Governance In Onderwijs

Rob Rapmund1 augustus 2007

governance en besturingsmodellen in het onderwijsreflecties

2© Twynstra Gudde 1-8-2007

governance en besturingsmodellen in het onderwijs

governance, een postmodern verschijnsel

– op het breukvlak van oude en nieuwe tijden is bestuurlijk gezag niet meer vanzelfsprekend verbonden met posities, zijn onderlinge verhoudingen geen gegeven meer en is niet meer duidelijk waar organisaties ophouden, noch waar ze beginnen

– dit gaat over– sturing

– ethiek

– kwaliteit

– maatschappelijke verantwoording



governance bestaat niet

– het moet steeds opnieuw gemaakt worden op de grensvlakken van de school met de werelden om haar heen

– het is een “garbage-can” begrip geworden, iedereen stopt er eigen beelden en verwachtingen in

en “Het Besturingsmodel” ook niet– ook een garbage-can

– meer ideologie dan zakelijke discussie

– eenvoudig te begrijpen, (soms) moeilijk te aanvaarden



governance grijpt in op verschillende niveaus

– tegelijkertijd

– beïnvloedt elkaar

– grote verzameling actoren

– uiteindelijk gaat het om het leerproces

organizing

strategizing

instelling

leerproces

leerpraktijk

stelsel

politiek

bestuur



het governance speelveld

– evenwicht!

– omringende wereld eist!

– spanningen:

– nevenschikking vs hierarchie

– beleid vs uitvoering

– horizontaal vs verticaal

– taak vs markt

– managen van interfaces

– cultuur......verandering

overheid

ouders/leerlingen

sam

enle

ving

bero

epsv

eld/

verv

olgo

nder

wijs

dienstverlening

be

lan

ge

nb

eh

art

igin

g

regelgeving &financiering

resu

ltate

nb

eh

ale

ninstelling



de instelling en de overheid

overheid

ouders/leerlingen

sam

enle

ving

bero

epsv

eld/

verv

olgo

nder

wijs

dienstverlening

be

lan

ge

nb

eh

art

igin

g


resu

ltate

nb

eh

ale

ninstelling

– issues:

– extern toezicht– besturingsfilosofie

Minister

– “minimale eisen interne governance”!

– “ proportioneel toezicht”

– verticale verantwoording

– accreditatie, certificering en erkenning

– rijk, gemeente en andere financiers

– is niet meer de enige verantwoordingslijn!



de instelling en de ouders/leerlingen

overheid

ouders/leerlingen

sam

enle

ving

bero

epsv

eld/

verv

olgo

nder

wijs

dienstverlening

be

lan

ge

nb

eh

art

igin

g


resu

ltate

nb

eh

ale

ninstelling

– issues:

– consumentisme

– medezeggenschap= participatie

– transparantie nodig

– “leerling centraal”?– wat is kwaliteit in de

ogen van de leerling?

– excellente dienstverlening!



de instelling en het beroepenveld en het vervolgonderwijs

overheid

ouders/leerlingen

sam

enle

ving

bero

epsv

eld/

verv

olgo

nder

wijs

dienstverlening

be

lan

ge

nb

eh

art

igin

g


resu

ltate

nb

eh

ale

ninstelling

– issues:

– doorlopende leerlijnen

– alumni-oordelen

– certificering gediplomeerden

– feedback organiseren

– hier worden de resultaten feitelijk behaald



de instelling en de (lokale) samenleving

overheid

ouders/leerlingen

sam

enle

ving

bero

epsv

eld/

verv

olgo

nder

wijs

dienstverlening

be

lan

ge

nb

eh

art

igin

g


resu

ltate

nb

eh

ale

ninstelling

– issues:

– rijke bron van eisen aan de school

– belang lokale netwerken

– stake-holder management

– maakt de school wat uit?

– collega-scholen géén concurrenten, maar mede-verantwoordelijken onderwijs!



de instelling zelf

overheid

ouders/leerlingen

sam

enle

ving

bero

epsv

eld/

verv

olgo

nder

wijs

dienstverlening

be

lan

ge

nb

eh

art

igin

g


resu

ltate

nb

eh

ale

n

– Issues (een greep):– wendbaarheid!– op governance richten en

inrichten– omgaan met tegengestelde

belangen en conflicten

– intern toezicht regelen– functiescheiding– kwaliteit RvT/bestuur!

– medezeggenschap– niet meer voorbehouden aan

traditionele actoren

– kwaliteit:– efficiency– effectiviteit– en verder?

– management van professionals:

– sturing effectief?

– ethiek– klokkenluidersregeling?– waarden transparant en

expliciet?

instelling



besturingsmodellen op een continuüm

Raad van BeheerRaad van Beheer

van executief tot beleidskaders

Instructiefbestuursmodel

Instructiefbestuursmodel

Raad v Toezichten CvB

Raad v Toezichten CvB

met of zonder richtlijnen

van hoogste bestuursorgaan tot

toezichthouder

0 2ANHE1a

Bestuur

Instructiemodel Alle bevoegdheden Voert inst ruct ie uit :best uur kan delegeren

Alle bevoegdhedenbehalve . . . . . . .

A lle bevoegdhedenbehalve . . . . . . .

Eigen, omschrevenbevoegdheden

Eigen, omschrevenbevoegdheden.

Raad van Beheer-model

Raad van Toezicht-model

Directie



procesgericht organiseren

Het onderscheid in processen is belangrijk!

service verlenenservice verlenen

besturenbesturen

onderwijs verzorgen

werven, assessen & begeleiden

werven, assessen & begeleiden

organiseren van het leren

organiseren van het leren

toetsen & kwalificerentoetsen &

kwalificeren



afbakening van domeinen

toezicht

beleidsbepaling

dagelijkse leiding

uitvoering

bestu

ursd

om

ein

dire

ctiedom

einprofessionals

managers

bestuurders

toezichthoudersleerlingen/ouders

beste prestatie

eisen€

opdracht



hoofdprincipe van besturing

je bent óf chauffeur, óf de auto!

Besturend orgaan

Besturend orgaan

Besturend orgaan

Besturend orgaan

Bestuurde orgaan

Bestuurde orgaan



toegepast op meerschoolse instelling

Besturend orgaan

Besturend orgaan

OLV besturin

g

OLV besturin

g

OLV uitvoerin

g

OLV uitvoerin

g

OLV besturin

g

OLV besturin

g

OLV uitvoerin

g

OLV uitvoerin

g

OLV besturin

g

OLV besturin

g

OLV uitvoerin

g

OLV uitvoerin

g

OLV besturin

g

OLV besturin

g

OLV uitvoerin

g

OLV uitvoerin

g

College van Bestuur

College van Bestuur

Abesturin

g

Abesturin

g

A uitvoerin

g

A uitvoerin

g

C besturin

g

C besturin

g

C uitvoerin

g

C uitvoerin

g

B besturin

g

B besturin

g

B uitvoerin

g

B uitvoerin

g

D besturin

g

D besturin

g

D uitvoerin

g

D uitvoerin

g



Alt 1

Besturend orgaan

Besturend orgaan

College van Bestuur

College van BestuurA

besturing

A besturin

g

A uitvoerin

g

A uitvoerin

g

C besturin

g

C besturin

g

C uitvoerin

g

C uitvoerin

g

B besturin

g

B besturin

g

B uitvoerin

g

B uitvoerin

g

D besturin

g

D besturin

g

D uitvoerin

g

D uitvoerin

g



Alt 2

Besturend orgaan

Besturend orgaan

College van Bestuur

College van BestuurA

besturing

A besturin

g

C besturin

g

C besturin

gB besturin

g

B besturin

g

D besturin

g

D besturin

g

A uitvoerin

g

A uitvoerin

gC

uitvoering

C uitvoerin

gB uitvoerin

g

B uitvoerin

g

D uitvoerin

g

D uitvoerin

g



functies verdeeld over school- en meerschools niveau

het gaat om veel meer dan om centraal-decentraal!

school bovenschools management

beleid Identiteit en profiel ContinuïteitBeleidskadersHoofdstructuur

beheer Inbedding in voedingsgebiedPersoneelsgesprekken

InkoopOrganisatie ontwikkelingShared Services

uitvoering LesgevenConcierge

Projecten uitvoerenPIOFAH uitvoeren



Alle intellectuele eigendomsrechten met betrekking tot deze presentatie berusten bij Twynstra Gudde. Niets uit deze presentatie mag worden verveelvoudigd of openbaar gemaakt zonder schriftelijke toestemming van Twynstra Gudde.

Rob [email protected]

www.twynstragudde.nl

Governance In Onderwijs

Education

Transcript of Governance In Onderwijs