GRAM_okt 2011

Oude banden.Rijp om in te zamelen.

RecyBEM B.V. is als uitvoeringsorganisatie van het Besluit Beheer Autobanden verantwoordelijk voor het inzamelen

en verwerken van gebruikte autobanden. Het systeem werkt simpel. Voor elke nieuwe band die wordt verkocht, wordt een oude

band gratis ingezameld. Op die manier werden in 2010 maar liefst 8,4 miljoen gebruikte banden ingezameld. Bijna 60% van alle

ingenomen banden wordt hoogwaardig herverwerkt. Een prima resultaat. Daar plukken wij met z’n allen de vruchten van!

Ook deze herfst blijven we scherp en gaan we voor een prikkelend resultaat.

www.recybem.nl

Inzamelen oude banden. Voor een schoner milieu.

Alle gebruikte banden worden in Nederland door RecyBEM ingezameld. RecyBEM is een initiatief van uw bandenleverancier.

GEM. REIN.-AFVALMAN. NAJAAR 2011 210x297.indd 1 16-09-2011 12:17:01

GRAM | oktober 2011 3

Officieel vakbladvan de NVRD inhoudsopgave

6

10

12

Hoe doen zij dat? Deze maand: textielinzameling In dit benchmarkartikel leggen vijf personen van verschillende organisaties uit hoe zij

invulling geven aan textielinzameling. Ze lichten hun keuzes toe en benoemen de voor-

en nadelen.

Nederland kansrijk als grondstoff enrotondeDe gedachte van ‘afvalstof is grondstof’ bestaat al langer. Nieuw is het concept van ons

land als grondstoff enrotonde. Maar wat behelst deze internationaal klinkende ambitie

en wat zijn de gevolgen voor het milieu?

Materiaalketenprojecten werpen hun vruchten afHet Nederlandse afvalbeleid richt zich al een aantal jaren niet meer louter en alleen op

de afdankfase, maar op de hele keten van materialen, als speelveld om extra milieu-

winst te behalen.

Milieubonus voor kleine PET-fl essen en blikjes groot succesEén van de voorbeelden van hoe de actie van de Jumbo supermarkt in Eerbeek door de

dorpsgemeenschap wordt opgepikt. De actie ontstond vanuit de ergernis van winkel-

eigenaar Casper Heine over het alom aanwezige zwerfvuil.

Foto voorplaat, lees verder op pagina 6.

(Foto: Janet Dijkstra, Nationale Beeldbank)

5 Bezem

themabijeenkomst Plaagdierbestrijding

Oproep; stem mee

9 Garen spinnen uit oude spijkerbroek

15 Wecycle wil ‘lek’ in e-waste

aanpakken

16 Gemengde berichten Afval & Milieu

18 Afval-CO2MPAS maakt duurzaamheid

meetbaar

22 NVRD reactie op Afvalbrief

24 Avalex en Ryck ‘Nederlandse Recycle

Bank’ zetten uniek brengsysteem in

de markt

27 Europese week van de

afvalvermindering

29 NVRD Nieuws

30 Henk Klösters neemt afscheid

van GRAM

32 Hoe rekbaar is de afvalstoff enheffi ng?

36 Terugblik NVRD themadag IBOR

38 Alle kinderboerderijen duurzaam

40 Nieuws op de markt

• Afvalbrengstation RMN

• Startrash

• Naamswijziging Vista Online

• Nieuw complex Spaarnelanden

42 Agenda

14

Be there fi rst

T 0548 370000, www.aebi-schmidt.nl

De wereld ontwaakt, natuurlijk zijn de straten sneeuw- en ijsvrij. We moeten kunnen vertrouwen op de begaanbaarheid van ons wegennet. Zeker in de wintermaanden wanneer de wegen geteisterd worden door sneeuw en gladheid. Nido, dé specialist op het gebied van gladheid bestrijding: Innovatief, betrouw-baar en effi ciënt. Uiteraard worden de Nido strooimachines met alle zorg voor het milieu ontwikkeld en is ook het gebruik ervan afgestemd op een minimale belasting van het milieu. Natuurlijk Nido!

Roteb Lease is gespecialiseerd in reparatie, onderhoud en beheer van bijzondere voertuigen.Het accent ligt op afvalinzamel-voertuigen, veegmachines, riool-reinigingsvoertuigen, hoogwer-kers, containerauto's, ambulances en brandweervoertuigen. Roteb Lease staat voor klantgerichte mobiliteitsservice.

S p e c i a l i s t i n r e p a r a t i e , o n d e r h o u d e n b e h e e r v a n b i j z o n d e r e v o e r t u i g e n

Verkoop & Beheer:Advisering bij aanschaf AanschafcoördinatieVoertuiginstructie Assurantie en schadeafwikkeling LeasingWagenparkbeheer ManagementinformatieVerhuur

Werkplaatsen:Onderhoud, reparatie en keuringenSchadeherstelConstructiewerkBedrijfswageninrichtingServicesteunpunt voor RAVO, HIAB, Geesink, Haller,BekkerLaGram en KOKSAdrem veiligheidskeuringen

Voor een advies op maat kunt u contact opnemen met:Roteb LeaseKleinpolderplein 5Postbus 110113004 EA RotterdamTel. 010 - 267 86 00Fax. 010 - 267 85 52www.roteblease.nl [email protected]

BEZEMDe affaire VernooijDe overheid mag geen geld meer vragen voor de identiteitskaart. De Raad van State heeft beslist dat bij de verplichting om je te kunnen legitimeren de burger niet onnodig op kosten mag worden gejaagd. Het doet me denken aan de affaire Vernooij in de jaren tachtig van de vorige eeuw. De heer Vernooij, woonachtig in een buitengebied, weigerde voor zijn afval te betalen. De laatste adressen, ver weg in het buitengebied, moesten voortaan ook hun huishoudelijk afval aan de ‘gemeentelijke’ afvalinzamelaar aanbieden. Van Gansewinkel en de zijnen waren toen nog niet zichtbaar vandaar de term ‘gemeen-telijke’.

De heer Vernooij woonde in het buitengebied en bleef zich verzet-ten, hij kon aantonen dat hij geen afval had en daarom ook niets kon aanbieden. Alle hierop volgende processen verloor hij, hij moest blij-ven betalen. De heer Vernooij was zijn tijd ver vooruit. Er wordt nu al door diverse gemeenten voorgesorteerd op het feit dat er binnenkort geen restafval meer wordt aangeboden. We spreken alleen nog maar over herbruikbare spullen die als grondstof kunnen dienen. Geluk-kig voor deze gemeenten kan men voor de eventuele aanbiedingen geld blijven vragen. De minister van Binnenlandse Zaken heeft im-mers met een wetswijziging het besluit van de Raad van State over de ID kaart, weer om zeep geholpen.

In wat voor land leven we toch? Als er geld aan te pas komt, is alles geoorloofd. De kranten staan er dagelijks vol mee. De kredietcrisis zorgt ervoor dat we alleen nog fi nancieel denken en handelen. De angst overheerst. Het voorsorteren begon overigens met het afzon-derlijk aanbieden van glas en papier. Maar de echte doorbraak kwam met de gft-afvalinzameling in de jaren negentig. Met de wethouder ging ik op bezoek bij een bewoner in mijn werkgemeente. De bewo-ner beweerde dat ze geen gft-afval produceerde. Op de lokale radio had ze al eerder verteld dat ze niet mee wilde doen met de verplichte aanbieding van dit composteerbare afval. Bij huisbezoek bleek dat ze haar groente- en fruitafval elke dag meegaf aan het bezoekende kleinkind die het vervolgens in de openbare afvalbak voor haar wo-ning deponeerde. Zo kan het ook, zou mijn kleinkind zeggen. Ik ben benieuwd wat er na de huidige afzonderlijke kunststoffenaanbieding nog meer staat te gebeuren. Jammer dat de heer Vernooij dit niet meer mag meemaken.


Bijeenkomst PlaagdiermanagementMet de opkomst van nieuwe dierplagen wordt het be-

lang van goed plaagdiermanagement steeds duidelijker.

De afgelopen jaren is er veel veranderd op dit gebied.

De branche innoveert, maar ook de wetgeving veran-

dert. Kennis blijft bij doelgroepen zoals burgers en ge-

meenten nog achter. Vandaar dat drie partijen – CPMV,

NVPB en NVRD – op 9 november 2011 in congrescen-

trum Edda Huzid te Voorthuizen de thema bijeenkomst

Plaagdierbestrijding organiseren.

Er is nog veel te winnen op het gebied van plaagdier-

management volgens Erik Bodar (NVRD) en Dio Naakt-

geboren (CPMV). Veel gemeenten en bedrijven weten

niet wat er allemaal bij komt kijken. In plaats van dat

we preventief aan de slag gaan om het probleem om

te lossen, kiezen gemeenten en organisaties vaak voor

de tijdelijke en snelle oplossing in de hoop dat het pro-

bleem zich niet meer voordoet. Men kijkt niet naar wat

de oorzaak is van de plaag met als gevolg dat enkele

maanden later hetzelfde probleem weer speelt. Met de

themabijeenkomst hopen de drie organisaties geïnte-

resseerden meer inzicht te geven in de veranderde wet-

geving, handhaving, technieken en ervaringen.

De bijeenkomst wordt van harte aanbevolen. Voor

meer informatie en het programma kunt u terecht op:

www.nvrd.nl

Stem meeStatiegeld is ten dode opgeschreven

Eens

Oneens

Reageren? Ga naar www.nvrd.nl

Uitslag van de poll september

53% van de GRAM lezers vindt dat er voldoende

werk is voor mensen uit de sociale werkvoorziening

binnen de afval- en reinigingsbranche. 47% is het

daar niet mee eens.

Verder discussiëren over dit onderwerp?

Sluit u aan bij de GRAM lezersgroep op LinkedIn.

6 GRAM | oktober 2011

HOE DOEN ZIJ DAT ?

GADHoe wordt het textiel in uw

gemeente(n) ingezameld?

Wij hebben zo’n zestig verzamelcon-

tainers staan in ons hele verzorgings-

gebied. Vijf keer per jaar is er bovendien

een huis-aan-huisinzameling door SVKI,

dat is een samenwerkingsverband van

elf charitatieve instellingen. Zij zorgen

er voor dat de zakken uitgedeeld worden

en opgehaald.

Om welke hoeveelheid gaat het?

Ruim 1300 ton textiel per jaar, dat is 5

kilo per aansluiting.

Wie zamelt het textiel in?

Leger des Heils ReShare, Humana, Men-

sen in Nood en Kici verzorgen de inzame-

ling via de verzamelcontainers. SVKI doet

de huis-aan-huisinzameling. Wij hebben

dus alles uitbesteed aan charitatieve in-

stellingen. GAD zamelt zelf geen textiel

in. Dat is al meer dan dertig jaar zo gere-

geld, tot ieders tevredenheid.

textielinzamelingDEZE MAAND:

Hoe is de inzameling georganiseerd?

De instellingen krijgen een vergunning,

want het gaat om huishoudelijk afval. In-

cidenteel zijn er weleens kerken die een

inzamelronde houden, dat gaat gewoon

op afspraak.

Wordt er gesproken over textiel of

gebruikte kleding?

Wij spreken over textielinzameling, zodat

ook schoenen, dekens en dergelijke in-

geleverd kunnen worden. Laatst zijn we

op bezoek geweest bij twee charitatieve

instellingen, dat was een open baring. Ze

kunnen echt alles gebruiken en afzetten.

Ook tassen, knuff els, zelfs één schoen is

vermarktbaar. Daar stonden we echt van

te kijken.

Wat gebeurt er met het ingezamelde

textiel en wie krijgt de opbrengst?

De charitatieve instellingen regelen dat

allemaal zelf. De opbrengst is voor hen.

Indirect hebben wij er ook inkomsten

van, want we hoeven 1300 ton minder

restafval te verbranden. Bovendien tellen

de inzamelcijfers mee in de hergebruik-

percentages van de afvalstoff enbalans.

Kan het inzamelresultaat beter of

anders?

We gaan kijken of er een verbeterslag te

maken valt, want de charitatieve instel-

lingen denken dat een inzameling van 7

tot 7,5 kilo per aansluiting haalbaar is. De

frequentie van vijf keer halen schijnt het

maximum te zijn, vaker huis-aan-huis in-

zamelen heeft geen zin. Maar misschien

kun je met betere voorlichting en meer

of anders geplaatste verzamelcontainers

iets bereiken.

gemeente HeerlenHoe wordt het textiel in uw


Wij hebben een haal- en brengsysteem.

Dat laatste gebeurt via 32 ondergrondse

containers, verspreid door onze gemeen-

te. Die containers zijn onder beheer van

RD4. Het halen gebeurt door charitatieve

instellingen.


Vorig jaar hebben we 471 ton ingeza-

meld. Het grootste deel, 440 ton, kwam

binnen via het brengsysteem. Dat de

charitatieve instellingen veel minder op-

halen, 31 ton, komt waarschijnlijk door-

dat ze niet de hele gemeente dekken.

Ze hebben offi cieel zes rondes per jaar,

maar wij hebben niet de indruk dat ze de

hele gemeente pakken bij elke ronde.


RD4 via de ondergrondse brengcontai-

ners; zes charitatieve instellingen doen

de huis-aan-huisinzameling.

Ed Duijn,

adjunct-directeur GAD, regio Gooi-

en Vechtstreek, verzorgingsgebied

250.000 inwoners.

Contact [email protected]

Maurice Wolters,

beleidsmedewerker afval gemeente

Heerlen, 89.000 inwoners,

contact: [email protected]


In dit benchmarkartikel leggen vijf personen van verschillende organisaties uit hoe zij invulling geven aan textielinzameling. Ze lichten hun keuzes toe en benoemen de voor- en nadelen.

tekst: Hetty Dekkers


De politiek heeft afgesproken zes lan-

delijke charitatieve instellingen en twee

lokale organisaties, zoals scholen en ver-

enigingen, een vergunning te verlenen.

In de praktijk zijn de lokale organisaties

afgehaakt. Elk jaar worden nieuwe ver-

gunningen aangevraagd en verleend.


gebruikte kleding?

Wij gebruiken de brede term textiel.



Wat de charitatieve organisaties doen met

hun kleding, daar hebben wij geen kijk

op. Van de opbrengst zien wij ook niets

terug, die is geheel voor de instellingen

zelf. RD4 zet het textiel af bij goede tex-

tielverwerkingsbedrijven, neem ik aan.

De opbrengst van onze eigen inzameling

is voor de gemeenten.


anders?

We houden het systeem momenteel te-

gen het licht. De vraag is of de inzamel-

structuur anders kan in de toekomst.

Vooral het feit dat de charitatieve in-

stellingen alle opbrengsten zelf mogen

houden, daar willen we vanaf. Het liefst

zouden we de instellingen een vergoe-

ding willen geven voor het inzamelen,

en dat daarnaast de opbrengsten naar de

gemeente gaan. Dat vinden wij een eerlij-

ker systeem. De politiek wilde met name

lokale verenigingen sponsoren met de

mogelijkheid textiel in te zamelen, maar

die maken er geen gebruik van.

RD4Hoe wordt het textiel in uw


Via verzamelcontainers, meestal onder-

gronds. Een brengsysteem dus. In veel

gemeenten zijn ook charitatieve instel-

lingen actief die huis-aan-huis inzamelen,

daar hebben wij geen invloed op.


via het brengsysteem zamelen we 1100

ton textiel per jaar in.


Wij, RD4, voornamelijk. De inzameling

door charitatieve instellingen is een poli-

tieke keuze.


RD4 heeft een permanente vergunning

voor het inzamelen van alle soorten afval,

daar hoort textiel bij.


gebruikte kleding?

Textiel. Dat betekent dat er ook wel eens

gordijnen of tapijt bij de kleding zit. Met

afnemer ReShare hebben we afgesproken

dat de partij vijf procent vervuiling mag

bevatten. Is het meer, dan betalen we een

boete. Tapijt of vloerbedekking is eigen-

lijk restafval en dus vervuiling.



Het grootste deel gaat naar ReShare; de

opbrengst is voor ons. Maar we houden

ook een kleine 100 ton per jaar apart

voor twee kringloopwinkels in ons ver-

zorgingsgebied.


anders?

Ik denk het wel. De mooiste kwaliteit kle-

ding zit bij de huis-aan-huis-inzameling;

die opbrengst gaat nu naar charitatieve

instellingen. We hebben zelf ook wel eens

huis-aan-huis ingezameld, maar dat bleek

niet kostendekkend. Dat kwam vooral

omdat andere groepen voor de routes uit

reden om de zakken met kleding (illegaal)

op te pikken. Moeilijk te voorkomen, want

die routes zijn bekendgemaakt. Het liefst

zagen wij dat textiel hetzelfde behandeld

wordt als papier: je geeft lokale verenigin-

gen een onkostenvergoeding voor het in-

zamelen, maar de opbrengst is voor RD4.

Het afval is tenslotte van ons.

AVRIHoe wordt het textiel in uw


Zowel met een haal- als brengsysteem. In-

woners mogen hun textiel in de minicon-

tainer voor papier doen. Wel in gesloten

plastic zakken. Het brengsysteem bestaat

uit verzamelcontainers.

Lenard van Kan,

hoofd beleid & communicatie RD4,

samenwerkingsverband van negen

Limburgse gemeenten, samen 260.000

inwoners.

Contact: [email protected]

Pascalle Thomassen, projectleider operationele dienst AVRI, verzorgingsgebied 215.000 inwoners, negen gemeenten waaronder Tiel.

Contact: [email protected]


HOE DOEN ZIJ DAT ?


gebruikte kleding?

Huishoudelijk textiel. Het dient schoon

en droog in een gesloten afvalzak te wor-

den aangeboden.



De opbrengst is voor WML. Deze organi-

satie fi nanciert daarmee de inzameling

en sortering, die uitgevoerd wordt door

langdurig werklozen. Het is dus een soci-

aal arbeidsproject. De geschikte kleding-

stukken worden voor een klein bedrag in

de eigen kringloopwinkel te koop aan-

geboden. Een deel gaat ook naar Polen,

waar WML banden mee heeft. Onbruik-

bare restanten worden aangeboden aan

een verwerker, die de textiel versnippert

en verwerkt tot poetsdoeken en derge-

lijke. De gemeente heeft geen kosten

maar ook geen opbrengsten uit de textiel-

inzameling.


anders?

Voor een hoger serviceniveau is het mis-

schien verstandig om de huis-aan-huisin-

zameling opnieuw te overwegen. ■


Een kleine 5 kilo per jaar per inwoner. Via

de papiercontainers wordt 1,5 kilo inge-

zameld, via het brengsysteem 3,5 kilo.

Waar dat verschil hem in zit, is niet be-

kend. Mensen willen misschien toch per

direct van hun textiel af als ze thuis op-

geruimd hebben?.


AVRI doet de papiercontainers zelf. De in-

houd van de verzamelcontainers is voor

ReShare, een charitatieve instelling.


Wij geven geen vergunningen af. ReShare

werkt in opdracht van AVRI. Het inzame-

len via papiercontainers is lang geleden

ingesteld, met het idee om het de inwo-

ners zo makkelijk mogelijk te maken om

hun textiel in te leveren.


gebruikte kleding?

Textiel. Schoenen en bijvoorbeeld gordij-

nen horen daar ook bij.



De opbrengst van het textiel in de papier-

containers gaat naar AVRI. Lokale ver-

enigingen krijgen wel een deel van de

opbrengst van het papier, niet van het

textiel. De opbrengst van het breng-

systeem, de verzamelcontainers, is voor

ReShare.


anders?

Het kan in principe beter, want uit sor-

teerproeven blijkt dat er zich nog aardig

wat textiel in het restafval bevindt. Maar

hoe je dat kunt realiseren, moeten we on-

derzoeken.

gemeente WaalwijkHoe wordt het textiel in uw


Uitsluitend via bovengrondse verza-

melcontainers, op zo’n acht locaties. In

het verleden hebben we ook één keer

per jaar huis-aan-huis ingezameld; dat

leverde geen toename van de aanbied-

hoeveelheden op.


Uit de inzamelresultaten van het afgelo-

pen jaar blijkt dat er ongeveer 165 ton

textiel gescheiden wordt ingezameld,

dat is zo’n 3,5 kilo per inwoner. Een rede-

lijke score voor een matig stedelijke ge-

meente als Waalwijk, vinden wij.


Het Werkbedrijf voor gesubsidieerde ar-

beid Midden-Langstraat (WML). WML is

als intergemeentelijke organisatie in fei-

te een dochterbedrijf van de gemeenten

Heusden, Loon op Zand en Waalwijk.


De inzameldienst leegt de containers mi-

nimaal één keer per week, als ze overvol

zitten soms twee keer per week. Voor het

inzamelen van textiel is een vergunning

vereist.

Rens Hoff mann,beleidsmedewerker Beheer Openbare Ruimte gemeente Waalwijk, ruim 46.000 inwoners. Contact: Rhoff [email protected]


Door Hetty Dekkers

Leger des Heils ReShare gaat spijkerbroeken en andere denim kledingstukken duurzaam verwerken. “Tot nu toe wer-

den van afgedankte jeans hooguit poetsdoeken of autobekleding gemaakt”, licht directeur Robert Paul Fennema toe.

“Wij gaan er nieuwe garens van maken.”

Denim wordt tot nu toe nauwelijks duurzaam verwerkt.

Fennema: “De gangbare techniek is dat de stof vervilt

wordt tot nieuwe producten. Denk vooral aan non-

woven producten als autobekleding en poetsdoeken.

De hoedenplank in een auto is een typisch product van

gerecyclede kleding.” Omdat Leger des Heils ReShare

een betere toepassing zocht, is de instelling in zee ge-

gaan met Frankenhuis in Haaksbergen. Dat bedrijf werkt

in samenwerking met ReShare al enige tijd aan een in-

novatief proces, het vervezelen van denim. Fennema:

“Het vervezelen betekent dat we de denim fi jnmalen tot

bolletjes. Uit dat vervezelde materiaal worden garens

gesponnen, waarmee we allerlei geweven producten,

zoals jeans, maar ook bloesjes of truien kunnen maken.

Er zijn met dat vervezelingsproces al wel meer pilots

gedaan, maar ons project is vergevorderd en levens-

vatbaar. Ik heb de eerste truien en broeken al in mijn

handen gehad. Die kledingstukken worden nu getest,

op onder meer sterkte en vormvastheid. Eind dit jaar of

uiterlijk begin 2012 verwachten we de kledingstukken

daadwerkelijk in de markt te kunnen gaan zetten. We

mikken op een grootschalige productie.”

Gerecycled deminHoewel het project een belangrijke innovatie is, waar-

mee het gebruik van nieuwe katoen kan worden terug-

gedrongen, is enige relativering op zijn plaats, waar-

schuwt Fennema. “We zijn nog niet zover dat we met

uitsluitend oude jeans nieuwe kunnen maken. Het garen

bestaat op dit moment uit ongeveer 25 procent gerecy-

cled materiaal, versterkt met 75 procent nieuw katoen

of linnen. Maar de ontwikkelingen gaan razendsnel. In

de nabije toekomst verwachten we dat percentage ge-

recycled denim in het garen fl ink omhoog te kunnen

brengen. Zodat je op 50-50 uitkomt, of nog hoger.”

ReShare kwam op het idee omdat spijkerstof het meest

vervuilende product is van de hele kledingbranche.

“Voor het telen van katoen is veel land nodig en voor

denim héél veel water. Men heeft berekend dat je voor

één kilogram katoen maar liefst 20.000 liter water no-

dig hebt. In een jeans zit drie kilo katoen, dus reken

maar uit. Als het gaat om andere milieuvervuilende as-

pecten: het gebruik van pesticiden en verfstof in de katoenindustrie

wordt al wel teruggebracht, maar is nog steeds hoog.”

ArbeidsplaatsenBehalve milieuvervuilend is denim echter ook razend populair. “Het is

het meest gedragen kledingstuk ter wereld”, aldus Fennema. Het Leger

des Heils zamelt jaarlijks 28 kiloton kleding in. De directeur weet niet

precies hoeveel denim daarbij zit, maar dat het om duizenden tonnen

gaat, is zeker. “Goed draagbare denim kleding gaan we niet vervezelen

of vervilten. Die kleding blijft gewoon bestemd voor mensen die het

goed kunnen gebruiken. Maar de ingezamelde denim die te ver ver-

sleten of beschadigd is, wordt ingezet voor recycling. Dat zal gaan om

een 5000 tot 7000 ton per jaar”, verwacht hij. De denim wordt voor-

lopig uitgesorteerd in een centrum in Almere. In deze stad komt ook

een naaiatelier, waar de nieuwe kledingstukken gemaakt gaan worden.

“Het is voor ons een milieu- maar ook werkgelegenheidsproject”, aldus

Fennema. “Op korte termijn creëren we er vijftig arbeidsplaatsen mee,

allemaal bestemd voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.

Dat is onze doelgroep. Op langere termijn wordt het project uitgerold

over het hele land en zullen er 500 arbeidsplaatsen door ontstaan.” ■

Garen spinnen uit oude spijkerbroek

Directeur Robert Paul Fennema van Leger des Heils ReShare: ‘De jeans is het

meest gedragen kledingstuk ter wereld, maar ook het meest vervuilende.”

(Foto Leger des Heils ReShare)


Kringloop nieuwe stijl

De gedachte van ‘afvalstof is grondstof’ bestaat al langer. Nog

nieuw is het concept van ons land als grondstoff enrotonde.

Maar wat behelst deze internationaal klinkende ambitie en wat

zijn de gevolgen voor het milieu? Hoe voorkom je dat de grond-

stoff enrotonde een rondweg wordt met foute afslagen die geen

grondstoff en opleveren? Een nadere rondgang.

NEDERLAND KANSRIJK ALS GRONDSTOFFENROTONDE

D66-kamerlid Stientje van Veldhoven heeft de Neder-

landse taal verrijkt. Zij introduceerde de term grond-

stoff enrotonde. “Wat mij voor ogen staat is wat ze in

het Engels de circulaire economie noemen. We moeten

producten langer in gebruik houden. Grondstoff en wor-

den steeds schaarser in een wereld waar over niet al te

lange tijd tien miljard mensen rondlopen. Natuurlijk, we

recyclen al heel lang. Vooral met als doel het milieu te

sparen. Recycling is nu een economische realiteit gewor-

den.” De link met de economie is nieuw, benadrukt Van

Veldhoven, en daarin schuilt de actualiteit van het be-

grip grondstoff enrotonde. Ons land kan een sleutelposi-

tie innemen in het recyclen van waardevolle en schaarse

grondstoff en. “We hebben een uitstekende positie met

onze havens en logistieke sector die het Duitse achter-

land bedienen. Waarom zouden we alleen maar kolen en

ijzererts doorvoeren? Het grootschalig aanvoeren en op-

werken van afvalstromen behoort tot de mogelijk heden.

Laten we gebruik maken van onze sterkte.” Think big,

start small is het advies dat Van Veldhoven mee wil

geven. Nederland hoeft niet voor alle grondstoff en de

recycling-hub te zijn. “Neem fosfaten. Het einde van de

voorraad van dit natuurlijk materiaal is in zicht. Terwijl

ons land juist een teveel aan fosfaten heeft in onder

meer ons rioolwater en de mest uit de landbouw.”

Napels Het invoeren van afval uit Napels, wil Van Veldhoven

kwijt, hoort daar nadrukkelijk niet in thuis. Een consor-

tium van Nederlandse afvalbedrijven, waaronder Twen-

ce, wil zo’n 240 duizend ton afval uit de Italiaanse stad

naar afvalovens in ons land brengen. “Dat is een betere

oplossing dan het storten in Italië”, zegt Van Veldhoven,

“maar het heeft met een grondstoff enrotonde helemaal

niets van doen. Dit afval is bestemd voor de verbran-

dingsinstallaties. Het verbranden van grondstoff en is

niet mijn bedoeling. Er zit van nog alles tussen, ook bat-

terijen en textiel. Het is zonde dat er niet uit te halen.

Jammer dat verbranden nog steeds zo goedkoop is.”

Meerdere rotondesHet kabinet blijkt goed naar Van Veldhoven te heb-

ben geluisterd. In de Grondstoff ennotitie van juli ziet

het kabinet afval nadrukkelijk als grondstof: ‘Door in

te zetten op een hoogwaardige verwerking kan meer

waarde uit afval worden gehaald en kan winst voor

het milieu gecombineerd worden met winst voor de

economie’. In zijn onlangs verschenen Afvalbrief be-

schrijft staatssecretaris Joop Atsma hoe hij de grond-

stoff enrotondes wil bevorderen. Begin oktober verwijst

hij er in zijn Duurzaamheidsagenda opnieuw naar. “Er

is sprake van meerdere rotondes”, licht hoofd afval en

ketens Hester Klein Lankhorst van het ministerie

van Infrastructuur en Milieu toe. “Aangezien we al

tachtig procent van ons afval recyclen, zijn er al veel

grondstoff enrotondes. Maar we willen er nog meer.”

Het kabinet zet volgens Klein Lankhorst in op de stro-

men textiel, kunststoff en, elektronica en fosfaat, om-

dat Nederland daarover de kennis en ervaring in huis

heeft en het bedrijfsleven kansen ziet voor deze afval-

stromen activiteiten te ontplooien. “Nederland heeft al

veel kennis op dit gebied, maar we willen dat dit nog

meer wordt, een begrip in het buitenland. Hierdoor

hopen we ook economische kansen voor het bedrijfs-

Stientje van Veldhoven, D66 Kamerlid en bedenker van de

grondstoff enrotonde

Door Pieter van den Brand


leven te krijgen. Samen met het bedrijfsleven bekijken

we per stroom hoe we ervoor kunnen zorgen dat er

meer gerecycled wordt en zo een grondstoff enrotonde

kan ontstaan.” Een actueel voorbeeld. Voor fosfaat is

begin oktober een ketenakkoord gesloten met zo’n

twintig partijen, waarmee een grondstoff enrotonde

in de praktijk wordt gebracht. “Hierdoor gaat fosfaat

daadwerkelijk gerecycled worden. Door het opnieuw

inzetten van fosfaat creëer je een duurzame markt”,

zegt Klein Lankhorst.

Om te voorkomen dat er grondstoff enrotondes met fou-

te afslagen ontstaan die geen hoogwaardige grondstof-

fen opleveren, zou ons land moeten inzetten op vooruit-

strevende recyclingtechnologie. Zo vindt projectleider

Jan-Henk Welink van het Kennisplatform Duur-

zaam Grondstoff enbeheer van de Technische

Universiteit Delft. “We hebben de kennis hierover

op dit moment kant-en-klaar op de plank liggen, van

scheidingstechnieken en industriële ecologie tot design

for next use. Bedrijven hebben vaak de tijd niet om iets

nieuws te ontdekken. Ons doel is de kennis toegankelijk

te maken. De grondstoff enrotondes zullen er dan snel-

ler komen. We willen ons bovendien op concrete vragen

richten die binnen deze grondstoff enketens afspelen.

De vorming van consortia ligt dan voor de hand.”

Milieu-impactAan de ambitie van ons land als grondstoff enrotonde

kleven overigens wel wat haken en ogen, weet onder-

zoeker Geert Bergsma van CE Delft. “Nederland

importeert al heel veel en dat heeft een grote milieu-

impact. Neem de in- en doorvoer van soja, palmolie,

vlees en chocola. Zeetransport scoort slecht op mi-

lieueff ecten als NOx en SO2, al is met schonere brand-

stoff en, in plaats van zware stookolie, wel verbetering

mogelijk. Ook kun je de milieubalans gunstig beïnvloe-

den als je afvalstoff en gaat recyclen.” Niet voor elke

afvalstroom acht Bergsma de komst van een grond-

stoff enrotonde realistisch. “Een fosfaatkringloop is be-

slist interessant. Thermphos in Vlissingen is een grote

fosforproducent, die te kennen heeft gegeven de inzet

van fosfaaterts uit te willen bannen door haar grond-

stoff en alleen nog uit afvalstromen te halen. Maar de

recycling van kunststoff en zit grotendeels in Duitsland.

De nieuwe sorteerlijn voor kunststof verpakkingsafval

van SITA in Rotterdam is mooi en aardig, maar in Duits-

land staan er daar tientallen van. Je kunt wel meer van

zulke installaties neerzetten, maar de recyclingrotonde

voor Europa zal je niet worden. Daarvoor hebben de

Duitsers toch een te grote voorsprong, met name om-

dat het inzamelbeleid daar al lang strenger is.” Denk in

Noord-Europees perspectief, adviseert hij. “Je moet de

grondstoff enrotonde op een bredere schaal zien dan

alleen Nederland, anders ben je weinig effi ciënt bezig.

Recyclingactiviteiten zijn alleen op Europese schaal

economisch rendabel.”

Welink van de TU Delft beaamt dit. “De grondstoff en-

rotonde is een mooi beeld van waar we naartoe willen:

veel kringlopen. Deze kringlopen hoeven echter niet al-

lemaal op één plek geconcentreerd te zijn. Het gaat om

een virtuele rotonde.” Volgens D66-kamerlid Van Veld-

hoven moet elk land voor zichzelf bepalen op welke

grondstoff en het wil inzetten, waar het gaat om econo-

mische kansen van recycling. “Daar zal in Europa zeker

een concurrentieslag overheen gaan. Voor bedrijven

zal daarnaast het effi ciënter omgaan met grondstoff en

steeds hoger op de agenda staan. Afval produceren be-

tekent alleen nog maar kosten maken. Daarmee ga je

het niet redden. Duurzaam produceren wordt steeds

meer een kwestie van kosten besparen.”

Bergsma ziet veel in een grondstoff ennetwerk, waarbij

marktprijzen recycling stimuleren. “Wat meespeelt is dat

grondstoff en hier, juist door de aanwezigheid van

de havens, relatief goedkoop zijn. In Zwitser-

land en Oostenrijk, die geen havens hebben,

zijn grondstoff en duurder, waardoor er meer

initiatieven voor recycling van de grond ko-

men.” De overheid kan zelf een extra inspan-

ning verrichten, merkt Bergsma op. “Op het

verbranden van hout met energiewinst zit sub-

sidie, niet op het recyclen ervan. Dat is scheef.”

Om marktgericht recycling te stimuleren zou

de overheid volgens Bergsma met heffi ngen virgin-

grondstoff en duurder moeten maken. “Dat past

ook in het streven om arbeid minder te belas-

ten en milieuonvriendelijke activitei-

ten meer.” Welink van de TU Delft

constateert dat er al voldoende

marktprikkels zijn als het gaat

om virgin kunststoff en. “De

prijs hiervan stijgt, omdat de

olieprijs stijgt. Dat maakt

de recyclingroute van

kunststof alleen maar

interessanter.” ■

Voor fosfaat is begin oktober

een keten akkoord gesloten

met zo’n twintig partijen, waar-

mee een grondstoffenrotonde

in de praktijk wordt gebracht.

Uitgesorteerd PVC, foto Tauw


Door Pieter van den Brand

Schakelen naar duurzaamheidHet Nederlandse afvalbeleid richt zich al een aantal jaren niet meer louter en alleen op de

afdank fase maar op de hele keten van materialen, als speelveld om extra milieuwinst te beha-

len. De in 2009 gestarte Materiaalketenprojecten hebben al veel bereikt. Twee aanjagers vertel-

len over de successen.

MATERIAALKETENPROJECTEN WERPEN HUN VRUCHTEN AF

Duurzaamheidsgoeroe Michael Braungart mocht tij-

dens het ministerschap van Jacqueline Cramer regel-

matig zijn Cradle to Cradle-visie uitdragen op het de-

partement in Den Haag. De toenmalig milieuminister

zag het concept van ‘van wieg tot wieg’ als belangrijke

inspiratiebron voor haar beleid. Het leidde tot de rich-

tinggevende doelstelling om de milieudruk voor elk

van zeven zogeheten prioritaire stromen met twintig

procent terug te brengen in 2015. De zeven stromen

zijn: textiel, papier en karton, voedsel, bouwen sloop-

afval, grof huishoudelijk afval, aluminium en PVC. De

ambitie staat in het Landelijk Afvalbeheerplan, dat be-

gin 2009 uitkwam. In een aantal proefprojecten werd

eerder de kiem gelegd voor de ketenaanpak. Niet alleen

werd de eerste milieuwinst behaald, ook economische

voordelen lagen in het verschiet. Het lukte om partijen

in de keten tot elkaar te brengen. In 2009 werd met de

Materiaalketenprojecten gestart.

“De materiaalstromen worden nog breder opgepakt”,

zegt coördinator Henk Hortensius, bij Agent-

schap NL, dat de projecten in opdracht van het mi-

nisterie van Infrastructuur en Milieu regisseert. “Bij

textiel is bijvoorbeeld de katoenteelt erbij gehaald.

Een belangrijke schakel in de keten. Voor alle stromen

zijn er nu levenscyclusanalyses uitgevoerd.” Daarnaast

heeft Hortensius het project voedselverspilling onder

zijn hoede. In plaats van de brede categorie metalen en

kunststoff en, wordt er op de deelstromen aluminium

respectievelijk PVC ingezoomd. “We hebben deze twee

materiaalstromen gekozen, omdat we wisten dat we

daar we veel van kunnen leren. Ook zijn het aanspre-

kende voorbeelden binnen hun categorie”, verklaart

Hortensius’ collega Marco Kraakman, trekker van

het ketenproject PVC.

MobiliserenVraag beiden naar de successen tot nu toe en ze zijn

uiterst tevreden. “Het gaat stapsgewijs, maar het levert

veel inzichten op”, zegt Kraakman. Hortensius legt uit:

“Onze rol is die van schakelaar en makelaar. We weten

partijen in de keten te mobiliseren. De koplopers bij-

ten het spits af, om anderen weer te triggeren. Dat is

nodig voor de opschaling.” Michael Braungarts Cradle-

to-Cradle-gedachte is overigens een goede inspiratie-

bron, maar wel als vergezicht, nuanceren Hortensius

en Kraakman. “Voor een aantal materiaalstromen, zoals

PVC en textiel, is het verbeteren van de inzameling en

daarmee het realiseren van meer recycling al een mooi

resultaat”, zegt Kraakman. “Voor het realiseren van up-

cycling is het nog te vroeg.” De focus bij de verschil-

lende projecten wisselt. Hortensius: “Bij textiel kijken Gemiddeld gooien we in Nederland per persoon jaarlijks zo’n veertig kilo aan

vast nog vermijdbaar voedsel weg.


we bijvoorbeeld sterk naar het stimuleren van de ge-

scheiden inzameling. Bij aluminium ligt de focus op het

afscheiden van dit metaal uit de bodemassen van de

afvalverbrandingsovens, gevolgd door recycling”, legt

hij uit.

VoedselverspillingHet ketenproject voedselverspilling legt juist weer het

accent op preventie. “Doel is het voorkomen van ver-

spilling van voedsel door huishoudens en cateraars.

Dit project heeft onder meer de instrumenten in kaart

gebracht waarmee we het gedrag van deze twee doel-

groepen kunnen beïnvloeden”, beschrijft Hortensius

een van de uitkomsten van zijn eigen ketenproject.

Vanaf november wordt een van die instrumenten be-

proefd, namelijk een ‘food battle’ in drie wijken in de

regio Apeldoorn-Zutphen-Deventer, het verzorgings-

gebied van gemeentelijk inzamelaar Circulus dat zich

intensief voor dit ketenproject inzet. Inwoners wedijve-

ren dan met elkaar wie het minste voedsel weggooit.

Begin volgend jaar wordt er gemeten.

AfvalbriefDe successen van de Materiaalketenprojecten staan

dankbaar opgesomd in de Afvalbrief die staatssecreta-

ris Atsma eind augustus naar de Tweede Kamer stuurde.

Ook hebben de projecten raakvlakken met het concept

grondstoff enrotonde, dat een steeds prominenter plek

krijgt in het afvalbeleid. “Bij de grondstoff enrotonde

draait alles om het terugwinnen van materialen. Het

begrip sluit naadloos aan bij de ketenaanpak”, zegt

Hortensius.

Het overzicht in de Afvalbrief laat volgens Hortensius

en Kraakman vooral zien dat er nog veel mogelijkheden

zijn. Illustratief voor het recyclen van textiel is het uitge-

voerde demonstratieproject met KLM-uniformen, waar

partijen uit de hele keten bij betrokken waren, inclusief

het luchtvaartbedrijf zelf. “Omwille van veiligheidsrede-

nen is hergebruik van deze uniformen niet aan de orde”,

vertelt Hortensius. “Standaard komt deze kleding in de

verbrandingsoven terecht.” Onder de juiste voorwaarden

kan er echter een volledig nieuwe markt voor bedrijfs-

kleding ontstaan. ‘Nieuwe’ producten waren onder meer

pantoff els, koff erriemen en tassen. Hortensius: “Een

succesvol voorbeeld als dit verdient opschaling”. Textiel

heeft ook vijf factsheets opgeleverd voor de modeketen

om de eigen collectie te verduurzamen. “De reacties zijn

positief”, zegt Hortensius. “Een aantal modehuizen heeft

gezegd: daar willen we mee aan de slag.”

MatrassenEen zelfde eyeopener was er bij de recycling van ma-

trassen in het ketenproject grof huishoudelijk afval.

“De verschillende materialen van matrassen zijn geld

waard. Je ziet verschillende bedrijven opstaan om ma-

trassen te gaan recyclen. Ook gaan bedrijven nadenken

over design for recycling, zodat producten later weer

eenvoudiger uit elkaar te halen zijn”, zegt Hortensius.

Voor een andere categorie grof huishoudelijk afval, na-

melijk bankstellen, bleek dat nog lastig. “Daar zitten

verschillende materialen in die goed aan elkaar verbon-

den zijn, onder andere door lijmen. Ook blijkt het leer

van bankstellen, het materiaal waarmee de meeste mi-

lieuwinst te behalen is, moeilijk af te zetten.”

Leer van bankstellen,

het materiaal waarmee

de meeste milieuwinst

te behalen is, valt

moeilijk af te zetten.

(foto: Tauw)


BetonBetongranulaat is een prima vervanger van primair

grind in nieuw beton, bleek uit het ketenproject bouw-

en sloopafval. “Vooral als je het lokaal kunt afzetten

en transport zoveel mogelijk vermijdt, een belangrijke

milieufactor”, zegt Hortensius. Betongranulaat vindt

echter nu nog vooral zijn weg naar funderingen on-

der wegen. In zijn Afvalbrief schrijft Atsma dat er geen

wetenschappelijke basis is om vervanging van grind in

nieuw beton door betongranulaat op te leggen. Deze

route kan echter interessant zijn, betoogt Kraakman,

“omdat ze ook op de langere termijn afzet garandeert

wanneer we mogelijk minder granulaat kwijt kunnen in

grote infrastructurele projecten.”

De materiaalketen van papier en karton kent helemaal

een spannende ambitie: in het najaar wil men een proef

gaan doen met een printerloos kantoor. Hortensius be-

schrijft verder het nut van de milieucirkels. Lokale gra-

fi sche bedrijven wisselen informatie uit over niet alleen

het effi ciënt gebruik van papier, maar bijvoorbeeld ook

de toepassing van milieuvriendelijke drukinkten en

energiebesparing binnen de drukkerij. Ook is een web-

site ontwikkeld waarop de tal van milieukeurmerken

voor papier op een rij staan.

EnergieOver de factoren voor succes zijn Hortensius en Kraak-

man het snel eens. “Er is energie nodig in de keten om

er echt iets van te maken. Vaak is dan een zetje van

onze kant voldoende om de zaak in beweging te krij-

gen. Natuurlijk moeten bedrijven er iets voor terugkrij-

gen. Ze kijken naar het milieu, maar ook of iets econo-

misch rendabel is. Er moet een gezond verdienmodel

zijn. Dat hoeft niet meteen morgen het geval te zijn,

maar wel op niet al te lange termijn. Je zou denken dat

voedselverspilling in de supermarktbranche geen issue

is. Hoe meer voedsel er wordt verkocht, hoe beter. Toch

staat het onderwerp er wel degelijk op de agenda. Ge-

middeld gooit in Nederland één persoon jaarlijks zo’n

veertig kilo aan vast nog vermijdbaar voedsel weg. De

supermarkten hebben daarbij een voorlichtende func-

tie richting consument. Daar is men zich terdege van

bewust”, zegt Hortensius.

PVCOver het materiaalketenproject PVC is Kraakman niet

ontevreden, maar in zijn ogen lees je dat er meer mo-

gelijk is. Wezenlijk nadeel van deze materiaalstroom

was tot voor kort dat onbekend was hoeveel PVC er in

de afdankfase vrijkomt, “maar daar hebben we nu meer

zicht op gekregen, namelijk zo’n 125 tot 150 duizend

ton op jaarbasis.” Exacte cijfers zijn van belang om te

bepalen of het gestelde doel voor 2015 van twintig

procent minder milieudruk gehaald wordt. “De busines-

scase is lastig want het gaat om verschillende produc-

ten”, zegt Kraakman. PVC wordt namelijk niet alleen

aangetroff en in onder meer de trays voor de plantjes in

het tuincentrum, maar ook in speelgoed, regenkleding,

kabelmantels, sportschoenen en nog veel meer pro-

ducten. De bulk bevindt zich in de bouw, denk aan de

bekende grijze buizen en leidingen maar ook aan kozij-

nen, kabelgoten en kunststofwandbekleding (schroot-

jes). Kraakman: “We weten dat er veel PVC als residu

tussen bouwen sloopafval terechtkomt. Daarin is het

afval moeilijk herkenbaar, omdat het vaak verkleind is.

We zien nu wel dat er meer PVC wordt ge recycled. De

inzameling is erop vooruitgegaan. Al willen we meer

gemeentewerven prikkelen aparte afvalcontainers voor

hard kunststof te plaatsen. Dat betekent dat PVC niet

langer uit de hele stroom gemengd bedrijfsafval gesor-

teerd hoeft te worden, en ook dat het minder vervuild

is.” De afzet is geen probleem. Logisch, weet Kraak-

man, “want PVC-recyclaat is gewild, met name het

schone materiaal van afgedankte kozijnen. Wanneer

het eenmaal is omgezet tot recyclaat, brengt het aardig

wat geld op. Er zijn al bedrijven die kwaliteit-recyclaat

op specifi catie maken.” ■


Wecycle wil ‘lek’ in e-waste aanpakken

Het meeste elektronisch afval dat via

milieu straten wordt ingezameld, komt

bij Wecycle terecht. Zestien procent van

de milieustraten houdt zich echter niet

aan het contract voor de verwerking van

e-waste. Dat blijkt uit een onderzoek van

Witteveen + Bos. Zo’n 5000 ton e-waste

gaat via dit lek verloren, schat Wecycle.

“We zijn heel blij dat 84 procent van de

gemeenten het goed doet”, benadrukt

Jan Vlak, directeur van Wecycle. “Dat is

een prachtig resultaat. Maar dat lek van

zestien procent willen en moeten we wel

verkleinen. Daarom gaan VNG en NVRD

actie ondernemen om de gemeenten die

hun e-waste geheel of gedeeltelijk zelf

verhandelen te benaderen.”

Witteveen + Bos bezocht voor het onder-

zoek 102 milieustraten. Daarvan bleek 84

procent zich keurig aan het contract met

Wecycle te houden. Dat wil zeggen dat ze

al hun ingezameld elektronisch afval bij

Wecycle aanleverden voor verwerking. De

zestien procent die niet conform het con-

tract werkte, hield met name witgoed, ict

en kleine apparaten buiten de toelevering

aan Wecycle. “Onze inschatting is dat het

hier gaat om een 5000 ton e-waste”, al-

dus Vlak. “Die hoeveelheid wordt door ge-

meenten waarschijnlijk zelf verhandeld.

Dat is geen goede zaak, omdat het con-

tract ontdoken wordt en omdat je via par-

ticuliere handelaren nooit weet waar het

e-waste terecht komt. Het kan gedumpt

worden in ontwikkelingslanden, het kan

zijn dat alleen het ijzer wordt benut; er is

geen enkele garantie dat dat afval veilig

en verantwoord gerecycled wordt.”

VerdwenenWecycle heeft via strenge KPMG-contro-

les en verifi caties zicht op de hele ver-

werkingsketen. Maar er is nog een reden

waarom Wecycle maatregelen wil. Vlak:

“Uit onderzoeken blijkt ook dat zo’n 20 à

25.000 ton e-waste nooit op de milieus-

traat terecht komt. Dat afval verdwijnt al

als het aan de straat wordt gezet. Lokale

schroothandelaren, buitenlandse busjes

en ‘morgensterren’ halen het als oud-

ijzer op, door bewoners te benaderen

met briefjes en dergelijke. Hiervoor geldt

hetzelfde als voor het verdwenen e-waste

van de milieustraten: je weet niet waar

het terecht komt en de kans dat het ver-

antwoord gercycled wordt is erg klein.”

Wecycle wil ook voor deze ‘lekstroom’

Door Hetty Dekkers

maatregelen. “Dat is een taak voor de

VNG en NVRD. Als handelaren zonder

vergunning inzamelen, zou je daar hand-

having op toe kunnen passen. Ook kun je

denken aan meer en betere voorlichting.

Gemeenten moeten gaan bekijken hoe ze

die stroom in kunnen dammen, zodat ook

die verantwoord verwerkt kan worden.”

Vlak is erg verheugd dat het inzamel-

contract tussen gemeenten en Wecycle

hoogstwaarschijnlijk met minstens een

jaar verlengd wordt. “We hebben met VNG

en NVRD lang om de tafel gezeten, maar

we zijn nu heel ver”, aldus Vlak. “Het 3-ja-

rig contract, waar vrijwel alle Nederland-

se gemeenten aan meedoen, loopt eind

dit jaar af. Nu komt er dus een jaar bij.

Met de mogelijkheid tot extra verlenging,

totdat de Europese richtlijn geïmplemen-

teerd is in de Nederlandse wet. Dat zal op

zijn vroegst medio 2013 het geval zijn,

schatten wij.” De zaak is nog niet hele-

maal rond, aldus de Wecycle-directeur.

“We wachten nog op bestuurlijke goed-

keuring, maar de partijen zijn het erover

eens.” De tarieven blijven in het nieuwe

contract gelijk aan de huidige, met ruim-

te voor een indexering. ■

Feiten• Uit onderzoek van Witteveen + Bos blijkt ook dat cv-ketels

en armaturen nauwelijks afgegeven worden op de milieu-straat. Medewerkers van de milieustraten weten vaak niet dat deze materialen tot e-waste behoren. Een betere voor-lichting voor milieu straatmedewerkers is daarom een van de aanbevelingen.

• Wecycle zamelt nu gemiddeld 5 kilo e-waste per inwoner in. Dat zou 7 kilo moeten kunnen zijn, aldus Wecycle. De schatting is dat 1,6 kilo de milieustraten niet bereikt (morgen-sterren, schroothandelaren) en dat 0,4 kilo door de milieustra-ten wordt verhandeld.


AFVAL & MILIEUGEMENGDE BERICHTEN

Een echte held kiest statiegeld

Onder deze slogan gaat de organisatie

‘Stichting Ons Statiegeld (SOS)’ campag-

ne voeren om afschaffi ng van statiegeld

te voorkomen. De campagne is een reac-

tie op plannen om het statiegeldsysteem

voor grote plastic fl essen af te schaff en.

Deze maand werd bij de opening van

een sorteerfabriek voor plastic verpak-

kingsafval een nieuwe stap gezet op de

weg naar afschaffi ng van statiegeld. De

staatssecretaris van milieu omschreef af-

schaffi ng van statiegeld als een ‘beloning

voor het verpakkende bedrijfsleven’ wan-

neer de kunststofi nzameling door Plastic

Hero voor voldoende recycling zorgt. Het

SOS-initiatief vanuit milieubeweging, af-

valbedrijven en gemeenten wil het statie-

geld op fl essen behouden en uitbreiden

met statiegeld op kleine plastic fl essen,

omdat dát zorgt voor de hoogste inza-

melresultaten, de beste recycling en de

laagste opruimkosten.

Verpakkingsafval is nog beter te

scheiden

Volgens onderzoekers van Wageningen

UR Food & Biobased Research is verpak-

kingsafval nog beter te scheiden dan

nu gebeurt. Dat blijkt uit het rapport

‘Milieueff ecten van hernieuwbare, biolo-

gisch afbreekbare verpakkingen’. Volgens

de onderzoekers wordt nu nog slechts

een derde van het Nederlandse verpak-

kingsafval gescheiden. De rest gaat naar

verbrandingsovens. Vooral voor diverse

hernieuwbare, biologisch afbreekbare

verpakkingen noemen zij dit zonde. Voor

deze verpakkingen geldt immers dat ze

leiden tot een groter milieuvoordeel als

ze beter worden hergebruikt. Om dit te

realiseren, zouden verpakkingen via de

huidige inzamelstructuur kunnen wor-

den ingezameld, gescheiden en verwerkt.

Daarvoor zijn wel wat aanpassingen bij de

sorteerbedrijven nodig, aldus de onder-

zoekers. Technisch is het al mogelijk om

de verpakkingen anders te verwerken. De

hogere kosten daarvan vormen vaak een

drempel.

HVC wil windmolenpark in

Noordzee bouwen

Afval en energiebedrijf HVC in Alkmaar

wil een windmolenpark in de Noordzee

bouwen. Het bedrijf profi leert zich de af-

gelopen jaren als aanjager van duurzame

energie. HVC helpt zijn aandeelhouders

met het realiseren van klimaatdoelstel-

lingen. Daartoe wordt geïnvesteerd in

wind, zon en biogas. De investering voor

het windmolenpark bedraagt 2,5 miljard

euro. Aanvankelijk was de Duitse ont-

wikkelaar Bard bij de plannen betrokken.

HVC praat nu met gemeenten en provin-

cies over de realisatie van dit project.

HVC hoopt dat de provincies (een deel

van) het geld dat zij ontvingen bij de

verkoop van Nuon en Essent in dit wind-

molenpark willen investeren.

Regering stimuleert groen gas

Minister Maxime Verhagen (Economie)

mikt er op dat groen gas net zo normaal

wordt als regulier gas. De minister heeft

daartoe de Stichting Groen Gas Neder-

land (SGGN) opgericht, waarin gasver-

voerders, energiebedrijven, boeren en

de overheid samenwerken. De minister

heeft hiervoor 400.000 euro beschik-

baar gesteld. Volgens Ulco Vermeulen,

voorzitter van SGGN en directeur busi-

ness development bij de Gasunie, is het

uniek dat concurrenten nu via de SGGN

samen om tafel zitten om duurzaamheid

te bevorderen. Het streven is om in 2025

zo’n 300 miljoen m3 duurzaam groen gas

te produceren. Dit is voldoende voor de

gasvoorziening aan anderhalf miljoen

huishoudens.

10.000 ton lampen in 5 jaar

Sinds de start in 2005 van Stichting

LightRec (in Nederland opdrachtgever

voor de inzameling en recycling van

energiezuinige lampen en armaturen) is

ruim 10.000 ton ingezameld. In 2010 za-

melde de uitvoeringsorganisatie Wecycle

voor LightRec bijna 1,7 miljoen kilo aan

lampen en bijna 1 miljoen kilo armaturen

in. Dat komt overeen met ongeveer 6 mil-

joen ingezamelde tl-buizen, meer dan 6

miljoen andere lampen en bijna 400.000

armaturen. Dat blijkt uit het jaarverslag

dat LightRec onlangs publiceerde. Light-

Rec is trots op het behaalde resultaat en

streeft er naar om uiteindelijk iedere af-

gedankte lamp in te zamelen.

Uitspraken Atsma over statiegeld

voorbarig

De VNG heeft haar verbazing uitgespro-

ken over de uitspraken van staatssecre-

taris Atsma dat statiegeld op grote PET-

fl essen mogelijk kan worden afgeschaft

omdat de doelstellingen worden gehaald.

De discussie over statiegeld is onderdeel

van de komende onderhandelingen tus-

sen gemeenten en bedrijfsleven over de

gescheiden inzameling van plastic na

2012. De VNG vindt het daarom niet juist

dat Atsma nu al publiekelijk zijn mening

verkondigt. In een brief aan de staats-

secretaris verwijt de VNG hem voor zijn

beurt te hebben gesproken. De redene-

ring dat het huidige statiegeldsysteem

kan worden afgeschaft wanneer de doel-

stellingen worden gehaald, noemt de

VNG erg kort door de bocht. “Kunststof

verpakkingsafval vormt een groot deel

van het zwerfafval. Dit tot grote ergernis

van de burger. Grote zorg voor gemeen-

ten is de steeds groter wordende kosten-

post voor het opruimen van zwerfafval.

De voordelen voor u:

*Let wel, besparing afhankelijk van de inzamellogistiek.

GEESINKNORBA

HYBRID PLUG IN De schoonste vuilniswagen

Geesinknorba is toonaangevend in innovatieve oplossingen, zo ook voor het milieu. Wij kunnen voor u de schoonste vuilniswagen samenstellen. Dankzij het innovatieve Hybrid Plug In systeem kan de opbouw en belading van de vuilniswagen zelfstandig werken op een sterke battery pack met behoud van functionaliteit en capaciteit. Het systeem is toepasbaar op alle chassis' en op al onze verschillende typen opbouw. Ons Hybrid Plug In systeem is al 8 jaar op de markt verkrijgbaar. Inmiddels leveren wij de vijfde versie hiervan, met de laatste aanpassingen.

AFVAL & MILIEUGEMENGDE BERICHTEN

Alleen nu al bedragen de kosten van

het opruimen van zwerfafval zo’n 200

miljoen euro per jaar. Dit moet voor het

overgrote deel worden opgebracht door

gemeenten. Statiegeld op plastic drank-

fl essen blijkt echter een zeer succesvol

middel dat er voor zorgt dat bijna alle

fl essen weer worden ingeleverd, en dus

niet op straat of in de natuur belanden.

Voorop staat dat statiegeld een instru-

ment is dat werkt en een groot draagvlak

geniet bij de Nederlandse burger. Mede

om die reden heeft een grote meerder-

heid van de ledenvergadering van de

VNG een motie aanvaard waarin wordt

gesteld dat het statiegeldsysteem moet

worden uitgebreid en het committent van

het bedrijfsleven bij het inzamelen van

het resterende verpakkingsafval moet

worden versterkt. Bij dit laatste gaat het

om een volledige vergoeding voor de

inzameling van verpakkingsafval afkom-

stig uit huishoudens en een substantiële,

reële bijdrage voor verpakkingsafval uit

de openbare ruimte.”

Bic en TerraCycle starten inzamel-

programma schrijfwaren

Bic en TerraCycle starten een inzameling-

en recycleprogramma voor gebruikte

schrijfwaren. Organisaties die aan het

programma meewerken, kunnen daar-

mee geld inzamelen voor educatieve

projecten of een ander goed doel naar

keuze. De initiatiefnemers mikken op

locaties waar veel schrijfwaren worden

gebruikt, zoals scholen, universiteiten

en kantoren. Alle schrijfwaren kunnen

worden ingeleverd, ongeacht het merk.

Deze worden vervolgens gerecycled tot

nieuwe producten als penhouders, gie-

ters en prullenbakken. In ruil voor elke

ingeleverde pen of ander schrijfgerei

wordt 2 eurocent overgemaakt aan een

goed doel naar keuze.


door Karin Giesen

Afval-CO2MPAS maakt duurzaamheid meetbaar

Gemeenten hebben ambitieuze doelstellingen in het bevorderen van duurzaamheid en CO2-reductie.

Slim afvalbeleid maakt deze doelstellingen concreet en meetbaar. Met Afval-CO2MPAS hebben zij een in-

strument in handen om aan te tonen dat afvalbeheer een meer dan CO2-neutrale gemeentelijke activiteit

is. Sterker nog, ze kunnen concreet CO2-uitstoot besparen door betere afvalscheiding en -recycling.

“Met de tool kunnen we een concrete koppeling maken

tussen afvalbeheer en duurzaamheid en het beleid dat

we daar op voeren. Je kunt hard maken dat je door af-

val beter te scheiden echt CO2 kunt besparen”, aldus

beleidsadviseur Theo Matton van de gemeente

Enschede. Hij is dan ook heel benieuwd hoe dat gaat

vallen binnen de gemeentelijke politiek. In het nieuwe

afvalbeleid van Enschede zal met de CO2-tool een ver-

binding worden gemaakt met het huidige klimaatbeleid.

Het afvalbeleid moet daar echt de basis voor vormen.

De gemeente bekijkt nu hoe zij, ook met burgerpartici-

patie, straks de scheidingsresultaten omhoog kan krij-

gen. “Als je laat zien hoeveel CO2-reductie je behaalt

met meer en betere (bron)scheiding, dan geeft dat een

extra prikkel om deze afvalscheiding nog beter te or-

ganiseren.” Het werken met Afval-CO2MPAS heeft de

gemeente Enschede neergelegd bij Twente Milieu. Daar

beschikken ze immers over de benodigde invoergege-

vens zoals vervoerbewegingen en brandstofgebruik.

Het wachten is nu nog even op de resultaten uit het re-

kengereedschap. Projectleider Sabine Kossink van

Twente Milieu levert met haar project belangrijke in-

put voor de afvalbeleidsvisie van de gemeente Ensche-

de. In Enschede wordt nu zo’n 40% van het huishoude-

lijk afval gescheiden ingezameld. De CO2-percentages

die daarbij horen, gelden als nulmeting. Twente Milieu

rekent nu door wat de CO2-winst is bij respectievelijk

50 en 60% gescheiden inzameling. Kossink: “Hiervoor

kijken we onder andere naar sorteeranalyses. Wat zit

nog in het fi jn restafval aan verschillende afvalstromen

en wat gebeurt er met de CO2-footprint als deze beter

worden gescheiden? Er zit bijvoorbeeld nog veel kunst-

stofverpakkingsmateriaal, GFT en oud papier in het fi jn

restafval. Ook door de betere scheiding van grof huis-

houdelijk afval in nuttige deelstromen kan het schei-

dingspercentage worden verhoogd.”

RekenexercitieMatton zou graag zien dat Afval-CO2MPAS niet alleen

voor de gemeente Enschede, maar voor alle Twentse

gemeenten gebruikt gaat worden, als verrijking op de

samenwerking die er nu al is. Hij wenst dan wel ver-

dere ontwikkeling van de rekentool. “Als je voor een

gewenst scheidingspercentage wilt berekenen wat de

eff ecten op de CO2-reductie zijn, dan moet je voor dat

scenario alle gegevens (her)berekenen om ze vervol-

gens in te voeren. Gewoon invoeren van een variant

van een bepaalde afvalhoeveelheid zou voldoende

moeten zijn.” Een voorbeeld: als Enschede naar 50 of

60 procent overall afvalscheiding wil en dus een hoge-

re CO2-reductie, dan moet je bij het huidige model nog

zelf uitrekenen wat dit betekent voor de bronscheiding

en sorteeranalyses. Wat betekent dit voor de GFT-afval-

scheiding? Hoeveel extra oud papier moet er vanuit het

restafval naar de gescheiden stroom? Hoe hoog moet

de scheiding van kunststof verpakkingen zijn? Mat-

ton: “We willen aan de knoppen draaien om accenten

te kunnen leggen op bepaalde reststromen. Hiervoor

moeten we nu nog veel rekenwerk verzetten.” En in

Enschede blijft men voorlopig rekenen; Sabine Kossink

geeft aan dat Twente Milieu nu weliswaar de rekenexer-

citie voor de eerste keer heeft gedaan, maar dat dit een

continu proces moet worden: “We kunnen de prestaties

van gemeenten heel mooi laten zien. Daarom willen we

ook voor de andere gemeenten waarvoor we inzame-

len Afval-CO2MPAS gaan gebruiken.”

Echt duurzamer Door het huishoudelijk afval beter te scheiden, wor-

den de mogelijkheden voor recycling vergroot. Hier-

door kun je als gemeente echt duurzamer worden. Dat

is een ambitie van veel gemeentebesturen, zoals van

de gemeente Tilburg. Tilburg gebruikt Afval-CO2MPAS

sinds begin van dit jaar, op basis van de cijfers van

2009. En wil dat binnenkort nog een keer doen, met de

cijfers uit 2011 als basis. Tilburg was een van de eerste

gemeenten die met de tool van de NVRD aan de slag is

gegaan. “Samen met de NVRD en DHV hebben we daar

een beetje mee gestoeid. Inmiddels is de tool verder

verbeterd en werkt ie goed voor ons”, licht beleids-

medewerker Piet van Oirschot toe.

De belangrijkste uitkomst is geweest, volgens Van Oir-

schot, dat Tilburg meer reduceert dan produceert aan

CO2-uitstoot. “Wij blijken met onze afvalinzameling een

van de meest duurzame activiteiten van de gemeente

te zijn. We reduceren ongeveer 30.000 ton CO2 per

jaar.” Dat is mooie en zeer bruikbare input voor het

afvalbeleid voor de komende tien jaar. ‘We bekijken nu

wat het eff ect is op de CO2-emissie als we andere keu-

zes maken in inzamelingswijze. Of als we beter gaan

nascheiden. En wat de milieuwinsten kunnen zijn als

we het GFT niet langer composteren, maar vergisten

en nacomposteren.”

AfvaldriehoekTilburg heeft voornemens op twee sporen: op korte ter-

mijn wil de gemeente haar inzamelwijze optimaliseren,

bijvoorbeeld door voorzieningen bij supermarkten on-

dergronds te brengen. Daar kan dan een groter volume

opgeslagen worden, waardoor containers minder vaak

geleegd hoeven worden. Dat scheelt weer brandstof

en dus CO2-uitstoot. Op de langere termijn moet het

scheidingspercentage verder omhoog. Dat vraagt om

meer vergaande maatregelen. “Daar hebben we nu als

extra argument het CO2-eff ect bij”, aldus Van Oirschot.

Hij geeft tegelijkertijd aan dat bij alles wat de gemeen-

te beslist over het afvalbeheer, het spanningsveld de

afvaldriehoek van kosten, milieu en service blijft. De

milieu eff ecten moeten beter, maar de kosten mogen

niet stijgen en de service moet gelijk blijven.

Focus op textielAfval-CO2MPAS heeft in de gemeente Tilburg inzichte-

lijk gemaakt dat de scheiding van textiel veel kan ople-

veren voor het milieu. Tilburg gaat dan ook extra aan-

dacht besteden aan de inzameling van textiel. Daar kan

men in Tilburg zelf goed de regie op houden, omdat de

gemeente dit al enkele jaren zelf organiseert. Hiertoe

is destijds besloten om wildgroei in de textielinzame-

ling tegen te gaan. De inzamelingsacties op scholen

en bij verenigingen leveren niet alleen extra veel, maar

vooral ook hoogwaardig textiel op. De vergoeding per

kilo die deze organisaties daarvoor krijgen, is voor hen

een welkome inkomstenbron. Van Oirschot: “We maken

op scholen ook een combinatie met educatie. Zo krijgen de kinderen

ook het belang van recycling voor het milieu mee.” De kostenbesparing

die de eigen textielinzameling de gemeente oplevert, vloeit op twee

manieren terug naar de burgers: via vergoedingen aan verenigingen

en scholen en via de afvalstoff enheffi ng, die zo niet omhoog hoeft. Zo

worden de Tilburgers beloond voor hun inzamelinspanningen.

Ieder kwartaalReinigingsbedrijf Bedrijf Midden Nederland (RMN) in Soest heeft

Afval CO2MPAS dit jaar voor het eerst gebruikt en weet dat het bedrijf

met haar activiteiten in 2011 nu al 52.000 ton aan CO2 bespaart. De

tool maakt niet alleen inzichtelijk welke productie van nieuwe grond-

stoff en uitgespaard wordt; ook de kosten en opbrengsten van inza-

melen en verder verwerken komen in beeld. En dat vindt directeur

Rob Schram een groot voordeel van Afval-CO2MPAS. Het is dan ook

zijn bedoeling de tool vaker te gebruiken, bijvoorbeeld eenmaal per

kwartaal.“Zo kunnen we meteen zien welke afvalstroom extra aandacht

nodig heeft”, geeft Schram aan. “Per afvalstroom kunnen we zo bepalen

wat het apart houden van dat afval betekent voor de CO2-reductie. En

daar kunnen we dan op bijsturen.” Bij voorkeur doet RMN dat op textiel

en kunststof, want daar is de meeste milieuwinst te behalen. Schram:

“Als je moet kiezen tussen inzamelen van 1 kilo textiel of 1 kilo GFT,

dan geeft textiel de meeste CO2-besparing.” Hier ligt nog een fl inke

uitdaging in de voorlichting aan burgers. Velen denken dat alleen heel

en schoon textiel bruikbaar is. De rest gooit men bij het restafval. Dat

blijkt ook uit sorteerproeven door RMN. In het stimuleren van het re-

cyclen van textiel start RMN dan ook met de communicatie. Daarop is

snel te schakelen, geeft Schram aan. Het aanpassen van de inzamel-

structuur, bijvoorbeeld huis-aan-huis inzamelen, vraagt om een langere

aanloop.

Afwachten Het plastic wordt in Soest en Nieuwegein eens in de twee weken opge-

haald en in Zeist eenmaal per maand. Voordat RMN besluit om vaker in

te zamelen, wacht het bedrijf eerst de landelijke ontwikkelingen in de

inzamelingsfi nanciering van kunststof verpakkingen af.

Via de benchmark inzameling vergelijkt RMN zijn prestaties op het

gebied van textielinzameling met andere inzameldiensten. De deelne-

mende partijen hebben afgesproken dat ze inzicht geven in elkaars

resultaten. Zo kan men van elkaars werkwijze leren; een van de belang-

rijke pluspunten van zo’n benchmark, vindt Schram.

Goed voor de branche RMN heeft de uitkomsten van Afval-CO2MPAS

onlangs gepresenteerd in het jaarverslag van 2010. Schram vindt dat

meer NVRD-leden het CO2MPAS zouden moeten gebruiken. “Als de bran-

cheorganisatie een tool op de markt brengt, zou ieder lid dit moeten

steunen. Zo kun je gezamenlijk laten zien dat je een bijdrage levert aan

de CO2-reductie. Een betere PR voor de branche bestaat toch niet...?” ■



Door Ronald Schalekamp

Milieubonus voor kleine PET-fl essen en blikjes groot succes

Mevrouw A.J. Tolsma (82) uit Eerbeek plaatst geduldig één voor één de 40 blikjes – die ze in een vuilniszak

bij zich draagt – in de retourautomaat van de Jumbo in haar woonplaats. Het levert haar 2 euro milieubonus

op, die in de supermarkt te besteden is. “Het mooiste is dat de omgeving er schoon van wordt”‚ zegt ze.

Winkeleigenaar Casper Heine glundert. “Kijk, zo werkt het écht. Mensen gaan actief bezig met het opruimen

van zwerfvuil. Dat is toch fantastisch!”

Tolsma vertelt: “Ik laat elke dag het hondje van mijn

buurvrouw uit in het bos. Daar liggen veel blikjes en

fl esjes. Die verzamel ik dan in een zak.” Bij de Jumbo

krijgt ze 5 eurocent milieubonus op elk ingeleverd blik-

je of PET-fl esje zonder statiegeld. De 2 euro opbrengst

is het resultaat van 3 keer wandelen. “Er zijn veel meer

mensen die zo blikjes en fl esjes oprapen”‚ zegt Tolsma.

“Mijn zwager bijvoorbeeld. Je kunt ook echt merken dat

het netter is op straat.” Heine hoort het verhaal lachend

aan. Hij verdwijnt zonder iets te zeggen en komt even

later terug met een fraaie bos bloemen voor mevrouw

Tolsma. “Geweldig dat u dit doet”‚ zegt hij. Tolsma is

duidelijk verrast en glundert.

Uit ergernis ontstaanHet is één van de leuke voorbeelden van hoe de actie

van de Jumbo supermarkt in Eerbeek door de dorpsge-

meenschap wordt opgepikt. De actie ontstond vanuit

de ergernis van Heine over het alom aanwezige zwerf-

vuil. “Ik woon buiten Eerbeek en onderweg naar de

winkel stoorde ik me altijd enorm aan achteloos weg-

gegooide lege blikjes en fl esjes. Toen ik in gesprek was

met operationeel directeur René Hissink van Tomra

Systems – de producent van de automaten voor re-

touremballage – over een nieuwe verdeler voor onze

statiegeldfl essen, kwam het gesprek hierop. Het blijkt

dat de standaard automaten van Tomra eenvoudig aan

te passen zijn voor de inname van ook blikjes en klei-

nere PET-fl essen. Zo is het idee ontstaan. Wij hebben

uiteindelijk gekozen voor een extra automaat, om zo

de logistiek beter op orde te hebben.”

1.500 per dag Voor elke ingeleverde halve liter PET-fl es of blikje krijgt

men sinds 1 juni bij de Jumbo in Eerbeek een milieu-

bonus van 5 eurocent, die in de winkel te besteden is.

Heine: “We dachten in eerste instantie dat we een paar

honderd per week fl esjes en blikjes zouden inzamelen

maar de realiteit oversteeg alle verwachtingen. Na vier

weken zaten we al op 500 per dag. En na 10 weken

hadden we 50.000 items ingezameld. Nu zitten we

in de achttiende week op 160.000 items en dagelijks

staat de teller op ruim 1.500 stuk. Het is echt geweldig

hoe de actie aanslaat.” De actie die aanvankelijk een

tijdelijk karakter zou hebben, is voor onbepaalde tijd

door Heine verlengd. “Het doel is een schonere omge-

ving. Zo lang we daaraan bijdragen, is de milieubonus

een succes.” Wel hoopt hij dat de actie niet aanzet tot

een negatieve gedragsverandering onder bepaalde

mensen. “Dat men denkt: ik gooi het lekker van me af,

want iemand anders pakt het wel weer op.”

Schone omgeving is winstOver de te maken kosten en inspanningen zegt Heine:

“Het enige dat deze actie op moet leveren is een scho-

ne omgeving. Dat heeft niets met geld te maken. We


zijn met onze winkel in Eerbeek domi-

nant marktleider. Ik vind dat je dan ook

je verantwoordelijkheid moet kennen én

nemen.” Voorlopig worden blik en plas-

tic afgevoerd naar het DC in Beilen en

ontvangt de supermarkt hiervoor geen

vergoeding. “Het kan interessant wor-

den als een aantal winkels gezamenlijk

retourmaterialen aanbiedt”‚ denkt Heine.

Hij is bijvoorbeeld al gebeld door een

metaalhandel die interesse had in grote

hoeveelheden blik. Natuurlijk trekt de

milieubonus wel een stroom klanten

naar de winkel van Heine toe, zegt hij.

“We kweken veel goodwill.” Het logistie-

ke proces is prima te behappen, vindt de

winkeleigenaar. “Blik en plastic worden

door de innamenautomaat gesepareerd en gecompac-

teerd. We hebben voor de tijdelijke opslag van het ma-

teriaal niet meer ruimte nodig dan een halve kubieke

meter. Dagelijks wordt het afgevoerd.”

StraatbeeldMichel Beijer – procesbeheerder afvalbeheer en open-

bare reiniging van de gemeente Brummen – reageert

enthousiast op het duurzame succesverhaal van de

Jumbo in Eerbeek. “We weten als gemeente al lang dat

Casper Heine met zijn winkel goed bezig is met de in-

zameling van verschillende fracties.”

Sinds 1995 is de winkel van Heine op deze locatie ge-

vestigd (voorheen als Super de Boer supermarkt – red.)

en het was destijds de tweede winkel in Nederland die

een retourette startte. Nu worden naast statiegeldfl es-

sen, blikken en halve liter PET-fl essen ook elektrische ap-

paraten, batterijen en gebruikt frituurvet door de Jumbo

ingezameld. De drijfveer van Van Heine is dat hij heel

gebrand is op een schone omgeving. Tegelijkertijd merk

je dat de bevolking best gescheiden wil aanleveren. Dat

zie je ook terug in het succes van de gemeentelijke mi-

lieustraten. De nieuwe milieubonus voor blikjes en fl es-

jes draagt bij aan een fraaier straatbeeld. De gemeente

Brummen is hier natuurlijk heel enthousiast over. Beijer:

“We staan volledig achter het doel van dit initiatief.”

Tomra Systems laat weten dat de COOP supermarkt in

Vledder in week 45 met eenzelfde aanpak van start gaat

met de milieubonus op blikjes en fl esjes. Daarnaast zijn

er aanvragen van een C1000, een PLUS en een Albert

Heijn supermarkt, verspreid over het land. ■

Casper Heine:

“Het kan interessant

worden als een aantal

winkels gezamenlijk

retourmaterialen aanbiedt”

Casper Heine (links), Michel Beijer (rechts) en mevrouw Tolsma.


punten: gemeenten hebben en houden

de zorgplicht voor het beheer van de

openbare ruimte en het afvalbeheer voor

het huishoudelijk afval. Producenten-

verantwoordelijkheid ‘tilt’ bepaalde ma-

teriaalstromen uit het huishoudelijk afval

en de daaraan gerelateerde zorgplicht.

Producenten zijn verantwoordelijk voor

de inzameling, sortering en noodzakelij-

ke bewerking van hun producten/mate-

rialen tot het daadwerkelijke hergebruik

en voor de volledige fi nanciering van

deze keten. De gemeente blijft vanuit

haar rol als beheerder van de openbare

ruimte altijd betrokken bij de wijze waar-

op de producentenverantwoordelijkheid

wordt ingevuld. Aangezien producenten

gebruik maken van de gemeentelijke in-

frastructuur zullen gemeenten hiervoor

de volledige kostprijs vergoed moeten

krijgen.

Een Recycling Innovatie Agenda

Voor de stevige ambities is een heuse

Recycling Innovatie Agenda noodzake-

lijk. Met deze Agenda kan een ingreep in

huidige productieketens worden gedaan

en kan een goede infrastructuur voor de

grondstoff enrotonde worden opgetuigd.

Het is belangrijk dat waar mogelijk se-

cundaire grondstoff en worden ingezet in

plaats van primaire grondstoff en. Gezien

de unieke positie van Nederland als door-

voeren distributieland is het belangrijk

dat bepaald wordt waar de prioriteiten

liggen. De staatssecretaris wordt dan

ook opgeroepen om als voortrekker in

Europa op te treden.

Doelstelling preventie

Voor afvalpreventie is geen kwantitatieve

doelstelling vastgelegd. Dit is wel een

gemiste kans. Er wordt gesproken over

de ontwikkelingen van afvalpreventie-

plannen die iedere Europese lidstaat in

2013 moet hebben, maar onduidelijk is

wat er in deze plannen komt te staan en

welke materiaalketens het betreft. Ook

blijft onduidelijk wie verantwoordelijk is

voor het realiseren van afvalpreventie.

Behoefte aan duidelijkheid over

fi nanciering kunststofverpakkingen

De staatssecretaris is vol lof over de in-

zameling van kunststof verpakkingen,

maar tegelijkertijd is een enorme stij-

ging noodzakelijk om de ambitie uit de

Afvalbrief waar te maken. Deze stijging

is alleen te realiseren als de inzameling

voor de toekomst zeker wordt gesteld

met goede meerjarige afspraken over

de fi nanciering, voor zowel bron- als na-

scheiding. Of de doelstellingen via bron-

en/of nascheiding worden gehaald, moet

een vrije keuze zijn van gemeenten.

Over de vergoeding voor nascheiding

kan en moet zo snel mogelijk duidelijk-

heid komen. Vooral grote steden zijn

sterk de dupe van de huidige onzeker-

heid. Bovendien is het ook voor kunst-

stof onvermijdelijk dat het huidige sta-

tiegeldsysteem overeind blijft of wordt

uitgebreid. Afschaff en van statiegeld,

zoals de staatssecretaris onlangs sugge-

reerde, zal juist leiden tot een daling van

het inzamelresultaat.

Goede invulling producentenverant-

woordelijkheid

De Afvalbrief snijdt wel de verantwoor-

delijkheidsverdeling aan maar geeft,

ondanks de bruikbare adviezen in de

evaluatierapporten, onvoldoende duide-

lijkheid over de invulling van producen-

tenverantwoordelijkheid. Bij de invulling

hiervan moet volgens de NVRD worden

uitgegaan van de volgende uitgangs-

NVRD komt met concrete voorstellen voor ambities uit Afvalbrief Eind augustus verscheen de Afvalbrief. Onder de titel ‘Meer waarde uit Afval’

geeft staatssecretaris Atsma aan werk te willen maken van afvalpreventie en

recycling. Vooral dat laatste staat centraal in de Afvalbrief; we moeten de ko-

mende jaren naar 83% hergebruik waarbij een belangrijke rol is weggelegd

voor huishoudelijk afval. De NVRD heeft een reactie opgesteld op de meest

relevante onderdelen uit de Afvalbrief. In GRAM een samenvatting van deze

reactie. De integrale tekst kunt u nalezen op www.nvrd.nl

Gemeenten hebben en houden de zorgplicht voor het beheer van de openbare ruimte.


milieuoogpunt veel winst behaald kan

worden door het gescheiden inzamelen

en bewerken van deze afvalstroom.

Volgens het verpakkingenbesluit zijn

producenten verantwoordelijk voor alle

verpakkingen die ze op de markt bren-

gen. De taakstellingen voor recycling en

nuttige toepassing gelden echter voor

een beperkt aantal deelstromen. Dit leidt

ertoe dat producenten hun verantwoor-

delijkheid niet nemen voor verpakkingen

waarvoor geen specifi eke recyclingtaak-

stelling geldt. Dit is principieel onjuist. ■

Het is noodzakelijk dat aan het begin

van de productie- en consumptieketens

de juiste impuls wordt gelegd. Een CO2-

heffi ng, bij voorkeur op Europees niveau,

kan de juiste prikkel geven om serieus

werk te maken van afvalvermindering.

Daarnaast zal vanuit het Ministerie meer

ingezet moeten worden op ecodesign en

cradle to cradle door het bedrijfsleven.

Op succes statiegeld voortbouwen

Het huidige statiegeldsysteem draagt bij

aan het behalen van de doelstelling voor

hergebruik van kunststof verpakkingen.

95% van de grote PET-fl essen wordt met

statiegeld ingezameld. Niet alleen zijn

de inzamelresultaten bij de brede inza-

meling van kunststof verpakkingen veel

lager, maar ook wordt de kwaliteit van

de PET-stroom een stuk minder door ver-

menging van de kunststof afvalstromen.

Statiegeld op plastic drankfl essen blijkt

succesvol en internationaal beproefd.

Daarom moet niet overwogen worden

om het huidige statiegeldsysteem af te

schaff en, maar om het uit te breiden naar

onder andere kleine fl esjes.

Zwerfafvalproblematiek serieus

nemen

De zwerfafvalproblematiek is één van de

grootste ergernissen van Nederlanders.

De problematiek is onlosmakelijk ver-

bonden met het verpakkingendossier en

met producentenverantwoordelijkheid.

De staatssecretaris geeft niet aan hoe de

producentenverantwoordelijkheid voor

zwerf afval vorm te geven. Dit kan bete-

kenen dat de rekening voor de opruim-

kosten van e 200 miljoen per jaar bij de

gemeenten komt te liggen. Dan draait

de Nederlandse burger er voor op en dat

kan niet zijn bedoeling zijn. Noodzake-

lijk is dat de staatssecretaris blijk geeft

van een samenhangende visie op de

relatie tussen verpakkingen, statiegeld,

zwerfafval en de openbare ruimte.

Suggesties voor verbetering ver-

pakkingenbeleid

Voor de voortzetting van het verpakkin-

genbeleid is, naast het regelen van de fi -

nanciering en de verantwoordelijkheids-

verdeling nog een aantal verbeteringen

noodzakelijk: momenteel is er voor alle

verpakkingen één integrale doelstelling.

Beter zou zijn om een aparte doelstel-

ling voor huishoudelijk en bedrijfsafval

te formuleren. Niet alleen stimuleert dat

gemeenten om die doelstelling te ha-

len, ook het bedrijfsleven zal het belang

van de verpakkingen in het huishoude-

lijke afval groter achten om op te sturen.

Voor drankenkartons, aluminium en blik

moeten de producenten de recycling or-

ganiseren om de doelstellingen van de

staatssecretaris te halen. Het is milieu-

hygiënisch belangrijk dat deze stromen

ook zoveel mogelijk wordt teruggewon-

nen. Inmiddels is onderzoek uitgevoerd

naar de inzameling en recycling van

drankenkartons. Hieruit blijkt dat vanuit

De NVRD wil met onderstaande suggesties graag een bijdrage leveren aan de reali-

satie van de ambities die de staatssecretaris in zijn Afvalbrief heeft neergelegd:

• Invulling Recycling Innovatie Agenda en vormgeven grondstoff enrotonde: Naast

de 4 stromen textiel, kunststof, fosfaat en elektrische apparaten, kunnen ge-

meenten en hun publieke afvalbedrijven meewerken bij de keuze welke stromen

relevant en haalbaar zijn en voor Nederland kansen bieden voor een grondstof-

fenrotonde.

• Opschaling materiaalketenprojecten: De afgelopen jaren zijn meerdere materi-

aalketens doorgelicht. Bij bijna alle ketenprojecten zijn NVRD-leden betrokken.

De NVRD kan de staatssecretaris ondersteunen in de opschaling van succesvolle

pilots door het inrichten van een Recycling Platform onder het motto: bewezen

innovaties breed toepassen. Verder liggen er kansen om succesvolle pilots op te

schalen via Green Deals. De NVRD zal zich hier voor inzetten.

• Optimalisatie inzameling: De NVRD en haar leden beschikken over veel infor-

matie over de inzamelstructuren voor verschillende afvalstromen in Nederlandse

gemeenten. Deze kennis kan zij inzetten bij het ontwikkelen, implementeren en

evalueren van beleid. Op basis van deze ervaringen en inzichten is de NVRD

graag bereid de staatssecretaris verder te informeren en adviseren.

• Nadere invulling verpakkingenbeleid: De NVRD kan een bijdrage leveren aan het

onderzoeken, stimuleren, begeleiden en opschalen van nieuwe initiatieven. Te

denken valt bijvoorbeeld aan de inzameling van drankenkartons, de introductie

van de wertstoftonne, etc.

• Stimuleren afvalpreventie: De NVRD ziet, naast of in plaats van specifi eke schei-

dingsvoorschriften, kansen in het formuleren van een doelstelling voor een maxi-

male hoeveelheid restafval van bijvoorbeeld 150 kilogram per inwoner. Hierbij

dient uiteraard ook rekening te worden gehouden met de stedelijkheidsklassen.

De NVRD wisselt graag met de sector en de staatssecretaris de kennis uit over de

best practices en wat onder welke omstandigheden haalbaar is.

• Opstellen afvalpreventieplannen: Het opstellen van afvalpreventieplannen is een

verplichting vanuit Europa. De NVRD wil hieraan een bijdrage leveren door zowel

nationale als internationale ervaringen in te brengen. In ieder geval alle afval-

stromen die in de brief zijn genoemd zullen hierin opgenomen moeten worden,

aangevuld met een aantal schaarse grondstoff en.

• Invulling minimum standaarden, zoals grof huishoudelijk afval: de minimum stan-

daard voor grof huishoudelijk afval is sorteren. Voor een realistische invulling kan

de NVRD aan de hand van de ervaringen bij haar leden, het ministerie helpen bij

de vertaling van de minimum standaard naar de dagelijkse praktijk bij de inzame-

ling van grof huishoudelijk afval. Vanuit de praktijk kan over meerdere minimum-

standaarden worden geadviseerd.


door Laurent Chevalier

Avalex en Ryck ‘Nederlandse Recycle Bank’ zetten uniek brengsysteem in de markt

Onder het motto ‘Afval Loont’ is in de gemeente

Pijnacker-Nootdorp vorige maand een uniek initi-

atief van start gegaan. Inwoners van de gemeen-

te kunnen diverse herbruikbare afvalstromen

bij een zestal fi lialen in de gemeente inleveren,

waarna ze per kilogram afval een fi nanciële ver-

goeding krijgen. Dit project is een initiatief van

Ryck (Nederlandse Recycle Bank), de gemeente

Pijnacker-Nootdorp en reinigingsbedrijf Avalex.

BURGER KRIJGT CONTANTEN VOOR HERBRUIKBAAR AFVAL

Regionaal reinigingsbedrijf Avalex is een gemeenschap-

pelijke regeling, waarin de gemeenten Delft, Leidschen-

dam-Voorburg, Midden-Delfl and, Pijnacker-Nootdorp,

Rijswijk en Wassenaar samenwerken bij het inzamelen

en verwerken van afval. Het samenwerkingsverband

telt circa 300.000 inwoners ofwel 140.000 aanslui-

tingen, waar jaarlijks 165.000 ton afval wordt ingeza-

meld. Ryck (Nederlandse Recycle Bank) is een nieuwe

speler in afvalland. De organisatie heeft de ambitie om

samen met de gemeenten mee te helpen om burgers,

nog meer dan nu al het geval is, er van te door dringen

dat afval ‘waardevol’ is, mits het goed wordt ingeza-

meld. Mede-initiatiefnemer en groene ondernemer

Jørgen van Rijn van Ryck zegt daarover: “Door beter te

recyclen, verminderen we het gebruik van natuurlijke

grondstoff en en sparen we de natuur. Door mensen

geld te geven voor hun herbruikbaar afval willen we

ze op een tastbare manier duidelijk maken dat afval

niet waardeloos is, maar dat het een waarde vertegen-

woordigt.”

Ander gevoel gevenVan Rijn (42) is van huis uit bedrijfskundige met, zoals

hij zegt: “Een grote passie voor het milieu, hoewel ik

geen enkele ervaring heb in de afvalsector. Dat betekent

meteen ook dat ik in die sector geen vrienden en geen

vijanden heb en dat ik er met frisse ogen naar kijk.”

Via, via kwam hij in contact met Peter Floor, directeur

van Avalex. “En zo is het balletje gaan rollen. Avalex

liep al te broeden op plannen om het hergebruik van af-

val extra te stimuleren door mensen een ander gevoel

te geven over afval. Het bedrijf had daarover ook al

goede uitgewerkte basisideeën. Daarmee ben ik verder

aan de slag gegaan.” Zo ontstond het plan om mensen

geld te geven voor herbruikbaar afval. Geld is nu een-

maal een concrete prikkel om mensen er van te door-

dringen dat iets waarde heeft. “Zo zijn we ook geko-

Jørgen van Rijn:

“Doordat mensen geld krijgen voor

hun herbruikbaar afval realiseren ze zich

op een tastbare manier dat afval

niet waardeloos is”


men op de naam Ryck, de ‘Nederlandse Recycle Bank’.

Daar zit iets achter in de geest van: als mensen her-

bruikbaar afval zelf komen brengen, kunnen ze zowel

geld sparen als het milieu sparen.” Bij dat laatste denkt

Van Rijn niet alleen aan de hergebruiksfactor, maar ook

aan het feit dat er zo fl ink kan worden bespaard op het

groot schalige heen en weer gesleep van afval bij het

huis-aan-huis inzamelen van afvalstromen.

UitrollenAls het project levensvatbaar blijkt te zijn, hoopt Van

Rijn de aanpak in samenwerking met gemeenten en

gemeentelijke reinigingsdiensten - en bijvoorbeeld ook

met een organisatie als Midwaste waar al contacten

mee zijn - verder over Nederland uit te kunnen rol-

len. Of dit toekomstmuziek is of dat het project in al

haar schoonheid sterft, hoopt Van Rijn de komende zes

maanden tot een jaar te ontdekken. Als het goed is, be-

gint de victorie wat hem betreft in Pijnacker-Nootdorp.

Daar heeft Ryck inmiddels maar liefst zes fi lialen ge-

opend waar inwoners en verenigingen (bedrijven zijn

vooralsnog uitgesloten van deelname) hun gescheiden

afval kunnen inleveren. Het gaat daarbij om herbruik-

bare en goed afzetbare afvalstromen als kunststof (ver-

pakkingen), papier, karton, textiel en kleine elektrische

apparaten. Van Rijn: “Uit onderzoek is gebleken dat

we ondanks alle scheidingsacties toch nog 51% goed

recyclebaar afval vernietigen. Dat is dus hartstikke

zonde. Vooral ook als je bedenkt dat we ons met z’n

allen steeds meer zorgen maken over de uitputting

van grondstoff en. Door mensen te belonen voor het

gescheiden aanleveren van afval hopen we dat we die

51% sterk kunnen reduceren. Daarmee besparen we

dan mooi op het gebruik van natuurlijke grondstoff en

én sparen we bovendien de natuur.” Gevraagd naar de

rol van Ryck in dit project zegt Van Rijn: “Ryck fungeert

thans vooral als klein facilitair bedrijf en administratie-

kantoor ten behoeve van Avalex.”

Landelijk netwerkDe zes fi lialen waar de herbruikbare materialen kunnen

worden aangeleverd, zijn dubbele portocabins van zes

bij zes meter. De portocabins zijn geleverd door Avalex.

Dit bedrijf zorgt ook voor de personele bemanning. De

portocabins zijn voorzien van een rollerbank, weegap-

paratuur en aansluitingen op ondergrondse containers.

Voor papier, karton en kleine elektrische apparaten be-

taalt Ryck 5 cent per kilogram, voor textiel en kunst-

stof (verpakkingen) bedraagt de vergoeding 25 cent

per kilogram. De fi lialen hebben ruime openingstijden

en zijn zelfs ook ’s avonds en op zaterdag geopend.

Inwoners, maar ook verenigingen, die er herbruikbaar

afval inleveren, krijgen het gewicht van het afval via

hun persoonsgebonden Ryckaart in geld bijgeschreven

op hun digitale spaarrekening. Ze kunnen er ook voor

kiezen om het geld over te laten maken naar een ver-

eniging of goed doel. In het startconcept is gerekend

met een gemiddelde opbrengst per huishouden van 75

tot 100 euro per jaar.

VeelbelovendDe bij de fi lialen aangeleverde materialen worden door

Avalex opgehaald, waarna het wordt afgezet als grond-

stof voor recycling. Over het vervolg van dit initiatief

zegt Van Rijn: “Na een half jaar met een mogelijke uit-

loop tot een jaar zetten we de ervaringen op een rijtje

en wordt de verdere route bepaald. Ik ga er voorals-

nog van uit dat dit initiatief na de evaluatie zal worden

voortgezet en zelfs wordt uitgebreid naar alle in Ava-

lex deelnemende gemeenten. De eerste ervaringen na

de opening van de fi lialen zijn uitstekend. In de eerste

twee weken werd 46.000 kilo herbruikbaar materiaal

aangeleverd. Dat is dus een veelbelovend resultaat. We

mikken in eerste instantie op termijn op 6000 gere-

gistreerde deelnemers-leden.” Over de plannen voor

de lange termijn zegt Van Rijn: “We streven naar een

geleidelijke uitbouw van een landelijk netwerk van

‘bankfi lialen’. We moeten meters maken, maar tegelijk

moet het zorgvuldig gebeuren. Dit is immers een uniek

concept dat zich nog moet bewijzen. Je moet niet uit-

sluiten dat we al doende onderdelen van het concept

Duurzaam Pijnacker-NootdorpWethouder Nico Oudhof van de gemeente Pijnacker-Nootdorp zei bij de start van de proef: “Wij zijn hier erg enthousiast over. Duurzaamheid staat bij ons hoog op de agenda. Met dit project bieden we onze inwoners de mogelijkheid om daar zelf een concrete bijdrage aan te leveren en er tegelijk geld mee te verdienen. Het aardse voordeel van dit project is, dat de gemeente hiermee een drastische besparing kan realiseren op de kosten van het scheiden van afval en op de kosten van eindverwerking. Gelet op de huidige respons, ook vanuit de verenigingen, ben ik wel op-timistisch dat dit project blijvend aanslaat.”

OPTIMAALZICHT VOLGENSDE REGELS.

Een veilig en effectief wagenpark wat voldoet aan de laatste normerin-gen en regelgeving is uw doel en Orlaco helpt u daarbij met onze zicht-systemen. U kunt bij ons terecht voor al uw vragen op het gebied van camera’s en displays die voldoen aan bijvoorbeeld de NEN ISO 1501 norm voor vuilnisauto’s. Daarnaast hebben wij voor u TNO-rapporten beschikbaar over optimale veiligheid en werkwijze rondom zijladers.

Ook geven wij u handleidingen voor optimale ergonomische posities van monitoren in cabines, uw mensen werken hier tenslotte de hele dag mee. Ook worden de eisen rondom elektromagnetische straling voortdurend aangepast aan de snel veranderende omgeving met meer en meer elektronica, ook op dit gebied kunt u bij ons de laatste info verkrijgen. Ook de recent gewijzigde wetgeving rondom front camera’s kan interessant voor u zijn.

Reden genoeg om eens een kijkje te nemen op onze website:www.orlaco.nl, bellen of mailen kan ook altijd:0342 - 404 555, [email protected]

See more. Work more.

ORLACO_ADV_V4.indd 1 10/22/09 9:58 AM

het land actief zijn. Dat is belangrijk, want hoe meer

deelnemers, hoe meer volume we op de markt kun-

nen afzetten en hoe betere prijzen we ook kunnen be-

dingen bij producenten en leveranciers. Met de winst

die daaruit voortvloeit, kunnen we het sparen voor de

deelnemers vervolgens nog aantrekkelijker maken. Zo

moet het balletje in hoog tempo verder rollen.” Angst

dat de grote verwerkers het project zullen tegenwer-

ken, heeft Van Rijn niet. “Uit die hoek hebben we al

van diverse kanten complimenten gekregen voor dit

initiatief. Uit gemeentelijke hoek bestaat ook al de no-

dige belangstelling. Niet zo vreemd natuurlijk. Vooral

gemeenten kunnen direct voordeel hebben van deze

nieuwe brengmethode. Je mag er immers van uit gaan

dat de bewoners als ze direct geld krijgen voor hun

herbruikbaar afval bewuster met afval omgaan. Voorts

zorgt het brengen van afval naar de fi lialen er voor dat

gemeenten minder geld kwijt zijn aan het inzamelen

van restafval. Tenslotte gaan we er van uit dat de hoe-

veelheid zwerfafval op deze manier ook sterk wordt te-

ruggedrongen. Kortom, iedereen wordt ‘ryck’ van deze

zinnige manier van afvalinzameling. Niet in de laatste

plaats de natuur.” ■

hier en daar wat moeten aanpassen. Voor dit moment

hoop ik dat we nog dit jaar in een tweede gemeente

van start kunnen gaan. Als alles vervolgens is ingesle-

pen, kunnen we dit project snel verder uitrollen. Bin-

nen vijf jaar willen we toch wel in een groot deel van

door Maarten Goorhuis

Van 19 tot 27 oktober vindt de Europese Week van de Afvalverminde-

ring plaats. Voor Nederland is dat een nieuw fenomeen. Vanwaar dit

initiatief, wie zitten erachter en wat gaat er eigenlijk gebeuren?

De Europese Week van de Afvalverminde-

ring (EWA) is een meerjarig Europa-breed

project dat wordt ondersteund door het

Life+ programma van de Europese Com-

missie. Het doel van de week is om meer

aandacht te genereren voor afvalpreven-

tie en de mogelijkheden voor burgers,

bedrijven en overheden om hier concreet

invulling aan te geven. Het afgelopen

jaar zijn er in Europa maar liefst 4.300

verschillende activiteiten ontplooid in

het kader van deze week. Dit jaar vindt

de week plaats in 20 verschillende Eu-

ropese landen. Nederland doet dit jaar

voor het eerst mee. Hoewel de naamge-

ving van de week spreekt over afvalver-

mindering gaat de Europese week van de

Afvalvermindering nadrukkelijk over het

onderwerp Afvalpreventie.

De initiatiefnemers voor deze week zijn

vijf Europese organisaties: Ademe (het

Franse Agentschap NL), Agència de Resi-

dus de Catalunya (het Catalaanse Agent-

schap NL), Lipor (het afvalbedrijf van 8

gemeenten uit de regio rondom Porto in

Portugal), IBGE (het milieuministerie van

het Brussels gewest) en ACR+ (de ver-

eniging van steden en regio’s voor duur-

zaam afval- en grondstoff enbeheer).

Het concept van de weekIn elk deelnemend land is een project-

organisator, voor Nederland is dat het

Ministerie van Infrastructuur en Milieu.

Deze heeft de NVRD gemachtigd als uit-

voeringsorganisatie voor de week. De rol

van de NVRD is vooral om te faciliteren en

te coördineren en om de deelname van al

actieve partijen op dit terrein te bevorde-

ren en over het voetlicht te brengen. Het

succes van de Europese actie moet komen

van diegenen die een activiteit organise-

ren die past in het kader van de week.

Daarbij gaat het dan om overheden (ge-

meente, provincie, rijk), (afval)bedrijven,

onderwijsinstellingen, verenigingen etc.

Eigenlijk kan iedereen een activiteit ont-

wikkelen in het kader van de EWA.

Meerwaarde van deelname Door mee te doen aan de Europese week

van de afvalvermindering, krijgt een

initiatief of actie een landelijke en een

Europese uitstraling. Zowel in Neder-

land als Europa worden de activiteiten

die in het kader van de Week plaatsvin-

den, samenhangend gepresenteerd op

de website. Deelnemers mogen bij de

uitvoering van de activiteit het logo van

de Europese Week van de Afvalvermin-

dering gebruiken en ze ontvangen een

inlogcode waarmee toegang wordt ver-

kregen tot de communicatiemiddelen die

in het kader van de week zijn gemaakt.

Tot slot dingen deelnemers automatisch

mee naar de Europese Trofee van de Af-

valvermindering die begin 2012 in Brus-

sel wordt uitgereikt.

De Europese Trofee van de Afvalvermin-

dering wordt uitgereikt in 5 categorieën.

De prijswinnaars van 2010 in de verschil-

lende categorieën zijn:

• Categorie overheid:

Spanje. Beter dan nieuw: de campagne

100% tweedehands – Een groots opge-

zette campagne rond afvalpreventie in

het volledige grootstedelijke gebied van

Barcelona, die diverse strategieën pro-

moot waaronder reparatie en hergebruik,

verantwoorde consumptie, gebruik van

leidingwater in plaats van fl essenwater,

en compostering.

• Categorie vereniging:

Frankrijk. Verantwoord aankopen – Een

campagne die in samenwerking met su-

permarkten werd opgezet om consumen-

ten te bewegen producten met minder

verpakkingsmateriaal te kopen.

• Categorie onderwijs:

Engeland. Uitdaging: vermindering van

voedselafval – Een project dat tot doel

had de hoeveelheid voedsel- en verpak-

kingsafval van lunches in de schoolkan-

tine te verminderen door het afval in te

zamelen en te wegen aan het eind van

elke lunchpauze.

• Categorie overig

Malta. Hergebruiksplan van Malta – Een

project dat tot doel had een duurzame

markt voor tweedehands bouwmateria-

len in Malta te creëren en een instrument

ter beschikking te stellen dat de creativi-

teit van de mensen kan stimuleren door

het gebruik van afgedankte materialen.

Het Ministerie van I&M en de NVRD heb-

ben alle betrokken stakeholders in Ne-

derland opgeroepen om mee te doen aan

deze week. Die oproep bleek niet aan

dovemansoren gericht te zijn. De eerste

voorstellen voor activiteiten in het kader

van de week kwamen al snel binnen bij

de NVRD. Op basis van de activiteiten en

ideeën die in het kader van de week wor-

den ingediend zal het programma van de

week zelf worden gebouwd. De staatsse-

cretaris heeft zich alvast bereid getoond

om op 19 november de aftrap te geven.

Via de website van de NVRD en die van

de Europese organisatie zal de commu-

nicatie hierover verder gestalte krijgen.

Er kunnen nog steeds activiteiten in het

kader van de week aangemeld worden.

Voor meer informatie: www.nvrd.nl


De oerdegelijke strooimachines van Epoke uit Scandinavië. Maar ook sneeuwploegen, zoutoplossers en sproeimachines: Voor de winterdienst in de volle breedte, leidt de weg naar Schuitemaker. Bovendien is Schuitemaker voor u continu op zoek naar innovatieve oplossingen, zoals onze nieuwe houten opslagsilo’s. Want alleen Schuitemaker biedt kwaliteitsmerken, een gevarieerd en compleet programma, doortimmerd advies en uitstekende service. Zegt u winterdienst, denk dan aan Schuitemaker!

Schuitemaker B.V. | Morsweg 18 - 7461 AG Rijssen - Holland Tel.: +31 (0)548 - 51 41 25 | www.sr-schuitemaker.nl

Schuitemaker. Winterdienst in de volle breedte

EEN GOED VERZORGD WEGDEK, DAG EN NACHTOnze dienstverlening omvat een volledig pakket, waarmee aan al uw eisen en wensen kan worden

voldaan. Daarin is het reinigen van bedrijfsterreinen en het schoonmaken van freesvakken van

oudsher onze specialiteit. Het grondig reinigen van asfalt gebeurd voor zowel overheid en gemeenten

als voor bedrijven. Grondigheid is niet het enige kenmerk van ons werk. Ook fl exibiliteit is voor ons

een sleutelbegrip.


nieuwsTekst: Bas Peeters

Nieuwe namen sectoren

De vereniging kent 3 sectoren; R&B (Re-

gie en Beleid, dit zijn de uitbestedende

gemeenten) ASB (Afvalstoff enbedrijven)

en A&RM (Afval- en Reinigingsmanage-

ment). Deze naamgeving is voor velen

buiten en binnen de vereniging niet altijd

even duidelijk. Het bestuur heeft in haar

vergadering van 3 november besloten

de leden voor te stellen om de sectoren

voortaan als volgt te noemen:

• Regievoerende Gemeenten

• Publieke Bedrijven

• Dienstverleners en Leveranciers

De manier waarop de vereniging is ge-

organiseerd in sectoren commissies,

werkgroepen, platforms, bedrijvengroe-

pen, kennisgroepen en sectoren binnen

de NVRD, is niet altijd even helder voor

iedereen. Onduidelijk is soms wat er in

de diverse onderdelen gebeurt en welke

onderwerpen waar aan de orde komen.

Het bestuur heeft besloten de inhoudelij-

ke activiteiten van de vereniging onder te

verdelen in drie clusters: Afval- en Grond-

stoff enbeheer, Beheer Openbare ruimte,

Bedrijf en Organisatie.

Nieuwe commissievoorzitters

De commissies reiniging, GRAM en com-

municatie krijgen een nieuwe voorzitter.

De huidige voorzitter van de commissie

GRAM, Henk Klosters gaat met pensi-

oen en draagt het stokje over aan Rob

Schram. Schram is directeur van RMN

en al jaren lid van de redactiecommissie

GRAM.

De voorzitter van de commissie reiniging

Johan Veenstra heeft de afval- en reini-

gingsbranche verlaten en wordt vervan-

gen door Martin Nooijens. Nooijens is

sectordirecteur Stadsbedrijven in ’s-Her-

togenbosch. Onder zijn voorzitterschap

gaat de commissie reiniging zich verbre-

den naar een commissie die zich met het

brede beheer van de openbare ruimte

bezighoudt.

Tenslotte neemt Andrea de Graaf af-

scheid als voorzitter van de commissie

communicatie. Het voorzitterschap van

deze commissie wordt overgenomen

door Albert van der Winden, directeur

van Twente Milieu. Van der Winden heeft

veel affi niteit met communicatie en is in

het verleden onder andere directeur ge-

weest van een communicatiebureau.

NVRD Agenda

1 nov Commissie Reiniging

2 nov Bedrijvengroep Gevaarlijk

Afval

10 nov Commissie Internationaal

15 nov Redactiecommissie GRAM

16 nov Commissie KAM

17 nov Commissie Afvalpreventie

23 nov Algemene

Ledenvergadering

23 nov Commissie

Markt & Overheid

23 nov Commissie

Inzameling & Transport

24 nov Bestuursvergadering

regio Zuid

Clusters

Afval- en Grondstoff en-beheer

Beheer openbare ruimte Bedrijf & Organisatie

Commissies

Afvalpreventie BOR (v/h Reiniging) Markt & Overheid

Inzameling & Recycling Gladheidbestrijding Opleiden & Professionaliseren

Groene Energie (publieke verwerkers)

Plaagdierbestrijding KAM

Groenbeheer Communicatie

Kolken-/rioolreiniging GRAM redactie

Projectgroepen

Statiegeld Projecten Gemeente Schoon

Aanbestedingsmodellen

Inzamelvarianten Handreiking Plaagdier-bestrijding

Schone technieken

Juridisch kader Soc. Werkvoorziening CO2 tool

Regiobijeenkomst Zuid-Nederland

Het bestuur van de regio Zuid kijkt met

tevredenheid terug op de regiobijeen-

komst van 7 oktober in Heerlen over

duurzaamheid. De regioleden werden

ontvangen op Avantis European Business

en Science park. Op dit bedrijvenpark

wordt de Wijk van Morgen gerealiseerd.

Dit is een innovatief programma waarin

onderwijs, onderzoek, ondernemers en

overheid samen de transitie naar een

duurzaam gebouwde omgeving in de

praktijk brengen. Heel interessant was

de presentatie van Lector Ronald Rovers

van Ribuilt, die ‘the concept of Zero’ zeer

sprekend uit de doeken deed. Zijn ver-

haal was een wervend pleidooi voor een

circulaire samenleving.

Uiteraard was er op de bijeenkomst ook

aandacht voor regionale en landelijke

ontwikkelingen in de afval- en reinigings-

sector. Tim van Deelen van RWM gaf met

zijn presentatie een goede inkijk in de

oprichting van een Regionaal Werk Be-

drijf, dat als inspirerend voorbeeld kan

dienen voor andere gemeenten en/of be-

drijven.


door Karin Hegeman

Ruim 30 jaar is Henk Klösters lid van de NVRD en sinds 1981

vervult hij regelmatig de rol van dagvoorzitter of gastspreker

op themadagen en congressen. Ook neemt hij actief deel aan

de commissie Markt & Overheid, het Platform ASB en de com-

missie Internationaal. De laatste drie jaar was Henk Klösters

hoofdredacteur van GRAM, een functie die hij nu overdraagt

aan Rob Schram, directeur RMN. Een korte terugblik op zijn tijd

bij GRAM.

Wanneer en hoe kwam jij in de afvalbranche terecht?

Ruim dertig jaar geleden startte ik als hoofd Plant-

soenen & Onderhoud, (nu beheer openbare ruimte)

in de groeikern Houten. Een lokale aannemer zorgde

voor de afvalinzameling. De gemeente Houten moest

in korte tijd 9.000 woningen bouwen. Een zeer betrok-

ken wethouder gaf me alle ruimte om ter compensatie

van al die milieuaanslagen met investeringen in nieu-

we zaken te komen. Naast nestkasten, biezenvelden

en wintervleermuizenverblijven bedachten we ook een

brengsysteem voor afval naar de gemeentewerf. De

milieustraat was nog niet uitgevonden. Met de bakfi ets

langs de deur chemisch afval ophalen totdat de pro-

vincie Utrecht het verbood. Bouwafval scheiden bij de

vele bouwbedrijven en afvallesbrieven uitgeven met

klassenbezoek aan de gemeentewerf. Om ergens bij te

horen werd ik naast lid van de vereniging van hoofden

van beplantingen tevens lid van de toen nog Neder-

landse Vereniging van Reiniging Directeuren. Mijn eer-

ste congres was in Helmond waar de heer Pingen zijn

auto in de prak reed. De congressen werden toen nog

heel decadent begeleid door de gemeentelijke politie.

Bij verplaatsingen mochten wij in colonne door rood

rijden. Bij het erelid Pingen ging het mis.

Binnen de afvalbranche heb je heel wat ontwikkelingen

meegemaakt. Welke ontwikkeling vind je tot op de dag

van vandaag opmerkelijk?

We wisselden in de jaren tachtig geen bedrijfsgegevens

uit. Laat staan dat we zorgen deelden. Met de komst

van de particuliere inzamelaars begonnen de NVRD le-

den markt te verliezen. Grensoverschrijdende of zelfs

regionale inzamelingen kenden we niet. Naar aanlei-

ding van mijn verzoek, tijdens een algemene leden-

vergadering, om meer samen te werken, zijn enkele

gemeentelijke inzamelaars gestart met de ‘samenwer-

kende overheids bedrijven afvalinzameling’ (SOBA).

Dit was de voorloper van de vorming van de NVRD

branche. Voor de Afvalstoff endienst ’s-Hertogenbosch

mondde dit later uit in de deelname aan Midwaste.

Sinds wanneer lees je GRAM ?

Sinds het blad bestaat, lees ik GRAM. De voorloper van

GRAM het Technisch maandblad heb ik ook gedeelte-

lijk gelezen. Mijn manco was dat het wel erg technisch

was. Vandaar dat ik om me extra te bekwamen en bij te

scholen al vrij snel voorzitter van de chef werkplaatsen

van de NVRD werd. De laatste jaren heb ik als hoofdre-

dacteur van GRAM vanzelfsprekend alle artikelen zorg-

vuldig gelezen.

Hoe beviel het om 3 jaar hoofdredacteur

van GRAM te zijn?

Nadat ik eerst enkele maanden had proefgedraaid,

mocht ik het stokje van Jan van Delft overnemen. Het

was vanaf mijn eerste dag als voorzitter van de Redac-

tiecommissie zeer boeiend. Dynamische bijeenkom-

sten zijn het geworden waarbij twee uur door elkaar

gepraat werd met als resultaat: input voor alweer een

nieuw nummer. Om meer te leren over de productie van

een vakblad, ben ik meteen op zoek gegaan naar een

vereniging van hoofdredacteuren. Die is er niet en om

deze dan maar zelf op te richten, gaat wel heel erg ver.

Henk Klösters kijkt met plezier terug op zijn tijd als hoofdre-

dacteur van GRAM

Henk Klösters neemt afscheid

Hoe kunt u net als Gemeente Gennepervoor zorgen dat de resultaten van de textielinzameling sterk verbeteren?

Met Stichting KICI. Specialist in inzameling en hergebruik van textiel.De gehele opbrengst doneert KICI aan goede doelen in binnen- en buitenland.

www.kici.nl

Vervolgens heb ik heel veel krantenknipsels gespaard

om ervoor te zorgen dat we niets over het hoofd zou-

den zien. Trots ben ik dat diverse redactieleden zich

hebben ontwikkeld tot echte schrijvers. Het blijft jam-

mer en een gemis dat reacties van de lezers op onze

maandelijkse inspanningen nagenoeg uitblijven.

Welke rol zie je weggelegd voor GRAM

in de komende 5 jaar?

Voor de komende jaren zal de introductie van een digi-

tale versie van GRAM niet mogen ontbreken. GRAM zal

nog meer dan tot dusver een breder scala aan inhou-

delijke artikelen gaan publiceren. Het werkterrein bin-

nen de afvalwereld wordt steeds breder, van openbare

ruimte naar bijvoorbeeld de behoefte van burgers. Ik

wens mijn opvolger Rob Schram veel inspiratie en suc-

ces met deze actieve en fi jne redactie.

Wat ga je zelf doen de komende tijd?

In mijn gemeente hadden ze al eerder ontdekt dat ik

me sociaal maatschappelijk wil inzetten. Ik sta aan de

vooravond om na jaren van voorzitterschap van de

volleybalclub over te stappen naar weer een andere

bestuursfunctie. Ook ben ik nog politiek actief. Verder

is Afrika mijn tweede liefde. Mijn expertise mocht ik

al meerdere malen inzetten via de PUM. Ik blijf nog

even actief in de commissie Internationaal van de

NVRD en heb daarvoor mijn lidmaatschap van ISWA

weer opnieuw aangevraagd. Op dit moment adviseer

ik een aantal Midden Limburgse gemeenten over een

optimale inzet van zowel de reinigingsdienst als de

sociale werkvoorziening. Inbesteding is hierbij het to-

verwoord, mijn deelname aan de commissie Markt &

Overheid komt hierbij goed van pas. Feit is, dat ik de

redactiecommissie GRAM nu al heel erg mis. Met de

komst van de Young Professionals binnen onze vereni-

ging is het echter wel noodzakelijk dat je plaats maakt,

zeker als er kinderen zijn die me opa noemen. ■

De nieuwe hoofdredacteur van GRAM: Rob Schram, directeur

RMN en sinds 2007 lid van de redactiecommissie GRAM

van GRAM


In Enschede geldt een kostendekkende afvalstof-

fenheffi ng van 301 euro per huishouden. “Wij gaan

er als gemeente vanuit dat er een directe koppe-

ling moet zijn tussen kosten en opbrengsten”, aldus

beleids adviseur Theo Matton. “Maar soms is het

een ingewikkelde materie. Men kan vooral discussi-

eren over wat wel en niet tot huishoudelijk afval ge-

rekend mag worden. Wij gaan daar binnenkort meer

onderzoek naar doen.” Momenteel heeft Enschede drie

milieu stations waar tevens veeg- en groenafval van de

gemeentelijke diensten wordt aangenomen. “De over-

slagen verwerkingskosten van dat afval rekenen we

toe aan de afvalstoff enheffi ng, de inzamelkosten val-

len nu nog onder andere middelen. We zijn daar al wel

mee aan het schuiven. Sinds dit jaar rekenen we, naar

Gronings model, 25 procent van de inzamelkosten van

handpickers en veegwagens toe aan de afvalstoff en-

heffi ng.” Volgens Matton gaat elke gemeente anders

om met de kostensamenstelling. “Wie ik ook spreek,

iedereen doet het weer anders. Maar die discussie over

wat is huishoudelijk afval precies, is een lastige. Het

op straat weggegooide doosje van een hamburger van

McDonald’s kun je feitelijk bestempelen als bedrijfs-

afval. Maar is het door een inwoner van Enschede mee-

genomen naar huis, en daar in de buurt weggegooid,

dan kun je weer zien als huishoudelijk. Afval in parken

rekenen wij daarom tot huishoudelijk afval. Omdat het

hoogstwaarschijnlijk afkomstig is van eigen inwoners.

Zwerfafval en prullenbakken met hun inhoud in het

centrum kun je volgens ons niet als huishoudelijk afval

aanrekenen, omdat het vaak afkomstig is van mensen

buiten Enschede.” Zoals gezegd gaat Enschede de zaak

nader onderzoeken, onder meer met sorteeranalyses,

om tot verantwoorde keuzes te kunnen komen. Mat-

ton denkt niet dat de overheid meer (bindende) regels

op moet stellen maar: “Een richtlijn zou misschien wel

handig zijn. De landelijke overheid heeft het twintig

jaar lang aan gemeenten zelf overgelaten. Dat pakte

best goed uit. Maar nu de gemeenten onder druk staan

vanwege bezuinigingen, worden de regels misschien

wat verder opgerekt. Van uitwassen heb ik nog nooit

gehoord. Enschede probeert in elk geval een eerlijke

en directe koppeling te hanteren. Het fi nanciële belang

mag geen sturingselement zijn.”

Duurste gemeente De gemeente Diemen heeft met 384 euro per huishou-

den de hoogste afvalstoff enheffi ng van Nederland. Vol-

gens een onderzoek van de gemeentelijke Rekenkamer

komt dat vooral door een hoog serviceniveau, dat door

de inwoners op prijs zou worden gesteld. In Diemen

worden bijvoorbeeld de grijze containers elf keer per

jaar gratis gewassen en mogen burgers onbeperkt hun

afval naar de milieustraat brengen. Ook wordt elke

week huis-aan-huis grof vuil opgehaald. Toch maakte

de gemeente het te bont, aldus het rapport. ‘In 2007

en 2009 was de afvalstoff enheffi ng meer dan kosten-

dekkend. Dit is in strijd met de Gemeentewet’, conclu-

deert de Rekenkamer. Ook was de post ‘overig’, be-

staande uit ambtelijke uren en kapitaalslasten, relatief

groot. In 2007 was de opbrengst van de afvalstoff en-

heffi ng zeven procent hoger dan de lasten. Het college

Het lage afvalstoffenheffi ngtarief

van Eemsmond is ook bedoeld

om nieuwe bewoners naar deze

plaats te trekken

Hoe rekbaar is de afvalstoffenheffi ng?

Elke gemeente hanteert zijn eigen rekenmethoden als het gaat om de afvalstoffenheffi ng. Wat

hoort er wel bij, wat niet? En wat versta je onder huishoudelijk afval? Een aantal gemeenten en

de VNG aan het woord over het gebruik van de afvalstoffenheffi ng.

Door Hetty Dekkers

verklaarde dit overschot doordat er minder leegstand

van woningen was dan verwacht. De Rekenkamer ad-

viseert de gemeente minstens diftar in te voeren om

burgers te prikkelen meer afval te scheiden. Het zal een

heikel punt zijn, want in 2008 zei de gemeenteraad van

Diemen nog uitdrukkelijk nee tegen de invoering van

diftar.

KwijtscheldingIn Arnhem is de afvalstoff enheffi ng (173 euro) slechts

65 procent kostendekkend. “Dat is al heel lang zo”,

weet Erik Posthumus van de gemeente Arnhem.

“Dat is historisch zo gegroeid, de oorzaak is bij mij niet

bekend. Wel zijn we nu bezig met een nieuw afvalplan,

waarin van alles kan gaan verschuiven. De politiek

buigt zich dan bijvoorbeeld over de kwijtscheldings-

kosten, toch fl inke bedragen. Die post is bij ons nu nog

gerelateerd aan de afvalstoff enheffi ng; je kunt ook stel-

len dat kwijtschelding ten laste van de sociale dienst

moet komen. Persoonlijk vind ik het vergelijken van

de hoogte van afvalstoff enheffi ngen een lastige zaak.

Je kunt die bedragen bijna niet vergelijken, omdat elke

gemeente andere kosten aan de heffi ng toerekent. Een

deel van de zwerfvuilkosten vallen bij ons bijvoorbeeld

ook onder de heffi ng. Andere gemeenten doen dat niet,

of juist veel sterker dan wij.”

Lage woonlastenHuishoudens van Eemsmond zijn spotgoedkoop uit met

een afvalstoff enheffi ng van 20 euro per jaar. Dit tarief is

slechts 6 procent kostendekkend en verreweg het laag-

ste van Nederland. “Dat is een bewuste keuze van de

politiek”, verklaart een woordvoerder van de gemeente.

“De gemiddelde draagkracht van onze inwoners is niet

hoog, het is van oudsher een landelijk gebied. Daarom

willen we de woonlasten voor iedereen zo laag moge-

lijk houden. Wij verkeren in de gunstige positie dat we

dit kunnen doen. Wij hebben een grote zeehaven in ont-

wikkeling, die onder meer veel onroerend zaak belas-

ting oplevert. Onder de streep hebben we als gemeente

daardoor inkomsten genoeg.” Het lage afvalstoff enhef-

fi ngtarief is tevens bedoeld om nieuwe bewoners naar

Eemsmond te trekken, beaamt de woordvoerder. “De

gemeente wordt daardoor aantrekkelijk.”

Geringe daling afvalstoffenheffi ngDe gemiddelde afvalstoffenheffi ng in Nederland is al twee jaar aan het dalen. In 2011 betalen huishoudens gemiddeld 249 euro per jaar, 1 procent minder dan vorig jaar. De gemeente met de hoogste heffi ng is Diemen (384 euro per huishou-den per jaar), de goedkoopste Eemsmond met 20 euro.De daling is vooral te verklaren door de gescheiden kunststof-inzameling, aldus het rapport Afvalstoffenheffi ng 2011 van Agentschap NL. Slechts dertien procent van alle gemeenten rekent zijn kosten niet ten volle door in de heffi ng. De verschillen in tarieven zijn groot. In de vijf duurste gemeenten zijn de kosten meer dan 335 euro per huishou-den. In de vijf goedkoopste gemeenten is dit minder dan 130 euro. De goedkopere gemeenten hebben vaak diftar. In 2011 bedragen de kosten in gemeenten met diftar gemiddeld 224 euro per huishouden. In gemeenten zonder diftar betalen huishoudens gemiddeld vier tien-tjes meer. Door diftar wordt minder restafval aangeboden, wat gunstig werkt op de kosten. Niet elke gemeente rekent alle kosten die zij maakt voor het inzamelen en verwijderen van huishoudelijk afval door aan de particuliere huishoudens. Gemiddeld wordt 97,3 procent van de kosten gedekt door de opbrengst van de afvalstoffenheffi ng. De overige kos-ten betaalt de gemeente uit andere inkomstenbronnen. Meestal wordt hierbij gebruik gemaakt van inkomsten uit de onroerende zaakbelas-ting (OZB). Er zijn dit jaar geen gemeenten die geen afvalstoffenheffi ng hebben. De gemeenten met een kostendekking lager dan 80 procent zijn Eemsmond, Nijmegen, Leiden en Arnhem. (bron: rapport Afvalstoffenheffi ng 2011 van Agentschap NL) .


Een zakje van de McDonald’s; huishoudelijk, bedrijfs- of zwerfafval?

VERHUUR AFVALEILANDENVOOR EVENEMENTEN:

BEURZEN, BRADERIEËN, FESTIVALS, CONCERTEN, TOERNOOIEN, DEMONSTRATIES, TENTOONSTELLINGEN, SPORTEVENEMENTEN, KERMISSEN

Uitzetten en ledigen van afvalbakken,efficiënte evenementenreiniging, duurzaam inzamelen van afval,

totaalreiniging met eigen materieel en personeel.

Hoge Rijndijk 93A, 2382 AC ZoeterwoudeT 071 521 31 33 F 071 523 37 77E [email protected]

Die firma DHM uit Wolvega legt zich toe op de import van kraakperswagens van het Belgische merk VDK voorgemeenten en particuliere bedrijven. Het merk zoektsteeds verder naar technische oplossingen om afvalefficiënter te kunnen inzamelen.Met de PUSHER 2000, MAX 3000, PUSHER IIK, ECOMAXen ECO 22 series biedt VDK en haar importeur een aantalsterke ecologische en economische oplossingen voorafvallogistiek.Met een doordracht perssysteem en een scala van eigenontwikkelde beladingen voor de (kleine) rolcontainer tot5m3 Eurocontainer levert DHM de VDK kraakperswagensin een zeer goede prijs/kwaliteit-verhouding. Ook kunnende VDK opbouwen met DIN kader worden geleverd voorniet eigen beladingen.

Houtstraat 2a

8471 ZX Wolvega

Telefoon : 0561-611611

Telefax : 0561-617502

Technische steunpunten

Aratech - DuivenAratech - UtrechtAratech - AmsterdamLoven Trucks - HeerlenTilburg-Bastiaanse - BredaAllers Bedrijfswagens - Venlo

DE ECOLOGISCHE OPLOSSINGVOOR AFVALINZAMELING


BezuinigingsdrukGroningen is een van de vele gemeenten in Nederland

die een honderd procent kostendekkende afvalstoff en-

heffi ng voert (328 euro per huishouden). Thewis Wits,

projectmanager van Milieudienst Groningen, vindt

het een prima zaak dat sommige kosten van beheer en

onderhoud ondergebracht worden bij de afvalstoff en-

heffi ng. Zelf rekent Groningen 25 procent van die kos-

ten toe aan de afvalstoff enheffi ng. “Denk aan zwerf-

afval, prullenbakken in de wijk, handhavings- en

veegkosten. Ik ben daar sterk voorstander van, omdat

je die kosten dan afschermt van bezuinigingen. In veel

gemeenten kan de afvalstoff enheffi ng omlaag, doordat

burgers minder restafval aanbieden, lagere verwer-

kingskosten en andere redenen. Het gat dat daardoor

ontstaat, kun je benutten door meer (gerelateerde) kos-

ten aan de heffi ng toe te rekenen. De burger merkt er

niets van, omdat de heffi ng gelijk blijft.” Wits heeft de

indruk dat steeds meer gemeenten deze ruimere toere-

keningmethode toepassen. “Ze moeten haast wel, van-

wege de bezuinigingsdruk”, denkt Wits. Wettelijk is er

volgens hem ook genoeg speelruimte.

Advies VNGVolgens de VNG mogen gemeenten in voorkomende

gevallen inderdaad veegkosten gedeeltelijk onderbren-

gen bij de afvalstoff enheffi ng. “Een grote gemeente van

Nederland heeft eens voor de rechter gestaan vanwege

die kwestie”, weet belastingspecialist Jacco Slomp

van de VNG. “De gemeente kon door sorteeranalyses

aantonen dat een deel van het veegvuil inderdaad uit

huishoudelijk afval bestond. Dat vond de rechter een

plausibele verklaring. Het maakt echter wel een ver-

schil of je een landelijke of stedelijke gemeente bent.

In een plattelandsdorp zal het veegvuil hoofdzakelijk

uit blad bestaan, dat past beter bij de rioolheffi ng om-

dat kolken daarvan verstopt kunnen raken. Ik zou ge-

meenten willen adviseren om niet blindelings op die

ene rechterlijke uitspraak van destijds te vertrouwen.

Kijk naar je eigen situatie en kijk welk afval je daad-

werkelijk opveegt. Ga dat onderzoeken en onderbouw

dat met degelijke rapportages.”

Voor het overige adviseert de VNG nauw samen te wer-

ken met de belastingafdeling van de eigen gemeente.

“Een reinigingsdienst is met inzameling bezig en weet

daar alles van; overleg goed met je belastingdienst hoe

je de kosten op bepaalde activiteiten plakt.”

Slomp heeft nog nooit signalen opgevangen van ge-

meenten die ernstig ‘sjoemelen’ met de afvalstoff en-

heffi ng. “Het gaat relatief om kleine bedragen, alleen

voor huishoudens. Rek je de grenzen te ver op, dan

loop je achteraf risico op enorme aanslagen en boetes.

Dan ben je veel duurder uit, dus ik denk niet dat ge-

meenten zich daar aan wagen.”

VNG en Agentschap NL hebben samen een ‘Model

kostenonderbouwing afvalstoff enheffi ng’ opgesteld,

waarin punten als veegvuil en overheadkosten aan de

orde komen. Het model is te raadplegen via www.vng.

nl (doorlinken naar Beleidsvelden, Belastingen, Model-

len kostenonderbouwing). Ook de Handreiking kosten-

toerekening leges en tarieven 2010 van het ministerie

van binnenlandse zaken is een bruikbaar naslagwerk

voor gemeenten die meer willen weten over een juiste

kostentoerekening. ■

Thewis Wits:

“Door een deel van de zwerfafval-

kosten onder te brengen in de

afvalstoffenheffi ng, kun je deze

afschermen van bezuinigingen”

Steden als Groningen en Enschede rekenen een kwart van de inzamelkosten van

handpickers aan de afvalstoff enheffi ng toe. (foto’s H. Dekkers)

De eerste spreker, Petra Delsing, directeur stads-

beheer van de gemeente Den Haag, wist de aanwe-

zigen bijzonder te boeien met haar onderwerp ‘goed

beheer in tijden van bezuiniging’. Met de rode draad

– zo verstandig mogelijk met de beschikbare middelen

omgaan – haalde ze een aantal herkenbare onderwer-

pen aan. Delsings advies: laat alle managementniveaus

mee denken over effi ciency verbeteringen. Beoordeel

alle processen en snijd de onnodige schakels er uit.

Laat, onder het motto ‘Meten is weten en gissen is mis-

sen’, alle activiteiten vervolgens herberekenen en je

zult zien wat er te verbeteren valt. Ook de ontwerpers

in den Haag hebben kennis gemaakt met de pragmati-

sche aanpak van de directeur stadsbeheer. Bij nieuwe

plannen en herinrichting werden ze namelijk aange-

sproken op de bijbehorende beheerskosten. Degelijk

hoeft niet lelijk te zijn. Een aspect waar ontwerpers

volgens Delsing vaak veel te weinig rekening mee hou-

den. Wees bij ontwerp kritisch over de beheerskosten.

Jullie opvolgers zullen je bij het beheren van de open-

bare ruimte nog 40 jaar dankbaar zijn, hield ze de aan-

wezigen voor.

BetekenismaximalisatieAlbert van Winden, directeur van Twente Milieu,

vertelde hoe Twente Milieu zich van een inzamelbedrijf

aan het ontwikkelen is naar een publieke onderneming.

Twente Milieu heeft nu een etalage met diensten waar

de gemeenten uit kunnen kiezen. Het streven daarbij

is betekenismaximalisatie in plaats van winstmaxi-

Door Herman Beerding

Op weg naar maatschappelijk verantwoord ondernemen

Met veel enthousiasme leidde dagvoorzitter Henk

Klösters op dinsdag 21 september de thema-

dag over het integrale beheer van de openbare

ruimte. Het was de organisatie gelukt een aantal

interessante sprekers voor deze themadag uit

te nodigen. De rode draad uit hun verhalen: ge-

meenten en bedrijven in de branche realiseren

zich terdege dat zij onderdeel uitmaken van de

samenleving. En dus zullen zij ook een bijdrage

moeten leveren aan deze samenleving. Hetzij als

regisseur, hetzij als integraal beheerder van de

buitenruimte.

TERUGBLIK NVRD THEMADAG IBOR


(Foto: Joke Jansen, Nationale Beeldbank

malisatie, wat kort gezegd neerkomt op een streven

naar welzijn en niet naar welvaart. Van Winden gaf ook

voorbeelden uit de Twentse praktijk van uitstekende

samenwerking tussen de in de openbare ruimte werk-

zame bedrijven waarbij het werk wekelijks wordt afge-

stemd en wordt uitgevoerd in een logische volgorde.

Verder wees Van Winden op de belangrijke eff ecten van

de nieuwe Wet Werken Naar Vermogen (WWNV) welke

in 2013 in werking gaat treden. De wet moet stimu-

leren dat zo veel mogelijk mensen door werk in hun

eigen onderhoud kunnen voorzien. Deze wet vervangt

onder meer de Wet Sociale Werkvoorziening (WSWW) en

de wet Werk en arbeidsondersteuning jonggehandicap-

ten ( Wajong). Hierdoor zullen veel mensen die – met

ondersteuning – ook in een gewone baan aan de slag

kunnen, niet meer via de sociale werkvoorziening in-

gezet kunnen worden. Van Winden pleitte er voor deze

mensen met de nodige en beschikbare ondersteuning

in te zetten bij de 100% overheidsgedomineerde bedrij-

ven in onze branche, zoals Twente Milieu.

Regisseren moetDerde spreker Piet van Mourik, directeur van de

Stichting De Regisserende Gemeente, riep in zijn

gelijknamig boek (de regisserende gemeente) op tot

omvorming naar kleine, hoogwaardige, snelle en goed-

kopere gemeenten die midden tussen de burgers staan.

Deze gemeenten hebben een politiek bestuur met ge-

zag, dat zonder blikken of blozen verantwoording kan

afl eggen. Dat kan alleen maar, volgens Van Mourik, als

gemeenten niet meer alles zelf willen doen, maar uit-

sluitend de regie nemen. Hij illustreerde dit met een

opmerkelijk voorbeeld: het samen met een marktpartij

ontwikkelen van plannen voor bijvoorbeeld integraal

beheer, waarbij deze marktpartij ook risicodrager is.

Met deze wijze van partnership zijn geen uitgebreide

en kostbare bestekken meer nodig en kan zelfs een

openbare (Europese) aanbesteding achterwege blijven.

Maar, je moet je toch houden aan de Europese aanbe-

stedingsregels, vroeg een deel van het publiek zich

af. Van Mourik verwees daarbij, als bewijs voor zijn

stelling dat deze vorm van partnership goed mogelijk

is, naar het contract dat de gemeente Amersfoort re-

centelijk sloot met een particulier bedrijf.

Uit de kaartenbakDe laatste sprekers in het ochtendprogramma wa-

ren Jenny den Hertog van Cedris, de branche-

organisatie voor sociale werkgelegenheid & ar-

beidsintegratie en mevrouw W. van Balen van

ROVA met het onderwerp Social Return. ROVA heeft

zich als onderdeel van maatschappelijk verantwoord

ondernemen ten doel gesteld meer langdurig werke-

lozen en mensen met een achterstand tot de arbeids-

markt uit de kaartenbakken van de gemeenten (in dit

geval Zwolle) te halen. Als voorbeeld werd aangegeven

dat er op dit moment veel te veel bureaucratie rond

de inzet van deze mensen bestaat. ROVA is als proef

gestart met een groep van 5 mensen, waar zich maar

liefst 11 ambtenaren mee bezig hielden! Ook in deze le-

zing werd gewezen op de veranderende rol van de SW

bedrijven door de komende Wet Werken Naar Vermo-

gen. Mevrouw Hertog gaf aan dat de SW bedrijven de

geïnteresseerde bedrijven kunnen ondersteunen door

middel van detacheringconstructies. Meer informatie

hierover staat op www.locuswerkplaats.nl.

Na de lunch kon tijdens het middagprogramma geko-

zen worden uit twee series met elk 4 deelsessies.

De presentaties van deze themadag zijn na te lezen op

de website van de NVRD www.nvrd.nl ■


door Connie Taheij

Kinderboerderijen prachtige locatie voor boodschap over afvalpreventie en hergebruik

“Het is heel belangrijk om de generatie van de toekomst snel mee te nemen in de verduurzaming van

energie, maar ook van grondstoff en. Waar kun je dat verhaal beter kwijt dan op een kinderboerderij.

Het moet voor kinderen vanzelfsprekend worden.’’

ALLE KINDERBOERDERIJEN DUURZAAM DEEL 2

Monic van Eerden van de HVC Groep in Alkmaar

reageert enthousiast op de landelijke campagne Alle

kinderboerderijen Duurzaam! “Als HVC kijken we zeker

hoe we hieraan kunnen bijdragen.’’

De HVC Group is partner van de vereniging van Ge-

meenten voor Duurzame Ontwikkeling (GDO). GDO

heeft het initiatief genomen voor de landelijke cam-

pagne Alle kinderboerderijen Duurzaam! Het idee daar-

achter is dat kinderboerderijen laagdrempelige, veelal

gemeentelijke voorzieningen zijn, waar de boodschap

over duurzaamheid en de groene, schone stad bij veel

bezoekers terecht komt, jong en oud. Zo zouden kinder-

boerderijen ook een rol kunnen spelen in de Europese

Week van de Afvalvermindering.

Met de overkoepelende organisaties voor de kinder-

boerderijen SKBN en Stadswerk VMK, IVN en Urgenda

(Samen sneller duurzaam) wordt gewerkt aan een gro-

te actie die van start gaat op 11-11-11, de Dag van

de Duurzaamheid. Scholieren in het hele land gaan

komende weken onderzoeken hoe duurzaam hun

kinderboerderij is. Tijdens de Dag van de Duurzaam-

heid worden de eerste resultaten gepresenteerd aan

de wethouders. “Kinderboerderijen staan dicht bij de

vraagstukken rond duurzaamheid,’’ zegt ook NVRD-

voorzitter Govert Veldhuijzen. “Wij houden ons

bezig met hergebruik en afvalpreventie en we werken

aan bewustwording. Kinderboerderijen, centra voor

natuur- en milieueducatie (NME) en een vereniging als

GDO hebben daar ervaring mee. Je kunt elkaar daarin

versterken. Afvalbedrijven kunnen allemaal zelf scho-

len benaderen om de bewustwording rond afval en pre-

ventie te bevorderen, maar ook de krachten bundelen

met NME-centra en de kinderboerderijen.’’

NetwerkCirculus en Berkel Milieu hebben bewust gekozen voor

de samenwerking met NME-centra en kinderboerde-

rijen in Apeldoorn, Deventer en Zutphen. “Zij hebben

toegang tot scholen, een goed netwerk en kennis van

lesmateriaal voor lagere schoolleeftijden. Wij hebben

daar belang bij en maken daar graag gebruik van,’’

zegt communicatieadviseur Rob Zegers. “Samen

kun je meer bereiken.’’

Met de NME-medewerkers is onder meer Kikkie’s Game

ontwikkeld, een digitaal lesproject rond afvalscheiding

voor het voortgezet onderwijs. Zegers vertelt dat er

veel vraag is naar de dvd van het afvalspel. Op de web-

site afvalvrij.nl voor volwassenen komt ook nog een

kinderhoek. “Kinderen zijn heel belangrijk. Zij zijn de

toekomstige beslissers. Je kunt niet vroeg genoeg be-

In een vuilniswagen van Afvalservice Breda zijn gaten gemaakt, zodat de scholie-

ren erin kunnen kijken. De wagen is voorzien van een sticker met de resultaten

van een kleurwedstrijd

Foto: Wolfslaar


ginnen. Met excursies richten we ons ook op wat de

jeugd van tegenwoordig aanspreekt. Je hoeft een scho-

lier echt niet te vertellen over een koelkast, maar wel

over e-waste: wat gebeurt er met een oud mobieltje of

een kapotte I-Pod?’’

De HVC Groep ontvangt met dergelijke excursies tus-

sen de 10.000 en 15.000 bezoekers per jaar, onder wie

zo’n 7000 kinderen. “Die kinderen en scholen betrek-

ken we ook bij het maken van ons informatiemateriaal

en lespakketten en de website Watt ‘n Zooi. Daarop

vinden scholieren zowel informatie over recycling als

informatieve afvalgames. Daarnaast gaat onze bood-

schap over duurzame energie en besparing. Wij willen

als afval- en energiebedrijf een bijdrage leveren aan de

bewustwording van mensen, maar kunnen dat niet zelf

grootscheeps. Daarom zijn we partner geworden van

GDO, die via NME-centra een veel groter bereik heeft.

Duurzame ontwikkeling kan volgens ons alleen slagen

door participatie van burgers, jong en oud.’’

AantrekkelijkKICI is een andere partner van GDO. De Kleding In-

zameling Charitatieve Instellingen fi nanciert met de

opbrengsten van ingeleverd textiel onder meer NME-

lessen voor gemeenten. Het grootste deel van de op-

brengst gaat echter naar goede doelen, waarvan het

Rode Kruis de hoofdbegunstiger is. Begin oktober hield

KICI een landelijke scholen actie om zoveel mogelijk

textiel in te zamelen voor het Rode Kruis. “Om deze

actie aantrekkelijk te maken voor scholen hebben we

een lespakket gemaakt dat aansluit bij de kerndoelen

van het ministerie van onderwijs: taal, wereld- en soci-

ale oriëntatie. De opbrengst gaat namelijk naar school-

materiaal en -kleding voor Aids-wezen in Afrika,’’ ver-

telt Marlous Pelser van KICI. De kinderen kregen

een brief mee voor hun ouders over het belang van

textielinzameling. “Jaarlijks wordt in Nederland circa

140 miljoen kilo textiel weggedaan, waarvan 70 mil-

joen kilo door diverse partijen wordt ingezameld. Er is

dus nog veel te doen aan bewustwording.’’

KICI ondersteunt de campagne Alle kinderboerderijen

Duurzaam! “Duurzaamheid kun je overal toepassen en

op hoe meer plaatsen mensen er op geattendeerd wor-

den, des te sneller zal men geneigd zijn zich actiever

op te stellen richting duurzaamheid,’’ meent Pelser.

“Als kinderboerderijen duurzame locaties worden, kan

textielinzameling hier niet bij achter blijven. Het weg-

gooien van textiel gebeurt binnen een huishouden

sneller dan gedacht. Vaak ook vanuit onwetendheid.

Wanneer mensen zich herinneren dat bij de kinderboer-

derij, de basisschool of om de hoek in de buurt een

container staat waar textiel gedoneerd kan worden aan

het goede doel zal er langzaam aan steeds meer textiel

in de textielcontainer belanden.’’

DichtbijAfvalscheiding en -preventie is ook wat Afvalservice

Breda voorstaat met het breed opgezette lesmateriaal.

De afvalservice is een gemeentelijk onderdeel en heeft

voor het ontwikkelen van lesmateriaal het plaatselijke

bezoekerscentrum Wolfslaar (NME-centrum en kinder-

boerderij) ingeschakeld. Zo zijn er lespakketten met de

naam Troep, voor leerlingen van diverse leeftijden. Het

concept komt van Weizigt NMC in Dordrecht en is aan-

gepast aan de situatie in Breda. Zo leren de kinderen

dat het afval uit hun gemeente wordt verwerkt in het

nabijgelegen Moerdijk, zodat ze zich er een beeld bij

kunnen vormen. Dit is ook een mooi voorbeeld van ef-

fi ciency door samenwerking in de NME-sector.

De medewerkers van het NME-centrum ontvangen ook

groepen op het milieustation. “We willen kinderen uit

de scholen halen en hen die gigantische hoeveelheden

afval laten zien, zodat ze leren dat ze afval moeten

scheiden,’’ vertelt een medewerkster van zowel het be-

zoekerscentrum als van Afvalservice. Dat lijkt eff ect te

sorteren. “De medewerkers op het milieustation geven

aan dat kinderen beter weten hoe en wat ze moeten

scheiden en dat ze het fanatieker doen dan hun ouders

met wie ze meekomen.’’ Scholen kunnen een vuilnis-

man in de klas laten vertellen of een speciale vuilnis-

wagen De Sam met ‘ramen’ laten komen. “Wij hebben

ook zogenaamde duowagens met een schot. Kinderen

zien dan dat het afval werkelijk wordt gescheiden. Het

werkblad gaat mee naar huis, zodat ouders dat ook

zien. Die zijn nogal eens verrast dat afval werkelijk ge-

scheiden wordt verwerkt en niet op een hoop gaat.’’

www.allekinderboerderijenduurzaam.nl ■

Begin oktober hield KICI een landelijke scholen actie om zoveel mogelijk textiel in

te zamelen voor het Rode Kruis. Foto KICI

Koopvaardijweg 15 | 4906 CV Oosterhout | [email protected] | www.reshare.nl

Als grootste textiel inzamelaar in Nederland zorgt Leger des Heils ReShare op vele manieren voor een duurzaam hergebruik van ingezamelde kleding en textiel. We willen uit respect voor mens enmilieu de textielketen sluitend krijgen en dat inspireert ons voortdurend.

Leger des Heils ReShare draagt structureel bij aan de zoektocht naar innovatieve manieren om van textiele reststoffen weer hoogwaardige producten te maken en biedt tal van professionele en succesvolle inzamelconcepten. Maak een afspraak met één van onze adviseurs, zodat we samen met u het bewustzijn rond de inzameling van textiel kunnen vergroten. Met als doel een nóg beter resultaat!

Meer weten? Bel 0900 - 9322 (10ct per min)

Voor iedereeneen goed ingestelde stoel!- elektrisch instellen - met geheugen

SAVAS Seating BV – Zaltbommel0418 - 51 53 22 – www.savas.com

met geheugen

SAVAS // Livingstonede stoel die meegroeit met ieder postuur, met een oneindig aantal geheugens. Instellen met GPRS, I phone of tag. Optie: armleuningen en vering of onderstel naar keuze.

Nieuw afvalbrengstation RMN

NIEUWTJES VAN DE ZAKELIJKE MARKT NIEUWSRMN realiseert een nieuw afvalbrengsta-

tion in Huis ter Heide voor inwoners van

Soesterberg en de gemeente Zeist, Gront-

mij heeft in 2008 opdracht gekregen voor

de bouw van deze nieuwe locatie. Na

een uitgebreid vergunningentraject is de

bouw in het voorjaar 2011 gestart. Vanaf

1 november wordt het afvalbrengstation

in gebruik genomen en kunnen inwoners

hun afval daar kwijt. Het afvalbreng-

station is dan ook virtueel te bezoeken

op de website van RMN zodat inwoners

vooraf kunnen zien welke afvalstroom

in welke container dient te worden aan-

geboden. De veegdienst en de gladheid-

bestrijding van RMN, worden op dezelfde

locatie gevestigd.

Inlichtingen: www.rmn.nl.


NIEUWTJES VAN DE ZAKELIJKE MARKT NIEUWSNaamswijziging Vista Online

Data Mining Innovators,DMI, is de

nieuwe naam van Vista Online. De

naam DMI sluit beter aan bij wat de

programma’s doen: snel en nauw-

keurig data analyseren en daaruit

rapporten produceren. Vista was als

naam minder gelukkig, nadat Micro-

soft het als naam van een van haar

besturingsprogramma’s had geko-

zen. De producten van DMI zijn niet

alleen voor reinigingsdiensten. Er

zijn ook applicaties voor vlieg velden

en bijvoorbeeld golfbanen. Bij der-

gelijke klanten valt een naam als

DMI ook beter dan Vista.

Inlichtingen: www.dmi-report.nl

In ontwikkelingslanden is afval een groot

probleem. De inzameling is ontoereikend

en zwerfafval ontsiert het straatbeeld.

Daarnaast zorgen illegale stortplaatsen

voor gezondheidsproblemen.

Startrash biedt een oplossing. Door afval

te verwerken tot mooie, hippe producten

en die te verkopen in Nederland, wordt

het afvalprobleem aangepakt en werk-

gelegenheid gecreëerd. Een gedeelte van

de winst wordt gebruikt om de produ-

centen te trainen, zodat de producten

voldoen aan de kwaliteitseisen van de

westerse markt. Om mee te gaan met

de laatste trends, werkt Startrash samen

met Nederlandse designers. Ook de con-

sument wordt betrokken bij het ontwik-

kelproces. Met Social Media worden con-

sumentenpanels ingezet, die producten

evalueren en testen.

Door de innovatieve aanpak van het ver-

werken van afval tot designerproducten,

heeft Startrash de prestigieuze ‘Wilde

Ganzen Innovatie in Ontwikkeling Award

2011’ gewonnen.

Momenteel werkt Startrash samen met:

• Recycling van glas en hergebruik van

plastic waterzakjes in Ghana

• Recycling/hergebruik van bliklipjes en

restjes textiel in Costa Rica

• Recycling/hergebruik van banners en

rubber van autobanden in Ecuador

• Hergebruik van plastic frisdrankverpak-

kingen in de Philipijnen

“Door onze formule zijn we in principe

onafhankelijk van subsidies, maar alle

extra steun is natuurlijk welkom. Zo kun-

nen we nog meer mensen bewust maken

van de waarde van afval en een nog gro-

ter eff ect bereiken,” aldus Sophie van den

Berg, een van de oprichters van Startrash.

Steun van afvalbedrijven is daarom ook

welkom. Zo is er bijvoorbeeld behoefte

om specifi eke producentengroepen te

ondersteunen met advies, apparatuur of

training. Een andere mogelijkheid om te

ondersteunen is natuurlijk het afnemen

van producten, om bijvoorbeeld in het

kerstpakket te stoppen.

Inlichtingen:

www.Startrash.nl,

E-mail [email protected].

Trendy recycleproducten uit ontwikkelingslanden

Nieuw complex Spaarnelanden

Op 27 september werd offi cieel ge-

start met de bouw van het nieuwe

complex van Spaarnelanden. Twee

Haarlemse wethouders heiden sa-

men met directeur Rinus Haas en

enkele medewerkers van Spaarne-

landen de eerste paal de grond in.

Het nieuwe complex komt te liggen

aan de Industriehaven in de Haar-

lemse Waarderpolder. De verwach-

ting is dat het complex in de eerste

helft van 2013 opgeleverd wordt.

STARTRASH importeert trendy recycleproduc-

ten uit ontwikkelingslanden

Trash laptop sleeve: gemaakt

in Ghana van gebruikte waterzakjes

ColofonUitgeverNVRD, Kroonpark 2, 6831 GV ArnhemTelefoon (026) 377 13 33, fax (026) 445 01 55E-mail [email protected] www.nvrd.nl

RedactiecommissieRob Schram, RMN (hoofdredacteur), gemeente OosterhoutMarc Maassen, GADDrs. Bas Peeters, NVRDHerman Beerding, BMSDrs. Andrea van de Graaf, De MeerlandenIng. Marc Veenhuizen, gemeente ApeldoornWilly Brinkbäumer, Twente MilieuMartin van Nieuwenhoven, Agentschap NL

EindredactieDrs. Karin Hegeman en Karin Giesen Postbus 1218, 6801 BE Arnhemtel. (026) 377 13 33fax (026) 445 01 55e-mail: [email protected]

BladmanagementSander Retra, Retra PubliciteitsService bv

Advertentie-exploitatieRetra PubliciteitsService bvPostbus 333, 2040 AH Zandvoorttel. (023) 571 84 80, fax (023) 571 60 02e-mail: [email protected]

OpmaakBetuwe Promedia bv, Buren

DrukSpijker Drukkerij bv, Buren

Offi cieel vakblad van de NVRD

AbonnementenadministratiePostbus 333, 2040 AH Zandvoorttel. (023) 571 84 80, fax (023) 571 60 02Jaarabonnement ad € 92,50 incl. BTW. België € 120,– (Europa en buiten Europa op aanvraag). Los: € 9,50.

Beëindiging abonnementHet opzeggen van een abonnement dient schriftelijk te geschieden uiterlijk op 15 november bij Retra PubliciteitsService. Bij niet tijdige opzegging wordt het abon-nement automatisch verlengd.

ISSN 1569-0458

© NVRD

GRAM wordt gedrukt op papier met het FSC-keurmerk en verschijnt 11x per jaar.

Hoewel door de uitgever de uiterste zorgvuldigheid is betracht, wordt voor de inhoud geen aansprakelijkheid aanvaard.

Agenda– 2 november 2011

Gemeentelijk Afvalcongres ‘Gemeenten op de afvalstoff enrotonde’,

Reehorst, Ede. Inl. Congres- en Studiecentrum VNG, tel. 070-3738063

– 9 november 2011

Kennisbijeenkomst plaagdiermanagement, congrescentrum Edda Huzid in

Voorthuizen. Organisatie is in handen van: CPMV, NVPB en NVRD

– 12 november 2011

Jaarcongres ‘Raadslid.Nu’, Papendal Arnhem Inl. www.raadslid.nu

– 20 t/m 28 november 2011

Europese week van de afvalvermindering

Promoten van afvalvermindering in heel Europa door het dagelijks afvalgedrag

van Europeanen te veranderen. Inl. www.ewwr.eu


NVRD themadag ‘Afvalpreventie’, Reehorst Ede Inl. www.nvrd.nl

– 29 november t/m 2 december 2011

Pollutec Horizons 2012, Parijs. Internationale trefpunt voor

eco-technologieën, energietoepassingen en oplossingen voor de behandeling

van afval en vervuiling. Inl. www.pollutec.com


Nationaal Sustainability Congres, Congrescentrum 1931, Den Bosch

Inl. www.sustainability-congres.nl

– 7 december 2011

Nationaal Openbare Ruimte Congres, congrescentrum Reehorst in Ede.

Inl. www.crow.nl

Een uitgebreid gamma van kunststof recipiënten en afvalmiddelen. Plus alle gewenste diensten

voor de optimalisering van afvalinzameling, containermanagement en afvalmanagement.

Plastic Omnium reikt integraal afval beheer op een presenteerblaadje aan.

Integraal afvalbeheer?

Geen wonder dat tal van gemeenten en openbare besturen in de Benelux al jarenlang gebruikmaken

van deze unieke totaalservice. Ook steeds meer bedrijven ontdekken dat integraal afvalbeheer van Plastic Omnium hun budget én het milieu

spaart. Wilt u ook het gemak en de effectiviteit van onze totaalservice ervaren?

Kijk op www.plasticomnium.nl of neem contact op met de afdeling Verkoop,

telefoon +31 (0)800 542 50 55.

Plastic Omnium N.V., Ring Oost 14, B-9400 Ninovetel: +32 (0)54 31 31 31, fax: +32 (0)54 31 31 30Plastic Omnium B.V., Postbus 3988, 4800 DZ Breda, tel: (0800) 542 50 55, fax: (0800) 542 50 33, E-mail: [email protected]: www.plasticomnium.be (BE), www.plasticomnium.nl (NL)

Van Plastic Omnium krijgt u het op een

presenteerblaadje!

Milieuwinst meten per m2

Voor vragen: [email protected] informatie: www.wegenzout.nl

Het is tijd voor meer met minder!

Als het glad dreigt te worden behandelen we onze wegen met wegenzout. Zo kunnen we veilig blijven rijden. Verkeersveiligheid gaat voor alles. En tegelijkertijd moeten we het milieu niet onnodig belasten. Het risico van overmatig gebruik van wegenzout is verzilting van het milieu. Daarom moeten we zorgen dat we zo effi ciënt mogelijk strooien. En dat is het grote voordeel van AkzoNobel vacuümzout. Het is vochtig en dankzij de fi jne korrelgrootte plakt het beter aan de weg. Daardoor is voor hetzelfde veilige resultaat per m² wegdek minder AkzoNobel vacuümzout nodig dan grof wegenzout. Dat is pure milieuwinst per m².

GRAM_okt 2011

Documents

Transcript of GRAM_okt 2011

De Treffer 2010-2011 - 2011-01-23

Transparantiebenchmark 2011 De Kristal 2011 in ... transparantiebenchmark 2011.pdfTransparantiebenchmark 2011 De Kristal Transparantiebenchmark 2011 De Kristal 3 * De bedrijven met

HeroFactory.LEGO...Coming spring 2011 DE: Ab Frühling 2011, FR/FRCA: Sortie au printemps 2011, ES/ESSA: Disponible en primavera de 2011, PT: Próxima primavera 2011, HU: 2011 tavaszán

De Treffer 2011-2012 - 2011-10-10

27-02-2011 Moderne Wijsbegeerte Cursus 2011

2011-0100 Schoolplan Zernike College leerlingen 2011-2014

10 juni 2011 ORD 2011 Maaike Vervoort

De Treffer 2011-2012 - 2011-11-07

Dell U2410 Monitor Setup Diagram · 2009-2011 2009-2011 2009-2011 2009-2011 2009-2011 2009-2011 2009-2011 April 2011 April 2011 Avril 2011 Abril 2011 Abril 2011 Aprile 2011 Апрель2011

EEKAAPEEVEETJE - Postzegelblog...donderdag 18 augustus 2011 donderdag 15 september 2011 donderdag 20 oktober 2011 donderdag 17 november 2011 donderdag 15 december 2011 jaarvergadering:

De Treffer 2011-2012 - 2011-12-16_0

Voorjaarnota 2011 presentatie raad - Helmond › BIS › 2011 › Begroting en VJN › presentatie r… · Presentatie VJN 2011 Gemeenteraad Voorjaarsnota 2011 Aanbieding gemeenteraad

zwart-wit - Download.minoc.comdownload.minoc.com/2011/07/shoot11_ebook_mini.pdf · 2011. 2. 14. · jaargang 3 I nummer 11 verschijnt tweemaandelijks februari 2011 - maart 2011 Afgiftekantoor

Richtlijnen Vaarwegen 2011 · Richtlijnen Vaarwegen 2011 Pagina 1 van 186 Richtlijnen Vaarwegen 2011 RVW 2011 december 2011 3841683 rapport Richtlijnen Vaarwegen …

4 e Jaarvergadering 2011 23 november 2011 Angeren

Logius - Gouden Facturen 2011 - Factuurcongres 2011

De Treffer 2011-2012 - 2011-12-14

2011 Onderzoek risicomanagement 2011-08-22 VERSIE DEF.pdf

LES1 2011 2011-2012

Jaarrapport 2011 Maas Jaarrapport 2011 Maas