Gs blok 3 nieuwe tijden
Transcript of Gs blok 3 nieuwe tijden
Geschiedenisblok 3 Nieuwe tijden
• 1. Leonardo da Vinci
• 2. Boekdrukkunst; Erasmus
• 3. Ruzie in de kerk; Maarten Luther, Calvijn
• 4. En toch draait ze; Copernicus; Galilei
Leonardo da Vinci1452 - 1519
Een groot schilder.
Hij keek naar de anatomie van de mensen. ( hij stal
lijken om ze te kunnen ontleden)
Hij maakte ontwerpen voor dingen die we nu nog gebruiken (helikopter, tank, onderzeeboot)
Hij ontwierp een boogbrug; lange brug zonder tussenliggende pijlers.
• De Mona Lisa
Erasmus1466 - 1536
Erasmus1466 ? - 1536
Maarten Luther1483 - 1546
• De jonge student, Maarten Luther, werd monnik uit angst voor onweer dat hem overviel. Hij beloofde God monnik te worden als Hij hem zou beschermen.
• In de tijd dat hij leefde, geloofden veel mensen niet meer zomaar wat al eeuwen werd beweerd. Ze wilden het zelf uitzoeken.
• Zo was Maarten Luther ook. Daarom dacht hij na over ‘hoe je als christen moet leven?’ en kreeg hij kritiek op de kerk. (paus en bisschoppen leefden in weelde. Mensen konden brieven kopen om een plek in de hemel te kopen voor hun overledenen.)
Hij schreef alle
kritiekpunten op en
sloeg de 96
stellingen aan de
deur van de kerk
In Wittenberg.
Luther had 2 gevaarlijke tegenstanders: De paus
en Keizer Karel V. Keizer Karel wilde geen onrust
In zijn rijk.
Paus Leo X
Keizer Karel V
Maar veel mensen waren
het met Luther eens.
In 1521 stapte Luther uit de
Kerk en stichtte zijn eigen kerk.
Hij wilde dat de mensen
zelf de bijbel konden lezen en
vertaalde daarom de Bijbel
uit het Latijn in het Duits.
Een andere kerkhervormer was de fransman Johannes Calvijn.Hij zei dat de mens van nature slecht was en dat mensen Gods hulp nodig hadden om een goed mens te worden. Die hulp kon je krijgen als je streng en zuinig leefde.
De volgelingen van Luther en CalvijnNoemen we protestanten .Zij werden vervolgd door de katholiekeKerk . De Kath.kerk noemde ze kettersEn velen werden op brandstapels Ter dood gebracht.
Hij was de eerste die door
denken en het maken van
berekeningen, dacht dat
de aarde rond was en
rond de zon draaide.
(i.p.v. andersom)
Maar hij kon het nog
niet bewijzen, want de
telescoop was nog niet
uitgevonden. Uit angst voor de leiders van de kerk
schreef hij zijn ideeen niet op.
Copernicus 1473 - 1543
Galileo Galilei 1578 - 1630
Galilei maakte de inmiddels uitgevonden telescoop nog beter en ontdekte dat er geen hemelkoepel bestond. Het heelal bleek oneindig groot. De kerk dwong Galilei om te zeggen dat hij zichhad vergist. (bij weigering zou hij gemarteld worden)In 1633 was Galilei al een oude man van 69 jaar. Men zegt dat hij na het vernemen van het vonnis, levenslang huisarrest, de woorden "Eppur si muove!" ("En toch beweegt zij!" )
Onrust in de Nederlanden• In 1566 zijn veel mensen in de
Nederlanden ontevreden.Het volk is boos omdat de mensen werkloos en arm zijn.De edelen, onder wie, Oranje, Egmond en Hoorne zijn niet tevreden omdat de koning, Filips ll, die ver weg in Spanje zit, hen niet laat meeregeren.
• Ook hebben veel mensen kritiek op de kerk. Protestanten worden ze genoemd.De onvrede komt tot een uitbarsting in 1566. Tijdens een preek roept een protestantse dominee op tot het plunderen van de kerken en de kloosters.En zo begon de beeldenstorm in Steenvoorde. Alles werd vernield beelden, schilderijen, altaren. Alles ging aan gruzelementen.De beeldenstorm verspreidde zich snel over de Nederlanden. Vanuit Steenvoorde trok de storm naar Amsterdam en Utrecht.
Onrust in de Nederlanden
Willem van Oranje
1533 – (vermoord
in 1584 )