemt u mij niet kwalijk, ik ben waarschijnlijk verkeerd verbonden’ zei ik beleefd. Want ik hoorde een frisse vrouwenstem uit de Surinaamse elite. Ver-bazend hoeveel informatie een geoefend oor oplevert na een woord.

‘Wie zoekt u dan?’ vroeg de stem

‘Ik ben op zoek naar de familie Metin,..of eigenlijk naar meneer Gölpinar’

‘Oooh maar dan bent u helemaal niet verkeerd verbonden hoor’

Zo! Daar had ik nou niet opgerekend.

‘Ik ken ze beiden… maar helaas voor u.. Meneer Gölpinar is twee jaar geleden overleden en zijn dochter Sadet en haar man zijn vorig jaar weer vertrokken naar Turkije. Ze hebben nu een familiehotel in het vakantiedorpje Dalyan’

Het doel van mijn bezoek aan Altweerterheide implodeerde als in een tekenfilm boven mijn hoofd. Verdorie, dit was een technische knock-out van de oud-bokser. De vogel was gevlogen en had zijn eigen plan getrokken.

‘maar u kende mr. Gölpinar? zegt u?’ probeerde ik nog te redden wat er te redden viel aan item.

‘Ja heel goed zelfs. Ik heb gestudeerd met zijn dochter Sadet. En toen ik hier een betrekking kon krijgen heb ik een kamer bij ze gehuurd. Na de dood van haar vader en hun vertrek naar Turkije heb ik het hele huis kunnen huren. Als ik eerlijk ben moet ik zeggen dat ik de oude heer Gölpinar min-der goed kende dan zijn doch-ter. Het was een sobere terug-getrokken man die aan Parkin-son leed.’

Nou moet het niet gekker wor-den dacht ik bij mijzelf. Een Surinaamse die een woning had gehuurd bij een Turkse familie en een baan had in Altweerter-heide!

‘Ik wil niet impertinent zijn maar..bent u toevallig Suri-naamse’ vroeg ik voorzichtig

‘Ja absoluut,.. U ook hè?’

Surinamers herkennen elkaar. Zelfs in gehuchten in zuidwest Limburg. Ik vertelde haar over onze opdracht die nu in het water gevallen was. Er ontstond een levendige conver-satie aan de telefoon die iets weg had van oude vrienden die elkaar weer gevonden hadden. Er zat een soort blijdschap in.

‘Kathlyn Creepsburg’

‘Tsja.. als je dat nou meteen gezegd had…Dan had ik niet hoeven vragen of je Surinaamse was. Wat doe je hier in godsnaam in dit gat?’ vroeg ik.

‘Je zegt het goed.. ‘in Gods naam’... ik ben dominee’

‘Wat?! Dominee?! ‘

‘Ik heb theologie gestudeerd, en dan kan je twee kanten op.. de wetenschappelijke of de predikanten richting. Sa-det, koos voor de wetenschappelijke en ik voor de predi-kanten richting. Tijdens de studie had Sadet mij kennis laten maken met de dominee hier. Dat hier überhaupt al een dominee was in dit katholieke zuiden was op zich al een unicum.’

Tijdens het gesprek probeerde ik een beeld van haar te vormen. Behalve haar stem had ik geen enkele andere

informatie. Haar stem was licht, prettig om naar te luiste-ren en haar uitspraak ondanks het lichte accent duidelijk verstaanbaar. Daar worden ze natuurlijk opgetraind, be-dacht ik mij. Het was een contrast met de Surinaamse bulderende dominees die ik kende. Zou ze dik zijn? Of

juist heel slank? Heel zwart met kroes haar of juist haar met waves? Ze is vast heel mooi..maar misschien ook weer niet.

In Nederland horen Surina-mers nauwelijks meer tot de ‘allochtonen’. Ja , formeel wel natuurlijk, maar we waren goed geïntegreerd. Sinds de Marokkanen en andere Mos-lims het juk van pispaal en gevaar hebben overgenomen, lijken Surinamers gevrijwaard van integratiegezeik. Surina-mers zijn ‘goed doorge-stroomd in de Nederlandse normen en waarden’ lijken zelfs doorgewinterde politieke raddraaiers als Wilders te den-ken. Ik zeg ‘lijken te denken’. Het is immers niet alles dat goud is wat blinkt. En als de vos de passie preekt boer pas op je kippen. De waarheid is dat in buurten als de hoofdste-delijke Bijlmermeer of Char-lois in Rotterdam hebben stu-denten en scholieren van Suri-naamse afkomst te maken met dezelfde problematiek als hun Moslim en Marokkaanse leef-tijdsgenoten. Geen stageplaat-

sen, geen banen, geen goede woningen en noem maar op. Maar Moslims maken geen grappen. Als je lult, blazen ze je reet op! En wat wil je sahbi? Jeweetzelluf..Woh’la..ik zweer je.. mij maakt het niet uit..later krijg ik toch 40 maagden in de hemel. Bestuurlijk Nederland neemt die taal ook serieus. In de hele wereld is angst. Amerikanen kennen angst, striptekenaars kennen angst, de makers van South Park kennen angst. En angst is een goede voe-dingsbodem voor xenofobie. En of je het nou wil of niet, je moet er wel iets mee. Dus wat doe je? If you can’t beat them, you let them join you. Volgens sommige Surinaam-se intellectuelen ligt daar de kern van het antwoord op de vraag waarom Aboutaleb de burgemeester van Rotter-dam is en Albayrak staatssecretaris. Niet hun kwaliteiten, en ik kan je verzekeren dat zij die hebben want ik ken ze persoonlijk, maar moslimparanoia heeft er voor gezorgd dat zij die baantjes kregen. Er zijn toch ook Surinamers

verscheen in de bundel ‘voor mij

ben je hier’ (Meulenhoff) onder

redac e van Michiel van Kempen.

DE DOMINEE IS VROUWMENS

?Valt hier op vrijdagavond nog iets te beleven Vroeg ik aan de

.juffrouw achter de balie

met dezelfde kwaliteiten? Maar ja,..Suriname kent nou eenmaal geen Wintiterroristen. ‘Marokkanen gaan voor het hele brood, terwijl Surinamers al blij zijn met krui-mels’ stond laatst in de krant. Op de redactie kon je het ook merken. De Suri’s hadden plaatsgemaakt voor de lijpe Mocro’s al dan niet met flavor. Het was geen toeval dat ik in Altweerterheide zaten om een verhaal te schrij-ven over een Turkse bokser. Mijn journalistieke radar begon te trillen. Bij de gratie van de dood van een Turkse bokser ontstond er ruimte voor een verhaal van een Suri-naamse dominee.

‘Zou ik het verhaal dat ik eigenlijk over meneer Gölpinar wilde maken, eigenlijk over U mogen schrijven?’

‘Hahaha..’ schaterde ze

‘Waarom moet u lachen? Is dat een heel belachelijke gedachte?’

‘Nee dat niet,..maar ik moet lachen om de manier waar-op U plotseling zo na-drukkelijk ‘U’ tegen me zegt nadat ik U ver-teld het dat ik domi-nee ben! Er wordt heel vaak op die manier gerea-geerd. Zeg maar rustig jij tegen mij hoor. Predi-kanten zijn maar heel gewone men-sen hoor. Met hele menselijke gevoe-lens, gedachten en behoeften.’

Dat stelde mij op mijn gemak. Ik vertelde haar dat ik nog een heel weekend voor me had en dat ik niet van plan was terug te gaan naar Amsterdam.

‘Dan moet je morgen in de vooravond maar even langs-komen en dan kunnen we doorpraten. Ik stel het wel op prijs dat ALS je besluit iets te schrijven, je ook naar de dienst komt op zondag.’

‘Afgesproken’

Altweerterheide is een dorp van de Limburgse gemeente Weert. Tot deze gemeente behoren tevens de dorpen Stramproy, Laar, Swartbroek en Tungelroy. Het dorp is omgeven door allerlei natuurgebieden, waaronder de Laurabossen, de IJzeren Man en de Tungeler Wallen. Het dorp is omgeven van de rust van natuur- en bosge-bied en toch is de afstand tot het centrum van Weert

maar 4,5 km. Het aantal inwoners is zo'n 1100. Met een oppervlakte van ong. 3000 hectare is Altweerterheide een klein derde deel van de totale oppervlakte van Weert las ik op de website.

‘Valt hier op vrijdagavond nog iets te beleven’ vroeg ik aan de juffrouw achter de balie

‘In onze lobby wordt er op vrijdag en zaterdag wel ge-danst. Dat begint later, om een uur of 23.00 is het hier best gezellig hoor. U hoeft de deur niet uit, het volk komt naar u toe’ zei ze in het evenzo charmante Limburgs. En ze vervolgde:

‘Maar als u er toch op uit wil dan kan ik u wel een sleutel geven zodat u gebruik kunt maken van de nacht deur bij

de parkeergarage. Want hier duurt het tot een uur of twee maar in Weert gaat het

tot later door.’

‘Misschien dat ik daar mor-gen gebruik van maak,

vanavond blijf ik thuis.’

Stipt half acht stond ik bij het hek. Ik had die ochtend de opgebouwde vermoeidheid van het jachti-ge stadsleven er uit geslapen. Had me daarna

op heel relaxt tempo door de

weekend editie van de lokale krant heen

geworsteld en stond nu volkomen ontspan-

nen bij mijn afspraak. Plot-seling, waar ze vandaan kwamen

wist ik niet, zag ik ze luid blaffend op me afstormen! Twee gevaarlijk uitziende

Rottweilerachtige bloedhonden! Mijn eerste reactie was.. wegwezen! Te laat! Wat een suffe manier om te sterven dacht ik nog: doodgebeten in Altweerterheide! Terwijl het grootste beest tegen me aan sprong wriemelde de andere tussen mijn benen waardoor mijn vluchtpoging eindigde in een knieval op het grindpad.

‘Jongens af!’ hoorde ik Kathlyn die toekwam snellen roe-pen

In plaats van de knauw in mijn nek die een slagaderlijke bloeding zou veroorzaken voelde ik een dikke slobberde hondentong dwars over mijn gezicht. Kwispelende hon-denstaarten! Overal!

Toen de beesten van me afgetrokken waren en ik me rea-

liseerde dat blaffende honden ECHT niet bijten zag ik voor het eerst de vrouw die bij stem hoorde. Daar moet het gebeurd zijn. Dat ene moment. Vanuit de ridicule positie op het grindpad zag ik haar ogen, gulle lach, haar gezicht en haar mond. Ik was verkocht.

‘Ooooh! Het spijt me zo. Ze zijn altijd zo enthousiast als er bezoek komt. Ze doen echt geen vlieg kwaad hoor’. De honden hadden hun aandacht allang weer gericht op ander natuurschoon in de ruime tuin. Ik krabbelde snel mogelijk op sloeg het stof van mijn knieën en gaf haar een hand.

‘Gabriel’

‘Kathlyn’

Haar woonkamer was heel sober maar smaakvol inge-richt. Op de grond lag donker laminaat. Tegen de vers-te muur van de lengteas met de rug tegen het raam stond een rieten bank. Een lamp met een grote zilveren boog stond op een serene manier in de hoek. Bij de rechterkant van de bank waar ik zat, stond een tafeltje waarop wat tijdschriften lagen. Aan de kant van de lin-ker muur waren twee deuren. Een open en de ander dicht. De open deur gaf toegang tot een kantoor. In die kamer hing haar toga. De kamer had ook de kamer van een advocaat kunnen zijn.

‘Daar schrijf ik mijn liturgieën en hou ik de administra-tie van de kerk bij’ zei ze, terwijl ze het drankje dat ze gehaald had op het tafeltje zette. Ze zag er helemaal niet uit als een Surinaamse vrouw. Ze was wit en als ze haar mond zou houden zou ze probleemloos als Hol-landse vrouw door het leven kunnen gaan in Altweer-terheide. Alleen haar lippen pleegden verraad. Haar ogen waren groen, werkelijk groen. Haar haar was lan-ger dan kort, maar niet lang genoeg om lang genoemd te worden. Op haar voorhoofd vormde dat zelfde haar een puntje dat wij in Suriname ‘Kiri wiri’ noemen..dat zou vertaald kunnen worden als ‘moordenaars haren’. Ze ging op een poefje rechts van het centrum van de lengte as, recht tegenover mij zitten. Het was stil. Ze keek mij recht in mijn ogen aan. Het bleef stil. Hoe lang het duurde weet ik niet meer. Alleen het tikken van een klok was duidelijk hoorbaar.

‘Je bent mooi’ verbrak ik de stilte

‘Ja’ antwoordde ze.

Daarna zette ik het microfoontje in de IPod en klikte het apparaat aan. Met de ontstane man vrouw spanning van dat moment is niets meer gebeurd. Met geen enkel woord werd daar verder over gerept. Ik hervond mijn

professionele journalistenattitude en zij werd de spraak-zame dominee. Ze vertelde dat haar ouders zeer kerke-lijk waren. Ze waren leden van de Evangelische Broe-

dergemeente ook wel Hernhutters genoemd.

‘Ik ben heel streng religieus opgevoed. Mijn vader is

een Groninger die in Suriname is neergestreken en zoveel van dat land is gaan houden dat hij er ook gestorven is.

Mijn moeder is een kan-kan blakka vrouw, een trotse zwarte vrouw die eerst het dienstmeisje van mijn vader was. Mijn vader heet Dijksma. Anne Dijksma. Je kan je

voorstellen hoe hilarisch dat geweest moet zijn in het Su-riname van de jaren 50-60, een man die Anne heette! Hij

was leraar op de Graaf von Zinzendorfschool in Paramari-bo. Ondanks dat hij zelf ook uit een streng gelovig gezin

kwam, mocht hij van zijn familie ook niet trouwen met mijn moeder. Het was kiezen uit twee kwaden: of onge-

trouwd vader zijn tegen de principes van de kerk of de naam Dijksma laten doorleven in een zwarte vrouw die nota bene je dienst meid was. Je begrijpt uit het verhaal dat de kerk eraan moest geloven. Mijn pa is nooit meer

terug gegaan naar Groningen. Hij heeft ons liefde vol op-gevoed, maar dat conflict, dat dilemma heeft hem ver-

scheurd. Zo kan God het nooit bedoeld hebben. Als ik er over nadenk dan is dat waarschijnlijk de belangrijkste re-

den geweest waarom ik theologie ben gaan studeren. Mijn zus Maureen, die in Amsterdam woont, zit in het theater’

‘Mah da hoe kom je zow wit dan’ dikte ik mijn Surinaamse dictie aan.

‘Tsja.. zwarte vrouwen kunnen kinderen baren die voor wit doorkunnen gaan. Omgekeerd, een witte vrouw met

een zwarte man wordt moeilijker. Hier in de gemeente, ik predik trouwens voor een oecumenische kerk, dachten ze

eerst dat ik uit Zuid Afrika kwam!’ lachte ze terwijl ze naar de keuken liep om meer drankjes te halen. Toen zag ik

voor het eerst haar kont. En dat was een Surinaamse kont.

De avond was voorbij gevlogen. Om een uur of elf was ik terug gegaan naar het hotel. De hele weg terug had ik haar op mijn netvliezen. Ik kon haar tekenen. Er was iets magisch gebeurd. Maar mocht dat wel. Voelde zij dat ook zo? Of..gebeurde het alleen in mijn hoofd? Ik liet me stijl achterover vallen op het hotelbed. Ik plugde de koptele-foon van de IPod in mijn oren en luisterde naar haar. Wat ze zei.. ontging mij volkomen, maar de klank… de klank van haar stem.. Ik word gek. Ik rukte de koptelefoon uit mijn oorschelpen en pakte mijn mobieltje. Ik draaide haar nummer.

‘Ik sta nu met de telefoon in mijn handen om jou te bellen’ zei ze toen ze opnam

‘dus jij hebt het ook gevoeld’

‘ja’

Ze werd beleefd begroet door een paar mensen toen ze de lobby van het hotel binnenkwam lopen. Onder haar spij-kerbroek zag ik rode schoenen met een piepklein hakje. In haar oorlellen droeg ze ‘ogri aye krara’s’ , kleine rode bloedkoraaltje die in Suriname tegen het boze oog waren. In de verte klonk de muziek van de band die op zaterdag het uitgaansleven in Hotel De Poal in Altweerterheide kwam opvrolijken. Mijn hart klopte in mijn keel. Ik was blij.

‘Ik wil graag een witte wijn’ zei ze tegen de ober die de bestelling kwam optekenen. Toen hij weg was zei ze met schit-teringen in haar ogen:

‘meer dan een kan ik er niet hebben hoor. Ik word hier scherper in de gaten gehouden dan Moslims op een vliegveld’.

Ik zonk weg in die ogen. Die ogen die echt groen waren. Tegen een uur of een namen we bij de lobby afscheid.

‘Moet ik een taxi voor u bellen dominee?’ vroeg de juffrouw

‘Nee hoor, ik ben op de fiets’

Ik gaf haar een hand en de hele gemeenschap van Altweerterheide kon getuigen dat ze alleen wegging. Na een kwartier vroeg ik aan de juffrouw van de lobby welke discotheek het beste was in Weert

‘Marieke! ..weedde gij welke disco ut beste is in Weert??’ informeerde ze bij haar collega. Na overleg kwam daar disco-theek Flashback uitrollen.

‘Nou ik weet niet of ik echt nog uitga, maar kunt u mij toch maar de sleutel van de nachtdeur geven?’

‘ja, hoor da’ kan’

Ik nam de sleutel en ging richting kamer. Door de gang, langs de lift, de bocht om langs het tafeltje waar de computer op stond rechts de bocht om… kijken of er camera’s waren. Nee. Ik draaide nachtdeur open met de verkregen sleutel en Kathlyn schoot naar binnen.

‘Weet je hoe spannend ik dit vind??’ fluisterde ze.

Ik drukte mijn wijsvinger op haar mond en trok haar lichaam naar mij toe. Als twee pubers stonden we rillend tegen elkaar aan. Lippen raakten elkaar.

Eenmaal in mijn kamer gingen alle remmen los. De dominee was een vrouw, een mens, een vrouwmens, een heerlijk vrouwmens. We kusten alsof we elkaar al honderd jaar kenden. Mijn handen gleden met het grootste gemak over haar gewelfde lichaam. Ik pelde haar uit haar spijkerbroek en haar kont, die prachtige Surinaamse kont voelde..Braziliaans aan! De nacht werd broeierig. Ze neukte mij en ik neukte haar. De dominee was vrouwmens.

In de schemer van de ochtend keek ik naar haar gezicht. Ze was dezelfde maar toch anders.

‘Waar ik vandaan kom was zelfs het dragen van zwart ondergoed een zondige gedachte waar ik opgewonden van werd’

fluisterde ze zacht. Ze streelde mij over mijn gezicht en terwijl we een van geest en lichaam waren vervolgde ze op dezelfde toon:

‘Je hebt geen idee… Gabriel, je hebt geen idee’

Om half zes ging haar telefoon.

‘Dat is mijn wekker’

Ik volgde haar schoonheid, zag hoe haar kont zich in het zwarte slipje vormde, hoe de spijkerbroek zich naadloos om haar onderlichaam sloot. Hoe ze in de rode schoenen met kleine hakjes stapte. Hoe ze de deur achter zich sloot.

Om acht uur zat ik op de tweede rij van de kerkbankjes. Ik zag haar op de kansel staan. Terwijl ze haar liturgie uits-prak zag ik de ogri aye krakra’s. Toen ze klaar was liep ze langs de eerste rij van de bankjes en zag ik de rode schoenen met hakjes die ze een paar uur te voren in mijn bed ook aan had. Onze blikken kruisten slechts een keer. En dat voelde ik over mijn gehele ruggengraat.

Toen de dienst afgelopen was, heb ik op de deur van het kantoortje in de kerk geklopt. Haar toga hing weer aan de muur. Eenmaal binnen keek ik haar aan. Dezelfde stilte als toen ik haar voor het eerst zag, was weer aanwezig,

‘Je bent mooi’ zei ik

‘Ja’ antwoordde ze

‘Hoe..rijm je dit’ vroeg ik terwijl ik haar nagels van de vorige nacht nog voelde gloeien op mijn huid. Ze wachtte even en zonder haar blik van mij af te wenden zei ze zacht:

‘Als ik er mee kan leven,.. dan kan God dat ook’.

Je heet Rosanna van Straten, 21, bent een Leeuw, in Amsterdam geboren, met je ouders naar Santa Cruz, Ca. USA verhuisd toen je 6 was, hebt een camera, gaat met een stel vrien-den naar Joshua Tree National Park, en maakt de volgende foto's van je vrienden en de omgeving..

WHEN

ROSANNA CLICKS

Rosanna van Straten studeert in juni 2012 af aan de Universiteit van Santa Cruz, Californië. Ze is dan Bachelor in literatuur & journalistiek. Samen met een andere post graduate, Hana, wil ze in septem-ber een foto project doen. Hiervoor heeft ze funding nodig. Zonder voldoende geld kunnen de twee het project niet uitvoeren. Daarom hebben de comparanten het project op Kickstarter gezet. Klik en help!

When Rosanna speaks:

...Ik was 11 toen we naar Amerika verhuisden. In percentages, qua jaren en gevoel ben ik 50% Amerikaans en 50 % Amsterdammer, maar Amsterdam blijft altijd m'n thuis. Ik begon met fotograferen omdat m'n opa mij m'n eerste camera gaf: een ouderwetse Canon film camera. Ik deed maar wat. Toen het opeens lukte en ik er een geweldig gevoel bij kreeg bleef ik ermee spelen. Ik was ongeveer 13 of 14. De foto's uit Joshua Tree zijn met een Canon T1i Rebel genomen. Het klikken gaat vanzelf. Met analoog/celluloid wacht ik op een natuurlijk moment, ‘candid’. Mijn grootste angst...ik denk dat ik mijn passie niet kan combineren met m'n carrière. Ik wil gewoon leven en doen waar ik van hou en daar ook geld mee verdienen. Ik wil geen gesplitst leven leiden. Eerlijk gezegd hou ik het meest van portretten. Ik wil dat mijn foto's een startpunt zijn voor de bewonderaar. Wie er ook naar mij foto’s kijkt moet er zich dan een heel verhaal bij voorstellen. Voorbeelden: Annie Leibowitz, Richard Avadon, Ansel Adams. Ik zou graag zoiets doen als Leibowitz, haar boek ‘American music’ waar ze ongelofelij-ke portretten maakt van allerlei soorten Amerikaanse muzikanten. Of zoiets als Avadon, met z'n circus freak-show serie. Mensen, allerlei soorten mensen, en dan hun verhaal erbij opnemen. Het mooist? Celluloid! Ik doe allebei. Ik gebruik geen Photoshop. Over tien jaar ben ik een foto journaliste die wonder boven wonder geld verdient door te reizen en de verhalen van anderen te vertellen via foto's en woorden.

W ie voor het eerst naar de muziek van Robert Harman luistert komt niet onder een bewuste of onbewuste vergelijking met de vroege Al Jar-

reau vandaan. Niet alleen de klank kleur, maar ook de stijl en manier van zingen roept dit gevoel op. Maar wie Robert’s geschiedenis kent weet dat deze over-eenkomst puur en zuiver toeval is. Op bijna 7 miljard mensen moet zo een toeval ook wel mogelijk zijn. ‘Ik kwam ergens in jaren 70 de drummer Marius Tjon tegen op het Leidseplein. Hij was net naar een concert in de Pa-radiso geweest. Hij zei tegen mij dat hij een zanger gezien en gehoord had die net als mij klonk. Dat was dus Jar-reau!’ . Daarna is Robert goed gaan luisteren naar de in Milwaukee, Wisconsin geboren zanger. ‘Daar voor kende ik hem niet en ik vond de overeenkomst inderdaad erg treffend.’

Robert Harman Sordam is op 8 maart 1955 geboren uit een Surinaamse vader en een hoogblonde Neder-landse moeder. Hij groeide op in de Indische buurt van Amsterdam. Op vroege leeftijd wilde hij piano leren spelen, maar in het naoorlogse huis in de Sema-rangstraat was geen plaats genoeg voor een dergelijk log instrument. Zijn moeder kwam met een briljante vondst: een accordeon! Dat had immer ook toetsen! Zo gebeurde het dat de dubbelbloed op de woensdag-middagen wanneer alle andere dreumesen in de zand-bak aan het ravotten waren, de kleine Sordam achter zijn vaders herenfiets aan sjokte. Midden op zijn hoofd een scheiding die het haar in evenredige en el-kaar complementerende delen scheidde en op de ba-gagedrager, jawel, de accordeon! Bestemming: les. Niet lang daarna werd hij lid van de drumband Tu-bantia en ging hij hoorn spelen. ‘Mijn vader was een behoorlijk strenge man. Muziek maken was iets dat je

ROBERT HARMAN

De Nederlandse muziek scene is in de tijd waarin het lijkt dat men alleen toegang tot het podiumcircuit krijgt na voor een driekoppige jury gestaan te hebben, een eigenzinnige vocalist rijker.

‘erbij deed’, maar muzikant worden stond niet ter dis-cussie. Dat was geen echt beroep. Die optie kwam niet eens im frage.’ Zo kwam het dat Robert na de mid-delbare school begon aan een analisten studie. Achteraf bekeken is de enige analyse die gemaakt kan worden, het feit dat dat een compleet verkeer-de keuze was.

D aarna werd hij onderdeel van een markant gezelschap dat zichzelf ‘de Milestones’ noemde. Een ogenschijn-lijk losgeslagen zooitje Surinaamse

bon vivants die in het pre-onafhankelijkheid tijd-perk van Suriname, de weg naar Amsterdam hadden gevonden. Maar schijn bedriegt, want de Mi-lestones leken ongeorganiseerd maar het te-gendeel was waar. Met significante figuren als Imro ‘PI-man’ Belliot, Vincent Henar (Frafra Sound), Guilly Koster, Eric ‘Booger’ Oostwoud en Stanley ‘Odongo’ Angel in de kern hebben ze een belangrijke rol gespeeld in het vormgeven van de blijvende aan-wezigheid van Surinamers in Nederland. En dan wel met de klemtoon op de artistieke kan-ten daarvan. Muziek was een belangrijke pijler van de groep. Met het geld van een van de eerste verkregen subsidies, werden mu-ziekinstrumenten gekocht. ‘Ik kreeg een akoestische western gitaar die ik tot de dag van vandaag heb. Spelen kon ik nog niet maar dat werd gaande weg geleerd. Samen met Guilly Koster vormde ik een soort van Simon & Garfunkel-achtig duo dat, hoe kan het ook an-ders ‘Roguill’ heette. Creatieve naamgeving heet dat! Toen we door het cabaret duo Andre (Sarucco) en An-dreetje (Conrad) gevraagd werden om te spelen voor publiek, was het eerste optreden een feit.’

I n de turbulente tijd van de zeventiger ja-ren waarin Soulmuziek plaats moest ma-ken voor Disco en er geen duidelijk identi-teit was voor migranten moest ook de ana-

listenstudie er aan geloven. Na wat oriëntaties en baantjes als vakkenvuller bij de Simon de Wit, een debiele stiefbroer van Albert Heijn met een filiaal op het Bijlmerplein, werd uiteindelijk geko-zen voor een studie bedrijfspsychologie. Dat heeft Robert wel afgemaakt maar de muziek bleef lonken. Omdat hij multi-instrumentalist was kon hij op verschillende posities in verschillende bands spelen. Zo was hij gitarist bij ‘Milestone Emancipation’, keyboardtist bij ‘Odongo & The Spirits’ en vocalist bij de Frafra Sound. Met die laatste band heeft hij twee nr. 1 hits in Suriname gehad. Jazz kwam in zicht toen Sordam samen met o.a. Pablo Nahar en Vincent Henar het platen label SMA oprichtte. De bekende ‘Surinam Music

Ensemble’ maar ook ‘PI-Man & Memre Buku’ kwamen uit op dat label. Robert begon te componeren en werkte aan de ontwikkeling van een eigen geluid en muzikale identiteit. ‘Ik kreeg behoefte aan iets dat van mij was. Iets dat niet te vangen zou zijn in een categorie. Iets waarvan mensen zouden zeggen, dat is Robert Sordam. Ik kreeg een muzikale klik met Robin van Geerke, die ook piano bij de Frafra Sound speelde. We voelen elkaar heel goed aan en hebben daarom weinig woorden nodig om te communiceren. Later voegde zich ook Jeroen Vierdag (bas) bij ons en zo werd Visionary Voices geboren.’

D e eerste cd met daarop het nummer ‘Maria, kon dansi’ werd goed ontvangen door het publiek. Daarna volgde een beperkte oplage van ‘Visionary Voices’ een cd met dezelfde naam als de band. ‘Ik werk nu aan een cd die ik voor het einde van dit jaar op de markt breng. Die cd wordt o.a. geprodu-ceerd door Iwan van Hetten. Ook komen er steeds meer optredens aan en sessies met collega’s als Izaline Callister, Powl Ameerali, Jetty Mathurin en Pete Philly vind ik helemaal te gek.’

R obert Harman is een Nichiren Boeddhist. De spiritualiteit lijkt een positieve invloed te hebben op de ontwikkeling van zijn muzikale carrière. De muziek van Robert Harman, die als artiest de ach-ternaam Sordam niet gebruikt, laat zich het beste omschrijven als: vocale swing ballads en geïm-proviseerde muziek met Afro-Caribische invloeden. Harman bewerkt lyrische melodieën en klas-

sieke harmonieën uit onder andere de (Afro-Surinaamse) winti- en kawina-tradities voor zowel zang als in-strument. Het resultaat is cross-over muziek waarbij wordt geïmproviseerd op eigen composities en pop & jazz standards met Caraibische thema’s, Europese invloeden, Rock, Noord-Amerikaanse swing en Afrikaanse polyritmische tradities. De rondom vocalist Robert Harman geformeerde Visionary Voices bestaat uit vaste begeleider - verantwoordelijk voor de meeste arrangementen - en improviserend pianist Robin van Geerke en de veelzijdige bassist Jeroen Vierdag. Deze kerngroep wordt soms uitgebreid met de gastmusici: Yoran Vroom (drums), Jean-Jacques Rojer (gitaar) en Carlo Hoop (percussie). www.robbyharman.com. GK

MET ZWART EROP ZIET GROEN ER ANDERS UIT 16 BN’ers volgden een een-

daagse golfclinic met als doel het doorgaans wit bevolkte

groen van de baan, een stukje zwarter te maken

Z estien BN’ers willen verschil maken in golfwereld

Op 30 mei startten drie handenvol BN’ers een eerste multiculturele golfpartij op Golf-baan de Hoge Dijk te Amsterdam. Initiatief-

nemer Jerry Arens wil hiermee een nieuwe beweging inzetten in de golfwereld.

Doelgroep en golf .In April werd de beste golfer ter wereld uitgeroepen. Op de site van de Telegraaf prijkte de foto van deze blanke Ier. Jerry Arens viel het op dat er voornamelijk blanke mannen te vinden zijn op de golfbaan. Nog geen vijftien jaar geleden won voor het eerst een niet-blanke speler een major. Diegene bleef de enige. Jerry legt uit: ‘Ook tijdens de laatste golfbeurs van amsterdam-golf.com/zijn er voornamelijk blanke oudere mannen te vinden. Ik vind het tijd voor een nieu-we revolutie, en dan in de golfwereld!’

BN’ers maken zich sterk voor multiculturele golfre-volutie Een groep BN’ers met een multiculturele achter-grond (Hind Laroussi, Glennis Grace, Edsilia Rombley, Jasmine Sendar, Howard Komproe, Kempi, Sergio IJssel, Jetty Mathurin, CPG, Nurlaila Karim, Ivette Forster, Farida van den Stoom, Fernando en Guilly Koster) doen mee aan een golfclinic, waarbij ze kennis gaan ma-ken met de golfsport. Howard Komproe legt uit: ‘Golf heeft swing als sleutelwoord, wij gaan die swing bren-gen.’ ‘Mannen/vrouwen die mee doen, maak jullie borst(en) maar nat. Am in it 2 win it’; vertelt Kempi. Ook Jasmine Sendar vertelt over het event: ‘Ik ben benieuwd of er een vrouwelijke Tiger Woods in mij schuilt! Het was in ieder geval een gezellige kleurrijke dag!’

Kleding: Golfjunkie Foto’s: Jeremy Paesch, Laura de Haan

GOLF

Caroline van Leerdam

OP SOLO TOER Het laatste stuk waarin Caroline van Leerdam als actrice te zien was heette ´Naar buiten waar de vogeltjes fluiten ´ onder regie van Boy Jonkergouw. Daar in speelde zij de rol van Rietje, een verkrampte oude mevrouw in een psychiatrische inricht.

´Die rol vergde een enorm fysieke inspanning van mij omdat die verkramping een aanslag was op mijn uithoudingsvermogen. De regisseur had het zo bedacht.´.

De vroege veertiger van Leerdam heeft de afgelopen jaren erg veel in het buitenland gezeten. ´Ja, ik heb heel veel gereisd. Ik werkte voor een organisatie die Theatre Embassy heet. TE gebruikt theater als ´ontwikkelingssamenwerkingsinstrument´. Mooi woord voor Wordfeud overigens! Het lijkt een beetje op wat Artsen Zonder Grenzen doet, maar dan met theater. We gaan naar verschillende landen, werken met een

lokale theatergroep samen en maken daar theater over lokale thema´s. De afgelopen jaren ben ik naar Bhutan, Honduras, Guatemala, Nicara-gua, El Salvador, Peru, Indonesië en Ecuador geweest. Dat waren letterlijk wereldervaringen!´ .

Het vele reizen lijkt voorlopig even geen voortgang te hebben omdat in het licht van de huidige bezuinigingen de subsidie van TE is stopgezet.

´Maar eerlijk gezegd was ik zelf ook toe aan een iets stabielere maat-schappelijke positie. Ik sluit het reizen niet uit en ik zou nog heel graag een grote klus in Bhutan willen doen. Dat staat er misschien aan te komen, maar daar durf ik niets met zekerheid over te zeggen.´.

In het buitenland heeft van Leerdam veelal in het Engels en in het Spaans moeten regisseren. Dat gebeurde vaak onder bizarre omstandigheden waarin de situatie ver van luxueus te noemen viel. In sommige van de landen heerste er politieke spanningen die met militair of ander geweld tot uiting kwamen. Het werken met regisseur Boy Jonkergouw en spelers als Rob van de Mee-berg hebben de mimespeelster geïnspireerd om zelf aan de slag te gaan met een avondvullende solo.

´Ik wil weer doen waar ik voor ben opgeleid. Spelen! Dat is iets dat mij

in het bloed zit. Het stuk waar ik nu samen met Berith Danse aan werk heet ´Eye Phone´ en gaat over moderne hedendaagse verslavingen. Als je om je heen kijkt zie je overal mensen met smartphones die wanhopig proberen te communiceren met iemand ver weg, terwijl er iemand tegen-over ze zit! Het gaat dus ook over communicatie, over beter: het gebrek daaraan.’

Het tandem van Leerdam—Danse heeft al eerder met elkaar gewerkt op de vloer. Danse regisseerde van Leerdam in de epi-sche theater stukken ‘Het Slavernij Moment Nu’ en ‘Het Zeeuws Slavernij Moment’. Het is de bedoeling dat het stuk in Amster-dam zuidoost in première gaat.

‘Berith en ik werkten allebei voor TE in ontwikkelingsgebieden. Op het vlak van theater is de Bijlmer eigenlijk ook ontwikkelingsgebied. En net als we dat in die verre landen deden gaan we in respect het gebied bin-nen, zoeken een coalitiepartner daar en gaan kijken hoe er daar met Iphones en andere smartphones wordt omgegaan. We maken het stuk in een werkproces dat ons door die betonnen jungle gaat voeren.’

Eye Phone, 18 t/m 22 juli, Taste 4 Art Theater, CEC-gebouw, Bijlmerdreef 1325, 1103TV Amsterdam, Tel.: 020-4952078. www.eyephone.nl.

Vrienden voor het leven

Column ‘Maar wij zijn toch vrienden’ sprak mijn gesprekspartner zichtbaar verontwaardigd. Tot aan dat moment had ik haar tijdens de zaken-lunch beschouwd als een kordate jonge en potentieel nieuwe collega. ‘Zeker een half jaar lang al hoor..’ vervolgde zij. Ik deed mijn best me het moment en vooral de situatie voor de geest te halen waarin de vriendschap waar naar zij refereerde ontstaan was. Onze ken-nismaking had immers een half uur daarvoor pas plaats gevonden. Omdat zij mij aankeek alsof ik mij doelbewust van de domme hield, voelde ik mij erg ongemakkelijk. Ik begon mezelf kwalijk te nemen dat ik nog steeds niet zorgvuldig om kon gaan met inter-menselijke contacten. Vanaf die keer dat ik na een wervelende dampende nacht, nog innig in de ochtend verstrengeld lag met mijn bedgenoot, wiens naam ik mij met geen mogelijkheid kon herinneren, had ik mij voorgenomen ‘vriendschap’ belangrijker te maken dan wat dan ook. Dommage, het was mij dus klaarblijkelijk nog niet gelukt. Ik gaf het op en wilde zonder excuses te verzinnen, in

het stof bijten en spijt betuigen toen zei mij toefluisterde ‘Facebook vrienden toch....!?’ Oef, gelukkig, een FB vriend! Dat verklaart een hoop. En inderdaad, nu herinnerde ik me ook ineens haar gezicht. Ze was in het echt toch heel anders. Een stuk slimmer ook. FB vrienden - ‘replicanten uit een nog niet nader gedefinieerde dimensie en nauwelijks van echte vrienden te onderscheiden’. Eigenlijk zijn ze vriendelijker dan vrienden. Althans, alle FB vrienden hebben wel iets aandoenlijks. Ik zelf heb een aantal FB vrienden waar ik een tering hekel aan heb. Maar de Facebook wereld geeft een mens de ruimte om zichzelf te trainen in hoe je irritatie en zelfs antipathie vergezeld kan laten gaan met een prikkelende combinatie van nieuwsgierigheid en saamhorigheidsgevoel. In de FB wereld kun je met wie dan ook vriendschap voor het leven sluiten en je er tegelijk goed bij voelen dat deze vriendschap elk moment, zelfs buiten jouw invloed om, kan eindigen. Sterker nog, ik heb gemerkt dat sommige van mijn FB vrienden nog steeds communiceren met FB vrienden die in het echte leven al zijn overleden. In de FB-wereld is de non-respons van overleden vrienden simpel te verklaren door het ontbreken van de toepassing van een nog hogere programmeertaal. De verwoede denker Ludwig Wittgenstein stelde dat de grenzen van onze taalde grenzen van onze wereld zijn. Het verruimen van onze taal vergroot onze wereld en verkleint het verschil tussen leven en dood. Rest ons nu alleen nog alert te zijn op het verschil tussen waarde en waardigheid.

Ik zweer dat, of mijn gesprekspartner nou mijn collega wordt of niet, ik (FB) vrienden voor het leven met haar zal

zijn.Arman LeJacques

Nederlanders. Een beetje vreemd, maar wel lekker.

Column

Samen zijn we sterk’ Eendracht maakt machtig

Hoe een klein land groot kan zijn Is dat niet prachtig”

Het zonnetje schijnt. Een heerlijke dag ligt voor me. Zaterdag is een dag om eens lekker een stukje te gaan fietsen. Genieten van de

natuur. Genieten van de heerlijke oranje slingers en toeters. Je ontkomt er niet aan. Die fantastische sfeer in de aanloop naar het Europees kampioenschap voetbal. Heerlijk. Gezellig met de hele buurt aan de barbecue. Bier drinken tot je een ons weegt. Dit lijkt

in theorie misschien te kunnen, maar in de praktijk is het onmogelijk. Je wordt er niet alleen maar zwaarder van.

Dank u wel koning voetbal. Uw onderdanen zijn lijp geworden. De Nederlander zit raar in elkaar. Ons koningshuis en de daarbij verkregen privileges staan ter discussie. We willen dat ze meer belasting gaan afdragen. We willen dat ze niet meer meebeslissen bij

de formatie van een nieuw kabinet. Kortom willen het huis van Oranje aan banden leggen. Echter wanneer het Koninginnedag is staan we als een volslagen droeftoetervolk ons uit de naad te hossen in ons oranje kloffie. En wanneer koning voetbal op de troon

van onze Beatrix zit, dan schroeven we de gradatie van belachelijk zijn nog een tandje omhoog. En waarom? Voor een spelletje voet-bal. Zelfs de ergste pessimist gaat voor de bijl. In het begin roepen zij nog: “ZIJ gaan het niet redden en vliegen er in de eerste ronde

uit.” Komt Nederland steeds een stapje verder in het toernooi, dan wordt er geroepen: ‘WIJ gaan het wel redden en worden kampi-oen’.

De Nederlanders zijn vreemde mensen. Laat ik eens de proef op de som nemen met de vraag: Zijn WIJ nog te redden? Een vraag waar een simpel antwoord op te geven is. Nee! Wij drijven op positief denken. Wij zijn wel nuchter, maar wij houden van gezellig-

heid. Wij houden ervan om te kijken hoe een klein land grootste daden kan doen bij sportwedstrijden. En dan het liefst zitten wij met heel veel mensen bij elkaar. Wij kunnen namelijk ook zeer goed ‘ouwehoeren’. Nee, wij zijn niet meer te redden. Hoe ik dat

weet? Ik ben zelf ook verloren. Tel in bovenstaand stukje, na het antwoord: ‘Nee!’ maar eens de keren dat ik het woordje ‘wij’ heb gebruikt.

Ach, zo erg is het niet. Want na deze sportactiviteit luwt het geheel weer en is onze ziekte in ruste. Maar tot die tijd zing ik uit volle

borst dit refrein:

‘Nederland Oh Nederland Jij bent een kampioen

Wij houden van Oranje Om zijn daden en zijn doen’

Peter van der Stoep

Auteur op bestelling ©

Ten Slotte: Helden zijn vaak mensen van wie we precies weten wie ze zijn. We kennen hun gezichten en hun achtergronden. De protagonisten van onze samenleving zijn een deel van ons. We kunnen ze tekenen en als nodig precies omschrijven in woorden. Maar soms, heel soms, hebben we geen beeld.

Een man zit met zijn vriendin in een auto langs de kade van de Nieuwe Maas in Rotterdam. Hij ziet een kind in het water vallen. Zonder een moment te twijfelen springt hij achter de 12 jarige jongen aan. De jongen wordt gered, hij verdrinkt.

Familie en vrienden hebben op 29 mei 2012 Ramsis Kwidama herdacht.

Kwidama is de Curaçaoënaar die vorige week overleed toen hij een kind uit de Nieuwe Maas probeerde te redden. Bij de bijeenkomst op het Schiehoofd in Rotterdam waren circa 250 mensen aanwezig. De Gevolmachtigde Minister van Curaçao, mr. Sheldry Osepa, was ook aanwezig op dit samenzijn en sprak de volgende woorden:

‘In ons verdriet zijn we trots dat een Curaçaoënaar zijn leven heeft gegeven om een medemens te redden, ongeacht wie die was.’

Ramsis Kwidama (Curacao 1977 - Rotterdam 2012 )