Graduation panel: Daylight strategy for architects

1
Building Technology|Climate Design Auteur: Y.H.Schuuring Studienr: 1330756 Datum: januari 2010 Hoofdmentor: dr. G. J. de Bruin - Hordijk Ontwerpmentor: ir. E. J. G. C. van Dooren Gecommiteerde: ir. A. T. M. Westgeest eidraad voor het ontwerpen met daglicht in onderwijsruimten t h e o r i e d a g l i c h t s t r a t e g i e L Relevantie en doel van het onderzoek Daglicht is essentieel voor de mens. Het heeft een grote invloed op de dagelijkse processen van de mens. Dit zijn de fysiologische, psychologische - en biologische aspecten, zoals de slaap– en waakcyclus, hormoonfuncties en de cognitieve functies als concentratie en alertheid (figuur 1 en 2) . Ook in het onderwijs speelt daglicht een cruciale rol. Een goede visuele kwaliteit kan de groei, de prestaties en verdere ontwikkeling van het kind positief beïnvloeden. Helaas zijn er tegenwoordig veel onderwijsgebouwen, die een slechte visuele kwaliteit hebben. Vaak wordt dit bepaald door te grote en slechte gepositioneerde daglichtopeningen. Dit leidt tevens tot temperatuuroverschrijding in de zomer en in het voor- en najaar. Meestal is de oorzaak dat er bij het ontwerp geen goede daglichtstrategieën zijn gebruikt. Om goed gebruik te maken van daglicht in onderwijsruimten is enige basiskennis over daglicht en visuele kwaliteit nodig. Het resultaat van dit onderzoek richt zich op het verbeteren van de visuele kwaliteit in onderwijsruimten. Het doel van dit onderzoek is het streven naar beter gebruik van daglicht in onderwijsruimten, zodat er 70% van de tijd gewerkt kan worden zonder het gebruik van kunstlicht. Hierbij is het belangrijk dat het gaat om de kwaliteit en niet de kwantiteit van daglicht. Deze daglichtstrategie is opgedeeld in vijf thema’s: gebruikersfactoren, oriëntatie, positie, ruimtelijke geometrie en materialen. De thema’s zijn tot stand gekomen door literatuurstudies en onderzoek naar de visuele kwaliteit in vijf onderwijsruimten. Per thema worden er vuistregels gegeven. Deze vuistregels dienen als leidraad tijdens het ontwerpen. De vuistregels zijn getoetst met behulp van simulatieprogrammatuur. Er zijn ontwerpstudies gemaakt aan de hand van de daglichtstrategie. Voor de publicatie van de ontwerpstudies wordt verwezen naar de volledige afstudeerscriptie. Visuele kwaliteit De visuele kwaliteit wordt gedefinieerd als het vermogen van een daglichtontwerp om aan de verlichtingseisen te voldoen. die aan een bepaalde situatie zijn gesteld. Dit is afhankelijk van de tijdsperiode, de mate van detail van een taak en de leeftijd van gebruiker. Om goede controle te hebben over de visuele kwaliteit in een ruimte, is het nodig de criteria van de visuele kwaliteit te begrijpen. De visuele kwaliteit wordt onderverdeeld in de visuele prestatie (fysiologisch en subjectief) en het visueel comfort (psychologisch en objectief). De criteria die worden gesteld aan de visuele prestatie zijn: - De hoeveelheid verlichtingssterkte op het verticale en horizontale vlak (figuur 3 en 4); - luminantiesterkte- en verhouding (figuur 5 en 6); - de richting en de uniforme verdeling van de verlichting (figuur 4); - kleurweergave. Aan het visueel comfort worden de volgende eisen gesteld: - Het hebben van uitzicht; - het geven van oriëntatie; - het voorkomen van verblinding. Voor dit onderzoek worden de daglichtfactor, de luminantie en het voorkomen van verblinding gebruikt om de mate van visuele kwaliteit te bepalen. Het geven van oriëntatie en uitzicht wordt aanbevolen, in dit onderzoek zal hier geen aandacht aan worden geschonken. De daglichtfactor [DF] wordt gebruikt om de mate van daglicht te bepalen op een bepaald punt in een ruimte. Deze waarde vormt de significante factor voor daglicht in een ruimte. De grootte hiervan hangt primair af van de verhouding tussen de gemeten horizontale verlichtingssterkte op een vlak binnen het lokaal en een gemeten horizontale verlichtingssterkte in het vrije vlak. De luminanties bepalen sterk de mate van visuele prestaties. De luminantie van een vlak is enerzijds afhankelijk van de verlichtingssterkte op een oppervlak en anderzijds afhankelijk van de reflectiefactor van het oppervlak. Verblinding treedt op wanneer men het als hinderlijk ervaart dat een bron met een zeer hoge helderheid in het gezichtveld is. Dit betekent dat er een helderheid in het gezichtsveld voorkomt, die meerdere malen groter is dan het oog aan kan. Verblinding kan voorkomen door (dag)licht (directe verblinding, figuur 8) of door (dag)licht dat op een materiaal een hoge luminantie veroorzaakt (indirecte verblinding, figuur 9). Hoge luminanties en onregelmatige luminantieverdeling moeten worden vermeden. G O e b r u i k e r s f a c t o r e n Studie Plekken 300 lux Computer Werk Plekken 300 lux Werk Docent Plek 500 lux Z 12:30 N 35˚ Zorg voor een uniforme daglichtverdeling Te groot verschil tussen de verlichtingssterkten kan leiden tot adaptatie problemen voor de ogen, dit resulteert in vermoeidheid en afname van de productiviteit. De uniformiteit van de verlichtingssterkte wordt bepaald door de oriëntatie van de daglichtopeningen. Daglicht vanuit meerdere oriëntaties leidt tot een uniformere verdeling van de verlichtingssterkte. Voorkom verblinding Daglicht, door grote daglichtopeningen, vanuit meerdere oriëntaties, leidt tot grote verschillen in luminantieverhoudingen. Dit leidt tot verblinding. Zorg voor een goede verhouding tussen daglicht vanuit meerdere oriëntaties en de grootte van de daglichtopeningen. daglichtopeningen, geplaatst op tegenovergestelde oriëntaties, geven de beste uniformiteit in verlichtingssterkte. Figuur 04 toont daglicht vanuit tegenovergestelde oriëntaties. In deze situatie wordt (vrijwel) het hele lokaal verlicht, waardoor de verschillen in grootte van de verlichtingssterkte worden beperkt. Figuur 03 toont daglicht vanuit één oriëntatie. Hierbij ontstaan grote verschillen in verlichtingssterkte. Daglichtopeningen die aaneengesloten zijn, zoals bij figuur 06 en 07, zorgen voor hoge verlichtingssterkten bij de overlappende gedeelten. Vaak komt het daglicht niet diep genoeg in het lokaal en wordt er een slechte uniformiteit verkregen. Daglichtopeningen, die voor indirect daglicht zorgen, leveren vrijwel geen verlichtingssterkte in het lokaal. Figuur 05 toont een situatie waarbij daglicht vanuit een andere ruimte in het lokaal moet komen. Vaak is de overgangszone te groot en reikt het daglicht niet ver genoeg. Voorkom verblinding Directe verblinding beïnvloedt het visueel comfort. De zon staat in de ochtend op het oosten bijna horizontaal, waardoor controle over de warmtebelasting en de daglichttoetreding erg moeilijk is. De zon gaat in de namiddag/avond in het westen onder. Op deze momenten staat de zon bijna horizontaal, waardoor reflectie en verblinding kunnen optreden (figuur 08). Dit is moeilijk te voorkomen. Let daarom op de specifieke eigenschappen van de zonnestand, horende bij de verschillende geveloriëntaties. noord-zuidoriëntaties Daglicht vanuit het noorden geeft bij een diffuse hemelkoepel gelijkmatig daglicht. Door de stand van de zon treedt er in het noorden bij een zonnige hemelkoepel geen verblinding op. Daglicht vanuit het zuiden geeft overdag goede verlichting. Omdat de zon hoog staat, is regelbaarheid van daglicht relatief eenvoudig. oost-westoriëntaties Door de daglichtopeningen hoog in de gevel te plaatsen wordt de verwachte verblinding in de ochtend en aan het einde van de dag vermeden (figuur 09). x Daglicht vanuit één oriëntatie. Door daglicht vanuit een oriëntatie ontstaat er een slechte uniformiteit in verlichtingssterkte. Daglicht vanuit twee aaneengesloten oriëntaties. Het lokaal wordt als helder ervaren. Maar geeft een minder goede uniformiteit door verhoging van de verlichtingssterkte in de zone-overlap. Ook wordt de kans, door overschrijding van de luminantieverhoudingen op verblinding vergroot. Daglicht vanuit twee oriëntaties. Het lokaal wordt als helder ervaren. Dit geeft een goede uniformiteit in verlichtingssterkte. Daglicht vanuit meerdere oriëntaties. Het lokaal wordt als helder ervaren. In de hoeken treedt een zone-overlap op, waardoor de gelijkmatigheid wordt verstoord. Ook wordt de kans op, door overschrijding van de luminantieverhoudingen, verblinding vergroot. figuur 03 figuur 06 figuur 04 figuur 07 figuur 05 Daglicht vanuit twee oriëntaties, waarvan één indirect. Het lokaal wordt als redelijk helder ervaren.Dit geeft een redelijke uniformiteit in verlichtingssterkte. r i ë n t a t i e Doorsnede van het lokaal met ramen in het oosten, zuiden en westen, met mogelijke verblinding door de lage stand van de zon. Z 12:30 35˚ 10:00 20˚ ZW 15:00 20˚ Daglicht vanuit drie oriëntaties: voorjaar/najaar 21 september, 4 vier ramen met de bovenzijden op 2,3 m. hoogte 6 8 10 12 14 16 18 20 22 900 W/m² tijd in uren 6 8 10 12 14 16 18 20 22 tijd in uren 280 W/m² 290 W/m² 8 10 12 14 16 18 20 22 720 W/m² tijd in uren 720 W/m² tijd in uren 0 6 8 10 12 14 16 O W ZO Z ZW 35˚ voorjaar/najaar 900 W/m² 12:30 35˚ 10:00 20˚ 15:00 20˚ 07:00 10˚ 18:00 10˚ Z 12:30 O W ZO Z ZW 15˚ winter 12:30 15˚ 15:45 09:30 Z 12:30 0 6 8 10 12 14 16 870 W/m² 630 W/m² tijd in uren 6 8 10 12 14 16 18 20 22 700 W/m² 450 W/m² tijd in uren 6 8 10 12 14 16 18 20 22 tijd in uren 280 W/m² 290 W/m² 8 10 12 14 16 18 20 22 900 W/m² 650 W/m² tijd in uren NO O NW W ZO Z ZW 60˚ zomer 700 W/m² 13:00 60˚ Z 13:00 10:45 35˚ 14:45 35˚ 05:30 15˚ 20:15 15˚ N N N figuur 10 Daglicht vanuit één oriëntatie: zomersituatie 21 juni met de totale straling van zonlicht op het verticale vlak [3] figuur 11 Daglicht vanuit één oriëntatie: voorjaar/najaar 21 september met de totale straling van zonlicht op het verticale vlak [3] figuur 12 Daglicht vanuit één oriëntatie: winter 21 december [3] Z 12:30 N minder dan 2xh 35˚ voorjaar/najaar 900 W/m² 3,5 0,2 2,1 2,3 [h] 1,2 Z 12:30 N minder dan 2xh 35˚ voorjaar/najaar 900 W/m² 3,5 1,9 1,5 3,4 [h] 0,1 Daglichtzone Overgangszone Gangzone daglicht vanuit één oriëntatie: voorjaar/najaar situatie 21 september 4 ramen bovenkant op 2,3 meter hoogte 2,3 [h] 7 [b] 1,33 1 1 0,75 0,75 0,75 1,33 daglicht vanuit één oriëntatie: voorjaar/najaar situatie 21 september 1 raamstrook, bovenkant op 2,3 hoogte 2,3 [h] 7 [h] 0,33 6,33 0,33 Daglichtzone Overgangszone Gangzone daglicht vanuit één oriëntatie: voorjaar/najaar situatie 21 september 4 ramen, bovenkant op 3,4 hoogte 3,4 [h] 7 [b] 1 1 1 0,75 0,75 0,33 0,33 0,75 1 Daglichtzone Overgangszone Gangzone daglicht vanuit één oriëntatie: voorjaar/najaar situatie 21 september 1 raamstrook, bovenkant op 3,4 hoogte 3,4 [h] 7 [h] 0,33 6,33 0,33 Z Daglichtzone Overgangszone Gangzone De positie en grootte van de daglichtopeningen bepalen de richting, de reikdiepte en hoeveelheid van daglicht Onvoldoende gelijkmatigheid van verlichtingssterkte leidt tot vermoeidheid. Let op bij het ontwerpen van daglichtopeningen. positioneer geen daglichtopeningen waar het niet nodig is Onnodig gebruik van ramen, zoals beneden het werkblad, draagt niet bij aan de visuele kwaliteit noch geeft het uitzicht (figuur 21). positioneer de daglichtopening hoog in gevel Laag gepositioneerde daglichtopeningen verlichten het lokaal slechts plaatselijk (figuur 21 & 22). Onafhankelijk van de stand van de zon of de tijdsperiode tonen hooggeplaatste daglichtopeningen in figuur 24 & 26 betere daglicht- voorzieningen in het lokaal. vermijd onnodig grote daglichtopeningen Grote daglichtopeningen geven te veel plaatselijke luminantie, te hoge verlichtingssterkten en teveel warmtebelasting. Hierdoor is de uniformiteit van de verlichtingssterkte in het lokaal vaak onvoldoende (figuur 23). geef horizontale daglichtopeningen de voorkeur boven verticale daglichtopeningen Het daglicht door verticale daglichtopeningen reikt wel diep in het lokaal, maar verlicht het lokaal slechts plaatselijk (figuur 20). Door horizontale daglichtopeningen wordt het daglicht beter verdeeld over de breedte van het lokaal (figuur 24). o s i t i e P R M N minder dan 2xh 35˚ voorjaar/najaar 900 W/m² β β 3,5 1,9 1,5 4 [h] 0,1 daglicht vanuit één oriëntatie: voorjaar/najaar situatie 21 september α Z 12:30 N minder dan 2xh 35˚ voorjaar/najaar 900 W/m² β β 3,5 1,9 1,5 4 [h] 0,1 α daglicht vanuit één oriëntatie: voorjaar/najaar situatie 21 september Lokaal met schuin aflopend plafond richting de daglichtopening 1 raamstrook, bovenkant op 4 hoogte 4 [h] 0,33 6,33 0,33 Daglichtzone Overgangszone Gangzone Daglichtzone Overgangszone Gangzone 4 [h] 8 [h] 0,33 7,33 0,33 daglicht vanuit één oriëntatie: voorjaar/najaar situatie 21 september Lokaal met schuin aflopend plafond richting de daglichtopening 1 raamstrook, bovenkant op 4 hoogte daglicht vanuit één oriëntatie: voorjaar/najaar situatie 21 september 1 raamstrook, bovenkant op 3,4 hoogte 3,4 [h] 7 [h] 0,33 6,33 0,33 Daglichtzone Overgangszone Gangzone Z 12:30 35˚ voorjaar/najaar 900 W/m² 3,5 α ZO 10:00 20˚ 12:30 35˚ 6 [h] 8 [h] 0,33 5,33 0,33 Daglichtzone Overgangszone Gangzone 6 [h] 8 [h] 0,33 5,33 0,33 Daglichtzone Overgangszone Gangzone 15˚ 35˚ 60˚ Z 12:30 35˚ 1 1 1 1 0.83 0.75 0.75 0.75 0,83 O W ZO Z ZW 12:30 35˚ 10:00 20˚ 15:00 20˚ 07:00 10˚ 18:00 10˚ Z 12:30 N minder dan 2xh 35˚ voorjaar/najaar 900 W/m² 3,5 1,9 1,5 3,4 [h] 0,1 Stem de hoeveelheid daglicht op de gebruikerstaken af Een slechte visuele prestatie brengt vermoeidheid teweeg en levert slechte prestaties. De hoeveelheid verlichtingssterkte wordt bepaald aan de hand van de moeilijkheid en de tijdsduur voor de betreffende werkzaamheden. Gebruik hiervoor tabel 01. Voorzie het midden van het lokaal van de benodigde hoeveelheid daglicht. (figuur 01). Op deze manier blijft er ruimte voor taken waarbij minder strenge verlichtingssterkte eisen worden gesteld. Zeker in het onderwijs is een mate van flexibiliteit belangrijk. taak voor de docent voor de leerling standaard (verlichtingssterkte) voor de klas algemeen 1 schrijven op het schoolbord lezen en overnemen wat op het bord geschreven wordt 500 lux (verticaal) 200 lux 2 spreken voor de klas opletten wat de docent vertelt 300 lux 300 lux 3 tonen van een presen- tatie kijken naar projectie of tv- scherm 300/10 lux 10 lux 4 opletten wanneer de klas een taak uitvoert schrijven, lezen, tekenen, etc. 300 lux 300 lux 5 beeldschermwerk begeleiden kijken naar een beeldscherm en op papier 50 lux 300 lux bovende pc’s 6 voorbereiden of uitwerken van lessen niet aanwezig 300 lux 50 lux Let op het onderscheid tussen daglichtopeningen en ramen Dit voorkomt ongecontroleerd daglicht, overbodige temperatuuroverschrijding en zorgt voor een betere visuele kwaliteit. Door onderscheid te maken kunnen de daglichtopeningen specifiek dienen voor de visuele prestatie en ramen voor het visueel comfort (figuur 02). u i m t e l i j k e g e o m e t r i e Gebruik lichte diffuus gekleurde materiaal- afwerkingen Om een ruimte als goed en helder te ervaren is het belangrijk dat de wanden en plafonds veel daglicht diffuus reflecteren, zodat er een hoge luminantie ontstaat (figuur 25-31). Een oppervlakte reflecteert diffuus als de luminantie (L) op ieder punt van het oppervlak in alle richtingen gelijk is (figuur 25). Figuur 32 toont een materiaal met een glanzende afwerking. Hierbij is de hoek (ß) van het invallende licht (E) dezelfde als de hoek van uittreding (ß). Bij een glanzende afwerking treedt vaak verblinding op. Het weerkaatsend vermogen van de muren kan ervoor zorgen dat dag- en kunstlicht het onderwijslokaal in worden gestuurd. Hierdoor kan de verlichtingssterkte op het taakoppervlak en in het lokaal toenemen. Het wordt aanbevolen te werken met de volgende percentages: - plafond >80 %, - wanden 50-70 %, - vloeren 20-40 %. - interieurinrichting 25-45 %. De kleurweergaven van de wanden, plafond, vloer en meubilair zijn belangrijk voor de reflectie en distributie van licht. Heldere kleuren hebben een hogere lichtreflectie dan donkere kleuren. Het is aan te bevelen om te werken met diffuse heldere kleuren voor muur, plafond en vloer . Diffuse afwerking figuur 30 metselwerk (nieuw) r= 0,70-0,80 figuur 31 lichte houtsoorten r= 0,30-0,50 figuur 26 stucwerk (nieuw) r= 0,70-0,80 figuur 27 gips (nieuw) r= 0,70-0,80 figuur 28 schrijfpapier r= 0,70-0,80 figuur 29beton (nieuw) r= 0,40-0,50 L L L L L L L L L E E L L glanzende afwerking figuur 37 licht gelakte hout- soorten r= 0,40-0,50 figuur 33 metaal hoogglans r= 0,80-0,85 figuur 34 glas (afh. van doorlaat en reflectie) r= 0,04 figuur 35tegel wit geglazuurd r= 0,85 figuur 36 spiegel (zilver) r= 0,80-0,88 figuur 38 koper r= 0,48-0,50 ß ß L E a t e r i a l e n figuur 01 tabel 01 figuur 02 12:30 Oriënteer het grootste daglichtoppervlak op het zuiden De oriëntatie van de gevel, het tijdstip en de grootte van de daglichtopeningen bepalen de hoeveelheid straling door daglicht in het lokaal. Het lokaal wordt opgewarmd door de straling die valt op de wanden, vloeren en interieur objecten. De stand van de zon is door de hoeveelheid warmte in de zomer in het oosten en westen groter dan het zuiden (figuur 10). In het najaar is de hoeveelheid warmte in het zuiden groter dan in het oosten en westen (figuur 11). voorkom het over - proportioneren van daglichtopeningen op het oosten en westen In de zomer moet de warmtebelasting op de daglichtopeningen laag worden gehouden. In de winter kan het lokaal worden verwarmd door zonnestraling. Houd daarom de daglichtopeningen in het oosten en westen (relatief) klein en pas grotere daglichtopeningen in het zuiden toe. figuur 08 N Z 12:30 35˚ ZO 10:00 20˚ ZW 15:00 20˚ Doorsnede van het lokaal met bovenlichten in het oosten, zuiden en westen. Hierdoor wordt mogelijke verblinding aanzienlijk verminderd. Daglicht vanuit drie oriëntaties: voorjaar/najaar 21 september, 4 vier ramen met de bovenzijden op 3 m.hoogte figuur 09 figuur 13 figuur 16 figuur 16 figuur 18 figuur 23 figuur 25 figuur 32 figuur 21 figuur 14 figuur 19 figuur 17 figuur 20 figuur 24 figuur 22 figuur 15 Zorg voor een goede verhouding tussen de positie van de daglichtopening en de lokaaldiepte Vermijd diepe lokalen en een lage positie van de daglichtopeningen in de gevel (figuur 10). Het daglicht reikt hierdoor niet voldoende diep in het lokaal. Voor een goede visuele kwaliteit is een juiste verhouding nodig tussen de hoogte van de daglichtopeningen en de diepte van de lokaal (figuur 13). Het wordt aanbevolen het lokaal niet dieper te maken dan twee keer de hoogte van de daglichtvoorziening. Zorg dat het daglicht wordt gereflecteerd Slecht gereflecteerd daglicht verlicht het lokaal alleen ter plaatse van de daglichtopening. vergroot het reflecterend oppervlak Bij een lokaal met een vlak plafond of rechte wand reikt het daglicht vaak niet diep genoeg in het lokaal. De afschuining zorgt voor meer reflecterend oppervlak. Hierdoor wordt de verdeling van daglicht en distributie verbeterd (figuur 14 en 15). stem de façade af op daglicht Bij rechte gevels en wanden komt het daglicht niet altijd efficiënt inhet lokaal. Hierdoor wordt er niet optimaal gebruik gemaakt van daglicht. volg de baan van de zon Door de gevel de ronding van de baan van de zon te geven wordt het lokaal langer voorzien van daglicht (figuur 16 en 17). Hierbij moet wel rekening gehouden worden met de grootte en positie van de daglichtvoorzieningen in relatie met de baan van de zon Deze is afhankelijk van de plaats op aarde, de datum en de tijd. Voorkom verblinding Directe verblinding beïnvloedt het visueel comfort. Daklichten worden gebruikt om daglicht te voorzien in moeilijk te bereiken zones van een onderwijsruimte. Ondanks dat daglicht door daklichten een uniforme daglicht- distributie geeft, wordt het zonlicht bij een heldere hemelkoepel vaak als hinderlijk ervaren. vermijd horizontale daklichten Verblinding ontstaat omdat de zon in de middag hoog aan de hemelkoepel staat. Hierdoor komt het daglicht direct in het lokaal en kan er verblinding optreden (figuur 18). gebruik verticale daglichtlichten Door de geometrie van ruimte of de positie van de daglichtopeningen wordt het onderwijslokaal niet altijd voldoende voorzien van daglicht. Hierbij is een extra daglichtvoorziening nodig om te zorgen voor een goede uniformiteit van de verlichtingssterkte. Door een verticale daglichtvoorziening, als een shed-dak toe te passen, wordt het daglicht zelfs in de gangzone van het lokaal gebracht (figuur 19). De positie hiervan is afhankelijk van de daglichtopbrengst door de daglichtvoorziening in de gevel. Samen met andere daglichtvoorzieningen kan er zo een uniforme verdeling en voldoende daglichtsterkte worden verkregen. Om een betere verdeling te krijgen van de luminanties en de kans op verblindingen te verkleinen kunnen verticale lamellen worden toegepast (figuur 20). N Z 12:30 35˚ 12:30 verlichtingssterkte 300 lux x 400 lux verhouding bij daglicht 0,5 >x <1,5. 80 cd/m 2 75 cd/m 2 150 cd/m 2 63 cd/m 2 55 cd/m 2 verlichtingssterkte figuur 3 horizontale verlichtingssterkte figuur 6 uniformiteit in verlichtingssterkte figuur 1 de invloed van de verticale verlichtingssterkte op het oog figuur 2 benodigde hoeveelheid verticale verlichtingssterkte op de dag figuur 7 luminantieverhoudingen figuur 8 direct verblinding figuur 9 indirecte verblinding verhouding afhankelijk van taak 1:3/3:1 1:10/10:1 1:40/40:1 luminantie figuur 5 luminantie figuur 4 verticale verlichtingssterkte 9 13 18 hours afternoon compensation (winter) post lunch dip morning boost light level & color temperature

description

This panel is a graduation product. It's shows the daylight strategy for designers who have interest to integrate the aspect daylight intp elementary schools. These steps lead to a better visual comfort into classes. It's not recessary to follow these steps rigid. To integrate some of the steps will improve the daylighting and the visual comfort in classrooms considerable.

Transcript of Graduation panel: Daylight strategy for architects

Page 1: Graduation panel: Daylight strategy for architects

Building Technology|Climate DesignAuteur: Y.H.Schuuring Studienr: 1330756 Datum: januari 2010

Hoofdmentor: dr. G. J. de Bruin - HordijkOntwerpmentor: ir. E. J. G. C. van DoorenGecommiteerde: ir. A. T. M. Westgeest

eidraad voor het ontwerpen met daglicht in onderwijsruimtent

he

or

ie

da

gl

ic

ht

st

ra

te

gi

eL

Relevantie en doel van het onderzoek

Daglicht is essentieel voor de mens. Het heeft een grote invloed op de dagelijkse processen van de mens. Dit zijn de fysiologische, psychologische - en biologische aspecten, zoals de slaap– en waakcyclus, hormoonfuncties en de cognitieve functies als concentratie en alertheid (figuur 1 en 2) .

Ook in het onderwijs speelt daglicht een cruciale rol. Een goede visuele kwaliteit kan de groei, de prestaties en verdere ontwikkeling van het kind positief beïnvloeden.Helaas zijn er tegenwoordig veel onderwijsgebouwen, die een slechte visuele kwaliteit hebben. Vaak wordt dit bepaald door te grote en slechte gepositioneerde daglichtopeningen. Dit leidt tevens tot temperatuuroverschrijding in de zomer en in het voor- en najaar.

Meestal is de oorzaak dat er bij het ontwerp geen goede daglichtstrategieën zijn gebruikt. Om goed gebruik te maken van daglicht in onderwijsruimten is enige basiskennis over daglicht en visuele kwaliteit nodig.

Het resultaat van dit onderzoek richt zich op het verbeteren van de visuele kwaliteit in onderwijsruimten. Het doel van dit onderzoek is het streven naar beter gebruik van daglicht in onderwijsruimten, zodat er 70% van de tijd gewerkt kan worden zonder het gebruik van kunstlicht. Hierbij is het belangrijk dat het gaat om de kwaliteit en niet de kwantiteit van daglicht.

Deze daglichtstrategie is opgedeeld in vijf thema’s: gebruikersfactoren, oriëntatie, positie, ruimtelijke geometrie en materialen.De thema’s zijn tot stand gekomen door literatuurstudies en onderzoek naar de visuele kwaliteit in vijf onderwijsruimten.Per thema worden er vuistregels gegeven. Deze vuistregels dienen als leidraad tijdens het ontwerpen.

De vuistregels zijn getoetst met behulp van simulatieprogrammatuur.

Er zijn ontwerpstudies gemaakt aan de hand van de daglichtstrategie.Voor de publicatie van de ontwerpstudies wordt verwezen naar de volledige afstudeerscriptie.

Visuele kwaliteit

De visuele kwaliteit wordt gedefinieerd als het vermogen van een daglichtontwerp om aan de verlichtingseisen te voldoen. die aan een bepaalde situatie zijn gesteld. Dit is afhankelijk van de tijdsperiode, de mate van detail van een taak en de leeftijd van gebruiker.

Om goede controle te hebben over de visuele kwaliteit in een ruimte, is het nodig de criteria van de visuele kwaliteit te begrijpen. De visuele kwaliteit wordt onderverdeeld in de visuele prestatie (fysiologisch en subjectief) en het visueel comfort (psychologisch en objectief).

De criteria die worden gesteld aan de visuele prestatie zijn:- De hoeveelheid verlichtingssterkte op het verticale en horizontale vlak (figuur 3 en 4);- luminantiesterkte- en verhouding (figuur 5 en 6);- de richting en de uniforme verdeling van de verlichting (figuur 4);- kleurweergave.

Aan het visueel comfort worden de volgende eisen gesteld:- Het hebben van uitzicht;- het geven van oriëntatie;- het voorkomen van verblinding.

Voor dit onderzoek worden de daglichtfactor, de luminantie en het voorkomen van verblinding gebruikt om de mate van visuele kwaliteit te bepalen.Het geven van oriëntatie en uitzicht wordt aanbevolen, in dit onderzoek zal hier geen aandacht aan worden geschonken.

De daglichtfactor [DF] wordt gebruikt om de mate van daglicht te bepalen op een bepaald punt in een ruimte. Deze waarde vormt de significante factor voor daglicht in een ruimte. De grootte hiervan hangt primair af van de verhouding tussen de gemeten horizontale verlichtingssterkte op een vlak binnen het lokaal en een gemeten horizontale verlichtingssterkte in het vrije vlak.De luminanties bepalen sterk de mate van visuele prestaties. De luminantie van een vlak is enerzijds afhankelijk van de verlichtingssterkte op een oppervlak en anderzijds afhankelijk van de reflectiefactor van het oppervlak.Verblinding treedt op wanneer men het als hinderlijk ervaart dat een bron met een zeer hoge helderheid in het gezichtveld is. Dit betekent dat er een helderheid in het gezichtsveld voorkomt, die meerdere malen groter is dan het oog aan kan. Verblinding kan voorkomen door (dag)licht (directe verblinding, figuur 8) of door (dag)licht dat op een materiaal een hoge luminantie veroorzaakt (indirecte verblinding, figuur 9). Hoge luminanties en onregelmatige luminantieverdeling moeten worden vermeden.

G

O

e b r u i k e r s f a c t o r e n

Studie Plekken300 lux

Computer Werk Plekken300 lux

Werk Docent Plek

500 lux

0 6 8 10 12 14 16

870 W/m²

630 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

700 W/m

²

450 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

900 W/m²

650 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

900 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

720 W/m²

tijd in uren

720 W/m²

tijd in uren 0 6 8 10 12 14 16

15˚

35˚

60˚

O

W

ZO

Z

ZW

Ndaglicht vanuit één oriëntatie:winter situatie 21 december

15˚

winter

12:3015˚

15:45

09:305˚

O

W

ZO

Z

ZW

N

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septembermet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen, bovenkant op 3,4 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 3,4 hoogte

12:3035˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

Z 12:30

Z 12:30

Z 12:30

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

NO

O

NWW

ZO

Z

ZW

N

N

N N N

daglicht vanuit één oriëntatie:zomer situatie 21 junimet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

60˚

zomer700 W/m²

minder dan 2xh

2,3 [h]

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

Z 12:30

35˚

3,5

0,2

2,1

2,3

[h]

[h]

1,2

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

1,9

1,5

3,4

[h]

0,1

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

13:0060˚

Z 13:00

Z 12:30

Z 12:30

10:4535˚

14:45

35˚

05:30 15˚

20:1515˚

11

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,75

1

N

20˚

3,4 [h]

7 [b

]

1 1

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,

75

1

3,4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 2,3 hoogte

2,3 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septemberLokaal met schuin a�opend plafond richting de daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 4 hoogte

4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

6 [h

]

8 [h]

0,33

5,33

0,33

α

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

α

ZW

Z 12:30

N

35˚

15:00

20˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

N

20˚

ZO10:00

20˚

ZW15:00

20˚

Z

12:3035˚

daglicht vanuit twee oriëntaties:voorjaar/najaar situatie 21 september met bewolkte hemelkoepel4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

N N N N N N N N

Z 12:30

35˚

Computer Werk Plekken300 lux

Studie Plekken300 lux

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

O

W

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

1variant pl

atte

gron

d

dagl

icht

van

uit

één

orië

ntat

ieda

glic

ht v

anui

t tw

ee o

riënt

atie

sda

glic

ht v

anui

t vi

er o

riënt

atie

s

voorgevel (zuid)

door

sned

eis

omet

rie

2 3 4 5 6 7 8

1.1 6.1

1.2 2.1 4.2

4.1

5.1 6.2 7.1 8.1

1.3

2.2 4.3 5.2 6.3 7.2 8.2

1.4 6.4

1.5 2.3 4.5

4.4

5.3 6.5 7.3 8.3

1.6

2.4 3.2

3.1

4.6 5.4 6.6 7.4 8.4

1.7 2.5 3.3 4.7 5.5 6.7 7.5 8.5

1.8 2.6 3.4 4.8 5.6 6.8 7.6 8.6

Z 12:30

35˚

6 [h

]

0,33

5,33

0,33

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

ZO 10:00

20˚

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Z 12:30

N

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september

daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 3,2 meter hoogte

α

4 [h]

8 [h

]

0,33

7,

33

0,33

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dagl

ichtz

one

Ove

rgan

gszo

ne

Gang

zone

Doc

ent W

erk

Plek

500

lux

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 meter hoogte

2,3 [h]

7 [b

]

1,33

1

1 0,

75

0,75

0,

75

1,33

Zorg voor een uniforme daglichtverdelingTe groot verschil tussen de verlichtingssterkten kan leiden tot adaptatie problemen voor de ogen, dit resulteert in vermoeidheid en afname van de productiviteit.

De uniformiteit van de verlichtingssterkte wordt bepaald door de oriëntatie van de daglichtopeningen. Daglicht vanuit meerdere oriëntaties leidt tot een uniformere verdeling van de verlichtingssterkte.

Voorkom verblindingDaglicht, door grote daglichtopeningen, vanuit meerdere oriëntaties, leidt tot grote verschillen in luminantieverhoudingen. Dit leidt tot verblinding.

Zorg voor een goede verhouding tussen daglicht vanuit meerdereoriëntaties en de grootte van de daglichtopeningen.

daglichtopeningen, geplaatst op tegenovergestelde oriëntaties, geven de besteuniformiteit in verlichtingssterkte.Figuur 04 toont daglicht vanuit tegenovergestelde oriëntaties. In deze situatie wordt (vrijwel) het hele lokaal verlicht, waardoor de verschillen in grootte van de verlichtingssterkte worden beperkt. Figuur 03 toont daglicht vanuit één oriëntatie. Hierbij ontstaan grote verschillen in verlichtingssterkte.

Daglichtopeningen die aaneengesloten zijn, zoals bij figuur 06 en 07, zorgen voor hoge verlichtingssterkten bij de overlappende gedeelten. Vaak komt het daglicht niet diep genoeg in het lokaal en wordt er een slechte uniformiteit verkregen.

Daglichtopeningen, die voor indirect daglicht zorgen, leveren vrijwel geen verlichtingssterkte in het lokaal.Figuur 05 toont een situatie waarbij daglicht vanuit een andere ruimte in het lokaal moet komen. Vaak is de overgangszone te groot en reikt het daglicht niet ver genoeg.

Voorkom verblindingDirecte verblinding beïnvloedt het visueel comfort.

De zon staat in de ochtend op het oosten bijna horizontaal, waardoor controle over de warmtebelasting en de daglichttoetreding erg moeilijk is. De zon gaat in de namiddag/avond in het westen onder. Op deze momenten staat de zon bijna horizontaal, waardoor reflectie en verblinding kunnen optreden (figuur 08).Dit is moeilijk te voorkomen. Let daarom op de specifieke eigenschappen van de zonnestand, horende bij de verschillende geveloriëntaties.

noord-zuidoriëntaties Daglicht vanuit het noorden geeft bij een diffuse hemelkoepel gelijkmatig daglicht. Door de stand van de zon treedt er in het noorden bij een zonnige hemelkoepel geen verblinding op.Daglicht vanuit het zuiden geeft overdag goede verlichting.Omdat de zon hoog staat, is regelbaarheid van daglicht relatief eenvoudig.

oost-westoriëntatiesDoor de daglichtopeningen hoog in de gevel te plaatsen wordt de verwachte verblinding in de ochtend en aan het einde van de dag vermeden (figuur 09).

x

x

x

x

x

Daglicht vanuit één oriëntatie.Door daglicht vanuit een oriëntatie ontstaat er een slechte uniformiteit in verlichtingssterkte.

Daglicht vanuit twee aaneengesloten oriëntaties.Het lokaal wordt als helder ervaren. Maar geeft een minder goede uniformiteit door verhoging van de verlichtingssterkte in de zone-overlap. Ook wordt de kans, door overschrijding van de luminantieverhoudingen opverblinding vergroot.

Daglicht vanuit twee oriëntaties.Het lokaal wordt als helder ervaren.Dit geeft een goede uniformiteit in verlichtingssterkte.

Daglicht vanuit meerdere oriëntaties.Het lokaal wordt als helder ervaren.In de hoeken treedt een zone-overlap op, waardoor de gelijkmatigheid wordt verstoord. Ook wordt de kans op, door overschrijding van de luminantieverhoudingen, verblinding vergroot.

figuur 03

figuur 06

figuur 04

figuur 07

figuur 05Daglicht vanuit twee oriëntaties, waarvanéén indirect.Het lokaal wordt als redelijk helder ervaren.Dit geeft een redelijke uniformiteit in verlichtingssterkte.

r i ë n t a t i e

Doorsnede van het lokaal met ramen in het oosten, zuiden en westen, met mogelijke verblinding door de lage stand van de zon.

0 6 8 10 12 14 16

870 W/m²

630 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

700 W/m

²

450 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

900 W/m²

650 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

900 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

720 W/m²

tijd in uren

720 W/m²

tijd in uren 0 6 8 10 12 14 16

15˚

35˚

60˚

O

W

ZO

Z

ZW

Ndaglicht vanuit één oriëntatie:winter situatie 21 december

15˚

winter

12:3015˚

15:45

09:305˚

O

W

ZO

Z

ZW

N

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septembermet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen, bovenkant op 3,4 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 3,4 hoogte

12:3035˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

Z 12:30

Z 12:30

Z 12:30

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

NO

O

NWW

ZO

Z

ZW

N

N

N N N

daglicht vanuit één oriëntatie:zomer situatie 21 junimet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

60˚

zomer700 W/m²

minder dan 2xh

2,3 [h]

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

Z 12:30

35˚

3,5

0,2

2,1

2,3

[h]

[h]

1,2

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

1,9

1,5

3,4

[h]

0,1

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

13:0060˚

Z 13:00

Z 12:30

Z 12:30

10:4535˚

14:45

35˚

05:30 15˚

20:1515˚

11

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,75

1

N

20˚

3,4 [h]

7 [b

]

1 1

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,

75

1

3,4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 2,3 hoogte

2,3 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septemberLokaal met schuin a�opend plafond richting de daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 4 hoogte

4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

6 [h

]

8 [h]

0,33

5,33

0,33

α

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

α

ZW

Z 12:30

N

35˚

15:00

20˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

N

20˚

ZO10:00

20˚

ZW15:00

20˚

Z

12:3035˚

daglicht vanuit twee oriëntaties:voorjaar/najaar situatie 21 september met bewolkte hemelkoepel4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

N N N N N N N N

Z 12:30

35˚

Computer Werk Plekken300 lux

Studie Plekken300 lux

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

O

W

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

1variant pl

atte

gron

d

dagl

icht

van

uit

één

orië

ntat

ieda

glic

ht v

anui

t tw

ee o

riënt

atie

sda

glic

ht v

anui

t vi

er o

riënt

atie

s

voorgevel (zuid)

door

sned

eis

omet

rie

2 3 4 5 6 7 8

1.1 6.1

1.2 2.1 4.2

4.1

5.1 6.2 7.1 8.1

1.3

2.2 4.3 5.2 6.3 7.2 8.2

1.4 6.4

1.5 2.3 4.5

4.4

5.3 6.5 7.3 8.3

1.6

2.4 3.2

3.1

4.6 5.4 6.6 7.4 8.4

1.7 2.5 3.3 4.7 5.5 6.7 7.5 8.5

1.8 2.6 3.4 4.8 5.6 6.8 7.6 8.6

Z 12:30

35˚

6 [h

]

0,33

5,33

0,33

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

ZO 10:00

20˚

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Z 12:30

N

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september

daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 3,2 meter hoogte

α

4 [h]

8 [h

]

0,33

7,

33

0,33

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dagl

ichtz

one

Ove

rgan

gszo

ne

Gang

zone

Doc

ent W

erk

Plek

500

lux

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 meter hoogte

2,3 [h]

7 [b

]

1,33

1

1 0,

75

0,75

0,

75

1,33

Daglicht vanuit drie oriëntaties: voorjaar/najaar 21 september, 4 vier ramen met de bovenzijden op 2,3 m. hoogte

0 6 8 10 12 14 16

870 W/m²

630 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

700 W/m

²

450 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

900 W/m²

650 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

900 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

720 W/m²

tijd in uren

720 W/m²

tijd in uren 0 6 8 10 12 14 16

15˚

35˚

60˚

O

W

ZO

Z

ZW

Ndaglicht vanuit één oriëntatie:winter situatie 21 december

15˚

winter

12:3015˚

15:45

09:305˚

O

W

ZO

Z

ZW

N

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septembermet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen, bovenkant op 3,4 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 3,4 hoogte

12:3035˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

Z 12:30

Z 12:30

Z 12:30

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

NO

O

NWW

ZO

Z

ZW

N

N

N N N

daglicht vanuit één oriëntatie:zomer situatie 21 junimet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

60˚

zomer700 W/m²

minder dan 2xh

2,3 [h]

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

Z 12:30

35˚

3,5

0,2

2,1

2,3

[h]

[h]

1,2

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

1,9

1,5

3,4

[h]

0,1

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

13:0060˚

Z 13:00

Z 12:30

Z 12:30

10:4535˚

14:45

35˚

05:30 15˚

20:1515˚

11

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,75

1

N

20˚

3,4 [h]

7 [b

]

1 1

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,

75

1

3,4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 2,3 hoogte

2,3 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septemberLokaal met schuin a�opend plafond richting de daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 4 hoogte

4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

6 [h

]

8 [h]

0,33

5,33

0,33

α

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

α

ZW

Z 12:30

N

35˚

15:00

20˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

N

20˚

ZO10:00

20˚

ZW15:00

20˚

Z

12:3035˚

daglicht vanuit twee oriëntaties:voorjaar/najaar situatie 21 september met bewolkte hemelkoepel4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

N N N N N N N N

Z 12:30

35˚

Computer Werk Plekken300 lux

Studie Plekken300 lux

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

O

W

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

1variant pl

atte

gron

d

dagl

icht

van

uit

één

orië

ntat

ieda

glic

ht v

anui

t tw

ee o

riënt

atie

sda

glic

ht v

anui

t vi

er o

riënt

atie

s

voorgevel (zuid)

door

sned

eis

omet

rie

2 3 4 5 6 7 8

1.1 6.1

1.2 2.1 4.2

4.1

5.1 6.2 7.1 8.1

1.3

2.2 4.3 5.2 6.3 7.2 8.2

1.4 6.4

1.5 2.3 4.5

4.4

5.3 6.5 7.3 8.3

1.6

2.4 3.2

3.1

4.6 5.4 6.6 7.4 8.4

1.7 2.5 3.3 4.7 5.5 6.7 7.5 8.5

1.8 2.6 3.4 4.8 5.6 6.8 7.6 8.6

Z 12:30

35˚

6 [h

]

0,33

5,33

0,33

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

ZO 10:00

20˚

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Z 12:30

N

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september

daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 3,2 meter hoogte

α

4 [h]

8 [h

]

0,33

7,

33

0,33

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dagl

ichtz

one

Ove

rgan

gszo

ne

Gang

zone

Doc

ent W

erk

Plek

500

lux

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 meter hoogte

2,3 [h]

7 [b

]

1,33

1

1 0,

75

0,75

0,

75

1,33

0 6 8 10 12 14 16

870 W/m²

630 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

700 W/m

²

450 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

900 W/m²

650 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

900 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

720 W/m²

tijd in uren

720 W/m²

tijd in uren 0 6 8 10 12 14 16

15˚

35˚

60˚

O

W

ZO

Z

ZW

Ndaglicht vanuit één oriëntatie:winter situatie 21 december

15˚

winter

12:3015˚

15:45

09:305˚

O

W

ZO

Z

ZW

N

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septembermet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen, bovenkant op 3,4 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 3,4 hoogte

12:3035˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

Z 12:30

Z 12:30

Z 12:30

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

NO

O

NWW

ZO

Z

ZW

N

N

N N N

daglicht vanuit één oriëntatie:zomer situatie 21 junimet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

60˚

zomer700 W/m²

minder dan 2xh

2,3 [h]

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

Z 12:30

35˚

3,5

0,2

2,1

2,3

[h]

[h]

1,2

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

1,9

1,5

3,4

[h]

0,1

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

13:0060˚

Z 13:00

Z 12:30

Z 12:30

10:4535˚

14:45

35˚

05:30 15˚

20:1515˚

11

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,75

1

N

20˚

3,4 [h]

7 [b

]

1 1

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,

75

1

3,4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 2,3 hoogte

2,3 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septemberLokaal met schuin a�opend plafond richting de daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 4 hoogte

4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

6 [h

]

8 [h]

0,33

5,33

0,33

α

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

α

ZW

Z 12:30

N

35˚

15:00

20˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

N

20˚

ZO10:00

20˚

ZW15:00

20˚

Z

12:3035˚

daglicht vanuit twee oriëntaties:voorjaar/najaar situatie 21 september met bewolkte hemelkoepel4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

N N N N N N N N

Z 12:30

35˚

Computer Werk Plekken300 lux

Studie Plekken300 lux

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

O

W

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

1variant pl

atte

gron

d

dagl

icht

van

uit

één

orië

ntat

ieda

glic

ht v

anui

t tw

ee o

riënt

atie

sda

glic

ht v

anui

t vi

er o

riënt

atie

s

voorgevel (zuid)

door

sned

eis

omet

rie

2 3 4 5 6 7 8

1.1 6.1

1.2 2.1 4.2

4.1

5.1 6.2 7.1 8.1

1.3

2.2 4.3 5.2 6.3 7.2 8.2

1.4 6.4

1.5 2.3 4.5

4.4

5.3 6.5 7.3 8.3

1.6

2.4 3.2

3.1

4.6 5.4 6.6 7.4 8.4

1.7 2.5 3.3 4.7 5.5 6.7 7.5 8.5

1.8 2.6 3.4 4.8 5.6 6.8 7.6 8.6

Z 12:30

35˚

6 [h

]

0,33

5,33

0,33

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

ZO 10:00

20˚

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Z 12:30

N

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september

daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 3,2 meter hoogte

α

4 [h]

8 [h

]

0,33

7,

33

0,33

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dagl

ichtz

one

Ove

rgan

gszo

ne

Gang

zone

Doc

ent W

erk

Plek

500

lux

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 meter hoogte

2,3 [h]

7 [b

]

1,33

1

1 0,

75

0,75

0,

75

1,33

0 6 8 10 12 14 16

870 W/m²

630 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

700 W/m

²

450 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

900 W/m²

650 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

900 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

720 W/m²

tijd in uren

720 W/m²

tijd in uren 0 6 8 10 12 14 16

15˚

35˚

60˚

O

W

ZO

Z

ZW

Ndaglicht vanuit één oriëntatie:winter situatie 21 december

15˚

winter

12:3015˚

15:45

09:305˚

O

W

ZO

Z

ZW

N

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septembermet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen, bovenkant op 3,4 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 3,4 hoogte

12:3035˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

Z 12:30

Z 12:30

Z 12:30

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

NO

O

NWW

ZO

Z

ZW

N

N

N N N

daglicht vanuit één oriëntatie:zomer situatie 21 junimet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

60˚

zomer700 W/m²

minder dan 2xh

2,3 [h]

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

Z 12:30

35˚

3,5

0,2

2,1

2,3

[h]

[h]

1,2

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

1,9

1,5

3,4

[h]

0,1

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

13:0060˚

Z 13:00

Z 12:30

Z 12:30

10:4535˚

14:45

35˚

05:30 15˚

20:1515˚

11

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,75

1

N

20˚

3,4 [h]

7 [b

]

1 1

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,

75

1

3,4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 2,3 hoogte

2,3 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septemberLokaal met schuin a�opend plafond richting de daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 4 hoogte

4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

6 [h

]

8 [h]

0,33

5,33

0,33

α

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

α

ZW

Z 12:30

N

35˚

15:00

20˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

N

20˚

ZO10:00

20˚

ZW15:00

20˚

Z

12:3035˚

daglicht vanuit twee oriëntaties:voorjaar/najaar situatie 21 september met bewolkte hemelkoepel4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

N N N N N N N N

Z 12:30

35˚

Computer Werk Plekken300 lux

Studie Plekken300 lux

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

O

W

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

1variant pl

atte

gron

d

dagl

icht

van

uit

één

orië

ntat

ieda

glic

ht v

anui

t tw

ee o

riënt

atie

sda

glic

ht v

anui

t vi

er o

riënt

atie

s

voorgevel (zuid)

door

sned

eis

omet

rie

2 3 4 5 6 7 8

1.1 6.1

1.2 2.1 4.2

4.1

5.1 6.2 7.1 8.1

1.3

2.2 4.3 5.2 6.3 7.2 8.2

1.4 6.4

1.5 2.3 4.5

4.4

5.3 6.5 7.3 8.3

1.6

2.4 3.2

3.1

4.6 5.4 6.6 7.4 8.4

1.7 2.5 3.3 4.7 5.5 6.7 7.5 8.5

1.8 2.6 3.4 4.8 5.6 6.8 7.6 8.6

Z 12:30

35˚

6 [h

]

0,33

5,33

0,33

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

ZO 10:00

20˚

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Z 12:30

N

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september

daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 3,2 meter hoogte

α

4 [h]

8 [h

]

0,33

7,

33

0,33

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dagl

ichtz

one

Ove

rgan

gszo

ne

Gang

zone

Doc

ent W

erk

Plek

500

lux

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 meter hoogte

2,3 [h]

7 [b

]

1,33

1

1 0,

75

0,75

0,

75

1,33

0 6 8 10 12 14 16

870 W/m²

630 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

700 W/m

²

450 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

900 W/m²

650 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

900 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

720 W/m²

tijd in uren

720 W/m²

tijd in uren 0 6 8 10 12 14 16

15˚

35˚

60˚

O

W

ZO

Z

ZW

Ndaglicht vanuit één oriëntatie:winter situatie 21 december

15˚

winter

12:3015˚

15:45

09:305˚

O

W

ZO

Z

ZW

N

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septembermet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen, bovenkant op 3,4 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 3,4 hoogte

12:3035˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

Z 12:30

Z 12:30

Z 12:30

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

NO

O

NWW

ZO

Z

ZW

N

N

N N N

daglicht vanuit één oriëntatie:zomer situatie 21 junimet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

60˚

zomer700 W/m²

minder dan 2xh

2,3 [h]

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

Z 12:30

35˚

3,5

0,2

2,1

2,3

[h]

[h]

1,2

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

1,9

1,5

3,4

[h]

0,1

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

13:0060˚

Z 13:00

Z 12:30

Z 12:30

10:4535˚

14:45

35˚

05:30 15˚

20:1515˚

11

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,75

1

N

20˚

3,4 [h]

7 [b

]

1 1

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,

75

1

3,4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 2,3 hoogte

2,3 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septemberLokaal met schuin a�opend plafond richting de daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 4 hoogte

4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

6 [h

]

8 [h]

0,33

5,33

0,33

α

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

α

ZW

Z 12:30

N

35˚

15:00

20˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

N

20˚

ZO10:00

20˚

ZW15:00

20˚

Z

12:3035˚

daglicht vanuit twee oriëntaties:voorjaar/najaar situatie 21 september met bewolkte hemelkoepel4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

N N N N N N N N

Z 12:30

35˚

Computer Werk Plekken300 lux

Studie Plekken300 lux

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

O

W

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

1variant pl

atte

gron

d

dagl

icht

van

uit

één

orië

ntat

ieda

glic

ht v

anui

t tw

ee o

riënt

atie

sda

glic

ht v

anui

t vi

er o

riënt

atie

s

voorgevel (zuid)

door

sned

eis

omet

rie

2 3 4 5 6 7 8

1.1 6.1

1.2 2.1 4.2

4.1

5.1 6.2 7.1 8.1

1.3

2.2 4.3 5.2 6.3 7.2 8.2

1.4 6.4

1.5 2.3 4.5

4.4

5.3 6.5 7.3 8.3

1.6

2.4 3.2

3.1

4.6 5.4 6.6 7.4 8.4

1.7 2.5 3.3 4.7 5.5 6.7 7.5 8.5

1.8 2.6 3.4 4.8 5.6 6.8 7.6 8.6

Z 12:30

35˚

6 [h

]

0,33

5,33

0,33

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

ZO 10:00

20˚

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Z 12:30

N

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september

daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 3,2 meter hoogte

α

4 [h]

8 [h

]

0,33

7,

33

0,33

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dagl

ichtz

one

Ove

rgan

gszo

ne

Gang

zone

Doc

ent W

erk

Plek

500

lux

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 meter hoogte

2,3 [h]

7 [b

]

1,33

1

1 0,

75

0,75

0,

75

1,33

0 6 8 10 12 14 16

870 W/m²

630 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

700 W/m

²

450 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

900 W/m²

650 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

900 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

720 W/m²

tijd in uren

720 W/m²

tijd in uren 0 6 8 10 12 14 16

15˚

35˚

60˚

O

W

ZO

Z

ZW

Ndaglicht vanuit één oriëntatie:winter situatie 21 december

15˚

winter

12:3015˚

15:45

09:305˚

O

W

ZO

Z

ZW

N

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septembermet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen, bovenkant op 3,4 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 3,4 hoogte

12:3035˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

Z 12:30

Z 12:30

Z 12:30

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

NO

O

NWW

ZO

Z

ZW

N

N

N N N

daglicht vanuit één oriëntatie:zomer situatie 21 junimet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

60˚

zomer700 W/m²

minder dan 2xh

2,3 [h]

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

Z 12:30

35˚

3,5

0,2

2,1

2,3

[h]

[h]

1,2

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

1,9

1,5

3,4

[h]

0,1

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

13:0060˚

Z 13:00

Z 12:30

Z 12:30

10:4535˚

14:45

35˚

05:30 15˚

20:1515˚

11

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,75

1

N

20˚

3,4 [h]

7 [b

]

1 1

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,

75

1

3,4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 2,3 hoogte

2,3 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septemberLokaal met schuin a�opend plafond richting de daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 4 hoogte

4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

6 [h

]

8 [h]

0,33

5,33

0,33

α

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

α

ZW

Z 12:30

N

35˚

15:00

20˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

N

20˚

ZO10:00

20˚

ZW15:00

20˚

Z

12:3035˚

daglicht vanuit twee oriëntaties:voorjaar/najaar situatie 21 september met bewolkte hemelkoepel4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

N N N N N N N N

Z 12:30

35˚

Computer Werk Plekken300 lux

Studie Plekken300 lux

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

O

W

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

1variant pl

atte

gron

d

dagl

icht

van

uit

één

orië

ntat

ieda

glic

ht v

anui

t tw

ee o

riënt

atie

sda

glic

ht v

anui

t vi

er o

riënt

atie

s

voorgevel (zuid)

door

sned

eis

omet

rie

2 3 4 5 6 7 8

1.1 6.1

1.2 2.1 4.2

4.1

5.1 6.2 7.1 8.1

1.3

2.2 4.3 5.2 6.3 7.2 8.2

1.4 6.4

1.5 2.3 4.5

4.4

5.3 6.5 7.3 8.3

1.6

2.4 3.2

3.1

4.6 5.4 6.6 7.4 8.4

1.7 2.5 3.3 4.7 5.5 6.7 7.5 8.5

1.8 2.6 3.4 4.8 5.6 6.8 7.6 8.6

Z 12:30

35˚

6 [h

]

0,33

5,33

0,33

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

ZO 10:00

20˚

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Z 12:30

N

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september

daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 3,2 meter hoogte

α

4 [h]

8 [h

]

0,33

7,

33

0,33

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dagl

ichtz

one

Ove

rgan

gszo

ne

Gang

zone

Doc

ent W

erk

Plek

500

lux

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 meter hoogte

2,3 [h]

7 [b

]

1,33

1

1 0,

75

0,75

0,

75

1,33

0 6 8 10 12 14 16

870 W/m²

630 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

700 W/m

²

450 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

900 W/m²

650 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

900 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

720 W/m²

tijd in uren

720 W/m²

tijd in uren 0 6 8 10 12 14 16

15˚

35˚

60˚

O

W

ZO

Z

ZW

Ndaglicht vanuit één oriëntatie:winter situatie 21 december

15˚

winter

12:3015˚

15:45

09:305˚

O

W

ZO

Z

ZW

N

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septembermet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen, bovenkant op 3,4 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 3,4 hoogte

12:3035˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

Z 12:30

Z 12:30

Z 12:30

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

NO

O

NWW

ZO

Z

ZW

N

N

N N N

daglicht vanuit één oriëntatie:zomer situatie 21 junimet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

60˚

zomer700 W/m²

minder dan 2xh

2,3 [h]

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

Z 12:30

35˚

3,5

0,2

2,1

2,3

[h]

[h]

1,2

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

1,9

1,5

3,4

[h]

0,1

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

13:0060˚

Z 13:00

Z 12:30

Z 12:30

10:4535˚

14:45

35˚

05:30 15˚

20:1515˚

11

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,75

1

N

20˚

3,4 [h]

7 [b

]

1 1

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,

75

1

3,4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 2,3 hoogte

2,3 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septemberLokaal met schuin a�opend plafond richting de daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 4 hoogte

4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

6 [h

]

8 [h]

0,33

5,33

0,33

α

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

α

ZW

Z 12:30

N

35˚

15:00

20˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

N

20˚

ZO10:00

20˚

ZW15:00

20˚

Z

12:3035˚

daglicht vanuit twee oriëntaties:voorjaar/najaar situatie 21 september met bewolkte hemelkoepel4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

N N N N N N N N

Z 12:30

35˚

Computer Werk Plekken300 lux

Studie Plekken300 lux

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

O

W

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

1variant pl

atte

gron

d

dagl

icht

van

uit

één

orië

ntat

ieda

glic

ht v

anui

t tw

ee o

riënt

atie

sda

glic

ht v

anui

t vi

er o

riënt

atie

s

voorgevel (zuid)

door

sned

eis

omet

rie

2 3 4 5 6 7 8

1.1 6.1

1.2 2.1 4.2

4.1

5.1 6.2 7.1 8.1

1.3

2.2 4.3 5.2 6.3 7.2 8.2

1.4 6.4

1.5 2.3 4.5

4.4

5.3 6.5 7.3 8.3

1.6

2.4 3.2

3.1

4.6 5.4 6.6 7.4 8.4

1.7 2.5 3.3 4.7 5.5 6.7 7.5 8.5

1.8 2.6 3.4 4.8 5.6 6.8 7.6 8.6

Z 12:30

35˚

6 [h

]

0,33

5,33

0,33

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

ZO 10:00

20˚

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Z 12:30

N

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september

daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 3,2 meter hoogte

α

4 [h]

8 [h

]

0,33

7,

33

0,33

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dagl

ichtz

one

Ove

rgan

gszo

ne

Gang

zone

Doc

ent W

erk

Plek

500

lux

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 meter hoogte

2,3 [h]

7 [b

]

1,33

1

1 0,

75

0,75

0,

75

1,33

figuur 10

Daglicht vanuit één oriëntatie: zomersituatie 21 juni met de totale straling van zonlicht op het verticale vlak [3]

figuur 11

Daglicht vanuit één oriëntatie: voorjaar/najaar 21 september met de totale straling van zonlicht op het verticale vlak [3]

figuur 12

Daglicht vanuit één oriëntatie: winter 21 december [3]

0 6 8 10 12 14 16

870 W/m²

630 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

700 W/m

²

450 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

900 W/m²

650 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

900 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

720 W/m²

tijd in uren

720 W/m²

tijd in uren 0 6 8 10 12 14 16

15˚

35˚

60˚

O

W

ZO

Z

ZW

Ndaglicht vanuit één oriëntatie:winter situatie 21 december

15˚

winter

12:3015˚

15:45

09:305˚

O

W

ZO

Z

ZW

N

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septembermet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen, bovenkant op 3,4 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 3,4 hoogte

12:3035˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

Z 12:30

Z 12:30

Z 12:30

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

NO

O

NWW

ZO

Z

ZW

N

N

N N N

daglicht vanuit één oriëntatie:zomer situatie 21 junimet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

60˚

zomer700 W/m²

minder dan 2xh

2,3 [h]

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

Z 12:30

35˚

3,5

0,2

2,1

2,3

[h]

[h]

1,2

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

1,9

1,5

3,4

[h]

0,1

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

13:0060˚

Z 13:00

Z 12:30

Z 12:30

10:4535˚

14:45

35˚

05:30 15˚

20:1515˚

11

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,75

1

N

20˚

3,4 [h]

7 [b

]

1 1

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,

75

1

3,4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 2,3 hoogte

2,3 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septemberLokaal met schuin a�opend plafond richting de daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 4 hoogte

4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

6 [h

]

8 [h]

0,33

5,33

0,33

α

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

α

ZW

Z 12:30

N

35˚

15:00

20˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

N

20˚

ZO10:00

20˚

ZW15:00

20˚

Z

12:3035˚

daglicht vanuit twee oriëntaties:voorjaar/najaar situatie 21 september met bewolkte hemelkoepel4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

N N N N N N N N

Z 12:30

35˚

Computer Werk Plekken300 lux

Studie Plekken300 lux

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

O

W

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

1variant pl

atte

gron

d

dagl

icht

van

uit

één

orië

ntat

ieda

glic

ht v

anui

t tw

ee o

riënt

atie

sda

glic

ht v

anui

t vi

er o

riënt

atie

s

voorgevel (zuid)

door

sned

eis

omet

rie

2 3 4 5 6 7 8

1.1 6.1

1.2 2.1 4.2

4.1

5.1 6.2 7.1 8.1

1.3

2.2 4.3 5.2 6.3 7.2 8.2

1.4 6.4

1.5 2.3 4.5

4.4

5.3 6.5 7.3 8.3

1.6

2.4 3.2

3.1

4.6 5.4 6.6 7.4 8.4

1.7 2.5 3.3 4.7 5.5 6.7 7.5 8.5

1.8 2.6 3.4 4.8 5.6 6.8 7.6 8.6

Z 12:30

35˚

6 [h

]

0,33

5,33

0,33

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

ZO 10:00

20˚

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Z 12:30

N

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september

daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 3,2 meter hoogte

α

4 [h]

8 [h

]

0,33

7,

33

0,33

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dagl

ichtz

one

Ove

rgan

gszo

ne

Gang

zone

Doc

ent W

erk

Plek

500

lux

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 meter hoogte

2,3 [h]

7 [b

]

1,33

1

1 0,

75

0,75

0,

75

1,33

0 6 8 10 12 14 16

870 W/m²

630 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

700 W/m

²

450 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

900 W/m²

650 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

900 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

720 W/m²

tijd in uren

720 W/m²

tijd in uren 0 6 8 10 12 14 16

15˚

35˚

60˚

O

W

ZO

Z

ZW

Ndaglicht vanuit één oriëntatie:winter situatie 21 december

15˚

winter

12:3015˚

15:45

09:305˚

O

W

ZO

Z

ZW

N

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septembermet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen, bovenkant op 3,4 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 3,4 hoogte

12:3035˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

Z 12:30

Z 12:30

Z 12:30

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

NO

O

NWW

ZO

Z

ZW

N

N

N N N

daglicht vanuit één oriëntatie:zomer situatie 21 junimet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

60˚

zomer700 W/m²

minder dan 2xh

2,3 [h]

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

Z 12:30

35˚

3,5

0,2

2,1

2,3

[h]

[h]

1,2

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

1,9

1,5

3,4

[h]

0,1

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

13:0060˚

Z 13:00

Z 12:30

Z 12:30

10:4535˚

14:45

35˚

05:30 15˚

20:1515˚

11

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,75

1

N

20˚

3,4 [h]

7 [b

]

1 1

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,

75

1

3,4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 2,3 hoogte

2,3 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septemberLokaal met schuin a�opend plafond richting de daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 4 hoogte

4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

6 [h

]

8 [h]

0,33

5,33

0,33

α

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

α

ZW

Z 12:30

N

35˚

15:00

20˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

N

20˚

ZO10:00

20˚

ZW15:00

20˚

Z

12:3035˚

daglicht vanuit twee oriëntaties:voorjaar/najaar situatie 21 september met bewolkte hemelkoepel4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

N N N N N N N N

Z 12:30

35˚

Computer Werk Plekken300 lux

Studie Plekken300 lux

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

O

W

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

1variant pl

atte

gron

d

dagl

icht

van

uit

één

orië

ntat

ieda

glic

ht v

anui

t tw

ee o

riënt

atie

sda

glic

ht v

anui

t vi

er o

riënt

atie

s

voorgevel (zuid)

door

sned

eis

omet

rie

2 3 4 5 6 7 8

1.1 6.1

1.2 2.1 4.2

4.1

5.1 6.2 7.1 8.1

1.3

2.2 4.3 5.2 6.3 7.2 8.2

1.4 6.4

1.5 2.3 4.5

4.4

5.3 6.5 7.3 8.3

1.6

2.4 3.2

3.1

4.6 5.4 6.6 7.4 8.4

1.7 2.5 3.3 4.7 5.5 6.7 7.5 8.5

1.8 2.6 3.4 4.8 5.6 6.8 7.6 8.6

Z 12:30

35˚

6 [h

]

0,33

5,33

0,33

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

ZO 10:00

20˚

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Z 12:30

N

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september

daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 3,2 meter hoogte

α

4 [h]

8 [h

]

0,33

7,

33

0,33

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dagl

ichtz

one

Ove

rgan

gszo

ne

Gang

zone

Doc

ent W

erk

Plek

500

lux

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 meter hoogte

2,3 [h]

7 [b

]

1,33

1

1 0,

75

0,75

0,

75

1,33

0 6 8 10 12 14 16

870 W/m²

630 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

700 W/m

²

450 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

900 W/m²

650 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

900 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

720 W/m²

tijd in uren

720 W/m²

tijd in uren 0 6 8 10 12 14 16

15˚

35˚

60˚

O

W

ZO

Z

ZW

Ndaglicht vanuit één oriëntatie:winter situatie 21 december

15˚

winter

12:3015˚

15:45

09:305˚

O

W

ZO

Z

ZW

N

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septembermet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen, bovenkant op 3,4 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 3,4 hoogte

12:3035˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

Z 12:30

Z 12:30

Z 12:30

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

NO

O

NWW

ZO

Z

ZW

N

N

N N N

daglicht vanuit één oriëntatie:zomer situatie 21 junimet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

60˚

zomer700 W/m²

minder dan 2xh

2,3 [h]

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

Z 12:30

35˚

3,5

0,2

2,1

2,3

[h]

[h]

1,2

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

1,9

1,5

3,4

[h]

0,1

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

13:0060˚

Z 13:00

Z 12:30

Z 12:30

10:4535˚

14:45

35˚

05:30 15˚

20:1515˚

11

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,75

1

N

20˚

3,4 [h]

7 [b

]

1 1

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,

75

1

3,4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 2,3 hoogte

2,3 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septemberLokaal met schuin a�opend plafond richting de daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 4 hoogte

4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

6 [h

]

8 [h]

0,33

5,33

0,33

α

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

α

ZW

Z 12:30

N

35˚

15:00

20˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

N

20˚

ZO10:00

20˚

ZW15:00

20˚

Z

12:3035˚

daglicht vanuit twee oriëntaties:voorjaar/najaar situatie 21 september met bewolkte hemelkoepel4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

N N N N N N N N

Z 12:30

35˚

Computer Werk Plekken300 lux

Studie Plekken300 lux

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

O

W

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

1variant pl

atte

gron

d

dagl

icht

van

uit

één

orië

ntat

ieda

glic

ht v

anui

t tw

ee o

riënt

atie

sda

glic

ht v

anui

t vi

er o

riënt

atie

s

voorgevel (zuid)

door

sned

eis

omet

rie

2 3 4 5 6 7 8

1.1 6.1

1.2 2.1 4.2

4.1

5.1 6.2 7.1 8.1

1.3

2.2 4.3 5.2 6.3 7.2 8.2

1.4 6.4

1.5 2.3 4.5

4.4

5.3 6.5 7.3 8.3

1.6

2.4 3.2

3.1

4.6 5.4 6.6 7.4 8.4

1.7 2.5 3.3 4.7 5.5 6.7 7.5 8.5

1.8 2.6 3.4 4.8 5.6 6.8 7.6 8.6

Z 12:30

35˚

6 [h

]

0,33

5,33

0,33

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

ZO 10:00

20˚

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Z 12:30

N

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september

daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 3,2 meter hoogte

α

4 [h]

8 [h

]

0,33

7,

33

0,33

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dagl

ichtz

one

Ove

rgan

gszo

ne

Gang

zone

Doc

ent W

erk

Plek

500

lux

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 meter hoogte

2,3 [h]

7 [b

]

1,33

1

1 0,

75

0,75

0,

75

1,33

0 6 8 10 12 14 16

870 W/m²

630 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

700 W/m

²

450 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

900 W/m²

650 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

900 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

720 W/m²

tijd in uren

720 W/m²

tijd in uren 0 6 8 10 12 14 16

15˚

35˚

60˚

O

W

ZO

Z

ZW

Ndaglicht vanuit één oriëntatie:winter situatie 21 december

15˚

winter

12:3015˚

15:45

09:305˚

O

W

ZO

Z

ZW

N

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septembermet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen, bovenkant op 3,4 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 3,4 hoogte

12:3035˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

Z 12:30

Z 12:30

Z 12:30

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

NO

O

NWW

ZO

Z

ZW

N

N

N N N

daglicht vanuit één oriëntatie:zomer situatie 21 junimet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

60˚

zomer700 W/m²

minder dan 2xh

2,3 [h]

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

Z 12:30

35˚

3,5

0,2

2,1

2,3

[h]

[h]

1,2

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

1,9

1,5

3,4

[h]

0,1

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

13:0060˚

Z 13:00

Z 12:30

Z 12:30

10:4535˚

14:45

35˚

05:30 15˚

20:1515˚

11

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,75

1

N

20˚

3,4 [h]

7 [b

]

1 1

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,

75

1

3,4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 2,3 hoogte

2,3 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septemberLokaal met schuin a�opend plafond richting de daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 4 hoogte

4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

6 [h

]

8 [h]

0,33

5,33

0,33

α

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

α

ZW

Z 12:30

N

35˚

15:00

20˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

N

20˚

ZO10:00

20˚

ZW15:00

20˚

Z

12:3035˚

daglicht vanuit twee oriëntaties:voorjaar/najaar situatie 21 september met bewolkte hemelkoepel4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

N N N N N N N N

Z 12:30

35˚

Computer Werk Plekken300 lux

Studie Plekken300 lux

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

O

W

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

1variant pl

atte

gron

d

dagl

icht

van

uit

één

orië

ntat

ieda

glic

ht v

anui

t tw

ee o

riënt

atie

sda

glic

ht v

anui

t vi

er o

riënt

atie

s

voorgevel (zuid)

door

sned

eis

omet

rie

2 3 4 5 6 7 8

1.1 6.1

1.2 2.1 4.2

4.1

5.1 6.2 7.1 8.1

1.3

2.2 4.3 5.2 6.3 7.2 8.2

1.4 6.4

1.5 2.3 4.5

4.4

5.3 6.5 7.3 8.3

1.6

2.4 3.2

3.1

4.6 5.4 6.6 7.4 8.4

1.7 2.5 3.3 4.7 5.5 6.7 7.5 8.5

1.8 2.6 3.4 4.8 5.6 6.8 7.6 8.6

Z 12:30

35˚

6 [h

]

0,33

5,33

0,33

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

ZO 10:00

20˚

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Z 12:30

N

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september

daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 3,2 meter hoogte

α

4 [h]

8 [h

]

0,33

7,

33

0,33

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dagl

ichtz

one

Ove

rgan

gszo

ne

Gang

zone

Doc

ent W

erk

Plek

500

lux

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 meter hoogte

2,3 [h]

7 [b

]

1,33

1

1 0,

75

0,75

0,

75

1,33

0 6 8 10 12 14 16

870 W/m²

630 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

700 W/m

²

450 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

900 W/m²

650 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

900 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

720 W/m²

tijd in uren

720 W/m²

tijd in uren 0 6 8 10 12 14 16

15˚

35˚

60˚

O

W

ZO

Z

ZW

Ndaglicht vanuit één oriëntatie:winter situatie 21 december

15˚

winter

12:3015˚

15:45

09:305˚

O

W

ZO

Z

ZW

N

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septembermet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen, bovenkant op 3,4 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 3,4 hoogte

12:3035˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

Z 12:30

Z 12:30

Z 12:30

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

NO

O

NWW

ZO

Z

ZW

N

N

N N N

daglicht vanuit één oriëntatie:zomer situatie 21 junimet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

60˚

zomer700 W/m²

minder dan 2xh

2,3 [h]

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

Z 12:30

35˚

3,5

0,2

2,1

2,3

[h]

[h]

1,2

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

1,9

1,5

3,4

[h]

0,1

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

13:0060˚

Z 13:00

Z 12:30

Z 12:30

10:4535˚

14:45

35˚

05:30 15˚

20:1515˚

11

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,75

1

N

20˚

3,4 [h]

7 [b

]

1 1

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,

75

1

3,4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 2,3 hoogte

2,3 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septemberLokaal met schuin a�opend plafond richting de daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 4 hoogte

4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

6 [h

]

8 [h]

0,33

5,33

0,33

α

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

α

ZW

Z 12:30

N

35˚

15:00

20˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

N

20˚

ZO10:00

20˚

ZW15:00

20˚

Z

12:3035˚

daglicht vanuit twee oriëntaties:voorjaar/najaar situatie 21 september met bewolkte hemelkoepel4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

N N N N N N N N

Z 12:30

35˚

Computer Werk Plekken300 lux

Studie Plekken300 lux

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

O

W

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

1variant pl

atte

gron

d

dagl

icht

van

uit

één

orië

ntat

ieda

glic

ht v

anui

t tw

ee o

riënt

atie

sda

glic

ht v

anui

t vi

er o

riënt

atie

s

voorgevel (zuid)

door

sned

eis

omet

rie

2 3 4 5 6 7 8

1.1 6.1

1.2 2.1 4.2

4.1

5.1 6.2 7.1 8.1

1.3

2.2 4.3 5.2 6.3 7.2 8.2

1.4 6.4

1.5 2.3 4.5

4.4

5.3 6.5 7.3 8.3

1.6

2.4 3.2

3.1

4.6 5.4 6.6 7.4 8.4

1.7 2.5 3.3 4.7 5.5 6.7 7.5 8.5

1.8 2.6 3.4 4.8 5.6 6.8 7.6 8.6

Z 12:30

35˚

6 [h

]

0,33

5,33

0,33

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

ZO 10:00

20˚

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Z 12:30

N

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september

daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 3,2 meter hoogte

α

4 [h]

8 [h

]

0,33

7,

33

0,33

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dagl

ichtz

one

Ove

rgan

gszo

ne

Gang

zone

Doc

ent W

erk

Plek

500

lux

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 meter hoogte

2,3 [h]

7 [b

]

1,33

1

1 0,

75

0,75

0,

75

1,33

0 6 8 10 12 14 16

870 W/m²

630 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

700 W/m

²

450 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

900 W/m²

650 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

900 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

720 W/m²

tijd in uren

720 W/m²

tijd in uren 0 6 8 10 12 14 16

15˚

35˚

60˚

O

W

ZO

Z

ZW

Ndaglicht vanuit één oriëntatie:winter situatie 21 december

15˚

winter

12:3015˚

15:45

09:305˚

O

W

ZO

Z

ZW

N

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septembermet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen, bovenkant op 3,4 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 3,4 hoogte

12:3035˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

Z 12:30

Z 12:30

Z 12:30

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

NO

O

NWW

ZO

Z

ZW

N

N

N N N

daglicht vanuit één oriëntatie:zomer situatie 21 junimet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

60˚

zomer700 W/m²

minder dan 2xh

2,3 [h]

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

Z 12:30

35˚

3,5

0,2

2,1

2,3

[h]

[h]

1,2

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

1,9

1,5

3,4

[h]

0,1

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

13:0060˚

Z 13:00

Z 12:30

Z 12:30

10:4535˚

14:45

35˚

05:30 15˚

20:1515˚

11

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,75

1

N

20˚

3,4 [h]

7 [b

]

1 1

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,

75

1

3,4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 2,3 hoogte

2,3 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septemberLokaal met schuin a�opend plafond richting de daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 4 hoogte

4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

6 [h

]

8 [h]

0,33

5,33

0,33

α

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

α

ZW

Z 12:30

N

35˚

15:00

20˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

N

20˚

ZO10:00

20˚

ZW15:00

20˚

Z

12:3035˚

daglicht vanuit twee oriëntaties:voorjaar/najaar situatie 21 september met bewolkte hemelkoepel4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

N N N N N N N N

Z 12:30

35˚

Computer Werk Plekken300 lux

Studie Plekken300 lux

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

O

W

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

1variant pl

atte

gron

d

dagl

icht

van

uit

één

orië

ntat

ieda

glic

ht v

anui

t tw

ee o

riënt

atie

sda

glic

ht v

anui

t vi

er o

riënt

atie

s

voorgevel (zuid)

door

sned

eis

omet

rie

2 3 4 5 6 7 8

1.1 6.1

1.2 2.1 4.2

4.1

5.1 6.2 7.1 8.1

1.3

2.2 4.3 5.2 6.3 7.2 8.2

1.4 6.4

1.5 2.3 4.5

4.4

5.3 6.5 7.3 8.3

1.6

2.4 3.2

3.1

4.6 5.4 6.6 7.4 8.4

1.7 2.5 3.3 4.7 5.5 6.7 7.5 8.5

1.8 2.6 3.4 4.8 5.6 6.8 7.6 8.6

Z 12:30

35˚

6 [h

]

0,33

5,33

0,33

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

ZO 10:00

20˚

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Z 12:30

N

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september

daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 3,2 meter hoogte

α

4 [h]

8 [h

]

0,33

7,

33

0,33

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dagl

ichtz

one

Ove

rgan

gszo

ne

Gang

zone

Doc

ent W

erk

Plek

500

lux

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 meter hoogte

2,3 [h]

7 [b

]

1,33

1

1 0,

75

0,75

0,

75

1,33

De positie en grootte van de daglichtopeningen bepalen de richting, de reikdiepte en hoeveelheid van daglichtOnvoldoende gelijkmatigheid van verlichtingssterkte leidt tot vermoeidheid. Let op bij het ontwerpen van daglichtopeningen.

positioneer geen daglichtopeningen waar het niet nodig isOnnodig gebruik van ramen, zoals beneden het werkblad, draagt niet bij aan de visuele kwaliteit noch geeft het uitzicht (figuur 21). positioneer de daglichtopening hoog in gevelLaag gepositioneerde daglichtopeningen verlichten het lokaal slechts plaatselijk (figuur 21 & 22). Onafhankelijk van de stand van de zon of de tijdsperiode tonen hooggeplaatste daglichtopeningen in figuur 24 & 26 betere daglicht-voorzieningen in het lokaal.

vermijd onnodig grote daglichtopeningen Grote daglichtopeningen geven te veel plaatselijke luminantie, te hoge verlichtingssterkten en teveel warmtebelasting.Hierdoor is de uniformiteit van de verlichtingssterkte in het lokaal vaak onvoldoende (figuur 23).

geef horizontale daglichtopeningen de voorkeur boven verticale daglichtopeningenHet daglicht door verticale daglichtopeningen reikt wel diep in het lokaal, maar verlicht het lokaal slechts plaatselijk (figuur 20).Door horizontale daglichtopeningen wordt het daglicht beter verdeeld over de breedte van het lokaal (figuur 24).

o s i t i eP

R

M

0 6 8 10 12 14 16

870 W/m²

630 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

700 W/m

²

450 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

900 W/m²

650 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

900 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

720 W/m²

tijd in uren

720 W/m²

tijd in uren 0 6 8 10 12 14 16

15˚

35˚

60˚

O

W

ZO

Z

ZW

Ndaglicht vanuit één oriëntatie:winter situatie 21 december

15˚

winter

12:3015˚

15:45

09:305˚

O

W

ZO

Z

ZW

N

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septembermet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen, bovenkant op 3,4 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 3,4 hoogte

12:3035˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

Z 12:30

Z 12:30

Z 12:30

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

NO

O

NWW

ZO

Z

ZW

N

N

N N N

daglicht vanuit één oriëntatie:zomer situatie 21 junimet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

60˚

zomer700 W/m²

minder dan 2xh

2,3 [h]

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

Z 12:30

35˚

3,5

0,2

2,1

2,3

[h]

[h]

1,2

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

1,9

1,5

3,4

[h]

0,1

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

13:0060˚

Z 13:00

Z 12:30

Z 12:30

10:4535˚

14:45

35˚

05:30 15˚

20:1515˚

11

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,75

1

N

20˚

3,4 [h]

7 [b

]

1 1

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,

75

1

3,4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 2,3 hoogte

2,3 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septemberLokaal met schuin a�opend plafond richting de daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 4 hoogte

4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

6 [h

]

8 [h]

0,33

5,33

0,33

α

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

α

ZW

Z 12:30

N

35˚

15:00

20˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

N

20˚

ZO10:00

20˚

ZW15:00

20˚

Z

12:3035˚

daglicht vanuit twee oriëntaties:voorjaar/najaar situatie 21 september met bewolkte hemelkoepel4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

N N N N N N N N

Z 12:30

35˚

Computer Werk Plekken300 lux

Studie Plekken300 lux

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

O

W

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

1variant pl

atte

gron

d

dagl

icht

van

uit

één

orië

ntat

ieda

glic

ht v

anui

t tw

ee o

riënt

atie

sda

glic

ht v

anui

t vi

er o

riënt

atie

s

voorgevel (zuid)

door

sned

eis

omet

rie

2 3 4 5 6 7 8

1.1 6.1

1.2 2.1 4.2

4.1

5.1 6.2 7.1 8.1

1.3

2.2 4.3 5.2 6.3 7.2 8.2

1.4 6.4

1.5 2.3 4.5

4.4

5.3 6.5 7.3 8.3

1.6

2.4 3.2

3.1

4.6 5.4 6.6 7.4 8.4

1.7 2.5 3.3 4.7 5.5 6.7 7.5 8.5

1.8 2.6 3.4 4.8 5.6 6.8 7.6 8.6

Z 12:30

35˚

6 [h

]

0,33

5,33

0,33

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

ZO 10:00

20˚

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Z 12:30

N

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september

daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 3,2 meter hoogte

α

4 [h]

8 [h

]

0,33

7,

33

0,33

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dagl

ichtz

one

Ove

rgan

gszo

ne

Gang

zone

Doc

ent W

erk

Plek

500

lux

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 meter hoogte

2,3 [h]

7 [b

]

1,33

1

1 0,

75

0,75

0,

75

1,33

0 6 8 10 12 14 16

870 W/m²

630 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

700 W/m

²

450 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

900 W/m²

650 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

900 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

720 W/m²

tijd in uren

720 W/m²

tijd in uren 0 6 8 10 12 14 16

15˚

35˚

60˚

O

W

ZO

Z

ZW

Ndaglicht vanuit één oriëntatie:winter situatie 21 december

15˚

winter

12:3015˚

15:45

09:305˚

O

W

ZO

Z

ZW

N

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septembermet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen, bovenkant op 3,4 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 3,4 hoogte

12:3035˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

Z 12:30

Z 12:30

Z 12:30

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

NO

O

NWW

ZO

Z

ZW

N

N

N N N

daglicht vanuit één oriëntatie:zomer situatie 21 junimet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

60˚

zomer700 W/m²

minder dan 2xh

2,3 [h]

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

Z 12:30

35˚

3,5

0,2

2,1

2,3

[h]

[h]

1,2

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

1,9

1,5

3,4

[h]

0,1

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

13:0060˚

Z 13:00

Z 12:30

Z 12:30

10:4535˚

14:45

35˚

05:30 15˚

20:1515˚

11

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,75

1

N

20˚

3,4 [h]

7 [b

]

1 1

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,

75

1

3,4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 2,3 hoogte

2,3 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septemberLokaal met schuin a�opend plafond richting de daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 4 hoogte

4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

6 [h

]

8 [h]

0,33

5,33

0,33

α

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

α

ZW

Z 12:30

N

35˚

15:00

20˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

N

20˚

ZO10:00

20˚

ZW15:00

20˚

Z

12:3035˚

daglicht vanuit twee oriëntaties:voorjaar/najaar situatie 21 september met bewolkte hemelkoepel4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

N N N N N N N N

Z 12:30

35˚

Computer Werk Plekken300 lux

Studie Plekken300 lux

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

O

W

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

1variant pl

atte

gron

d

dagl

icht

van

uit

één

orië

ntat

ieda

glic

ht v

anui

t tw

ee o

riënt

atie

sda

glic

ht v

anui

t vi

er o

riënt

atie

s

voorgevel (zuid)

door

sned

eis

omet

rie

2 3 4 5 6 7 8

1.1 6.1

1.2 2.1 4.2

4.1

5.1 6.2 7.1 8.1

1.3

2.2 4.3 5.2 6.3 7.2 8.2

1.4 6.4

1.5 2.3 4.5

4.4

5.3 6.5 7.3 8.3

1.6

2.4 3.2

3.1

4.6 5.4 6.6 7.4 8.4

1.7 2.5 3.3 4.7 5.5 6.7 7.5 8.5

1.8 2.6 3.4 4.8 5.6 6.8 7.6 8.6

Z 12:30

35˚

6 [h

]

0,33

5,33

0,33

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

ZO 10:00

20˚

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Z 12:30

N

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september

daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 3,2 meter hoogte

α

4 [h]

8 [h

]

0,33

7,

33

0,33

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dagl

ichtz

one

Ove

rgan

gszo

ne

Gang

zone

Doc

ent W

erk

Plek

500

lux

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 meter hoogte

2,3 [h]

7 [b

]

1,33

1

1 0,

75

0,75

0,

75

1,33

0 6 8 10 12 14 16

870 W/m²

630 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

700 W/m

²

450 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

900 W/m²

650 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

900 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

720 W/m²

tijd in uren

720 W/m²

tijd in uren 0 6 8 10 12 14 16

15˚

35˚

60˚

O

W

ZO

Z

ZW

Ndaglicht vanuit één oriëntatie:winter situatie 21 december

15˚

winter

12:3015˚

15:45

09:305˚

O

W

ZO

Z

ZW

N

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septembermet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen, bovenkant op 3,4 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 3,4 hoogte

12:3035˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

Z 12:30

Z 12:30

Z 12:30

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

NO

O

NWW

ZO

Z

ZW

N

N

N N N

daglicht vanuit één oriëntatie:zomer situatie 21 junimet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

60˚

zomer700 W/m²

minder dan 2xh

2,3 [h]

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

Z 12:30

35˚

3,5

0,2

2,1

2,3

[h]

[h]

1,2

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

1,9

1,5

3,4

[h]

0,1

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

13:0060˚

Z 13:00

Z 12:30

Z 12:30

10:4535˚

14:45

35˚

05:30 15˚

20:1515˚

11

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,75

1

N

20˚

3,4 [h]

7 [b

]

1 1

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,

75

1

3,4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 2,3 hoogte

2,3 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septemberLokaal met schuin a�opend plafond richting de daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 4 hoogte

4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

6 [h

]

8 [h]

0,33

5,33

0,33

α

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

α

ZW

Z 12:30

N

35˚

15:00

20˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

N

20˚

ZO10:00

20˚

ZW15:00

20˚

Z

12:3035˚

daglicht vanuit twee oriëntaties:voorjaar/najaar situatie 21 september met bewolkte hemelkoepel4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

N N N N N N N N

Z 12:30

35˚

Computer Werk Plekken300 lux

Studie Plekken300 lux

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

O

W

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

1variant pl

atte

gron

d

dagl

icht

van

uit

één

orië

ntat

ieda

glic

ht v

anui

t tw

ee o

riënt

atie

sda

glic

ht v

anui

t vi

er o

riënt

atie

s

voorgevel (zuid)

door

sned

eis

omet

rie

2 3 4 5 6 7 8

1.1 6.1

1.2 2.1 4.2

4.1

5.1 6.2 7.1 8.1

1.3

2.2 4.3 5.2 6.3 7.2 8.2

1.4 6.4

1.5 2.3 4.5

4.4

5.3 6.5 7.3 8.3

1.6

2.4 3.2

3.1

4.6 5.4 6.6 7.4 8.4

1.7 2.5 3.3 4.7 5.5 6.7 7.5 8.5

1.8 2.6 3.4 4.8 5.6 6.8 7.6 8.6

Z 12:30

35˚

6 [h

]

0,33

5,33

0,33

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

ZO 10:00

20˚

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Z 12:30

N

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september

daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 3,2 meter hoogte

α

4 [h]

8 [h

]

0,33

7,

33

0,33

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dagl

ichtz

one

Ove

rgan

gszo

ne

Gang

zone

Doc

ent W

erk

Plek

500

lux

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 meter hoogte

2,3 [h]

7 [b

]

1,33

1

1 0,

75

0,75

0,

75

1,33

0 6 8 10 12 14 16

870 W/m²

630 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

700 W/m

²

450 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

900 W/m²

650 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

900 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

720 W/m²

tijd in uren

720 W/m²

tijd in uren 0 6 8 10 12 14 16

15˚

35˚

60˚

O

W

ZO

Z

ZW

Ndaglicht vanuit één oriëntatie:winter situatie 21 december

15˚

winter

12:3015˚

15:45

09:305˚

O

W

ZO

Z

ZW

N

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septembermet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen, bovenkant op 3,4 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 3,4 hoogte

12:3035˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

Z 12:30

Z 12:30

Z 12:30

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

NO

O

NWW

ZO

Z

ZW

N

N

N N N

daglicht vanuit één oriëntatie:zomer situatie 21 junimet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

60˚

zomer700 W/m²

minder dan 2xh

2,3 [h]

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

Z 12:30

35˚

3,5

0,2

2,1

2,3

[h]

[h]

1,2

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

1,9

1,5

3,4

[h]

0,1

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

13:0060˚

Z 13:00

Z 12:30

Z 12:30

10:4535˚

14:45

35˚

05:30 15˚

20:1515˚

11

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,75

1

N

20˚

3,4 [h]

7 [b

]

1 1

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,

75

1

3,4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 2,3 hoogte

2,3 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septemberLokaal met schuin a�opend plafond richting de daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 4 hoogte

4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

6 [h

]

8 [h]

0,33

5,33

0,33

α

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

α

ZW

Z 12:30

N

35˚

15:00

20˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

N

20˚

ZO10:00

20˚

ZW15:00

20˚

Z

12:3035˚

daglicht vanuit twee oriëntaties:voorjaar/najaar situatie 21 september met bewolkte hemelkoepel4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

N N N N N N N N

Z 12:30

35˚

Computer Werk Plekken300 lux

Studie Plekken300 lux

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

O

W

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

1variant pl

atte

gron

d

dagl

icht

van

uit

één

orië

ntat

ieda

glic

ht v

anui

t tw

ee o

riënt

atie

sda

glic

ht v

anui

t vi

er o

riënt

atie

s

voorgevel (zuid)

door

sned

eis

omet

rie

2 3 4 5 6 7 8

1.1 6.1

1.2 2.1 4.2

4.1

5.1 6.2 7.1 8.1

1.3

2.2 4.3 5.2 6.3 7.2 8.2

1.4 6.4

1.5 2.3 4.5

4.4

5.3 6.5 7.3 8.3

1.6

2.4 3.2

3.1

4.6 5.4 6.6 7.4 8.4

1.7 2.5 3.3 4.7 5.5 6.7 7.5 8.5

1.8 2.6 3.4 4.8 5.6 6.8 7.6 8.6

Z 12:30

35˚

6 [h

]

0,33

5,33

0,33

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

ZO 10:00

20˚

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Z 12:30

N

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september

daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 3,2 meter hoogte

α

4 [h]

8 [h

]

0,33

7,

33

0,33

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dagl

ichtz

one

Ove

rgan

gszo

ne

Gang

zone

Doc

ent W

erk

Plek

500

lux

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 meter hoogte

2,3 [h]

7 [b

]

1,33

1

1 0,

75

0,75

0,

75

1,33

0 6 8 10 12 14 16

870 W/m²

630 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

700 W/m

²

450 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

900 W/m²

650 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

900 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

720 W/m²

tijd in uren

720 W/m²

tijd in uren 0 6 8 10 12 14 16

15˚

35˚

60˚

O

W

ZO

Z

ZW

Ndaglicht vanuit één oriëntatie:winter situatie 21 december

15˚

winter

12:3015˚

15:45

09:305˚

O

W

ZO

Z

ZW

N

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septembermet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen, bovenkant op 3,4 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 3,4 hoogte

12:3035˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

Z 12:30

Z 12:30

Z 12:30

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

NO

O

NWW

ZO

Z

ZW

N

N

N N N

daglicht vanuit één oriëntatie:zomer situatie 21 junimet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

60˚

zomer700 W/m²

minder dan 2xh

2,3 [h]

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

Z 12:30

35˚

3,5

0,2

2,1

2,3

[h]

[h]

1,2

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

1,9

1,5

3,4

[h]

0,1

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

13:0060˚

Z 13:00

Z 12:30

Z 12:30

10:4535˚

14:45

35˚

05:30 15˚

20:1515˚

11

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,75

1

N

20˚

3,4 [h]

7 [b

]

1 1

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,

75

1

3,4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 2,3 hoogte

2,3 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septemberLokaal met schuin a�opend plafond richting de daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 4 hoogte

4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

6 [h

]

8 [h]

0,33

5,33

0,33

α

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

α

ZW

Z 12:30

N

35˚

15:00

20˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

N

20˚

ZO10:00

20˚

ZW15:00

20˚

Z

12:3035˚

daglicht vanuit twee oriëntaties:voorjaar/najaar situatie 21 september met bewolkte hemelkoepel4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

N N N N N N N N

Z 12:30

35˚

Computer Werk Plekken300 lux

Studie Plekken300 lux

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

O

W

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

1variant pl

atte

gron

d

dagl

icht

van

uit

één

orië

ntat

ieda

glic

ht v

anui

t tw

ee o

riënt

atie

sda

glic

ht v

anui

t vi

er o

riënt

atie

s

voorgevel (zuid)

door

sned

eis

omet

rie

2 3 4 5 6 7 8

1.1 6.1

1.2 2.1 4.2

4.1

5.1 6.2 7.1 8.1

1.3

2.2 4.3 5.2 6.3 7.2 8.2

1.4 6.4

1.5 2.3 4.5

4.4

5.3 6.5 7.3 8.3

1.6

2.4 3.2

3.1

4.6 5.4 6.6 7.4 8.4

1.7 2.5 3.3 4.7 5.5 6.7 7.5 8.5

1.8 2.6 3.4 4.8 5.6 6.8 7.6 8.6

Z 12:30

35˚

6 [h

]

0,33

5,33

0,33

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

ZO 10:00

20˚

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Z 12:30

N

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september

daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 3,2 meter hoogte

α

4 [h]

8 [h

]

0,33

7,

33

0,33

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dagl

ichtz

one

Ove

rgan

gszo

ne

Gang

zone

Doc

ent W

erk

Plek

500

lux

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 meter hoogte

2,3 [h]

7 [b

]

1,33

1

1 0,

75

0,75

0,

75

1,33

0 6 8 10 12 14 16

870 W/m²

630 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

700 W/m

²

450 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

900 W/m²

650 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

900 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

720 W/m²

tijd in uren

720 W/m²

tijd in uren 0 6 8 10 12 14 16

15˚

35˚

60˚

O

W

ZO

Z

ZW

Ndaglicht vanuit één oriëntatie:winter situatie 21 december

15˚

winter

12:3015˚

15:45

09:305˚

O

W

ZO

Z

ZW

N

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septembermet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen, bovenkant op 3,4 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 3,4 hoogte

12:3035˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

Z 12:30

Z 12:30

Z 12:30

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

NO

O

NWW

ZO

Z

ZW

N

N

N N N

daglicht vanuit één oriëntatie:zomer situatie 21 junimet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

60˚

zomer700 W/m²

minder dan 2xh

2,3 [h]

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

Z 12:30

35˚

3,5

0,2

2,1

2,3

[h]

[h]

1,2

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

1,9

1,5

3,4

[h]

0,1

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

13:0060˚

Z 13:00

Z 12:30

Z 12:30

10:4535˚

14:45

35˚

05:30 15˚

20:1515˚

11

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,75

1

N

20˚

3,4 [h]

7 [b

]

1 1

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,

75

1

3,4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 2,3 hoogte

2,3 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septemberLokaal met schuin a�opend plafond richting de daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 4 hoogte

4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

6 [h

]

8 [h]

0,33

5,33

0,33

α

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

α

ZW

Z 12:30

N

35˚

15:00

20˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

N

20˚

ZO10:00

20˚

ZW15:00

20˚

Z

12:3035˚

daglicht vanuit twee oriëntaties:voorjaar/najaar situatie 21 september met bewolkte hemelkoepel4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

N N N N N N N N

Z 12:30

35˚

Computer Werk Plekken300 lux

Studie Plekken300 lux

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

O

W

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

1variant pl

atte

gron

d

dagl

icht

van

uit

één

orië

ntat

ieda

glic

ht v

anui

t tw

ee o

riënt

atie

sda

glic

ht v

anui

t vi

er o

riënt

atie

s

voorgevel (zuid)

door

sned

eis

omet

rie

2 3 4 5 6 7 8

1.1 6.1

1.2 2.1 4.2

4.1

5.1 6.2 7.1 8.1

1.3

2.2 4.3 5.2 6.3 7.2 8.2

1.4 6.4

1.5 2.3 4.5

4.4

5.3 6.5 7.3 8.3

1.6

2.4 3.2

3.1

4.6 5.4 6.6 7.4 8.4

1.7 2.5 3.3 4.7 5.5 6.7 7.5 8.5

1.8 2.6 3.4 4.8 5.6 6.8 7.6 8.6

Z 12:30

35˚

6 [h

]

0,33

5,33

0,33

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

ZO 10:00

20˚

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Z 12:30

N

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september

daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 3,2 meter hoogte

α

4 [h]

8 [h

]

0,33

7,

33

0,33

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dagl

ichtz

one

Ove

rgan

gszo

ne

Gang

zone

Doc

ent W

erk

Plek

500

lux

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 meter hoogte

2,3 [h]

7 [b

]

1,33

1

1 0,

75

0,75

0,

75

1,33

0 6 8 10 12 14 16

870 W/m²

630 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

700 W/m

²

450 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

900 W/m²

650 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

900 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

720 W/m²

tijd in uren

720 W/m²

tijd in uren 0 6 8 10 12 14 16

15˚

35˚

60˚

O

W

ZO

Z

ZW

Ndaglicht vanuit één oriëntatie:winter situatie 21 december

15˚

winter

12:3015˚

15:45

09:305˚

O

W

ZO

Z

ZW

N

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septembermet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen, bovenkant op 3,4 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 3,4 hoogte

12:3035˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

Z 12:30

Z 12:30

Z 12:30

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

NO

O

NWW

ZO

Z

ZW

N

N

N N N

daglicht vanuit één oriëntatie:zomer situatie 21 junimet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

60˚

zomer700 W/m²

minder dan 2xh

2,3 [h]

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

Z 12:30

35˚

3,5

0,2

2,1

2,3

[h]

[h]

1,2

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

1,9

1,5

3,4

[h]

0,1

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

13:0060˚

Z 13:00

Z 12:30

Z 12:30

10:4535˚

14:45

35˚

05:30 15˚

20:1515˚

11

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,75

1

N

20˚

3,4 [h]

7 [b

]

1 1

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,

75

1

3,4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 2,3 hoogte

2,3 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septemberLokaal met schuin a�opend plafond richting de daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 4 hoogte

4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

6 [h

]

8 [h]

0,33

5,33

0,33

α

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

α

ZW

Z 12:30

N

35˚

15:00

20˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

N

20˚

ZO10:00

20˚

ZW15:00

20˚

Z

12:3035˚

daglicht vanuit twee oriëntaties:voorjaar/najaar situatie 21 september met bewolkte hemelkoepel4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

N N N N N N N N

Z 12:30

35˚

Computer Werk Plekken300 lux

Studie Plekken300 lux

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

O

W

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

1variant pl

atte

gron

d

dagl

icht

van

uit

één

orië

ntat

ieda

glic

ht v

anui

t tw

ee o

riënt

atie

sda

glic

ht v

anui

t vi

er o

riënt

atie

s

voorgevel (zuid)

door

sned

eis

omet

rie

2 3 4 5 6 7 8

1.1 6.1

1.2 2.1 4.2

4.1

5.1 6.2 7.1 8.1

1.3

2.2 4.3 5.2 6.3 7.2 8.2

1.4 6.4

1.5 2.3 4.5

4.4

5.3 6.5 7.3 8.3

1.6

2.4 3.2

3.1

4.6 5.4 6.6 7.4 8.4

1.7 2.5 3.3 4.7 5.5 6.7 7.5 8.5

1.8 2.6 3.4 4.8 5.6 6.8 7.6 8.6

Z 12:30

35˚

6 [h

]

0,33

5,33

0,33

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

ZO 10:00

20˚

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Z 12:30

N

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september

daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 3,2 meter hoogte

α

4 [h]

8 [h

]

0,33

7,

33

0,33

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dagl

ichtz

one

Ove

rgan

gszo

ne

Gang

zone

Doc

ent W

erk

Plek

500

lux

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 meter hoogte

2,3 [h]

7 [b

]

1,33

1

1 0,

75

0,75

0,

75

1,33

0 6 8 10 12 14 16

870 W/m²

630 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

700 W/m

²

450 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

900 W/m²

650 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

900 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

720 W/m²

tijd in uren

720 W/m²

tijd in uren 0 6 8 10 12 14 16

15˚

35˚

60˚

O

W

ZO

Z

ZW

Ndaglicht vanuit één oriëntatie:winter situatie 21 december

15˚

winter

12:3015˚

15:45

09:305˚

O

W

ZO

Z

ZW

N

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septembermet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen, bovenkant op 3,4 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 3,4 hoogte

12:3035˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

Z 12:30

Z 12:30

Z 12:30

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

NO

O

NWW

ZO

Z

ZW

N

N

N N N

daglicht vanuit één oriëntatie:zomer situatie 21 junimet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

60˚

zomer700 W/m²

minder dan 2xh

2,3 [h]

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

Z 12:30

35˚

3,5

0,2

2,1

2,3

[h]

[h]

1,2

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

1,9

1,5

3,4

[h]

0,1

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

13:0060˚

Z 13:00

Z 12:30

Z 12:30

10:4535˚

14:45

35˚

05:30 15˚

20:1515˚

11

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,75

1

N

20˚

3,4 [h]

7 [b

]

1 1

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,

75

1

3,4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 2,3 hoogte

2,3 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septemberLokaal met schuin a�opend plafond richting de daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 4 hoogte

4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

6 [h

]

8 [h]

0,33

5,33

0,33

α

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

α

ZW

Z 12:30

N

35˚

15:00

20˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

N

20˚

ZO10:00

20˚

ZW15:00

20˚

Z

12:3035˚

daglicht vanuit twee oriëntaties:voorjaar/najaar situatie 21 september met bewolkte hemelkoepel4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

N N N N N N N N

Z 12:30

35˚

Computer Werk Plekken300 lux

Studie Plekken300 lux

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

O

W

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

1variant pl

atte

gron

d

dagl

icht

van

uit

één

orië

ntat

ieda

glic

ht v

anui

t tw

ee o

riënt

atie

sda

glic

ht v

anui

t vi

er o

riënt

atie

s

voorgevel (zuid)

door

sned

eis

omet

rie

2 3 4 5 6 7 8

1.1 6.1

1.2 2.1 4.2

4.1

5.1 6.2 7.1 8.1

1.3

2.2 4.3 5.2 6.3 7.2 8.2

1.4 6.4

1.5 2.3 4.5

4.4

5.3 6.5 7.3 8.3

1.6

2.4 3.2

3.1

4.6 5.4 6.6 7.4 8.4

1.7 2.5 3.3 4.7 5.5 6.7 7.5 8.5

1.8 2.6 3.4 4.8 5.6 6.8 7.6 8.6

Z 12:30

35˚

6 [h

]

0,33

5,33

0,33

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

ZO 10:00

20˚

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Z 12:30

N

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september

daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 3,2 meter hoogte

α

4 [h]

8 [h

]

0,33

7,

33

0,33

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dagl

ichtz

one

Ove

rgan

gszo

ne

Gang

zone

Doc

ent W

erk

Plek

500

lux

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 meter hoogte

2,3 [h]

7 [b

]

1,33

1

1 0,

75

0,75

0,

75

1,33

0 6 8 10 12 14 16

870 W/m²

630 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

700 W/m

²

450 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

900 W/m²

650 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

900 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

720 W/m²

tijd in uren

720 W/m²

tijd in uren 0 6 8 10 12 14 16

15˚

35˚

60˚

O

W

ZO

Z

ZW

Ndaglicht vanuit één oriëntatie:winter situatie 21 december

15˚

winter

12:3015˚

15:45

09:305˚

O

W

ZO

Z

ZW

N

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septembermet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen, bovenkant op 3,4 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 3,4 hoogte

12:3035˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

Z 12:30

Z 12:30

Z 12:30

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

NO

O

NWW

ZO

Z

ZW

N

N

N N N

daglicht vanuit één oriëntatie:zomer situatie 21 junimet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

60˚

zomer700 W/m²

minder dan 2xh

2,3 [h]

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

Z 12:30

35˚

3,5

0,2

2,1

2,3

[h]

[h]

1,2

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

1,9

1,5

3,4

[h]

0,1

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

13:0060˚

Z 13:00

Z 12:30

Z 12:30

10:4535˚

14:45

35˚

05:30 15˚

20:1515˚

11

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,75

1

N

20˚

3,4 [h]

7 [b

]

1 1

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,

75

1

3,4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 2,3 hoogte

2,3 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septemberLokaal met schuin a�opend plafond richting de daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 4 hoogte

4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

6 [h

]

8 [h]

0,33

5,33

0,33

α

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

α

ZW

Z 12:30

N

35˚

15:00

20˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

N

20˚

ZO10:00

20˚

ZW15:00

20˚

Z

12:3035˚

daglicht vanuit twee oriëntaties:voorjaar/najaar situatie 21 september met bewolkte hemelkoepel4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

N N N N N N N N

Z 12:30

35˚

Computer Werk Plekken300 lux

Studie Plekken300 lux

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

O

W

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

1variant pl

atte

gron

d

dagl

icht

van

uit

één

orië

ntat

ieda

glic

ht v

anui

t tw

ee o

riënt

atie

sda

glic

ht v

anui

t vi

er o

riënt

atie

s

voorgevel (zuid)

door

sned

eis

omet

rie

2 3 4 5 6 7 8

1.1 6.1

1.2 2.1 4.2

4.1

5.1 6.2 7.1 8.1

1.3

2.2 4.3 5.2 6.3 7.2 8.2

1.4 6.4

1.5 2.3 4.5

4.4

5.3 6.5 7.3 8.3

1.6

2.4 3.2

3.1

4.6 5.4 6.6 7.4 8.4

1.7 2.5 3.3 4.7 5.5 6.7 7.5 8.5

1.8 2.6 3.4 4.8 5.6 6.8 7.6 8.6

Z 12:30

35˚

6 [h

]

0,33

5,33

0,33

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

ZO 10:00

20˚

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Z 12:30

N

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september

daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 3,2 meter hoogte

α

4 [h]

8 [h

]

0,33

7,

33

0,33

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dagl

ichtz

one

Ove

rgan

gszo

ne

Gang

zone

Doc

ent W

erk

Plek

500

lux

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 meter hoogte

2,3 [h]

7 [b

]

1,33

1

1 0,

75

0,75

0,

75

1,33

0 6 8 10 12 14 16

870 W/m²

630 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

700 W/m

²

450 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

900 W/m²

650 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

900 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

720 W/m²

tijd in uren

720 W/m²

tijd in uren 0 6 8 10 12 14 16

15˚

35˚

60˚

O

W

ZO

Z

ZW

Ndaglicht vanuit één oriëntatie:winter situatie 21 december

15˚

winter

12:3015˚

15:45

09:305˚

O

W

ZO

Z

ZW

N

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septembermet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen, bovenkant op 3,4 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 3,4 hoogte

12:3035˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

Z 12:30

Z 12:30

Z 12:30

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

NO

O

NWW

ZO

Z

ZW

N

N

N N N

daglicht vanuit één oriëntatie:zomer situatie 21 junimet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

60˚

zomer700 W/m²

minder dan 2xh

2,3 [h]

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

Z 12:30

35˚

3,5

0,2

2,1

2,3

[h]

[h]

1,2

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

1,9

1,5

3,4

[h]

0,1

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

13:0060˚

Z 13:00

Z 12:30

Z 12:30

10:4535˚

14:45

35˚

05:30 15˚

20:1515˚

11

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,75

1

N

20˚

3,4 [h]

7 [b

]

1 1

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,

75

1

3,4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 2,3 hoogte

2,3 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septemberLokaal met schuin a�opend plafond richting de daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 4 hoogte

4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

6 [h

]

8 [h]

0,33

5,33

0,33

α

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

α

ZW

Z 12:30

N

35˚

15:00

20˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

N

20˚

ZO10:00

20˚

ZW15:00

20˚

Z

12:3035˚

daglicht vanuit twee oriëntaties:voorjaar/najaar situatie 21 september met bewolkte hemelkoepel4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

N N N N N N N N

Z 12:30

35˚

Computer Werk Plekken300 lux

Studie Plekken300 lux

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

O

W

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

1variant pl

atte

gron

d

dagl

icht

van

uit

één

orië

ntat

ieda

glic

ht v

anui

t tw

ee o

riënt

atie

sda

glic

ht v

anui

t vi

er o

riënt

atie

s

voorgevel (zuid)

door

sned

eis

omet

rie

2 3 4 5 6 7 8

1.1 6.1

1.2 2.1 4.2

4.1

5.1 6.2 7.1 8.1

1.3

2.2 4.3 5.2 6.3 7.2 8.2

1.4 6.4

1.5 2.3 4.5

4.4

5.3 6.5 7.3 8.3

1.6

2.4 3.2

3.1

4.6 5.4 6.6 7.4 8.4

1.7 2.5 3.3 4.7 5.5 6.7 7.5 8.5

1.8 2.6 3.4 4.8 5.6 6.8 7.6 8.6

Z 12:30

35˚

6 [h

]

0,33

5,33

0,33

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

ZO 10:00

20˚

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Z 12:30

N

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september

daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 3,2 meter hoogte

α

4 [h]

8 [h

]

0,33

7,

33

0,33

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dagl

ichtz

one

Ove

rgan

gszo

ne

Gang

zone

Doc

ent W

erk

Plek

500

lux

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 meter hoogte

2,3 [h]

7 [b

]

1,33

1

1 0,

75

0,75

0,

75

1,33

0 6 8 10 12 14 16

870 W/m²

630 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

700 W/m

²

450 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

900 W/m²

650 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

900 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

720 W/m²

tijd in uren

720 W/m²

tijd in uren 0 6 8 10 12 14 16

15˚

35˚

60˚

O

W

ZO

Z

ZW

Ndaglicht vanuit één oriëntatie:winter situatie 21 december

15˚

winter

12:3015˚

15:45

09:305˚

O

W

ZO

Z

ZW

N

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septembermet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen, bovenkant op 3,4 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 3,4 hoogte

12:3035˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

Z 12:30

Z 12:30

Z 12:30

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

NO

O

NWW

ZO

Z

ZW

N

N

N N N

daglicht vanuit één oriëntatie:zomer situatie 21 junimet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

60˚

zomer700 W/m²

minder dan 2xh

2,3 [h]

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

Z 12:30

35˚

3,5

0,2

2,1

2,3

[h]

[h]

1,2

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

1,9

1,5

3,4

[h]

0,1

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

13:0060˚

Z 13:00

Z 12:30

Z 12:30

10:4535˚

14:45

35˚

05:30 15˚

20:1515˚

11

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,75

1

N

20˚

3,4 [h]

7 [b

]

1 1

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,

75

1

3,4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 2,3 hoogte

2,3 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septemberLokaal met schuin a�opend plafond richting de daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 4 hoogte

4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

6 [h

]

8 [h]

0,33

5,33

0,33

α

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

α

ZW

Z 12:30

N

35˚

15:00

20˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

N

20˚

ZO10:00

20˚

ZW15:00

20˚

Z

12:3035˚

daglicht vanuit twee oriëntaties:voorjaar/najaar situatie 21 september met bewolkte hemelkoepel4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

N N N N N N N N

Z 12:30

35˚

Computer Werk Plekken300 lux

Studie Plekken300 lux

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

O

W

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

1variant pl

atte

gron

d

dagl

icht

van

uit

één

orië

ntat

ieda

glic

ht v

anui

t tw

ee o

riënt

atie

sda

glic

ht v

anui

t vi

er o

riënt

atie

s

voorgevel (zuid)

door

sned

eis

omet

rie

2 3 4 5 6 7 8

1.1 6.1

1.2 2.1 4.2

4.1

5.1 6.2 7.1 8.1

1.3

2.2 4.3 5.2 6.3 7.2 8.2

1.4 6.4

1.5 2.3 4.5

4.4

5.3 6.5 7.3 8.3

1.6

2.4 3.2

3.1

4.6 5.4 6.6 7.4 8.4

1.7 2.5 3.3 4.7 5.5 6.7 7.5 8.5

1.8 2.6 3.4 4.8 5.6 6.8 7.6 8.6

Z 12:30

35˚

6 [h

]

0,33

5,33

0,33

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

ZO 10:00

20˚

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Z 12:30

N

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september

daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 3,2 meter hoogte

α

4 [h]

8 [h

]

0,33

7,

33

0,33

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dagl

ichtz

one

Ove

rgan

gszo

ne

Gang

zone

Doc

ent W

erk

Plek

500

lux

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 meter hoogte

2,3 [h]

7 [b

]

1,33

1

1 0,

75

0,75

0,

75

1,33

0 6 8 10 12 14 16

870 W/m²

630 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

700 W/m

²

450 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

900 W/m²

650 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

900 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

720 W/m²

tijd in uren

720 W/m²

tijd in uren 0 6 8 10 12 14 16

15˚

35˚

60˚

O

W

ZO

Z

ZW

Ndaglicht vanuit één oriëntatie:winter situatie 21 december

15˚

winter

12:3015˚

15:45

09:305˚

O

W

ZO

Z

ZW

N

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septembermet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen, bovenkant op 3,4 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 3,4 hoogte

12:3035˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

Z 12:30

Z 12:30

Z 12:30

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

NO

O

NWW

ZO

Z

ZW

N

N

N N N

daglicht vanuit één oriëntatie:zomer situatie 21 junimet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

60˚

zomer700 W/m²

minder dan 2xh

2,3 [h]

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

Z 12:30

35˚

3,5

0,2

2,1

2,3

[h]

[h]

1,2

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

1,9

1,5

3,4

[h]

0,1

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

13:0060˚

Z 13:00

Z 12:30

Z 12:30

10:4535˚

14:45

35˚

05:30 15˚

20:1515˚

11

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,75

1

N

20˚

3,4 [h]

7 [b

]

1 1

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,

75

1

3,4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 2,3 hoogte

2,3 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septemberLokaal met schuin a�opend plafond richting de daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 4 hoogte

4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

6 [h

]

8 [h]

0,33

5,33

0,33

α

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

α

ZW

Z 12:30

N

35˚

15:00

20˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

N

20˚

ZO10:00

20˚

ZW15:00

20˚

Z

12:3035˚

daglicht vanuit twee oriëntaties:voorjaar/najaar situatie 21 september met bewolkte hemelkoepel4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

N N N N N N N N

Z 12:30

35˚

Computer Werk Plekken300 lux

Studie Plekken300 lux

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

O

W

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

1variant pl

atte

gron

d

dagl

icht

van

uit

één

orië

ntat

ieda

glic

ht v

anui

t tw

ee o

riënt

atie

sda

glic

ht v

anui

t vi

er o

riënt

atie

s

voorgevel (zuid)

door

sned

eis

omet

rie

2 3 4 5 6 7 8

1.1 6.1

1.2 2.1 4.2

4.1

5.1 6.2 7.1 8.1

1.3

2.2 4.3 5.2 6.3 7.2 8.2

1.4 6.4

1.5 2.3 4.5

4.4

5.3 6.5 7.3 8.3

1.6

2.4 3.2

3.1

4.6 5.4 6.6 7.4 8.4

1.7 2.5 3.3 4.7 5.5 6.7 7.5 8.5

1.8 2.6 3.4 4.8 5.6 6.8 7.6 8.6

Z 12:30

35˚

6 [h

]

0,33

5,33

0,33

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

ZO 10:00

20˚

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Z 12:30

N

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september

daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 3,2 meter hoogte

α

4 [h]

8 [h

]

0,33

7,

33

0,33

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dagl

ichtz

one

Ove

rgan

gszo

ne

Gang

zone

Doc

ent W

erk

Plek

500

lux

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 meter hoogte

2,3 [h]

7 [b

]

1,33

1

1 0,

75

0,75

0,

75

1,33

Stem de hoeveelheid daglicht op de gebruikerstaken afEen slechte visuele prestatie brengt vermoeidheid teweeg en levert slechte prestaties.

De hoeveelheid verlichtingssterkte wordt bepaald aan de hand van de moeilijkheid en de tijdsduur voor de betreffende werkzaamheden. Gebruik hiervoor tabel 01.

Voorzie het midden van het lokaal van de benodigde hoeveelheid daglicht.(figuur 01). Op deze manier blijft er ruimte voor taken waarbij minder strenge verlichtingssterkte eisen worden gesteld.Zeker in het onderwijs is een mate van flexibiliteit belangrijk.

taak voor de docent voor de leerling standaard (verlichtingssterkte)

voor de klas algemeen

1 schrijven op het schoolbord

lezen en overnemen wat op het bord geschreven wordt

500 lux (verticaal)

200 lux

2 spreken voor de klas opletten wat de docent vertelt

300 lux 300 lux

3 tonen van een presen-tatie

kijken naar projectie of tv-scherm

300/10 lux 10 lux

4 opletten wanneer de klas een taak uitvoert

schrijven, lezen, tekenen, etc.

300 lux 300 lux

5 beeldschermwerk begeleiden

kijken naar een beeldscherm en op papier

50 lux 300 lux bovende pc’s

6 voorbereiden of uitwerken van lessen

niet aanwezig 300 lux 50 lux

Let op het onderscheid tussen daglichtopeningen en ramenDit voorkomt ongecontroleerd daglicht, overbodige temperatuuroverschrijding en zorgt voor een betere visuele kwaliteit.

Door onderscheid te maken kunnen de daglichtopeningen specifiek dienen voor de visuele prestatie en ramen voor het visueel comfort (figuur 02).

u i m t e l i j k e g e o m e t r i e

Gebruik lichte diffuus gekleurde materiaal-afwerkingen Om een ruimte als goed en helder te ervaren is het belangrijk dat de wanden en plafonds veel daglicht diffuus reflecteren, zodat er een hoge luminantie ontstaat (figuur 25-31).Een oppervlakte reflecteert diffuus als de luminantie (L) op ieder punt van het oppervlak in alle richtingen gelijk is (figuur 25).Figuur 32 toont een materiaal met een glanzende afwerking. Hierbij is de hoek (ß) van het invallende licht (E) dezelfde als de hoek van uittreding (ß). Bij een glanzende afwerking treedt vaak verblinding op.Het weerkaatsend vermogen van de muren kan ervoor zorgen dat dag- en kunstlicht het onderwijslokaal in worden gestuurd. Hierdoor kan de verlichtingssterkte op het taakoppervlak en in het lokaaltoenemen. Het wordt aanbevolen te werken met de volgende percentages:- plafond >80 %,- wanden 50-70 %, - vloeren 20-40 %. - interieurinrichting 25-45 %.

De kleurweergaven van de wanden, plafond, vloer en meubilair zijn belangrijk voor de reflectie en distributie van licht. Heldere kleuren hebben een hogere lichtreflectie dan donkere kleuren.Het is aan te bevelen om te werken met diffuse heldere kleuren voor muur, plafond en vloer .

Diffuse afwerking

figuur 30metselwerk (nieuw)r= 0,70-0,80

figuur 31lichte houtsoortenr= 0,30-0,50

figuur 26stucwerk (nieuw)r= 0,70-0,80

figuur 27gips (nieuw)r= 0,70-0,80

figuur 28schrijfpapierr= 0,70-0,80

figuur 29beton (nieuw)r= 0,40-0,50

ßß

L LL

L

L

LLL

L

L

E

E

LL

glanzende afwerking

figuur 37licht gelakte hout-soortenr= 0,40-0,50

figuur 33metaal hoogglansr= 0,80-0,85

figuur 34glas (afh. van doorlaat en reflectie) r= 0,04

figuur 35tegel wit geglazuurdr= 0,85

figuur 36spiegel (zilver)r= 0,80-0,88

figuur 38koperr= 0,48-0,50

ßß

L LL

L

L

LLL

L

L

E

E

LL

ßß

L LL

L

L

LLL

L

L

E

E

LL

a t e r i a l e n

figuur 01

tabel 01

figuur 02

0 6 8 10 12 14 16

870 W/m²

630 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

700 W/m

²

450 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

900 W/m²

650 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

900 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

720 W/m²

tijd in uren

720 W/m²

tijd in uren 0 6 8 10 12 14 16

15˚

35˚

60˚

O

W

ZO

Z

ZW

Ndaglicht vanuit één oriëntatie:winter situatie 21 december

15˚

winter

12:3015˚

15:45

09:305˚

O

W

ZO

Z

ZW

N

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septembermet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen, bovenkant op 3,4 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 3,4 hoogte

12:3035˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

Z 12:30

Z 12:30

Z 12:30

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

NO

O

NWW

ZO

Z

ZW

N

N

N N N

daglicht vanuit één oriëntatie:zomer situatie 21 junimet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

60˚

zomer700 W/m²

minder dan 2xh

2,3 [h]

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

Z 12:30

35˚

3,5

0,2

2,1

2,3

[h]

[h]

1,2

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

1,9

1,5

3,4

[h]

0,1

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

13:0060˚

Z 13:00

Z 12:30

Z 12:30

10:4535˚

14:45

35˚

05:30 15˚

20:1515˚

11

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,75

1

N

20˚

3,4 [h]

7 [b

]

1 1

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,

75

1

3,4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 2,3 hoogte

2,3 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septemberLokaal met schuin a�opend plafond richting de daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 4 hoogte

4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

6 [h

]

8 [h]

0,33

5,33

0,33

α

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

α

ZW

Z 12:30

N

35˚

15:00

20˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

N

20˚

ZO10:00

20˚

ZW15:00

20˚

Z

12:3035˚

daglicht vanuit twee oriëntaties:voorjaar/najaar situatie 21 september met bewolkte hemelkoepel4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

N N N N N N N N

Z 12:30

35˚

Computer Werk Plekken300 lux

Studie Plekken300 lux

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

O

W

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

1variant pl

atte

gron

d

dagl

icht

van

uit

één

orië

ntat

ieda

glic

ht v

anui

t tw

ee o

riënt

atie

sda

glic

ht v

anui

t vi

er o

riënt

atie

s

voorgevel (zuid)

door

sned

eis

omet

rie

2 3 4 5 6 7 8

1.1 6.1

1.2 2.1 4.2

4.1

5.1 6.2 7.1 8.1

1.3

2.2 4.3 5.2 6.3 7.2 8.2

1.4 6.4

1.5 2.3 4.5

4.4

5.3 6.5 7.3 8.3

1.6

2.4 3.2

3.1

4.6 5.4 6.6 7.4 8.4

1.7 2.5 3.3 4.7 5.5 6.7 7.5 8.5

1.8 2.6 3.4 4.8 5.6 6.8 7.6 8.6

Z 12:30

35˚

6 [h

]

0,33

5,33

0,33

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

ZO 10:00

20˚

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Z 12:30

N

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september

daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 3,2 meter hoogte

α

4 [h]

8 [h

]

0,33

7,

33

0,33

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dagl

ichtz

one

Ove

rgan

gszo

ne

Gang

zone

Doc

ent W

erk

Plek

500

lux

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 meter hoogte

2,3 [h]

7 [b

]

1,33

1

1 0,

75

0,75

0,

75

1,33

Oriënteer het grootste daglichtoppervlak op het zuiden De oriëntatie van de gevel, het tijdstip en de grootte van de daglichtopeningen bepalen de hoeveelheid straling door daglicht in het lokaal.Het lokaal wordt opgewarmd door de straling die valt op de wanden, vloeren en interieur objecten.

De stand van de zon is door de hoeveelheid warmte in de zomer in het oosten en westen groter dan het zuiden (figuur 10). In het najaar is de hoeveelheid warmte in het zuiden groter dan in het oosten en westen (figuur 11).

voorkom het over -proportioneren van daglichtopeningen op het oosten en westenIn de zomer moet de warmtebelasting op de daglichtopeningen laag worden gehouden. In de winter kan het lokaal worden verwarmd door zonnestraling. Houd daarom de daglichtopeningen in het oosten en westen (relatief) klein en pas grotere daglichtopeningen in het zuiden toe.

figuur 08

0 6 8 10 12 14 16

870 W/m²

630 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

700 W/m

²

450 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

900 W/m²

650 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

900 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

720 W/m²

tijd in uren

720 W/m²

tijd in uren 0 6 8 10 12 14 16

15˚

35˚

60˚

O

W

ZO

Z

ZW

Ndaglicht vanuit één oriëntatie:winter situatie 21 december

15˚

winter

12:3015˚

15:45

09:305˚

O

W

ZO

Z

ZW

N

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septembermet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen, bovenkant op 3,4 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 3,4 hoogte

12:3035˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

Z 12:30

Z 12:30

Z 12:30

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

NO

O

NWW

ZO

Z

ZW

N

N

N N N

daglicht vanuit één oriëntatie:zomer situatie 21 junimet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

60˚

zomer700 W/m²

minder dan 2xh

2,3 [h]

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

Z 12:30

35˚

3,5

0,2

2,1

2,3

[h]

[h]

1,2

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

1,9

1,5

3,4

[h]

0,1

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

13:0060˚

Z 13:00

Z 12:30

Z 12:30

10:4535˚

14:45

35˚

05:30 15˚

20:1515˚

11

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,75

1

N

20˚

3,4 [h]

7 [b

]

1 1

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,

75

1

3,4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 2,3 hoogte

2,3 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septemberLokaal met schuin a�opend plafond richting de daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 4 hoogte

4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

6 [h

]

8 [h]

0,33

5,33

0,33

α

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

α

ZW

Z 12:30

N

35˚

15:00

20˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

N

20˚

ZO10:00

20˚

ZW15:00

20˚

Z

12:3035˚

daglicht vanuit twee oriëntaties:voorjaar/najaar situatie 21 september met bewolkte hemelkoepel4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

N N N N N N N N

Z 12:30

35˚

Computer Werk Plekken300 lux

Studie Plekken300 lux

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

O

W

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

1variant pl

atte

gron

d

dagl

icht

van

uit

één

orië

ntat

ieda

glic

ht v

anui

t tw

ee o

riënt

atie

sda

glic

ht v

anui

t vi

er o

riënt

atie

s

voorgevel (zuid)

door

sned

eis

omet

rie

2 3 4 5 6 7 8

1.1 6.1

1.2 2.1 4.2

4.1

5.1 6.2 7.1 8.1

1.3

2.2 4.3 5.2 6.3 7.2 8.2

1.4 6.4

1.5 2.3 4.5

4.4

5.3 6.5 7.3 8.3

1.6

2.4 3.2

3.1

4.6 5.4 6.6 7.4 8.4

1.7 2.5 3.3 4.7 5.5 6.7 7.5 8.5

1.8 2.6 3.4 4.8 5.6 6.8 7.6 8.6

Z 12:30

35˚

6 [h

]

0,33

5,33

0,33

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

ZO 10:00

20˚

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Z 12:30

N

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september

daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 3,2 meter hoogte

α

4 [h]

8 [h

]

0,33

7,

33

0,33

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dagl

ichtz

one

Ove

rgan

gszo

ne

Gang

zone

Doc

ent W

erk

Plek

500

lux

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 meter hoogte

2,3 [h]

7 [b

]

1,33

1

1 0,

75

0,75

0,

75

1,33

Doorsnede van het lokaal met bovenlichten in het oosten, zuiden en westen. Hierdoor wordt mogelijke verblinding aanzienlijk verminderd.

Daglicht vanuit drie oriëntaties: voorjaar/najaar 21 september, 4 vier ramen met de bovenzijden op 3 m.hoogte

figuur 09

figuur 13

figuur 16

figuur 16

figuur 18

figuur 23

figuur 25 figuur 32

figuur 21

figuur 14

figuur 19

figuur 17

figuur 20

figuur 24

figuur 22

figuur 15

Zorg voor een goede verhouding tussen de positie van de daglichtopening en de lokaaldiepte Vermijd diepe lokalen en een lage positie van de daglichtopeningen in de gevel (figuur 10). Het daglicht reikt hierdoor niet voldoende diep in het lokaal.

Voor een goede visuele kwaliteit is een juiste verhouding nodig tussen de hoogte van de daglichtopeningen en de diepte van de lokaal (figuur 13).Het wordt aanbevolen het lokaal niet dieper te maken dan twee keer de hoogte van de daglichtvoorziening.

Zorg dat het daglicht wordt gereflecteerdSlecht gereflecteerd daglicht verlicht het lokaal alleen ter plaatse van de daglichtopening.

vergroot het reflecterend oppervlakBij een lokaal met een vlak plafond of rechte wand reikt het daglicht vaak niet diep genoeg in het lokaal. De afschuining zorgt voor meer reflecterend oppervlak. Hierdoor wordt de verdeling van daglicht en distributie verbeterd (figuur 14 en 15).

stem de façade af op daglichtBij rechte gevels en wanden komt het daglicht niet altijd efficiënt inhet lokaal. Hierdoor wordt er niet optimaal gebruik gemaakt van daglicht.

volg de baan van de zonDoor de gevel de ronding van de baan van de zon te geven wordt het lokaal langer voorzien van daglicht (figuur 16 en 17).Hierbij moet wel rekening gehouden worden met de grootte en positie van de daglichtvoorzieningen in relatie met de baan van de zon Deze is afhankelijk van de plaats op aarde, de datum en de tijd.

Voorkom verblindingDirecte verblinding beïnvloedt het visueel comfort.

Daklichten worden gebruikt om daglicht te voorzien in moeilijk te bereiken zones van een onderwijsruimte.Ondanks dat daglicht door daklichten een uniforme daglicht-distributie geeft, wordt het zonlicht bij een heldere hemelkoepel vaak als hinderlijk ervaren.

vermijd horizontale daklichtenVerblinding ontstaat omdat de zon in de middag hoog aan de hemelkoepel staat. Hierdoor komt het daglicht direct in het lokaal en kan er verblinding optreden (figuur 18).

gebruik verticale daglichtlichtenDoor de geometrie van ruimte of de positie van de daglichtopeningen wordt het onderwijslokaal niet altijd voldoende voorzien van daglicht. Hierbij is een extra daglichtvoorziening nodig om te zorgen voor een goede uniformiteit van de verlichtingssterkte. Door een verticale daglichtvoorziening, als een shed-dak toe te passen, wordt het daglicht zelfs in de gangzone van het lokaal gebracht (figuur 19). De positie hiervan is afhankelijk van de daglichtopbrengst door de daglichtvoorziening in de gevel. Samen met andere daglichtvoorzieningen kan er zo een uniforme verdeling en voldoende daglichtsterkte worden verkregen. Om een betere verdeling te krijgen van de luminanties en de kans op verblindingen te verkleinen kunnen verticale lamellen worden toegepast (figuur 20).

0 6 8 10 12 14 16

870 W/m²

630 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

700 W/m

²

450 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

900 W/m²

650 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

900 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

720 W/m²

tijd in uren

720 W/m²

tijd in uren 0 6 8 10 12 14 16

15˚

35˚

60˚

O

W

ZO

Z

ZW

Ndaglicht vanuit één oriëntatie:winter situatie 21 december

15˚

winter

12:3015˚

15:45

09:305˚

O

W

ZO

Z

ZW

N

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septembermet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen, bovenkant op 3,4 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 3,4 hoogte

12:3035˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

Z 12:30

Z 12:30

Z 12:30

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

NO

O

NWW

ZO

Z

ZW

N

N

N N N

daglicht vanuit één oriëntatie:zomer situatie 21 junimet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

60˚

zomer700 W/m²

minder dan 2xh

2,3 [h]

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

Z 12:30

35˚

3,5

0,2

2,1

2,3

[h]

[h]

1,2

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

1,9

1,5

3,4

[h]

0,1

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

13:0060˚

Z 13:00

Z 12:30

Z 12:30

10:4535˚

14:45

35˚

05:30 15˚

20:1515˚

11

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,75

1

N

20˚

3,4 [h]

7 [b

]

1 1

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,

75

1

3,4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 2,3 hoogte

2,3 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septemberLokaal met schuin a�opend plafond richting de daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 4 hoogte

4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

6 [h

]

8 [h]

0,33

5,33

0,33

α

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

α

ZW

Z 12:30

N

35˚

15:00

20˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

N

20˚

ZO10:00

20˚

ZW15:00

20˚

Z

12:3035˚

daglicht vanuit twee oriëntaties:voorjaar/najaar situatie 21 september met bewolkte hemelkoepel4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

N N N N N N N N

Z 12:30

35˚

Computer Werk Plekken300 lux

Studie Plekken300 lux

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

O

W

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

1variant pl

atte

gron

d

dagl

icht

van

uit

één

orië

ntat

ieda

glic

ht v

anui

t tw

ee o

riënt

atie

sda

glic

ht v

anui

t vi

er o

riënt

atie

s

voorgevel (zuid)

door

sned

eis

omet

rie

2 3 4 5 6 7 8

1.1 6.1

1.2 2.1 4.2

4.1

5.1 6.2 7.1 8.1

1.3

2.2 4.3 5.2 6.3 7.2 8.2

1.4 6.4

1.5 2.3 4.5

4.4

5.3 6.5 7.3 8.3

1.6

2.4 3.2

3.1

4.6 5.4 6.6 7.4 8.4

1.7 2.5 3.3 4.7 5.5 6.7 7.5 8.5

1.8 2.6 3.4 4.8 5.6 6.8 7.6 8.6

Z 12:30

35˚

6 [h

]

0,33

5,33

0,33

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

ZO 10:00

20˚

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Z 12:30

N

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september

daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 3,2 meter hoogte

α

4 [h]

8 [h

]

0,33

7,

33

0,33

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dagl

ichtz

one

Ove

rgan

gszo

ne

Gang

zone

Doc

ent W

erk

Plek

500

lux

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 meter hoogte

2,3 [h]

7 [b

]

1,33

1

1 0,

75

0,75

0,

75

1,33

0 6 8 10 12 14 16

870 W/m²

630 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

700 W/m

²

450 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

900 W/m²

650 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

900 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

720 W/m²

tijd in uren

720 W/m²

tijd in uren 0 6 8 10 12 14 16

15˚

35˚

60˚

O

W

ZO

Z

ZW

Ndaglicht vanuit één oriëntatie:winter situatie 21 december

15˚

winter

12:3015˚

15:45

09:305˚

O

W

ZO

Z

ZW

N

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septembermet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen, bovenkant op 3,4 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 3,4 hoogte

12:3035˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

Z 12:30

Z 12:30

Z 12:30

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

NO

O

NWW

ZO

Z

ZW

N

N

N N N

daglicht vanuit één oriëntatie:zomer situatie 21 junimet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

60˚

zomer700 W/m²

minder dan 2xh

2,3 [h]

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

Z 12:30

35˚

3,5

0,2

2,1

2,3

[h]

[h]

1,2

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

1,9

1,5

3,4

[h]

0,1

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

13:0060˚

Z 13:00

Z 12:30

Z 12:30

10:4535˚

14:45

35˚

05:30 15˚

20:1515˚

11

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,75

1

N

20˚

3,4 [h]

7 [b

]

1 1

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,

75

1

3,4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 2,3 hoogte

2,3 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septemberLokaal met schuin a�opend plafond richting de daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 4 hoogte

4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

6 [h

]

8 [h]

0,33

5,33

0,33

α

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

α

ZW

Z 12:30

N

35˚

15:00

20˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

N

20˚

ZO10:00

20˚

ZW15:00

20˚

Z

12:3035˚

daglicht vanuit twee oriëntaties:voorjaar/najaar situatie 21 september met bewolkte hemelkoepel4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

N N N N N N N N

Z 12:30

35˚

Computer Werk Plekken300 lux

Studie Plekken300 lux

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

O

W

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

1variant pl

atte

gron

d

dagl

icht

van

uit

één

orië

ntat

ieda

glic

ht v

anui

t tw

ee o

riënt

atie

sda

glic

ht v

anui

t vi

er o

riënt

atie

s

voorgevel (zuid)

door

sned

eis

omet

rie

2 3 4 5 6 7 8

1.1 6.1

1.2 2.1 4.2

4.1

5.1 6.2 7.1 8.1

1.3

2.2 4.3 5.2 6.3 7.2 8.2

1.4 6.4

1.5 2.3 4.5

4.4

5.3 6.5 7.3 8.3

1.6

2.4 3.2

3.1

4.6 5.4 6.6 7.4 8.4

1.7 2.5 3.3 4.7 5.5 6.7 7.5 8.5

1.8 2.6 3.4 4.8 5.6 6.8 7.6 8.6

Z 12:30

35˚

6 [h

]

0,33

5,33

0,33

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

ZO 10:00

20˚

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Z 12:30

N

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september

daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 3,2 meter hoogte

α

4 [h]

8 [h

]

0,33

7,

33

0,33

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dagl

ichtz

one

Ove

rgan

gszo

ne

Gang

zone

Doc

ent W

erk

Plek

500

lux

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 meter hoogte

2,3 [h]

7 [b

]

1,33

1

1 0,

75

0,75

0,

75

1,33

0 6 8 10 12 14 16

870 W/m²

630 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

700 W/m

²

450 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

900 W/m²

650 W/m²

tijd in uren

6

8 10

12 14

16 18 20 22

900 W/m

²

tijd in uren

6

8

10

12

14

1

6

1

8

2

0

2

2tij

d in

ure

n

280

W/m

²29

0 W

/m²

8 10 12 14 16 18 20 22

720 W/m²

tijd in uren

720 W/m²

tijd in uren 0 6 8 10 12 14 16

15˚

35˚

60˚

O

W

ZO

Z

ZW

Ndaglicht vanuit één oriëntatie:winter situatie 21 december

15˚

winter

12:3015˚

15:45

09:305˚

O

W

ZO

Z

ZW

N

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septembermet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen, bovenkant op 3,4 hoogte

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 3,4 hoogte

12:3035˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

Z 12:30

Z 12:30

Z 12:30

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

NO

O

NWW

ZO

Z

ZW

N

N

N N N

daglicht vanuit één oriëntatie:zomer situatie 21 junimet totale straling door zonlicht op het verticale vlak

60˚

zomer700 W/m²

minder dan 2xh

2,3 [h]

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

Z 12:30

35˚

3,5

0,2

2,1

2,3

[h]

[h]

1,2

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

1,9

1,5

3,4

[h]

0,1

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

13:0060˚

Z 13:00

Z 12:30

Z 12:30

10:4535˚

14:45

35˚

05:30 15˚

20:1515˚

11

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,75

1

N

20˚

3,4 [h]

7 [b

]

1 1

1 0,

75

0,75

0,

33

0,33

0,

75

1

3,4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september1 raamstrook, bovenkant op 2,3 hoogte

2,3 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 septemberLokaal met schuin a�opend plafond richting de daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 4 hoogte

4 [h]

7 [h

]

0,33

6,

33

0,33

6 [h

]

8 [h]

0,33

5,33

0,33

α

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

3,5

α

ZW

Z 12:30

N

35˚

15:00

20˚

Z

12:3035˚

ZO 10:00

N

20˚

ZO10:00

20˚

ZW15:00

20˚

Z

12:3035˚

daglicht vanuit twee oriëntaties:voorjaar/najaar situatie 21 september met bewolkte hemelkoepel4 ramen bovenkant op 2,3 hoogte

N N N N N N N N

Z 12:30

35˚

Computer Werk Plekken300 lux

Studie Plekken300 lux

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

O

W

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

07:0010˚

18:0010˚

1variant pl

atte

gron

d

dagl

icht

van

uit

één

orië

ntat

ieda

glic

ht v

anui

t tw

ee o

riënt

atie

sda

glic

ht v

anui

t vi

er o

riënt

atie

s

voorgevel (zuid)

door

sned

eis

omet

rie

2 3 4 5 6 7 8

1.1 6.1

1.2 2.1 4.2

4.1

5.1 6.2 7.1 8.1

1.3

2.2 4.3 5.2 6.3 7.2 8.2

1.4 6.4

1.5 2.3 4.5

4.4

5.3 6.5 7.3 8.3

1.6

2.4 3.2

3.1

4.6 5.4 6.6 7.4 8.4

1.7 2.5 3.3 4.7 5.5 6.7 7.5 8.5

1.8 2.6 3.4 4.8 5.6 6.8 7.6 8.6

Z 12:30

35˚

6 [h

]

0,33

5,33

0,33

Z 12:30

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

ZO 10:00

20˚

1

1 1

1

0.83

0.75

0.75

0.75

0,83

ZO

Z

ZW

12:3035˚

10:0020˚

15:0020˚

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Z 12:30

N

minder dan 2xh

35˚

voorjaar/najaar900 W/m²

β β

3,5

1,9

1,5

4 [h

]

0,1

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september

daglichtopening1 raamstrook, bovenkant op 3,2 meter hoogte

α

4 [h]

8 [h

]

0,33

7,

33

0,33

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

Dagl

ichtz

one

Ove

rgan

gszo

ne

Gang

zone

Doc

ent W

erk

Plek

500

lux

Dag

licht

zone

Ove

rgan

gszo

ne

Gan

gzon

e

daglicht vanuit één oriëntatie:voorjaar/najaar situatie 21 september4 ramen bovenkant op 2,3 meter hoogte

2,3 [h]

7 [b

]

1,33

1

1 0,

75

0,75

0,

75

1,33

verlichtingssterkte luminantie

300 lux x 400 lux

verhouding bij daglicht 0,5 >x <1,5.

verhouding afhankelijk van taak1:3/3:1

1:10/10:11:40/40:1

80 cd/m275 cd/m2

150 cd/m2

63 cd/m2

55 cd/m2

verlichtingssterkte luminantie

300 lux x 400 lux

verhouding bij daglicht 0,5 >x <1,5.

verhouding afhankelijk van taak1:3/3:1

1:10/10:11:40/40:1

80 cd/m275 cd/m2

150 cd/m2

63 cd/m2

55 cd/m2

verlichtingssterkte luminantie

300 lux x 400 lux

verhouding bij daglicht 0,5 >x <1,5.

verhouding afhankelijk van taak1:3/3:1

1:10/10:11:40/40:1

80 cd/m275 cd/m2

150 cd/m2

63 cd/m2

55 cd/m2

verlic

htin

gsst

erkt

elu

min

antie

300

lux

x40

0 lu

x

verh

oudi

ng b

ij da

glic

ht

0,5

>x

<1,

5.

verh

oudi

ng a

fhan

kelij

k va

n ta

ak1:

3/3:

11:

10/1

0:1

1:40

/40:

1

80 c

d/m

275

cd/

m2

150

cd/m

2

63 c

d/m

2 55 c

d/m

2

figuur 3horizontale verlichtingssterkte

figuur 6uniformiteit in verlichtingssterkte

figuur 1 de invloed van de verticale verlichtingssterkte op het oog

figuur 2 benodigde hoeveelheid verticale verlichtingssterkte op de dag

figuur 7luminantieverhoudingen

figuur 8direct verblinding

figuur 9indirecte verblinding

verlichtingssterkte luminantie

300 lux x 400 lux

verhouding bij daglicht 0,5 >x <1,5.

verhouding afhankelijk van taak1:3/3:1

1:10/10:11:40/40:1

80 cd/m275 cd/m2

150 cd/m2

63 cd/m2

55 cd/m2

verlichtingssterkte luminantie

300 lux x 400 lux

verhouding bij daglicht 0,5 >x <1,5.

verhouding afhankelijk van taak1:3/3:1

1:10/10:11:40/40:1

80 cd/m275 cd/m2

150 cd/m2

63 cd/m2

55 cd/m2

figuur 5luminantie

figuur 4verticale verlichtingssterkte

9 13 18 hours

afternoon compensation

(winter)

post lunch dipmorning boostlight level&

color temperature