Groeien met gezond verstand - AGRI Press€¦ · Groeien met gezond verstand •13u45: Inleiding -...

Groeien met gezond verstand

• 13u45: Inleiding - Hendrik Vandamme (voorzitter ABS)

• 14u00: Vooruitblik op de zuivelmarkt - Mark Voorbergen (onafhankelijk zuivelexpert)

• 14u45: Getuigenis van een jonge melkveehouder

• 15u00: Economische getallen in de melkveehouderij -Niels Achten (adviseur LIBA)

• 15u30: Toespraak minister Schauvliege + overhandiging van 1e exemplaar ‘Economie & melken’

• 15u45: Slot - Luc Versele (CEO Crelan)


• 13u45: Inleiding - Hendrik Vandamme (voorzitter ABS) • 14u00: Achter de wolken schijnt de zon; een

vooruitblik op de zuivelmarkt - Mark Voorbergen (onafhankelijk zuivelexpert)

• 14u45: Getuigenis van een jonge melkveehouder • 15u00: Economische getallen in de melkveehouderij -

Niels Achten (adviseur LIBA) • 15u30: Toespraak minister Schauvliege + overhandiging

van 1e exemplaar ‘Economie & melken’ • 15u45: Slot - Luc Versele (CEO Crelan)

19 januari 2015

Achter de wolken schijnt de zon

Mark Voorbergen Email: [email protected]

Tel: +31612446854

NACVZW Studiemiddag, 16 januari 2015, Gent

mailto:[email protected]

6

Inhoud

Sectie 1:

Sectie 2:

Sectie 3:

Sectie 4:

Een korte terugblik op de wereldzuivelmarkt

Korte termijn verwachtingen: regen

Verwachtingen voor de lange termijn: zonneschijn?

Uw melkprijs: steeds meer bepaald door uw wereldmarktpositie

Melkproductiegroei normaliseert naar langjarig gemiddelde

7

• Medio-2014 had het melkaanbod in de grote exportlanden het gat van de zwakke 2012-2013 periode opgevuld

• De eerste groeiers in 2013 – Nederland en Ierland – zitten alweer in de krimpfase …

• …. terwijl de VS pas sinds kort meer produceert dan de lokale behoefte

Meerjarig gemiddelde

Gemiddelde productiegroei in de grote 6 export regio’s (1000t meq en %)

Invoer met name in H1 2014 erg sterk, daarna minder

8

Lagere prijzen en lagere China volumes stonden landen als Algerije, Filippijnen en andere in 2013 weggedrukte importeurs toe hun voorraden weer aan te vullen

In H2 viel Rusland weg, was China zwak en waren de meest voorraadniveaus weer normaal

Tweede helft van 2014 ontwikkelde de invoer zich zeer zwak

Januari t/m September invoer (2012 – 2014, 1,000t meq)

Prijzen bewegen richting de bodem van de post-2007 range

GDT-prijzen zijn al sinds November ongeveer op 2009-niveau

Prijzen in Europa en met name de VS hebben in December het gat met GDT verkleind

Op dit moment stabiliseren de prijzen in de EU omdat veel melkveehouders in “bovenquota” landen remmen: Ierland, Nederland en sinds kort ook Duitsland en Frankrijk

De melkproductie in Belgie is op maandbasis ook bijna terug op 0% groei

9

Zuivel commodity prijzen (FOB W-Europe, USD/t)

Conclusies omtrent de huidige stand van de markt

10

• Wereldwijd melkaanbod blijft vooralsnog sterk, ondanks beginnend remgedrag in West Europa

• De VS voegen sinds een paar maanden ook melk aan het wereldwijde export surplus toe

• Grote kopers anders dan China hebben hun voorraden in de eerste drie kwartalen van 2014 fors aangevuld

• GDT prijzen zijn al op 2009 niveau, andere regio’s hebben nog een stap te gaan

Veel onzekerheid, maar de voortekenen voor de eerste helft van 2015 zijn niet positief

11

Inhoud

Sectie 1:

Sectie 2:

Sectie 3:

Sectie 4:





EU melkprijs alleen niet laag genoeg om het aanbod te remmen - maar in combinatie met de dreigende superheffing mogelijk wel

12

Melkprijsniveaus in de EU, VS en Nieuw Zeeland

Melkprijzen zijn in December/Januari naar break even niveau of lager gegaan

Nieuw Zeelandse melkprijs zal mogelijk leiden tot krimp in de staart v/h huidige seizoen (er lijkt bovendien een droogte aan te komen)

EU melkprijs zal in 2015 verder zakken naar een niveau dat het eerste quotumloze jaar tot een uitdaging maakt

VS melkveehouders melken nog alsof er niet aan de hand is

Alleen eventuele extreme weersinvloeden lijken de wereldwijde melkproductie in de komende maanden af te kunnen remmen

China heeft nog een zwak half jaar te gaan

13

Aannames voor de komende periode:

• 2014 invoer zal optellen tot ca 10.5 md kg MEQ

• In 2015 wordt er wederom ca 1 md MEQ aan de invoer toegevoegd

• In H1 2015 zal China haar voorraden consumeren die opgebouwd zijn in KW4 2013 en KW1 2014

• In H2 2015 komt de Chinese invoer weer op gang

China in 2014:

• In de eerst 11 mnd van 2014 telde de Chinese invoer op tot iets onder de 10 mrd kg

• De traditionele eindejaarspiek was echter zwak

Overigens blijft China een “black box” en zijn verrassingen niet uit te sluiten!

GDT: grotendeels gedreven door NZL/EU aanbod en Chinese vraag

14

Eerste klap omlaag: Chinese invoer zakt in na een goed KW1

Tweede klap omlaag: verbetering in H2 blijft uit

Chinees absorptievermogen zal in H1 2015 ook teleurstellen

Conclusies voor de korte termijn

Jan Feb April

Opwaartse invloeden

Neerwaartse invloeden

• VS melkaanbod vertaalt zich in export druk

Mrt Mei

• Meeste importeurs en large corporates zijn goed gecovered voor kw1 en kw2

• EU aanbod blijft sterk op prijzen rond break even

• Kansen op een oplossing voor EU-Rusland nemen toe

Juni

• Quotumjaar tactieken om superheffing te verminderen

• Chinese invoervraag blijft laag vanwege voorraden en goede lokale productie

• Chinese import is seizoensmatig laag

Prijzen

• Zuidelijk halfrond blijft fors produceren

• Vroege afvoer laagproductieve koeien door droogte en lage melkprijs in NZL

Tijdlijn voor 2015 prijsrichting, opwaartse en neerwaartse invloeden

• Chinese import leeft weer op

• Lage olieprijs verlaagt de koopkracht van de OPEC landen

16

Inhoud

Sectie 1:

Sectie 2:

Sectie 3:

Sectie 4:





Zuivelconsumptie verschuift naar de nieuwe economieën

Groei van de zuivelmarkt tussen 2014 en 2020

In 2020 zijn de zuivelmarkten in Overig Azië, India,

Afrika en China gezamenlijk met 66 md kg gegroeid

Met uitzondering van India kunnen deze markten

slecht voor een beperkt deel in hun eigen groeiende

zuivelbehoefte voorzien

Na 2020 wordt Afrika de belangrijkste groeimotor

van de wereldwijde zuivelvraag

Ondanks tijdelijke vertragingen door politieke

onrust, hoge marktprijzen en economische crises,

kan de groei over de totale periode van 10 jaar

nauwelijks afgestopt worden

Source: Voorbergen s/d model, 2015

Voorlopig genoeg melk - na 2016 komt de behoefte aan nieuw exportaanbod terug

Gemodelleerde groei van de aanbodoverschotten importbehoeften in de belangrijke import- en exportregio’s (2012 – 2020)

Zowel aanbod als vraag zullen toenemen maar het exportaanbod loopt in de traditionele exportregio’s tegen fysieke grenzen aan

De wetten van de economie dicteren dat de vraag nooit harder kan groeien dan het aanbod maar de vraagpush zal de prijzen na 2016 weer onder opwaartse druk zetten

EU neemt in 2014 60% van de groei van

het export-surplus voor haar rekening

Lange termijn prijsrichting, opwaartse en neerwaartse invloeden

Jan 2014

Jan 2017

Jan 2020

Opwaartse invloeden

Neerwaartse invloeden

• Wereldwijde invoervraag is sterk

• Europese post 2015-groei is sterk • Westerse zuivelvraag is verzadigd • VS aanbodgroei versnelt door

toenemende exportoriëntatie • NZL productiegroei is sterk doordat

productiviteit op geconverteerde bedrijven toeneemt

• Aziatische per capita consumptie nadert het verzadigingsniveau

• Lokale productiegroei in China versnelt

• Wereldwijde invoervraag is sterk

• EU aanbodgroei loopt terug • Periode van sterke volumegroei in

NZL loopt ten einde

• VS aanbod blijft groeien

• Afrika lost Azië af als primaire motor van de consumptiegroei

20

Inhoud

Sectie 1:

Sectie 2:

Sectie 3:

Sectie 4:



Verwachtingen voor de lange termijn: zonneschijn


Internationale concurrentie-

positie

Stabiel melkaanbod

Duurzame, kwalitatief

hoogstaande keten

De juiste producten voor

de internationale

consument

Sterk zuivelimago

Toegang tot groeimarkten

Efficiënte en flexibele

melkproductie

De internationale concurrentiepositie heeft veel facetten

De uitdagingen voor de rest van de keten

De uitdagingen voor de melkveehouderij

Flexibiliteit: hebben we het varen op de golven al onder de knie?

De jaren na 2015 worden een interessante periode om het groei en krimpgedrag van de Europese melkveehouders te monitoren

Volatiliteit blijft ‒ Het gewicht van volatiele importlanden neemt binnen

de vraag en aanbod dynamiek toe

‒ % melk dat verhandeld wordt neemt toe maar blijft gering tov de totale consumptie

‒ Extreme weersomstandigheden blijven

‒ Markt wordt steeds transparanter en prijsbewegingen verlopen sneller

‒ Importerende noch exporterende regio’s geven blijk van “leren van lessen uit het verleden”

‒ US

‒ China

22

Perfecte varkenscyclus?

Productie-ontwikkeling in verschillende lidstaten en de VS in relatie tot de marktontwikkeling (2013-2014)

“Leren van de lessen uit het verleden”, hoe zit het met Europa?

Nederland en België gaven blijk van relatief snel reageren op marktveranderingen

Frankrijk heeft de handicap van haar eigen melkprijssysteem

De VS-productie kwam zeer laat op gang

Wat zou de rol van de verwerkers moeten zijn?

In principe heeft elke schakel in de keten baat bij een snelle reactie van het melkaanbod op de vraagsituatie

23

Conclusies

Het is moeilijk om voor de korte termijn lichtpuntjes te ontwaren

EU melkaanbod neemt na kwartaal 1 waarschijnlijk weer snel toe en de importvraag maakt een zwakke periode door

In de loop van 2015 draaien de fundamentele krachten echter weer om

Hoewel een al te forse groei in het eerste quotumloze jaar in de EU de druk op de ketel kan houden

Na 2016 komen de uitdagingen in de wereldwijde zuivelmarkt weer boven: ‒ Exportaanbod is in handen van een beperkt aantal kleine exportlanden

‒ Importvraag wordt voortgedreven door zeer grote economieën

‒ Die de fysieke omstandigheden ontberen om ooit zelfvoorzienend in zuivel te worden

Op termijn heeft de wereldmarkt aanbod uit nieuwe potentiële exportgebieden nodig

Tot die tijd gaan de huidige exporteurs goede tijden tegemoet

Mits de waardeketen de golven van de markt beter in de vingers krijgt ..

… en er geïnvesteerd is/wordt in een duurzame positie op de wereldmarkt 24

Getuigenis van jonge melkveehouder Kristof Boussery – 29 jaar Woonachtig in Peer

Bedrijf Kemmel: Typisch West-Vloams: - Akkerbouw - Melkvee (60

melkkoeien + jongvee)

- Vleesvee

Bedrijf Peer: Typisch Kempen: - Intensief

melkveebedrijf - 90 koeien +

jongvee

Samenvoeging + overname

Pijnpunten - Samenwerking – 50% overname - Beperkte plaats voor 150 melkkoeien - Beperkte capaciteit melkstal - Quotumoverdracht - Dommelvallei - habitat


Bedrijfsplan - Is dit project haalbaar? - Wat kost mijn liter melk? - Hebben wij een leefbaar bedrijf?


Oplossingen - Opmaken bedrijfsinventaris - Vennootschap of maatschap - Bouw nieuwe stal + melkstal - Overleg met VLIF - Navraag bij het toenmalig RUP

Aandachtpunten bij bedrijfsplan

- Melkprijs - onvoorspelbaar - Jan ‘14 tov Nov ’14 = 25% daling

- Voerkosten - Soya:

- ‘06 : 200€/ton - ‘09 : 340€/ton - ‘14 : 420€/ton

- Aankoop maïs

- Perspulp: - ‘07: 25€/ton - ’14 : 47€/ton

Aandachtpunten bij bedrijfsplan

- Vaste kosten - 3% inflatie/jaar

- Inschatten kostprijs stal - Offertes op voorhand

- Toekomstige investeringen - Bedrijfskapitaal

Stappenplan Milieu –en bouwvergunning

- Opmaken bedrijfsplan (winter 2008) - Aanvraag bouwvergunning (juni 2008) - Aanvraag milieuvergunning (juni 2008) - Oprichting LV (zomer 2008) - Opstalrecht nodig zodat LV kan bouwen (zomer 2008) - LV bouwt stal (begin nov 2009) - Opmaken bedrijfsinventaris (dec 2009) - VLIF dossier opmaken (dec 2009) - Bedrijfsinventaris omzetten in aandelen (dec 2009) - Effectieve overname – overname met aandelen (1 april 2010) - Overdracht milieuvergunning (april 2010) - Overdracht NER’s (april 2010) - Overdracht Melkquotum (april 2010) - LV begint te boeren

Resultaat

Streefdoel na bouw

- Optimalisatie binnen bestaande stallen - Stal volledig benutten - Streven naar goede technische cijfers:

- Productiestijging 2011: 8458 l/koe – 2013: 9011l/koe

- Koeien snel drachtig - Vroeg afkalven vaarzen - Rantsoen berekenen - Kengetallen opvolgen

Knelpunten na bouw

- Plaatsgebrek voor vee - Huurstal voor vaarzen - Schuur omgebouwd voor kalveren - Verbouwing voor stierkalveren

- Tijdsgebrek - Zelfrijdende mengwagen - Tweedehands drinkautomaten

- Voer - TGC - Aankoop maïs

Toekomstvisie

- Optimalisatie binnen bestaande structuur - Technische resultaten - Hogere productie per koe= kg vet + eiwit - Schuld afbouw - 2de fase overname

Bedankt voor uw aandacht!

49

Economie & melken Praktijkgids voor een winstgevend melkveebedrijf

Niels Achten

[email protected]

Inhoud

1. Niels Achten

2. Economie & melken

3. Toepassingen “Economie & melken”

4. Vervolg

50

Niels Achten

51

Niels Achten

52

Economie & melken

Idee

Economisch boek met een laag ‘droge

stof’ gehalte

Praktisch

Toepasbaar door melkveehouders

Gebruiksvriendelijk

Wetenschappelijk correct

Primeur in de economische literatuur

Kijk-leer-doe-principe van koesignalen©

53

Economie & melken

Met medewerking van:

54

Economie & melken

55

Wat is ‘economisch succesvol’?

Streven naar maximale winst / cashflow

Voldoende investeren in het voortbestaan

van je bedrijf over de generaties heen

Zonder dat je productiefactoren uitput

56

Metafoor van de tafel

57

Management

Melkveehouder is een speciale ondernemer!

3 niveaus in 1 persoon

58

Management

59

60

Toepassing boek

Strategische beslissingen

Hoofdstuk 3

p. 61

Crelan Vertrouwensindex landen tuinbouw 2014 in samenwerking met TNS

Vlaamse landbouwer wordt sedert 2010 voorzichtiger

30

25 24 26 26

24

19

42

50

34 33

31 29

27

0

10

20

30

40

50

60

2008

(n=670)

2009

(n=799)

2010

(n=752)

2011

(n=717)

2012

(n=764)

2013

(n=745)

2014

(n=705)

Binnen 1 jaar Binnen 2 à 5 jaar

Investeringsplannen (Vlaanderen) :

% OP BASIS: ALLEN

2014

p. 62

Crelan Vertrouwensindex landen tuinbouw 2014 in samenwerking met TNS

De helft zou een bedrijfsplan opstellen bij een grote investering.

51 52

31 27

7 9

10 10

2 2

Vlaanderen (n=705)

Wallonië (n=468)

Weet niet

Zeker niet

Waarschijnlijk niet

Waarschijnlijk wel

Zeker wel

% OP BASIS : ALLEN

Strategische beslissingen

Bedrijfsplan is basis voor beslissing Bedrijfseconomische boekhouding

Investeringsplan

Productiedoelen stellen

Inkomsten, variabele en vaste uitgaven worden

ingeschat

Financieringslasten

Evolutietabel

Evalueer de financiële consequentie en de risico’s

GO, NO GO of GO mits aanpassingen

63

Evalueren

- Op basis van de boekhouding

- Belangrijke kengetallen

KOP en BOP

Solvabiliteit: % eigen vermogen

Rendement: opbrengsten / kosten

Reserveringscapaciteit: aflossen – sparen –

investeren

64

Lage KOP en BOP

65

Liba 2009-2013

Hoge KOP en BOP

66

Liba 2009-2013

Gevolg van geen/slecht plan

Punt 1

Punt 2

Punt 3

Hier kan weer tekst komen Punt 4

Punt 5

67

68

Toepassing boek

Tactische beslissingen

Hoofdstuk 4

Tactische beslissingen

Effect van één maand tot één jaar

Teeltplan

Voer aankopen

Arbeidsorganisatie

Protocolmatig werk

Kasplanning

Diergezondheidsmanagement

PLANNEN

69

Actueel voorbeeld: kasplanning

Melkprijs 2015 Korte termijn

+/- 28 euro/100 l FPCM (4% vet; 3,3% eiwit)

Gemiddelde KOP in Liba-boekhouding

2013: 30,5 euro/100 l FPCM

Eerste gem. 2014: 29,5 euro/100 l FPCM

Meer dan de helft van bedrijven liquiditeitstekort

Opmerking: lange termijn positief

32-33 euro/100 l FPCM

KWIN en EU-rapport

Hoge volatiliteit

70

Kasplanning

71

Stresstest

Buffer aanhouden afhankelijk van de KOP:

KOP: 33,5 euro/100 l FPCM

Melkprijs: 28 euro/100 l FPCM

Bedrijf: 100 koeien

Jaarleverantie: 950.000 l FPCM

4.400 euro/maand liquiditeitstekort

72

Stresstest

Gezonde buffer = +/- 750 euro/koe

Opvolgen aan de hand van een kasplanning

73

Duur melkprijsdip in maanden

6 12 18

Buffer 26.400 52.800 79.200

Buffer/koe 264 528 792

74

Toepassing boek

Operationele beslissingen

Hoofdstuk 5

Operationeel management

Succesfactor 1: hoge melkproductie/koe

75


Succesfactor 2: correct voeren

76


Succesfactor 3: opbrengst van eigen land

77


Succesfactor 4: gezonde, vruchtbare koeien

78

Hoe meten en evalueren?

Wekelijks volgende kengetallen

Voersaldo/koe en per 100 l FPCM

Melkproductie per koe

Voerefficiëntie (l FPCM/kg ds voeropname)

Dagen in lactatie/tussenkalftijd

Celgetal

Moeilijk te monitoren maar toch zeer belangrijk

Opbrengst van eigen land

79

Relatie saldo - voersaldo

80

Bron: Cowdashboard 2014

Hoe hoog voersaldo?

81

Bron: Cowdashboard 2014

Conclusie

Management: juiste keuzes maken

Dit op alle managementniveaus

Tafelblad

Melkveehouder = ondernemer + planner +

uitvoerder

Ieder managementniveau vereist een

andere aanpak

Strategisch: bedrijfsplan

Tactisch: planningen maken

Operationeel: monitoren kengetallen 82

Vervolg

83

Quickscan

www.liba.be

9 meerkeuzevragen

Contactgegevens invullen

Crelan agent bezorgt boek

84

Lezingen/trainingen

Lezing van 1, 2 of 3 uur

Titel: “Economie & melken”

Actualiteiten

Training

Halve of gehele dag

Op locatie

Praktisch toepassen

85

Economie & melken

Bedankt voor uw aandacht

Veel leesplezier!

86





Niels Achten (adviseur LIBA) • 15u30: Toespraak minister Schauvliege +

overhandiging eerste exemplaar ‘Economie & melken’ • 15u45: Slot - Luc Versele (CEO Crelan)

Groeien met gezond verstand - AGRI Press€¦ · Groeien met gezond verstand •13u45: Inleiding -...

Documents

Transcript of Groeien met gezond verstand - AGRI Press€¦ · Groeien met gezond verstand •13u45: Inleiding -...