Maak werk van een lerende organisatie

(Workshop Groei³ - 21 oktober 2014)

Koen Joly Coach, inspirator, motivator & facilitator

bij KEIK – Mensen in beweging koen@keik.be - www.keik.be

Lerende organisatie (Bolhuis en Simons)

Een organisatie die er bewust op gericht is om:

• het leren en het leervermogen van individuen, groepen en de organisatie als geheel te bevorderen, en op zodanige wijze met elkaar te verbinden,

• dat er continu verandering optreedt op alle drie niveaus,

• in de richting van gewenste output van de organisatie.

Lerende organisatie (Pedler)

• Een lerende organisatie is een organisatie die het leren van haar leden faciliteert en zichzelf continu transformeert.

• Een lerende organisatie heeft het vermogen ontwikkeld om zich steeds aan te passen aan de omgeving, is flexibel en dynamisch.

• Een lerende organisatie streeft naar constante vernieuwing en verbetering.

• Een lerende organisatie beschikt en ontwikkelt competenties om steeds goed te blijven functioneren.

• Een lerende organisatie beschikt over de bekwaamheid om te leren.

Lerende organisatie (Senge)

Lerende organisaties zijn organisaties

• waarin mensen voortdurend hun capaciteiten vergroten om de resultaten te creëren die ze echt voor ogen hebben,

• waarin nieuwe, expansieve denkpatronen worden gekoesterd en

• waarin mensen voortdurend leren hoe ze gezamenlijk kunnen leren.

Kenmerken

Een lerende organisatie heeft een gemeenschappelijke visie waarin de waarden van de organisatie centraal staan en waarbij de doelen door iedereen worden (h)erkend.

Leercultuur

• Fouten maken mag (en dus niet: risico’s vermijden)

• Experimenten stimuleren (en dus niet: te veel denken)

• Rechtstreeks communiceren (en dus niet: via papier en

mail)

• Dialoog in heel de organisatie (en dus niet: enkel top-

down)

• Ruimte geven als leidinggevende (en dus niet: controle vanuit wantrouwen)

• Leren over leren (en dus niet: meer van hetzelfde)

• Ruimte voor ontmoeting (en dus niet: enkel overleg tijdens vastgelegde vergaderingen)

Motiveren om te leren (Mihály Csíkszentmihályi)

ANGST

OPWINDING

FLOW

BEZORGDHEID CONTROLE

APATHIE ONTSPANNING

VERVELING

MAXIMAAL

MINIMAAL MAXIMAAL COMPETENTIE

Kennis in organisaties

Kennis = integratie van weten & toepassen Kennis = persoonlijk en kan maar relationeel verworven worden Meeste kennis in organisaties is impliciet Dus: Creëer leersituaties waarin kennis gedeeld en geëxpliciteerd kan worden

Kenniscreatie (Nonaka & Takeuchi)

• Van expliciet naar expliciet

• Van expliciet naar impliciet

• Van impliciet naar expliciet

• Van impliciet naar impliciet

Socialisatie Exter-

nalisering

Combinatie Inter-

nalisering

Socialiseren

Het delen van kennis door met elkaar ervaring op te doen.

• Observeren

• Nadoen

• Experimenteren

Externaliseren

Het expliciteren van impliciete kennis.

• Woorden én beelden

• Analytisch én creatief

• Metaforen, scenario’s, …

Combinatie

Expliciete kennis uit verschillende bronnen samenvoegen en opnieuw ordenen.

• Bronnenstudie

• Informatie samenbrengen in databank

• Ideeën samen bespreken

Internaliseren

Het eigen maken van expliciete kennis.

• Bekwamen in bepaalde zaken

• Leren door doen

• Ervaringen opdoen

Een lerende organisatie creëren (Senge)

1. Het systeemdenken

2. Het werken met mentale modellen

3. Het persoonlijk meesterschap

4. Een gemeenschappelijke visie

5. Het teamleren